KOOLHOVEN
EERSTE BLAD.
VLIEGTUIGEN N.V.
WINTERvdeten
J
KLOOSTERBALSEM
Zaterdag 14 Januari 1939
Franco bezet Tortosa
VERDUISTERINGS
tij HENRI REBERS
da.£
PONTIAC
r
\,-
91ste Jaargang.
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 53IL
BUITENLAND
o
De rechtsche troepen vormen thans een
ernstige bédreiging voor Catalonie. De re
geeringstroepen zetten hun offensief aan
4 het Estramadui^-front voort.
papier (Gemeentelijk goedgekeurd) in rollen
van 10 Meter en Meter breed 75 ct.
per 1 Meter 8 cent
HOOGSTRAAT 146 - TELi «7820
Het Britsche bezoek aan Rome
2JAREN VERZEKERD
jMléénverkoop
België;
Hongarijë|
AKKER'S
Duitsctiland
De Joden :1n Dantzig
Tsjecho Slowakije
BINNENLAND
Geen vergunning om over rechtsch
Spanje te vliegen
Italië
FRANKRIJK
«/f—
«of nc A
TARDIVE#M0N2C* "T A L0 N 'E
SA •cowcra
SARA
«saiiajE
Beleediging van den minister van
justitie en de r.k. geestelijkheid
De gaatjes in de ruiten der
Duitsdie gebouwen
tl
J'
s Jf
V 1
Kt-
ff 4
1 "V-^t ft-.-" w«cpö# -*• w «3£^sV£
ZÏJ-
Uers courant rarachijnt do gelijks, met uit
zondering T»n Zon- en Focitdagen.
Prijs por kwartaal f 2.—: franco por poot
f 8.50. Prijs per week: 15 ets, Afzon
derlijke nnnrmero 4 cto. Abonnementen
srorden dagelijks aangenomen.
AdrertontiSn voor hot eerstvolgend nom-
mer moeten vóór elf nor aan het Bnrean
bezorgd zijn, 'e Zaterdags vóór O -uur.
Één bepaalde plaats van adrertentiën
wordt niet gewaarborgd.
Prij* der Advertentito: ran 1—6 regels 1165;
UA oomn Iedere regel meer f 060; ia bet Zaterdagnummer
no. ZZU/U 15 regels f 1.80, iedere regel meer f035
Reclames 10.75 per regel. lncassokosten5cto.;
poslkwHantles 15 ets. Taneven van adyerteofffia
by abonnement «jn aan het Bnrean verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine
Advertentièn opgenomen A 1060 t/m. 15 woor
den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer
5 cent tol een maximum van 80 woorden.
's Woensdags: Kleine AdvertentiSn tot 25woor
den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan het
Bureau bezorgd.
's Zaterdags: Kleine Advertentiën 1160, indien
det vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
Da reehts<he troepen hebben gisteren
Tortosa bezet, na een feilen strijd in het
zuidwesten' van de provincie Tarragona,
Een Marokkaanse divisie, onder bevel
van generaal Yague, heeft het gebied tus-
sohen -den Èbro en de kust in storm geno
men, De cavalerie speelde hierbij 'n groote
rol Tege.n d«n middag werd Perello, 16
jbm. ten noorden van Tortosa, bereikt De
troepen van Fratiéo houden thans de drie
voornaamste wegén, welke naar Tarrago-
"ea leiden, bezet
De snelle opmars ch duurt aan 'het ge,
beele front voort. In het moorden heb
ben de reehtsfh^trbepen Penamandel en
Monfalco bezet. 'Ook Cilia en Mont Go-
guilla zijn .ingenomen -
Gistermiddag; om twaalt uur, was de
toestand van het rechtsche leger aan het
Catalaansche lront aldus:
Het legercorps van Urgel, dat oprukte
in de richting van Puigcorda, had de
helling van Men dol bezet. In het centrum
had het corps van generaal Maestrazzo
het dorp Monfalco op de helling van de
Sierra Aimenaia bezet. In het zuiden had
den de Navarreezen het dorp Lilla, op "de
helling van de Sierra Coguila, ten zuid
oosten van Mcntbfaneh, veroverd. De voor-
hoede-cavalerie van het Marokkaanscbe
corps was voorbij Tortosa getrokken en
aangekomen in bet gezicht van het dorp
Perello, op don weg van Valencia naar
Barcelona
Linksdie berichten meldden krachtige
aanvallen der rechtsche troepen in alle
sectoren, bedoela om den strategische®
terugtocht der regeeringstroepen in wan
orde te brengen. Deze geschiedde echter
in zeer goede, orde .en. methodisch.--
De Spaansche regeeringstroepen zouden
terugtrekken op de linie van Tortosa naar
Tarragona.
Zij zouden niet zicli meevoeren de
vluchtende burgerbevolkingen, die hun vee
meenemen en l.un have en goed op wa
gens en karretjes in veiligheid trachten
te brengen. Het doel van den terugtocht
zou zijn opnieuw in stelling te komen
in een verdedigingslinie, die in staat zal
Stellen de stad Tarragona te beschermen
en die gevormd wordt door natuurlijke
hinderpaien op de lijn, die door Reus
en Valls loopt.
De Calalaansen© generaliteit zou over
wegen haar bevoegd heden over te dra
gen aan de centrale regeering. Deze zou
zich gereed mak"» uit Barcelona te ver
trekken naar Valencia, met uitzondering
van Negrin, die tezamen met den minister
van buitenlandsche zaken Alvarez del Vayo
in de Calalaansehe hoofdstad zouden blij
ven om den tegenstand te organiseeren.
In ee® bericht van hedennacht worden
echter alle berichten, die een spoedig ver
trek der regeenng van Barcelona naar
het centrale gebied doen verwachten, of
ficieel tcgengespioken. Bovendien hecht
men in offieieele kringen geen enkele be-
teekenis aan de geruchten, dat de regio
nale regecring van Catalonië haar bevoegd
heden zou Lebhen overgedragen aan de
Aontrale regeeiing.
Radio NacionaJ las gisteravond om kwart
over negen een uittreksel voor van het
offieieele communiqué van bet redhtsdhe
hoofdkwartier, waarin werd medegedeeld,
dat de rechtschen na een sdlutterend ge
vecht de laatste fortenlinie hadden gepas
seerd ,die hen van de stad Valls scheidde.
Door de verovering van Tortosa hebben
de rechtschen thans driekwart van de pro
vincie Tarragona in handen. Deze belang
rijke plaats, die de Ebro-monding be-
heerscht, is vrijwel zonder slag of stoot
In handen der nationalen gevalie.t.
De Tortosa sector was onmogelijk nog
te verdedigen, vooral nu de twee steden,
Honiblanch en Falset door Franco bezet
rjjn.
Van 21 April j.l. af heeft Tortosa stand ge
houden en is steeds een hinderpaal voor
LLQRCA
SM AT EO
NE0ERLAN0SCH FABRIKAAT
Franco geweest. Toen hij in het voorjaar
van 1938 het offensief op Tarragona inzet
te, bleef het bij het leggen van een be
zettingsgordel om St. Barbara, Amposta en
Aldover; het lukte hem niet den Ebro
over te trekken.
Het opdringen der troepen van Franco
naar de stad Reus heeft de regeeringstroe
pten genoodzaakt zich in veiligheid te
stellen, voordat de rechtschen tien weg
Mora de Ebre naar Hospitaiet afsnijden.
Thans trekt de repuhlikeinsehe hoofd-'
macht zidh terug op Tarragona, wat tevens
beteekent, dat de Ebro en een kuststreek
van 60 K.M. lengte voor hen verloren ge
raakt. is, -waardoor .Je* jpeebtsriben verder
langs de kust kunnen"'optrekken.r
Honderdduizend man rechtsdhe troepen
rukken thans convergeerend op naar den
driehoek, welke gevormd wordt diaor de
steden Reus, Valls en Tarragona.
De Marokkaanscbe troepen hebben giste
ren te Perello de Middellandsche zee lie
reikt en daarmede den zak van. Tortosa
gesloten.
Het alleidings-offensicf.
Van het regeerings offensief in Estraraa-
dura komen niet veel berichten meer bin
nen. Een tweede groote aanvalsmanoeuvre
is hier op stapel gezet, dat ten doel heeft
in de eerste plaats de rechtschen hun
troepen aan Catalonië te doen onttrekken
en tevens .wanneer het succes mocht lteb-
ben, Madrid uit de oorlogszone te halen.
Vermoedelijk zal dit offensief geschieden
langs den weg van het Escoriaail naar
Villanueva de la Clanada en vervolgens
naar Brunete.
De regeeringstroepen, die aan het front in
Estramadura in Z.O. richting oprukten zou
den thans tot op een afstand van nog geert
20 mij] van Gordoba genaderd zijn. Zij na
deren Villa Viciosa.
Voorts is ook gisteren, in regen en
mist, de felle strijd voortgezet in de
bergen ten Noorden van Madrid, het front,
waar de regeeringstroepen bun nieuwen
aanval ontketend hebben, aldus wordt in
een offieieele tnededeeling verklaard.
In het regeeringscommuniqué wordt mel
ding ge.maakf van verminderde activiteit
aan bet front van Estramadura als gevolg
van het slechte weer. Verscheidene tegen
aan vallen van den vijand werden afgesla
gen.
Een nietszeggend communiqué.
De derde en laatste dag, van het be
zoek der Rntscbe ministers aan Rome is
besloten met een diner ter eere van Mus
solini en Ciano ra de Britsche ambassade,
dat gevolgd werd door een schitterende
ontvangst, waarbij o.a het .diplomatieke
corps aanwezig was.
In een gisteravond uitgegeven officieel
communiqué wordt o,a. gezegd:
Bij de besprekingen zijn ie belangrijk
ste kwesties van het «ogenblik en de be
trektangen tussehen de beide rijken be
studeerd.
Deze besprekingen werden gekenmerkt
door de grootste hartelijkheid en zij heb
ben geleid tot een 'openhartige en breed
voerige gedachten wisseling. Van beide zij
de® werd eens te meer uiting gegeven aan
het voornemen de be trektangen tussehe®
de beide landen te ontwikkelen in den
geest van vriendschap, ydke het aeooord
van 16 April bezielt Ook werd besloten,
zoo spoedig mogelijk over te gaan tot het
sluiten van speciale *ȣoaveatias, als in dit
instrument uiteengezet,
T
Voorbereiding tot kabinetswijziging.
Gisteren heeft Spaak besteed aan een!
voorbereiding van een kabinetswijziging.
Gistermiddag zou hij zich "naar het ko-1
ninklijk paleis begeven, te® einde den ko
ning op de hoogte te stellen van zijn on-1
d erb an del in ge n
Vandaag komt de kabinetsraad bijeen, j
Spaak heeft niet het voornemen aanwe
zig te zijn bij de werkzaamheden van hetj
buitengewoon socialistisch congres vans
morgen. Hij denkt dan te vertrekken naar)
Genève.
De kwestie ©ener vertegenwoordiging in
Burgos.
In gezaghebbende knngem wordt te Bras-1
sel verklaard, dat de kwestie van het zen-|
den van een „vertegenwoordiger", die o.m.j
belast zou zijn met de economische enj
commercieele betrekkingen, naar Burgos, j
practisch geregeld is. De overeenkomst, j
zoo voegt men daar aan toe, staat op-
het punt om onderteekend te worden en I
de eerste minister zal onmiddellijk daar
na een persoonlijkheid aanwijzen, die Bel-|
gië te Burgos zal vertegenwoordigen.
Hongarije treedt toe tot het
anti-komintern vtrd r« g.
Van offieieele Duitsche zijde wordt be
vestigd, dat de. Hongaarsclie minister van
buitenlandsche zaken, de gezanten van
I Lmitsehland, Italic en Japan heeft mede
gedeeld, dat de Hongaarsebe regeering be
sloten had de uitnoodiging van de drie
landen te aanvaarden en toe te treden tot j
eth anti-komintern verdrag.
Hoe spoediger U
er Kleosterbalftem
op doet, hoe betert
winterteenen, winterhielen, winterhanden
ontstaan, doordat er vergiften zich hebben
vastgezet in Uw weefsels. Deze schadelik®
stoffen prikkelen van binnenuit Uw huilt.
Deze wordt rood, jeukt, zwelt en gaat open,
Neem 'a-avonde een heet voetbad en do«
dan een verband met Kloosterbalsem erop.
Dadelijk verdwijnt de jeuk. Doe er ook
's-morgena Klooster balsem op en verras
send snel zult Ge et vanaf zïïn. zeUs als
Uw winterteenen al ?ijn open gegaan.
Onovertroffen als huidgeneffend middel bU
gesprongen handen, kloven, schrale huid»
Moeten rode 1 October de stad
verlaten,
Krachtens een overeenkomst tusschen de
nat. soc. autoriteiten .van Diamtzïg en de
Joo'dsche verenigingen ;in die stad zullen
alle Dantzigsche Joden de vrije stad voor
1, October moeten verlaten.
Op het oogenbïik'/" waarop de overeen
komst tot stand kwam, heeft de Dantzig
sche politie bevef^'fegéyen tot staking van
iedere anti-semietische vervolging.
Op het oogenblik zijn de Joodsche lei
ders bezig met het bijeenbrengen van de
noodige fondsen voor deze massale land
verhuizing.
Emigratie van Joden.
De bizemderheden van een plan, waar
mede een bedrag van een half millioen
pond' sterling gemoeid is, tot vestiging van
Joden uit het Sudetenland in Palestina,1
Franco maakt de Ncderlandschc
luchtlijn naar Lissabon onme
gelijk.
De K.L M. zal aaa haar voornemen
om met in0ang van de® zomerdienst
een nieuwe luchtlijn, te openen van
Amsterdam via Londen naar Lissabon,
'ais.:terste etappe., voor een latere uit
breiding van dit traject tof een trans
atlantisch" luchtlijn naar West fndië,
in het aanstaande voorjaar geen gevolg
kunne gei on, door de weigering van
generaal Franco, Nederiandsche vlieg
tuigen toe te staan over, onder rechtsch
bewind staand, Spaansch grondgebied
te vliegen
De Franco-legeermg heelt ook aan de
Engelsehe luchtvaartmaatschappij „British
Airways" geen toestemming gegeven om
over bet rechtsche gebied te vliegen,
het traject LondenLissabon,
IT voor het traject Londen—Lissabon, deel
is thans gereed gekomen, volgens inhch- uitmakende ran den luchtdienst via Bat
tingen van het Jewish Agency, wordt het burst naar Zuid-Amenka, welke genoemde
geld in Tsjechische valuta verschaft door maatschappj op 2 Januari j.l. had willen
de Joden in Tsjecho-Slowakije. De noo-
dige deviezen zullen geleverd worden uit
het crediet ten bedrage van 10 millioen
pond, dat in het itajaar van 1938 door
openen.
Hoewel Nederland met de Franco-regee
ring officieuze betrekkingen onderhoudt,
vexldaart (leze, toch geen toestemming te
e, 1 kunnen verleenen aangezien zij meent dat
Engeland Ier beschikking is gesteld van onder d<J iegmwo(>rdfge omstandigheden
Tsjecho-Slowakije. Het plan beoogt uitein
delijke vestiging in Palestina van ongeveer
400 Joodsche gezinnen, waarvan elk over
een minimum werkkapitaal van 1000 pond
sterling zal beschikken.
Het saldo van het fonds zal gebruikt
worden om bijstand te verleenen aan de
landverhuizing ran jonge Joden.
Ciano naar Zuid-Slavië.
Van welingelichte zijde verluidt, dat de
Italiaansche minister van buitetnlandscbe
zaken, Graaf Ciano, op 20 Januari voor
een jachtpartij naar Zuid-Slavië zal komen.
Ook. zal hij een bezoek brengen aan.
Belgrado. Hiermede beantwoordt Ciano een
particulier bezoek van Stojadinowitsj, in
den vorigen zomer aan Venetië.
LUCHOU®
JACA I
PU1GCERDA
60LTANA
HUESCA1&.. BENASABffc #R£
^-fBARBASTj
wBALACUE
f m
URGEL
GERONA
-GLERIOA
FRAGA*»
MANRESA
BGUALADA
VAuLS
AUCANtZ
AUCÖRl^ YcaTanDA
LIAGA
ALBAARACtN f
«^ERUEL
ALBOCAC
Stand van h*t rechtsche offensief
aan het Catalaansche front
acht maanden geleden.
CASTELLONs
an buitenlanusche maatschappijen een der
gelijke vergunning niet kan worden ver
leend.
Hierbij zij aangeteekend, dat momenteel
twee buiteniandsche luchtvaartmaatschap
pijen iüchtlijncn op rechtsoli-Spanje onder
houden, n.. (ie Deutsche Lufthansa en
de Italiaansche A.L.A. Littoria, die o.a.
Salamanca, Burgc« en Lissabon aandoen.
Onderdeden van de persen van
het Nationale Dagblad in beslag
genomen.
Gistermiddag heeft de justitie ten kan
tore van het Nationale Dagblad1 in de
Keizerstraat te Leiden onderdeeten
van de persen in beslag genomen,
teneinde het drukken van het blad
te beletten.
Dit justitueel ingrijpen vindt zijn oor
zaak in artikelen, welke in dit blad
verschenen zijn op 23 en 29 Decem
ber en op 4 Januari en welke be-
leedigend geacht worden voor den mi
nister van justitie en voor de r.-k.
geestelijkheid.
Voor de artikelen, verschenen ïn "de num
mers van 23-December en van 29 Dacem-
ber heeft mr. M. M. Rost van Tonningen
zich aansprakelijk gesteld'. -
Wat betreft de aansprakelijkheid van- het
derde beleedigend geachte artikel, daj op
4 Januari gepubliceerd1 is, is het onder
zoek nog gaande.
De rotatiepers werd1 onklaar gemaakt
door het in beslagnemen van een inktbak.
Men was nog bezig met het drukken -van
de editie van gisteren, doch de oplaag
was grooteadeels gereed, toen men het
drukken moest staken.
De justitie èn politie werd geen enkele
moeilijkheid in den weg gelegd. Öp dé-
pers, waarvan de inktbak in beslag is
genomen, wordt ook Volk en Vaderland
gedrukt. »I ,T
- 5 r3
Per pot van 25 ^ram f 0.621/2, pot van 50 Gram f 1.04
Het veerioopige resaltaat vaa
het justitieel onderzoek.
De regeeringspeisdjens.' meodt: l
In verband met overdreven berichten:
over aanslagen welke tegen Duitsche di«
plomatieke en consulaire gebouwen hier te
land© zouden zijn gepleegd, wordt hier
liet voorioopig resultaat medegedeeld van
't onderzoek, dat door de justitie naar de
gemelde feiten wordt ingesteld.
Er is niet geschoten door een ruil van
het Duitsche gezantsclhapsgebouw, doch van
een belendend perceel, gedeeltelijk bij hét
gezantschap in gebruik en van buiten al»
zoodanig niet herkenbaar.
Et bevond zich üjdens het schieten, dat
laat in den avond of des nachts moet heb-
pen plaats gehad, niemand in bedoeld' -ge
deelte van, het huis, waarin de kogel ge
vonden is' en deze zou, irare èt wel iemand
in geweest, geen doel getroffen kunnen heb
ben, daar hij, een baan van onder naar bo
ren volgende, door het allerbovenste ge-
deeJte van het raam (3.65 M. boven den
vloer) is gegaan en na blijkbaar afgestuit
te zijn tegen een houten beschot, hetwelk!
het bovenraam afdekt, omvang is gevallen.
Het projectiel had zoo weinig krach!, dat
het nauwelijks sporen op het beschot heeft
achtergelaten.
Ten aanzien van het in Amsterdam ge
beurde kan nog worden medegedeeld dat
niet liet Duitsche consulaalsgebouw, dodb!
de eiders gelegen particuliere woning vaa
den kanselier getroffen is. Na deskundig on
derzoek is gebleken dat noch een kogel,
noch eenig metaalspoor op de ruit te
ontdekken viel en dat, mede in verband!
met de richting van inslag die neer
waarts, niet opwaarts was naar met aan
zekerheid grenzende waarschijnlijkheid!
moeten worden aangenomen, het gat ver
oorzaakt is door een met kracht tegen de
ruit geslingerd kiezelsteentje, afgeschoten
uit een jongens-katapult. I
In dit verband kan nog worden medege
deeld dat de politie den laatsten tijd ktach.
ten ontving over baldadigheid van jongens
die in dat stadsgedeelte met katapulten
ruiten vernielden.
Een beschouwing over de positie van
Engeland ten aanzien van Nederland.
In een commentaar op de Duitsche cam
pagne, die thans tegen Nederland gevoerd
wordt, schrijft de diplomatieke correspon
dent van Reutor, dat offieieele kringen in
Londen niet verontrust zijn. Ofschoon ge
ruchten over „de volgende beweging van!
Hitler" wijd verspreid zijn, uraarbij afwis
selend' Roemenië, Polen, het Memel gebied,
Dantzig, Nederland en België worde® ge
noemd', keurt de Britsche meening het af,
wanneer de zenuwspanning vergroot wordt
door Offieieele bekendheid te geven aan
ieder schrikaanjagend bericht. De politiek,
die ten gevolge heeft, dat geheel Europa
op heete kolen wordt gehouden, wordt
betreurd', of nu het resultaat is een in het
geheim" voorbereide militaire actie in <1«
eeno richting, dan wel een openlijk» eco
nomische druk in een andere richting.
De positie van Engeland ten opzichte
van Nederland- is 'niet gedefinieerd in
formeel© verdragen, gelijk 'dat met Bel
gië het geval is. Aan den anderen kant
brengen de historische banden tus
schen Engeland en Nederland, tezamen
met de aardrijkskundige ligging van
Nederland, de belangen van de beide
landen nauw tol elkander.
In officieel© kringen heeft men geen be
vestiging gekregen van den gemeld-en hevi«
gen Duitsoh-en economische»- druk op Ne
derland. Men acht "het in. hooge mate
onwaarschijnlijk, dat eenigerieï militair»
actie aan dit front geriskeerd zou worden, -
KT
i
1
1*
tUi
