•mm.
o. i l w
TWEEDE BLAD
SCHiEDAMSCHE COURANT
ANWEZIGEN
DER
DONDERDAG 2 JUNI 193S. No. 218Ï8.
BINNENLAND
Overzicht Tweede Kamer
Het vverlHooslieidsdebat.
In de Tweede Kamer is gisteren liet
debat over de werkloosheid voortgezet
De beer Sm een k (a. r.) heeft het stand
punt der redering ondostoundr, Daarbij
heeft hij echter bizonderen nadruk gelegd
op den eisch van fraancioele voorzichtig
heid. Van verplicSiten arbeidsdienst ver-
klaaide hij zich tegenstander.
De vrijz. democratische lieer Oud heeft
het befooe vau prof. Van Gelderen over
de i l'-flige gevolgen van liet spaien
zoi mvesteeien, bestreden. Deze spre-
kei. i stater van financia in het vorige
kabinc zag in het standpunt der regee-
ring een ei kenning van de politiek der
vorige regeering. Zonder de veertigurige
werkweek "te willen, zou deze spreker toch
naar verkorting van arbeidsduur willen
zien gestreefd Van arbeidsdienst was hij
geen tegenstander.
De roonischfcnth. heer R u y t e r bepleitte
in het biz.onder de bestrijding van de werk-
Jongheid ten platlelande.
De heer v. Houten (chr. detn.), achtte
de politiek der regeering inzake de werk
loosheid zeer onvoldoende en onchristelijk.
De heer Bakker (c.-h.J was het in
hoofdzaak met de regeering eens, doch
drong erop aan, meer op de volkshuis
houding dan op de staatsbegrooting te
letten en niet al te nauwgezet het fi
nancieel© element te laten golden. Bij de
werkloosheidsbestrijding moet volgens hem
aan de gemeenten meer vrijheid van han
delen worden gegeven.
Zijn partijgenoot de heer Krol besprak
de werkverschaffing ten platteland© en be
pleitte daarbij onder meer de uitvoering
van ecu 1 go objecten in de provincie Gro
ningen,
Nadat mej. De Jong (s.-d.j voor leni
ging van den nood onder de werklooze
kleermakers had gepleit, hield ir. Vos
(s.-dLj een rede, waarin hij de politiek
van d'r, Coitjan laakte Hij richtte zich ook
tegen de rooaisch-katholieken, die z.i, van
een weinig krachtige houding hadden blijk
gegeven.
Vandaag gaat de Kamer verder.
D« «leningen der genietroepen uit Utrecht
t© boenen werden gisteren door Z, K, II'.
Prins Bcrnfiard bijgewoond. De Prins
volgt de verrichtingen bij liet Haan van
een brug.
ONDER DE
Het conflict in het haring-
vïsscherijbedrïjf
De werknemers zullen stem
men over het voorstel van dcfi
rijksbemiddelaar.
De rijksbemiddelnar, prof. mr, A. C. Jo-
sephus Jitla, heeft aan partijen, betrokken
bij het conflict in de bauugrissehenj, een
voorstel gedaan lot arbitrage, Hij ver
zocht daarin, heni binnen '18 uur het
standpunt der partijen ten aanzien van het
arbïtrogevoorsiel mee to deelcn.
De besturen van de beide bij het con
fiict bcUohken oigamsaties hebben gisteren
het volgende telegram aan den rijkabeinid-
delanr verzonden;
„tn verband met den door u geMelden
termijn inzake antwoord op uw aibitrage-
vcorsiel, deelen wi| u mede, dat de be
sturen ran den ccntraten bond en van
den rpomsch katholieken bond hebben be
sloten clo stakers over dit voorstel schrif
telijk te laten stemmen op Vrijdag a.s, Wij
zullen u donrna direct antwooiden."
De houding der andere partijen.
Naar wij vernemen hebben do renders
en de christelijk© werknemeisorganisatie
het voorstel van den ïijksbemiddelaar prof.
Josephus Jitta aanvaard1 om de geschil
punten in het haringvissclierijbedrijf door
arbitrage te beslechten.
De Centrale en d© Katholieke werkne-
mersrei'eenigingén zullen Vrijdag over h©t
voorslel van den rijksbemiddelaar een refe
rendum houden.
Het probleem van do nationaliteit
van Jef Last.
Q|p de vragen van het Tweede Kamerlid,
den heer Van der Goes van Katers, in ver
band met de aanhouding van den letterkun
dige Jef Last, heeft de minister van justi
tie geantwoord, dat aan den genoemden
persoon, die volgens het oordeel van den
minister ingevolge artikel 7, sub. 4e., van
de wet op het Nederlanderschap en het
ingezetenschap geacht moet worden het Ne-
derlanderscliap te hebben verloren en op
wiens toelating en verblijf hier te lande
in verband met zijn openlijke politieke ac
tiviteit van den laatsien tijd geen prijs be
hoefde te worden gesteld, op 9 Mei j.l. de
binnenkomst in ons land is geweigerd met
terugleiding naar België, van waar hij geko
men was. Toen hij den zelfden dag nog
maals ons land trachtte binnen te komen en
derhalve blijk gaf niet in het huilen land le
willen blijven, is hij, in afwachting van de
nader le zijnen aanzien als niet toegelaten
vreemdeling te nemen beslissing, tijd; lijk
ter be'cbikking der politie gehouden
ITet in dit stadium der zaak ter be
schikking blijven der politie beiustte met
op artikel 2 van de wet van 17 Juni 1918,
Staatsblad no. 140, doelt op de vreemde
lingenwet van 1849.
Inmiddels ïs, na overweging van de ver
schillende omstandigheden van het onder
havige geval, beslist, dat den betrokkene
voorloopig verblijf in ons land «o df toege
staan, onder uitdrukkelijke voo'waarue, dat
hij zich van iedere politieke activist dient
te onthouden.
De administratie is voor tal van beslis
singen gedwongen haar aanvankelijk
standpunt ie bepalen omtrent de nulion.'i-
liteit van bepaalde personen. Handelen zou
de anders onmogelijk wouien Pen rede
lijke ei-ch is, dat daarbij het ouder'0©k mar
en do beslissing omtrent de nationaliteit
met de meeste zorgvuldigheid ge-chie ion
Ook in bet gcval-Last is aan dezen eiscli
voldaan. Te prej'udicieeren op een rechter-
ljjke uitspraak omtrent al dan niet Neder
landerschap zit daarbij uileiaard niet voor.
Naar aanleiding der beantwoording van
de vingen van het Kamerlid, de hoor
Van den Goes van Kaleidoor den mi
nister van justitie, deelt de heer Jef Last
ons mede, dat zich, sinds de mededoetinc
der Amsterdamse!)© politie m Tannari 1987
strikt van iedere openlijke politieke activi
teit in Neaeriand en van contact met
eenige politieke partij hier te lande beeft
onthouden. Ook gedurende zijn verblijf tn
Scandinavië en België stond hij met geen
enkele politieke partij in verbinding en
trad uitsluitend voor algemeen humanis
tische doeleinden (ondersteuning der nood
lijdende civiele bevolking van Spanje; op
Een drier erf Jieera voor U. M. de Koningin bij de
oprichting vau het tweede eskadron, pantserwagens te
Amersfoort,
Z. K. JI. Prins Bern hard woonde te paard de officietle op
richting van het tweede eskadron pantserwagens le Amers
foort bij.
voor vergaderingen, welke door de neu
trale Scandinavische hulpcomité's voor
Spanje waren georganiseerd1 Hoewel al
deze vergaderingen volkomen openlijk na
ren, hebben de politie en de ïegeeringen
van deze vier landen dan ook geen en
kele maal reden gevonden om in te grij
pen ol hem, als on go wens elite vreemdeling
te beschouwen en uit te wijzen Zijn eeni
go politieke daad was het opzeggen van
het lidmaatschap der communistische par
tij tijdens zijn verblijf in Denemarken.
Reizen naar Frankrijk.
Hot minismrie van buitenluudsche zaken
brengt ra herinnering, dat Nederlanders
voor toelating in Frankrijk in het bezit
moeten zijn van een geldig buitenlandsck
paspoort te hunnen name Zij, die zonder
zoodanig paspoort Frankrijk binnen rei
zen, loepen de kans veroordeeld te wor
den tot een boete van 100 lot 1O0Ü francs
en^ een gevangenisstraf van 1 maand tot
1 jaar.
Daar het toezicht op de vreemdelingen
in Frankrijk aanmerkelijk verscherpt is,
wordt ieder ontraden, zich zonder paspoort
naar dat Jana te begeven, op gevaar,
daan an de onaangename gevolgen te on
dervinden.
Het Tweede Kamerlid prof. Van Gelde-
ren heeft de volgende vragen gesteld aan
den minister van kolomen:
1. Heeft de minister kennis genomen
van de omstandigheid, dat tengevolge van
de snelle daling van het uitvoerpeicentage
van rubber vau 90 pCt. voor het laatste
kwartaal vau 1937 tot 43 pCt, oor hef
derde kwartaal van dit jaar de werkge
legenheid in deze cultuur aanmerkelijk
dreigt te verminderen?
2. Is de minister bereid den gouverneur-
generaal van Nodcrlnndsch-fndie inlichtin
gen le vragen omtrent de maatregelen wel
ke genomen zullen worden om ie voor
komen, dat duizenden arbeiders werkloos
worden en in zanderheid zij, dro in do
buitengewesten te werk gesteld zijn mei
deswege naar Java moeten worden terug
gezonden, en is Zijne Excellentie bereid
van de bekomen inlichtingen mededeclmg
te doen?
Iïagelijkwlic Indexcijfers.
Medegedeeld door het Centraal Bureau
voor de Statistiek.
's Giavcnhage, 1 Juni.
Aandoeikoeiscn: 84.1.
Goederen groolbamielsprïjzen 62 9.
Rechtszaken
Uit het Engeiscii van Arthur Somers Roche
„AL, zij dan ook inbrekers een pistool
zouden geven, zouden sommigen daarmee
ook gebaat zijn," zei Dick. „Die ver
vloekte schurk, die daar met je vocht,
Lacy. De rest van zijn leven in de ge-
vangen is, dat is, wat hij verdient."
Ik bloosde tot over mijn ooren. Kern
Peters was dood. Tenzij ik het toil ont-
liulde, zou niemand ooit te weten komen,
dat hij de inbreker in hel huis van de
Welheralls was. En ik, die mijn leven aan
hem had te danken, zou nooit kunnen
spreken over de ridderlijkheid, die met
zijn verdorvenheid was vermengd.
„Laat ons over iets prettigs praten," zei
Jed. „Lacy, wat is de meest" gewichtig©
aangelegenheid in bet rnoderae Ameri
ka.urw.be Jevenï"
„Vraag me iets makkelijks," zei ik hul
peloos
„Sport." zei led. Hij koerde zich naar
de anderen „Heb ik geen gelijk?"
Billy frodbeek knikte gewichtig. Drek
gaf pen bemoedigenden glimlach.
„Sport," zei Jed weer. En niet sport
van net standpunt van den toeschouwer,
al is Madison Square Garden nog zoo
gek niet. Maar sport, die de mensclren zelf
beoefenen i>;i dan wordt er nog go-
sproken over don groei van groote in-
riuslnccn. Nonsons. Geen bedrijf iti het
land! i? in twintig jaar neg maar voor
een tiende part zoo toegenomen als het
golfspul, Snap je me?"
„Nog niet." zei ik.
„Heb je er eenige notie van, hoeveel
kapitaal er in doorsnee in een golfclub
is belegd 7"
Ik sclm,Mo mijn hoofd. „Niel de flauw
ste."
„Neem als gemiddelde honderdduizend
dollar. Sommigen hebben een mitlioen en
meer, Maar over liet boete Jand zijn er
kleine clubs, waar het terrein niet veel
kost; maar zeifs in kleine steden kost het
lidmaatschap te veel. Stel je ©err man
voor, die de heel© week werkt; Zaterdag
en Zondag zijn de eenige dagen, dat hij
spelen kan. Maar hl moet zijn volledig
jaarbjkseh lidmnabchap beluien. Neem
eens aan, dat hij de kans kreeg per keer
tegen een schappelijke tegemoetkoming te
spelen, op een goed veld, wanneer hij
maar lust zou hebben. Een redelijke tege
moetkoming van een dollar of zoo iets.
Niet op een overvol publiek veld', alleen
op een privé veldi en dan geen caüree's,
geen contributies? Zouden er dan niet
rneer mensclren zijn, die eens op een zo
mermiddag van hun kantoor zouden glip
pen, maar die zich een lidmaatschap van
een club niet kunnen veroorloven, en die
hun tijd niet kunnen verbeuzelen met op
Duitsche dienstbode zonder
vergunning v
Als ^huisgenoote" was zij niet
tc houden.
Een echtpaar had zich voer den Am-
slerdatnschc-n kantonrechter, mr. Hartz-
£©Id, te verantwoorden, omdat het een.
Ooslcnrijksche dienstbode zonder arbeids
vergunning in dienst had gehouden. Het
meisje was reeds geruimen tijd in. dienst,
toen de bepalingen betreffende do arbeids
vergunning van kracht waren. De werk
gevers hidden, in weerwil van de waar
schuwingen, het meisje in dienst Doch
zij veikeerdo aldus het echtpaar
niet langer als dienstbode, doch als huis-
genoo'e in de woning.
Het diensimei"3)©, dat inmiddels is ont
slagen, vei klaarde tegenover de politie,
dat zij m het geheel niet als huisgenoot©
weid behandeld, doch als dicnstbole
Aanvankelijk b eldon zoowel dc man als
de viouw vol, dal lner geen sprake was
van oen wetsovertreding, daar het hier
ctn lnuseenoote betiot
Ton siolto kwamen dc verdachten op
hun verklaringen terug
Dc ambtenaar van het OM., mr Fan
dor Moitkm, vo'Jerde liooge straffen te
gen <tc vjoiiw f it00 boete en tegen den
man fÖóO
De knul om echter wees onmiddellijk von
nis De li Jen, dat ©en ho-oge boete moet
weiden opgelegd aan de vrouw, is naar
het ooi dt el van den kantonrechter, ge-
legon aan haar houding Hij legde haar
22 geldboeten van f73 op, dus in totaal
f 1G3Q, Den man veroordeelde hij tot 22
boeten van f 1, dus in tolaal tot f 22
Kerk en School
Glir, Nationaal Zemlingsfeest,
«Op het Zc-ndingsieest, dat Woensdag 6
Juli te Soestdyk wordt gehouden, wordt
een speciale samenkomst voor vrouwen cn
meisjes beiegd.
Daar zullen spreken mevx, J. C, Boon
Ifetel, die met Laar echtgenoot eenige
jaren in Suriname werkzaam was als direc
trice van Let kinderhuis Sarom. Zij zal
„den kreet der Boschland-vrouwen" in
Suriname doen hooren.
Als tweede spreekster treedt op Zr. M.
L. \V. Pcboeh, oud-zendeling-diakones in
de MinaJiassa, thans presidente van den
Vrouwen Zendelings Bond, die de leus van
dezen, bond zal verklaren; „Door vrouwen
voor vrcuwen".
Kolonel A. C. Beekhuis naar ludië»
Naar we vernemen, zal kolonel A. C.
Beekhuis, de nieuwe territoriaal comman
dant van net Leger des Hcils in Nederl.-
Indië, op Vrijdag 1 Juli a.s, met de
„Chrisfiaan Huygens" van Genua naar zijn
standplaats vertrekken Op Maandag 27 Juni
zal, vermoedelijk in de LuUiersch© kerk
aan hel Spui, te Amsterdam, een ,,vaar-
wel"-bijeenkomst worden be toto, waar men
afscheid van kolonel Boekhuis zal nemen,
Op WoeunHg 29 Jnni zal kolonel Beek
huis uit Amaei dam vetrreLeken.
Ned. Hcrv. Kerk.
Beroepen te Amsterdam dr K, H Mis-
koUc, to Haartom; te Den. Bommel, dr,
M. H. A. L H. v. d. Valk-, te Hillegers-
Ix-rg, te Ivoudum, ds. A. A. van Ruler,
te Cubaaid,
Bedankt vooi Gapend recht, ds. J. W.
van Linden, te Kootwijk.
Sport
GEBR. WINKELMAN
e©n publiek veld om de cerate afslag
heen te hangen
Ik kmkte instemmend.
„Neem nu verder aan, dat wij grond
konden krijgen, dicht bij het zakeugc
deeite of de" bede woonwijken van, laten
we zeggen, twintig steden? Een gollvdd
vermindert nooit de waarde van omoe
rend! goed in de buitenwijken, niet? Integen
deel, dat neemt daardoor in waarde toe
Om een golf;'old schieten huizen als pad
destoelen uit den grond. Denk je nu eens
verder een groot gebouw in, ingericht voor
hockey, voor kot f bal, tot het vormen van
clubs, v-oor bokswedstrijden, met zwem
bassins in den zomer de „Garden" is
in New York een succes geworden, niet
waai'? In Boston lukt dat ook, hè Een
sportpubliek, d'at in bijna iedere slad van
eenigon omvang in Amerika het gebruik
zou netalen, dat het zelf daarvan maakte
Geen contributies, geen enüce's- En een
golf veld, en tennisbanen, door de
zelfde directie gedreven, een beetje bui
ten de stad..."
„Het zou miliioenen kapitaal vorderen,
wierp ik tegen.
„Wij iicUien iniliioenen." zei Jed zelf
voldaan. „De allergrootste bankiers in
Amerika zijn. bereid ons schema goed te
keuren."
„Wat moet ik hier in doen?" vroeg ik.
„Wij hebben oen man noodigv die oen
heer is, van sport op de boogie, die
met nicnschen kan omgaan, een man van
stand, een jonge, sympathieke kerel. Wij
wenschen, dat die man in ons belang de
ISruudMichting,
Gp Zondag 12 December brak ouder
veid ach'© omstandigheden brand uit til de
woning van den 46 jarigen sigarenmaker
F. S vv «mende aan den Schoepstirnnuerdijk
ie Zienkzee.
S. v.tfd gearresteerd en wegens brartd-
titchtmg vervolgd. Hij ontkende iets met
den bi. md uil te staan Ie hebben, doch
de MuIcU'lbnrgsclic rechtbank achtte /yu
schuld bevvz-m en vei oordeelde hem tot
een gevangenisstraf van een jair en drie
mimeden, met aftrek van de preventieve
hechtenis. Yan dit vonnis vorderde de pro
cureur generaal hij tiet ll.iagstbe gerechts-
hot in Linger beroep beve-tigïog
liet hof wees gisteren, conform de/en
eisch, aire-J.
Paardensport
Do derby ie Epsom.
De derby te Epso-m is gewonnen, door
tiet paard „Bois lloussel", eigenaar P,
Beatty gereden door jockey Elliott,
Tweede werd Scottish Union", gere
den door CarHake; derde „Pasnh" omtoi-
Riciiards
eer-tv oiserde maanden, misschien hel
ccictvcdgenu jaar, zijn tijd door brengt
mei hel land te bereizen. Wy zulic-n dien
man vijt en twintig duizend dollar per
jaar bene1 ens zijn onkosten betalen. En
die man zal een aandeel in ons kapitaal
krygen Lacy, we hebben wel een hon-
deui inilliocn achter ons. In tien jaar zul
je, als we dit omzeilen, «een nnlboea
hebben. Doe je mee?"
Ik keek hen met betraande oogen aan.
„Hoeren zei ik, ,mag ik vier en twin
tig uur hebben om er over na te den
ken
„Neem een. week. Ik zal dan weer
terug ziji en je opbellen. Maar denk er
ernstig over na," zei Jack „En weet wel,
jonge man, je zult dan werken v-oor vrien
den van je, die je achting toedragen,
en v-oor den duivel, we zijn gek op
je, Laej
lk speelde het klaar van hen weg te
komen zonder in tranen uit te barsten.
Want ik kon hun voorstel nu niet meer
a-imiemen. Nog een half uur geleden zou
ik hebben gedacht, dat ïk dit zou kun
nen, maar toen Dick den inbreker van
Zaterdagavond een vervloekten schurk had
genoemd hadden, die woorden meer uit
gewerkt dan mij te doen blozen. Ze had
den boven mijn hoofd een kaartenhuis
doen ineenstorten. Kern Peters een ver
vloekte schurk Maar wat was ik dan? Hij
was gestorven, omdat er dingen waren,
die hij niet kon goedkeuren. En toen hij
door Dick was zwart gemaakt, was mij1
een verg.-hjking tusscheu Peters en mij
Wielrennen
Aanval op wereldrecord kwart mijl.
Tijdens dc wcdstn|den welke as. Maan
dag, den Tweeden Pinksterdag, op de ttijs-
vvijksehe wielerbaan zullen worden ge
houden, zu'k'ii de sprinters Seherens, Van.
Vliet en Diehard een aanval doen op liet
wereldrecord kwart mijl, dat reeds meer
dan 30 jaar oud is. Op 4 Juli 1906 n 1.
reed dc Engelscliman Lavson op de Lake-
City-baan (Vereen Staten) de kwartmiji
m 23,8 re©., welke tijd tot dusver, on
danks herhaalde aanvallen, onaangetast is
gebleven.
zeiven. onafwendbaar in de gedachten ge
komen
Kern Peters had er bezwaar tegen, dat
een meisje in de schurkachtige opzetjes
van Sam Davis zou worden betrokken.
Kon ik dan een meisje betrekken in mijn.
oneerlijke plannen? Wat deed het ertoe,
dat zij hol nooit zon weten? Ik zou het
immers welen.
En daarom ging ik naar haar toe.
Zij kwam de salon binnen, waarin een
bediende mij had gebracht. Ik dronk haar
met één blik in tnij op.
Hoe diep blauw waren haar oogen, hoe
stralend baar kastanjebruin haar, hoe
gracieus haar bekoorlijke gestalte. En ik
kon d'aar allemaal bezit van nemen.
En ik nam uit oen binnenzak haar sma
ragden en overhandigde zo haar.
Zij gaf een kreet van atomme verwon
dering.
„Lacy hoe
„lk heb ze van dc-n inbreker gesto'en,
Jein lie," zei ik.
„Ze gestolen? .Te bedoelde, dat je..."
„Ik nam ze Zaterdagavond van hem
af," zei ik.
„Zaterdagavond? Wol, Lacy, ik begrijp
er niets v an."
„Ga zitten." zei ik norsch. lk wil je
het verhaal vertellen, dat je graag zoudt
willen hooren."
fSfof volgt).
44
A*
-ft"
v*-w
toU.
De verlaging der rubberquota.
DB ECONOMISCHE AUTO
VOOR IEDEREEN
Vrnagi zonder verplichting demonstratie
WESTVEST - Tt-LtF. 67521
