EERSTE BLAD.
[Besprekingen te Londen
Woensdag 24 Augustus 1938
d. AREND
Onzekerheid te Parijs
De strijd in Spanje
Gemengd Nieuws
Kind door trein gegrepen
91ste Jaargang.
No. 21948
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 5311.
BUITENLAND
Naar aanleiding van het antwoord van Franco
De taak van de niet-inmengingscommlssie.
Het Prinselijk echtpaar te g
Soestdijk terug f
Oe toestand in het Verre Oosten
Frankrijk
Tsjecho Slowakije
Mexico
Een GOEDE BRIL
bij een GOEDEN OPTICIEN
DuitschiancS
He proces tegen Sohuschnigg c.s.
Het drama in het Haagsche
ziekenhuis
De omzwaai van minister-president Daiadier ten
aanzien van de veertig-urige werkweek.
De Batavier III heeft een
aanvaring
Deiö courant verschijnt dagelijks, mei uit~
zondering van Zon- en Feestdagen.
Frijn per kwartaal f Iranco per post
f 2.50. Prijs per week: 15 ets, Afzon-
derJÜ&e nuraöera i ets, Abonnementeo
worden dagelijks aangenomen.
Adverteotiën voor hot eerstvolgend num
mer moeten vóór elf uur aan bet Bureau
bezorgd zijn, *s Zaterdags vóór 1» uur»
Een bepaalde plaats van advertenties
wordt niet gewaarborgd.
SI i I! fOMOTE COURi N T
Prijs der Advcrtentiem van 15 rDgda ti 55;
Iedere regel meer f 0.30, m bet Zaterdagnumtuer
1—5 regels ft.SÜ, iedere regel meer 10.30
Iteelames f0.75 per regel. 1 ncassekostendcU.*
postkwitannee15cts, 1 art even ian advertent ïoa
dij abonnement zijn aan liet Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kit ma
Advertentiën opgenomeu 4 10.50 t/m. 15 woor
den, f ü.75 t/ta. 25 vlooiden. Eik woord mecf
5 cent tot een ranumuni van 30 v\ ooi den.
's Woensdags* Kleine Ath er ten tien tot 25 woor
den r 0.25, ro'ta \Wr Dinsdagavond t3 uur aan bet
Bureau bezorgd,
*g Zaterdags: Kleine Advertentien 11.00, indien
niet vWr Vrijdagavond 6 uur beiorgd.
Ten. aanzien van liet antwoord van
Franco betreffende het plan tot terugtrek
king der buiten'andsche vrijwilligers, is
nog steeds geen officieel commentaar ter
beschikking. Op liet foreign Office heeft
lord Plymouth gistermorgen den Portu-
geeschen zaakgelastigde ontvangen, terwijl
hij voorts be. prekingen beeft gevoerd met
de traascbe lt diaanscha en Duitscke zaak
gelastigden. liet is niet waarschijnlijk, dat
de niet-inuiongingscommissie bijeen zal
komen voordat Je opvattingen der ver
schillende landen hekend zijn.
Hal fax heeft gistormid lag een oud rhoud
gehad im-f toni Plymouth, die hem zijn
opvattingen me lsdeelde over de antwoord
nota van Franco en hem verslag uit
bracht van zijn besprekingen met verte
genwoordigers van frankrijk, Duilsehiaud;
Italië, Rusland en Portugal. Om vijf uur
bracht fiaiifax een bezoek aan Chamber
lain, wien ha rapport uitbracht, Chamber
lain en zijn. stuatssecre.aris hebben thans
do taak du procedure vast te stellen, die
gevolgd moet worden op den grondslag
van de gegevens, verstrekt door Plymouth,
Er is nog steeds geen sprake van een
bijeenkomst der oiet inmeiigingrjcomiiiis-ie
of subcommissie.
De voornaamste leden dor niel-in-
mengkigscoii'mi-sie zijn algemeen
van gevoelen, dat eon of andere me
thode om bei plan inzaae de terug
trekking van vrijwilligers te doen ver
vullen, moet en kan worden gevon
den
Ondanks de ont.noeJLi ig dojr Franco's
anlwoorü teweeg gabr-ich bestaat er g 'en
neiging te gelooven dat de zaak m een
impasse is geraakt
Plymouth is In o\ et log getiedcn niet
alle vooraanstaande loden der coinmi-sk*
en zal, na zijn onder i to ud met Halifax,
deze iiiiormeele tie-piekingon zoo spoe
dig mogelijk bervatteu.
Verklaar ii wordt, dal inj geconslateord
heeft, dal de Britten en de Fransdieri
volkomen dezelfde opvatting huidig- n
iLaluansche un Duiteche kriug&t doen
uitkomen, dal zij hebben inges.enid mvt
het plau en daarom bereid zijn te liel
pen het ten uitvoer te .eggen. Algen een
is men het er over eens, dat tie. geen
enkel uut zou hebben indien thans een
vergadering der commis-ie zou women
gehouden. Met. het OJg iiierop zullen iu-
foruieelo beta.Hlslafiu.en \vorden -toorlge
zet, totdat eenïg tastbaar resultaat zal
zijn \erkregen
Volgons den diplomatieke» cui'te->pon
dent van Reuter ver-üerhi di. opnieuw de
mcening in verschillende 'cringe i, d'd Ply
mouth zelf of hetgeen meer waarschijn
lijk is, <-orscheidene regeeringen in ier-
del overleg met Franco zullen treteu, P.y
mouth kan nJ. niet optreden buiten de
ccminissie.
Van hel El)ra-front.
Ojuniarscli der troepen van
Franco
liet groot» hroldkwnrtier van de troe
pen van Fianco heeft medegedeeld, dat de
vechtsch,' troepen aan den Eliro verder
zijn opgerukt In Estreniadura zijn alle
tegenaanvallen van den vijand mislukt
Bij den Taag Lebben de reehtschen het
dorp El Cainpil'o en Puerto de San Fin-
cento bezel, p drie dagen tijd werden
tien dorpen op de regeermgstroepen ver
oven.! en ongeveer 701 vierkante kilometer
Lerrein bezet. 1501 krijgsgevangenen wer
den gemaakt en de vijand liet meer dan
500 tlooden op het slagveld achter.
De iioriditon wjzen er steeds duidelijker
op dat de slag aan den Ehro, welke sinds
verscheideno dagen woedt tnsschen V:llal-
ba ue Los Arcos en C'andesa, beschouwd
moe-I worden ais een voorafgaand stadium
van een veel uiteebroidcr offensief.
Jn dit verhand herinner! men aan den
uitputtingsslag, die in den winter van 1937
1938 geleverd is in de omgeving van
Teruel en die eindigde met hot groote
offensief in Aingon. Dc strijd van de
laatste dagen aan den Ehro- zou dan het
kaïakler dragen van een nieuwen uilput-
tingsstrijil, aangezien het rechtsehe opper
bevel weet, jat de regceringsslrijdkracliLen
hun hesie troep-n aan liet front van Gnn*
desa hebhen sameiigelrokken, evenals hel
beste materiaal. De eerste phase dor floor
Franco ontworpen operatie op groot-c
schaal zou ten doel hebben do verovering
van den gebeden reelitei oever van den
Ehro.
Japansche aanval afgeslagen,
Die Chineezen meidon, dat hun troepen
een Japanschen aanval op Tsiensjan aan
den Noordelijken oever van de Janglse
hebben afgeslagen met zware verliezen
voer de aanvallers Chineesche versterkin
gen zijn aangekomen ten Westen van liet
meer Pojang ter bescherming van don
sooorweg KiorkiangNantsjang
Het Japauseiie hsofdkwartier
overgebracht naar Nanking.
Een bericht uit Japansche bron ver
meldt, dat het hoofdkwartier der "Japan-
neczcn van Sjanghai naar- Nanking is over
gebracht
De geruchten over een lucht verdrag.
In gezaghebbende kringen H Parijs, ver
klaart men, dat de berichten, als aou
men Vuülemin le Berlijn het ontwerp voor
een luclhtverdrag hebben overhandigd, op
geen grond berusten. De besprekingen tus
srihen VuiJlcmin en Gocring zijn op zeer
algemeen, plan gebleven. Goering heef: alle
hangende internationale problemen aange
sneden, in liet bizowler het Tsjecho Slo-
wankscihe vraagstuk en Vuilleinin heeft
daartegenover een houding aangenomen
die overeenstemt met do lioffelijkheists-
tradities van het Fransehe leger.
De ontwikkeling van den toestand.
De toestand schijnt zich wat vlugger
te ontwikkelen dan aanvankelijk verwacht
werd. -Er zijn aanwijzingen, dal Hnneiman
dichter bij een volledige oplossing Is.
Men rnecnl, dat deze indruk bevestigd
wordt door KumH's besluit te Praag te
blijven. Kunclt heeft gistermiddag een be
zoek gebracht aan Runeiman, die het
avondmaal met Hodza gebruikt ln^-fr,
liet Duivel'; eftand.
Ue Mexïcaansche bladen melden, dat
Frankrijk de Mexicaausche regeeriug ver
zocht heeft om uitlevering van. gedetmoar-
tlen, die uit de strafkolonie in Cayenne
ontsnapt zijn.
Een aantal gedeporteerden is met oen
hoot, die zij zelf gemaakt hadden, van
tiet Duivelseiland ontvlucht. Na tang te
hebheli rondgezworven, zijn zij door Mexi
caansche vissrhers opgenomen. Zij verblij
ven, volgens de bladen, thans op het
eiland* Cozumel.
Gisteravond elf uur zijn Prinses
Juliana en Prins Bernhard per auto
van Hun buitenlandsche reis ten
Paleize Soestdijk teruggekeerd.
dus
HOOGSTRAAT 91
Brillen voor Ziekenfondsteden
Met gesloten deuren?
Er is lot dusverre nog geen enkele be
slissing genomen ten opzichte van de toe
lating van pers en publiek- hij het proces,
dat to Weenen gehouden zul worden voor
het hoogc gerechtshof, dat krachtens de
wet van 20 Augustus gevormd is ter be
handeling van cïo processen tegen de voor
malige Üostenrijksehö leidende figuren.
Bevoegde Duitsche kring-en verklaren, dal
de hierover verschenen berichten voorba
rig zijn. Bovendien wijzen zij er op, dat
de modaliteiten van de toepassing der wet
van 20 Augustus nog niet afgekondigd zijn
door den minister van binnenlaadsche za
ken en dat nog geen enkele datum voor
de processen is vastgesteld. Gezien ech
ter de ervaringen, die in DuUschland zijn
opgedaan met het Rïjksdagproces cn het
proces tegen dominee NicmoeJIcr, kan men
met cenige waarschijnlijkheid aannemen,
dat het proces met gesloten deuren zal
worden gehouden.
To Berlijn denkt men, dat het proces
niet voor dezen winter voor zal komen.
Nationaal socialisme en roomsch katholieke
kerk,
liet wereldcongres der vereenigïng van
katholieke studenten „Pax Romana", dat
te Wed, in Zuid-Slavië, wordt gehouden,
geeft het en gaan der Duitsche nationaal
socialistische studenten, „Die Bewcgung",
aanleiding zonder omwegen den wit lot
strijd van het nationaal socialisme .tegen
de actie der katholieke^ kede bij de stu
denten uit te spreken. „Ons met deze
organisatie bezig houden", aldus het or-
caan, „hoioekenl reeds tegen haar stelling
nemen". Herinnerende aan do recente vcr-
klaringcn van den paus over dc rassenleer,
teidl liet o4gaan daaruit af: „Dringende
plicht van liet geheel der katholieke stu
denten is dus slelting te nemen tegen
liet nationaal socialisme" op a'Ie gebie
den Het orgaan besluit met een recht
vaardiging van de aanvallen op een orga
nisatie, die in Buïtscliland aan den dag
treedt, zeggc-nue- „Aangezien wij met au
dure si alen cm onveranderlijke gemeen
schap vormen, moet deze algemecne cam
pagne leger, ons onze aandacht hebben.
„Pax Romana" strijdt in de geheele 'ive-
rehl leceri de nieuwe orde, die voort
vloeit uit dc rassengedaclite".
Van Duiisclte nationaliteit vervallen.
Ilct „Reiohsgeselzblatt" publiceert een
lijst van 37 personen, voor het meeren-
deel Joden, die van de Duitsche nationa
liteit vervallen verklaard' zijn.
Dnrust onder de bevolking?
Ilaras meldt uit Berlijn;
Uit de gesprekken op straat en op
openbare plaatsen schijnt men te kunnen
opmaken, dat de Duitsche bevolking steeds
onrustiger woidt door do voorhereidiugen
van polïtieken en mililairen aard'. De
berichten gaan van mond lot mond, waan
bij ze ongetwijfeld overdreven worden o-i
veroorzaken een gevoel van onbehaaglijk
heid, dat nooit zoo sterk is waargenomen
Zelfs niet bij de militariseering van
Rijnland'.
Een autobus met 25 kinderen, op weg van
Breda naar Sehevenïngeo, gerankte gis-
s» f n i n.imn.-lrinit teren bij (le Laiikbrug in Den Haag bekneld
S tusschen twee trams van de U.T.M. Geen
Bewapeiilngs^rijlicid voor Hongarije,
Do Kleine Entente heeft te Bled ©on
conferentie gehouden, na afloop waarvan
een communiqué is uitgegeven. Hierin
wordt o,m. gezegd:
„Het permanente comité der Klehio En
tente als Overtuigd voorstander van vreed
zame methoden den Balkan bond en Bul
garije gelukwenscht met de gelukkige tob
siaudkoming van het actoord van Salo
niki, waarbij deze staten niet alleen oen
nieuw tijdperk van eendracht, consolidatie
en voorspoed op den Balkan, bevestigd
hebben, maar tevens oen nieuwe, uiterst
kostbare bijdrage hebben geleverd voor liet
algemcene vredeswerk.
De permanente raad heeft met voldoe-
der inzit ten tlc-n urrd ernstig gewond. De
zwaar grhaveiide wagen.
De verpleegster dftor de politie
geboord.
De verpleegster S„ die Z«i iag 14 Augus
tus na een worsteling met een palicni"
uit liet raam van een ziekenkamer in hef
gemeenteziekenhuis aan den Zuidwal to
's-Gravenliage sprong, is tlians zoover lier-
steld, tint zij door de polilie nail een ver
hoor kon woidén onderworpen.
Dc verpleegster ve-tklaaidc in <Üt ver-
niug gecouaUHceiU, dat de sedert een jaar w> flal g {ien pali<5n1 (lio wn kalmett
met Hongariie gevoerde onderhandelingen in(!rulc raaa^ 1)at| Uton janhen, toen hij
in staat gesteld hebber, te komen lot m^]in ZOTl opgcwonaen worl. lfij
co orden, welke behelzen een vr,;derzydsc|ycrl)nk *d<J sini?<s]s> waarmete hij lag vaste
afzien an iedere toevlucht gc\ugebonden, sprong uit zijn bel cn gooido
Uisschen Hongarije en de stelen der Kleine (,c l]onr fn jicl slöL nam 1(g (X!R
Entente, benevens oen erkenning van den
kant dezer drie staten van (le re elite gelijk
heid van Hongarije in bowapeningsopzicht-
Zekere andere problemen, die besproken
worden teneinde den weg te banen voor
betrekkingen van goede nabuurschap tus-
sehen Hongarije cn de drie stalen der Klei
ne Entenlo zijn nog niet opgelost, weMiafvo
de publicatie der genemde accoprd™ nog
niiït heeft kunnen pinats vindon. Inlusschcn
zijn de staten der Kleine Entente -en Hon
garije het erover eens geworden, dat tege
lijkertijd te Ried door den permanenten
raad dor Kleine Entente en te Boedapest
door de Ilongnursche regecring oen gelijk
luidend communiqué wordt gepubliceerd,
waarin de tegenwoordige staal der bewuste
onderhandelingen wordt vastgelegd.
(Van onzen correspondent).
Parijs, 23 Augustus.
Onzeker. Dat woord teekent wol hot
best den lmidigen politiekon toestand
in Frankrijk. Uie onzekerheid bestond
reeds toen ui Juli de Kamers op reces
giugen. llians, nndden in den vacautie-
tijd, Meld Daiadier een rede, welke
Frossard, minister van publieke wer
ken, en Hamad ier, minister van ar
beid, hun outsiag heeft doen indienen,
*t vvelk aanvaard is.
Ze konden zich niet vereenigen met do
opvattingen van den premier inzake de
veertig-urlge werkweek, waarvoor Daia
dier de 48 uren, de zesmaal acht, in de
plaats wil stellen, omdat de omstandig
heden dit eischen. Rrincipieel is de
rnmister-piesident en men doet goed
zulks tc bedenken geen tegenstander
der veertig-unge werkweek d-e vijfmaal
acht, zooais ze le Parijs wordt genoemd.
De premier heeft indertijd het zijne gedaan
om het wetje er „door to steepen". Zijn
zwenking, als men het zoo mag noemen,
is geboren uit utiliteitsoverwegingcn, beter,
uit hardenoodzaak.
Reeds een maand geleden beeft Daia
dier de noodwendigheid eener „realitc-its-
politiek" in v, oord en geschrift betoogd.
Maar dc geruchten aangaande oen voor
dc deur staande nieuwe devaluatie van
den franc bleven aanhouden en liet ha-
venconfJict van Marseille had zich nog
vorscheqit. Een en ander heeft de ont
wikkeling der dingen verhaast. Weliswaar
bevatte de rede van Zondag geen om
lijnde plannen die zijn voor dc ko
mende dagen beloofd doch het ingrij
pen der regeering le Marseille door ko
loniale troepen het werk te laten verrich
ten, dat de havenarbeiders tegen de ar
bitrale uitspraak in, weigeren te doen,
spreekt duidelijke taal. Deze regcvriiigs-
daad, welke, naar men wil, voornamelijk
aan het initiatief van minister Daiadier
is toe te schrijven, heeft minister iïauia-
dier, die zich vanaf den beginne tegen het
treffen van energieke maatregelen (als
deze legen de werknemers waren gericlill
verklaarde, tot zijn ontslagneming ge
bracht.
Frossard, het andere lid der socialistisch-
republikeinsche unie, dat doel uitmaakte
van het kabinet, kou ai weinig anders
doen dan zich solidair toonen. Het eenige
voordeel van dit n.t. is, dat er tenminste
spijkers met koppen wo-idcii geslagen. Maar
de onzekerheid is er nog door verergeid
en bij den huldigen stand van zaken mag
men zich niet aan voorspellingen wagen.
D'aladier heeft met zijn optreden
thans we! officieel den genadeslag
aan het Volksfront toegebracht. Ook
al hadden de socialisten gezwegen
van de communisten geen zitting
in liet kabinet, zij steunden toch do
regeeriug en in naam bestond het
„Front Populaire" nog immer. Die
fictie kan men thans niet meer vol
houden en het is de socialistische
„Populaire", onder leiding van den
anders nogal gematigden Léon Blnm,
veel meer dan de commumsiiscbe „Hu-
manité", die op haar ncbteiste boenen
slaat
De beteoki nis daarvan moot men niet
ondcischatten. Zonder den steun der so
cialistische nartij, nog altijd de groolste
in den lande, u het Daiadier niet moge
lijk zijn een regcerinysmeer.k-rlieid te hé-
bak je, en sloeg hiermee de verpleegster
op het hoofd, waarna |A haar bij den keel
greep om linar te wurgen.
Hoewel de verpleegster hoorde, dat er
hulp was huilen de deur, begreep zij;
dat dit niets zou baien, omdat de deur
afgesloten was. Daarop sprong zij uit
angst uit het raam
Schade van geen belang;
Toen het jdezierviar'uig Royal Sove
reign gisteren uit Tilbury uitvoer, kwam
het schip in aanvaring met het Neder-
Jamteciic s.s. Ba!avier fff, van de N.V Win*.
II. Muller cn Co. ie Rotterdam. De boeg
van d'e Ralavier IH werd lichtelijk inge
deukt. Geen van heide schepen heeft schade
vari eenig belang bekomen
Aan boord van de Royal Sovereign be
vonden zich omstreeks 100 passagiers. Do
schade, die door dc aanvaring veroorzaakt
houden tenzij hij zijn netten uitwerpl in Werf echter W ?eii«e- le 'zijn,
rccht-chc v/atece» Een zoodanige mecider- ,-r„(
heid zal dan wel een sterkte anti-
mr.fsisteich karakter diagen en hel is de
vraag of de rad'Gaal-socialisten daarmede
accoord kunnen g inn. Men zal het ver
leden moeten verloochenen om de toe
komst te relden
Tenslotte, ais men over iets ia
hei onzekere verkeert, dan is het
over de houding der vakbonden. De
macht der leiders van de C.G.T. moge
innen, zij blijft toch een factor, waar
mede ernsirg rekening moet worden
gehouden. Tot dusver neeft de nucr-
derhvid, die van goeden wille is, wei
nig kunnen uitrichten legen een cr.rn-
n U'iifetfi mind rhc'd, welke de la
ding in handen liou.it
Zonder l wij tel zal .de algemecne onze*
kei hek! haar invloed doen gelden op de
geldmarkt cn de poritie van den franc
opnieuw in gevaar brengen. Ondenkbaar
is het niet, .uit de «od.ilisfcn thans de
communisten zullen bijvallen en een ver
vroegde biKenkotnst van do Kamers
eischen, rctecen dan niet geen stok is
legen te houden.
Hel wordt lijd; dat een v.isle koers
wordt ingeslagen, wil man niet. dat de
Ycnvamnr en onzekerheid met den dag
groeien. Do historie lieert bewezen, dat
Frankrijk eendracht kent. als de nood
aan den ma*' kamt En afgezien van de
vraag, of minister Daiadier nu de sterke
man" is of niet eendracht is wel het
eerste wat Frankrijk noodïg heeft.
Helaas valt met al het poliliek gekib
bel de nu tot uiting komende oneenig-
hei'I in den bezem der regcering, steeds
ontkend, dateert waarlijk niet van van
daag of gisleien zelfs van een begin
van dio eendracht nog bitter weinig te
bes peuren, ofschoon de
dat de heide schepen luin reis voortzetten.
De Balavjer III is in 1897 gebouwd en.
heeft een bruin-inhoud van. 140G ton.
Het wrong zieh duor spijlen
van gesleten spoorhocinen.
Omstreeks half zeven gisteravond, toen
de Locaal [rein EindhovenVal keus waard ia
aantoc. was en de wachter van den be
waakten overweg in de Hoogstraat te Gas
tei de van een hekwerk voorziene spoor-
hoouien h- neergelaten, wrong zich een
driejarig meisje, Klaziena van den Heuvel
uit de flug-v de Grootstraat te Eindhoven
door de spijlen, juist op het moment, dat
de treil, passeerde. Ilct kind kreeg zulk
oen slag van den locomotief, dat het da-
de'ijk doo'' was.
De tiein stopte, doch kon met oen ge
ringe vertraging de reis vervolgen.
Do polilie heeft het slo'fchjk overschot
van hit kind naar de ouderlijke woning
Politie doet inval in ecu speel lui 1.
Do polïiie van het bureau Singel heeft
gistermiddag op vermoeden van overtreding
van art. '25 Ibis Wetboek van Strafrecht
(het geven van gelegenheid tot hazardspel)
een inval gedaan in een perceel op dc Kei
zersgracht ie Amsterdam. Bij haar komst
bleek het. vermoeden juist tc zijn, want
in het perceel bevond zich een tiental per
sonen, dal zich met '""zardspol bezig
hield. Het duurde dan ook niet lang of dit
tiental bevond zich op het bureau Singel,
waar proces vei laaal tegen de overtreders
is opgemaakt. Acht van hen konden hier-
eroole "mecider na llaat' huis terugkeeren. Tweo van de
held van het Fransche volk die wcnschl,Iarrestanten zijn, evenwel in voorioopigo
T. 0. bewaring gesteld.