BERVOETS
Srmrf «sM
ïwmn
DE „NIEUW AMSTERDAM
4im$U"êdm/J
TWEEDE BLAD
SCHIEDAMSCHE COURANT
f»
Terug van den teehnischen proeftocht. Het
schip heeft aan alle verwachtingen voldaan.
Uitstekend bestuurbaar. 21.5 in plaats van
20.5 mijl per uur. Een verantwoordelijke functie.
Een harmonisch geheel
BINNENLAND
De Koningin te Amsterdam
Nederlands grootste schip, de Nieuw
Amsterdam, is gistermiddag omstreeks half
zes van haar teehnischen proeftocht in
het Kanaal en omgeving teruggekeerd aan
haar ligplaats bij de Rotterdamsche Droog
dok Maal schappij, waar de laatste werk
zaamheden zuÜen worden beëindigd', al
vorens bet schip zijn officieele proefvaart
op 23 April a.s. zal gaan aanvangen.
Naar wij ran de hoeren D. C. En-
dert Jr. en W. IJ. de Monchy, directeu
ren resp. van d'e Rotterdamsche Droogdok
Maatschappij en de Holland Amerikalijn ver
namen, is deze technische proeftocht over
de geheele linie volkomen geslaagd; het
schip heeft in alle opzichten beantwoord
aan de gestelde eiscben en hooggespan
nen verwachtingen en het is dan ook
met groot vertrouwen, dat de eerste offi
cieele reis van Nedorland's vlaggeschip
wordt tegemoet gezien.
Hoewel het schip door den mist eenigen
tijd vertraging had gekregen, bleek het
publiek toch steeds op zijn hoede te zijn
gebleven; toerr de „Nieuw Amsterdam"
eenmaal ere pieren van Hoek van Holland
was binnen gekomen, scheen het, alsof er
een loopend vuurtje langs den Nieuwen
Waterweg ging overal waar het schip pas
seerde waren de menschen uilgeloopen
-om 't to zien voorbij komen, in alle plaat
sen en plaatsjes, op de aanlegsteigers
en langs den wal stonden de belangstellen
den rijen dik en allerwegen uitte men zijn
bewondering over het prachtig schip. Ook
bij de Rotterdamsche Droogdok Maatschap
pij hadden tal van personen zich verza
meld! om de „Nieuw Amsterdam", die
tegcu vijl uur werd' verwacht, te zien me
ren. Het werd' half zes, maar het had
bij dezen kolos, die weer op solide wijze
moest worden vastgelegd, omdat er nog
eemge weken gewerkt moet worden vóór
het schip heelemaal gereed is, nog wat
voeten in de aarde voor het goed en
wel zoo ver was. Omslreeks half zeven
begon men met de ontscheping, een deel
van de opvarenden werd met bootjes af
gehaald, een ander deel kwam via de
loopbruggen op de werf van de R.D.M.
En toen werd1 de geheimzinnige sluier,
die zoo langen tijd rond de „Neuw Am
sterdam' heeft gehangen, opgelicht, want
de heer D. C. Endert Jr. gaf daarop
in cen^ persbijeenkomst op het schip de
verklaring, waarom er zoo weinig bizon-
derhedtn over inrichting en bouw van
d'e „Nieuw Amsterdamzij a. belcencL. ge
maakt. De „Niétm~^msteiMamr','*""z5b zelcte'
hij, heeft steeds in de belangstelling van,
heel hec Nederlandsche volkgestaan. Er
waren plannen gemaakt en uitgewerkt, maar
men bad zelf nog niet de overtuiging, dat
die ontwerpen en werkelijkheid geworden
plannen oolc inderdaad goed waren. Daar
om, om Jat er nog gewikt en gewogen,
gepast en gemeten móest'worden, zijn voor-
loopige dingen maar niet aan de open
baarheid prijsgegeven.
Thans is echter gebleken, dat de theo
rie in alle opzichten door de praktijk wordt
gedekt; de ontwerpen zijn aan de prak
tijk getoest en het resultaat is geweest,
dat er tevredenheid heersc-ht, allerwegen,
bij opdrachtgevers, bij ontwerpers en bij
bouwers.
De technische proefvaart.
Het is eert tijd van groote spanning ge
neest, de proeftocht heeft echter bewe
zen, dat alles perfect in orde is. Men heeft
alle technische onderdeêlen, individueel en
collectief aan een nauwgezette proef on
derworpen en alles klopte uitstekend. Aan
alle indertijd gestelde eiscben is voldaan.
Toen het schip in den nacht van Zondag
op Maandag in alle stil.te, in het bloeke
maanlicht uitvoer, toon wist men praktisch
nog niets. Er was nog niet gemanoeuvreerd.
Maai' Ui ara weet men, dat het schip voor
treffelijk bestuurbaar is, "zoo zelfs, dat de
zee-loods, die verschillende malen ook de
..Staleivam" heeft binnengebracht, ver
klaarde, da' hij met de .„Nieuw Amster
dam" kunstjes zou durven uithalen, die
hij met geen - ander-schip zou kunnen. Het
K'Sullaat is nóg mooier dan men had ge
dacht en de reederij is "dan ook enthou
siast over het -schip. ,Op zee, toen men de
bestuurbaarheid van het schip voldoende
had getoetst, is men eens met het anker
gaan werken. Te Boulogne heeft men eens
in lengte en breedte gecontroleerd1 of het
schip in de haven paste on het ging.
Tijdens den terugtocht langs Landsend
zijn do ketels beproefd; er zijn verschei
dene tochten over den mijl gemaakt; de
indertijd uit Wageningeu verkregen gege
vens zijn geverifieerd en zonder uitzon
dering is alles met een positieven uilslag
bekroond geworden.
liet frnppanste is evenwel, dat het schip,
waarvan men had verwacht, dat het on
geveer 20.5 mijl zou loopen, heel gemakke
lijk 21.5 mijl liep, zootlat, naast het feit,
dal. alles bizonder goed is uitgevallen, er
nog een extra voordeclige omstandigheid
een woordje is komen meespreken.
Van trillingen, die altijd eon gewichtige
rol spelen bij een nieuw schip, heeft men
in het geheel geen last gehad, de tech
nische proefvaart is een succes geworden,
hoe men het ook bekijkt.
mist, die het schip ongeveer twaalf
uur vertraging heeft bezorgd', is op deze
reis m zekeren zin nog niet eens onwelkom
"jpnwest ook. want nu had men alle gele
genheid om de manoeuvreervaardigheid'
van het schip, die hij mist van het aller
grootste belang is, te beproeven.
Hard werken.
Het is voor allen, die dezen teehnischen
proefvaart hebben meegemaakt, hard wer
ken geweest." Behalve de direct bij don
bouw van de „Nieuw Amsterdam," betrok
kenen, waaronder de hoofdingenieurs, de
ingenieurs, de hoofdbazen, bazen en werk
lieden, bet technische personeel, de archi
tecten en de kunstenaars waren liet voor
namelijk belanghebbenden in technische za
ken, die den tocht hebben meegemaakt.
Ook praktijkmenschen als oud-kapiteins en
oud-machinisten van do H.A.L. zijn maei-
gegaan, zoodat er, behalve het personeel
van het schip zelf, ongeveer 700 menschen
aan boord waren voor den nautischon, dön
teehnischen en den cimelen dienst. Voor
hen allen zijn het zware dagen geweest,
maar dat telt niet, nu het resultaat zóó
goed' is gebleken. Het is toch immers zóó,
dat de „Nieuw Amsterdam,", waaraan mm
nu twee jaren heeft gewerkt nog kan wor-
den afgeleverd vóór den dag, waarop liet
schip uiterlijk aan de H.A.L. moest wor
den .overgedragen: -den löen April- 1938.
Zwaar werk is het ook geweest "voor
kapitein Bijl, voor wien 'er alles op heb
spel stond1. Het is een verantwoordelijk
iets als commandant op de brug te staan
op een schip van deze grootte, waarvan
men betrekkelijk nog weinig weet.
En toen kwam die mist nog. Het was
eerst prachtig weer geweest en het was
een gelukkige omstandigheid, dat alle proe
ven reeds waren genomen.
Toen de mist kwam was het dubbel op-
oppassen. „Kapitein Bijl heelt echter zijn
taak voortreffelijk verricht", was het een
parig oordeel van de directeuren van de
R.D.M. en H.A.L. Hoe .ieder besefte, dat
deze proefvaart allesbehalve een plezier
tochtje was, mag nog blijken uit de woor
den van beide directeuren: „Niemanddurf
de op de brug, we wisten maar al le goed,
wat er op het spel stond".
De oersto Amerikaansehe reis van do
„Nieuw Amsterdam" zal aanvangen op 11
Mei a.s., een datum, die al bijna twee en
«en half jaar geieden is vastgesteld. Op
een vraag, of het schip voor deze reis
Be Monchy, dat hier ook de ifoilandsciie
degelijkheid voorop stond. De eerste reis
van de „Nieuw Amsterdam" moet geen
reclame-stunt worden.
Het is voel beter, dat hel personeel clat
toch ook een beetje wegwijs moet worden
op het schip, eerst wat geacclimatiseerd
wordt. Het zal dan in het hoog-seizoen, des
te parater kunnen zijn. Deze degelijkheid
van Hollandscben oorsprong komt ook in
den geheelen opzet van de „Nieuw Am
sterdam" tot uiting.
Do eerste klasse zoo goed als de twee
de en derde zijn bewonderenswaardige
staaltjes van moderne bin n en-scheeps-ar
chitect uur, de dancing, de bioscoopzaal, de
winkelgalerij, de bars, de trappenhuizen,
de zalen en de. hutten, alles is ontwor
pen met een universaliteit en een scha
keering, dat men er door wordt overrom
peld, maar toch is nergens "do degelijkheid,
de rust op zijn tijd, het comfort voor den
passagier vergeten. De speelzaal en de
bibliotheek, de groote zaal een sympho-
nie in grijs, zooals een der architecten het
zelf uitdrukte en de van alle kleine,
maar den reiziger aangename details voor
ziene cabins zijn daar, voorheelden van.
Een groot aantal menschen hoeft samen
gewerkt om iets harmonisch op te bouwen.
de Koningin ontvangen daar den stations
chef, den hear W. Jongstra.
Per auto' ging het langs den Nieuwe Zijds
Voorburgwal en door de Leidscbestraat
aiaair het Leidscheplein, waar zich een
groote menigte verzameld had, die door
een kleine politie.alzetting op ©enigen af
stand werd gehouden, die de Koningin bij
aankomst luide en hartelijk toejuichte.
Te ruim acht uur hadden alle bezoekers
van dein Stadsschouwburg hun plaatsen
ingenomen. De zaal met de vele dames in
avondtoilet en de wit en zwarte dracht
der beeren, bood een feestelijken aanblik.
Als één man rees Oen ieder overeind toen
de Koningin te kwart over acht Haar loge
betrad, waar een groote ruiker paarse or
chideeën bij Haar zetel lag.
Ilaro Majesteit was gekleed in eer wo'nd-
loilet van paarlgrijs satijn cn droeg een
ju woelen diadeem in het haar. Zij dankte
het publiek met een buiging voor den
eerbiedigen greet. II. M. zag er bizcnider
goed uit.
Aangezien de Koningin als belangstel-
al "vóIgeBó^rt *"w^^"mifwpSïrW'e»:::tlè-";-heiar-- -leftefr-j/VI- van' dé Wagner* veraaaiging -de
Bezoek van de Koningin aan
de voorstelling van de Wagner
vereeniging.
Gisteravond heeft de Wagner vereeniging
in dein Amstmlamschei.n Stadsschoixwburg
een voorstelling gegeven, die werd opge
luisterd door de aanwezigheid vair H. M.
de Koningin. Deze uitvoering van de
Wagner vereeniging, waarvan o.a. deel uit
maakte de première van een Nederlandsche
compositie, is voor de eerste maa.1 geheel
uitgevoerd' door Nederlandsche kunstenaars
en de aanwezigheid van H. M. de Koningin
heeft aan dezen avomd wel een zeer bizon-
der cachet verleend, waardoor men mag
hopen, dat dit de inzet zal zijn van een
herleving van de Nederlandsche opera
kunst.
Per trein is H. M. de Koningin gister
avond' in de hoofdstad gearriveerd. Aan
den gewonen electrischen trein van Rot
terdam, die te 19.44 aan het Centraal
Station te Amsterdam aankomt, was in Dien
IJaa.g het Koninklijk: salanrijtuig gekoppeld.
De trein stopte aan d'ein Westelijken kant
van het eerste perron, waar die reizigers go.
legc-nheid' kregen uit te stappein, terwijl
het Koninklijk salanrijtuig werd' losgekop
peld' en werd opgeduwd tot aam de Ko
ninklijke wachtkamer. Hier werd' H. M.
voorstelling bijwoonde en, betUier g©en
officieel bezoek gold, bleef bet spelen van
hot volkslied achterwege.
De voorstelling werd geopend me! de uit
één ,'acte bestaande opera van Ravel,
,,1' Heure Espagnol", en na d'e pauze ward
voor de eerste maal de komische opera
van Guillaume Landré „Do' Snoek", op
gevoerd.
Aan het einde van elke acte gaf de
Koningin het sein'.tot het applaus, dat aan
het slot een ware ovatie werd'. Vele bloe.
men werden aangedragen, zoowel voor de
uitvoerenden als voor den componist.
Te ie wart voor elf was de voorstelling
geëindigd.
De heeron, die de Koningin hadden ont
vangen, deden Haar tevens uitgeleide. Per
auto is H. M. naar Den Haag teruggekeerd'.
Wederom werd Zij bij het vertrek toege
juicht d'oor de menigte die zich o;p het
Leidscheplein verzameld had.
De voorstelling werd o.a. voorts bijge
woond' door den minister van onderwijs,
kunsten en wetenschappen, prof. d'r. J. R
Slotemaker de Bruïne en den vice.presi-
dent van den Raad van State, jlir. rnr. F.
Beelaerts van Blokland'.
Regeling
vrouwenarbeid ia fabrieken.
Door den minister van sociale zaken
is bij don Iloogen Raad' van Arbeid inge
diend een voorontwerp van een algemoenen
maatregel van bestuur, als bedoeld in de
artikelen 2 en 3 van de wet inzake do
verdeeling van den beschikbaren arbeid.
Aan de toelichting wordt het volgende
ontleend:
In artikelen 3 tot 8 zijn krachtens het
bepaalde in art. 2 der wet inzake de ver-
deeling van den beschikbaren arbeid 1937
verbodsbepalingen vastgesteld voor vrou
wen en meisjc-s ten aanzien van een. aan
tal werkzaamheden, welke en tegen
stelling met don buidigen toestand
vóór 1 Januaii 1934 ni fabrieken of werk
plaatsen in hef. algemeen niet door vrou
welijk personeel werden verricht. Daar
naast zijn eenige werkzaamheden verbo
den, welke op het oogenblik nog slechts
hier en daar door vrouwen en meisjes
werden verricht, maar waarvan het niet
mogelijk is, dat in de naaste toekomst de
neiging zal opkomni om hiervoor in meer
belangrijke mate van vrouwenarbeid ge
bruik te maken.
Als voorbeelden van zoodanige werk
zaamheden kunnen worden genoemd: het
werken in draad- en klinknagelfabrieken,
het kloppen van zakken, het aanvochten
en mengen van tabak en werkzaamheden
in de natappreteerderij in fabrieken van
wollen sloffen, alsmede werkzaamheden
aan d'e assortimenten en de Solfactors in
s trij kgarensp i nn erij en.
Een Prinselijk sportsman en amateur-fotograaf. Z.K.H. Prins Bcrnliard, die gistere*
de cross country der Kon. Militaire Sport vereeniging te Ede bijwoonde, maakte bij
deze gelegenheid verschillende opnamen.
De leden der Papanin-expcditie tijdens de ontvangst door „vadertje Stalin" in bei
Kremlin te Moskou. Geheel rechts Papanin, derde van rechts Stalin.
De nieuwe doopvont,
welke dienst zal doen
bij den doop van
H.K.H. Prinses Beatrix
in de Groote Kerk in
Den Haag. Het ont
werp is van den binnen
huis-architect Cor Alons.
Deze doopvont is een
geschenk van het col
lege van collectanten
aan de kerkvoogden ter
gelegenheid van. het
125-jarig bestaan der
Ned. Herv. Gemeente.
Het Prinselijk Paar te Ede.
Gistermiddag om drie uur zijn H.K.H.
Prinses Juliana en Z.K.H. Prins Rernhard
per auto te Ede aangekomen voor het bij
wonen van een door een ofticierenver-
eeniging reorganiseerden jachtrit in de
Maanderöuurt. Met groote belangstelling
volgde bof Prinselijk Paar de verrichtingen
der 93 deelnemers. Eerst om half vijf gin
gen H.KTI. en Z.KTI. naar Soestdijk terug.
Onze Jantjes te Tanger.
Op dc vragen van het Tweede Kamerlid
Albania, in verband met het aan de sche
pelingen van Ilr. Ms. „Java" opgelegde
verbod', te Tanger bepaalde café's te be
zoeken, heeft de minister van buitenland-
sche zaken mede namens den minister
van defensie, het volgende geantwoord.
Op grond van de door den commandant
van Hr. Ms .„Java" van Hr. Ms. gezant
te Tanger ontvangen inlichtingen, dat in
verschillende café's aldaar gezagondennij-
nend'e propaganda werd gevoerd, heeft ge
noemde commandant bij het verblijf van
zijn ouderhebbenden bodem in die haven
plaats gedurende enkele dagen in de maand
Februari j.l. te recht maatregelen getroffen
om het bezoek van de schepelingen aan
die café's te verbieden.
Het uitvaardigen van zoodanig verbod
staat uitsluitend ter beslissing van den
commandeerenden officier, d'e daaromtrent
uiteraard' overleg pleegt met den plaatse
lijken dipiomatieken, c.q. consulairen ver
tegenwoordiger der Nederlandsche regee
ring.
Aangezien bij den genomen maatregel
geen sprake is geweest van bet doea
blijken van eenige voorkeur ten aanzien
van een dér strijdende partijen in de
vijandelijkheden in Spanje, vereischen de
overige vragen geen beantwoording.
KEK
VRIJDAG 23 MAART 1938. No. 21S22.
