MBDÊ*
ROOP
KOOLHOVEN
EERSTE BLAD.
VLIEGTUIGEN N.V.
Zaterdag 17 December 1938
Italië en Frankrijk
H. TH. VAN DER VLERK
Uit den gemeenteraad
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
Siste Jaargang.
No. 22047
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KOR TE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 53II.
BUITENLAND
De anti-Fransche actie der itafiaansche pers
duurt voort. Een. antwoord.
De strijd in Spanje
14 Kar. Gouden Verlovingsringen
vanaf f 4.50,
met waardevol Geschenk
R0TTERD. DIJK 268 - TELEF. 6759'
De strijd in China
engeiaud
Litauen
Eenige
der 20
AKKER 'S
vèbst&iJcbe
Besgte
Duitschland
Telef69901
AANNEMER VAN BETONWERKEN.
STADSNIEUWS
Italië
Roemenië
Vereemgde Staten
De rechten en vrijheden van den Nederlander,
ook van den extremist. Een heldere uiteen
zetting door den wethouder van financiën.
De levendigheid in de debatten blijft ge
handhaafd.
Deze emu ant versclujnl Hatelijks, nietult-
goBdtrsog ta Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal f 2,—; franco per post
f 2.50. Prijs per week: 15 ets. Afzon
derlijke nntnrners 4 ctB. Abonnementen
worden dagelijks aangenomen.
Advertenties voor het eerstvolgend num
mer mosten véór ell nar aan het Bureau
bezorgd zijn, 's Zaterdags vóór 1< uur.
Een bepaalde plaats van M verten tien
wordt niet gewaarborgd.
SCHIEDAMSCHE COURANT
Prtf* der Advertentiea: van 1—5 regels 11S3;
Iedere regel meer fO^O; In het Zaterdagnumraer
i5 regels f 1.80, iedere regel meer f 0.35
Reclames fü.75 per regel. incaBsokosten5cts.;
postkwitanties 15 ets. laneven van advertentifea
dij abonnement zijn aan het Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine
Advertentién opgenomen A 10.50 t/ra. 45 woor
den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer
5 cent tot een maximum van 30 woorden,
's Woensdags: Kleine Ad verten tiën tot 25 woor
den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan het
Bureau bezorgd.
'b Zaterdags' Kleine Advertentién r 1.00,Indien
niet vóór Vri|dagavond 6 uur bezorgd.
Da „Giornale d'Italia" wijdde ook giste
ren een hoofdartikel aan Tunis en zegt,
dat italic* het recht en den plicht heeft
zijn speciale rechten in Tunis op te eischen,
niet alleen wegens de zeer talrijke Italiaan-
sclie bevolking en wegens de verkregen
rechten, maar onk ten behoeve van de
beschaving in Noord Afrika. Er zijn in
Tunis nop zeer uitgestrekte oppervlakten,
die ruchtbaar gemaakt zouden kunnen
worden, indien zij met braak bleven lig
gen wegens het tekort aan Fransche ar
beidskrachten en het Fransche verzet tegen
een grootere liahaansche immigratie. De
behoeften eener productieve beschaving in
Noord Afrika vallen dus, aldus het blad,
samen met de natuurlijke behoeften van
uitbreiding der Itahaansche werkkracht.
Het Fransche dagblad „Le Temps" be
handelde in het hoofdartikel de anti-Fran-
El Perello gebombardeerd.
Gistermiddag beeft de echtsche lucht
macht het dorp El Perello in de pro
vincie Tortosa gebombardeerd en met mi
trailleurs bestookt De schade is zeer aan
zienlijk, het aantal dooden is hoog.
Een verklaring van den graaf
van "Üomtnones.
De graaf van Romanones, die ex-koning
Alfonso in de Cortes heeft verdedigd, heeft
den correspondent van Havas verklaard
dat in theorie niets zich verzet tegen
een terugkeer van den ex-koning naar
Spanje.
Men moet evenwel niet vergeten, dat
de koning de eerste burger is en dat
Franco hem gehoorzaamheid verschuldigd
is en hierin kan alleen Franco zelf be
slissen. De daal van Franco is het her-
sclie campagne der Itaiiaansche pers en stel van een groot onrecht en heeft geen
schxijft, dat „deze meestal gewaagde ge- j politieke beteekenis.
volgtrekkingen maakt, ontleend aan niet
bestaande of verkeerd uitgelegde feiten".
Ten aanzien van Bzjiboeti verklaart hel
blad „aan de andere zijde der alpen zou
men willen doen gelooven, dat Italië her
haalde malen geprobeerd zou hebben met
Frankrijk te onderhandelen ten einde een
economische samenwerking tot nut der bei
de landen tot stand te brengen, doch dat
men daarbij steeds gestuit zou zijn op
een slechten wil van de zijde van Frank
rijk en nooit iets zou hebben verkregen.
Toch moet men te Rome weten, dat er
besprekingen zijn gehouden, waarbij de ge
wezen ambassadeur van Italië te Parijs,
Cerruti, een belangrijk aandeel heeft ge
had en die hebben geleid tot de uitwer
king van een plan, waaraan geen gevolg
is gegeven, omdat Italië van meening was
veranderd en dacht .de haven van Dzji
boeti en den spoorweg, welke den voor-
uaamsten toegangsweg tot Abessinié vormt,
te kunnen voorbijgaan".
Betreffende Tunis doet het blad opmer
ken, dat in 1881 het aantal Franschen
er 700 bedroeg en dat der Italianen 11.200.
Bij de vijfjaarlijksche volkstelling van 1936
bedroeg het aantal Franschen 108.000 en
dat der Italianen 94.000. De Itaiiaansche
bevolking is verdeeld over het geheel©
gebied. Het Itaiiaansche onroerende bezit
beslaat 77.000 H.A. en het Fransche be
zit 63.000 H.A. De Fransche en Itaiiaan
sche scholen hebben ongeveer evenveel
leerlingen van Itaiiaansche afkomst.
In totaal zijn er op de lagere scholen
38.000 leerlingen en op de middelbare min
der dan 15.000.
Graaf Romanones zeide verder, dat ex-
koning Alfonso zich door zijn ballingschap
niet terneer heeft laten slaan. Op het
oogenblik beschouwt hij zich als Span
jaard en houdt bi] zich aan de orders
van den leider der nationalistische re
geering, generaal Franco.
Tenslotte verklaarde de graaf niet te
weten of de ex-koning naar Spanje zou
gaan.
De Chineezen melden voort
durend successen.
Van Chinejvjhe officieele zijde wordt
medegedeeld, dat de Clnneezen vorderin
gen blijven (taken in den noordelijken
sector \an banton, zulks na hot succes
der Chineesche stootlroepen. Volgens be
richten vaa het front in Zuid China voe
ren de Japanr.'Mjzen een beweging uit langs
de Wesirivier in de provincie wantoe-ng.
De Chineezen bobben daar versterkingen
ontvangen. De Chineezen hebber, voorts Kt "wis 1^^'" ran den* Voite^bouX
?''VOl>,<3 va" hu.n SUC' Het bezoek van dr. Schacht.
Engeland en het oorlogsgevaar
In een rede te Bristol heeft de paries
mentaire secretaris van het ministerie van
gezondheid, Bernays, de omstandigheden
uiteengezet, welke Groot-Britlamiië in een
oorlog zouden kunnen dwingen. Hij vroeg
de tegenstanders van de regeering, waar
op zij hun beschuldiging van zwakheid
en lafheid grondden. De houding van de
regeering is, zonder mogelijkheid van mis
verstand, duidelijk gemaakt wat betreft het
Britsche rijk, de koloniën en de verplich
tingen ten aanzien van Frankrijk, zoowel
wettig als rnoreol. Indien wij zouden wor
den aangevallen zal tot het einde worden
gestreden.
Bernays voegde hieraan toe, dat hij alle
landen van Europa samengesmolten wil
de zien in een slagorde tegen den aanval.
cesiijke actie m rte provincie Sjansi on ge
veer 120 0J0 Japan neezen hebben moeten
terugliekken. Dezen Japanschen troepen
wordt het nog steeds door de Chineezen
lastig gemaakt.
Tijdens de verkiezingen in het Memel-ge
bied. De drukte voor een der stembureaus,
waarvoor rich leden van nationaal-soeialis-
tfeehe jeugdorganisaties en politiebeambten
gAftggéftMiJ jinrl^AW
Dr. Scliacht, zal waarschijnlijk vandaag,
na een verblijf van drie dagen, uit Lon
den vertrekken, waar hij de persoonlijke
gast was van Montagu Norman, den gou
verneur van de bank van Engeland. Be
halve het onderhoud, dat hij gisteren heeft
gehad met Winterton en Rublee, de lei
ders van het vluchtelingencomité, heeft
(le president van de rijksbank geconfereerd'
mc-t sir John Simon, Frederick Leith en
Oliver Stanley.
De belangrijkste besprekingen waren die
met Stanley, die, naar men meent te we
ten, Scliacht, (1e beteekenis heeft uitge
legd van de gisteren door hem afgelegd©
verklaring, inzake de exportcredieten, waar
bij hij betoogde, dat de Britsche regeering
bereid bleef met het rijk over een han
delsovereenkomst te onderhandelen en dat
hij geenszins een eeonomischen oorlog met
het rijk wensclife.
In gezaghebbende kringen wordt over
deze besprekingen, waarbij, naar men zegt,
nog komt een snel bezoek aan Baldwin,
waarbij opnieuw gesproken zou zijn over
het gebruik der ten tehoeve van do vluch
telingen ontvangen gelden, een zeer groot
stilzwijgen in acht genomen.
Betoogingen in Memel.
Na het bekend worden van den defini-
tieven uitslag van de verkiezingen in Me
mel, heeft de bevolking een défilé ge
houden voor Neumann, met brandende fak-
ksls ea wn-n,n,crsml€i vmmdsis.
Al in oude tijden gebruikten
de geleerden de „GeneesGiSiy-.
den", die nog heden bi£' de
bereiding van Abdijsiroop ge
bruikt worden. Reeds toets en
nu nog steeds zijn deze kruiden
gebruikt ter bestrijding^ Van
hoest, bronchitis en asthma.
M«er nog. de tegenwoordige welen-
schep keert zelfs wear terug.Mar
de genezing door middel van pun
ten en kruiden. Behalve kruiden-
extracten bevat Abdijsiroop thans
bovendien codeïne", de krachtig
ste hoest3tillen.de stof. Deze aldus
versterkte Abdysiroop verdrijft nu
nog sneller en beter benauwdheid
bi; het ademhalen, beklemming Q&KOSkK
op de borst, hoest en bronchitis. f
DR05ERA
snmu
tegen hoest, griep, bronchitis, asthma
Flacon 90 ct., f L50, f 2.40. f 4.20. Alom verkrijgbaar
Maatregelen voer de luchtverdediging.
De kabinetsraad heeft" gisteravond een
wetsontwerp goedgekeurd', waarbij de re
geering wordt gemachtigd dejnoodige maat
regelen te nemen om de luchtverdediging
van bet grondgebied te organiseeren.
Er wordt voorzien in ec-n crediet van
600 niillioen.
De regeering zal 30 April verslag uit
brengen over het dan tot stand gebrachte
werk.
Het crediet van 600 millioen zal voor
namelijk worden aangewend voor luchtaf
weergeschut.
De raad heeft voorts een ontwerp-decroet
goedgekeurd, waarbij een speciaal recht
op den invoer van 2 procent wordt inge
steld.
Moeilijkheden op .-perital.
Op het ba! der buitenJandscEc jièrs,
dat Donderdagavond te Brussel is gehou
den, heeft men met eenige moeilijkheden
te kampen gehad. Tot de ai'tisten, die hun
medewerking verleenden, behoorde de Jood-
sche tenor Josef Schmidt. De buitenland-
sche diplomaten en journalisten, die het
bal zouden bijwonen, lieten op het laatste
oogenblik weten, dat zij niet zouden ver
schijnen, nioien Schmidt in het Duitsch
zou zingen. Om een incident te vermij
den heeft het perscomité Schmidt daarop
verzochf geen Duitsdie liederen te zingen.
Schmidt trad op met veel succes, doch
de Duitschers onthielden zich van applaus,
welk voorbeeld door verscheidene Italianen
werd gevolgd.
De Itaiiaansche ambassadeur liaderook
op aangedrongen, dat Schmidt niet in het
llahaansch zou zingen, doch hierop was
Do Ncderlsmdskhe gezant overhandigt zijn
-geloofsbrieven.
Rijkskanselier Hitler heeft gistermiddag
met het gebruikelijke ceremonieel den nieu
wen gezant der Nederlanden, Z.Exc. jhr.
mr. H M. van Ilaersma de SVith, ont
vangen.
Bij de overhandiging van zijn geloofsbrie
ven heeft jhr. v'an Haersma de With een
toespraak gehouden, waarin hij uitdruk
king gaf aan «len wensch van zijn regee-
rmg de hechte vriendschaps- en buurbe-
kïngen, welke van oudsher bestaan tus-
schen de Nederlanden en Duitschland, ook
verder te onderhorden en uit te breiden.
Rijkskanselier Hitier herdacht in zijn ant
woord allereerst den tragischen dood van
don vroegeren gezant en besprak vervol
gens de vriendschappelijke buurbetreklrin-
gen tussclien de beide landen. Het Duit-
sche rijk hecht ook groot gewicht aan de
handhaving en verinniging dezer betrekkin
gen.
Na de ontvangst neeft de Fuhrer zich nog
eenigen tijd met den gezant onderhouden.
Een Britsche stap over de anti-Joodschc
wetten.
GroobBrïttannië zal waarschijnlijk het
voorbeeld der Vereenigde Staten volgen en
stappen doen bij de Duitsche regeering, ten
aanzien van de anti-Joodsche wetten.
De Amerikaansche nota wordt nog steeds
bestudeerd.
NEDERLANDSCH FABRIKAAT
Orders voor het leger zijn in Sudetenland
geplaatst.
Bij de maatregelen tot eeonomischen op
bouw van het Sudetengebied spelen de
door het leger gedane bestellingen een
grooten rol.
Behalve de voortdurende behoeften der
troepen en plaatselijke garnizoenen zijn
van de centrale organen van het legeir
tot nu toe opdrachten verstrekt ten be
drage van ongeveer 55 millioen R.M.
Na 't binnenrukken der troepen zijn zeven
bureaux voor militaire bouwwerkzaam
heden ingesteld, die o.m. barakkenkampen
als noodonderkomens zullen doen inlich
ten, kazernes zullen laten bouwen en Tsje
chische kazernes laten vergroeien.
men niet ingegaan.
Perth bij Ciano.
Do Britsche ambassadeur, lord Perth,
heeft een Lczoca aan minister Ciano ge
bracht. Men vf-rooemt, dat de loopende
zasun en zekere punten ten aanzien van
het aanslaande bezoek van Chamberlain en
Halifax onderwerp van gesprek zijn ge
weest
„Front tot hernieuwing van Roemenië".
Ia Roemenie is het „front tot hernieu
wing van Roemenie" opgericht, dat onder
leiding \an Jen koning de ©enige partij
zal vormen. Een proclamatie zat worden
uitgegeven w ke onderteekend zal zijn
door vijf leidrrs van de bestaande par
tijen, waarin zij hun volgelingen aansporen
zonder vooihr-1 oud de nieuwe onderne
ming van den koning te volgen. Deze bewo
ging heeft ten doei een nauwer contact
lot stand is brengen iusseljen de regeering
en de opennare tneening,
Duitbchland krijgt geen helium.
Duitschland heeft gisteren verzocht de
200 stalen ^cylinders, die het had gezonden
om met heliumgas te worden gevuld, leeg
terug te sturen, tn welingelichte kringen
maakt men hieruit op, dat. de Vereen igde
Staten definitief geweigerd hebben helium
aan Duitschland te leveren. -
Eden vertrokken.
Alvorens zich in te schepen op de
Queen Marv", heeft Eden gisteren nog
een bezoek gebracht aan den vroegeren
ouvemeur van New-York, Al Smith, ter
wijl hij heeft geluncht met den huidigen
gouverneur, Lehman.
De pro-Palestijnsche federatie van Ame
rika, heeft Eden een memorandum over
handigd, waarin hem dringend wordt ver
zocht, zijn invloed aan te wenden, opdat
Palestina open wordt gehouden voor de
Joodsche immigranten.
Voor hij zich aan boord begaf, heeft
Eden gezegd„ik ga huiswaarts, ten zeerste
gestimuleerd door hetgeen ik hier ge-
zien en gehoord heb. Daarvoor ben ik
bovenal zoer dankbaa'r
- Slechts twee.sprekers.,.zjili^n do raadsver
gadering vau gisteravond aa"n~jjc?'"wcoiti
geweest ,d.w.z. twee hebben oen off iel
eele begrootingsrede gehouden.
De burgemeester heeft aan bot begin der
zitting herinnerd aan een be.angiijke ge
beurtenis bij een slamvenvanl vr> k: de
herdenking van den Grooien Tiek, nu 100
jaar geleden in Zuid-Afnka ondernomen.
Do woordvoerder der communis
tische fractie.
We hebben al meer opgemerkt, dat de
heer Kedde een „nette" communist is. Hij
heeft gisteravond die reputatie bevestigd.
Eerst hield de woordvoerder der com
munistische fiactie eenige financiiee'.e be
schouwingen, waarop de wethouder nog
in de zelfde vergadering uitvoerig heeft
gereageerd, al was diens tietoog niet spe
ciaal een antwoord op de vragen en op
merkingen van den heer Kedde.
Ook aan den woningbouw, de ,szelfstan-
digen", de schooivoeding, de luchtbescl'ier-
miog en de Baron ie "-kwestie besteedde
de lieer Kedde aandacht, maar hij bereikte
eerst het hoogtepunt in zijn betoog, toen hij
de houding besprak van den burgemeester
als hoofd der politie tegenover het be
leggen van bepaalde vergaderingen. Van
zelf sprekend kwam ook de uitlating van
den minister van binnenlandsclie zaken
ten aanzien van het verbieden door den
burgemeester van een vergadering, belegd
door den Nieuw Slalthusiaansclien Bond,
ter sprake. Als men zich het optreden
van de communisten in vroegere jaren her
innert, doet het wel wat vreemd aan, dat
een vertegenwoordiger van de C. P. N.
zich thans hartstochtelijk beroept op de
rechten en vrijheden, die ieder Nederlander
op het stuk van vereeniging en vergadering
bij de wet zijn gewaarborgd. Maar zoo
lang hier te lande in tegenstelling met
vete andere landen alle burgers voor
de wet gelijk zijn dientd die wet naar letter
en bedoeling te worden toegepast. Commu
nisten en nat.-socialistén willen wel gaarne
profiieeren van de rechten en vrijheden
die hier nog worden toegekend, maar op
het zelfde oogenblik, dat zij de macht heb
ben veroverd, worden die overboord gezet.
Fn daarom is er altijd een wrang smaakje
aan de beloogen van extremisten, waarin
zij zich zelf voorstellen als de verdrukte
onschuld, In Zwitserland gaat men, ter be
scherming van de democratie de rechten
en vrijheden der extremistische par'ijen
inperken. Dat is misschien niet „democra
tisch", maar het is noodig missd'iien
ook hier om de democratie haar voort
bestaan te waarborgen. Ook in het privé
leven wordt het recht van zelfverdediging
erkend!
Zoolang echter die beschermende maat
regelen niet zijn ingevoerd, zullen de vrij
heden en lechten die voor ieder Nederlan
der gelden, ook voor de extiemisten moeten
gelden. Eu uit liet bets™* van den beer
Kimde die het oor van den raad had
ytiïï~lit te leiden, dat dit hier ter s.edo
niet meer volledig het geval is. Uit de rede»
neeriiig van den heer Kedde lichten we
nog deze uitspraak: „Bevoegdheid is macht,
maar als deze valt buiten de wet, dan is dat
gezag en is die macht geworden: dictatuur
Feibied voor het gezag en voor het
ambt (van burgemeester) berust niet op
eien mystieke grootheid, maar op iets
concieets en kan getoetst worden aan de
practijk. W ij willen ook eerbied
voor het gezag, maar dan moet bij de
uitoefening van hel gezag het redht tot
uitdrukking komen".
Met belangstelling wachten we af, hoe
de burgemeester in een der eerstvolgende
zittingen dp het betoog van den heer
Kedde zal reageeren.
Een instructieve rede.
De heer Slavenburg heeft het resleeiende
deel van den avond gevuld met een zeer
instructieve rede. De wethouder van finan
ciën heeft een exposé gegeven van don
stand van zaken ten aanzien van de nieuwe
financieeie verhouding tusschen rijk en ge
meenten, die in de maak is. Veel is daar
omtrent nog niet bekend, maar toch wel
meer ,dan vermoedelijk de meeste raads
leden meenden. De lieer Slavenburg bleek
niet zóó pessimistisch te zijn, dat hij het
alternatief aanvaardt: Schiedam weidt óf
noodlijdend óf het zal ondragelijk hooge
extra belastingen moeten gaan heffen. Zijn
zeer gematigd optimisme baseerde de wet
houder op een uit'ating in de officieele
stukken, dat het aantal noodlijdende ge
meenten, na de invoering van de nieuwe
financieeie regeling, gering zal zijn en op
de overweging, dat Schiedam haar huis
houding altijd zeer sober heeft beheerd.
Maar de grootste waakzaamheid van de
gemeente blijft noodig. Zoolra concrete
feiten bekend zijn met betrekking van de
legeeringsplannen, zal overwogen worlenj,
wat de gemeente moet doen. Nu ontbreekt
elke reeele basis om te gaan adresseer©
Het feit, dat de belastingbijdrage van
het lijk voor 1939 een ton lager geraamd
is dan voor het loopende jaar en dat
als men de rentederving ,als gevolg van
de trage uilkecring van bedragen door het
rijk buiten beschouwing laat het werke
lijk te kort op de begrooting slechts f 60.000
is. geven de aanwijzing!, dat het met de-
gemeentc-financian in ieder geval Ln de
goede richting gaat. Fn dat, terwijl
aan werkloosheidslasten de gemeente
f 183.906.75 uitgeeft en bet rijk uit de be
lastingen, die het aan zich getrokken
heeft (en vroeger in de gemeentekas vloei
den) f 286.000 ontvangt.
De slraatbeLasting.
De hooge stra.ntbelasting, wier opbrengst
oorspronkelijk bedoeld was als een billijkte
tegemoetkoming aan de gemeente in de
kosten die zij maakt voor onderhoud enz.
vaa de sitalen, is oen doorn in