at
r.
EERSTE BLAD.
AKKERTJES
STADSNIEUWS
Zaterdag 9 April 1938
Het kabinet-Blum afgetreden
Zenuwpijnen overal?
91ste Jaargang.
No. 21835
Tel. Ho. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 53II.
BUITENLAND
Na verwerping van de financieele voorstellen
door den Senaat. Daladier kabinetsformateur.
De toestand in het Verre Oosten
H JW.VAN DER VLERK
De strijd in Spanje
MM
AKKER.CACHETS
Engeland
Mexico
Vereenigde - Staten
int. Samenwerking
De Engelsch-ltaiiaansche
overeenkomst
BINNENLAND
Overeenkomst in de sigaren-
industrie
Belangstelling voor de
„Nieuw Amsterdam"
Ontgassingsboeien
B»«s coar&nt verachynt dagelyks, a etui t-
ioudering van Zon- en FeeBtdagen,
Pigs per kwartaal f 2.franco per post
f 2,50. Prijs per week: 15 ets. Afzon
derlijke turn :ra i eta. Afconnementen
worden dagelijks aangenomen.
Adrertentiui voor het eerstvolgend num
mer moeten vóór elf uur aan liet Buieau
bezorgd zyn, *s Zaterdags vóór t> uur.
Een bepaalde plaats van advertentien
wordt niet gewaarborgd.
SCHIEDAMSCHE COURANT
Prijs der AdvertentiËn: van 15 regels 11 65j
Iedere regel meer f 0.30; in bet Zaterdagnuramer
15 regels f 1.80, iedere regel meer I 035
Reclames fü.75 per regel Incassokoster^ ets
Êostkwitanties 15 ets. faneven van advertentien
ij abonnement zyn aan bet Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine
Adveitentien opgenomen 10.50 t/ra. 15 woor
den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Lik woord meer
5 cent tot een maximum van dO woorden.
's Woensdags: Kleine Advertentien tot 25woor*
den f 025, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan het
Bureau bezorgd.
'■s Zaterdags- Kleine Adv ei teutien 1100, indien
met vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
Da Fr arische Senaat heeft de finan
cieele voorstellen van de regeering-
Blum gistermiddag verworpen met 223
tegen 49 stemmen. Na een kabinets
raad' heeft Blum in den* loop van den
i f
avond besloten den president der Fran-
«che republiek .het ontslag van zijn
regeering aan te bieden. Dit 'werd aan
vaard' en Daladier werd verzocht- een
x ~-\ f 1 - i»
nieuwe regeering samen te. stellen.
De zitting van den Senaat' begon" met de
voorlezing van het vernietigende rapport
van den rapporteur Abal Gardey, Na een
exposé van de fouten, welke Volgens de
financieele Senaatscommissie aan de ont
werpen kleven, zegt het rapport:
„Kortom, men beschrijdt hièrinede pro
gressief den weg naar economisch isole
ment". Een andere karaktertrek van het
ontwerp is volgens Gardey: Inflatie in alle
vormen en bij alle gelegenheden,. Tenslot
te wijst Gardey nog op een espentieele
karaktertrek: Het ontwerp, behelst een
reeks controlemaatregelen, strenge voogdij
op het particulier optreden, en een toe
nemende etatiseerlng. Dank zij deze maat
regelen, die op zichzelf beschouwd mis
schien niet alleen verwerpelijk zouden zijn
komt men tot ean veralgemeend eollecti-
viseeringsproees in het land'.
Voortgaande zet Gaidey de voornaam
ste 'redenen uiteen, waarom do Senaats
commissie het ontwerp niet kan aanvaar
den. Het bepleitte systeem is doot drenkt
van een geest van gemakkelijkheid'
de fnndamenteele ciitiek die wij uitspreken
is, dat de inflatie de drijfkracht wordt
van de regeermgsaciie...in een autar
kisch regiem evenals in een liberaal re
giem moet inflatie terstond bestreden en
geneutraliseerd worden door toeneming der
productie, door discipline en opofferingen,
door krachtsinspanningen van het geheele
volk in de richting van de noodzakelijke
aanpassing van zijn behoeften aan zijn
hulpbronnende gedachte van algemee-
iuo opoffering wordt niet uitgedrukt in
tot ontwerp, men vindt er integendeel een
ken toeken in van ongelijkheid in de opof
fering, cn dit vormt onze tweede belang
rijke crittók. Aan den cenen kant de van
die bezittenden gevraagde off ere, offers die
inderdaad onvermijdelijk zijn, men moet
den moed hebben dit te zeggen, aan den
ondieren kant een waarlijk overmatige be
dieesdtoid, wanneer het gaat om arbeids
toestanden
Tenslotte legt Abel Gardey er den nadruk
op dat het ontwerp zoaals het ter tafel
ligt niet in overeenstemming is in som
mige opzichten met don geest der Fransche
democratie. Het verontrust den Fiansch-
man m zijn aangeboren gevoel voor vrij
heid1 en initiatief. Voorts maakt hot geen
gebruik van zijn geschiktheid tot het die
men van het algemeen belang in de ure
des gevaars.
Do conclusies van het rapport lokten
langdurig, bijna algemeen applaus uit. De
socialisten waren vrijwel de eenigen, die
lu et aan niet deelnamen.
Blum verdedigt liet ontwerp.
Blum zeido in zijn verdediging eerst
te willen anlwooiden op zekere tegenwer
pingen. Men hec-ft gesproken van 80 tot
100 milliard schatkistbiljetten. Men heeft
toen ontstellend beeld van hypothecaire
inflatie opgehangen. Blum verklaaide er
prijs op te stellen, de critiek van tech'ni-
sclnen aard op het regeeringsonhverp te
weerleggen.
Ten aanzien van de heffing van liet ka
pitaal, 'zeide hij bereid te zijn het maximum
te verhoogen van 150.000 tot 250.000 francs
hetgeen de kleine boeren zou ontlasten.
De minister-president sneed vervolgens
tot eigenlijke probleem aan: Gij gaat dit
iontwerp verwerpen, aldus zeide hij. Maar
iwat zult ge daarna doen? Er moet een
oplossing gevonden worden, welke zult gij
tegenover de onze plaatsen? De uitgaven
der schatkist beloopen in het geheel 50
milliard, waarvan 35 milliard nog betaald
moet worden.
Sedcit twee jaar zijn de leeningen niet
meer toereikend! om aan de behoeften der
schatkist te voldoen. De regeeringen kun
nen niet steeds voor dezelfde moeilijk
heden blijven staan. Wat is de oplossing?
liet wekken van vertrouwen door veran
dering der politieke oriëntatie? In geen
geval 5s dat een voldoende en blijvende
oplossing. De oplossing, die ik aan de
hand doe, zal morgen ongetwijfeld door
Kamer en Senaat worden overgenomen
en met groote moerderheid goedgekeurd.
Blum besprak daarop de politieke zijde
van het vraagstuk en herinnerde aan zijn
pogingen tot het vormen eener regeering
van nationale eenheid'. Hij zeide,' dat hét
ruet zijn schuld! was, indien hij een. re
geering gevormd' had, die steunt o*p een
grondwel'igen regel van de meerderheid.
Toen dat gebeurd was, moest hij regeéren.
De 'regeering vatte het financieele vraag
stuk' aan; m het verlangen een nuttig
en'ernstig' wérk te" doen, 'De Kamer keurde
het ontwerp goéd1, daarna' moest' de'regee
ring 'het aan den "Senaat Voorleggen. Gij
hebt onze regeering «nooit- gewild; --aldus
Blum. Gij -ïiebt daarvan nooit een - ge
heim-gemaakt en thans gaai gij haar- het
leven onmogelijk maken. Wat "zult 'ge daar
na dóen?^ Wilt ge een verplaatsing of een
omverwerping der meerderheid?
Naar mijn meening zon dat zeer ge
vaarlijk zijn. De omstandigheden zijn met
meer zooals in 1926 of ia *1934,-zoomin
op financieel als*op politiek gebied.De
arbeidersklasse is zich haar rechten be-
wust geworden. Laat- mij u zeggen, dat
gij niet het recht" hebt te beslissen. Dat
recht behoort toe aan de' wetgevende ver
gadering, voortgesproten uit'liet algemeene
kiesrecht.
Op dit oogenblik onderbrak Jeanne-
ney, de voorzitter van den Senaat,
Blum -onder luid applaus. Jeanneney
zeide, dat het volgens de grondwet
het recht van den Senaat is in alio
onafhankelijkheid zijn besluiten te ne
men. De minister-president zal daar
uit de consequenties hebben te trek
ken. Blum antwoordde, dat men hem
niel beeft laten uitspreken. Naar zijn
meening moet een dergelijke beslis
sing genomen worden door het alge
meene kiesiecht zelf. Hij eischle bo
vendien voor het hoofd der regeeiing
het recht op, zijn gedachten op liet
spreekgestoelte van den Senaat uiteen
te kunnen zetten als ieder spreker. Hij
verklaarde geen inbreuk te willen ma
ken -op de sonvereiniteït van den Se
naat en herinnerde er aan, dat geen
grondwet een Hoogerhuis zoo uitge
strekte volmachten geeft als de Senaat
geniet.
De Senaat staat op het punt, voor don
tweeden koer een beslissend© uitspraak
tegen do moerderheid der Kamer te doen.
Het was do plicht van den clief der ie-
geering, aldus besloot Blum, op doze din
gen te wijzen. De Senaat zal thans tot
de grens der bevoegdheden, die- do grond
wet hem toekent, gaan. Hij zal zich ver
zetten tegen don wil van de Kamer. Hij
zal zich uitspreken tegen een regeering,
die hij nooit erkend heeft, zelfs niet do
facto. Ik ben lepublikcin: Uit naam van
hot belang der republiek doe ik een laat
ste beroep op don Senaat.
Blum verliet daarop het spreekgestoelte,
terwijl de socialisten en eeuige senatoren
van do dcmociatische linkerzijde applaudi-
seerden.
Na bespreking der voorstellen, waaraan
Caillaux het voornaamste deel voor zijn
rekening nam heeft de Senaat met 223
tegen 49 stemmen het voorstel tol bespre
king der artikelen van het regeeringsont-
werp verworpen.
Bium biedt zijn ontslag aau.
Te kwart over zeven is een kabinetsraad
gehouden.
Tevoicn hadden Blum en Auiiol zich
naar do Kamer begeven, waar zij door de
socialistische fractie werden aangehoord.
Vervolgens begaven zij zich naar don
kabinetsraad.
Na een half uur verlieten de leden van
het kabinet hotel Matignon om president
Lebrun het ontslag der regeering aan te
bieden.
Daladier kabinetsformateur.
President Lebrun heeft achtereenvolgens
gesproken met Jeanneney, den voorzitter
van don Senaat, en Herriot, voorzitter der
Kamer.
Om tien uur werd- Daladier naar hot
Elyseo ontboden om door den president
belast te worden met do vorming eöaer
nieuwo regeering.
In parlementaire kringen ziet men in
Daladier den geschiksten man voor do op
lossing dor crisis omdat hij zich sedert het
begin der wetgevende periode buiten den
politieken strijd gehouden heeft ©u zijn
kraclilon gewijd heeft aan de defensie. Men
beschouwt hem dan ook als den aange
wezen man om een regeering te leiden,
die aan buitenlandsche moeilijkheden het
hoofd moeten bieden en tegelijkertijd in
het binnenland een kalmeering moet bren
gen, welke noodig is voor het nationale
herstel.
De Chincezen in liet offensief.
De Cliineesche ambassade te Londen
heeft van het Chineesolie ministerie van
buitenlandschte zaken een telegram ont
vangen, dat de Japansch© troepen uit Tai-
ertsjwang vluchten en door de Chineezen
die Yi-Hsien hebben bereikt, ziju inge
sloten. j
E-en ander bericht meldt, dat de Japa'n-
scto troepen Yi-Hsien in brand hebben
gestoken.
GEDIPLOMEERD
U mWE RKWSASgR
Rotterdamse- -dijk 209
Telefoon 67593
De bdteekenis van de Inne
ming van Tremp,
De inneming van Tremp stelt de recht-
scho 'troepen in staat, den opinarseh over
al nan, tot--fr-ont jvan- Lesrida te hervatten.
De 700 miilioen kub. meter water voor
den stuwdam, te Tremp ..vormden, .name
lijk een 'ernstige bedreiging voor do troe
pen van Franco, voor het geval do re-
geeringstroepen den stuwdam in do lucht
zouden hebben laten vliegen. Een derge
lijke watermassa zon do geheele linie der
rechtschen met alle manschappen en ma
teriaal hebben weggevaagd. Na een pauze,
tijdens welko do rechtschen gewacht heb
ben tot alle stuwdammen ten Noorden
van hun linies in hun handen zonden
zijn, is er aan Let front van Lerida, dat
thans over een rechte lijn loopt, niets
meer, dat zich tegen een opinarseh naar
het Oosten verzet.
De opstandelingen hebben voorts Cama-
rasa, waar eveneens een belangrijke elec-
trischo centrale is ingericht, bezet. De
rechlscbe divisie is nu ton Zuiden van
de Ebro m»er dan halverwege tussclien
MoTclla en de zee.
Regeeringsoffensief aan liet
Madrileensche front.
De regeeringsbatterijeu hebben gistermor
gen, een hevig vuur-geopend- op""de recht-
sche stellingen ten Westen der hoofdstad.
Op dit front werd voorts een levendig
geweei vuur uitgewisseld.
In Eslremadura is het regeer mgsoffen-
sief dat uitgegaan was van de grenzen der
provincie Toledo, uitgebreid. Het ontwik
kelt zich over een front van veertig kilo
meter.
Van die verschietende pijnen,
dan hier, dan daar? Ze blijven
weg met één of twee van die
i Volgens recept van Apotheker Dumont
Chamberlain gelooft niet aan een na
derenden oorlog.
Do e-erslie minister heeft gisteren oen
redevoering uitgesproken, waarin hij o a
gezegd heeft, dat het noodig is, dat de
bevolking haar deel hoeft in de defensieve
organisatie van het land, doch hij vroeg
haar toch de gedachte indien zij he
stond uit het hoofd te zetten, dat het
zeer spoedig tot een oorlog zou komen.
Juist het tegengestelde is het geval,
aldus Chamberlain, maar wij zijn er van
overtuigd, dat een der middelen om den
vred'o te vei zekeren, is, oms gereed te
maken voor den oo-rlog.
Het Britsche protest.
De Britsche nota, waarin wordt gevraagd
do eigendommen van de Mexican Eagl©
Company terug te geven, staat in scherp
contrast met de politiek van Roosevelt,
dat alles in oide is, wanneer betaald wordt.
Men venvacht, dat het antwoord op
de Britsche nota eerst over eenige dagen
zal woiden gegeven.
Hel vloolprograinina.
Admiraal Leahy, de chef der vlootope-
raties en de onderstaatssecretaris van ma
rine hebbebn met president Roosevelt ge-
spioken over het vlootbouw-programma.
Zij hebben de pers medegedeeld, dat vóór
het einde van dit jaar twee slagschepen
van iels meer dan 35.000 ton en de krui
sers, waai in de begroeting voor 1939 voor
ziet, op stapel zullen worden gezet. Van
d'en bouw van twee slagschepen van 45 000
ton is op liot oogenblik geen sprake.
Do marine beschikt over voldoende cre-
dieten voor liet op stapel zetten der nieuwe
schepen, zoodat geen nieuwe credieten
overwogen zijn.
Weenen aan den vooravond van de volksstemming. Alle openbare gebouwen zijn in
dienst der propaganda gesteld.
i Zal tegen Paschen worden ge
parafeerd.
Gisteravond, aldus meldde Reuter uit
Rome, werd vernomen, dat de Engelsch-
Italiaanséhe overeenkomst tegen Paschen
zal worden geparafeerd.
Gistert-n lot stand gekomen.
Gisteren kwamen de pat tijen in de
sigaren-industrie te Utrecht in verga
dering bijeen.
Na langdurige besprekingen, welke
omstreeks des avonds half twaalf ein
digdon, weid overeenstemming be-
Teikf tusschen de vertegenwoordigers
van do velschillende organisaties over
oen program, dat aan de leden ter
goedkeuring zal u-orden voorgelegd.
Reeds 150.000 aam rageu om
hel schip te bezichtigen.
Do „Nieuw Amsteidam" zal de 14e van
deze maand van zijn ligplaats aan de bouw-
kade van de R D. M vonten verhaald
naar do Wilhelmïnakade. Het zal daar
eenigen tijd voor het publiek ter bez.chli
ging woiden gesteld.
Aan alle aanvingen voor bezichtiging
zal wel niet kunnen voldaan worden, aan
gezien het aantal van deze aanvragen
reeds 150 000 beloopt.
Een bcdrijfscommissie voor het
bakkersbedrijf.
In tegenwoordigheid van het bureau van
de werkcommissie lot bestrijding der werk
loosheid t.w. de lieerea ir. R. A. Venvey,
voorzitter; Meyer de Vlies, secretaris, en
mej. mr. Th M II Ilackstroh, adj secre
taresse, is gisteren op 't departement van
sociaie zaken overgegaan tot instelling van
een bcdrijfscommissie voor hot bakkersbe
drijf. In deze commissie werken samen:
de Ned. Bond van Prot. Chr. Werkgevers
in de voedingsbixirijven, de Ned. Bakkers-
band, de R.K. Bakkerspatroonsband, de
bond van Chr. Bakkcrepalroons, de Cen
trale Bond van Ned. Verbruikscoöperaties,
de Ned. Centr. Bond van Chr. arbeiders
in de bedrijven van voedings- en genot
middelen, de Neutraio Bond van personeel
in de voedingsbedrijven, de Alg. Ned. Bond
van aibeiders(sters) in het bakkers-, cho
colade- en suikerbewerkingbedrijf, de Nod.
R.K. Bond van brood-, koek-, banketbak
kers en cacao-, chocolade- en suikerwer
kers.
Als voorzitter der commissie treedt op
de heer C. Kuypers, vertegenwoordiger van
den Ned. Bakkersband en als secretaris
de heer A. Hillebregt, van den Alg Bond
van aibeiders in het bakkersbedrijf
Namens de werkcommissie zullen als
vertegenwoordigers in de bodrijLcomm ssie
zitting nemen de lieeren A. Borst Pzn.,
G \V F. van Iloei on en drs H. TV. Plei
ter.
Vrijwillige bijdragen voor productieve
veria erschaffing.
De minister van financiën maakt bekend',
dat met de bedoeling om te worden aan
gewend voor productieve werkverschaffing,
de volgende vrijwillige bijdragen ia rijks
schatkist zijn gestort:
Deventer ouderpaar f100, een Nederlan
der f 100, M. T K. te D. f 25, E. B. te
A. f 500, J. ten AI te G f 100, een wer
kende vrouw f 10, een 82-jarige weduwe
f2,50.
Een regeling tussehen Schie
dam cn Rotterdam.
De gemeentie exploiteert twee stellen
meei'hoeien op de rivier gelegen, welke jn
hoofdzaak bestemd zijn tot ligplaats voor
te ontgassen tankschepen.
Het aantal dier schepen is de laatste ja
ren sterk toegenomen, zoodat het aantal
der daarvoor bestemde boeien ontoerei
kend is geworden. Bovendien wordt van
deze z.g. ontgassingsboeion meermalen ge
bruik gemaakt door voor Rotterdam be
stemde vaartuigen, wanneer in die ge
meente voor dat doel een ligplaats tijdelijk
niet aanwezig is; dit g<"sc''i"dt wettel -
keerig.
Aangezien door den rijkswaterstaat een
afwijzend standpunt wordt ingenomen ten
opzichte van mogelijke uitbreiding van be
doelde boeien, is door beide gemeenten
in onderling overleg nagegaan, hoe op
andere wijze tot een verbetering van den
bestaanden toestand kan worden gekomen.
B. en TV. mec-ner, gehoord het advies
van den havenmeester en dat van de
commissie van den havendienst, dat zulks
kan worden bereikt door een gezamenlijke
exploitatie van de twee stellen ontgas
singsboeien van onze gemeente en de
drie stellen boeien, welke aan de gemeente
Rotteidam toebehooren.
Daatdoor kan elk der beide gemeenten
de volle bevoegdheid over haar boeien
behouden en toch een meer economisch©
exploitatie van het geheel der 5 stellen
boeic-n worden verkregen.
De o\ crecnkoinst
Niet Rotterdam is overeenstemming op,
den volgenden gioudslag verkregen.
1. De aanvragen om een ligplaats op
de genoemde boeien woiden door den
Havenmeester, bij wïeil de aanvraag bin
nenkomt, beoordeeld onafhankelijk van de
vraag of het vaartuig, waarvoor de aan
vraag gedaan wordt, na gebiuik van de