V WMi
Zal de politieke crisis in
uitbarsten
)i t,
TWEEDE BLAD
SCHIEDAMSCHE COURANT
sfS
De heer Spaaak heeft alle middelen uitgeput
om de moeilijkheden uit den weg te gaan.
Aandrang tot kamerontbinding.
(Van onzen Brusselsehen correspondent).
Do latent© crisis in do Belgische po
litiek, staatop het punt een beslis
sende wonding te nemen. De heer
Spaak, socialistisch - eerste minister,
heeft alle middelen uitgeput om de
moeilijkheden, die zich op zijn -weg
voordeden, uit den wég te gaan. Do
knoop moet worden doorgehakt en
het politiek scenario van deze week
zal dan ook zeer waarschijnlijk, een
ontknooping hebbed, "welke nog. niet,
kan worden bepaald; maar die in een
of anderen zin een besluit moet bren
gen.
Het persoonlek erediet van den eerst©
minister is in den laatsten tijd bizonder
aangetast. De kwestie van de erkenning
van Burgos heeft hem gebracht tot een
houding van aarzeling, van geven en
nemen, van beioven en' nipt,dp©n,- vanver
warring tusschien nati otiaal belang eii partij
belang, welke het tegendeel is van de" be
slistheid waarmee een staatsman uit moet
kunnen komen voor vraagstukken, welke
van essentieele beteeken is zijn.
De Burges-Ka.sk.
Men weet, dat in den grond de Burgos-
L/-ik ongetwijfeld op zich zelf geen essen
tieel© zaak is. De ideologische hartslpch-
ten zijn er door los gekomen en worden
tevens gebruikt óm de regeering een ]>een-
tje te lichten. De Burgoskwestie is het
voorwendsel, omdat niet allen er openlijk
voor uit wiileu komen, dat zij genoeg heb
ben van het stelsel der drie partijen-regee-
ring. In werkelijkheid vólgt de'- regeering
geen beleid meer om uit de financieel©
en economische moeilijkheden t© komen.
Zij is een zeer conservatieve regeering
en, in zekeren zin. In de meest
igue organen gaal kritiek op, om
dat het politiek geschipper de hoofdzaak
schijnt te zijn geworden, kwestie van zich
aan het bewind vast te klampen, waar
naast, de gemakkelijkste, „oplossing, n.J,.
nieuwe „belastingen,•'.Vt'or^t^è|t-öitffttÊ^ffi*
de rnoebykhedén te overwaihéisi, "-'wphébjy-
nog komt, dat deze belastingenVbjj gedeel
ten, zonder dat liefden sóh'ijii h'etfC.alèr'
het ware worden afgeperst. -a
De heer Spaak is de nian, die het minst
haastig is. Hij lieeft geineend, dat tijd
voor hem zou werken. 11 ij heeft inderdaad
gewerkt, vermits de hem- Era, Vandervóide,
zijn voornaamsle tegenstander,- is over
leden.
De verdeeldheid in de socialistische ran-
gen is ©r niet door verdwenen, Zij-is^zelfs
zoo belangrijk gebleven, dat men - lietin
Je partij niet eens is kunnen .worden,-tót
dusver, over een plaatsvervanger, zoixlat
men het vooralsnog zonder, vóêrzitter stel"
len moet. Doch' -de besluiten vari dé partij
congressen inzake de Spaanschc politiek
blijven gehandhaafd, wat betoekent, «dat
dié. zeer zéker góéd, 'wjj (meenên volledig
geadviseerd wordt, ''niet gewild. En alles
moet opnieuw wórden bégonnén. De R.K.
en ook 'de meeste' libéralen, blijven op hun
standpunt staan er nioet een vertegenwoor
diging kómen; De socialisten blijven ver
deeld, met een meerderheid tegen; indien
een nieuw congres- dehouding 'niet her
ziet, watonwaarschijnlijk is. -
Op "17 Januari" komen de' wetgevende
Kamers' ophieuw bijéén.' De- Burgoskwesüe
is als een hypotheek op geheel de active
teit van de rëgeëring. Dozé'hypotheek'moet
worden 'afgelost. De' heer Spaak - zal te
kiézen hébbêh 'tiissoKèn de-'breuk met zijn
partij en hétbewind.* Hoe hij het anders
klaar zou kunnen spelen is voodoopig een
raadsel. Zijn handigheid is bekend, doch
naast den heer Vandervelde zijn er nog
genoeg „vriendschappelijke" tegenstanders
gebleven in zijn partij om hem het leven
zuur temaken/- ;;v<
Het. is bekend,.- datde heer «Spaak- met
één hervormde regeeiihg voor de Kamer
wil- komen op' 17 Januari; Er zouden
drie nieuwe zelfstandige ministeries 'wor
den opgericht, namelijk landbouw, buiten-
laiidsclie handel en bestrijding van de
werkloosheid', terwijl de verdeeling der
portefeuilles zou berusten op een combi
natie van vijf socialisten, vier R.K. en
drie liberalen. De onderhandelingen over
deze hervorming werden reeds geruimen
tijd gevoerd. De beslissing gaat gepaard
met de beslissing over Burgos. De koning
is te Brussel teruggekeerd uit Zuid-Frank
rijk en nu moet een definitieve houding
worden 'aangenomen.
Parkm en Ison t bi nd in g
Do grootste troef in de handen van' den
heer Spaak, wat zijn eigen partij betreft,
is nog steeds d6 kwestie van de parle-
mentsontbiiKliug, welke -«.onvermijdelijk
schijnt, indien het tot een crisis moest
komen. Van R.K. zijde wordt er in zekere
kringen krachtig op aangestuurd en is men
van meening/ dat de combinatie van. drié
partijen aapjihêt-' bewind Verderfelijk is",
;Uat_ het sót'iajUw.eUè.nSföenaaJmoetwar
"VRIJDAG 13 JANUARI 1939. Ne. 22069.
BINNENLAND
iïi4d> ilü-t dg^aagf 'deliand -;'mó<t war-
dim; geboücjéif -aéó''uitróeiï!igvan misbrui
ken
bévórdermg van handöf ënjiidustrie, niet
-een -minimum ;éan''; staatsijémoeiïng," enz',
kortom f' dat, een deHatieppïitiékm'oef ..wor
den'/gevoerd, .«in den goed-^b'ègrepen - zin
vaa két -woord, kortom de politiek 'welke
werd' voorgestaandoor dén 'afgetreden mi
nister Ivan financiën,'M.- L. Gérard. De
dubbelzinnigheid van - het" beleid van den
.heer. Spaak komt andermaal, aan 'het licht
■door de;omstaiidigheid, :dat de"heer Gérard
werd opgevolgd 'door dèii' béér'.Janssen,
dé .regéénng heeftyerlatén, 'rndar dat; hij
'dj©.; ,2ich„;daagb_ te...ypren óver geheel de
lijn met de opvattingen van den lieer
Gérard-' had 'aceoord verklaard.'
- Hetkomt er dus op 'aan ,ziiii partiiee-
geen vertegenwoordiger naar - Burgos -raag. nooten wn -sohijpVoddLiing te versehai-
worden gezonden, zonder dat 'de ^ocialis-j'fen. al!es er tóngsIotte
tische ministers onts.ag zouden' nemendérl;- dat géen vaste liüek
Dezer dagen vergaderden de vereemg- vóórd rw» nu-
de commissies van buitóandsclK-iakJL f* -meo 'n®cöo?ïeo'
van Kamer en Senaat, waaruit blijkt dat V* gemeenteverkiezingen de rexiston
de eerste minister aan Burgos Jn Mor-7 w
mule heeft voorgesteld,-wélke door Franco 7' 7. t nieUV?^ raadpleging
niet is aanvaard en neerkomt 1 V<K'r 7" de wind
vertegenwoordiging welke zich „in het bi- brengen Vers.dreidene
zonder mcl de cornmeimëele en econo-1,7 VS w fr 7 ook opea'
tnische belangen" zou belasten. Dat is an-! J7- 1 dat lont'JmdülS en nieuwe
dermaaJ een Spaaksche oplossing Hetver-kiBzmgea m ide huidige onhandigheden
komt er op aan den indruk te vervfekkxm f °pkfm« ZOU Z1JQ' Naiwt het Pr<>
dat de vertegenwoordiging een economisch ff'" 7? d? richtlijnen van
karakter hebben zal. "tenvij! in werSk het. cegeenngsteleid m ©en zin van bezui-
heid- de vertegenwoordiging vee] voltedi-1 ^g* Z'J- M im'"7S "°S ta! vatl. v"mag'
eer zou ziin rwh in i? stukken waarover de drie regeermgspar-
g ZOU Z,jn' f>0th h,eraan heeft Franco tijen het niet eens kunnen worden, zomüs
de alcoliolkwestie, de plannen tot econo
mische legJementeering, de kwestie van
de verplichte verzekering tegen werkloos
heid, enz. Om aan te toon-en hoe weinig
houvast de regéeringspolitiek biedt, wordt
geregeid aangehaald, dat aan de werk
gevers nu reeds ©en last wordt opgelegd
in verband met verplichte werkloosheids
verzekering,- óp grond van een wet, wel
ke nog niet eens een wet is.
Er worden ook wel internationale
moeilijkheden gevreesd, overstaan waar
van een nationale aanéengeslotanheid'
wenschelijk is, 'doch hierop wordt
geantwoord, dat ook met het oog daarop
verplaatsing^ van het zwaartepunt der re
geering buiten overwegenden sodalisti-
schen in vloed, die zich niet kan onttrek
ken aan het partijbelang, dat alles pri
meert, wenschelrjk is.
Aldus is de oriënteering, zooals deze
blijkt door de verschillende uitingen van
de openbare meening. Voor den toeschou
wer is het een feit, dat, zooals de zaken
nu staan, bij een dringende oplossing es
sentieele belangen van die Belgisch© be
volking, onmiddellijke en toekomstige, met
het oog op den finantieelen en budgetairen
tóestand', zijn betrokken.
De jeugdige Britsch Indische filmspeler
rd frnvtier<ie gisteren te Amsterdam.
De jong© acteur in zijn hotelkamer.
De Duitsche stap
bij de Nederlandsche regeering
Is reeds gedaan.
Naar aanleiding van het bericht uit
- Duitsche bron in zake een stap van
den Duitschen gezant t© 's-Graven-
liage bij de Nederlandsche regeering,
welk bericht wij gisteren in ons blad
opnamen, vernemen wi) van bevoegde
zijde, dat de Duitsche gezant reeds
onmiddellijk na de geconstateerde fei
ten zich tot dén. ..rmniptér Van buiten-
landsche zaken heeft gewend. De mi-
nisier heeft. zija.. léédwëhen';uitgespro-
ken en eenonderzoek toegezegd.
Het vluchtelingenvraagstuk
Opnieuw vragen aan den minisier.
Het (v.d.) Eerste Kaïneriid Van Embdeu
heeft den minister-van ji^titie de.volgen
de vragen gesteld: I
Heeft..de minister,bij;nader.'inzien wel
zekerheid," da't zijn op ;7 januari jj. in
gezonden antwoord óp de' vTagen'van'mevr.
MackayKalz, betreffende de terugieiding
van Duitscli-Joodsche vluchtelingen en be
paaldelijk 's ministers mededeeling, dat
„terugleiding dient plaats te hebben, met
dien verstande, dat in bizondere gevallen,
niet name wanneer onmiddellijk levensge
vaar aanwezig moet worden geacht, van
dien maatregel wordt afgezien."
Voliedigcn weerslag vormt op het onder
2 gevrpagde? (hel gevraagde luidde; ...heeft
de minister zich vooraf verzekerd, dat dez©
maatregel d.w.z. de opdracht aan de po-
lihe-autoriteiten de Dunsch-Joodsche vluch
telingen, die zonder verlof na een bepaal
den datum Nederland zijn binnengekomen,
weer naar Duitscidand terug ie leiden,
niet tengevolge zal hebben,' dat voor ver
reweg de meesten dezer vluchtelingen
levensgevaar aanwezig zal zijn?)
Heeft de minister niet aén zekere amb
tenaren opdracht of machtiging verleend
om bedoelde terugleiding te voltrekken,
tenzij naar hun oordeel onmiddellijk levens
gevaar aanwezig. -mpét wórden geacht?
Zoo ja, aan welke .ambtenaren en on
der welke «waarborgen voor dit levensbe
lang van den- vluchteling oefenen zij dez©
bevoegdheid uit?
Indien de 'minister zou hebben voorge
schreven, dat aan hem zelf moet worden
voorgelegd elk geval, -waarin een vluchte
ling betoogt:, dat terugleiding voor hem
onmiddellijk levensgevaar oplevert, op wel
ke wijze verkrijgt Zijne Excellentie dan
zekerheid' gelet op de ^praktijken, die
zich, ten gevolge van debekende ter zijd©
schuiving der vreemdelingenwet ontwik
keld hebben dat allo lagereautoritei
ten dit voorschrift stipt nakomen?
Wordt dé diep - ingrijpende beslissing,
dat het beweerde gevaar niet aanwezig
moet worden geacht, door den minister of
eventueel de lagere autoriteit genomen uit
sluitend op grond van schriftelijke en zorg
vuldig gemotiveerde rapporten? Heeft de
minister zekerheid, dat die rapporten nim
mer gebaseerd zijn b.v. ten gevolg©
van tijdsgebrek - op louter indrukken
zonder nailer onderzoek?
Uit welke bronnen verkrijgt de rappor-
teerende ambtenaar gewoonlijk de gegevens,
waarop hij zijn advies grondvest?
Krijgt de vluchteling, alvorens het rap
port wordt overgelegd, er tijdig inzage van,
opdat hij of zijn raadsman tegenover mo
gelijke vergissingen of andere vermeende
onjuistheden zijn nadere toelichting kan
stellen?
Zijn den vluchteling ter bescherming van
zijn belangen wellicht nog andere ver
weermiddelen toegekend, die aan. de pro
cedure, waaraan hij onderworpen wordt,
althans eenigermate een rechtskarakter zou
den verleenen?
Welke tijdsduur staat gemeenlijk voor
oegen in de kwalificatie „onmiddellijk
levensgevaar?" Heeft de.minister ook hier
omtrent voorschriften gegeven
Wordt een dreigende opsluiting in een
concentratiekamp al of -niet als een on
middellijk levensgevaar aangemerkt?
In de aula van het Koloniaal Instituut te Amsterdam had gistermiddag een open
bare zitting plaats ter herdenking van het 25-jarig bestaan van de Collectieve Ar
beidsovereenkomst en de uitoefening van 25 jaren bedrijfsreehtspraak in het boekdruk-
kersbedrijf. Prof. mr. Paul Schellen tijdens zijn rede.
Met den trein arriveerde de Fransche film art rice Yvonne Prin temps gisteravond in de
hoofdstad voor de bijwoning der Nederlandsche première van haar nieuwe film ..Drie
-
ii
Een tuinhuisje voor den ex-keizer.
Naax wij vernemen is het plan van het
comité, dat zich te Doom onder voor
zitterschap van den burgemeester gevormd
heeft, om den ex-keizer op zijn tachtigsten
verjaardag namens de burgerij ©en hulde
blijk aan te bieden, volkomen geslaagd.
Op den 27en Januari zal den ex-keizeor
een tuinhuisje worden aangeboden, dat
geplaatst zal worden in de nieuwe uitbrei
ding van het Pinetum in het park van
Huize Doom. Door de Nederlandsche re
laties van den keizer is ©en bedrag bij
eengebracht, waarvoor zeldzame naaldge
wassen zullen worden aangekocht, ©ven
eens ten behoeve van genoemd' Pinetum.
Het plaatselijk muziekcorps „De Harmo
nie" zal den tachtig-jarige een muzikale
hulde brengen.
Rotterdam in 1938
Nieuwjaarsrede van burgemees
ter mr. P. J. Oud.
In de gistermiddag te Rotterdam ge
houden raadsvergadering heeft de burge
meester, mr. P. J. Oud, in zijn Nieuw
jaarsrede enkeie beschouwingen gewijd aan
de belangrijkste feiten van het afgeloojwn
jaar.
De bevolking steeg van 605.733 tot
612.242. In de periode van 1 Januari tol
17 December 1938 werd voor ondersten i
nine aan armlastigen en voor werklo
zenuitkeeringen een bedrag gevorderd van
f 28.673.000, tegen f23.221000 over het
ov-nA-nkonastig tijdvak van 1937.
Voor het tram- en autobusbedrijf heeft
het jaar 1938 een aanmerkelijke ver
betering van inkomsten gebracht. De
vervoersophrengst was f410.000 hoo-
gcr dan in 1937 en overschreed bet
geraamde- bedrag met f270.000. Het
aantal vervoerd© personen is met 6
inillioen vermeerderd.
Beziet men de totaalcijfers van het
scheepvaart- en goederenvervoer in Rot
terdam, dan blijkt dat de tonnenmaat der
binnengekomen zeeschepen, welke over de
jaren 1936, 1937 en 1938 in afgeronde cij
fers resp. 23.1, 26.3 ©n 27.6 millioen
N.R.T. heeft bedragen na den betrekkelijk
grooten sprong in 1937, nog een weinig is
toegenomen.
Het aantal binnengekomen schepen ver
toont een vrijwel overeenkomstig beeld.
D© totale hoeveelheid verwerkte lading
bleef in 1938 vrijwel op hetzelfde niveau
als in 1937. Voor 1936, 1397 en 1938 be
dragen de hoeveelheden resp. 33.2, 42.35
en 42.3 millioen tonnen.
Binnen het kader van het evengenoem-
dc cijfer van rond 42.3 millioen ton van
de lolale goederenbeweging zijn enkele be
langrijke verschuivingen' op te merken. Zoo
i laaide de hoeveelheid 'behandelde kolen
Botterdam met rond 2 miliioen ton
oij den uitvoer en" met ongeveer 400.000
ton bij den invoer. Compensatie ;vóór. dit
belangrijk verlies.werd in hoofdzaak, ge
leverd door een vermeerdering van den
erts-invoer met ongeveer 1.700.0001 ton;
terwijl ook de aanvoer van höut een ver
meerdering vertoont, zij het ook'dat Voor -
dit artikel het peil van 1936 nog niet werd
bereikt.
.De varkensprijzen.
D© drie centrale landbouworganisaties,
de Chr. Boeren-én Tuindersbónd." in-Ne
derland, de R.K. Ned. Boeren- en .Tuin-
dersband en het Kon. Ned. Landbouw-
comilé hebben den minister; van econo
mische zaken een telegram gezonden, waar
in zy in verband' ine'f de .steeds dalend©
varkensprijzén verzoeken, zware varkens
uit de. markt te nemen, teneinde de var-
kensprijzen te steunen.
OER
Walsen".
i-Ié'-k'-.-'r" --v.-..-
x^A
De Hongaarsch Tsjechische incidenten der laatste dagen hebben
scherpe protesten van de zijde der beide regeeringen uitgelokt
Een kijkje in Munkaks, waar een der gebouwen door kogels
ernstig beschadigd werd
- - - - -
SbWpSH
