Het adres der „Negen Mannen
De leerlingenschaa!
FLUKS - S.V.V. 2-2
TWEEDE BLAD
SCHIEDAMSCHE COURANT
99
Noodeioos hooge cijfers
Kunst en Wetenschap
De actie der onderwijzersorganisaties.
ie
SPORT.
VOETBAL.
Techniek tegen geestdrift.
Het adre?, dat op 29 October door een
negental vooraanstaande Nederlanders tot
den voorzitter van den Taad .van ministers
werd gericht, beeft alom ten zeerste de
aandacht getrokken. En terecht, want in
dit manifest wordt toch feitelijk mot an
ders betoogd dan dat Nederland, indien
het op den thans sedert jaren ingeslagen
weg blijft voortgaan, binnen afzieubaren.
tijd aan den rand van den afgrond zal
komen te staan, bij welk beeld men on
willekeurig associaties maakt met een land
als Frankrijk, hetwelk onder dé zegeningen
v;m het bekende Volksfront momenteel een
vrijwel niet le herstellen crisis doormaakt.
En wanneer men dit beeld voor oogen
liaall dan vraagt men zich toch onwille
keurig af: Is er momenteel in de finan
cieel© gestie van ons land ook maar de
geringste analogie te hespeuren met die
in, ecu land als Frankrijk? En dan moet
het anhvoord aanstonds luidenniet in
het alle) geringste opzicht.
De financiering geschiedt, althans wat
den vorm betreft, hier ie lande nog steeds
naar de oude beproefde principes, t.w.
zooveel mogelijk door „lang geld", terwijl
zelfs door de crisis heen, de regwring er
in is geslaagd om bet overgroole deel van
baar vlottende schuld, in den vorm van
schatkistpromesscn en biljetten, te eonso-
liileeren, waardoor zij thans indien men,
om te motiveeren redenon, (te voor reke
ning van het egalisatiefonds uitstaande pro
messen buiten beschouwing laat tot
een kleine f200.000.000 is teruggeloop en.
Vergelijkt men hiermede een land als Frank
rijk, hetwelk in een goed jaar lijds zijn
vlottende schuld met een kleine Veertig
milliard francs zag stijgen, dan springt
het absurde van de vergelijking wel dui
delijk in het oog. Ook in zuiver econo
misch opzicht is de toestand daar te lande
en liier volkomen onvergelijkbaar: hier te
lande normale productie- en arbeidsvoor
waarden, daar de beruchte 40-urige arbeids
week met haar het volksinkonien onder
mijnende lendenzen. Wat Nederland gedu
rende de crisisjaren echter wel heeft moe
ten ervaren is, dat aan de reeks van batige
sloten van vóór 1929 een einde kwam
en dat deze plaats moesten maken voor
omv angrijke tekorten, welke de staatsschuld
in die jaien met een goede f 700.000.000
deden stijgen. Ongetwijfeld een indrukwek
kend cijfer, waarvan de druk in den vorm
van rente en aflossing zich natuurlijk des
te meer doet gevoelen, nu gebleken is,
dat de hoop, waarmede de regeeiing zich
geruimen tijd heeft gevleid, n.h dat na de
zeven magere do zeven vette jaren zou
den aanbreken, niet in vervulling is ge
gaan. Integendeel: de opleving beeft slechts
een goed jaar geduurd, en thans zitten wij
ahveer in een periode van dalende activi
teit met alle nasleep van dien, terwijl juist
de onevenredig snelle, doch onmisbare- her
bewapening zeer zware eischen aan de
schatkist stelt. Het moet dan ook ongetwij
feld in dit licht worden gezien, dat boven
genoemde mannen gemeend hebben het
stilzwijgen te moeien verbreken en der see-
geering te moeten wijzen op haren plicht
om niet verder te gaan op wal men zou
kunnen noemen den „weg der vlotte leer
nitigspoliliek".
O een verwijl aan minister Dc
Wilde.
Nu moet ons loch van het hart, dat
speciaal den huidigen minister van fina.ii
ciën toch nauwelijks verweten kan wor
den die opvatting le zijn toegedaan. In
tegendeel, het is juist deze bewindsman,
die sedert zijn opireden volledig gebroken
heeft met het systeem van „rijden in den
mist" en getracht heeft het parlement Oen
begiooting aan te bieden, welke oen alles
behalve rooskleurig beeld' van den toe
stand van 's lands financiën geeft. Al
thans zoo was onze reactie destijds bij
liet lezen van de millioenen-nola, doch
we kunnen ons voorstellen, dat, daar de
indiening destijds samenviel met een pe
riode van ongekend hevige politieke span
ning, men zich zulks toentertijd niet ten
volle heeft gerealiseerd, en dat men thans,
nu de situatie rustiger is geworden, meer
gelegenheid heeft, zich hierover het hoofd
te breken. Het door den minister voor
1939 in de millioenen-nota becijferde te
kort van f61.200.000 was allesbehalve ge
flatteerd, terwijl hij aanstonds op dit cijfer
de opmerking laat volgen, dat 'rekening
houdende met de nagelaten siortin-
6on "J de sociale verzekeringsfondsen,
ad' f 25.500.000, dit tekort feitelijk op
f86. <00.000 dient te worden gesteld.
TT. Drie pesten.
Hiertegenover nu piaafsen adressanten
r r OQ nnnCnnn va." r!iot minder dan
f 198.000.000 en het is dit cijfer, hetwelk
wij nog eens aan een nadere beschouwing
willen -ouacrwerpen, omdat men zich niet
van d'cn mdiuk kan vrijmaken, dat dit
noodeioos hoog is gesteld. Deze hoo-
gere raming var, het tekort is hoofdza
kelijk op drie posten terug ie voeren
t.w. het opvoeren van een annuïteit van
14o.OC0.000 wegens schuld aan de verze
kerii)gsfo;idsdu-:i vóórts liet verhoogen van
de jaailijkschc aflossingen op de staats
schuld met f26.000.000; en ten sJolle het
meer op den gewonen dienst brengen dan
b'j de ingediende bogrooting het geval is
tot een bedrag van f60.000.000. Wat het
eersle cijfer belieft.» hiertegenover kan men
stellen, dat iu de millioenen-nota reeds
voorzien is in 'n storbng van £20.000.040,
zoodat hoogstens nog een bedrag van
f 25.000.000 voor opvoering in aanmerking
zou komen Hierbij dient echter aanstonds
le worden opgemerkt, dat liet niet_ op-
voeien \an dit bedrag rechtvaardiging
vindt in de „bezuinigingswet 1935", die
in de mogelipmeiu voorzag van tijdelijke
opschorling van de jaarlijksche annuïtei
ten aan dte verschillende verzekenngs-
fondsen (invaiideits- en oudordomsfonds),
voor den tijd van vijf jaar, eeu periode
die dus volgend jaar afloopt. Vóórdien zal
de Kamer zicli hebben uit te spreken
of het thans gevolgde systeem van
fondsvorming nadien zal blijven ge
handhaafd, dan wel dat men zijn toe
vlucht wil nemen tot het z.g. omslag
stelsel. Besluit men tot dit laatste, en
brengt men dus de jaarlijksche aanspra
ken van de sociale verzekeringen ten
laste van den gewonen dienst, dan komen
ook alle achterstallig? annuïteiten te ver
vallen. En in het licht van deze moge
lijkheid lijkt liei alleszins gerechtvaardigd
deze annuïteiten tot dat tijdstip builen
beschouwing te laten, althans hiervoor
momenteel geen voorzieningen te treffen,
welke dan "(och alleen langs den weg
van nog veid'ere belasliiigvei liooging zou
den kunnen worden gevonden.
Wal hel tweede punt be.ivft, ook dit
kunr.cii wc niet sterk vinden. De regeering
lost thars blijkens de Miliioenen notti
153.000,0C9 in 1939 af, hetgeen neerkomt
op "en jaarlijksche aflossing van circa
2 pc!,., hetgeen toch ailernii ist in strijd
kan wi men geacht met de regelen voor
conservatief iinanciee! beheer. Vergelijk!
men deze politiek met die welke ireu op
d't stuk in Engeland volgl, en welbij
ui'rmnr op staatsschuld wordt afgelost,
dan kan men niet anders constateer."! Jau
dat -mzc aflassingspojitiafe den to D de;
politiek ten volle kan door.-taau. Hieraan
wordt ook rnc-ï afgedaan door het teil,
dat wc li cmenteel overwegend voor im
productieve doeleinden leenen, w uit het
zelfde, en in nog veel sterker male, kan
van a©oere landen worden getuigd. Boven
dien moet erkennen, dat lelatief toch reeds
een belangrijk gedeelte onzer defensie uit
gaven \ia den gewonen diens! wordt ge
finaneicid.
En wat ten slotte het verwijt betreft
dat een te grooi gedeelte onzer uitgave n
iris'cd'i van op den gewonen dionsl, naar
den kapiiaaldiensl is overgebracht het
geen cus wi' zeggen, dat de regcering
daarvoo- wil leenen ook dit lijkt niet
geheel steekhoudend, omdat in dit bedrag
een aimzhulijl. bedrag schuilt dat albe?
voor 3939 geldt en hei lijkt juist in
ver,i.ind hiermede niet wetischebjlc om
voor a'ezc incidenteel© en grootendeels
niet meer lerugkcerend© uitgave, thans
DER
MAANDAG 7 November 1938. No. 22012.
het gewone budget extra zwaar te belas
ten, heigeen toch zooveel wil zeggen, dat
voor dit ééne jaar alleen reeds uit dien
hoofde do belastingen tot dit bedrag dien
den te worden opgevoerd.
Wij hebben met hel bovenstaande al
lerminst willen zeggen, dat de toestand
van 'stands financiën gunstig moet wor
den genoemd dc sociale polilick van
minister Romrnc- en dte contingentec-rings-
pc,bliek van minister Steonberghe zullen
ons nog menigmaal het hart doen vast
houden maar wij kunnen het gevoel
niet van ens af 'zetten, d'at de negen
mannen den fc-estand .wel wat ai te som
ber hebben afgeschilderd'. Boierulien, hoe
stellen zij zich voor het door hen becij
ferde tekort weg te werken? Een oplossing
doen zij immers met aan de liand. Belas-
lingverhooging tot dekking van het door
hen becijferde tekort? Dit kan toch nau
welijks worden gemeend. Immers liicrdoor
zou Nederland andermaal den weg der
deflatie worden opgedreven, doch dan op
een wijze, die het gevaar in zicli sluit,
krachten te ontketenen, die wij juist
tot op dit moment nog steeds hebben
weten te behcerschen.
s De bedeeling.
Men kan uan ook de gedachte niet
van zich afzetten, dat de adressanten met
liun appèl aan de regeering nog iels an-
d'eis hebben bedoeld dan haar uil sluitend
op haar phclu\te wijzen, niet verder den
huidigen weg op te gaan, en dan is
men geneigd le denkeu aan de mogelijk
heid'. dat zij hiermede beoogd hebben over
de hoofuc-n van de R. K. bewindslieden
heen, de regeering en met name den héér
de Wilde, den steun Ie geven, welken
hij straks bij de verdediging in de Kamer
noodk; zaï blijken te hebben. Maar dan
nou dunkt ons aan do gevolgde wijze
een Schóuhoitslehler !e kleven in dier
voeg?, dat do indruk, die het manifest
op net buitenland' kan hebben gemaakt,
toch wel zeer bedenkelijk is te adilen. Im
mers in de bewoordingen, gebruikt docr
bel negenmauschap, lig! loch een, ook voor
Jniileuiand-che ooren, niet te miskomen
vrees opgesloten, die des Ie alarmeenm-
der kan werker,, omdat bei buitenland nu
eenmaal niet dal inzicht in de werke
lijke -verbondingen van ons land kan Imb-
ben als d" Ne lerl,anders zef. En ii -it
licht beschouwd dunkt ons het appèl a.tn
d" regeering zelfs niet zonder gevaar.
Het A. V. It. O.-schaaklournooi wc rd gisteren le Amsterdam geopend. De
heer De Clercq verrichtte de openiu gszet voor de partij dr. Eu we (links)
Ke res.
Drie eereleden van den Rond van
Nederlandsche architecten.
In een plechtige vergadering in ue aula
van dc academie voOr beeldende kunsten
(e Amsterdam zijn Ziilenjag prof. ir. J. A.
ft. van der Steur, dr. Jan Kalf en prof.
R. N. Roland Holsl geïnstalleerd als ome
letten van den Rond van Ncderiandscho
Architecten.
De Commissie van Samenwoiking voor
het Onderwijs schrijft:
In het vorige is aangetoond, dat de ver
deeling der leerlingen van één school over
de verschillende klassen groote moeilijkhe
den meebrengt, als er niet voor iedere klas
een onderwijzer beschikbaar is.
En lang niet alle scholen hebben even
veel leerkrachten als leerjaren of klassen.
Dit is natuurlijk weer tengevolge van de ge
tallen in de leerlingenschaa]. Kleine scho
len liebben die moeilijkheid altijd.
Dat er ook vaak „groote" klassen onl-
staan, ja te groote klassen zijn, is alge
meen heleend. Een overzicht van de aan
tallen dezer schoten met de juiste cijfers
van de aantallen leeilingen per klas, zooals
dit heden nog hestaai, zou on (.stellend wer
ken. Het zou echter een dor cijfer-overzicht
worden. Daarom maar een paar algemeen
heden
Een klassebezetthig tot 36 teerlingen
eischt van de leerkracht reeds alle inspan
ning en groote zorg. Lijkt dit gejat van 36
te klein, welnu, dan hoogstens 40 per
klas. Maar er zijn zeer veel klassen met
grootere bezetting, waarbij de aantallen
leerlingen per Idas oploopen tot70.
Stel u dat voor: klassen met 4S, 50, 56,
60, 64 en 70 leerlingen en daar is dan
één, zegge één leerkracht voor. Zulks is
geen uitzondering, want ga het in eigen
omgeving maar na. Dit komt voor op
middengroote en zeer groote scholen.
Wat moet er van dat onderwijs terecht
komen?
.Wat moet er in die gevallen van de
opvoeding terecht komen?
Op scholen met uitgesproken cachet, op
z.g. standenscholen zorgen de ouders wel,
dat het aantal leerlingen per leerkracht niet
grooter is dan b.v. ten hoogste 24. Dan
worden daar extra leerkrachten aangesteld
en betaald.
Maar gemeentebesturen en schoolbestu
ren. kunnen dat bij „zware" klasbezelting
niet doen en al zouden ze het kunnen,
dan w.ordt het aanstellen van boventallige
onderwijzers belet door hooger hand.
De te hooge aantallen van de bestaande
leerlingcnscbaal zijn er de schuld van, dal
deze toestanden beslaan bij ons onderwijs.
Daarom ligt liet op den weg der ouders
om hierbij te helpen.
Het is zoo erg gesteld, dat de aclic der
ouderwijzere organisaties als goed en nul-
tig en noodzakelijk erkend is door tal van
gemeenlehosluien, schoolbesturen van all?
richtingen en vooraanstaande personen bij
middelbaar- en hooger onderwijs. Honder
den eu honderden van alle richtingen steun
den dc verzonden adressen aan de le-
gcering.
Maar hel is ook de zaak der oudere om
niet werkloos te blijven toezien.
liet is niet enkel iels van de onderwij
zers. Zij zijn heusch niet bang om hard
le werken, maar het moet redelijk blijven
en sinds lang is het onredelijk en moet er
helaas wel naar builen over geschreven
en gesproken worden.
Het is veel erger, dan men denkt of weel.
Hoe komt het dan, dat er op de scholen
nog zooveel van terecht komt?
Omdat er in Nederland ruim 4500 vol
waardige ouderwijzere (essen) zijn, die ho
ven de door do wet vcreischle getallen in
de school arbeiden, niet door de regeering
betaald, nergens „vol" worden gesalarieerd!,
maar die voor een schijntje en zelfs gioo-
tendeels geheel voor niets volsgen zelf
standig werken in een eigen klas en zoo
het onderwijs ïedden.
Dat zijn de z.g. kwcekelingen met akte.
Dat zijn geen aankomende jongeren, die
zoo'n beetje praclijk opdoen in de school
en nog moeten geëxamineerd worden. Neen,
dat zijn echte akte-bezitters, die door de
zware crisislijden beliooren tol liet groote
leger van de 15000 werkloozc onuenvijzers
en die nu „op hoop van eenigc kans
ooit (ooit?)" 4500 plaatsen in scholen be
zetten, omdat feitelijk die plaatsen bezet
moesten zijn door maatregelen van de
regeering.
Die veel gesmade kwcekelingen met ak!e
redden en behoeden het onderwijs in Ne
derland voor totaal verval. Hulde aan die
jongere generatie.
Waarom doet de regceriug dan zelf niels
ter verbetering?
In een slolarlikel hierover nader.
-v?-
V y
ff'*
Het wrak van het s.s. Cliryssi in de va argeul van den Nieuwen Waterweg ik
thans zoo diej) gezakt, dat nog sle chts een zeer klein gedeelte van het
schip zichtbaar is, het wordt met springstoffen opgeruimd.
Als de scheidsrechter ei en over twee
aanbaden blaasi, stellen beide pariyen
zich als \oigl op: S.V.V. in dezellde op
stelling a's vorige week tegen D.C.L. dus
Krieg.
liükhoist, Feelders.
J.- Pouius, cte Bruin, C. Poulus.
A. v. Dieselen, Goossens, Versteeg, Ro
meijn, Coehore
I'ïuks met invaller voor kooper Hardcn-
Jio! als volg!
Nooifand.
Roembout, Pools.
Kuipp, V/ijwer, Weeland.
Roet, Hooren, Genitse, Borst, Plazier.
S.V.V. heelt den toss gewonnen en ver
kiest mot den wind in den rug te spelen,
die van doe, tot doel staal. AI direct
zit S.V.v. voor het d'oel van Fluks en
als Rotneijn eu Bochove een aardigen aan
val opzetten, weet één der backs liet
gevaar tijaig at te wenden. Daar de ver
dediging vin S.V.V. er nog niet in is,
ontslaat een gevaarlijk moment; v. Hoo-
ren selnel lu.og over doel. Er volgt dan
weer een goeden aanval, Goossens speelt
terug op J. Poulus, passeert eeret den
linkshalf van Fluks om daarna eeu goe
den pass aau Arie van Diggelen te go
ven, maar de voorzet wordt weer het
veld imieuorkt
Fluks schijnt speciaal hel voorkomen
van doelpunten op hot oog te heblen.
Geregeld zijn zes a zeven spelers in de
huurt van het doel te vinden. Zoo blijven
de backs :n hc-t doelgebied, terwijl de kant-
lialve? angstvallig d'e buitenspelers dek
ken. Daar ook de lange centerliaU' in terug
getrokken positie speelt, is het begrijpe
lijk, dat de voorhoede van S.V.V. danig op
d? huil gezehii wordt eu weinig gelegen
heid krijgt om haar spel le ontplooien,
liet gevoig van deze takliek is, dal ook
haar voorhoed" meestal aan hatr lot over
gelaten is. Ze schijnen voor dit euvel
schijnbaar compensatie te vinden door
het stuk niemandsland te overbruggen door
met flinke hard© trappen de voorhoede
aan liet werk te zetten.
De sporadische uitvallen waren niet van
gevaar cnlblool, maar Krieg kon door tij
dig uitloopen eenige keeren redden. Boven
dien was de verdediging nu beter inge
speeld en vooral Bokhorst redde oeujgw
malen fraai en smoorde zelfs eenige aan
vallen in den kiem door tot over do helft
op te dringen. Versloeg is zeer actief en
wanneer eenige harde schoten van hem
naast of over gegaan zijn, trekt Boet er
tusschenuit maar zijn voorzet wordt over
geschoten. Aau den anderen kant laat Ro-
meyn zich ook niet onbetuigd en als hij
na een snellen doorbraak tegen den paal
schiet en daarna den terugspringende!! bal
naast werkt, kruipt Fluks door het oog
van een naald.
Even later zal blijken, dat Fluks met
minder pech te kampen heeft dan S.V.V.
Nadat de midvoor doorgebroken is, redt
Krieg fraai door snel uitloopen, maar kan
niet verhinderen, dat de terugspringende
hal langs hem heen gekogeld wordt. (I0).
Coen Poulus, die overal te vinden is,
waar gevaar dreigt, zet een aanval op in
samenwerking met Romoyii; dc bal wordt
keurig naar Bochove geplaatst, passeert
eenige tegenstanders. Op 't laatste nipper
tje gaat ook deze kans verloren. S.V.V.
zet nu alles op alles en als na ©enige v®r-
geefsche pogingen weer een algemeen© aan
val volgt, loopt Versteeg den bal in het
net. (11),
Er volgt eeu verre pass van Bochove
naar rechts en terwijl de bal door van Dig
gelen ingeschoten wordt, fluit de scheids
rechter voor rust. Pech! Rust 11.
Dooidnt Fluks nu den wind in haar voor
deel heeft, gaat de strijd meer gelijk op,
ofschoon liet spel van S.V.V. op veel
hooger peil slaat.
Bokhorst, die reeds eenige hinder van
zijn knie ondervond, raakt den bal ver
keerd, moet uitvallen en wordt vervangen
door V. d. Ende. Reeds direct ontstaat een
gevaarlijk moment ah de linksbuiten van
Fluks voor doel verschijnt, maar het harde
schot wordt keurig door Krieg onschade
lijk gemaakt. Als na een afgeslagen corner
de bal bij J. Poulus koint, zet deze voor,
waar Bochove klaar staat om met een ge
weldig hard schct S.V.V. weer de leiding
le geven. (12).
Steeds komt S.V.V. terug en Versteeg
wordt eenige keeren op 't laatste moment
een goede kans om den voorsprong te ver-
grooten ontnomen.
Fluks stelt alle pogingen in het werk
om haar achterstand in te halen. De verde
diging bepaalt zicli alleen tot het hard
wegirappon van den bal. Ofschoon dc voor
hoede ais los zand aan elkaar hangt, zijn
de aanvallen niet van gevaar ontbloot van
wege de snelheid waarmede ze uitgevoerd
worden. Zoo moet FcehJers verscheidene
keeren handelend opireden om zich den
rechtervleugel van het lijf le houden, het
geen hern best afgaat oin daarna zijn voor
hoede met forsche trappen aan het werk
te zetten. Als hij een fanajieken tegenaan
val van Fluks, de Bruin met een snoek
sprong redding gebracht heeft, komt even
daarna de bal bij den midvoor, een zeer
hard schot ketst van de lat terug "en de
toestormende rechtsbinnen kopt in. (22).
SVV zet nog alles op alles. Romeijn
en Bochove verwisselen van plaats, maar
niets wij meer lukken daar Fluks een groot
aantal spelers voor doel terugtrekt.
Scheidsrechter Bosnia leidde tot ieders
genoegen.
iris we de spelers eens onder de loupe
nemen, moeten we consialeeren, dat Krieg
aan beide doelpunten geen schuld had en
eenige malen fraai gered heeft. Feel tere, de
Bruin en Bokhorst speelden hun gewone
spelletje. V. d. Ende die tegen 't einde
voor Bokhorst inviel, kon men aanzien
dat hij op een voor hem ongewone plaats
speelde.
Coen Poulus speelde een buitengewone
partij en was de ster van het veld. Jan
Poulus ontbrak het niet aan capaciteiten,
maar speelde niet enthousiast genoeg en
bleef le dikwijls staan als hij gepasseerd
was. De linkervleugel en Versteeg hebben
gemaakt wat er van te maken viel, al zat
het hem niet mee. Het doelpunt van Boc
hove was een juweel. De rechtervleugel
bleef iets onder zijn gewonen vorm, waar
schijnlijk het gevolg van het stevig ingrij
pen door dc verdediging van Fiuks.
