EERSTE BLAD. Maandag 2 Januari 1939 De opmarsch van Franco buitenland Zweden Engeland "Uitbreiding van de "vloot Polen 91ste Jaargang. No. 22059 Tel. No. 69300 (3 lijnen). BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK_KORTE_HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen). Postrekening No. 5311. Het rechtsche offensief aan het Catalaansche front wordt onverminderd voortgezet. RecMscbe berichten melden, dat gedu rende het week-einde de troepen aan het Catalaansche front ver zijn opgerukt De rechtschen hebben Cubells en Pobla Gra- nadella bezet, waarbij meer dan 2200 krijgsgevangenen gemaakt werden. Bij een luchtbombardement op Valen cia is een ehemisoko fabriek getroffen. Later* benentea melden, dat ook de dorpen Pa'jna en Jvmcosa in rechtsche handen zijn gevallen. Tegenaanvallen der regeeringstroepen zijn met aanzienlijke ver liezen teruggeslagen. Een front van 110 K.M. Intusschen bnjkt het offensief aan het Catalaansche tront nog in noordelijke rich ting te zijn uitgebreid. Over een front van meer dan 110 K.M. wordt thans reeds gevoenten. De rivieren Segre en Eb'ro was»en, m verband met het dooien "van de sneeuw, voortdurend; dit verwekt echter nog geen ongerustheid, daar van daag reeds val werd verwacht. De linksche troepen hebben Franco zijn successen met cadeau gegeven. Zoo deelt Havas mede, dat het de afdeelingen van het legercorps van Aragon,* die in 3 da gen 12 K.M vorderden, eerst na 54 aan vallen mogedjk is geweest den vijand tus- Bombardementen. Vijf driemotorige vliegtuigen hebben op den laatsten ochtend van het oude jaar een dertigtal bommen laten vallen op de haven- en arbeiderswijken van de oude stad1 te Barcelona, in de richting van Pare- lelo, waarbij 5 dooden vielen en 15 per sonen werden gewond. Op Oudejaarsavond is Barcelona op nieuw gebombardeerd. De rechtsche vliegtuigen hebben een groot aantal bommen op het centrum der stad laten vallen. Er zijn talrijke slacht offers te betreuren. Een bericht van hedenochtend meldt, dat het bombardement op Oudejaarsavond het hevigste was waaraan de_stad sinds 19 Maart 1938 heeft blootgestaan. Er zijn twee dooden en ver over de honderd ge wonden. De slachtoffers behooren tot de burgerij. De luchtaanval werd uitgevoerd door twee escadrilles van drie vliegtuigen, die een honderdtal bommen uitgeworpen hebben. In een straat werden acht huizen ernstig beschadigd. In het geheel werden dertig huizen verwoest. Ook gisteravond is Barcelona weer uit de lucht gebombardeerd, waardoor acht personen zwaar gewond werden. Voorts schen Gerp en 0uoell3 te verdrijven. Bij hebben gisterochtend vijf Savoiatoestellen de innemiug van deze laatste plaats moes ten achtereenvolgens vijf versterkte loop- graaflinien genomen woiden; eerst daar na weken de republikeinen terug naar Artesa. Benige groepen gaven zich eerst over nadat zij hun laatste kogels ver schoten nadoen. Door de verovering van Cubells staan de rechtsche troepen intusschen zeer sterk voor hun-aan var op Artesa, de sleutel der republikeinscac verdediging in den gehee- len bovenloop van de Segre. De weg van Lerida naar Soo do Urgell is door deze inneming geheel afgesneden, meer dan 37 K.M. van dezen weg is in handen der reciitschen gevallen. Tussoben Lerida en Cubells is voor de linksehcn nu geen verkeer meer mogelijk. In het officieele legerbericht van Bar celona wordt gezegd, dat de krijgsbedrij ven gisteren in den sector van de boven- Segre beperkt bleven tot geweer- en ge schutvuur. De reciitschen konden tot Caba- ces oprukken. Bij een luchtgevecht is een Messerschmidt-toestel neergeschoten. Uit de van beide zijden te Londen ont vangen Reufcerberichten blijkt, dat de druk der rechtsche troepen tegen de republi- keinsche stellingen in Catalonie aanhoudt. Volgens Barcelona opereeren do Italiaan- sche divisies tegen Vineixa, halverwege tusschen Lerida en Tarragano. De verde digers, die maehinegeweemesten in het heuvelachtige land hebben opgesteld, zijn voortdurend onderworpen aan heftige bom bardementen van geschut en luchtmacht. Burgos maakt melding van drie bron- ten, waar de strijd thans woedt, r?in iCatalonië, bij Madrid en bij Valencia. Voor al aan het laatste front zou verbitterd ge streden worden. Van regeeringszijde wordt verklaard, dat een aantal stellingen bij Castillo Noguero, in de nabijheid van het 40 K.M. Noordelijk van Valencia gelegen Val de Uxo, verloren is gegaan tegen een overweldigende overmacht. In den namid dag zijn de regeeringstroepen tot den tegen aanval overgegaan. vijftig zware bommen laten vallen op de havenwijk van Carthagena. De projectielen kwamen echter in zee terecht, zoodat geen schade is aangericht. Zaterdagavond heeft minister-president Negrin zich door middel van de radio "ge richt tot Noord-Amerika. Hij zeide, dat de strijd1 in Spanje alle landen aangaat: het gaat er\",oirt,:'Cf •"fretHaïid'-'zal worden ge regeerd door 'brute kracht of overeenkom stig de internationale wet, of de wereld' zal worden geregeerd door de totalitaire staten dan wel door do democratie. Men moet thans handelend optreden om te redden. Ten aanzien van het bombardement van Barcelona op Donderdagavond zeide Ne grin, dat men thans reeds 50 dooden en 80 gewonden telt en nog steeds rijden de ambulances. Havas meldt uit Saragossa nog, dat het dorp Granadella; dat de rechtsche troepen zoo juist in bezit hebben genomen, bijna geheel is verwoest. Het vertrek der vrijwilligers uit het gebied der regeering. Op oudejaarsdag is een deel van de in ternationale commissie van toezicht op de terugtrekking der buitenlandsche vrij willigers in Spanje, te Alicante aangeko men. De leden hadden de totale afwezig heid geconstateerd van buitenlandsche een heden in bet regeeringsleger. Een ander deel van de commissie had een onderzoek ingesteld in de garnizoe nen, militaire hospitalen en vlootbases en was tot hetzelfde resultaat gekomen. Mexico wil Spaansche vrijwilligers opnemen. In welingelichte kringen te Barcelona weet men te melden, dat de Mexieaansche' ïegeering zich bereid verklaard heeft alle vrijwilligers uit de internationale garde, die niel naar hun land kunnen terugkeeren, op te nemen. Deze menschen zijn in hoofd zaak Duitschers, Oostenrijkers, Italianen en Tsjechen. FRANKRIJK m, dKiAi m= Nog dit jaar beslissing in Spanje Interview met Franco. Generaal Franco heeft tegenover den directeur van den Diaria Vasco bij de wisseling des jaars een verklaring afge legd, waarin hij o.m. verklaart, dat het nieuwe jaar voor Spanje het jaar der zegevierende beslissing zal zijn. De oor log nadert met reuze schreden zijn einde. Hij zal eindigen met een overwinning der rechtsche wapenen. De slag in 'Catalonië ontwikkelt zich vol gens het program. Het zegevierende ein de daarvan is beslissend voor de beëin diging van den oorlog. Voorts heeft Franco nog verklaringen afgelegd, o.m. over de beteeken is van Span je als Middellandsohe Zee-mogendheid. In dit verband verklaarde hij, dat er drie oredenen zijn, die hem aanleiding zou den geven het Spaanache volk te mobili- seeren, n.l. 1. om d© christelijke leer te verdedigen, ingeval - de christelijke kerk werd bedreigd; 2. ingeval van. ©en bui tenlandsche invasie; 3. in geval van ©en poging om Spanje in de Middellandsche Zee de rol van slaaf 4© laten spelen. Waar ook maar de Middellandsche Zee genoemd wordt, moet Spanje genoemd worden. Alle overeenkomsten betreffende de Middel landsche Zee die zonder Spanje zijn ge sloten, zijn voor Spanje niet bindend. Voortgaande legde Franco den nadruk op de verbondenheid van Spanje met Por tugal. Beide landen hebben hetzelfde ideaal en dezelfde belangen. Tenop- zichte van Latijnsch Amerika kondigde hij aan, dat een principieel standpunt bepaald zal worden. Wet Spaanseh Marokko be treft, zeide hij o.m., dat de verbondenheid daarvan met het Spaanseh© moederland onverwoestbaar is. In Cordoba zal een universiteit voor Oostersche studiën op gericht worden. Aan het einde van zijn verklaringen zeide Franco te wenschen de leider te zijn van alle Spanjaarden. De voorsteilen van Wang Jsjing Wei In de boodschap,, we'ke de vroegere minister-president van China, Wang Tsjmg Wei, aan Tsjang Kai Sjek heeft gezonden, wordt betoogt, dat Konoje feitelijk slechts drie dingen eicht: 1. Vrijheid voor de Japanneezen in China te wonen en er zaken te doen. 2. Samenwerking in den strijd te gen de Komintern. 3. Economische samenwerking Wang Tsjing Wei geeft hierop de volgen de toelichting: Het eerste schept de mogelijkheid van herstel der Noordelijke provincies en van hel in dezen oorlog verloren gebicen van behoud der nationale souvereiniteit en onafhankelijkheid van CEiina. Het tweede behoeft niet noodzakelijker wijs van invloed te zijn op de betrekking van China met de Sovjet-Unie, terwijl het derde punt in beginsel aanvaardbaar is. Indien de nationale regeermg de drie punten aanvaardt, als basis van beraadsla ging over den vréde is de weg open voor onderhandelingen, doch er kan geen vrede worden gesloten, tenzij Japansche leger geheel wordt teruggetrokken. Politieke kringen te Tsjoengking zijn ver rast en verontwaardigd en zij weigerden de veiklaring te gelooven. Zij wijzen erop, dat China onmogelijk de harde voorwaar- den, die Konoje gesteld heeft en door Wang Tsjing Wei gesteund worden, kan aanvaar den. Trouwens, bet buitengewone congres van de Kwo Min Tang, dat in hot voorjaar gehouden is, heeft alleen Tsjang Kai Sjek gemachtigd om uit naam van het volk te spreken. Men verklaart, dat in de hou ding van China geen enkele belangrijke wij zïging zal komen. Clhineesche kringen te Londen zrjn, iiaar Reuter verneemt, geneigd, den stap van Wang le betreuren, daar men vreest, dat deze den onjuisten indruk zal wekken, dat de Chïneesche regeering verdeeld is. Dezé kringen geven als hun meening te kennen, dat geen compromis met Japan mogelijk lijkt. Wang Tsjing Wei, is uit den Kwo Min Tang gezet en van al zijn func ties vervallen verklaard, omdat hij zijn post had verlaten en in tegenstelling met de nationale politiek van'China naar vrede met Japan streeft. De affaire Kreuger in een nieuw licht? Het Stockholmsche „Extrabladet" meldt, dat de affairc-Kreugor weer aan de orde gekomen is op gronn van Parijsche onder zoekingen, die tot nieuwe resultaten ge leid zouden hebben. Kreuger zou zich met van het oven hebben beroofd, doch door samenzweerders omgebracht zijn. De Engeische ministers naar Rome Het programma der ontvangst Officieel wordt thans uit Rome mede gedeeld, dat de Britsehe minister-president en de minister van buitenlandsche zaken in den middag van den llden Januari met een specialen trein te Rome zullen aankomen. Chamberlain en Halifax zullen in de villa „Madame" logeeren. Nog den zelfden dag worden zij door Mussolini ontvangen en des avonds biedt de Duoe in. het Palazzo Venezia een maaltijd Op 12 Januari zullen de gasten kransen neerleggen op de koningsgraven in het pantheon en op het graf van den onbe kenden soldaat Vervolgens worden, zij door den koning-keizer ontvangen, die ie hun ner eer© een noenmaal aanbiedt Des mid dags wonen Chamberlain en Halifax een uitvoering van de fascistische jeugdorga nisaties op het forum Mussolini bij, waar na in de koninklijke opera een gala-voor stelling volgt. Ciano biedt daarna een maal tijd aan. Des Vrijdagsochtends brengen de staatslieden een bezoek aan het Vaticaan en in den middag worden de autarideën- tentoonstelling en de tentoonstelling voor den kolonisatie-arbeid bezichtigd. De gou verneur van Rome houdt dan een ont vangst op hel capitol. Des avonds biedt de Britsehe ambassadeur een maaltijd aan Zaterdagmiddag vertrekken de gasten. Wederom een aanslag in Palestin. Sir Charles Tegait. politiek adviseur der Palestijnsche regeermg is ternauwernood aan den dood or.l snapt, toen zijn auto halverwege tussclwn Jeruzalem en Nabloes vanuit eert hinderlaag werd beschoten. Een zijner medereizigers, üe politieofficier San derson, nerd doodgeschoten. Tegart bleef ongedeerd. De auto maakte deel uit van een con-, ooi Volgens niet officieele schattingen zijn m 1938 in Palestina 1997 personen gedood en 1720 gewond. Er zijn 70 Britten ge dood en 234 gewond, 292 Joden gedood en 649 gewond, terwijl de overige slacht- oifers Arabieren waern. Hiervan wordt een groot deel gevormd door rebellen, die in gevechten met militairen en politie zijn gevallen. Duitschland De Duitsehe kruiser* Scliamhorst, die 26 000 ton meet en in 1936 te water is gelaten, zal op 7 Januari in dienst wor den gesteld. Bij de duikhootbesprekingen tusschen Londen en Berlijn, zouden de Duitsehe autoriteiten ook het vraagstuk der zware kruisers hebben aangeroerd. Men betoogt te Berlijn, dat de Sovjet unie zeven schepen van dit type bouwt, hetgeen Dmitschland volgens het accoord met Engeland de mogelijkheid geeft, vijf eenheden van dezelfde soort te hebben. Drie dergelijke schepen worden thans vol tooid. Frankrijk De begrooting aangenomen. Gedurende de laarwisseling heeft het Fransche pailomcnt druk werk gehad met de afhandeling van de begrooting Zoowel de Senaat ais ae Kamer hebben moties van vertrouwen, gesteld door Da'.agier, aan genomen. Tenslotte heeft de Kamer de begrooting in vierde lezing aangenomen, waarbij minister Reynaud de vertrouwens kwestie had gesteld Senegaleezen naar Dzjibocti. De Fransche mailboolen Sphinx en Clhin- titly zijn Zaterdag uitgevaren, met aan boord een bataljon Senegateezen, die de Fransche troepen in Fransch Somaliland moeten versterken. Hongarije De Hongaarsche politiek Negatieve balans der vriend- srha.pspolitiek jegens Duitseh- laiid. In de „Pesti Naplo' schrijft graaf Beth- len over zware wolken, die boven de betrekkingen tusochen Hongarije en Duitsch- land hangen. Hij bpreekt den wensch uit, dat goeae betrekkingen worden hersteld, niet alleen in de geschriften, maar ook diep in de gemoed'-ren tusschen beide landen. De aan Duitscldand toegeschreven plannen ten aanzien van de Oekraïne noemt Belli- len „een gevaarlijk avontuur", aangezien dit liet beginpunt zou vormen voor een nieuwe Slowaaksclie invasie in Midden- Europa. 'VUiien, die bekend staat voor zijn proDurtsche gevoelens, aarzelt thans niet een nerét'cve balans op te maken van de rmnasc/iapspoütiek jegens Duilsch- land, die door Hongarije sinds 20 jaar gevoerd wordt. Hi, herinnert er om, aan, dat Hongarije niets heeft gedaan om den anstbhiss van Oostenrijk en het Sudeten- land te verhinderen, dat het iedere proef neming met ern restauratie, samenwerking met Oostenrijk en Tsjecho Slowakije van de hand heeft gewezen en geen enkel plan voor een Donaufederatie heeft aan vaar]. „Tnans, >-oo besluit graaf Bethlen, is h°t gemoed van ieder nadenkend Hon gaar vol ongerustheid voor de toekomst." Treedt Hongarije uit den Volkenbond Een meening van den minister van bnitenlandsfhe zaken. Gaat Hongarije den Volkenbond verla ten en zich bij het anti-Komintern pact aansluiten Graaf Csaky, de minister van buitea- landsche zaken, heeft deze mogelijkheid voor de eerste maai aangeroerd in een artikel iu net Nieuwjaarsnummer van den Pester Lloyd. De minister schrijft: Wij hebben de teekenen des tijds begrepen. Wij weten, dat, om het „vertrouwen lo handhaven", openbare manifestaties noodig zijn. Wij kennen en waardeeren hoogelijk de beteekenis van bet anti-Kominternpact, reeds langen tijd, sedert meer dan tienl jaar cons'atc-eren wij de aftakeling v an den Volkenbond De wereidmeening bezint zich te kristalhseeren rond twee le\ ©na beschouwingen, die tegenover elkaar staan, Wij zijn ons er van bewust, dat niemand tegelijkertijd twee levensopvattingen met dezetde overtuiging kan toegedaan zijn. Verder verklaart do minister, dat zijn land volkomen trouw is aan de as-poli tiek en hij erkent, dat Duitschland rechi heeft op een bevoorrechte economische positie in Midden-Europa, Wat betreft de West-Europeesche mo gendheden constateerde Csaky, „dat hef feit, dat men aan de zijde der spilmo- gendheden slaat, met noodzakelijk behoeft te bet-eekenen. dat men zich tegenover de Wesl-Europeesche mgoendlieden stelt". Tsjecho Slowakije Skoda en Krupp Tegenspraak van geruchten. Bevoegde regeeringskringen te Praag heb ben Reuter gemachtigd, de geruchten, vol gens welke de Skoda wapenfabrieken doom Krupp zouden worden overgenomen, te gen te spreken. De Skoda fabrieken hebben, naar Havas nog meldt, verklaard, dat de op 29 Decem ber medegedeelde transactie alleen be- teekenl, dat de Fransche deelneming in de Skoda fabrieken is komen te vervallen door de overdracht van de in het bezit van Sclmeider-Breusot zijnde aandeelen aan de Anglo-Tsjecho Slowaaksche en Praag- sche crediet bank, die een Tsjechisch© hank is. Het geheele kapitaal van de Skod,a-fgl>riéken is dus thans Tn Tsjéchó- Slowaaksche handen. Voormalig Russisch gouverneur pleegt zelfmoord. De Poolsche bladen melden, dat de land- goedbezitter Mirkowitz, ©en voormalig ge neraal en gouverneur van het tsaristisch© Rusland, zelfmoord heeft gepleegd. Zijn bezitting is gelegen bij Ostrog aan de Poolsch-Russische grens. De zelfmoord zou geschied zijn terstond nadat Mirkowitz een onderhoud heeft gehad met een on bekende, die vermoedelijk uit Rusland was gekomen. Men veronderstelt, dat het hier een geval van chantage betreft, temeer daar de oud-generaal den laatsten tijd in,' zeer overspannen toestand verkeerde. Sovjet Rusland De Engesche vllieger, Grover, die een avonturlijke solovlucht heeft ondernomen van Stockholm naar Moskou, op 13 No vember j.lom zijn Russische vrouw naar Engeland te brengen, is vandaag schuldig bevonden aan de onwettige betreding van Russisch grondgebied en veroordeeld tot een boete van 1500 roebels, de inbeslag neming van zijn vliegtuig en de uitzetting uit Rusland gedurende 5 jaren. Zuiveringsactie in Rusland. In een artikel van het orgaan van het volkscommissariaat voor post en telegrafie, de Sotsialistitsjeskaja Swjas, wordt Berman, tot dusverre Sovjet-commissaris der poste rijen, omtrent wien reeds eerder geruch ten de rond© hadden gedaan, volgens wel ke hij zou zijn gearresteerd, saboteur ert staatsvijand genoemd. Officie©! is omtrent een afzetting van Berman nog niets ge meld'. 1 i Vereenigde Staten De sterkte der luchtvloten Superioriteit van Duitsehe en Italiaansche Iu-htvloot. Volgens het rapport van de luchtvaart- deskundigen van de Vereenigde Staten, dat is voorgelegd aan Roosevelt, hebben Duitschland en Italië tezamen een lucht-- macht, welke zesmam zoo sterk Is ala de vereenigde luch'vloten van Engeland en Frankrijk. i Men zegt, dat dit op authentieke statis tieken berust en geloot vindt in hoog© regeenngskringeo. Men verwacht, dat president Roosevelt zijn meening over den wereld toestand zal uiteenzetten in de jaarlijksche boodschap,, die hij aan het Congre» doet toekómen en de volgenne week in een speciale bood schap zijn meening zal zeggen over d© herwapemng der Vereenigde Staten in êd l lucht. u iïcüi- CUUIMIll VtflöCilJjM UH^clljLb, ILClUlt- zondonng van Zon- cu Feestdagen. Pnjs per kwartaal f 2.—; franco per post 2.50. Pnjs per week* 15 ets. Afzon derlijke nummers 4 ets. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertentlen voor het eerstvolgend num mer moeten vóór elf uur aan liet Bureau bezorgd zijn, *s Zaterdags vóór 1* uur. Een bepaalde plaats van advertentie* wordt niet gewaarborgd. CHIED AMSCHE COURANT Pró* der Advertentlen: van 1—5 regels 1155; iedere regel meer f0.30, in het Saterdagnummer 1—5 regels f 1.80, iedere regel meer fOBó Reclames f 0.75 per regel. lncaseokosten5cts poetkwitanties 15 ets. Tarieven -Tin advertentien bij abonnement zijd aan het Bureau verkrijgbaar. Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine Advertentiëo opgenomen t0J50 t/m. 15 woor den, f 0.75 t/m. woorden. Elk woord meer 5 cent tot een maximum van 30 woorden. 'a Woensdags: Kieme Advertentiéntot25woor den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan het Bureau bezorgd. 's Zaterdags Kleme Advertentiën 11.00,indien niet vóór Vrijdagavond 6 aur bezorgd. LUCHOfJ PERPISNAN \AND0mbs mornm OrgeC öfS^==^0LsbNA HUESCA MANRESA S BLANCA MONTBLANCH .4 FALSET BE GASPE C TERUEt| HET CATALAANSCHE FRONT BIJ DENAANVANB VAN HET DECEMBER OFFENSIEF (24 DEC.) NATI0NALEN VIVER SEGOFïfï REPUBLIKEINEN V OFFENSIEF RICHT/NS DER NAT. 0-20 40 SO VALENCIA De vroegere minister-president va»,._CMna is uit de Kv» Min Tsjig gezei." Vijf zware kruisers werden bij gebouwd. Engelsch vlieger veroordeeld. L

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1939 | | pagina 1