71
J
Incident in de Tweede
Kamer
WEER
Laatste Nieuws
Filmglinsters
Kunst en Wetenschap
Heiligschennend vandalisme
Inbraken opgehelderd
Bears ran Arasterdam.
BINNENLAND
Centrale Bond van Ziekenfondsen
Het centrale vliegveld
Economische oorlogsvoorbereiding
De Tollensprijs
Rechtszaken
BUITENLAND
De strijd in Spanje
Humaniseering van den oorlog
GEMEENTELIJKE
KENNISGEVINGEN.»
Drankwet
Handel en Bedrijf
Gemengd Nieuws
Luchtvaart
De proefvlucht naar Australië
Poging tot ontvluchting
Burgerlijke Stand
"A,
Ben Leer Best van Tonningen
hr.t -woerd ontnomen. Veer één
dag uitgesleten.
Bij de behandeling van bet enquete»
voorstel-Wencleiartr, inzake de quaestie
van de marechaussee in Oss, beeft
zich hedenmiddag een incident voorge
daan
Eerste spreker over dit onderwerp
■was de heer Ros t van Tonnin-
gfcTi (N S.Bdie in heftige bewoor
dingen het beleid van de Kamer en
sêen minister afkeurde.
Tom hïj gekomen was aan de pas
ja^, waarin hi5 de commissie van rap
porteurs beschuldigde, zijn beschuldi
gingen aan eten minister van justitie
te hebben weggelaten, heeft de voor
zitter, mr, van Schaïk hem het woord
out nom en en hem voor één-dag
het recht ontzegd' de vergaderingen
Öer Kamer bij te w on en.
De heer Ros t van T on u in gen
ontstak hierover in toorn en verliet de
zaal, onder bét geroep„inquisi
tie".
Een deel der Kamer applaud ïseerde
hij de beslissing van den voorzitter.
Algemcene vergadering.
In het Jaarbeursgebouw te Utrecht kwam
dezer dagen de 25ste algemeen© vergade
ring van den Centralen Bond van Zieken
fondsen bijeen.
Aanwezig waren 160 afgevaardigden van
62 aangesloten fondsen.
In zijn openingswoord sprak de voor
zitter, het 'tweede Kamerlid Cf. J. van
kienden, o.m. over den groei van het
ziekenfondswezen, dat sedert 1 Januari
1936, toen het ledental der gezamenlijke
fondsen 3.413.895 was, het aantal verze
kerden. is gestegen tot 3.747.100 op 1
Januari 1938, een vooruitgang dus met
333.205 leden.
Be onderlinge fondsen boekten daarvan
een ledenwinst van 74.071 of 8 pCt. Ook
de zgn. maatschappij-, directie- en onder-
nemlngsfondsen gingen echter vooruit en.
wel met een grooter percentage, waardoor
de positie van de bij den 'Oantralen Bond!
aangesloten onderlinge fondsen er niet ge
makkelijker op geworden is, zoodat thans
nog minder dan voorheen ©en centrale or
ganisatie gemist kan worden.
Uitvoerig behandelde spr. daarna het
geen in de centrale commissie voor het
ziekenfondswezen bereikt is kunnen wor
den. De houding, vooral van de maat
schappij tot bevordering der geneeskunst,
was niet bevorderlijk aan het streven van
den boud.
Bij de behandeling der jaarverslagen van
secretaris en penningmeester en hot beleid
van het hoofdbestuur werd alom hulde
en dank gebracht aan het hoofdbestuur
en vooral aan het dagelijksche bestuur,
voor wat weTd gedaan op velerlei ter
rein. Geklaagd werd van. meer dan een
zijde over de weinig© medewerking, soms
zelfs tegenwerking, di© soms van de ba-
sturen van plaatselijke vakbondbesluurtters
en plaatselijke vakcentrales is ondervon
den.
In de namiddagzitting werd), na uitvoe
rige discussie, met algemeen© stemmee,
het bestuursvoorstel aangenomen, waarbij
ia principe besloten wordt tot ©en samen
werking met de federatie van veuoeoigin
gen voor ziekenhuisverpleging, welk© uit
eindelijk tot fusie mot deze federatie zal
moeten voeren.
Voorts werd aangenomen ©en voorstel
van het bond she stuur om te besluiten tot
de vorming van een landelijk centraal
ziekenfonds.
En Botterdam.
B ©n W, van Rotterdam hebben den
gemeenteraad overgelegd de corresponden
tie, welke door ben met de regeoring is
gevoerd over de vlieg veldkwes tie;
Be raad heeft 2 Juni jl. besloten geen
toestemming te verlesnen aan defensie
voox het maken van de noadige acco-
modatic op Waalhaven, tenzij de regeering
vergunning verleend voor den aanleg van
een bmgervliegveld in den polder Zestien
hoven.
De minister van defensie heeft meege
deeld, dat indien Rotterdam niet voor
1 Juli a.s. toestemming verleent voor het
bouwen van militaire hangars, hij zich
niet moer gebonden kan achten aan het
aankoopen van Waalhaven.
B. en W. hebben daarna opnieuw een
Uroep op do regeoring gedaan, verg mining
te verleenen. tot overplaatsing van de
burgerluchtvaart nam den polder Zestien-
hoven Daarop is nog gsen antwoord ia-
get omen
Voorraden worden opgeslagen,
In het antwoord! van de ministers van
economische zaken en van defensie op
de vragen van den heer Bierema betref
fende liet vormen bij den itnporShandel van
voorraden voor de voeding van mensch
en dier ten behoeve van de defensie,
wordt o.a. gezegd:
Het is juist, dat de regeering ren rege
ling voorbereidt, waarbij belangrijke grond
stoffen voor d*e voeding van mensch en
dier bij den importliandel in permanente
opslag'worden aingehouden, zoodat in tij
den van mobilisatie of oorlóg do overheid
I>y staking der aanvoeren op deze voor
raden zal kunnen rekenen.
Het ligt» in d'e bedoeling de noodzakelijke
kosten af te wentelen op hen, in wier
belang "de voorraden worden aangelegd',
dlw.i. voor zoover, het broodtarwe be
treft op den brood verbruiker en wat vee
voeder aangaat op don veehouder. Welk
systeem van uitvoering ten slotie gekozen
zal. worden, is nog met beslist.
Het ligt dharon in het voornemen van
de regeering aan do Sta ten-Generaal mach-
tigin' te vragen, d© haar verleende be
voegdheden ingevolge de land'bcmw-crisis-
wei tijdelijk ooi to mogen toepassen voor
het treffen van die maatregelen, welke
een doeltreffende voorbereiding van de
voedselvoorziening in oorlogstijd eiseht
De regeering kan niet toegeven, d!at het
verhalen van dte kosten op do afnemers
eeu eenzijuigen druk legt op de minst
draagkrachtigen. der bevolking.
Prins Bernhartf op de tentoonstelling
„De Weg 1938".
Geheel onverwachts hooft Z.K.IL Prins
Bemhaid' heden een bezoek getoacht aan
de greote tentoonstelling „Be weg 1938" ep
Hcutrust. 1
liet bezoek hoeft ruim een half uur ge
duurd.
Hoogste barometerstand 769,8 te Maastricht
Laagste barometerstand 747,8 te Thorsbavn
Verwachting
In het Zuiden zwakke tot matig© wind
uit Zuidelijke-richtingen, helder tot licht
bewolkt, droog"1 waïm weer. In het Koor
den meest matig© Zuidelijke tot Zuid
westelijke wind, licht tot hall bewolkt,
later zwaar bewolkt, waarschijnlijk nog
droog vrij warm weer.
Nieuwe IesvHegtuigen voor de mariu».
Gisteren werden ,op Schiphol door de
Koninklijke Marine wederom drie Fokker-
lesvliegtuigen van hot typ© S. 9 overgeno
men en vervolgens naar het vliegkamp De
Kooy overgevlogen.
De heffing' van scheepvaartrechten.
De Kamers van Koophandel en Fabrie
ken te Delft, 's-Giavenhage, Leiden en
Rotterdam hebben het volgende telegram
gezonden aan B. en W. van Rotterdam:
„Do Kamers enz. kennis genomen, bob
bende van het voorstel Gedeputeerde Sta
ten van Zuid-Holland d.d'. 10 Mei 1938
tot herziening provinciale heffing op Rijn-
Schiekanaal, hetwelk zij op zichzelf bil-
lijk achten, doch dat bezwaren oplevert
in verband met bestaande gemeentelijke
heffingen van Delft en Rotterdam, méde
kennis genomen hebbende van uw adres
aan Provinciale Staten d.d. 27 Mei 1938,
waarin tegen provinciaal voorstel verzet
womSt aangeteekend, overwegende dat door
medewerking van Rotterdam aan algemeen©
verlaging een bevredigend© regeling kan
worden verkregen, dringen nogmaals In
algemeen belang van de relaties, welke
de bedrijven in bet achterland met Rot
terdam verbinden, op zoodanige medewer
king van de gemeente Rotterdam aan".
Toegekend aan Herman de Man.
Bestuurders van het Tollens-fonds, ge
vestigd' te Amsterdam, hebben den Tollen s-
prijs toegekend aan den schrijver Herman
de Man, van wiens hand huts tel ijk! zijn
verschenen: „De barre winter van negen
tig", „Do scheepswerf de Kroonprinses"
en „Da k'oots". j
Historische vondsten.
Bij het graafwerk voor de verbetering
van de Tcarenlaan te Beilm hebben arbei
ders in de buurt van de kerk, ongeveer
60 c-M. onder het maaiveld, twee gegoten
bronzen legerposten miet 2 koperen akers
gevonden, welke nog in uitstekenden staat
verkoelden. Do'voorwerpen zijn naar het
provinciaal museum van oudheden te As
sen opgezonden.
De vondst werd vooral van belang ge
acht voor het bepalen van den onder-
dom van de akers, waarover nog weinig
bekend is. Daar deze zonder twijfel niet
de Spaanschc legorpotten zijn zoekgeraakt
of opgeborgen, kan er een aanwijzing in
worden gezien voot het gebruik van dez©
voorwerpen in het laatste van de 16e
eeuw.
Ook kwamen hij1 een nauwkeurig onder
zoek in de nabijheid van de kerk nog
scherven te voorschijn, welke blijkens daar
op voorkomende tec-kens reeds uit de 9a
eeuw moeten dateeren.
Oplicht ster veroordeeld.
Een 21-jarig meisje uit gegoed© kringen
t© 's-Gravenkage, is vandaag door do
rechtbank te Amsterdam, veroordeeld we
gens drie oplichtingen tot één jaar ge
vangenisstraf.
Zij had bi» twee juweliers op een ge
in geerden naam dameshorloges op zicht
geviw® en niet teruggebracht. Dte verd.
h<*ft in vele plaatsen van Nederland de
zelfde truc met succes toegepast
Hr>t O.M. had' acht maanden geëischt
De lieieuze cirkel.
21 JunL Gisteren was ik ergens in
'den buiten.' Tusschen de dennen. Allemaal
leuke huisjes. Allemaal leuke menscken.
Zoo'n gezellig geïmproviseerd daagje bui
ten. Hou ik van. Houdt u natuurlijk óók
van. Moest ieder mensch eigenlijk iedere
maand hebben. Maar kunnen heel weinig
menschen hebben. Vanwege het stelsel. Ik
weet niet welk stelsel. Maar toch vanwege
het stelsel. Dat ieder menseh aan ieder
mensch het geld moet afgeven wat hij van
ieder mensch ontvangt. Heb ik over loo-
pen nadenken. Met de zon tusschen d©
hooge dennen op het koele mo3. En ge
juich van vogels in hun kruinen. En hier
en daar een glanzend waterplasjo tus
schen de stammen. Heb ik diep over ioo-
pen nadenken. Hoe dat eigenlijk zit Dat
ik het geld, wat ik van turjii werkgever
ontvang direct moet geven aan den slager
en den bakker en den huisbaas. En dat do
slager het weer aan den bakker moet go-
ven en de bakker aan. den slager en de
bakker en de slager aan den huisbaas en
de huisbaas aan den slager en den bakker
en dan is de week weer om en dan
brengen deslager en de hakker het wéér
naar den huisbaas. Enfin, zooals je dan
tusschen de dennen kunt loopen denken.
Wanneer ik meneer i .Trip van den verguld
zilveren standaard had ontmoet, dan had
ik hem even aangehouden en aan Item
gevraagd, hoe dat feitelijk zit. Die had
me natuurlijk onmiddellijk antwoord kun
nen geven op dio idiote vraag van mo of
we elkaar niet beter met gésloten beurzen
zouden kunnen betalen en alleen het ver
schil bijpassen. Dan behoefden we ons
alléén druk te maken over dat verschil,
wat natuurlijk véél "minder is dan het
hcéle bedrag en wat dan ook minder d'ruk-
maken beteekent en minder druk-makou
beteekent miecr tijd ton meier tijd betee
kent meer tijd om tusschen do dennen to
loopen nadenken over allo verschijbsieten
die den mensch reden ©n aanleiding tot
nadenken geven. Maar wanneer j© véél
tusschen de dennen loopt, geregeld, laat
ik zeggen: ééns in de maand, dan komt
die rare sluiting van'den vicieuzen cirkel
die ons heele leven in al zijn geledingen
omsluit en waar wc nooit uit kunnen ont
snappen; die sluiting is hier, dat do (Den
nen en de zon en zoo'n blinkende plas al
je peinzerijen in do koelte van hun maje
stueuze heerlijkheid zotten; zoo ketel, zoo
majestueus en zoo majestueus dat alle
ruilhandel-van-zilveren-schij'ven en bedui-
molde papiertjes waar do menschen elkaar
en zichzelf mee moe maken en mee ach
terna loopen er een zielig klein affairetje
door wordt
Weshalve ik mij" neervlijde op de koelte
van het mos en verheugd was dat althans
deze ééne maal alleen-zijn in dien vrede
mij geschonken was.
Maar toen verlangde ik toch plotseling
naar een flcschje limonade waar ik weer
voor ruilen moest: een zilvertje voor ©en
flesehje en dat zilvertje t gaat naar den
slager en die brengt het naar den bakker
en de bakker naar den huisbaas ©n de
huishaas naar de krant voor zijn abonne
ment en de krant naaT mij voor dit stukje.
Raar, hè, met die vicieuze cirkels waar
j*e toch niet aan ontsnappen kunt, in do
dennenbosschen niet en met je stukjes
niet...
Overeenkomst op de niet-
iamen gings-nmf wen tie.
Londen, 21 Juni (HavasANP). Naar
vernomen wordt, is in de vergadering van
de niet innaengingscommissie een overeen
stemming bereikt inzake het terugtrekken
van de vrijwilligers uit Spanje.
Ëen plan van Cordell Hu)].
Washington, 2L Juni (Reuter-A. N. P.).
Naar verluidt wei kt Cordell Huil op het
«ogenblik een plan tot humanise©ring vali
het oorlogvoeren uit. dat vooral ten doel
heeft een einde te maken aan het bomhar-
deeren van de burgerbevolking uit do lucht
Nadere bizonderheden worden nog niet
medegedeeld.
Hoewel hij op het oogenblik nog niet
langs diplomalicken weg met de overig©
mogendheden in contact is getreden, acht
men. het niet waarschijnlijk, dat Gordel.!
Huil hiermede zal wachten tot de volgende
ritting van bet congres.
Poolsch vliegtuig verongelukt
In de nabijheid van de sladi Piaseczno,
20 K.M. bezuiden Warschau, is een vlieg
tuig, dat meteorologische waarnemingen
verrichtte, omlaag gestort. De piloot en
twee andere inzittenden kwamen, om het
leven.
De piloot was met zijn valscherm uit
het toestel gesprongen, doch dit functio
neerde niet en de man viel te pletter.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam, brengen ter openbare kennis, dal hij
hen is ingekomen een verzoek \an A. Tli,
BROUWER te Rotterdam, cm een verlof
A voor den veikoop van zwak-alcoholi*
schen drank in het klein in de hemden-
achterkkaliteit van hst perceel Broers vest
55, alhier; en
herinneren, dat binnen 2 weken na deze
bekendmaking tegen het verleenen va'i het
verlof bij hun College schriftelijk bezwaren
kunnen worden ingebracht.
SCHIEDAM, 21 Juni 1938.
3795 23
Bears van Schiedam.
DJNSDAG, 21' Juni.
OfficieeU noteering van de Commissie uit
de Kamer van Koophandel.
Moutwijn 116.per H.L. ad 46 pCt
Zender fust ea zonder belasting.
N iet-o fficied.
Spoeling: f 1.20.
Rinnenlaudsche spiritus £23.a 100
Buitenlandsche spiritus f 14,50—f 15.—
Zonder fu«l en zonder belasting.
D: P ff.A. F. O. te Batavia
geland.
Bij de K. N. I. L. AL is bericht ontvan
gen, dat het vliegtuig P. K.A. F. O. terug-
kcerendto van zijn proefvlucht naar Au
stralië heden «m 16.43 uur pi. tjjd, precies
volgens dienstregeling, te Batavia is geland.
Pest vliegtuig vermist.
Sedert Zondagochtend wendt oen Dou-
glasvliegtuig van de „Panagra-Maatschap-
pij" met een bemanning van vier perso
nen en post vermist. Het vliegtuig was
op weg naar Arica. Tot nu toe werd door
Hen toestellen vergoefs gezocht.
Veldwachter schoot viermaal
mts; de dief toch nog ge
pakt.
De dertigjarig© Haarlemmer K., die we
gens diefstal was aangehouden en na het
mor door den rechtercommissaris met nog
vijf andere gedetineerden per celwagen van
het gerechtsgebouw naar het huis van be
waring teruggebracht zou worden, heeft
heden een poging gedaan om te ont
vluchten.
Op de binnenplaats van het paleis van
justitie, waar vier rijksveldwachters toe
zicht hielden op het transport, rukte hij
zich los en snelde den achteruitgang van
het gebouw uit, waarvan het hek open
stond'.
Terwijl een der veldwachters de gevan
genen bleef bewaken, zotten do drie an
deren den vluchtend© na, die slechts ©en
geringen voorsprong had. IIjj stoorde zich
niet aan de herhaalde sommatie om te
blijven staan, waarop een der veldwachters
zijn revolver trok en vier schoten lost©,
zonder echter den man t© treffen. K. wist
hierna zijn voorsprong nog te vergrootan
en via allerlei steegjes in het Begijnenhof,
de Korte Jansstraat te bereiken. Toen aen
der veldwachters, di© van een voorbijgan
ger een fiets leende, enkele ©ogenblikken
later deze straat inreed, bleek de vluch
teling echter verdwenen l© zijn.
Iter vermoeden dat, hij ia oen van de
vier huizen van het straatje was ingegaan,
-.verd bewaarheid, toen do veldwachters
deze woningen doorzochten. 'Op don zoldèr
van een meubel nagaz i troffen zij dten
man aan, die daarna zonder verzet weer
naar het gerechtsgebouw werd terug ge
bracht.
Dit is in korten tijd reeds de derde maal,
dat er te Haarlem door een arrestant een
poging tot ontvluchting werd' gedaan.
Tabernakel en muren van ka
pel met carboletun besmeurd,
In den afgcloopen nacht hebben onbe
kenden zich toegang verschaft tot do ka
pel van het St. Janskerldiof te Laren en
daar het altaar, het tabernakel en de muren
geheel mot carboleum besmeurd. Ook het
beeld van Sint Jan de Blooper, dat onder
de eeuwenoude olm op hel kerkhof is ge
plaatst, werd op dezelfde wijze beweikt.
Voorts werden op het voetstuk! van het
beeld' van St. Jan en op een tafeltjei in de
kapel de woorden geschreven: Wraak,
V. R. 0.
De verontwaardiging is zeer groot, te
meer waar Vrijdag a.s. het bekende Sint
Jan-feest gevierd wordt.
De politie stelt oen uitgebreid onder
zoek in. i t
Drie arrestaties.
De laatste dagen is de omgeving van
Helmond' door inbrekers onveilig gemaakt
'O.a. werd' ingebroken t© Aarlo Rixtel,
Deume, Mierló, en Miedo-ÏIout, waarbij
cenige geldsbedragen werden buit gemaakt.
Dc rijks- en gemeentepolitie zgn er in
gesl gisteren te Helmond een zekeren
van der K. te arresteeren. Hij bekende
te Aarlo Risiol te hebben ingebroken.
Voorts werden door de Ilelmondbcbe ge
meentepolitie nog in arrest gesteld' J. G.
M. van L, en P. F. A,, die mede ver
dacht worden aan ©enige inbraken debet
te rijn.
Het onderzoek duurt voort
Scheepvaart,
SCHIEDAM, 20 Juni,
Aangekomen
Ned. s.s. „Zonnewyk" van Rotterdam
om te dokken bij' de werf Wilton.
Vertrokken
Ned. s.s. „Buitenzorg" naar Rotterdam.
Eng. s.s. „Hawnby" naar Rotterdam.
Amerikaansch s.s. „Desoto" naar Mobile
vla Vhssingen.
SCHIEDAM, 21 Juni.
Aangekomen:
Noorsch m.s. „Brenas" van Londen om
te dokken bij de werf Wilton.
Zon en Maan,
Zonsopg. 21 Juni 4.38 u,, ondg. 21.23 u.
Zonsopg 22 Juni 4 38 uondg 2125
21 Juni L. K. 27 Juni N. AL
SCHIEDAM.
Geboren: j
18 Juni Gerandus Johannes Cornells,
zuou van J. Wolvers en M. A. van dee
Burgh, Gordonstraat 10.
19 Juni. Hjenriëtte, dochter van M,
Erkens ©n A. Zuidema, Burgemeester Rnapii
pertlaan 255. 1
O v© ried on: I
19 Juni A. Lourens 62 jaar, Dr. Nolet-
straat 1.
Hoog water.
21 Juni 10.14 uur, 22.48 uur.
22 Juni 11.16 uur, 23 52 uur.
KOERSEN OP 21 JUNI 1938
(Medegedeeld door de Amsteid, Bank).
ÏND. ONDERN.
,D V.JL HEDEN
Binnenland.
A.K, 347m SC»/*
Van Berke!66%
Cert. Calvé90 91
Nederi. Ford 299'/, 800
Ned. Gist. Spiritus H4'/, 517%
Ned. Kabelfabriek 528
Philips Gk G. B.266*/, 2731/.— 5
UnileverIffSV, 152'/,4
(Buitenland).
Anaconda
Bethlehem Steel
General Motors
Kennecott Capper
Republic Steel
U.S. Steel Corp.
ELECTR. OND.
Anient
Ned. Ind. Gas Mij.
(Buitenland).
Cities Service
MIJNEN.
Aigci'i. Exploratie.
Redjang Lebong
Singkep Tin Mti
PETROLEUM.
Kon. Olie
18%
88%
<"-• iie
9
32%.
19 Vm
S5"/19-
23
24*/,-
10»/,-
83 -
240 2457-
261% 265
"Ai
(Buitenland).
Cont. Oil
Mid. Coat. Petr.
Shell Union
Tidewater Ass. Oil
RUBBER.
SUIKER.
Vorstenlanden
TABAK.
SCHEEPVAART.
-A
SPOORWEGEN.
Canadian Pacific
Illinois Central
.-YorkCentr. Railr.
Southern Pac.
Southern Railway Cy.
767,
787,
165
170
827'/,
835 71/,
20%,
11
24'/,
97rt
97,
21%- 7,
12%
207,
10 - 7,
107»- -7,
194»/,
131
1997,-20274
134 6
65
445%
68 774
455 8
273»/,
2117,
2467,
277 8
2137,4'/4
24D/,— 6
1017,
102
1127,
103
1047,
1127,— 37,
87,
57,
S%
8/16
5
47„-
67,-
9
9
57,
't
Wisselkoersen.
Amsterdam, 21 Juni.
Londen 8.953/4, Berlijn 72S21/?, Parijs
5,031/«, Brussel 30.67, Bern 4147, Kopen
hagen 40.Stockholm 46.20, 0slo4502y2',
New York 1.8011/16, "Milaan 7.40, Praag
6281/j.
Prolongatus */»pCt
