Schiedam in IG 38 DERDE BLAD SCHiEDAMSCHE COURANT Vreugde en sombere dreiging. De werkloosheid vermindert. Het probleem van de permanent werkloozen. Stilstand in den groei van Schie dam. Wat de vroede vaderen besloten. De sombere lijst. Verkeersaangelegenheden. Waar het brandde. Gebeurtenissen, die verder de aandacht trokken. ZATERDAG 31 December- M38. No. 22058. Twee dingen hebben liet Neder- landsdie volk en ook de burgerij van Schiedam in sterke mate beroerd: de heuglijke gebeurtenissen in ons Ko ninklijk Huis en de dreigende oorlog in Europa. De heuglijke gebeurtenissen zijn hier ter stede op enthousiaste wijze her dacht: eerst de geboorte van Prinses Beatrix Wilhelmina Armgard op 31 Januari; in September j.l. het 40-jarig regeeringsjubileum van H.M. de Ko ningin. Schiedam is in beide gevallen prachtig voor den dag gekomen, waar aan de stuwende kracht van den burge meester, mr. dr. F. L. J. van Haaren niet vreemd is geweest. Zoowel de feesten in Januari-Februari als die in September werden georganiseerd door een comité, dat gevormd werd uit de besturen van de Oranje Vereeniging, Princevlag, Oranje Garde, Nat. Jonge ren Verbond en S. B. L. O. Dank zij de medewerking van de burgerij zijn jn groote eensgezindheid en nagenoeg zonder wanklank de hoogtij-dagen in •het Koninklijk Iiuis gevierd; beseft ..vordt in steeds breeder kring wat het Huis van Oranje voor ons volk be- teekent; het is zelf het symbool der eenheid 1 Spanning. Nauwelijks waren de feesttenen in September verstorven, of er pakten zich donkere wolken samen, die drei ging inhielden voor geheel Europa; misschien wel voor de geheele wereld. Het is hier niet de plaats om daarover uit te weid m en nog eens weer vast te stellen, wie die donkere dreiging heeft opgeroepen. Alleen willen we er aan herinneren, dat ook Schiedam- sche jongemannen en hun gezinnen de onmiddellijke gevolgen van de dreiging hebben ondervonden160 Schiedam mers die voor herhalingsoefeningen onder de wapenen waren, moesten een week langer in militairen dienst blijven •en anderen, die belmoren tot de z.g grens-beveiligingstroepen, moesten Woensdag 28 September zich bij hun afdeelingen melden. Den volgenden dag kwam gelukkig reeds de ontspanning. Helaas kon echter niet gezegd worden, dat die ontspanning volledig is geweest! De werkloosheid. Het werkloosheidsprobleem krijgt ia de jaren, dat hel aan de oide is, allengs een ander karakter; van een acuut is het in 9 jaren een chro nisch verschijnsel geworden. Het vraagstuk, hoe gehandeld moet worden met permanent we'kloozen dringt zich meer en meer op den voorgrond. Men een groot aantal het werk heeft her vat. 30 Juni 62.557 30 Juli 62.594 31 Augustus 02.646 30 September 62.540 31 October v 62.591 30 Novembef 62.621 Het aantal gesloten huwelijken be droeg in de achtereenvolgende maan den, resp.: 17, 26, 28, 38, 66, 54, 36. 47, 51, 48 en 34. Het gemeentebestuur. Jn het overheidsbestuur is in 't algemeen een centralisatie op te merken, wat zich ook manifesteert iri bel gemeentelijk bestuur. Afgezien van de 8 zittingen, die aan de behandeling van de gemeentebegrooting waren ge wijd, kwam de raad in bet afgeloopen jaar slechts 10 maal 'bijeen. in den gemeenteraad ontstonden twee vacaturen resp. door het vertrek van den heer F. A. H. van Jersel (r.k.) naar Arnhem en van den beer E. van der Schelling (s.d.) naar Utrecht. Zij weiden resp. vervangen door de heeren A. W. G. de Leede en W. Weergang. Een belangrijke wijziging in het gemeentebestuur had plaats door de ontslag-aanvrage van den heer mr. A. F. Y. Sickenga als gemeente-secretaris. In diens plaats werd benoemd de heer mr. N. J. Post. Besluiten gemeenteraad. We laten hier de belangrijkste be- siuietn volgen van den gemeenteraad. Ie Zitting, 25 Februari: Crediet voor inrichting van 2 lokalen van de school aan de Lange Nieuwstraat tot weefkmneroprichting theoretische cur sus elecüiscb lasschen; sluiting sla gerswinkels op Zaterdagavond 9 uur. 2e Zitting, 11 Maart: Instelling Commissie van advies Keuringskring Schiedam; benoeming drs. A. C. v. d. Poest Clement tot gemeente-archivaris; crediet f 4250.— voor verbouwing keu- ringslokaal; verkoop van bouwgrond aan Bosboomlaan; wijziging vermake lijkheidsbelasting; besluit lot aangaan van een leening van f 3.800.000.a 2V.' pCt. en een van f 10.200.000.a 3 pCt. (Deze leenirigen zijn niet geplaatst). 3e Zitting, 12 April: Benoeming mr. N. J. Post tot gemdeni e - sec rei a ris; ~W erkgelegenlièd. De vermindering is vanzelfsprekend te danken aan de opleving in de be drijven, zeker in de eerste plaats in de groote metaalbedrijvenWil- ton-Fijenoord, Werf Gusto en Scheeps bouw Mij. Nieuwe Waterweg (als doch teronderneming van de Rott. Droogdok Mij.) hoekten dit jaar vele en belangrijke ordei's. Ook in het bouwbedrijf kwam een kleine opleving. Er kwamen groote bouwblokken gereed aan Rotterdam» schedijk, Broersvest, Singel, Overschie- schestraat en Gerrit Verboonstraal: andere objecten zijn nog onderhanden, o.a. aan den Vlaardingerdijk hoek Bur gemeester Knappertlaanin de Juliana- laan en Bosboomlaan. In de Julianalaan en omgeving verrezen ook een aantal aardige dubbele villa's. Aan de Boer- havelaan hoek Lorenlzplein is een be langrijk object in uitvoering. Als de overeenstemming tusschen Rol- terdam en Schiedam inzake een grens wijziging definitief is bereikt, kan ia Oud-Maliienesse de bouw van wonin gen, die langen tijd stil heelt gestaan, weer worden voortgezet. Het volgend jaar zullen vermoedelijk de voorberei dende werkzaamheden ter hand wor den genomen om ook uitvoering te geven aan de plannen tot de bebou wing van Niemvland. Het schijnt de bedoeling te zijn het eerst te beginnen aan den kant van den Vlaardingerdijk, maar vermoedelijk schrijven we wel 1940 of 1941, voor daar de cers,e uuizen gebouwd worden. Zoowel de werkverruiming als de werkverschaffing had de aandacht van ons gemeentebestuur, liet Zusterhuis voor het personeel van het Gemeente ziekenhuis kwam in het afgeloopen jaar gereed en werd 15 Maart officieel in gebruik genomen; het werk aan de Oranjebrug werd voortgezet en nadert zijn voltooiing. Op 3 December werd do Burgemeester Knapperllaan tus schen Nieuwe Haven en Thomas a Kempisstraat weer voor het verkeer opengesteld, nadat daaraan van 9 Augustus af was gewerkt. In werkverschaffing kwam o.a. ge reed een aanzienlijke uitbreiding van 't Mathenesser Sportparkannex wieler baan. Jeugdige werkloozen maakten eer nieuwe oprijlaan voor de algemeene begraafplaats, brachten een terrein in gereedheid voor de R.K. Kindervacan tiespelen in Spieringshoek en zijn bez-g school het voormalig St. Jacobs Gasthuis veibod - grondig te restaureeren. Vele 10-talleajmaten; verordening op het verontrei- jengdige werkloozen waren ook weer.nigcn van trottoirs door honden, te werk gesteld ;iin het Sterrcbosch 5e Zitting, 1 Juli: Verkoop •In het Volkspark vinden 60 jeugdige grond Rubenslaan, Francois Haver markt en het maken van een verbin dingsweg Westvest-Lange Haven; cre diet voor trottoiraanleg Julianalaan en Burgemeester Knappertlaan; subsidie van f 200.aan N.V. Yeemka voor herstel van den molen „De Vrijheid"; crediet van f 1250.voor herstel lingswerkzaamheden toren Koopman- beurs; crediet van I 62.000.voor straatwerken in de Gerrit Verboon straal en omgeving. 9 Zitting, 11 November: Crediet van f 4176.voor aanschaffing brand weermateriaalcrediet van f 25.000.— voor 100.000 M3 zand voor Oud-Mathe- nesse; aanvullingscrediet van f 15.770 voor het Zusterhuis; besluit een adres aan de regeenng te richten inzake wijziging leerlingeuschaalverbetering van den Overschieschewegerzock van dc „Baronie" te mogen bouwen aan de straatlijn afgewezen met 15— 14 stemmen; machtiging aan B. en W. om de Industriehaven in gebruik te geven aan Watersportvereenigingen. 10e Zitting, 14 December: Verkoop bouwgrond aan Julianalaan; wijziging gemeentebegrooting 1938; aanvullings- ciedjet van f 4417.60 voor bouw Wes- terhavenbrug; crediet van f 2600. wijziging bevolkingsbureau; voorstel een crediet van 1' 3250.beschikbaar te stellen voor tijdelijke huisvesting in een houten hulpgebouw van den Be lastingdienst aangehouden; tijdelijke verhooging opcenten hoofdsom Perso- neele Belasting; schoolgeldregeling Nij- vcrheidsavondsclioolgrenswijziging RotterdamSchiedam; teslilulie van f 1500.als vermakelijkheidsbelasting Lunaparkwerkobject jeugdige werk loozen in hel Volkspark en verleening van medewerking aan een Initiatief Comité voor het houden van een Bloemententoonstelling van 15 Juli 15 September 1939 in liet Volkspark. Op 28 Juni werden voor de Schie- damsche (en Vlaardingsche) busdien sten op Rotterdam 11 vaste hMteplnat- aangewezen op het grondgebied bijdrage restauratie De Drie Koorn- bloemcn"; wijziging der verordening van liet havengeld in. verband met liet gebruik van gasboeien; wijziging ver ordening samenstelling én werkkring Commissie voor het Stedelijk Museum; debat over het verzoek tot stichting van een bizondere school aan den Buys Ballotsingel en een 4-klassige b:- zomlcro U. L. 0.-schoot (Vereen, tot bevordering van Cbr. Onderwijs). 4e Zitting, 20 Mei: Benoeming J. Klapwyk tot directeur Gem. Nijver heids-avondschool; grondverkoop aan Julianalaan hoek Bosboomlaan; sub sidie N.Y;L. afd. Schiedam (f 62.—); wijziging leerplan Gein. Handets-avond- sdiool; crediet voor aanleg in werk verschaffing van sportvelden en een wielerbaan in Oud-Matheuessecrediet voor den bouw van een bizondere aan uen Buys Ballolsingcl; tot exploitatie van speelauto werkloozen gedurende 40 weken arbeid Intellectueele werkloozen kwamer gereed met een woningtelling en ver zamelden gegevens voor een rapport inzake het Schiedamsehe bedrijfsleven Het plan de voormalige Stearine- is gaan inzien, dat door rationalisatie kaarsenfabriek „Apollo" aan de Voor- het aantal werkkrachten, waaraan be hoefte bestaat, in vele bedrijven vooral de sterk mechanische bedrijven aanmerkelijk is afgenomen. En hoe komen de permanent werkloozen en de jongeren, voor wie geen plaats in hel bedrijfsleven schijnt te zijn, aan een middel van bestaan? Een branden de vraag! Een verblijdend verschijnsel is, dat aantal werkloozen, die als zoo danig officieel geregistreerd werden, het havenkade in te richten tot centrale werkplaats voor jeugdige werkloozen, werd opgegeven; thans is daarvoor ingericht liet pand Noordvestsingel 57 —59. Ook dit jaar werden weer Ontwikke lingscursussen voor werkloozen ge geven, die echter op een iets andere leest geschoeid zijn. De bevolking. In de toename van de bevolking beduidend is afgenomen. Het'Than'skwam een stilstand. Als er nog van afgeloopen jaar bracht ons bij uen toename sprake was, was dit het ge- aanvang hef maximum aantal werk- volg van een geboorte-ov ïrs loozen van 1938 n.l. 4887; hei daalde aantal gezinnen, dat Sche lam vei het geleidelijk tot 3897, das bijna met was grooter dan het getal, dat zien 1000 of 25 pCt op 30 Septemberi hier vestigde, wat hier en daar eenige en steeg daarna weer iets, doch bleef onrust teweeg bracht. Uit het rappor b - der woningtelling blijkt echter, dat het aantal leegstaande woningen hier nog aanmerk e? ijk beneden het als normaal aangenomen percentage. Als straks ou om. 3987 weer bouwgrond beschikbaar is, zal 31 Augustus 39HI ongetwijfeld de bevolking van onze 30 September 3887 gemeente weer aanmerkelijk stijgen. 31 October 4190 De loop der bevolking geeft over toch verre berieden het maximum aan tal. Hier volgt een overzicht werkloosheid in 1938. 1 Januari 4887 30 Juli 31 Januari 4855 Februari 4561 an de 28 31 Maart 30 April 31 Mei 80 Juni 42S5 4215 4124 4154 30 November 4118 24 December 4645 Het laaiste cijfer geeft geen juist beeld- van de situatie, want daarbij zeker 400 a 500 „uilvriezers' waar van, nu de vorst verdwenen is, weer 1938 het volgende beeld: lanuan Januari Februari 31 Maart 30 April 31 Mei 3J 28 62.460 62.471 62.516 62.520 62.550 62.522 schmidilaan en Burgemeester Knap pertlaan, hoek Vlaardingerdijk; inter pellatie-Kodde geweigerd over niet toe aten van een N. M. B.-vergadering; inrichting pand Broersvest 95 lot toonzaal der Technische Bedrijven; eihooging subsidie dr. Noletsticliling; 6o Zitting, 22 Juli: Verkoop va bouwgrond aan Julianalaan en Rubens laanwijziging gemeentebegrooting 1937verhooging van bet crediet voi r de uitbreiding der Buitengewone Sclun l met f 900.— wijziging van verorde ningen schoolgeldheffing; verkeersver orden ing wijziging van de verordening op tapperijen, logementen, openbare vermakelijkheden en den handel in ge bruikte goederen; crediet van f 18.000 voor vernieuwing vair de kade aan^ de Buitenhaven; nieuwe verordening Keu ringsdienst; verordening op de heffin gen in verband met besmettelijke ziek ten. 7e Zitting, 16September: Verkoop van bouwgrond aan Julianalaan, Stad houderslaan, Boerhavelaan, Lorenfzpl.- Lorentzlaan en Francois H.averschmidl- Iaancrediet van f 850.voor ver betering woonwagenkamp; crediet van f 456.000.— voor het stichten van een nieuw rioolgemaal voor het Singel- kwartier; crediet van f 70.000.voor omleggen waterkeering en graven van straatbanen in Nieuw Matlieiiesse; cre- van f 15.000.— voor inrichting van vuilnisbelt in Nieuw!and; crediet van f 450.voor vervoer leerlingen B S.; 8e Zitting, 4 October: Vaststel ling voorgevelrooilijn en bebouwings voorschriften voor Gerrit Verboonstraat Lange Nieuws'rnat, Weslvest en Koe- Zij, die heengingen. De dood heeft ook in 1938 weer ver scheidene bekende stadgenoolcu, oud- stadgenooten of personen, die. luer hun werkkring hadden, opgeeischl. Van de stadgenootea noemen we dc heeren D, N. Verdoes, M. J. Beick, mej. 11. Groencveld, L. Krul laars, zuster Theresc Jozeph I. A. Kreber, notaris P. R. van Ëllekom en A. Gcrlach. Van de oud-stadgenoolen, of die op andere wijze met Schiedam verbonden waren, vermeldden we het overlijden van de heeren B. Wilton te Voorbuig; G. Odé le 's-Gravenhage, A. Kooyman te Rotterdam, dr. C. J. Vinkesleyn^ te 's-Gravenhage; W. J. Hasekamp te Was senaarN, J. Vcrwey te 's-Gravenhage; J. C. Blomrhendaal te Kethel, C'. Kerdci te Alkmaar, prof. ir. G. Diehl te Delft, F. P. J. Klevpool te Amsterdam; dokter G. Sauer te Delft; mej. II. C. Knt-Maliha te Hilversum; de heeren N. F. G. van Haaien le Warmond; M. Witkamp te 's-Gravenhage; mr. W. J. M Melchors te Leiden (Oegstgeest) en W. Bongers te llillegersberg. Omdat zij den pensioengerechtigden leeftijd bereikten traden uit het open bare leven terug de heeren N. W. van Gelder, directeur der R. H. B. S.; P. N. Pomes, directeur der Ambachtsschool; mr. A. F. V. Sickenga, gemeenc-seere taris en jhr. dr. E. J. de Ranitz, schoolarts. Alle vier werden bij heL neerleggen van hun ambt hartelijk ge huldigd; de eerste twee hieven Schie dam trouw; de twee anderen vestigden zich ïesp. te Hilversum en Beek bij Nijmegen. Voorts zij vermeld, dat dokter D. Ris zijn practijk als arts op 1 Augustus neerlegde en de lieer C. M. Knopper, hoofd der Prinses Julianaschool met ingang van 1 September als zoodanig zijn taak beëindigde. Kerkelijk leven. Met betrekking tol het kerkelijk leven deden zich weinig schokkende gebeur tenissen voor. Pastoor P. J. van Har derwijk nam 16 Januari afscheid van de Oud Katholieke gemeente en werd opgevolgd door pastoor Th. Bakker Ir,; adjudant en mevr. Nicuwenhuvzen wer den als leiders van liet Leger des Hcils vervangen door majoor C. H. Küh en luitenante D. Kippers; candidaat K. J. Kraan werd 20 Januari geïnstalleerd lot leider der Geref. Evangelisatie; kapelaan J. A. M. Bekkers werd be noemd tot pastoor te De Coeksdorp op Texel; pastoor Th. A. Vis werd overgeplaatst naar Amsterdam en zal vervangen worden door pastoor C. A. Ruigeivaard te Purmerend. Het verkeer. liet steeds toenemend verkeer stelt zijn eischen, waaraan voldaan moet worden op straffe van veel tijdverlies schade en ongelukken, waarbij het lich amelijk welzijn van menschen betrok ken kan zijn. Een groote verbetering nadert haar voltooiing; de verbindingsweg Koe markt—Burgemeester Knapper laan. Als geen verdere tegenslagen in verband met de vorst b.v. meer komen, kon dit stuk moderne verkeersweg in Maart of April geopend worden voor het ver keer. Op 8 November werd begonnen met de afbraak van het voormalig post kantoor; 18 November arriveerde de Oranjebrug. van dc gemeente Rotterdam; aanvanke lijk had het Rotterdamsche gemeente bestuur, raste halteplaatsen aange wezen, maar dat was een wat al tel mdicale maatregel! Dc R. E. T. nam 28 Augustus den' autodienst van den heer Van Dam vare Kethel, Schiedam, Orersckie, Hillegeis- berg, Schiebroek over; er zijn geruch ten, dal ook de „Treindienst" zal over gaan aan de R. E. T. De nieuwe rijksweg no. 20 van Hoek ran Holland naar Rotterdam, die ten N. van onze gemeente zal loopen niet een verbindingsweg via de Damlann, vordert nog met snel. Intusschen is er nog een nieuw plan' uit de lucht komen vallen, n.l. een' rechtsclie verbinding SchiedamDen Raag via Kethel en Westelijk van Delft. In Augustus kwam een wijziging ran do eindpunten van de lijnen 1 en 4 lot stand. Tijdens de feestelijkheden in September herleefde voor eenige dagen liet slooinlrannncije tusschen het Mar- eoniplein te Rotterdam en Schiedam. In het Telefoontarief komt binnenkort een ingrijpende veranderinger zal een gesprekkenlariel worden ingevoerd. Branden. In de laatste maand van bel jaar op 9 December werd de Schie damsehe brandweer voor een uitermate lastige laak gesteld: hel bedwingen van den brand in den Walvisdimolen, die door den huurder met behulp van trvee leden van zijn personeel rvas ge sticht. Gelukkig slaagde de brandweer er in den molen ie behouden. Groote branden braken uit op 17 Maait in de panden Buitenhavenweg 120122 en op 20 September bij de AT.V. Bouvots Knrkplalenfabiiek Bofa, aan de Oversehiescbestraat. Minder groote branden werden ge- blnschl in de Jaeobaslraal en de St. Anna Zusterstraat bij gezinnen, die niet vetzekerd waren. In het eerste geval slaagde een sleunnctie op prach tige wijze. Op 10 Mei brandde een pakhuis «na het Groenweegjc 25 uit; 26 Juni werd een brandje op het terrein vin „De Bataaf" gebluseht; vuur verwoeste be gin Augustus groolendeels de bakkerij van den heer A. J. Kreuger, Broers- vol d 112; oen begin van brand werd op 15 October gedoofd in de soda- fabriek aan de Makkei straat. Schiedam werd ook in het afge loopen jaar eenige malen „vergast" op minder aangename geuren. Een zeer acuut en plaatselijk geval van .stankverspreiding beleefden de bewoners van den Roflerdamschedijk o]i 18 October, toen verscheidene dui zenden liters amoniak uit een stuk ge reden tank oj> het terrein van de Vereen. Glasfabriek ontsnapte. Begin Augustus beleefden we een bitte-golf; van 1726 Dcember een koudegolf; Zaterdag 11 Juni maakten wc hier de ongewone sensalie van aardschokken mee; op 3 en 4 October woedde een storm, die de Schiedam sehe motorboot Maria II deed ver gaan, waarbij twee stadgenootea om bel leven kwamen; half November wer den we geplaagd mei mist. Van Februari lot Mei nam de heer Aug. Yeraait in het Volkspark proeven met hel doen ontstaan van wolken en hel drijven van mist! Hel voormalig gebouw van dellAV- Bank werd ingericht als Jeugdhuis van den Ned. Prol. Bond. Met een geslaagde bazar op 3, 4 en 5 November werd het in gebruik genomen. Eerder op 11 September had het Muziek- lyceum van Toonkunst reeds zijn in- Irek in het zelfde gebouw genomen. De Pandora-biosroop werd verbouwd' en omgedoopt in Monopole-bioscoop- Ibeater op 15 December heropend.. Van 21—25 September werd hier Ier stede een luchlbescliertmngsien- toonslelling gehouden; op 13 October slaagde de eerste verduisteringsproef voor de Maasstreek; een zelfde oefe ning in grooter verband, die aans'anke- lijk op 21 December zou worden ge houden. hebben we de volgende maand (19 Januari) nog te goed! Een voorgenomen lentoons'elling van den middenstand „As mi to" van 815 Juni kon niet doorgaan; voor een grootsch opgezette bloemententoonstel ling van 15 Juli—15 September 1939 in het Volkspark worden de voorbe reidingen getroffen. De tandheelkundige kliniek verhuisde 1 September naar een grooter pand, naast de oude kliniek gelegen. Op 17 September werd de weefkamer van de Vereeniging „Zwakzinnigenzorg" in de school aan de Lange Nieuwstraat officieel geopend. Laat ons besluiten met een herinne ring aan een mooie geste van dc Schie damsehe burgerij, die op Zaterdag 3 December bijna f 4000,offerde om den nood van vervolgden wegens ras lof geloof' te lenigen. DER meur eu mwi up jwuigwiiu. j i 1 1 7 1. 1 n «ti, n L /i 1. t.21 2— 1 rt %a« «LI /\n 1A1 O O VI f V'l 1D sen Varia.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1938 | | pagina 9