EERSTE BLAD.
DE NI ET-INMENGING
Woensdag 1 juni 1938
Italië
d. AREND
"x Engeland
Volkenbond
Een zeere duim
Dew sovran* vecichtjiibtenrfqfca, ««tril»
■oiutoriaff von 2on* «V .Wma»gnu
Prjj» im .inüd I feme* per part
S ».M. Slip pw westo IS «te.. AIM»
ïarifk» noamon mi. ASonaemsatal
worden dageltjko uajeaotnen.
AdTerteatli >«f bet earstrolgenJ ntua-
ier moeten *4ór elf nar aw Set Soma
beiergd qn, 'i Ertïrdag* vddr nva.
lien bepaalde plants fan oivertentiSa
wordt niet gewaarborgd.
Tel. No. 89300 (3 lijnen).
91st© Jaargang,
No. 21877
BUREAU LANGE HAVEN 141 CHOEK KORTE HAVEN). TEL. 89300 (3 H|ne»Q.
Postrekening No. 53If.
BUITENLAND
De kosten van de terugtrekking der vrij
willigers in Spanje. De luchtaanval op
Granollers.
In de vergadering van de sub-commis
sie voor do niet-imnenging heeft lord Ply
mouth verklaard, dat do kosten van het
terugtrekken der buitenlnndsche vrijwilli
gere, Techts gedragen kunnen worden door
een internationaal fonds, waarin bijdragen
gestort zouden worden door de deelne
mende mogendheden Groot Brittannié is
bereid zijn bijdrage te storten. Do Duif-
scbe en llalïaansche vertegenwoordigers
zeiden toe zich tot hun regeeringen te
zullen wenden om instructies.
De Rarsische vertegenwoordiger verklaar
de, dnl de ÜJR..S.S, bereid is het stor
ten van een bijdrage in overweging te
nemen, doch niet zo» bijdragen voor hel
transport3en liet onderhoud van de vrij
willigers zelve
Men raamt do kosten van het bijeen
brengen en onderhouden der buitenland-
sche vrijwilligers in kampementen op 1
tot l'/s millioen pond sterling en de kos
ten van bet vervoer over zee naar hun
resp. landen op millioen pond.
Voorgesteld' wordt thans dat het eerst
genoemde bedrag gelijkelijk bijeen gebracht
zal women door ae vijf groote nici-inmen-
'gingiander en de kosten der repatriee-
nrig door de landen, waar de vrijwilligers
afkomstig zijn. De kosten voor het in
werkte? stellen van het plan tot terug
trekking worden geraamd op 603.000 pond.
vermeerderd, met 50.000 pond voor voor
afgaande uitgaven.
De vertegenwoordigers der sub-commis
sie, aldus Reuter, brengen thans htm re
geeringen op de hoogte van deze bedra
gen. Naar vertuid;, werd overeengekomen,
dat geen enkei lid van de twee commis
sies, die zich naar Spanje zullen begeven,
onderdaan zal zijn van een der vijf.
groote deelnemende mogendheden.
De strijd in Spanje
Het bombardement op Granollers.
Gistermiddag omstreeks twee uur waren
te Granollers 430 dooden geborgen, hier
mede waren evenwel nog met alte slacht
offers van het bombardement geborgen.
Men raamt het totaal aantal dooden op
meer dan 500.
Het bombardement geschiedde te negen
Uur in den ochtend, een aantal bommen
viel op het Marktplein, dat vol menschen
was.
Granollers is een stadje van 10.000 in
woners, den laatstee tijd hadden vele vluch
telingen hier onderdakgezocht
Een speciale correspondent van Havas
meldt omtrent den luchtaanval het vol
gende:
Gistermorgen oin negen uur hebben vijf
vliegtuigen, die op gemiddelde hoogte vlo
gen een twintigtal bommen neergeworpen
op Granollers.
De aanval ging zoo snel in zijn werk,
dat niemand tijd had! dekking te zoeken
ia de speciale schuilplaatsen, die in het
stadje aangelegd zijn, Bijna allo projec
tielen kwamen neer in het centrum van
den bebouwden kom. Op hot oogenblik
van den aanval verdrong zich eon groote
menigte menschen op het Maisir-plein, waar
de vischhal staat, om inkoopen op de
markt te doen. Hier word oen ware slach
ting aangericht. Een der bommen U'of don
vischhal. Bijna alle in den hal aanwezi
gen werden weggemaaid. Een doel van
den hal startte in en bedolf do aanwe
zigen onder de puinen. De hoofdstraat
van Granollers was bijna geheel vernield,
Vijftien gebouwen stortten hier in.
Na het eerste oogenblik van ontzetting,
werd onmiddellijk dte hulpverieening ge
organiseerd. Onophoudelijk werden gewon
den in het ziekenhuis aangevoerd.
Do doodenzaal was echter voel te klein
voor het groote aantal slachtoffers, zoo
dat men de meeste lijken langs den muur
van liet kerkhof neerlegde. Een man weird
gedood tegen vijf vrouwen of kinderen.
Op vragen van den Havascorrespondemt
verklaarde de burgermeester,' dat geen en
kel militair doel getroffen is. Men heeft
de bommen uitsluitend op het centrum dar
stad gericht.
Een Reuter-telegram uit Barcelona meldt
nog omtrent den aanslag, dat volgons de
laatste beschikbare cijfers 200 personen
gedood werden en 400 gewond.
De epmarseh der .rechtsehen,
ös opmarsoh der rechtschen gescjbiodt
op het oogenblik als volgt;
- - rechtervleugel, onder bevel van ge
neraal tarda rukt op, parallel aan den weg
lerud-Sagunto, op een front van 20 K.M.
met gemiddeld© etappes van 15 K.M. Het
centrum, onder bevel van generaal Valine/
y-Ün opmarsch voort naar het Zuiden,
terwijl de linkervleugel vorderingen maakt
naar het Oosten om Albocacer in het Zui
den voorbij te trekken en do regeeringsdje-
fensie in den flank aan te grijpen. De recht
schen loepen thans meer gevaar zich in de
diepe bergpassen te begeven. Getrouw aan
hun tactiek echter beklimmen rij de berg
ketenen. 1
Het front loopt op het oogenblik over
Teruel, Castralto, Aldehuela, Pueblai do Val-
verde, Puerto de Mingalvo en Gulla. Men
hecht in Aragossa, groiot belang aan de te
genwoordige operaties, waarvan men ©en
snelle beslissing verwacht.
De toestand in het Verre Oosten
Mislukte luchtaanval op Hankau.
Van officieel© Chineesch© zijl© wordt
medegedeeld, (dat gisteren bij oen luchtaan
val -der Japanneezen op Hankau elf Japan-
sche jachtvliegtuigen neergeschoten zijn.
56 Japansclio Vliegtuigen hadden getracht^
tot 'Hankau dtoor te dringen.
De Japansche bommenwerpers werden
echter top 30 K.M. ten O. van Hankau ge
dwongen .terug te koeren, evenals 18 jagers
Achttien andere jachtvliegtuigen kwamen
tot >ecn Oostelijke voorstad' van Hankau,
waar rich een hevige luchtslag heeft afge
speeld'. .Die Chineesch© luchtmacht zou geen
verliezen hebben geloden.
Daihani-divisie ontzet.
Naar van officieelc Japansclie zijde wordt
medegedeeld, -is het den Japanneezen ge
lukt, de nabij Lanfeng Bijna omsingelde di
visie ©ndter generaal Itoihara te ontzetten.
De -van Kweiteh aan den Loenghai-spoor-
weg "Oprukkende Japansche troepen hebben
éte 'tegen ben in toet veld1 gebrachte Ohineo»
scha -troepen teruggeworpen en zijn langs
den 'Longhaispeorweg verder in Westelijkte
richting opgerukt. Onder bedreiging van een
aanval in den rug, hebben de Chineezrii'
de aanvallen op de stellingen der D|oihara
divisie gestaakt. Zij zijn in de richting
van Kaifeng teruggetrokken,
Cholera-epidemic te Sjanghai.
De ©hof era neemt in de internationale
nederzetting den omvang van een epidemie
aan. -In verband' hiermede heeft de Japan
sche consal-generaal den deken van het
consulaire corps aldaar medegedeeld, dat
Chineezen en staatsburgers van derde mo
gendheden «slechts met een vaccinatiebewijs
toegang lot het door de Japanneezen be
zette (Stadsdeel hebben.
Frankrijk
Versterking van de vloot.
Vermoedelijk zal de nieuwe Fransclie
kruiser Strasbourg, het zusterschip van
de Dunkerrrue, 13 Juni a.s. naar Brest
vertrekken, waar hel schip gestationeerd
zal worden.
Het schip is 12 December 1936 van sta
pel geloopen en thans is het schip geheel
gereed gekomen. De Strasbourg is neg
moderner dan de Dunkerque. Men ver
wacht, dat 't een snelheid van 29.5 knoo-
pen zal kunnen bereiken. De waterver
plaatsing toedraag 26.500 ton. De lengte
is 215 meter. Het schip is bewapend met
acht stukken geschut van 33 cM., gemon
teerd! in twee torens en vijftig stukken
senlvuurgeschut. Aan boord worden vier
vliegtuigen meegevoerd.
De bemanning bestaat uit 60 officieren
en 1315 minderen.
De Kamer bijeen.
On>r volkomen, kalmte is gisteren de
Kamer bijeengekomen. De zitting werd ge
opend te kwart voor vier 's middags,
waarna enkele leden van de commissies
werden gekozen. Minister-president Dlala-
dier stelde voor Donderdag de landbouw
politiek van de regcoring te bespreken,
welk voorstel werd aangenomen. De zit
ting werd vervolgens tot morgenmiddag
drie uur verdaagd.
Noorwegen
Absolute neutraliteit.
Met algemeen© stemmen heeft het Stor
ting zijn goedkeuring gehecht aan de ver
klaring van de commissie van buitenland-
sche zaken, waarin gezegd wordt, dat de
Noorsche politiek er op gericht moet zijn
het land buiten oorlogsvetwikkelingen te
houden en dat het Storting voor Noor
wegen het recht voorbehoudt een volle
dige neutraliteit in acht te nemen In iede-
ren oorlog, dien Noorwegen niet goed
keurt, zelfs indien het teen actie betreft,
die door den Volkenbond! is op touw ge
zet.
In een historisch vehikd fangs de statig'
boerenhuizen. - Gees Laseur en Ank v. u.
Moer tijdens de opnamen te Amsterdam
voor de nationale film „40 jaren".
De koning keert terug.
Het Bezoek van den koning van Italië
aan Lybië is geëindigd. Gisteravond half
zeven heeft hij zich aan boord* van zijn
jacht Savoia begeven om naar Italië terug
te koeren.
Tsjecho Slowakije
Nota aan de Duitscho regeering.
Van semi-offieieele zijde wordt gemeld,
dat de Tsjecho-Slowaaksche gezant op
het ministerie van buitenlandsck© zaken
oen nota beeft overhandigd, waarin ver
scheidene gevallen van het vliegen van
Duitsche vliegtuigen boven Tsjecho Slo
waaksche gebied zijn opgesomd. Van Duit
sche zijde, aldus wordt verder verklaard,
is er indertijd reeds op gewezen, dat al
leen lijnvliegtuigea van de 3ijn Berlijn—
Weenen in overeenstemming met het ver
drag over Tsjecho-Slowaaksch gebied vlie
gen.
Hodzs bij Bemesj.
Presiuent Benesj heeft gisteren minister
president Hodza ontvangen. Hot ]>cperkte
comité van politieke ministers is vervol
gens bijeengekomen om de redactie van
het minoriteitenstatuut te bespreken.
dus
BINNENLAND
Duttschland
Sehusehnïgg Is verhuisd.
Naar van semi-offieieele zijde te Weenen
vernomen wordt, heeft de voormalig© bonds
kanselier Schuscbaigg hel slot Belvedère
verlaten en te Weenen een andere wo
ning betrokken. Hij geniet daar op ©ere
woord! beperkte bewegingsvrijheid
Er wordt aan toegevoegd, dat dr.
Scliuschnigg verhuisd isi naar ©en een
voudiger woning, een flat.
Groet aantal arrestaties in Oostenrijk.
Reuter seint uit Weenen
Er wordt de laatste paar dagen een groot
aantal arrestaties gemeld. Officieel© getal
len zijn niet te krijgen, maar in semi-
offieieele kringen verluidt, dat het aan
tal ongeveer 2000 is. De gearresteerden
zijn hoofdzakelijk in aiivst gesteld, naar
verder verluXd Wogiesx» - iwt/oaaJcea„.van
inbreuk op dc deviezenbèpaHngcu. Zoowol
joden ais niet-joden bevinden zjch ondier
de arrestanten.
De landsverdediging'
Naar aanleiding van de mededeelingen
van Inskip heeft Atllee gisteren in bet
Lagerhuis den ministerpresident gevraagd
of hij een witboek wilde pufaliceeren over
de maatregelen, welke de regeering over
weegt in tijd van oorlog.
Chamberlain gaf een ontkennend' ant
woord en voegde hieraan toe, dat plan
nen voor de landsverdediging aan het
parlement zouden worden voorgelegd, wan
neer de getegonheid zich zou voordoen.
Butler afgetreden als directeur van het
int. arbeidsbureau.
De raad van beheer van het internatio
naal arbeidsbureau heeft gisteren het ont
slag aanvaard van den directeur, Butler.
De vertegenwoordigers der regeeringen
spraken z<ch eensgezind' uit voor de can-
dïdütuur van John Winant, den tegenwoor-
digen onder-directeur, een persoonlijk
vriend1 van president Roosevelt. De gede
legeerden der arbeiders en der werkgevers
gaven hun voorkeur te kennen voor Phel-
in, den lerschen onder-directeur. Het
schijnt echter, dat Winant op 4 Juni ge
kozen zal worden zooder oppositie van
Phellan, die dan adjunct-directeur zou wor
den.
Mexico
De beweging van Cedilla.
Volgens officieuze inlichtingen uit San
Luis de Potosi zou generaal Cedillo zich
op dte Rancho Espanzuta, in het Noor
den van den staat San Luis ophouden
en zouden bondstroepen zijn gezonden,
in. de hoop hem gevangen 1e kunnen
nemen.
Met liet oog op de ontoegankelijkheid
van dit gebied, welks bewoners trouw
zijn aan generaal Cedillo, denkt men, dat
hij niet kan worden gevangen genomen,
zoolang hij in vrijheid' zou willen blij
ven.
Men roe'd't, dat in den staal Du ran go
boeren in opstand zijn gekomen. Overi
gens duren de plunderingen door bandie
ten in do staten Michoacan, Caxaca, Za-
gategas, Sonora, Sinai oa, Vera Cruz en
Tabasco voort.
Zij worden zonder onderscheid too ge
schrei en aan de Cedïllïsten, ondanks fe
Mexico gegeven verzekering, dat het vol
komen rustig zou zijn.
Herleeft de godsdienststrijd?
Te Villa Hermosa, de hoofdstad van
den Mexicaan schen staat Tabasco, is gis
teren een emstigen botsing ontstaan tas-
schen katholieken en politiemacht, welke
deed vreezen, dat Mexico een. herleving
te wachten staat van den bitteren gods
dienststrijd, welke het laad de laatste twin
tig jaar scherp heeft verdeeld. Bf deze
botsing hebben vier katholieken den dood
gevonden, en hebben een katholiek, als
roede een politieman, verwondingen opge-
loopcn.
Gemengd Nieuws
Plotseling overgestoken
Wielrijder ernstig gewond.
Gisteravond is op den rijksstraatweg Lei
denUUeclit onder de gemeente Z\\ aru-
merdaui een ernstig verkeersongeval voor
gekomen. Be beer Kooij uit Alphen aan
den llijn, vilde komende uit de richting
Bodegraven op liet punt, waar het rijwiel
pad langs dezen weg begint, den weg
oversteken, om over dit pad verder te
fietsen. Hij zag daarbij een uit do rich
ting Leiden komende auto, bestuurd door
den heer M, uit Bodegraven, niet, weid
door de auto gegrepen en tegen den grond
gesmakt.
In hopeloozcn toestand is het slachtof
fer naar het academisch-ziekonhuis te Lei
den vervoerd.
Den automobilist, die zeer matig Peed,
treft geen schuld.
Twee Nederlandsche volksgas
maskers goedgekeurd
Thans drie goeilkaape maskers
ia «na land.
Do minister van sociale zaken heeft,
zegt het Ilandelsbl., gelet op de bepalin
gen van het Gascnaskorbesluit, vergunnin
gen veileend aan het staatsbedrijf der ar
tillerie-inlichtingen aan de Hcinbrug en aan
de N.V. Eleccro Zuur- en Waterstoffabriek,
te Amsterdam, om een gasmasker te ver
vaardigen, overeenkomstig de ingediende
aanvrage en do daarbij beboerende be
scheiden.
HeL nummer in het merk van het gas
masker van de „Hembrug" zal 006 zijn
dat van de N.V". ,.Jiloctro" G04.
IV -fabricatie van- de gasmaskers „Hem
brug" geschiedt niet tor plaatse. De
„Hembrug" knjgf van onderscheidene fa
brieken afzonderlijk het rubber gelaatstuk,
de filterbus en do vulling voor deze bus
en zet dan enkel met deze onderdooien
het masker in elkaar.
Do fabricatie van een goedkoop volks-
preduct is niet zoo eenvoudig en zoodoen
de deed zich het merkwaardige geval voor,
dat tot nu toe, gelijk we nog pas kort ge
leden hebben medegedeeld, alleen oen in
België vervaardigd volksgasmasker, door
een Nederlander geïmporteerd, oen Neder-
landsch» regeeringsvergunnrag bezat.
Binnenkort zal bet aantal, in Nederland
verkrijgbare, volksgasmasker-miirken dus
dri© bedragen.
Bezoek van minister Van Dijk aan Den
Helder.
Morgen zal de minister van defensie,
Z Exc. J J C van Dijk een bezoek aan
Den Helder brengen.
Om 9 uur des morgens arriveert de mi
nister per auto bij liet vliegkamp De Kooi,
waar een inspectie zal worden gehouden.
Voorts zal de minister in den loop van
den dag een bezoek brengen aan de ver
schillende scheptn en inrichtingen van de
marine
Beatrixpark te Amsterdam.
B. en W. van Amsterdam stellen den
raad' voor het paik in Zuid, tegenover de
Bernard' Zweerskade, den naam Beatrix-
park te geven.
De handelsmissie naar Zuid-Amerika.
Als blijk van waardeering voor hunne
bemoeiingen ten aanzien val.i de Nederland
sche handelsmissie, welke in 1937 een be
zoek aan Zuid-Amerika heeft gebracht, is
aan de gezanten van Argentinië en van
Brazilië bij Hr, Ms. hof het Gi oolkruis der
Orde van Oranje Nassau en aan den tij
delijk zaakgelastigde van Chili te *s-Gra-
venhage, het commandeurskruis van dezelf
de orde verleend.
De minister van buiienlandsch© zaken
heeft, in tegenwoordigheid van den minister
an staat, commissaris der Koningin in de
provincie Zuid-Holland, jhr. Van Kame-
beek, die destijds mot den rang van am
bassadeur als leider der missie is opge
treden, van den minister van koloniën, die
eveneens deel der missie uitmaakte, en van
eenige hoofdambtenaren van het departe
ment van buitenlandsclie zaken, de ver
sierselen dezer onderscheidingen uitge
reikt. i
Dagdijbsche indexcijfers.
Medegedeeld door het Centraal Bureau
voor de Statistiek.
's-Gravenliape, 31 Mei.
AandoelenLocrsen84,7.
Goederen groothandelsprijzen63,7.
Vijfjarig knaapje ontvoerd
Zoon van rijken Amerikaanschcit
oliehandels ar.
Een vijljarig knaapje James Cash, werd
in den nacht van Zaterdag op Zondag ont
voerd, Het ventje lag te slapen in de villa
van zijn ouders te Prinoetcwn, ©en dorp)
bij Miami (Vereemgd© Staten). I
Do kidnappers hebben ©en briefje achter
gelaten, waarin zij een losgeld van 10.000
dollars eischlcn. i
De politie stelt een onderzoek In.
Het lesgeld betaald.
Men verwacht, dat de ontvoerde zoon
van James Cash, den rijken oliehandel air
van Miami, eik oogenblik in do ouderlijk©
woning kan lerugkeeren. De broeder vaal
Cash beeft verklaard, dat het losgeld van
tweeduizend pond sterling den ontvoerders
is toegeworpen uit een auto, waarmede
de vader van den ontvoerden knaap Iweel
Luchten beeft g'-maakt over wegen, die aan
gegeven waren op een door de ontvoerders
toegezonden kaart., I
De moeder van het jongetje id ernstig
ziek geworden' i I
Kantoorhouder van P. T. T.
aangehouden.
De kantoorhouder van de P. T ,T. tel
Bergambacht, de 56 jarige gehuwd© Q. vare'
der V., is gisteren aangehouden onder ver
denking van slecht beheer.
Bij een bezoek van een inspecteur van de
P, -T, T, uit Den Ilaag en den directeun
van het P, T. T.-kantoor Gouda aan he$
onder Gouda ressorteerend© hulpkantoor
te Bergambacht, kwam aan het licht, dat del
gelden door den kantoorhouder niet regel
matig zijn verantwoord. j
Uit het vooxtoopig onderzoek is goble-jii,
dat er een tekort is van vijfhonderd gulden.
De lieer van der V. is hierop in beoh,tenia
genomen. i
Het onderzoek wordt voortgezet.
Rechtszaken
Geen excuus om min bevel niet
op te volgen. i
De 20-jarige J. K., gewoon dienstplich
tige bij bet 2de regiment veldartillerie tie
's-Gravenhage, gedetacheerd te Oldebroek,
had veel last van een zwerenden duim.
en had dientengevolge gemeend het be
vel van zijn wachtmeester om te helpen
met wasch sorteeren te kunnen negeeim.
y/ant het nummeren van de wasch, dat
hield andere werkzaamheden in zich zoo
als het opbergen, het uit elkaar trekken
van ineengewrongen stukken, enz., enz.
Daarvoor heeft men twee handen noodig,
en die had K. niet ter beschikking. Daar
om had hij het bevel maar heelemaal niet
opgevolgd.
Hij was daardoor evenwel in conflict
met het militaire strafrecht gekomen en
is wegens opzettelijke ongehoorzaamheid
door den Krijgsraad veroordeeld tot een
voorwaardelijke gevangenisstraf van veer
tien dagen. Beklaagde was echter van mea
ning, dat hij onschuldig was en kwam in
hooger beroep.
Voor het hoog militair gerechtshof be
toogde hij gisteren, dat de duim hem do
opgedragen werkzaamheden volkomen on
mogelijk maakte.
De advocaat-fiscaal, zeide in zijn requi
sitoir dat beklaagde niet eens geprobeerd
heeft de wasch te tellen. Als het dan n!©t
gegaan was, had men nog altijd kunne»-
zien. Spr. was van meening, dat beklaag
de zijn duim als voorwendsel gebruikte
om van allerlei karweitjes af te komen.
Zijn keele gedrag wijst daar op, want her
haalde malen is hij' al wegens ondiscipli
nair optreden gestraft. Spr. vorderde be
vestiging van liet vonnis van den Krijgs
raad.
SCHIEDAMSCHE COURANT
Prflider AdTertealiSo: i—6 regels f165;
Iqdarft regel meer f080; in bet ZalenÜgüumoQer
1—5 regels f 180, iedere regel meer f (X35
RecUmes f0.75 per regel IncasaokoBUnS cta.»
postkwltAntiea 15 cU. Tarieven van advertenlien
Sy abonnement tyn aan hat Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetalicu? Klein»
Ad verten ti£a opgenomen A f 0.50 t/m. 15 woor
den, f (X75 t/m. 25 woorden- Elk woord to eer
5 cent tot een maxuntam van 30 woorden.
•a Woensdags: Kleine Advartenüén tot 25 woor
den f0,23, mits vóir Dinsdagavond 6 uur aan het
Bureau bewrgtt
'b Zaterdags: Kleine Advertentjén M.00, indien
nlat vWr Vr^jdagavond 6 uur bezorgd.
Een GOEDE BEUL
bij een GOEDEN OPTICIEN
HOOGSTRAAT 91
Brillen voor Ziekenfondsleden
