EERSTE BLAD. Woensdag 11 Januari 1939 Oorlog in het voorjaar Engeland, Frankrijk en Italië Engeland 91ste Jaargang. Tel. No. 69300 (3 lijnen). BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen} Postrekening No. 5311. BUITENLAND Sombere voorspellingen der Amerikaansche ambassadeurs te Londen en Parijs. Amerika bewapent. Os strijd <n Spanje De reis van Chamberlain Het vluchtelingenvraagstuk De strijd in China Duitschland Het hocgverraadsproces tegen Niekisch c.s. Tsjecho Slowakije De grensincidenten De Britsche belangen in China Spanje Polen Vereenigde Staten Tegenslag voor fioosevelt in congres Mandsjoekwo BINNENLAND Kunst en Wetenschap. Dez» courant verschijnt dagelijks, met uit zondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal f 2.—, franco per post f2.50. Prps per week: 15 ets. Afzon derlijke nummers 4 ets. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertentie': voor het eerstvolgend nnm- nier moeten vóór elf nur aan het Bureau bezorgd lijn, 'e Zaterdags vóór t» uur. Een bepaalde plaats van advertentiën wordt niet gewaarborgd. Prijs der Ad varten tien: van 15 regela f155; Um - OOflG*7 I^ere regel meer f030; in het Zaterdagnuromer rlU- mUO 15 regels f 1.80, iedere regel meer f033 Reclames f0.75 per regel. Incassokostenóct*.; Ctkwltanües 15 ets. faneven van advertentiën ibonnement zijn aan hèt Bureau verkrijgbaar. Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine Ad verten tién opgenomen k 1030 t/m. 15 woor den, I 0.75 tjm. 25 woorden. Elk woord meer 5 cent tot een maximum van 30 woorden. 's WoensdagsKleine Advertentiën tot 25 woor den f 0.25, mita vóór Dinsdagavond 6 uur aan het Bureau bezorgd. *8 Zaterdags; Kleine Advertentiën 14.00, indien niet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd. Het zijn geen optimistische klanken, die uit Amerika tot ons doordringen. Over liet verslag, dat de Amerikaan sche ambassadeurs in Engeland en Frankrijk gisteren over den Europee- schen toestand hebben uitgebracht, in een gezamenlijke ceslolen vergadering van de commissies voor militaire za ken van hel Huis van Afgevaardigden en van den Senaat, verklaarde een Congreslid, dat de vergadering bij had gewoond„Het was zeker een somber beeld voor den vrede." De beide diplomaten waren bijna twee uur in de commissie aanwezig. Van be trouwbare zijde wordt verklaard, dat zij aanbevelingen uitspraken voor een ver grooting van de Amerikaansche defensie, doch zich bepaalden tot het afschilderen van een beeld van wat beschreven wordt als de volkomen chaotische toestanden in Europa. Senator Revnolds, die onder de aanwezigen was, wekte beroering door aan te kondigen, dat hij binnenkort een rede voering in den Senaat zou houden, waar in hij alles zou onthullen, wat gezegd is in de beslolen zitting van gisteren. Zijn collega's hopen echter hem daarvan te weerhouden. Leden der commissie heb ben onthuld dat er eenige gedachienwis- seling is gevoerd over het rapport, dat, naar beweerd wordt, door Lindbergh zou zijn uitgebracht over de Duitsclie luciht- sterkte. Verklaard wordt, dat de ambas sadeurs bet vooigesteld hebben, alsof Duitschland verheugd er over is, dat het rapport uitgebracht is. Uiteengezet werd echter, dat de inlichtingen voor een groot deel bevestigen, wat reeds door de mili taire waarnemers vernomen was.,. Alle leden verheten de vergadering met betrokken gezichten.. Verscheidene verheel den met den ernst van-den door-de am— hassadeurs in het licht gestelden toe stand. Wanneer de bedoeling van do vergade ring was, zooals velen hier veronderstellen, het geweldige tcwapeningsprogram van Roosevelt te vergemakkelijken, dan lijkt het op het eerste gezicht alsof zij bizon- der Ruecesvo, gfweest is Een nader bericht meldt, dat, volgons een lid der commissid^voor militaire za ken, Kennedy, de ambassadeur te Lenden, gezegd Zn hebben, „dat wellicht in het voorjaar een wereldoorlog uit zal br- ken" Ook Bu'htl, de ambassadeu.r te Paiijs, zou zich in dezen zin hebben uit gelaten Kennedy, aldus de zegsman, voorspelde, dat de cor'og op een of twee manieren zou kunnen uitbreken, ten eerste na over weldiging van de Oekraïne door Duitsch land en ten. tweede na een ttaliaansche poging zich van Tunis meester te maken. Een oud lid van de commissie zeide, dat de door de beide ambassadeurs ge dane onthullingen de „ontstellenJste wa ren, die ik gehoord heb, sedert ik m het Congres kwam". Kennedy zou de commissie gegevens hebben voorgelegd belroFfende de sterkte der Duitsehc luchtmacb, welke door Lind bergh zijn verzameld. Men zegt, dat vol gens het rapport van Lindbergh Duitsch land 10.000 "hegtuigen der eerste linie bezit en dat brer maandelijks 120D toe stellen bijnomen De les, die men hieruit kan trekken, aldus zou Kennedy verklaard hebben, is dat men gereed dient te zijn. «tv»» A:, Ee» der demonstranten bij het vertrek van Chanrikrlun naar Bonte, wordt door de Ixmdensehe politie nabij* bet Victoria Station gearresteerd. President Roosevelt had reeds tevoren overleg gepleegd met den minister van oorlog, Woodring, en generaal Craig, chef van den generakn staf van het Amerikaan- sche leger, over het nationale defensie plan, dat hij binnenkort zal indienen bij het Congres. Vervolgens heeft de president den adjunct-secretaris van marine, Edison, ontvangen ia verband met dezelfde kwestie en met de bespoediging van het bouw programma der oorlogsschepen. Uitgaven voor bewapening. Belangwekkend is het eens na te «aan, wat de wereld voor bewapening zooal uit geeft. Blijkens het militaire jaarboekje van den Volkenboni1 voor 1938 bedroegen de mili taire uitgaven in de geheele wereld in 1938 bijna 9,500 millioen goud dollars, tegen 8 millioen in 1937. Van de 9,400 milllloen, die de eerste militaire uitgaven van 64 Janden in 1938 vormen, komen voor re kening van de zeven groote mogendhe- dan alleen al 7,400 millioen, d.i. ongeveer 78,7 pet. van Let totaal. Tien jaar gele den, in 1929, bedroegen de militaire uit gaven van deze zelfde zeven landen slechts 2.800 dollar of ongeveer 66.7 pet. van het totaal, zijnde 4,200 millioen. Defeusicbocdschap van ltoosevelt. Beuter meldde gis'eren, dat Rooseie.'t bekend heeft gemaakt, dat hij zijn defen siebooösdiap morgen aan het Congres zou doen toekomen. Economische sancties. De beweging ten gunste van economische en financieele sancties tegen Japan stuit op een cersie beloon van verzet. De repubikeinsche senator van Idaho, Borah, heeft u.l. verklaard: „Ik beschouw economische sancties als ©en eersten stap naar den oorlog. Ik zou ze niet witten toepassen,- zonder gereed .te zijn-oorlog te voeren. 'Het zijn géenszins vreedzame middelen." Senator Piltmin, voorzitler van de Se naatscommissie voor builenlandsche zaken- is van tegenovergestelde meening: „Waar om een man fusilleeren, zoo verklaart hij, wanneer gij hom er toe kunt brengen uw rechten te eerbiedigen door hem uit te hongeren?" Amerika's luchtvloot, Als een demonstratie van macht moe ten wij het bericht opvatten van een lange afstandsi lucht van 48 twee-motorig© bom menwerpers, die met in totaal 336 man aan boord, van de basis San Diego (Ca- lifornië), vertrokken zijn naar de basis Aruba op de Kk-ine Antillen, om deel te nemen aan de manoeuvres van de Ame rikaansche viool in de Caraischo zee. De eerste etappe, van San Diego naar Pana ma, een afstand "an 4.500 K.M., moet zonder tusschenlapding worden afgelegd. Belangrijke rcchtscbc lrocpcn- bew egingen? Uit Hendaye wordt gemeld, dat de Fransch-Spaansche grens weer geslolon is voor tenminste vier dagen. Men meent, dat waarschijnlijk belangrijke bewegingen van reserve-troepen uit Na val re en van de Noordelijke grens geschieden naar het front van Estremadura. Van het strijdiooncel. De rechlsche troepen, zoo meldt Reuter uit Burgos, hebben in den Zuidelijken sec tor van het Catalaansche front thans Pra- des, op 32 K.M. van Taragona bere>kt. Naar Lerida terugla-erende waarnemers ver klaren volgens ditzelfde bericht, dat het ar tillerievuur der reehtsehen zelden beant woord' werd, en dat de oprukkende troe pen over het algemeen geen tegenstand ondervinden. De Reuter-correspondent te Barcelona, die een bezoek aan de fronten heeft ge bracht, meldt, dat het weer omgeslagen is, en dat hij in het geheel geen vlieg tuigen meer heeft gezien. Het weer is ech ter te laat veranderd om nog ten goede te kunnen komen aan de regeeringstroe- pen, die drie weken lang tegenstand heb ben geboden aan het grootste rechtsehe offensief van den oorlog onder omstandig heden, die allesbehalve gunstig waren voor de aanvallende vliegtuigen, artillerie en tanks. Het ongeveer 150 K.M. lange linksohe front is nog niet verbroken en de troepen van Franco zijn nog ver verwijderd van de voornaamste verdedigingslinie der re- geeringstroep-en -In het linksohe legerbericiht wordt vol gens Havas nog gezegd, dat de aanvallen, die de opstandelingen aan het front van Estremadura met behulp van de van an dere fronten afkomstige versterkingen heb ben ondernomen op de stellingen Sierra Trapera, en Torre Joncillo, krachtig zijn afgeslagen. Besprekingen te Parijs. Minister-president Chamberlain en Lord Halifax zijn gistermiddag 14.10 uur te Calais aangekomen. Om kwart voor zes arriveerden zij in Parijs. Vergezeld van Daladier, en Bonnet, begaven Chamber lain en Halifax zich van het station naar den Quai d' Orsay; zij trokken zich on middellijk terug in de Salon de la Ro tonde, waar hun de thee werd geser veerd. De besprekingen duurden tot zeven uur De geheele toestand werd onder oogen ge zien in het licht van de reeds genomen besluiten. De Britsche ministers gaven een overzicht van hetgeen zij te Rome zou den zeggen en Daladier en Bonnet ble ken het volkomen eens met het Britsche standpunt. Men gelooft, dat Daladier en Bonnet een uiteenzetting hebben gegeven van hun standpunt ten aanzien van de Italiaanschen eischen en dat de Britsche ministers het daarmede- geheel eens wa ren." Om half acht vertrokken de Britsche ministers. In Italië aangekomen. De speciale trein, waarmede Chamber- Iain, Halifax en hun gevolg de reis naar Rome maakten, is vanochtend om tien voor acht, komende uit Frankrijk, te Turijn aangekomen. Na een kort oponthoud, is de trein naar Rome vertrokken. De besprekingen van Rublee te Berlijn. Reuter verneemt, dat de beraadslagingen, welke- Rublee, de directeur van het ©mi gratie-comité der Evian-cbnferentie, van daag te Berlijn zal beginnen, geschieden zullen op de basis van een plan dat Schacht mee naar Londen bracht Rublee heeft geen pasklaar gemaakt plan meegenomen. Het plan van Schacht, dat beschouwd wordt als een j maximum der Duitsclie eischen, wordt in zijn tegenwoor- digen vorm onuitvoerbaar geacht. Het ver luidt, dat Schacht te kennen heeft ge geven, dat zrjn plan niet het laatste woord van Duitschland' in deze, aangelegenheid' inhield'. Het Duitsehe voorstel voor een Jood- sche leening ten -bedrage van een half millioen pond sterling, terug te betalen, door een extra-uitvoer,, doet het probleem rijzen hoe deze vergroot© consumptie -in het buitenland zal worden geschikt. Naar het schijnt stelt Duitschland zich voor, dat de Joden over de geheele we reld' bereid zullen zijn den boycot van Duitsehe goedetren te staken ten einde hun broeders in Duitschland te helpen. Doch zelfs indien het wereldjodendom zou willen, zou het dan in staat zijn een dergelijke leening op te brengen? Er is goede reden om aan te nemen, dat do hulpbronnen der buitenlandsche Joden reeds zijn opgedroogd door de hulp- verioening aan Duitsclie Joden. Dan wordt gevraagd hoe oudere Joden, die Duitsch land' niet verlaten, gesteund zullen wor den, terwijl het Duitsehe plan inzake oen emigratie over een tijavak van drie jaren eveneens verscheidene kwesties opwerpt Naar het schijnt, is do organisatie van het financieele deel van het plan zeer in gewikkeld en vaag. Duitschland stelt voor, het in handen te stellen van oen groep trustees, o.v>. een buitenlander. Intussehen heeft, naar verluidt, dr. Schacht, de zeer bepaalde verzekering ge geven, dat er geen verdere anti-Joodsche inaalregelen in Duitschland zullen worden genomen aleer de onderhandelingen voor een einigiatieleening definitief zullen zijn mislukt. Wat ie Rome besproken zal worden. Do Times schrijft uit Parijs, dal Cham berlain tijdens het onderhoud aan de Quai d' rOs-ay zeer zeker heeft herhaald, dat bij geenszins voornemens is a's bemiddelaar op te treden tusschen Frankrijk en Italië en dat er geen sprake zou kunnen zijn vaii een toekenning van oorlogsrechten aa'i Franco, zoo Lang de bij de overeenkomst van Londen gestelde voorwaarden niet zon den zijn vervuld en ten slotte, dat een goede verstandhouding tusschen Engeland en Italië uiteindelijk zou afhangen van de eerbiediging van den status quo in de Middel! andsche Zee. Hoe het zij de mi nisters der beide landen hebben over het onderhoud hun volledige voldoening uitge sproken en dit kan zonder gevaar voor een vergissing voor iets anders dan een diplomatieke formule worden gehouden. De Daily Expres! meldt uit Rome, dat de Italianen hopen, dat Cihamberlain een plan zal meenemen tot economische hulp. verleening aan Italië welks financieele toe stand, naar men zegt, wanhopig zou zijn, Als tegenprestatie voor deze hulp zou Italië concrete bewijzen geven van zijn voorne men de verplichtingen, voortvloeiende uit de verdragen en met name den status quo in de Middellandsche Zee te eerbie dige»- Amerika en China. De Japansclie minister van buitenland sche zaken, Arita, zal, volgens de ,Ko- koemin Sjimboen", den Amerikaanschen ambassadeur grew, ontvangen, alvorens deze met verlof naar Washington vertrekt en hem de Japansehe po'itiek in China uiteen zeiten. Tevens zal Arita wijzen op de minder gelukkige situatie, wanneer Amerika vol hardt in zijn steunverleening aan Tsjang Kaï Sjek, waardoor Japan wellicht zijn belofte om de Amerikaansche rechten en belangen in China te zul'en eerbiedigen, zou moeten herzien. Arita zal den ambassadeur voorts wij zen op het Amerikaansche wanbegrip dat Japan onmogelijk China zou kunnen ont wikkelen zonder buitenlandsch kapitaal aan te trekken. Vonnis gevold: Niekisch krijgt levenslange tuchthuisstraf. In het proces tegen Niekisch c.s. voor het volksgerechtshof is gisteren vonnis geveld. Niekisch, de voornaamste beklaagde, werd wegens voorbereiding tot hoogverraad en wegens inbreuk op de wet betreffende het vormen van nieuwe partijen veroordeeld tot levenslange tuchthuisstraf en duurzaam verlies van eererecüiten. De beklaagde Dreclisel weid om dezelf de redenen veroordeeld tot drie en ©en half jaar tuchthuisslrnf en drie en een half jaar verlies van eerereohten, met aftrek voor beide straffen van een jaar en negen maanden preventieve hechtenis. De beklaagde Krocger kreeg alleen we gens inbreuk op de wet op de vorming van nieuwe partijen een jaar en neger maanden gevangenisstraf, welke als uitge zeten beschouwd wordt door de preventieve hechtenis. De semi-offioieele mededeeling veegt hieraan nog toe: ,Alet deze vonnissen zal wel een einde zijn gemaakt aan de combinaties van ver scheidene Imitenlandsche dagbladen, die dit proces- o-'p sensationeel© wijze -trachtten op te blazen door te beweren, dat Niekisch aanslagen op leidende persoonlijkheden van het Dorde Rijk voorbereid Iieeff en deilhalve (er dood veroaniee'd zou woelen". Vctsehaarschte. - In verband met do vetsdhaarschte, die blijft beslaan, heeft Duitschland aan Hon garije verzocht tot eind Februari een kwart te leveren van het totale contingent van 1000 wagons vet, dat opgenomen is in de Duitsdi-Hongaai sche overeenkomst. Nor maal was het contingent leverbaar in drie zendingen, waarvan een derde slechts in den loop van het eerste halve jaar van 1938. Men meent te welen, dat Duitschland de mogelijkheid geopend heeft van be tere prijzen in go va] Hongarije in staat zou zijn de leveringen te verhaasten. Von Ribliciifrop gaat naar Warschau. \an scmi-olficieele zijde wordt verno men, dat Von Rihbentrop, een uilnoodi- qing om een bezoek te konten brengen aan Warschau, heeft aangenomen. Het hezoelc zal een officieel tegenbe zoek zijn voor het bezoek van den Pool- f-cben minister van buitenlandsche zaken aan Berlijn in Juni 1935. Muil néémt aan, da! Van Rihbentrop nog in oen loop van dezen winter naar War schau zal gaan, doch con datum schijnt nog niet bepanld le zijn. Een Julius Stndcher-school". (listeravond werd aan de universiteit te Berlijn een „Julius Streieher-schoo! ge opend, onder voorzitterschap van Julius Streicher Prof Deeg hield een lezing over „De Joden in de geschiedenis van het Duitsehe recht". In deze voordracht hield prof. Deeg een scherp requisifo'r tegen de Joden. Protest te Boedapest. De regeering van Tsjecho Slowakije heeft haar diplomalieken vertegenwoordiger te Boedapest opgedragen te protesteeren in verhand met het incident van Nagygejoec. Ingevolge een overeenkomst, bereikt door de gemengde HongaarscliTsiecho- Slowaakscbe commissie, die na het grens incident bij Munkacs bijeengekomen is, heb ben de Tsjecho Slowaaksche troepen een neutrale zöne rond Munkacs ontruimd. De Hongaarsche troepen blijven echter in de stellingen, die zij voor het grens incident bezet hielden. De naar aanlei ding van het grensincident hij Munkacs ge maakte gevangenen, worden uitgewisseld. De HongaarschTsjecho Slowaaksche ge mengde militaire commissie komt morgen ochtend bijeen en zij moet haar werkzaam heden voor den vijftienden dezer beëin digd hebben. Drastische plannen in ernstige overweging. De Britsche regeenng overweegt thans ernstig de middelen waarop zij de Britsche belangen in China tegen de Japansehe in dringing kan verdedigen, aldus de politieke correspondent van Financial News. De beoogde maatregelen zijn var. wijde strekking en veie hiervan zijn erop gericht den Britschen handel in Cküna te verledi gen door het verlecnen van directon sleun aan de Chineesche regeenng in haar strijd tegen Japan. Andere maalregelen zullen, naar venvacht kan worden, van meer direc- ten invloed zijn op den handel en fi lan- cieelen toestand van Japan dan op de weerstandskracht van China. Een van de manieren, welke mij aan do hand werd gedaan, aldus de corre.spondent, is het verdedigen van het Chineesche be taalmiddel tegen de aanhoudende Japansdie pogingen de stabiliteit hiervan te onder mijnen. Een andere en meer rechtst reeks ch© maatregel zou rijn het aangaan van een leening, welke gebruikt moet worden spe ciaal tot steun van de valuta. Zulk een leening zou de meeste waarde hebben in dien zoowel Groot-Brit tannic als de Ver een! gde Staten daaraan deelnemen en, 'naar Financial News verneemt, heeft de Chinee sche regeering inderdaad informeele voor stellen gedaan aan beide regeeringen voor een dergelijke leening. Op het oogenblik evenwel valt niet aan te nemen, dat de Britsche regeenng bereid is een zoo defi- ticve houding aan te nemen. Een nieuwe snelle torpedoboot. Gisteren zijn op de Solent pioeven ge nomen met een nieuwe torpedoboot. Het nieuwe type is 70 voet lang, uitgerust met drie 1000 p.k. motoren en bewapend met twee 21 duims of vier 18 duims lor* pedolanceerbuizen. Het heeft drie geschuts torens, een apparaat voor het maken van rookgordijnen en een toestel voor dieptebommen. Het hoeft geen masten of pijpen. Ook zou het 't geringste doelwit bieden van allo oppervlakteschepen. Voorts kan een kanon op het schip aangebracht worden, waarvan men meent, dat het de pantsers van duik- booten en destroyers kan doorboren. De uitvinder, Scott Paine, demonstreerde hoe de snelheid van 40 tot 8 knooperu verminderd kan worden in drie seconden en verhoogd van 10, tot 40 in 8 seconden. De bemanning van de „Jose tuis Diez". De officieren en de bemanning van de Jose Luis Diez", de torpedoboot der Spaanscho regeoring, die te Gibraltar .ge ïnterneerd werd, zijn aan boord van Brit sche torpedojagers naar Alroeria vertrokken Een handelsdelegatie naar Moskou? Poolsche bladen meenen to weten, dat op 18 dezer een Poolsche handelsdelegatie) naar Moskou zal vertrekken. Crediet voor steun verleening vcr'aagd. President lluosheeft gisteren zijn oerslen tegenslag in he' Congres geleden. Een sui/Commissie uit tiet Huis van Af gevaardigden heeft n.l. het door den pre sident oorgesUdde 'reJnig van 875 mil lioen dollar, dat moe' dienen om tot 1 Juli a.s de steunverleening te financieren, met 150 millioen doliat beperkt. Hongarije erkent Mandsjoekwo. Tsjang Isjing Hooi, de eerste minister van Mandsjoekwo heeft van de Hongaar sche regeering de mededeeling ontvangen, dat Hongarije Mandsjoekwo formeel erkend'. Deze mededeeling is te Hsingking offi cieel gepubliceerd. Wettelijke regeling voor tarieven voor notarissen. In een schrijven aan den voorzitter van do Tweede Kamer deelt de minister van justitie mede, dat hij een commissie heeft ingesteld, aan welke is opgedragen, een wettelijke regeling te ontwerpen inzake do tarieven, welke de notarissen in acht dienen te nemen hij de vaststelling van' het hun verschuldigde wegens de verrich tingen, waartoe zij krachtens wettelijk voor schrift bevoegd zijn, alsmede wegens die, welke in hun practijk gebruikelijk zijn, of daarmede samenhangen. Fan deze commissie is benoemd tot voorzitter: prol. mr. A.'H. M. J. van Kan te 's-Gravenhage. Paderewski naar de Vereenigde 'Staten. Het Warsehausehe bi ad „Dobry Wiec- zor" bericht, dat Paderewski over drie weken zal vertrekken naar de- Vereenig de Staten, waar hij ©en aantal concer ten zal geven.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1939 | | pagina 1