s
K.N.I.L.M. vliegt nieuwe toekomst
tegemoet
De paniekverwekkende radio
uitzending
TWEEDE BLAD
SCHiEDAMSCKE COURANT
S
de
Wanneer wordt de sprong naar Manilla
ondernomen? Tien vervlogen jaren.
Tijdschriften
Gemengd Nieuws
Rechtszaken
v<ó
K. N. I. L. M.
Parkeeren gedurende den nacht
Van 22 meter hoogte gevallen
Uit rijdende taxi gesprongen
<-
W
te
§t
I.L'.AI.-aansluitmg op den Trans Paci
fic dienst der Amerikanen zou bedui
den. Het instellen van dezen dienst
zou het „happy end" beteekenen van
het jarenlange wachten op de toestem
ming der Vereenigde Staten... Inmid
dels werd'en de diensten op Balikpa-
pan en Den Pasar verdubbeld' en con
wekelijksch© dienst Soerabaia .1 kas-
sar geopend'.
De laatste toevoegingen aan bet
K.N.I.L.M.-net behoeven wij nauwelijks in
herinnering te brengen. Op den 3d©n Juli
1938 werd d'e tweemaal wekelijksch© dienst
Batavia Soerabaia Den Pasar
Koepang Port Darwin Cloncurry
Longroacli Brisbane Sydney geopend,
in aansluiting op de AmsterdamBatavia-
lijn der K.L.M., waardoor Nederland langs
een 20.880 K.M. langen luchtweg verbon
den werd met zijn tegenvoeters. De laat
ste aanwinst is de luchtlijn naar Saigon,
Indo China, welke ©en verlenging vormt
van de verbinding BataviaPalembang
Singapore.
Dank zij de bezielende leiding van
den heer" E. Enthoven die van den
aanvang af deel uitmaakte van don
raad van bestuur, is steeds een voor-
- uitziende politiek gevoerd, welke reeds
jaren geleden het belang onderkende
van de internationale lijnon.
Wat de toekomst van het biunenlandsch
luchtverkeer in Indië betreft, daarover laat
de schrijver, zich zeer gunstig uit. Zoo
heeft de K.N.I.L.M. zich bijvoorbeeld een
verbinding gedacht BataviaBillitonPon-
tianakSingapore. Billilon zal als belang
rijk tin-centrum ongetwijfeld van den be
ginne af vervoer opleveren on waarschijn
lijk zou over Pontianak oeu aftakking mo
gelijk zijn naar Sera wak en Britsch Noord-
Borneo. Verder heeft men dan nog gepro
jecteerd een doortrekking van de verbin
ding SoerabaiaMaskassar naar Ambon
en Oen dienst MedanKotaradjaSabang.
Wanneer men het oog gevestigd' heeft
op uitbreidingen van liet internationale
luchtnet, dan valt allereerst de aan
dacht op de doortrekking van de Java-
Bomeolijn naar Manilla. Dit alles is ech
ter onverbrekelijk verbonden aan 't woord
politiek. De K.N.I.L.M. geeft den moed
evenwel niet op en" haardienstregeling
ligt gereed' om Ned'.-Indië op zeer korten
termijn aansluiting te geven op de mach
tige Oceaan-lucht ver bind in gen van do Plii-
lippijnen naar de Vereenigde Staten van
Amerika.
In ieder geval: de K.N.I.L.M. kan met
trots terugzien op de afgoloopen periode,
waarin veel nuttig werk werd verricht en
wat de toekomst betreft: met het nieuw
ste materieel, kan men deze vol vertrou
wen tegemoet vliegen...! 0
Wij mensehen van het lage land aan
„e Noordzee zijn ongetwijfeld overtuigd
vau het grooto nut van een goed' georga
niseerd luchtnet in Europa, maar besef
fen wil ook van welk een. hooge waarde
zoo'n luchtnet kan zijn in Nederlandsch-
^Hier hebben wij m vergelijking rnet die
eilanden-groep aan den evenaar tenslotte
maar LolrekkelijK kleine afstanden Ie over
winnen; hier kennen wij bovendien onze
sneltreinen en andere middelen van ver
voer, terwijl de luchtvaart daar moet wer
ken over een uitgestrekt en verkeersarm
gebied loch lieelt do luchtvaart in Indië
op veel meer terrein dan hier uitkomst
gebracht. Zij vindt haar taak bij ziekten
en epidemieën, bij een uitgebreids lucht-
karteering en bij bet instandhouden van
regelmatige verbindingen.
Thans kan men liet feit herdenken,
dat-tie K.N.I.L.M. tien jaren geleden haar
eerste luchtlijnen in NeJ'.-lndië opende.
Ontegenzeglijk heeft d© maatschappij
toen gr'oote moeilijkheden moeten over
winnen, want hoewei van part culicre
zijde eemge pogingen waren godaaan om
Nederlandscli-Indië een burgerluchtvaart te
geven hadden onze gewesten die niet;
hoewel de behoefte daaiann toch evident
was.
Enfin, de jonge maatschappij werd met
5 millioen gulden op weg geholpen en
d'e Neuerlandsch-Indisöhe regeering droeg
er het hare toe bij, om hel d'e K.N.I.L.M.
mogelijk te maken op een hechte linan-
cice'e basis te bouwen. De leiding werd
toevertrouwd aan krachten, die uitgebreide
en uitstekende ervaring hadden in de bur
gerluchtvaart.
Den lsten November 1928 opende
de toenmalige Gouverneur-Generaal,
jhr. rar. A. O. D. 'de Graeff, de eer
ste luchtdieiisten" der K.N.I.L.M. door
een miniatuur slartblokje weg betrek
ken voor een der wielen van de
HN -A.F.'B., waarop zich op dat ge
denkwaardige uur de belangstelling
der duizenden, die van deze plechtig
heid getuige waren, had gevestigd.
Het was wel op zeer bescheiden schaal
dal dc K.N.I.L.M. baar lucbtdiensten be
gon, Avant siechts eenmaal per dag werd
een dienst BataviaBandoeng (110 K.M.)
onderhouden. De Bandoengüjn werd on
middellijk een groot succes en reeds op
15 Februari 1929 moest deze dienst -ver-
d'ubd'eln Avorden. Opnieuw eenige maanden
later kwam- tevens de verbinding met Su
matra* tot stand. In dien. tijdkreeg - men
bovenden verscheiden© specia'e opdrach
ten, Avelke gevoeglijk zijn- te beschouwen
als de --oorloopers van de latere enorme
karteeringswerkzaamheden, di'e door de
K.N.I.L.M.. werden ondernomen.
Hcewel iiv 1930 de vleugels'werdén uit
geslagen tot buiten ons Indisch gelred en
een eerste internationale lijn Batavia
Patembang-Singaporc (1161 K.M) tots'and'
kwam, werd hel toch duidelijk, dat na
deze periode van opbouw een kalmeren
tijd1 moesl aanbreken. Uiterst voorzichtig
nmnoeuvreerend is de K.N.I.L.M. wel-
d'ra met sterk verlaagde subsidie door
die jaren heengekomen.
De economische storm, die over Indië
woedde na de eerste, voorspoedige jaren
d'or K.N.I.L.M., heelt hooge eischen ge
steld! aan de 'leiding, der maatschappij.
Sterker dan in Europa, is de ontwikke-
ling van hel Indische luchtnet geremd
door de economische omstandigheden,
doch ondanks verminderde subsidie en
geringere bedrijfsresultaten, heeft de
K.N.I.L.M. in de moeilijke jaren baar
lijnen gehandhaafd, haar vloot vernieiiAvd
toen d's - tijd daarvoor Avas aangebroken,
om; zood'ra de eerste leèkenen van op
leving zich vertoonden, de uitbreiding van
haar luchtnet met kracht' ter - hand te
nomen.
In 1936 en 1937 braken voor Indië
betere tijden aan en dit Aveerspiegeld© zicli
in de ontAvikkeling van het luchtnet, waar-
iu thans ook Borneo Avordt opgenomen.
Den 8sten Februari 1936 Averd de weke-
lijksche dienst Batavia - Soerabaia
BandjeTmasin Balikpapan geopend'. Deze
lijn naar bet centrum der pelroleum-in-
dustrie Averd een succes en ©en jaaT later
kon zij .verlengd worden tot Tarakan.
Thans is alles gereed' voor den
sprong naar Manilla, welke de K.N.
Een Indië-nummer van «,0ns
Leger".
„Ons Leger", het officieel orgaan \-an
de K011. Ned. Vereen. Ons Leger, dat ge
wijd is aan de weermaclitsbelangen, heeft
een goed verzorgd Indië-nummer uitgege
ven, samengesteld door den lieer W. J,
M. Linden, waaraan luit.-generaal M. Boer
stra, commandant van het Kon. Ned.-In-
discbe leger; generaal-majoor G. J. Beren
schot, clief van den generalen staf, en de
generaal-majoors b.d. J. II. Wesseling en
A. A. G. Feuillëtau de Bruyn, hun steun
en medewerking hebben i-erleend.
liet nummer opent met fraaie foto's
\-an H.M. de Koningin, H.K.II. Prinses Ju
liana en Z.K.H. Prins Bernkavd.
De minister van koloniën, de heer Cli.
J. I. M. Welter; jhr. mr. A. W. L. Tjarua
van Starkenborg Stacliouwer, gouverneur-
generaal van Ned.-Indiü, en luit.-generaal'
M. Boerstra, leverden elk een korte bij
drage.
Voorts komen in dit Indië-nummer arti
kelen voor over: Het Kon. Ned. Indische
Leger;. De organisatie van het K.N.I.L.;
De déiensiètaak' van liet K.N.I.L.; De in
fanterie; Dte cavalerie; De artillerie; De
genie;^De luchtstrijdkrachten; De militaire
geneeskundige dienst; Het K.N.I.L. in de
buitengewesten; Oefeningen Öer 2e divisie
op Java; geestelijke verzorging van le
ger en vloot ifi Ned.-Oost-Indië; DeK.P.M.;
Het belang der, cultures in Ned.-Indië, en'
Rubber en luchtbescherming. Alleen van
het laatste artikel Avordt do naam van
den schrijver vermeld: dr. D. J. Ultée.
Een schat van mooie foto's zijn in dit
Indië-mirnmbr van „Ons Leger" gereprodu
ceerd.
arakan
BAUKPAP
SINGARÖRE
MEDAN
GA^AN BARCL.^-.
PAl£MBANG^
BATAVIA
BANDOENG
SEMARANG
SOERABAJA
BAU (DEN PASAR)
koepang
ERMASIN
MAKASSAR
DARWIN
CLONCURRY
LONGREAC
THet Luchtnet
van de
BRISBANE
SYDNEY
Aantal vervoerde
passagfers
1928 1938
K. G vervoerde I K. G vervoerde
goederen post
1928 1938 1928 1938
23.000
40.000
90.000
Gebruik van den openbaren
weg als bergplaats.
Iemand, die "gedurende den nacht zijn
auto op den openbaren weg te Utrecht on
beheerd had laten slaan, werd door de
rechtbank' aldaar veroordeeld tot een geld
boete van 1 galden wegens bet gebruik
van den openbaren weg als bergplaats, bet
geen bij artikel 41 der Utrecbtsdio politie
verordening is verboden, welke uitspraak
in hooger beroep door de Utpechlsche
rechtbank werd bevestigd.
Op het door den automobilist ingestelde
cassatieberoep heelt de procureur-generaal
bij den hoogen ra,ad- overwogen, dat het be
treffende artikel niet gdldt voor motorrijtui
gen, aangezien het 's nachts laten slaan va,n
een aulo valt onder het Begrip pariteeren,
dat reeds door den haogeren weigever is
geregeld. Hel onderhavige paafceeren is z.i.
derhalve niet strafbaar op grond van de
Utrechlsche verordening en naar de mee
ning van den procureur-generaal ook niet
volgens eenige andere wettelijke bepaling.
De procureur-generaal concludeerde dan
ook tot vernietiging van het veroordeelende
vonnis en requireerde, dal de hooge raad
den automobilist alsnog zal ontslaan van
alle rechtsvervolging.
De hooge raad heeft heden evenwel het
cassatieberoep verworpen.
Naar het oordeel van den hoogen raad
belreft ait. ilbis van het motor- en rijwiel
reglement, voorzooveel hier van belang,
het op den openharen weg gedurende kor
ten of Jangeren tijd in stilstand hebben
van motorrijtuigen, doch dit brengt niet
mede, dat art. 41 van genoemde verorde
ning, althans ten aanzien van automobie
len niet verbindend zou zijn. Immers art.
41, toegepast op auto's, verbiedt niet bet
enkele op den openbaren weg in stilslalndi
hebben van die rijtuigen, doch bet op den
openbaren weg laten slaan van auto's in
gevallen, waar die, volgens normal© ver-
keersgewoonten, in een garage worden go-
borgen. Ook de rechtbank had, blijkens
baar overwegingen, art. 41 in den zin als
'voorschreven opgevat.
Arbeider kort na hel onge
luk overleden.
Gistermorgen .is bij den houw van de
slaa'fabriek van de hoogovens te IJ muitten
een ongeluk met doodlijken afloop ge
beurd!. De 23-jarige, ongehuwde arbeider
A. M de Dren, die in dienst was bij de
Amslcrdamsclie ballast maat-ohappij, welke
onderneming liet bouwwerk uitvoert, was
bezig met hetverplaatsen van gordingen
op een der betonnen dakspanten. Ilij is
hierbij uiig eg te der ©n van een hoogte van
22 meter nrmritesK.r!. De verband'meestcr
van 'hoogovens en dokter Biiller, die spoe-
j d'ig ter plaatse waren, konden geen hulp
meer bieden De man, die zwaar gewond'
was, is lien minuten na zijn val over
leden.
.Timerman gestruikeld cn
overleden.
Gistermorgen is te Tcgelen do 19-jarige
Ilouha nabij zijn ouderlijke woning, nog
voordat dc taxi, waarmede hij huiswaarts
werd gebracht, stilstond, uit den wagen
gesprongen, 11, kwam t© struikelen ©u
liep' daarbij een dubbele schedelbreuk op'.
Hij werd naar bet r.k. ziekenhuis over
gebracht, waar hij 's avonds is overleden.
De meest fantastische ver
halen.
Do federale autoriteiten hebben een on
derzoek ingesteld' naar de radio-uitzending,
welke Zondagavond een paniek tew-eeg
•heeft geluncht in d'e Vereenigde Staten. Uit
alle dcolen de- lands komen de mersit
fantastische verhalen binnen, bet is bijna
ongelooflijk hoe de bevolking door een
paniok was aangegrepen.
Te Pittsburg, in Pennsylvania, vond een
man zijn vrouw met een fleschje vergif
in de hand. Zij riep uit: „Ik wil liever
op deze wijze sterven, dan op die." Te
Uniontown, in Penssylvanië, vielen brid-
gespelers op de knieën en begonnen te
bidden. Te Asheriile, in Noord Carolina,
is een paniek uitgebroken in een kost
school voor jongens. Ook dte leerlingen
vreesden, dat het einde der wereld was
gekomen en zij vochten om d!e telefoons,
ten einde hun ouders op te bellen om
te vragen ben weg te komen halen. Vijf
jongens vielen flauw.
Te Concrete, in Washington, ontstond'
een storing in het elcctrische l'clit, zoodat I
het uitging, juist op het oogenblik, dat"
in de radio werd aangekondigd, dat de
monsters uit de lucht op de Vereenigde
Stalen neerdaalden, zoodat dc paniek, hier
dubbel groot werd'
Strengere controle verlangd.
De ernst van de incidenten heeft onmid
dellijk reacties teweeggebracht in bevoeg
de kringen, die overwegen, controle op
de radioprogramma's in te stellen.
Het slation der Columbia Broadcasting
heeft zijn leedwezen uitgesproken en den
luisteraars verzekerd, dat het geen „gesi
muleerde radioreportages" meer zal ge
ven, wanneer het programma onder het
publiek ontsteltenis teweeg zou kunnen
brengen.
Een vluchtkclder, zooals er verschillende gebouwd zijn op de terreinen van de Fok
kerfabrieken. is geëxposeerd op de Luchlbeschernringstentoonslelling ,.Lubcla" te
Amsterdam, welke in het voormalig Tessclscha-ziekenhuis is geopend.
te-.
Uit het Sudetenduitsche gebied zijn te Rotterdam 12500 ronde glastegels aange
komen, welke voor de icap van net nieuwe beursgebouw bestemd zijn. Dóór
eenige Sudetenduitsche meisjes worden de laatste werkzaamheden aan de tegels
verricht
Dood door schuld?
In het gemeente-ziekenhuis ie Arnhem
is Zondagavond de 23-jarige vrouw N. L.
overleden. In Augustus jj. is zij bij een
ruzie met een man, zekeren 'V., door
dtezen met een mes in d© buik gesto
ken.
De dader werd aangehouden en de
vrouw naar 'het gemeente-ziekenhuis ge
bracht.
Het lijk is in besiag genomen, teneind©
door sect'c na te gaan, of de dood' een
gevolg is van de ondergane mishandeling.
Van den catastrophalcn brand te Marseille. Een overzicht van hetgeen van het groote
warenhuis is overgebleven.
De ramp te Marseille.
In de chapelle ardenle te Marseille is
thans liet stoffelijk overschot van 31 slacht
offers van den brand op baren geplaatst.
Bovendien beeft men in de puinboopen zeer
vele verminkte lichaamsdeelen gevonden.
Vrouw door personenauto
aangereden.
De 51-jarige mejuffrouw M. n'1- Eindho
ven werd gisterochtend, toen zij per fiets bij
Tivoli den voorrangsweg van Geldr.op naar
Eindhoven opreed, door een personenauto,
afkomsiig uit Utrecht, gegrepen. De vrouw
werd eenige meters op de radiateur van d©n
wagen meegenomen on vervolgens legen
den grond gesmakt.
De bestuurder raakte bij zijn poging om
de aanrijding te voorkomen met zijn wagen
in een sloot. Il,ij liep evenwel geen let
sel op.
De onvoorzichtige wielrijdster is in be-
wusteloozen toestand naai' bet St. Joizef-
ziekenhuis te Eindhoven overgebracht. Men
vreest voor haai' leven.
ra
,-5
DER
DINSDAG 1 November 1938. No. 22007.
li
P
■i
K
3
