KOOLHOVEN
EERSTE BLAD.
VLIEGTUIGEN N.V.
Zaterdag 22 October 1938
Kanton wordt ingenomen
PONT! AC
Siste laargang.
No. 21999
Tei. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 14! CHOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 531!.
BUITENLAND
De Chineezen verwoesten de belangrijkste
punten der stad.
»i don
'n
2JAREN VERZEKERD
Al'eenverkoop
De strijd in Spanje
Duitschland
Tsjecho Slowakije
AKKER 'S v&isë&i&te.
Eenige
der 20
geneesk
ruiden
BINNENLAND
Engeland
De terreur in Palestina
Italië
Overzicht Tweede Kamer
Sport
Dammen
Raichenbach blijft wereldkampioen
Deae courant verschijnt dagelijks, met uit
zondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal f 2.—; franco per post
f c; j.ij prijjs per week: 15 ets. Afzon
derlijke nummers 4 ets. Ab onn si:ient-en
worden dagelijks aangenomen,
Advertentiën foor het eerstvolgend num
mer moeten vóór alf hut aan ret Bureau
bezorgd zijn, *s Zaterdags vóór f> uur.
Een bepaalde plaats van advertentiën
wordt niet gewaarborgd.
Prijs der Ad verten tien: van t—5 regels f i 55;
Iedere regel meer f 0.30; in het Zaterdagnummer
15 regels f 1,80, iedere regel meer f 0.35
Reclames f0.75 per regel. Incassokosten^ cts.j
postkwitanties 15 ets. Tarieven van advertentien
bij abonnement ïijn aan het Bureau verkrijgbaar.
Dagelyke worden tegen vooruitbetaling Kleine
Advertentien opgenomen f0.50 tjm. 15 woor
den, f 0.75 „t/m. 25 woorden. Elk woord meer
5 cent tot een maximum van 30 woorden.
's Woensdags: Kleine Ad verten tiën tot 25 woor
den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan het
Bureau bezorgd.
's Zaterdags: Kleine Advcrtentiën 11.00, indien
niet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
De voorhoede dér Japan sche troepen,
welke gisteren' Kanton binnentrok, wérd
gevolgd - dóór-tanks'en andere geihecliahl
seerde eenheden. -Tegenhét einde van
den middag' bezette een "belangrijke "Japan
sclie troepenmacht dé'Oostelijke wijken der
stad. i
Gisterochtend was de brug óver de Paar-
rivier opgeblazen. - Dé ontploffing gaf den
huitenlandséhen" bewoners der stad de
eerste aanwijzing, dat de toestand dos
nachts ernstiger was geworden.
Eergisteravond was een groep buiten-
landsche journalisten, die probeerden naar
het fro'nt te gaan, op 20 mijlen tril Oos
ten van Kanton door terugtrekkende Chi-
neesche troepen teruggezonden.
Er waren hardnekkige geruchten in om
loop, dal do Chineesche militairen de
stad prijs zouden geven. Deze geruchten
werden bevestigd door dé aankomst van
Japansche troepten.
Intusschen bleef het in de buitenland-
sche concessie van. Sjamien betrekkelijk
kalm. -
Zoowel de Britsche als de Fransché
autoriteiten hebben 'met vlaggen') de gren
zen der concessies aangegeven, terwijl stra
tegische punten bezet zijn door mariniers,
die over machinegeweren beschikken om
een mogelijken trek der Chineesche me
nigte naar Sjamien-Eiland tegen te gaan.
De evacuatie door de Chineesche be
volking geschiedde op ordelijke wijze en
in de buurt van Sjamien deed zich geen
enkel incident voor.
Gisteravond om acht uur is de gehoelo
stad opgeschrikt door een. reeks geweldige
ontploffingen. Het bleek, dat het Chinee
sche opperbevel order had gegeven tot
een systematisch opblazen van alle re-
geeringsboreaux, industrieonderneiningen
en andere belangrijke gebouwen en brug
gen.
Intusschen loeiden de sirenes bun waar
schuwing tegen luchtaanvallen uit, waar
door de verwarring nog grooter weid.
Bij liet aanbreken van den dag dreunde
de stad van het gebulder der zware artil
lerie, liet voorbijdonderen van tanks en
het voortstappen van duizendo soldaten:
De iChineesche legers trokken zich ia Weste
lijke richting terug. Deze militaire aftocht
vormde het sein voor een koortsachtige
ontruiming op het alleruiterste oogenblik.
Duizenden burgers trokken den geheeletn
morgen door de straten der stad weg. Na
de evacuatie door de provinciale en ge
meentelijke autoriteiten werd' slechts een
schaduw van een militaire bezetting voor
de controle over Kanton achtergelaten. Op
de ontruiming volgden nog weer ontplof
fingen, toen achtereenvolgens cementen
vestingwerken, papierfabrieken, eleclrisché
centrales en regeeringsgebouwen in de
lucht vlogen. De minder belangrijke in
stelling -u werden in brand gestoken.
Vele wijken in de stad staan in lichte
laaie, zonder dat door brandweer wordt
ingegrepen, aangezien de brandwachten
reeds uit de stad vertrokken waren. Het
handjevol Chineesche soldaten, dat achter
gelaten was, maakte het den Japanneezen
moeilijk.
Vernomen werd, dat de Japannoezén
reeds op den rand van de binnenstad wa
ren, toen een zwaar mach i negeweervuur
geopend werd in Intoengsjan, in de Ooste
lijke wijk, om 15 minuten over vier. Een
aantal Japansche vliegtuigen verscheen,
cirkelde op slechts geringe hoogte boven
de stad', doch wierp geen bommen neer
en. opende geen vuur. Op het Sjamiea-
eilarxi hebben de Britsche en Fransché
autoriteiten de straten van burgers gezui
verd en de concessies versterkt met rnaïiné-
troepen.
Ooggetuigen, die langs de poorten van
Sjamien passeerden en uit do buitenwijken
kwamen, deelden den wachthoudenden mee,
dat twintig tanks met Japansche vlaggen
Toengsjan reeds waren binnengerukt.
Enkele lijken van verlaten Chineesche
verdedigingstroepen lagen verspreid in dé
straten.
De -T&panneczen in Zuid-China.
De correspondent van het Japansche blad
„Nitsji Nitsji Sjimboen" bij de Japansche
troepen in Zuid-China bericht, dat de sol
daten veel te lijden hebben van het sub-tro
pisch klimaat, waaraan zij niet gewend zijn
Onder de brandende zon sleepen de mannen
hun ransels, welke vijftig kilo wegen, en
verdere bepakking op den rug mee. De
correspondent zelf had' hij aankomst in
zijn rugzak een deken, eenoverjas en
linnengoed, doch stuk. voor stuk heeft hij
dit verwijderd, tot hij op het .laatst nog
sléchts ziji schrijfmateriaal én fototoestel
meedroeg.' --
Gedurende" den .nacht„moeten de man
schappen 'speciale voorzorgen nemen tegen
'de malariamuggen.- i
Ontruiming van Hankau gaal;
voort. '-
De. ontruiming derstad' wordt in ver
sneld tempo voortgezet. Reeds sedert Don
derdag is te Hankau het gebulder der ka
nonnen te hooren. De laatste stroomop
waarts varende boot was stampvol vluch
telingen. Men verwacht, dat zich, wanneer
de Japanneezen Hankau binnenrukken, bij
na geen menschen meer in de stad1 zullen
bevinden. De buitenlanders hebben zich
voor het meerendeel in de intemationalo
nederzetting in veiligheid gebracht.
Uitwisseling van gevangenen.
Britsche krijgsgevangenen tegen
Italianen.
Als resultaat van onderhandelingen zul
len honderd krijgsgevangenen van Britsche
nationaliteit, die door Franco worden vast
gehouden. binnenkort worden gerepa'riecrd
Aan don anderen kant zulten 100 Ua
lianen worden vrijgelaten. Zij zijn reed
van Barcelona overgebracht, om even
tueel naar Italië te worden terug gezon
den.
Verdacht.
Bavas meldt uit Londen:
De Ppaansche ambassade meldt, da', aan
hat Foreign Office een mededeeling is
O'-crhandigd, met verzoek om doorgave aan
de nou-interventieconrmissie, inzake de ont-
scheping op 1.1 October te Gibraltar door
hel Italiaanscbe s.s. „Conté d'i Savoia" van
25 Duitsclie en Italiaansche passsagtors
Volgens de betreffende inedeJceling werd
in de bagage van een van deze passa
giers de uniform van een vliegoffic'er ont-
dékt. De passagiers worden afgehaald door
twee autobussen, die beu onmiddellijk naar
het in banden van Franco zijnde gebied
brachten.
Noorsche non-intervcnlie-waarncmcr is
wegens verzet tegen politie
gearresteerd.
Volgens een rapport van het Noorsche
consulaat-generaal te Hamburg heeft de
controleur van de non-interventiecommis
sie Jacohsen ruzie gehad met Duitsclie
beambten, die eisehten, dat hij zou bij
betalen om in een hoogere klasse te kun
nen reizen, dan op zijn reisbiljet stond
aangegeven. De openbare aanklager te Os-
nabrück heeft een maand gevangenisstraf
tegen hem geëischt wegens verzet tegen
de politie.
De vrije concurrentie.
De staatssecretaris van het rijksministe
rie van economische zaken, Brink'mann,
heeft op het congres van Duitsche bankiers
en assuradeurs een rede gehouden, waarin
hij eritiek uitoefende op strqodning in de
Duitsclie economie, om zich te onttrekken
aan een ezonde concurrentie en vgerant-
woordelijkheid. Hij liet doorschemeren, dat
de staat zou ingrijpen, wanneer de econo
mie niet voldeed aan haar plicht.
Duitsche emigranten en Joden in een
concentratiekamp.
De „Narodni Coviny" bericht, dat de
voorzitters van d'e regeeringspartijen op
een conferentie eenstemmig een voorstel
hebben aangenomen om een speciaal con
centratiekamp in te richten voor Duit
sche emignnnten en Jodén. Aan de re
geering zal wordén voorgesteld dit kamp
in de hoogten van Moravie in te rich
ten. De Duitsche emigranten en Joden zul
len m dit kamp worden ondergebracht,
totdat een definitieve beslissing omtrent
hun lot zal zijn genomen.
Benesj gaat naar Zwitserland.
Vandaag gaat Benesj naar Zwitserland,
waar hij eenigen tij'd zal blijven om rust
te nemén. De reis geschiedt per "vliegtuig.
De onderhandeiü&gfcn iet Hongarije.
Ia bevoegds Tsjecho Slowaaksche krin
gen is men van oordeel, dat -een snelle
oplossing van dé Hongaarsch-Tsjecho Slo
waaksche grenskwestie, welke oplossing
dan ia overeenstemming zou moeten zijn
ir'ol de aanbevelingen, die tp Miincken tot
de SJowaakscha en Roetheensche minis
ters zijn gericht, een punt van het groot
ste belang is. Derhalve tracht men te be
reiken, dat de onderhandel', ngen met Boe
dapest zoo spoedig mogelijk worden her
vat.
Duitschland heeft laten weten, dat het
in dé kwestie van de vaststelling der
Hocgaarsch-Tsjecho Slowaaksche grenzen
de'mèest absolute neutraliteit in acht wil
nemen..
Het bijstandspact met Rusland.
De berichten volgens welke de Tsjechi
sche regeering den Sovjet-Russischen ge
zant er van in kennis heeft gesteld, dat zij
het Tsjecho-Siowaaksch-Russisdhe pact tot
ouderlingen bijstand als nul en van geener
waarde beschouwt, worden hier officieel
(tegengesproken. Verklaard wordt, dat dit
probleem zelfs nog niet besproken is.
DRObtRA
Zoodra U een lepel Abdijsiroop hebt
ingenomen voelt U al directie ver
zachtende. slijmoplossende werking.
Na elke lepel bemerkt U dat de slijm
loskomt;'dat Uw hoest minder scherp
en minde.r veelvuldig wordt. Ce zult
U prettiger voelen, minder afgemat.
Binnen enkele dagen zal Abdijsiroop
dien naren hoest verdreven hebben.
Deze werking dankt AKKER's Ab
dijsiroop aan haar samenstelling
uit oude beproefde geneeskruiden,
waaraan nu nog is toegevoegd de
krachtig hoeststülendestof codeïne.
Terecht zegt men thans dan ook:
,,'s-Werelds beste Koestsiroop" is:
In groot-en getale zijn de Italiaansche vrijwilligers, die in Spanje streden weer te
Napels teruggekeerd. Een groep verlaat het schip na aankomst in de haven
tegen hoest, griep, bronchitis, asthma
Fiacon 30.ct., 1.50. f 2.40. f 4.20. Alom verkrijgbaar
De toestand in Jeruzalem.
Gistermorgen is een Britsch soldaat ge
dood door een franctireur in de oude stad
van Jeruzalem. Het was de tweede dooie,
dien de Britsche troepen in de laatste
24 uur hebben verloren. Een luitenant
werd n.l. bij ongeluk gedood op een
palxouilletocbt nabij Ramallia. Nabij Haifa
is een Britsch soldaat gewond bij de ont
ploffing van een landmijn.
Met lusschenpoozen werd geweervuur
gegeven door franctireurs in de oude stad.
Deze franctireurs houden nog stand in
de omgeving van de Moskee. De troepen
der regeering beantwoordden liet vuur.
fn een ooggetuigeverslag verhaalt de
correspondent van Reuter, die op den Olijf
berg is geweest, dat Moskee en heiligdom
er verlaten uitzagen. De rebellen en an
deren hielden zich echter waarschijnlijk
gedekt in de heilige gebouwen en kloos-
iers. Een opstijgende rookzuil duidde aan,
dat cr brand was in een overbevolkte wijk,
waar de brandweer slechts met de groot
ste moeite kan optreden.
De versterking der vlicgtuigen|ir<Mluctie.
De Britsche minister van luchtvaart,
Iüngsley Wood, heeft gisteravond verklaart
al het nunisterie van luchtvaart bezig is
dé basis der vliegtuigenproductie te ver
broeden door gebruik te maken van belang
rijke organisaties buiten d'e vliegtuigen-
industrie. Ooi: de arbeidskrachten worden
uitgebreid'. Tevens maakte d'e minister mel
ding van een uitbreiding van 't systeem
om verschillende maatschappijen losse
onderdeden te* doen vervaardigen. Ten
slotte zeide hij: „Wij moeten er meer naar
s'reven onze luchtverdediging uit te brei
den en te intensifieeren."
Koning Carol naar Londen.
Officieel wordt uit het Buckingham Pa
lace bekend gemaakt, dat Koning Carol van
Roemenië de uitnoodiging van den Koning
en de Koningin om bet uitgestelde officii eel e
bezoek aan Londen van 15 tot 18 Novem
ber te komen brengen, aanvaard heeft. Ko
ning Carol zal worden vergezeld door
kroonprins Michael.
De overeenkomst met Engeland.
Men verwacht te Rome, volgens een Rea-
ter-bericht, dat de Britsch-Iüliaansdie over
eenkomst geratificeerd 2al worden, onmid
dellijk na de bijeenkomst van het Britsche
parlement op 1 November a.s. naar ver
luidt zijn alle bizonderheden van de ratifi
catie .besproken ,in het laatste .onderhoud;
van lord Perth met graaf Ciano. -
Ontwerp tot wijziging der Ta
rief m ach tigingswet aangenomen,
- Tenslotte heeft de Tweede Kamer toch
een uitweg gevonden uit do impasse, waar
in zij Donderdag bij het einde der verga-
'dering verkeerde. Het ontwerp tot wijzi
ging der Tariefmaclitigingswet 1934 is aan
genomen, evenwel met een zoèr klein-;
meerderheid van 44 tegen 41 stemmen,
welke stemming ongeveer samenviel met
de scheiding rechts en links. De a.r. fractie
was verdeeld en de voorstemmers in die
fractie hebben bet ontwerp gered. Wat de
gevolgen van een verwerping zouden zijn
geweest, kan men opmaken uit een ver
klaring, welke de minister van ec-onomische
zfaken, mr. Steenberg he, onmiddellijk
vóór de stemming aflegde. Hij zeide daarin
dat bij zich bij verwerping zou afvragen of
er „überhaupt" wel iets inzake bescherming
vaar Jietbedrijfsleven en inzake uilvoering
vaar bet regceringsprograinma ter bestrijding
der werkloosheid te verwerkelijken viel.
Do Kamer kroeg gelegenheid de drie on
derwerpen, die Donderdag onderling ver
knoopt de bespreking waren, uit eikaar te
haten door een amendement van den Chris
telijk-hi§ tori scherf leider den heer De
Geer.
Bij den aanvang der vc-rgadering stelde
hij een amendement voor op art. 1 van de
Tariefsmachtigingswet 1934.
Bij dit amendement werd de mogelijkheid
geopend, dat de regeering, ook ter voorbe
reiding van een tariefsherziening in malig-
beschermden zin, gebruik zal maken van
do in art. 1 vervatte bevoegdheid tot on
middellijke invoering van een hij de Kamer
ingediende tariefsherziening. Het amende
ment maakte dus een zelfstandige beslis
sing mogelijk over de toepassing van art.
1, los van de beslissing over art. 2.
Een voorste] van den vrijzinnig-demo-
cratischen afgevaardigde mr. Joekes om
dit amendement naar de afdeelingen te ver
zenden, werd verworpen met 47 legen 36
stemmen.
Na breedvoerige discussies werd het
amendement-De Geer aangenomen met 44
tegen 41 stemmen.
Met dezelfde stemmenverhouding werd
het wetsontwerp aangenomen.
Het resultaat is nu dat:
1. De Kamer formeel vrij blijft in haar
oordeel over een beschermend tarief.
2. De regecring de gevraagde bevoegd
heid krijgt om maatregelen te nemen tegen
overmatigen invoer (art. 1).
3. De regeering tevens de oorspronkelijk
alleen gevraagde bevoegdheid krijgt tot het
heffen van tijdelijke en incidenteele be
schermende invoerrechten (art. 2).
De Kamer vereenigde zich voorts met
een wetsontwerp, dat een voorziening be
helst inzake terugvordering van gelden,
gestort of betaald in verband met artikel
8 van de Crisiszuivelwet 1932. Het be
treft hier de heffingen op onverpakte vet
ten, welke heffingen door oen arrest van
den Hoogen Raad' onwettig waren ver
klaard. Om nu te voorkomen, dat fabri
kanten en handelaren het bedrag van fö
millioen, dat hiermee gemoeid' is, gaan
terugvorderen en terugkrijgen, wil de re-
geering bij een speciaal wetje deze hef
fingen achteraf wettigen. Verschillende Ka
merleden, de het-ren Wendelaar (Lib.), Kor-
tenhorst (R.K.), Van Dijken (A.R.) en Ker
sten (St. Ger.) verzetten zich hiertegen.
Andere sprekers, de heeren Truyen (R.K.),
Van der Goes van Naters (S.D.), Bakker
C.H.), Van den Heuvel (A.R.), Posthuma
(C.D.) en De Maxcliant et d'Ansembourg
'N.S.B.) vereenigden zich, de een aarze
lend', de ander overtuigd', met hét ont
werp. De tegenstanders - voerden aan, dat
de rechtsstaatgedachte in gevaar werd ge
bracht en dat het geenszins vaststond, dat
NEDERLANDSCH FABRIKAAT
Telef. 69901
I AANNEMER VAN BETONWERKEN.
liet terugkrijgen der heffingsbedragen ge
lijk stond met ongerechtvaardigde verrij
king der fabrikanten en handelaren.
liet is immers niet bewezen, dat dcz'en
de heffingen op de consumenten hebben
verhaald.
Doch do minister van economische za
ken. de beer Steen berg he, baseerde
zich juist wel op het argument van de
ongerechtvaardigde verrijking der fabrikan
ten err handelaren. Die £5 millioen, zeidé
hij, zijn zeker voor 70 a 90 procent op
de verbruikers verhaald en het zou tegert
s ministers geweten intlmisclien als bij
de bevolking do dupe liet worden van een
slordigheid in de wel.
Iedereen heeft trouwens tot aan het ar
rest van den Hoogen Raad die heffingen
wettig geacht. Zij kwamen volgens den
minister overeen met de bedoeling van
den wetgever.
Zooals gezegd, vereenigde de Kamer zich
met het ontwerp. Er waren 45 voorstem
mers, tegen 16 tegenstemmers.
Prins Bernliard naar Het Len.
2. K. H. Pm.s Bernliard', die heeft deel
genomen aan een jachtpartij op het eiland'
Schiermonnikoog, is gisteravond' om zeven
uur met dj douaneboot „Sinnighe Dom
ste" naar Oostrnahorn vertrokken. Van
daar heeft de Prins zich per auto naar
Ilet Loo hegeven.
Nationale Lloyd" failliet. 1
De rechtbank te Amsterdam hoeft van
daag in staat van faillissement verklaard
de N.V. Verzekeringsmaatschappij „Natio
nale Lloyd", kantoor houdende Keizers
gracht 267, aldaar.
De directeuren van deze N.V. waren de
directeuren der Amsterdamsche zwendel-
bank, Wiegerinck en Mutscher, die on
langs, verdacht van ernstige fraudes zijn
gearresteerd.
Kinderverlamming te Amersfoort.
Bij het driejarig zoontje van de familie
B., wonende in de Anjerstraat te Amers
foort, is gisteren kinderverlamming gecon
stateerd Het kind is overgebracht naar de
barakken van hot ziekenhuis „De Lich
tenberg". Het betreft hier het eerste ge
val van deze ziekte in de gemeente Amers
foort.
Voorlaatste partij remise.
In het Parkhotel te Amsterdam is gister
avond de voorlaatste partij cm liet we
reldkampioenschap 'dammen tussclien Kei
ler en Raichenbach gespeeld.
Deze vijftiende partij eindigde in remise,
waardoor Raichenbach in totaal zestien
punten behaalde en daarmede zijn wereld
titel behield; Keiler heeft thans veertien
punten. Vandaag wordt de laatste partij te
Amsterdam gespeeld.