i
a
i
ti
Witte tanden, gezond tandvleesch, schoone tong en frissche mond,
I
TWEEDE BLAD
SCHIEDAMSCHE COURANT
Overzicht Tweede Kamer
De stichting van een centraal
vliegveld
Gemengd Nieuws
Bommen op een veiling
Tegen onveriichten wagen gebotst
li
P
ff
Ij
t
DER
VRIJDAG 27 MEI 1938 No. 21ST3.
BINNENLAND
Wijziging bedrjjlsradenwet ssw«
genomen. De interpellatie ran
jiroï. Van Geldercn ovet «le werk
loosheid.
Ia Let begin van de Woensdag gehou
den vergadering van de Tweede Kamer
beeft de Kamer beslist de interpellatie,
aangevraagd door den Leer De Visser
(Comm.) betreffende de behandeling van
vreemdelingen, too to staan en aan de
agenda toe te voegen. De interpellatie,
aangevraagd door den lieer Dieters
(N.S.B.), betreffende de regccringspolitiek
ten opzichte der boeren en tuinders, werd
door den voorzitter te ruim van strekking
geacht en deswege bracht de aanvrager
het onderwerp terug tot den invoer van
vlcesch in verband met de rundorteeltbe-
perkïng. De interpellatie over dit onder
werp werd daarna toegestaan.
De behandeling van het ontwerp tot wij
ztgiüg van de bedrijfsradenwet heeft die
Kamer daarna voltooid. Mevrouw M a c-
kayKatz (Chr, Hist.) oefende criliek
uit op de strekking der wetswijziging. De
andere sprekers van Woensdagmiddag var-
klaarden zich in hoofdzaken met het ont
werp accoord. Het wetsontwerp is na de
verdediging door minister Romme ten slot
te zonder hoofdelijke stemming aangeno
men.
Drie nationaal-socialisten en mevrouw
-MackayKatz lieten aanteekenen, dat zij
wenschten geacht te worden tegen te
stemmen.
Prof. van Gel deren (s -&.) heeft daar
na het groote/lebat over de werkloosheids-
politiek der regeering geopend door het
houden van zijn interpellatie. Zeer uitvoe
rig schetste hij de noodlottige gevolgen,
welke naar zijn inzicht de financieel-eeono-
misclie politiek van het vorige cn ook
van het zittende kabinet voor de werk
gelegenheid heeft gehad. Hij achtte de
werkloosheidsbestrijding, welke de regee-
ling onlangs in haar memorie van ant
woord op de wet tot verhooging van
hel crediel voor werkverruiming heeft aan
gekondigd, nog verre henetien de grens van
heL noodzakelijke. De uitvoering van /jroote
wrrfcen moet stimu.'eering van do cc njunc
tuur ais doel hebben. Een dergelijke stimu
leering echter eischt, dat een veel grooter
bedrag aan openbare werken wordt besteed,
dan thans wordt voorgesteld. De heer van
GcMeren noemde een bedrag van f150
mülioen per jaar, dat meer zou moeten
worden besteed. In oen aantal vragen,
welke hij aan de regeering iu den per
soon van minister Co-lijn richtte, gal de
spieker de maatregelen aan, welke naar
zïjn oordeel geschikt zijn tot het bestrij
den der werkloosheid. Hij vroeg o.m. of
de regeering maatregelen wilde treffen om:
De industrialisatie te bevorderen, open
bare werken te doen uitvoeren, aan ge
meenten en particulieren het uitroeren van
werken financieel mogelijk te maken, dten
leerplicht te verlengen en. Ut- leerling on
set iaat te verlagen, den arbeidstijd te ver
korten en den export financieel te steu
nen.
foor de regeering heeft dr. Co lijn
deze vragen beantwoord.
In do eerste plaats stelde de minister in
het ücb!, wat thans reeds ter bestrijding
der werkloosheid wordt gedaan.
In du jaren 19331937 is er voor 763
millioen gulden aan openbare werken be
steed. Trekt men daarvan af de normaio
uitgaven voor waterstaatswerken en de nog
niet beste ede gelden, daa blijkt in deze vijf
jaar 385 millioen gulden hoven het nor
male aan openbare werken te zijn besteed.
Foor waterstaat, defensie, werkfonds en
werkverschaffing zal in 1938 125 millioen
gulden boven het normale worden ver
werkt.
De remering doet dus wel het een en
and'er, Evenwel mag hij openbare werken
het nultigbeid'selement niet uit het "oog
worden verloren. Men mag ""geen werken
ondernemen, welke, als zij zijn uitgevoerd,
grootero werkloosheid en groofere schol
den achterlaten.
Colijn wilde heel duidelijk zeggen,
dat men vooral niet moet denken, dat dte
regeering nu is overgeloopen naar het
kamp van diegenen, die in openbare ver
ken-politiek het redmiddel zien, dat ons
uit de werkloosheid zal helpen. Een poli
tiek van openbare wecken wet de daar
aan verbonden sümuleerende werking zou
zulk een redmiddel kunnen zip, als het
indien U poetst met Ivorol{volgons nieuw recept). Deze geeft een ware mondwasseliJng. Heerlijk schuimend. Frisck van smaak enzeer zuinig. Tube 60, 40 ct. Doos 20 et.
lslSf;
Mr. A. Rombach, de nieuwbenoemde
advocaat-generaal bH den Hoogen
Nede
Raad der Nederlanden
alleen 'maar ging om de overbrugging van
een tijdelijke inzinking van de conjunctuur.
De crisis, die wij beleven, is echter van
structureelen aard. Er zijn voor ons land
bestaansbronnen verloren gegaan, welke
wij nooit meer terug zulten krijgen. De
geweldige taak, welke én. het bedrijfsleven
én de regeering wacht, is: het Ncdcrlanö-
sche economische apparaat aan de gewij
zigde structuur aan. te passen. De werk-
loosheidspolitiek der regeering zal dan ook
in de eerste plaats op verruiming der werk
gelegenheid in het bedrijfsleven motvc-n
zijn gericht
Daarbij zal men ermee moeten rekenen,
dat het proces van aanpassing slechts lang
zaam kan verloopen, zoodat de werkloos-
heki en daarom ook de uitvoering van
openbare werken ons de eerste tien
jaar zal moeten vergezellen. Met dezen
Jangen duur zal men eveneens rekening
moeten houden bij de berekening van het
bedrag dat "men per jaar voor de werk
loosheidsbestrijding kan uittrekken.
Minister Coiijn gaf vervolgens een
overzicht van de plannen der regeenng
in zake de werkloosheidsbestrijding, waar
bij bij mededeelde, dat hij persoonlijk de
leiding zal hebben van de coördinatie der
verschillende regeesringsdiensten, welke op
dit terrein werkzaam zijn.
Bil de puntsgewijze beantwoording van
de vragen van prof. Van Gelderem zei de
de minister o.m., dat de regeering van de
z.g. planmatige verhooging der binnenland-
sche koopkracht door middel van het
scheppen van voorbijgaande werkgelegen
heid geen heil verwacht. De regeering wijst
het denkbeeld om nog eens 150 mülioen
gulden meer aan werkloosheidsbestrijding
uit te geven dan de 125 millioen gulden,
welke daarvoor thans reeds extra uitge
trokken zijn, met beslistheid van do hand,
Na de redo van dr. Coiijn is de verga
dering tot Dinsdag verdaagd!.
Éénstemmig protest van Am
sterdamse hen gemeenteraad,
Schiphol voorziet als renteaal
vliegveld ten volle in het lands
belang.
In de vergadering van den Amsterdam-
schen. gemeenteraad1 hebben Woensdag
avond' de raadsleden B. C. Franke en L.
Seegers geïnterpelleeid' over de vliegvtld-
plannen der regeering, die een centraal
vliegveld' wil stichten bij Bodegraven, en
het gevaar, dat daardoor de Amstordam-
sche luchthaven Sdhipbol loopt.
De heer B. C. Franke herinnerde aan het
andere plan, om naast Schiphol een twee
de internationale luchthaven te stichten,
welk plan een groot gevaar beteekende, om
dat ons land' te klein is om een dergelijke
versnippering te kunnen verdragen, waar
door de Nederkmdsche luchtvaart ernstig
nadeel zon kunnen lijden.
Het nieuwe pian der regeering is echter
veel noodlottiger en beteékent bovendien
een groote geldverspilling, voor Schiphol
bestaat thans het gevaar, dat de regeering
gebruik zou maken van de bevoegdheid, die
de luchtvaartwet haar geeft, om de plaats
dter vliegvelden aan te wijzen.
Spr. herinnerde aan de Rotterdamsche
plannen tot stichting van een vliegveld'
in den Zcsli enh ovenschcn polder, welke
plannen geen doorgang kunnen vinden, om
dat het te dicht gelegen is nabij Waalhaven,
welk vliegveld' de gemeente Rotterdam aan
dtefensie moet afstaan. Is het misschien
omdat men Rotterdam geen goede com
pensatie hiervoor kan geven, dat men op
bet noodlottige idee Is gekomen, dat de
fensie ook Schiphol noodig zu hebben?
Hier doemen ©enige onveiklaarbare vra
gen op. Tot voor kort heeft dte regeering
nog gelden uit het Werkfonds beschikbaar
gestald voor de verbetering van Schiphol
en nog slechts enkele weken geleden waren
defensie en waterstaat het nog er over eens,
dat in Amsterdam geen garnizoen lucht-
doelartilierie kon komen omdat het eenigo
beschikbare oefenterrein te dicht bij Schip
hol lag en een belemmering kon zijn voor
de burgerluchtvaart. Er was toen nog geen
sprake van eenigo behoefte bij defensie aan
het bezit van Schiphol.
Spr. wil het niet hebben over de acht
millioen, die Amsterdam in den aanleg
en outillage van Schiphol' heeft geïnves
teerd', maar hij wijst on. op de gunstige
ligging van Schiphol aan- een kruispunt
van moderne autowegen naar het NoiOrden^
Zuiden en Oosten des lands. Opheffing vaa
Schiphol is niet alleen een benadeeUng
van jAmsterdamsche belangen, maiar bena
deelt evenzeer het landsbelang en <1© Ne
derlantbche luchtvaart. Het sterkste verzet
tegen de heilloozo -plannen der regeering
is gebodten. Dit leeft ook bij de Amster-
diamsche burgerij, en het valt slechts te
be "turen, dat Amsteubm daarbij niet kan
tékenen op den steun der K'. L. ÏL, welker
streven in 'dte richting der regeerjngsplanttetti
'schijnt te gaan. -
De heer Seegers zegf, dat het genteen te-
bestuur gewaarschuwd' kon zijn toen de
plannen dter K. L. M. bekend werden <om
een nieuw hoofdkantoor te stichten in
Den Haag, Spr. betwijfelt of het gemeente
bestuur wel krachtig genoeg tegen de plan
nen der regeering is opgetreden en hij her-!
H. M. de Koningin sloeg Woensdag voor het paleis 't too het défilé gade van de derde compagnie
motei dienst, welke voor het nieuwe garnizoen te Apeldoorn gelegerd hf
innert ia dit verband aan de geslaagd© actie
dter gemeente tegen de plannen tot naasting
van het telefoonnet, en de pogingen tot het
in rijksverhand' brengen van het gemeente
lijke girokantoor- en dte etectriciteilsvoior-
ziening.
D© wethouder voor de handelsinrichtIn
gen, mr. Kropman wees het verwijt, als zou
den B. en W. tegenover de plannen der re
geering niet krachtig genoeg zijn opgetre
den, met klem af. Het plan tot stichting van
een centraal vliegveld hing reeds acht jaar
in de lucht, niet bij dte regeering, maar
hij de K. L. M. Deze plannen Lebbe ft B
en W. nooit serieus genomen, evenmin als
het plan der regeering. Als B. en W. eem'g
vermoeden in die richting zouden hebben
gehad, zouden zij niet in den laat sten tijd
een bedrag van f 2 mülioen voor de verbe-
betering van Schiphol hebben laten vo-
teeren.
Pas eergisteren is voor een bedrag van
f500.000 aanbesteed de verlenging der
startbanen, zonder dat er een waarschu
wing kwam van de.regeering, die nog en
kele maanden geleden rijfcsgrond aan de
gemeente heeft verkocht voor de uitbreiding
van Schiphol.
Zaterdag j.l. zijn de burgemeester en de
wethouder op uUnaodiging van den
"minister tnrDeiuHaag- geweest1,waar-de mi
nister de mededeeling deed, dat ©en een
traal vliegveld' noodig was in het lands
belang.
De burgemeester en spr. hebben geant
woord, dat dit centrale vliegveld aanwezig
was en dat Schiphol ten volle aan het
landsbelang voldeed.
Niet voor een uitsluitend locaal belang,
maar voor dit landsbelang had de Amster
dameche burgerij acht millioen gulden over
gehad en had' de bevolking van de hoofd
stad' het mogelijk gemaakt, dat Schiphol in
het Europeesclie luc-htveikeer de vierde
plaats inneemt. Geen enkel© lucbfverbin-
ding is erbij gehaat, dat niet op Schiphol
maar in Leiderdorp geland! wordt. Spr.
beeft aangetoond', hoezeer de kosten van
het goederenvervoer zouden stijgen wan
neer -deze- goederen graOtendeels af
komstig uit Amsterdam eerst naar Lei
derdorp vervoerd moesten worden.
B. en W. kunnen dten indruk niet van
zich afzetten, dat liet plan bij de regee
ring is opgekomen toen zij* geen oplos
sing kon vinden van Rotterdam am
een. nieuw vliegveld' te helpen en dat
ziij ïoen maar dacht: dan geen van
heiden een vliegveld'.
Dit plan wordt gepropageerd door
een instantie, die niet verantwoordelijk
is en geen zorg heeft voor overheids
geld1.
Met verbijstering hebben alle Amsterdam-
sche kringen van handel en verkeer ken
nis van dte regeeriiigsplannen genomen, die
onverantwoordelijk zijn uit financieel oog
punt "zobwel als tegenover de Amsterdam-
sehe bevolking.
Spr. wijst met klem een tegenstelling
tusschen Amsterdamscli belang en
landsbelang af, want Schiphol voor-
ziet In liet 'algemeen belang" en dient
het landsbelang ten volle. Spr. zal
nooit een voordracht in den geest der
regeeringsplannen bij den raad indie
nen en weigert een dergelijk plan te
verdedigen.
Met applaus betoogde de raad zijn in
stemming met'het betoog van dten wethou
der, dat, naar de heer Franke verklaarde,
hem ten volle had voldaan.
Namens de voorzitters van allo fracties,
diende hg de volgende motie in, die onder
applaus met algemeen© stemmen werd) aan
genomen:
De raad) gehoord' de mededeelingen van
burgemeester en wethouders omtrent de
plannen dter regeering met betrekking tot
die stichting van een centraal vliegveld
voor de burgerlijke luchtvaart, van. -oordeel,
dat de gevolgen, welke de uitvoering .van
De beroemde violist Yehudi Menuhtn is te Londen in het huwJlijk getreden met
miss Nola Nicholas, sen Australische jongedame. Het bruidspaar na de
plechtigheid
dtez eplannen hebben voor Schiphol, als
haven voor de burgerlijke luchtvaart, in
zeer ernstige mate de belangen, van Amster
dam. zullen schaden, doet een dringend be
roep op de regeering om aan deze voorne
mens geen gevolg te geven en indien het
wenscbelijk mocht zijn, te komen tot dte
stichting van een centraal vliegveld', de
luchthaven Schiphol als zoodanig aan te
wijzen.
Het «njête-voorstel Wendelaar.
De commissie van rapporteurs over het
voorstel van wet van het Tweede Kamer
lid' den heer Wendelaar, tot het houden
van een enquête in verband met de af-
faire^Oss, beslaat uit dte Kamerleden Terp
stra, Knjger, Surihg, Fan Lidth de Jeude
en van der Goes van Naters.
Advocaten-generaal bij den
Hoogen Raad.
Bij Kon Besluit van 21 Mei 1938 zijn
benoemd' lot advocaat-generaal hij den
Hoogen Raad der Nederlanden: mr. A.
Rombach, thans advocaat-generaal bij het
gerechtshof te 'sGravenliage en mr. J. G.
Holsteijn, thans president van de arrondis-
senients-rechlbank te Alkmaar.
Zeesleep booten naar Indië vertrokken.
Woensdag zijn van Rotterdam naar Ned.-
Indië vertrokken de twee bij de N.V.
Boele's Scheepswerven te Bolnes voor re-
bening van de Ned.-Indische Steenkolen'
Handelmaatschappij gebouwde zecslecpboo-
ten Rolf en „Gina.
De Gina, die 210 ton brandstof gebun
kerd heeft, zal de Rolf naar Indië sloe
pen. Do Gina heeft een bemanning van
13 man, onder commando van kapitein
J. Kok, van de N.I.S.H.M., terwijl op de
Rolf twee mail als runner dienst doen.
Da reis zal vermoedelijk zeventig dagen
duren.
Gevaarlijke inbond van pakket
tijdig ontdekt.
In de bewaaiplaats voor bagage van het
Gare de Lyon te Parijs had iemand op
Oudejaarsavond een onschuldig uitzienden
koffer afgegeven, De koffer werd niet te
ruggehaald, en dientengevolge werd hij
gisteren in het openbaar geveild.
Juist wilde men hem gaan verknopen,
toen iemand op het denkbeeld kwam ©ens
binnenin te kijken,
In vijf tlicnnosflesschen vond liij daar
vijf sterk ontplofbare en brandbare bom
men.
Men denkt, dat zij aan buiteniandsch©
terroristen hebben toebehoord.
In het bagageruim van hetzelfde station
is eenïge maanden geleden een koffer met
dergelijke bommen ontploft
Onbewaakte overwegen eischen
dooden
Motor door trein gegrepen,
twee personen gedood.
Op den on be ivaakten overweg bij* den
Nieuwlamoeben, polder te Hoek van Hol
land!, is gisteren een motorrijwiel, door
trein 2130, die om 12.16 uur uit Rotter
dam was vertrokken, gegrepen.
De motorrijder en de duopassagiere wer-
dten qp slag gedood.
Omtrent de toedracht van het ongeval
kan nog worden gemeld, dat de berijders
van dten motor op weg waren van 's-Grae
ronzande naar Hoek van Holland en reeds
een keer den overweg waren gepasseerd.
Toen zij tot de ontdekking kwamen dat rij
een verke^rdten weg ingeslagen hadden,
keerden zij terug en merkten bij het op
nieuw passecren van den overweg waar
schijnlijk niet dat tor een trein naderde,
zoodat zij midden op de baan gegrepen,
werden. -
Het stoffelijk overschot van den motor
rijder en de duopassagiere is voorloopig
naar de algomeene begraafplaats Overge
bracht.
De trein ondervond ongeveer dertig mi
nuten verdaging.
De motorrijder is de heer J. I. Wied©-
meyer. Hij was 27 jaar oud en woonachtig
te Amsterdam. De identiteit van de duo-
passagiere is nog niet vastgesteld'.
Jachtopziener door trein ge
grepen en gedood.
Omstreeks twee uur is gistermiddag de
ruim 40-jarige heer J. Hoek, jachtopzie
ner op het landgoed Nieuw Ametisweerd,
in het buurtschap vechten, onder de ge
meente Bumrik, op korten afstand' vaa
zijn woning aan den Koningsweg, door den
electrischen trein ArnhemUtrecht gegre
pen en op slag gedood.
De man passeerde op zijn fiets de met
hekken, afgesloten overweg van de hot
stede de Khapschinkel. In gedachten verzoa-
keg, heeft hij vermoedelijk de signalen
van den trein niet gehoord.
De man laat een vrouw en drie kin
deren achter.
Zijn stofiolïjfc overschot is naar het, lg-
kenhuisje te Runnik vervoerd'. De "trein
had' tien minuten vertraging.'
-t Twee dooden. -
Woensdagavond .reed dte molorfietsrijder
Tappes, afkomstiguit Groningen, die stu
dent is aan de Theologische School to
Kampen, op den, straatweg Enschedé—Gto-
nau mei zijn verloofde, de 24-jarig© mej. -
Feunekes uit Enschedé, op de duo. Even
over de grens op Duitsch gebied is T.
tegen een onveriichten 'wagen gereden. De
botsing was zoo hevig dat mej. F.op
slag werd gedood. De heer T. is in zeer
emstigen toestand haar het ziekenhuis 1»
Gronau vervoerd,waar hij spoedig -.ha, -
aankomst is overleden'.
te.
4
i
I'.
rl
I
ill
l
H
mdU&A-M.
-
'V
V
x
£f
f
5 li
i
ES
j
