EERSTE BLAD. Woensdag 5 October 1938 Vertrouwen in Daladier Duitschland 91ste laargang. No. 21984 Tel. No. 69300 (3 lijnen). BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen). Postrekening No. 53II. buitenland Verklaring van den Franschen minister president in de Kamer. Financieeie vol machten verleend. De Britsch-italiaansche betrekkingen De bezetting vart Sudetenland - Wat de „voorzorgsmaatregelen hebben gekost De vrijwilligers in Spanje CREME eerTWe/daad anmi V, d. AREND De toestand in het Verre Oosten Amnestie in Oostenrijk Tsjecho Slowakije De regeering afgetreden België Engeland Japan Frankrijk Benoeming van ambassadeur te Rome BINNENLAND De Rotterdamsche vliegveldkwestie Het ambtenarenverbod en „Kerk en Vrede" Deze courant er se hl;!: dagelijks, met uit zondering yan Zon- en Feestdagen. Prqs per kwartaal f 2.—; franco per post f 3.50. Prjja per week: 15 ets. Afzon derlijke nnmmers 4 ets. Abonnementen Worden dagelijks aangenomen. Adyertentiën voor het eerstvolgend num mer moeten vóór elf uur aan het Bureau bezorgd rijn, 's Zaterdags vóór uur. -«■ Een bepaalde plaat; van advertentiën wordt niet gewaarborgd. SCHIEDAMSCHIIC lU:Üil f Prys der Advertentiën: van 15 regels f155? iedere regel rneer f0.30, in het Zaterdagnummer •i5 regels f 1.80, tedere regel meer f 0.35 Reclames #0.75 per reget Incassokostenöcta.; postkwitantieslG ets. Tarieven \an advertentie» by abonnement zijn aan het Bureau verkrijgbaar. Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine Advertentiën oppenomen ft 10.50 t/m. 15 -woor den, f 0.75 t/m. '25 woorden. Elk woord meer 5 cent tot een maximum van 30 woorden. 'a Woensdags: Kleine Advertenüentot25woor den f 0 25, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan bet Bureau bezorgd. 's Zaterdags" Kleine Advertentien 11.00, indien niet \óor Vrijdagavond 0 uur bezorgd. Gistermiddag heeft de Fransche minister president Daladier in de Kamer een. verlda- ring afgelegd. Daladier zeide o.a., dat de vrede tenslotte gered is, is te danken aan het feit," dat men niet zijn toevlucht heeft genomen tot de geheime diplomatie, doch onder het oog der volken besprekingen heeft gevoerd. Men stond voor een alternatief: Ofwel neen te zeggen tot de Sudelen en te komen tot een gewapend conflict, dat zou hebben geleid tot de vernietiging van Tsje- cho-Slowakije, ofwel men moet zoeken naar een compromis. Men heeft den vrede ge kozen, de Tsjechische regeering heeft het Fransck-Brilsche plan heldiliaftig aangeno men. Te Godesberg heeft Hitier evenwel nieuwe eischen geformuleerd, hierdoor dreigde een verbreking van de onderhande lingen. Daladier zette vervolgens den toe stand uiteen, zooals deze was bij het ver trek van. Chamberlain uit Godesberg. In deze dagen van spanning waren in Frank rijk twee stroomingen merkbaar. De cene zette a,lle hoop op onderhandelingen, de ander verwachtte meer van onbuigbare kracht. De minister-president zag evenwel dat het heil lag in' een sartiehvóegen Van deze beide stroomingen. Het Fransclie volk ■wilde een aanval van Duitschland voorko men, waardoor Frankrijk, overeenkomstig de verdragen, in iiad moeten grijpen. Ten einde niet onvoorbereid te zijn is op 24 September besloten tot een reeks voor zorgsmaatregelen. Tegelijkertijd is de regie ring wederom in contact getreden met de regeering te Londen. Beide landen verlang den vrede en verzetten zich tegen ©en. aan val. Op 26 September verscheen in de En- gelsche avond bladen een officieel© mede- deeling, dat, indien Duitschland Tsjecho- Slowakije zou aanvallen, Frankrijk liet te hulp zou k'omen en dat Engeland en Rus land zeker aan de zijde van Frankrijk zou den staan. Terwijl president Roosevelt een oproep publiceerde, richtte Chamberlain zich opnieuw tot Hitier. Het antwoord liet weinig plaats en tijd voor een rege ling en op 28 September werd de confe rentie te München gehouden. In den nacht van 27 op 28 September kreeg de Fransche ambassadeur te Berlijn opdracht zich per soonlijk tot Hitier te wenden en de ambas sadeur te Londen kreeg opdracht lord Ha lifax te vragen door middel van den Brit- sdben ambassadeur te Rome den Duce te verzoeken het denkbeeld van een bijeen komst te steunen. Het gevolg hiervan was een uitstel van 24 uur van de Duitsche mo bilisatie en de uitnoodiging tot de bijeen komst te München. De Fransche min' ster-president beeft deze uitnoodiging aangenomen. Er was geen sprake van een formule of van voorstellen, doch er was sprake van het redden van den vrede. Daladier heeft geen spijt van zijn handelwijze Liever zou hij gezien hebben, dat alle betrokken mogendheden aanwezig waren geweest, doch er was geen tijd voor uiiste». De uitslag van de be sprekingen tc München is bekend Uit de ontvangst, welke de vier staatslieden in hun respectieve hoofdsteden is bereid, blijkt wel, dat de volken den vrede wenschten. De overeenkomst van München was ook een grooie winst op het memorandum van Godesberg. Tejecho Slowakije heeft internationale garantie gekregen. Frankrijk en Engeland bobben de nieuwe grenzen gegarandeerd! legen een niet uitgclokten aanval, Duilschland en Italië zullen ga randderen zoodra hef vraagstuk der Pool- sche en Hongaarsche minderheden gere geld zal zijn. Verder is een internatio nale commissie ingesteld tot regeling van de verschillende vraagstukken. Indien de Fransche en Britsche legereenheden mor gen geroepen zullen worden om in de gebieden, waar een volksstemming zal worden gehouden, de orde te handhaven, dan zullen zij dit doen in het bewust zijn, dat zij deze gebieden en de ge- heek- wereld1 een oorlog hebben be spaard1, De overeenkomst van München zal het gebie.1 van Tsjecho Slowakije ver kleinen doch dd renubliek zal vrij blijven leven. Minister-president Daladier wees er vervolgens op, dat men er in is ge slaagd den vroa* te nedden door het toonen de rechtvaardigheid te willen en door loyaal te zijn, door te onder handelen als mannen, die overtuigd' zijn den waren weg des vredes te te- wandelen. Hierbij steunde men op het vertoon van zijn kracht, niet als middel van intimidatie, want men behoeft er niet meer aan te denken Duitschland te ïntimideeien, evenmin a's men er aan kan denken Frankrijk te intiinideeren, doch door het toonen van zijn kracht stond' men als gelijke tegenover ge lijke. Men kan met onderhandelen met een man of een volk, zonder eerst de achting te hebben gewonnen Da ladier heeft te München gevoeld, dat de achting van Duitschland voor Frankrijk was gegrondvest op het feit, dat men overtuigd was dat Frankrijk bereid was te strijden om te verhin deren, dat tekort zou worden gedaan aan zijn vitale belangen of aan zijn gevoelens van rechtvaardigheid'. De minister-president wees verder op de verschillen van levensopvatting, welke be staan tusschen Frankrijk en Duitschland en. Italië, doch ook met andere volken, die een andere opvatting hebben, leeft Frankrijk in goede vriendschap. Ongeacht den regeeringsvorm venschen de volken vrede. Op het oogenblik moet de vredes wil van de geheelo wereld' vereenigd wor den. In het belang van den vrede wil Frankrijk nieuwe vriendschap voegen bij de oude. Bij zrjn terugkomst te Ue Bourget heeft de minister-president gevoeld, dat de vrede nog niet definitief heeft overwonnen, doch Op het oogenblik moeten alle Fran schen, die het wel van den staat wil len, zich beschouwen als in staat van permanente mobilisatie voor den dienst des vredes en het vaderland'. De eer ste pliont van allen is te -werken met alle kracht op de plaats waar zij1 zijn gesteld. De vrede zal slechts gehand haafd blijven, wanneer als gelijke kan worden gesproken met de omringende landen, wanneer de -financiën .gezaadL- zijn en de begrooting in evenwicht en indien men kan rekenen op alle hulpmiddelen van het land. De vrede kan slechts gehandhaafd blijven, wan neer in Europa en de geheelo wereld nieuwe beginselen warden uitgewerkt en overal, waar nog een oorlog woedt, een regeling wordt getroffen. Alles wat haat opwekt en Franschen tegen Franschen ophitst moet worden be schouwd als verraad. Het land moet een moreele ommekeer ondergaan. Tijdens de dagen van de mo bilisatie is de eenheid hersteld en men moet zich niet verliezen in nieuwe twisten. Om dit tot stand te brengen moet de re geering kunnen handelen en derhalve lieeft zij besloten het parlement te verzoeken haar de middelen hiertoe in de liand te geven. „Het is aan u ons deze middelen to geven, of ze te weigeren", zoo besloot Daladier zijn verklaring, „doch weet wol, dat het gaat om het belang en zelfs het loven van het vaderland". Na het afleggen van do regeeringsver klaring deelde de ministerpresident mede, dat Chichery heeft verzacht een interpel latie te mogen indienen. Bij zitten en op staan sprak de Kamer zich uit voor een onmiddellijk vaststellen van den datum der interpellatie. De minister-president verzocht deze in terpellatie uit te stellen tot na de andere interpellaties en stelde do kwestie van vertrouwen. De Kamer heeft dit verzoek met 535 stemmen tegen 75 en 3 onthoudingen goedgekeurd. In de wandelgangen verluidt, dat de communisten en enkele ongeorgani seerden tegen hebben gestemd. Daarna begonnen de debatten over de regeeringsverklarïng en over het ingedien de ontwerp betreffende de financieeie vol machten. Het werd een nachtzitting, die eerst vanmorgen vroeg eindigde. Het ontwerjp van wet voor deze vol machten omvat slechts een artikel, dat als volgt luidt: De regeering wordt gemachtigd tot 31 December 1938 bij decreet, overwogen en aangenomen in den ministerraad', maatre gelen te nemen tot onmiddellijk herstel van den financieelen en economiscihen toestand des lands. Deze decreten zullen kracht van wet hebben en zullen voor 1 Januari 1939 ter ratificatie aan de Kamer worden voor gelegd. Ten slotte voerde het woord de minis ter van financiën Marchandeau, waarna Daladier nog een slotwoord sprak. Herriot las het eenige artikel van het ontwerp voor, waarna gestemd werd. Om half een maakte Herriot het resultaat Le kend: van de 409 stemmen waren 331 vóór en 78 tegen het ontwerp uitgebracht. Volgens de eerste inlichtingen in de wan delgangen hadden 73 communisten tegen gestemd. De socialisten en. 25 leden van de republikeinsche federatie hebben zich onthouden. De vergadering werd daarna gesloten. M De Britsche Ambassadeur op nieuw bij Ciano. De Britsche ambassadeur te Rome, die Maandag reeds een bezoek aan Ciano had gebracht, heeft gisteren op nieuw een onderhoud met den Itali- aansohen minister van buitenlandsche zalcen gebracht. Men meent te weten, dat gesproken is over de mogelijkheid van een verdere ontspanning in den Furopeeschen toestand. Havas meldt nader: Het onderhoud, dat Ciano en lord Perth Dinsdag hebben gehad, is van bizonder belang geweest. Vernomen wordt, dat de gedaoMenwisse- lingen tegelijkertijd te trekking hadden op den internationalen toestand en op de kwestie der Britsch-italiaansche betrekkin gen. De toestand heeft een ander aspect se dert de bijeenkomst te München en bet be sluit van Frankrijk een ambassadeur te accreditee ren bij den koning en keizer, Victor Emanuel III. Het is duidelijk, dat Londen, in overeenstemming met Parijs handelende, de liquidatie wenscht te ver haasten van de tusschen Engeland en Italië hangende kwesties. Aan den anderen kant heeft Italië het grootste belang bij een spoedig doen toe passen van het op 16 April j.l. door Ciano en Perth onderteckende instrument. Gezien dit door heide partijen gewenschtc resul taat, moet dus nog slechts een compromis- formule gevonden worden o.m. betroffen- de het probleem der terugtrekking der bui tenlandsche strijders uit Spanje. In poli tieke en diplomatieke kringen te Rome is men geneigd te denken, dat Rome en Lon den op weg zijn naar een regeling in deze aangelegenheid en men sluit de mogelijk heid niet uit, dat binnenkort een symbo lisch gebaar door Italië zal worden ge maakt, ten opzichte van de Italiaansche „vrijwilligers" in Spanje, Zonder incidenten. Het oppoibevei der Duitsche weermacht maakt bekend ..Troepen van generaal Voa Reichenau zijn vanochtend te 8 uur aangetreden om de rest van de derde zone de bezetten." In een officieel communiqué deelt het Tsjechische persagentschap Ceteka mede, dat de ontneming door de Tsjechische troepen en de bezetting d'oor Duitsche troepen van Sudefenland tot nu toe zonder incidenten zijn geschied'. Ilitler te Karlsbad. Hitler is gislernrddrig per auto te Karls bad aangekomen, onder groote geestdrift der bevolking. De Sudeten Duitsche af ge- va aai ig de Frank voerde het woord, waarna ook Hitier een toespraak hield. Vervol gens zong de menigte de volksliederen. Komendd van Karlsbad! over Joachims- thal, is Hitler gistermiddag de voormalige Tsjecho Slowaaksclie grens bij de douane post van Gotiesgab gepasseerd1. De auto- colonne van Hi tb r reed na een korte rust naar Annalerg. Hier nam Hitier plaats in zijn specia'en trein. Het totaal beloopt «en bedrag van ongeveer een milliard. Brussel scire dagblad, de Courant Hemming naar Burgos. De Britsche regeering heeft, naar Reu ter meent te weien, gisteren antwoord ontvangen van de regeering 1e Burgos, waarin deze instemt met het denkbeeld Hemming naar het rechtsche Spanje te zen den. Men verwacht derhalve, dat Hem ming over een paar dagen naar Burgos zal vertrekken. Daar de regeering te Barcelona de vrij willigers volgens haar eigen plan terug trekt, wordt Let niet waarschijnlijk ge acht, dat Hemming zich thans ook naar het linksche Spanje zal begeven. vnnr Uwhuid Een GOEDE BRIL bij een GOEDEN OPTICIEN dus HOOGSTRAAT 91 Brillen voor Ziekenfondsleden Het meldt: Zooals men weet, zijn d© kosten van de militaire voorzorgsmaatregelen in Bel gië geraamd op 300 lot 350 millioen franken. Pas echter wanneer men nagaat, dat de zeventien dagen van Europeesche crisis in het geheel 16 milliard' 150 millioen franken (ongeveer oen milliard' Nederl, gul dens) hebben verzwolgen, kan men zich duidelijker rekenschap geven van de fi nancieel© gevolgen, welke een moderne oorlog zou hebben, gehad1. Nu reeds heeft het in de verschillende betrokken landen ruim 969 millioen franken, (ongeveer 60 millioen gulden) gekost om eenvoudige voorzorgsmaatregelen te nemen. Engeland heeft de grootste uitgaven moe ten doen, in totaal n.I. 6 milliard 460 millioen franken (400 millioen gulden), daarop volgt Duitschland met een uitgave van 4 milliard 199 millioen franken (250 millioen gulden). Hierin zijn evenwel, aldus het blad, de kosten verrekend' van de groote manoeu vres, die anderhalve maand hebben ge duurd, de betaling van 270.000 arbeiders, die gewerkt Lebben aan de versterkingen van de Siegfriedlinie en de ondersteuning van 250.000 vluchtelingen uit de Sudeten- Duitsche gebieden. Frankrijk, van zijn kant, heeft een extra- uitgave moeten doen van T milliard 873 millioen 400.000 franken of 121 millioen 125.000 franken per dag 8 millioen per dag), terwijl Italië slechts een half mil lioen franken (30.000 gulden) heeft uitge geven Tsjocngking gebombardeerd. Voor het eerst sedert het uitbreken van de vijandelijkheden liebben Japansche vlieg tuigen de nieuwe Chineesche hoofdstad Tsjoengking bestookt en het militaire vlieg veld aldaar getembardeerd. Volgens een officieel Chineesch bericht werden zes Chineezen gedood. Omtrent de aangerichte schade wordt niets medegedeeld'. Een lich te bom viel vlak in de nabijheid van de Belgische ambassade. Behalve voor Sehuschnigg, Naar verluidt overwegen de Duitsche autoriteiten te Weenen amnestie te ver- leenen aan alle politieke gevangenen, be halve Sehuschnigg, uit vreugde over den terugkeer van het Sudetenland. Het proces tegen Sehuschnigg, die nog steeds te Weenen is, zal in ieder geval voortgaan en niet later dan de volgende maand. Nieuwe regeering weer onder - leiding Van Sirovy. De regeering Sirovy is gisteravond afge treden. Fr is een nieuwe regeering gevormd, eveneens onder leiding van generaal Sirovy Naar vernomen wordt, is in deze nieuwe regeering de Tsjech Chvalkovsky minister van buitenlandsche zaken. Onder de ove rige leden van de regeering zullen zich technici en economische deskundigen be vinden. De Slowaaksclie minister Czermak heeft de bedreiging, welke hij Maandag heeft ge uit, uitgevoerd en i5 gisterochtend afge treden. De nieuwe regeering is als volgt samen gesteld minister-president en minister van landsverdediging, generaal Sirovy, minister van huitenlandsche zaken Chvalkovsky, mi nister van binnenlandsche zaken Czemy, fi nanciën Kalfus, sociale zaken Zenkl, mi nister zonder portefeuille Bukliovsky, de president der Sokols en drie Slowaken Kar- vos, Caidad en Sajnor. Sub-Karpalische Hossen stellen hun eischen. De gouverneur van Sub-Karpatliisch Rus land is gisteren door minister-president Si rovy ontvangen. Hij eischte onmiddellijke verwezenlijking van de grootst mogelijke territoriale autonomie voor Sub-Karpathisch Rusland. Italië en de Hongaarsche minderheid. Do diplomatieke redacteur van het Ita liaansche persbureau Stefani publiceert een uitvoerige beschouwing over Tsjecho Slowakije en de Hongaarsche minderheid, waarin hij t-r op wijst, dat Praag zelf be lang heeft bij een spoedige oplossing van het magvaarsche probleem. Alles wat ge beurd is, is het fatale gevolg van een reeks fouten, misvattingen en uitstellen, aan welke reeks dringend een einde moet ko men, opdat Praag opnieuw d'e rust zal hebben, die noodig is voor de reorgani satie van den Boheemschen staat op na tionale grondslagen Uitstel der gemeenteraadsverkiezingen. De Belgische senaat heeft het ontwerp om de gemeenteraadsverkiezingen uit to stellen tot 16 October aangenomen. De terreur in Palestina. In gevechten tusschen regeeringstroepen en opstandelingen ziji zeron opstandelin gen gedood. Te Avio is een Joodsch ket- sier en te Saint Jean d'Arc is een Ara bisch politieman vermoord. Kenoye minister van buitenlandsche zaken De Japansche minister-president Komoye zal optreden als minister van buitenland sche zaken ad interim, aangezien het moei lijk is een opvolger te vinden voor Oegaki. Blijkbaar hebben de stappen, welke zijn gedaan bij Sjigemitsoe, Saito en Arita geen succes gehad. Erkenning van het Italiaansche imperium. Stefani meldt uit Parijs Gistermiddag kort voor den aanvang van de buitengewone zitting van het Fraiiseh© parlement heeft minister-president D-ala- lier den Italiaansclien zaakgelastigde hij zich ontboden, om dezen er van in ken nis te stellen, dat de ministerraad met algemeene stemmen besloten heeft, aau Mussolini de gevoelens van groote dank baarheid van de Fransche regeering en het Fransche volk te doen overbrengen \oor het groote bemiddelings- en vredeswerk, dat hij te München heeft verricht, alsmede hem in kennis te stellen van den wil van Frankrijk, zcmdeT verwijl de diplomatieke betrekkingen tusschen de beide landen te normaliseeren, en daartoe zonder meer over te gaan tot de benoeming van een ambassadeur bij de regeering van ZAL den koning-keizer Victor Emanuel. In politieke kringen te Parijs acht men het waarschijnlijk, dat Fran<;ois Poncet, tlians ambassadeur te Berlijn, te Rome zal worden benoemd. De ambassadeur te War schau, Noel, zou hem dan te Berlijn op volgen en Puaux, de vroegere gezant te Weenen, zou naar Warschau gaan. Adres aan de Tweede Kamer. Het Rotterdamsche vliegveld-comité heeft zich met een adres gewend tot de ledeu Ivan de Tweede Kamer in verband met de plannen van de regeering inzake concen tratie van het luchtverkeer op Schiphol. Tegen deze concentratie wordt een aantal bezwaren opgesomd, internationale hicht- verbindingen zijn voor de eerste havenstad en centrum van een belangrijk industrie-ge bied noodzakelijk, merkt het comité op. De grooie afstand tusschen Rotterdam en Schiphol, zal, vooral bij het verkeer op vrij korte vliegafstanden, het luchtvervoer van en naar Rotterdam ten zeerste belemmeren. Bovendien wordt de gehcele omgeving, welke op Rotterdam is aangewezen, be nadeeld, De conclusie van het comité is, dat bij een objectieve beoordeeling van deze aangelegenheid niemand de thans voorgestelde oplossing met Schiphol als centraal vliegveld zal kunnen aanvaarden. Nationale belangen worden daardoor ge schaad. Adres aan den ministerraad. Het hoofdbestuur der veroeniging van clmsten-antimilifai'isten „Kerk en Vrede" heeft een adres aan den ministerraad ge zonden, in verband met do plaatsing dezer organisatie op de lijst van voor rijksamb tenaren verboden veieanigingea. Hierin wordt gezegd, dat d'e leden van „Kerk en Vrede" loyale burgers van hun land wenschen te zijn en dat zij bereid blijven alles te doen wat tot het welzijn van ons volk sterkt, echter onder dit op rechte voorbehoud, dat zij om des Evan gelies en des gewetens wil aan de toe rusting tot en de uitoefening van het oor logsbedrijf hun medewerking niet mogen verleenen. In de Grondwet ligt voor iederen staats burger, dus ook voor den rijksambtenaar, het recht verankerd om, indien zijn geloofs overtuiging en geweten dit verbieden, de overheid op andere wijze te dienen dan door den militairen dienst. Adressante meent derhalve, dat het besluit een groo te onrechtvaardigheid beteekent, welke een sfeer van onbillijke verdenking om de veroeniging schept en spreekt derhalve de hoop uit, dat de regeering alsnog op haar beslissing zal terugkomen. Herhalingsoefeningen bij de zeemacht. Da minister van defensie heeft bepaald, dat de opkomst vair de zeemiliciens, die dit jaar nog voor herhalingsoefeningen' moeten opkamen, plaats zal hebben op de oorspronkelijke daarvoor vastgestelde da tums, i Ei is alleen een kleine verandering ge komen in de plaats van opkomst van de zeemiliciens, die waren aangewezen ons op 10 October a.s. bij de schoolcompagnie pontonniers in werkelijben dienst te ko men. Deze zeemiliciens zullen zich op dien datum, inplaats van te Dordrecht, bij de marinekazerne in Den Helder moetea melden.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1938 | | pagina 1