ZATERDAGSCHE POST
HITLER TE ROME
Eén ?ao de nadeeJen
De „Nieuw Amsterdam" wordt
verwacht
LEEST U DE Z.P.?
De eerste stoomschepen. Vlugge transatlan
tische schepen. Nederlandsche vrachtschepen
in trek bij Amerikaanse/ie passagiers.
De tenia Amsterdam
wordt ingehaald
MIJMERINGEN
ZATERDAG 7 ME!
ROMEO EN JUBELAAR
Derde blad, pag. 2
Eerste blad, pag. 1
SPECIALE REPORTAGE
FINANCIËN EN GELD
Tweede blad, pag. 4
STADSNIEUWS
Derde blad, pag. 7
Achtste blad, pag. x
HOOGSTE TIJD,
„Sluitingsuurtje" f 0.83
Geïllustreerd bijblad, pag. 1 '/2
De Tijdingzaal.
Zoo ja, vul dan nog heden
Uw aangiftebiljet voor de
inkomstenbelasting n
Zoo neen, dan ook.
(Vjb yi.'+ii comviioüd<-.H.)
New York, April 1938.
Lezer dagc-n is het eeti eeuw geleden,
dat twee slooarertiepen geheel onverwacht
en teg'dijk de New Yorksche haven bin
nenvielen. Het waren de „Sirius" uit Cork
en de „Great Western" uit Bristol. Deze
Engelsche voorloopers van de Queen Mary,
de Aquitunia en de andere drijvend# pa
leizen, waarmee nu de verbinding lus-
se hen Engeland en Amerika onderhouden
wordt, waren, honderd jaar geleden de eer
st» schepen, die geheel door stoom gedre
ven den tocht naar New York maakten.
Elk Amerikaanscli schoolkind weet te
vertellen, dat Robert Fulton met de eer
ste stoomboot, de „Clermonl" o\er de
Hudson van New York naar Albany voer
en dat de „Savannah" het eerste schip
was, dat door den stoommachine 1H1 At-
lantischen Oceaan over.-tak. Twee feiten,
die ongelukkigerwijs niet historisch juist
zijn. Wat de Sa*'aim ah betreft, dit schip
voer inderdaad in ISIS uit de gelijknami
ge stad in Georgia weg en voer via IJs
land naar het toenmalige St. Petersburg,
waar het in 1S19 aankwam en niet de
minsten indruk op den Tsaar maakte, van
wien do bouwers gehoopt hadden, dat hij
het aanschaffen zou. De Savannah legde
de geheele reis voornamelijk al zeilende
af en gebruikte haar machine maar voor
ettelijke uren.
De Curasao".
De eerste stoomboot, die op eigen kracht
den Atlantischen Oceaan overstak, was de
„Curasao", oorspronkelijk een Engelsch
schip, dat door de Nederlandsche regeering
aangekocht en van een machine voorzien
was. In 1826 stak de „Curasao" over naar
Suriname en speelde dit geheel op eigen
kracht in een maand klaar. Was het een
Amerikaanse!: schip geweest, dan zou er
na niet de minste twijfel over bestaan en
de „Curapao" als zoodanig geëerd worden.
Ongelukkigerwijs hebben wij Nederlanders
nooit aan een groote mate van zelfinge
nomenheid geMen of de behoefte gevoeld
veel reclame voor onze daden te maken.
Vandaar, dat de „Curacao" zich bij de
Amerikanen in volkomen historische on-
liekendheid verheugt en de „Savannah"
met alle eer strijken gaat. Voor ik nog
verder ga mag ik er wel even op wijzen,
dat de Clermont van Robert Fulton aller
minst de eerste stoomboot in de wereld
geschiedenis was. Hendrik Willem van
Loon m zijn hoek „Ships" wijst er op
hoe stoornbooten van een anderen Ameri
kaan, John Pitch al in 1790 lussdien Phi
ladelphia en Trenton heen en weer voeren,
terwijl de beroemde tocht van de Cler
mont pas in 1S07 plaats vond.
E-vprc-iStoonischepen.
Wanneer de lezer zich ditmaal verbaast
over dit histoiische en scheepvaartkundige
begin dan haast ik mij er bij te voegen,
dat er inderdaad reden te over is. In de
eeiste plaats nemen wij het tegenwoordig
als iets doodgewoons aan om brieven uit
Nederland te ontvangen, die daar zes da
gen geleden geschreven werden, terwijl wij
een brief wegsturen, wetend, dat dte bin
nen een week gelezen zal worden. Daar
zijn wij zulke kolossale stoomschepen als
de Engelsche „Queen Alary" of de Fran-
sche „Normaadie" dankbaar voogj maai'
ook anderen, zooals de Duitse he „Bre
men" en „Europa", de Engelsche »Aqui
tania" of de Fransche „Ile de France"
zorgen er voor, dat wij binnen een week
schriftelijk contact niet elkaar hebben.
De RollandAmerika Lijn is in dit op
zicht altijd achterop gebleven en waar
schijnlijk terecht. Het laten varen van zul
ke ex pres s-1 ooms c hepen is eon uiterst kost
bare geschiedenis wat stookolie betreft en
de HollandAmerika Lijn beeft het in den
loop der jaren niet in snelheid, maar in
luxe en een uitmuntende keukeu gezocht,
terwijl er altijd genoeg publiek is, dat niet
zoo'n haast heeft, maar liever een dag of
wat langer vaart in zulk een gezellige om
geving.
Vrachtschepen inct passagiers-
accomodalie.
Behalve de zoo bekende HollandAme
rika Lijn, die de trots van de stad' Rotter
dam uitmaakt, zijn er -nog twee andere
Nederlandsche lijnen, die geregeld New
York aandoen en waar men minder van
merkt. De eene is de Koninklijke Neder
landsche Stoomboot Maatschappij en de
andere is de JavaNew York Lrjn. Dat
men minder van hen merkt komt alleen,
omdat zij zoo goed als geen reclame ma
ken, hetgeen in hun geval ook niet noo-
dig is zij doen uitnemende zaken. De
JavaNew York Lijn bestaat uit vracht-
booten van de Nederland en de Rotter-
damsche Lloyd, die tevens gelegenheid bie
den tot het vervoer van 25 of 30 passagiers.
Vóór de internationale verwikkelingen in
de iMiddellandsche Zee voeren, deze sche
pen door het Suezkanaal, maar sindsdien
gaan zij om Kaap de Goede Hoop en komen
na vijf weken uit New York in de eerste
haren op Sumatra aan. Zooals men wel
weet wordt de animo onder het reizend
publiek hoe langer hoe groober om er lie
ver goed, goedkoop en langzaam te komen
dan in alle denkbare luxe, voor veel geld
en in een ommezien. Bovendien wordt er
veel moer gereisd C vor een publiek, dal
er vroeger nooit aan gedacht zou hebben
ik spreek hier natuurlijk over Ameri
kanen.
Ca dan schijnen de Nederlandsche
vrachtschepen in het bizonder de voorkeu
te verdienen. De vorige week voer er eén
naar Java met allo hutten bezet, met als
jongste passagier ©en zuigeling van twee
maanden
Er is geen twijfel aan of de vaderland-
sche kolonie (e New-York wendt dezer
dagen haar blikken zeewaarts, waar alle
goede dingen in het komende jaar vandaan
moeien komen.. En in de eerste plaats
natuurlijk ons vlaggesc'.'ip de „Nieuw Am-
sterdam", dat hier half Mei verwachtwoult
We hebben het van stapol loopen door de
radio gehoord en de foto's gezien van het
schip aan den wal en tijdens de proef-
\,iatt, maar wij zullen pas tevreden zijn,
wanneer het in de verte opdoemt, zooels',
do moesten onzer z.cli herinneren met de
„Statendam" in 1929 meegemaakt te heb
ben. Wanneer de groote dag daar i-, gaat
een groot gezelschap genood iguen aan
boord van een stoomkotter en vaart de
haven uit en de „Narrows" op do nieuwe
ling tegemoet. De kotter is bevlagd en er,
is muziek aan boord. Schijnt de zon en
blaast de wind' niet al te steik, zooals
met het binnenhalen van de „Statendam"
het geval was, dan is zulk een tochtje
iets, dat alle deelnemers niet 1 cht ver
geten zullen. In de vei te eea rookpluim. Is
zo dat? Nee? Dat dan? Jal Het zijn do
kleuren van wit, geel groen, die zoo sterk
legen de blauwe lucht opvallen en uniek
zijn tussclien de schepen van and-ere naties i
En wanneer de twee schepen elkaar dicht
genoeg genaderd zijn begint het gewuif
naar totale vreemden en aas jongsle rou-
zenschip wordt van alle kanten bekeken.
Maar de gxoote verrassing komt pas als
1 wij al varende overstappen en het inte
rieur gaan bewonderen. Velen hier zien
met verlangen naar half Mei uit.
Wat de mensch kan.
Misschien herinnert u zich de dadels
van Hassan, waarvan zóó lang geroepen
werd, dat ze grooter waren dan ze waren,
dat een ieder het tenslotte geloofde
Daar waren ook nu nog wijze dingen
over te zeggen, want de massa is nu nog,
gelijk toen, voor machtschreeuwerige sug
gestie over-vatbaar.
Maar ik moest slechts terloops aan deae
woorden denken, toen mij eens dit ap hor is
me te binnen schoot: de mensch kan véél
meer dan hij kim...
Dat lijkt op de dadels van Hassan.
Maar het verschilt er toch zeer vrezen-
lijk van.
Alleen reeds hierdoor: dat het waar is.
De mensch kan inderdaad veel meer,
dan hij kan. Alleen moet dit aldus ver
staan worden: wij beschikken, geestelijk en
lichamelijk over een veel grooteren reserve-
voorraad aan kracht dan wij weten en
dan wij in gewone omstandigheden tot onze
beschikking hebben.
Als de nood aan den man komt, dan
kan de mensch dikwijls, wat hij anders
lieusch niol kan.
Lichamelijk beschouwd is dat wel in
teressant, en, voor den betrokkene, is het
dikwijls ook zeer belangrijk. De man, die
slechts een halven meter hoog kan sprin
gen, maar, door een dollen stier achter
volgd, een hek van anderhalven meter
„neemt", heeft daarmee niet alieen een
uiterst meikwaardig particulier record ge
broken, maar bovendien, wat nog wél zoo
belangrijk is, zijn leven gered.
Maar zoo heel onbegrijpelijk is het, bij
eenig nadenken, toch ook weer niet: als
onder noodomstand igheden alle energie
plotseling, met uitscliakelnig van elke bij
overweging, op die eene topprestatie gezet
wordt, och, dan kan men zich tenslotte
toch nog wel begrijpen dat een groote
sprong, een snelle vlucht, een lange marsch
mogelijk is voor wie anders maar een po©
vere springer, een langzame of slechte loo-
per is. Als 't om het zoete lijfsbehoud gaat,
maakt niet alleen eein in het nauw zitten
de kat rare sprongen.
Wonderlijker evenwel wordt het, wan
neer wij ons naar het geestelijk aanzicht
der dingen richten. Dan valt het maar met
zoo dadelijk te begrijpen, waaruit de
mensch voortdurend zijn reserve-energie
kan blijven putten. Al is ook hier een grens,
gelijk bij physieke prestaties, die slechts op
straffe van volslagen gevoelloosheid, of
erger, overschreden kan worden.
Maar in het geestelijke zijn onze krach
ten niettemin verwonderlijk groot en sterk.
Le Bon heeft eens gezegd: Les forces ma-
térielles sont redoutables, les forces psycho-
logiques invmcibles: voor de stoffelijk©
krachten moet men vreezen, de geestelijke
krachten zijn onoverwinnelijk. Hij bedoelde
hiermede: als een stoffelijk zwaard hel
hoofd van een nobelen denker door
klieft... dan zal zijn stoffelijk overschot
begraven moeten worden, maar zelfs dan
nog zal de waarheid, waarvoor die denker
streed, zegevieren. De geestelijke krachteè
zijn onoverwinnelijk. Ze zijn, voor wat den
mensch betreft, ook bijna onuitputtelijk en
altijd veel grooter dan de kleinmoedige
vreest.
En dan spreken we nog niet eens ovei
de vraag, of het 's menschen geest©
lijk© kracht alléén is, die in den strijd dies
levens meetelt... Ieder denkt daar zoo
het zijne van, en menigeen zal hierop zeer
nadrukkelijk neen zeggen...
In elk geval kan deze gedachte wel velen
in droeve dagetn van beproeving tot goede
troost zijnde mensch, en dus ook gij, moe
delooze lezer, kan ree! meer dan hij meent
te kunnen. Laat daarom het hoofd niet
hangen als hel noodlot U met zijn slagen
beukt: het einde van onze krachtien en
ons weerstandsvermogen is lang niet zoo
gauw bereikt, als de kleine mensch in zijn
angst méént: de geestelijke krachten zijn
onoverwinnelijk zegge men De Bon maar
na. Want hij heeft gelijk.
Philouons.
Faillissementen.
Faillissementsstatistiek over April 193S.
Samengesteld door afdeeling Handels
informaties v. d. Graaf Co. N.V. Amster
dam.
Noord-Holland (excl. Amsterdam) 31;
Amsterdam 33- Zuid-Holland (excl. Den
Haag en Rotterdam) 19; Den Haag 22;
Rotterdam 19; Utrecht 15; Gelderland 31;
Noord Brabant 29; Limburg 11; Zeeland
3; Friesland'15; Groningen 12; Drenthe 4;
Overijssel 11.
Totaal 258 faillissementen.
Totaal vanaf 1 Januari 1938 976 faillis
sementen.
Totaal zelfde tijdvak vorig jaar 1154
faillissementen.
Gedurende ae maand1 April werden bjj
de gezamenlijke griffies in Nederland ge
deponeerd 98 credileurenlijsten met een
totaal passief van f 1.432.053.65, waar
van preferent f240.016.23. Vanaf 1 Ja
nuari 1938 werden in totaal gedeponeerd
429 crediteurenlijsten, met een totaal pas
sief "van £19.390,43, waarvan preferent
f 1.883.122.13.
7» JAARGANG
No.29
(op zwaar kunstdrukpapier.)
(gedrukt op Oud-HoIIandsch papier.)
Hier hebben wij dan eindelijk de
vruchten van het werk van onzen
Lampenist te Rome. Wjj weten, dat
onze lezers er smaak van zullen heb
ben Hemzelf resten aan zijn verblijf
in de oude hoofdstad in het oude en
nieuwe keizerrijk niets dan prettige
herinneringen. Zijn uniform maakte
hem overal zeer gezien, hoewei er
toch overal niets dan uniformen te zien
waren. De collega's hebben hem daar
om gekozen tot opper-hofmaarschalk-
journalist en hem als teeken van zijn
nieuwe waardigheid een gouden vulpen
aangeboden in den vorm van een
maarschalkstaf. Onze Lampenist is
inmiddels veilig en wel weer thuis.
DE GEBEURTENISSEN
IN FRANKRIJK.
De nieuwe devaluatie van den franc
heeft tot gevolg, dat men thans voor
ongeveer 5 cent een Franschen franc
kan feoopen. welke koers overeenkomt
met die van den Belgischen franc vóór
de devaluatie van den gulden
Leuter meldt uit Parijs, dat daar
bericht is ontvangen dat de Neder-
(op gesrhcpi Louis XIV - post.)
landsche regeenng dit niet op zich zal
laten zitten en dat Minister Colijn een
nieuwe devaluatie van den gulden,
die thans op ongeveer 80 centen staat,
in studie genomen heeft
Mogen wij oruen zegsman gelooven
dan zou de nieuwe herwaardeering in
vier etappes van elk 20 cent plaats
vinden, waarbij na de voltooing in
Mei 1939 de gulden op tot 1 cent zal
zijn afgeschreven. De onvermijdelijke
winst op den goudvoorraad, welke bij
de huidige grootte ongeveer 1000000000
guldens van één cent zou bedragen,
zal gebruikt worden om de belastingen
te verhoogen en met het overige deel
zal een aanvang worden gemaakt met
de demping van de Z.W.polder van de
Zuiderzee.
De New Yorksche beurs sloot nauwe
lijks wijshoudend tengevolge van ont
stemming over winstnemingen in de
olie.
VAN EEN ABONNEMENT
JP DE ZJ5.
KOST ZOO VEEL.,
GEEFT ZOO WEINIG
ERNSTIG VERKEERS
ONGELUK.
Door een noodlottige samenloop
van onverstandigheden heeft heden
morgen een ernstig ongeluk plaats
gehad, waarbij de 28-jarige W X. zijn
bolhoedje en het leven verloor.
Uit de richting Schiermonnikoog
naderde te circa kwart over half een
luxe auto ped, bestuurd door den 8-
jarigen Jantje D., terwijl op hetzelfde
moment de kerktoren zeven minuten
over negen sloeg. Hierdoor was hel
tijdstip van de misdaad vastgelegd.
Van den tegenovergesteiden kant kwam
een autobus uit Bergen op Zoom, welke
naar de bloembollenvelden ging, of
niet; dit konden wij niet te weten j
komen. Luid bellende fietste de nog
krasse Il-jarige H. G. een zijstraat in
zonder zijn hand of iets dergelijks uit
te steken. En op dit fatale oogenbiik
wilde bovengenoemde W. X. een
stilstaande groentekar inhalen. Deze
s oeg over den kop en aan diggels.
De bestuurder trachtte nog docr hevig
toeteren een aanrijding te voorkomen,
doch aan een luiden slag, enz.
Ais tragische bizonderheid ver
melden wij nog dat het slachtoffer
bij zijn val op een op straat gevallet:
tomaat terecht kwam, welke totaal
geruïneerd werd.
ERUCHTEN
Als Postbode zie ik mij genoodzaakt
ten stelligste alle geruchten tegen te
spreken, dat er in de leiding van dit
lijfblad een Oude Tante zou zijn
ingelijfd
Mademoiselle Madelief is onze
eenige vrouwelijke medewerkster en
wat vooi één!
Wel bestaat de mogelijkheid, dat
binnenkort haar grootmoeder aan ons
blad zal gaan medewerken, aangezien
onze aanminnige straatreportster door
een gewezen Franschen baron ten
huwelijk is gevraagd. Dit laatste vertel
ik u echter in het strikste vertrouwen,
daar het lang niet zeker is dat de liefde
van twee kanten komt.
(op vetvrij boterhammenpapier.)
(op gewoon krantenpapier.)
Dames en lieer en!
Zooiets hoort U bij ons niet.
Wij welen van een sluitings
tijd niets af. Maar daar zijn wij
dan ook eenig in.
Gebruikt dus bij ons het
Bemind aanbelevend:
T Cafeetje aan den Overkant.
Dagelijksche reportage van den Lampenist,
ortzen onovertroffen geheimen diploma-
tieken medewerker
Rome, 1 Mei 1938.
Het is absoluut onmogelijk om een
geregeld verslag te geven van de
plechtig-, feestelijk- en andere dwaas
heden waaraan deze dagen voor ons
geuniformde journalisten zoo
rijk zijn.
Daarom is het zoo prettig, dat wij
voor ons vertrek uit Groot-Germanië
een middag „college" hebben geloopei
waarbij ons verteld werd wat wij
te schrijven hadden Voor het gemak
werd alles op keurig getypte velletjes
in een groote enveloppe aan iederen
deelnemer uitgereikt. Dat U het ver
slag leest dat eigenhandig door den
opper-maarschalk-journalist is ge
schreven, is iets waar U maar niet op
moet letten, al vind ik het erg prettig.
Wij vertrekken.
De juiste stemming zat er al direct
bij het vertrek in. We werden in een
trein gestopt, en moesten op de komst
van den Fiihrer wachten Wie uit het
raampje keek werd doodgeschoten.
Dit kostte ons drie collega's
Uit het feit, dat de trein ging rijden,
concludeerden we dat de Fiihrer
aangekomen was. A hadden we er
niets van gehoord. En onder het
zingen van „We gaan naar Rome"
werd de reis aanvaard.
De eerste dag.
Op den Brenner was er even een
oponthoud voor een kleine feestelijk
heid. Hitier werd namens den Duce
en namens den Koning-Keizer welkom
geheeten. Dit ressorteerde nog onder
Stefani, zoodat onze ploeg geen ver
slag mocht maken. Wie zijn coupé
verliet zou onverbiddelijk worden dood
geschoten. Ook dit kostte ons weer
twee collega's....
Te Rome.
Onze trein liep binnen aan het nieuw
gebouwde station, 8 K.M. buiten het
centrum van Rome. Wij werden op
het perron gezet en in 2 vrachtauto's
geladen, welke deel uitmaakten van
een stoet van 40 wagens.
Voorop, opzij en achteraan reden
ongeveer 41452 Gestapo-agenten, die
voortdurend arrestaties verrichten.
In de hermetisch gesloten pantser
wagen, welke door 8 tanks gevolgd
werd en met onder hoogspanning staand
prikkeldraad omgeven was, zal Hitier
gezeten hebben, hoewe' ik dat niet
zeker weet.
Langs een speciaal daarvoor aan-
gelegden weg werd met razende snel
heid stadwaarts gereden. Alle h zen
waren geblindeerd, ramen waren dicht
gemetseld en keldergaten met cement
volgestopt. Wij vernamen ook, dat
iedereen zijn huissleutel bij do politie
had moeten inleveren. Het zitten n
dakgoten was streng verboden. Wie
niet recht voor zich uit keek werd
doodgeschoten, in dit geval onherroepe
lijk, Dit kostte ons weer vier collega's....
De parade.
Eindelijk hebben we dan Hitler
gezien, tezamen met Mussolini nog wel.
Zij stonden op een podium. Op een
afstand van veertig meter stonden 800
Italiaansche en 800 Groot-Germaansche
politiebeambten met getrokken re
volvers, die bevel hadden iedereen,
die binnen de draagwijdte vais hun
revolver kwamen, dood te schieten,
in dit geval onvermijdelijk Dit kostte
ons weer twee collega's....
Het was overigens ontroerend om
te zien hoe de staatshoofden zich te
midden van hun volk bewogen Over
de voorbijtrekkende legerondeelen be-
hoel ik hier niets te zeggen. Daar hoort
u wel meer van zoodra onze oorlogs
correspondent in functie treedt.
Grand ooze feesten.
Om Hitier een waardige ontvangst
te bereiden, zijn verschillende, waarlijk
grootscheepsche feesten georganiseerd.
Bloemencorso's, luchtaanvallen met
echte bommen, herinneringsboomplan-
(ep pap van zusslc.
tingen, onthullingen van gedenktee-
kens, enfin te veel om op te noemen.
Een van de alleraardigste attenties
beleefde de Führer we! op den derden
dag.
Tijdens een autorit door de Po-vlak te
werd op een heuvelrug halt gehouden
voor een demonstratie van doeltreffen
de verdediging tegen luchtaanvallen.
Terwijl uit Zuid-Oostelijke richting
een synthetisch vliegtuig aan kwam,
drukte de Duce op een knopje eo diep
in het dal zag men een geheele stad
in de lucht vliegen, waarbij geeq
enkele steen op de andere bleef staan,
terwijl de bewoners zich in allerijl op
het platteland vestigden.
Wordt vervolgd).
(Wegens plaatsgebrek bekort).
In onze Permanente Tijding
zaal zijn op het oogenbiik o. a.
de volgende curiosa te zien:
le- een levensgroot portret
van de as RomeBerlijn
2e. de lap, waaraan de Lap
landers hun ontstaan te danken
hebben;
3e een serie televisischover-
gebrachte foto's van een uit-
slaanden brand te (nog
niet bekend);
4e een zeer oude wereld
kaart, waarop Abessinië nog ab
zelfstandig keizerrijk staat aan
gegeven;
5e. een perronkaartje.