x f EERSTE BLAD De zitting van den Volkenbond m -K •I Dinsdag 17 Januari 1939 De versterking onzer defensie "MT Biste laargang. Tel. No. 69300 (3 lijnen). BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen). Postrekening No. 5311. BUITENLAND Spanje en Dantzig aan de orde. Bonnet en Halifax reeds weer vertrokken. Franco's opmarsch in Catalonië Negrin doet een laatste beroep op Frankrijk De koloniale Kwestie Een artikel van minister Van Dijk. Duitschland FR ANKRIJK RCEÜONA1 Engeland Geheimzinninnige ontploffingen De Palestijnsche conferentie Int. Samenwerking BINNENLAND De K.L.M. koopt nieuwe Douglas-toestellen YM S- pi I'S r M Cl -Dl WOL Ellipsm SrMölÉÏ prrr ■s -yt^wry SiÊV W.Ï Jfap V Des» courant rerechgnt dagc.ijl.». met uit- tondering tan Zou- en Feestdagen. Prg« per kwartaal f 2.—: franco per po«t f 8.50. Prijs per week: J5 et», -r Afeon- derltike nam xn era i ets. Abonnementen worden liageliika aangenomen. Advertentkn voor bet eerstvolgend num mer moeten vóór elf nur aan bet Bureau leiorgd «ijn, "o Zaterdags vóór uur. Een bepaalde plaats van advertentién wordt niet gewaarborgd. Pryi der Adrertenuènt van 15 regels f UÖ5 OODT) iedere regel meer f 030; In het Zatcrdagouromer IIO. CAUlZ 15 regels ft.80, iedere regel meer |035 ii 11 Reclames f 0.75 per regel. Incassokosteiw ets.; postkwitanties 15 ets. laneven van advertenUën by abonnement zijn aan het Bureau verkrijgbaar. Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine Ad^ertcntién opgenomen 1Ü.50 t/m. }5 woor den, f 0.75 tjnu 25 woorden. Elk voord meer 5 cent tot een maximum van 30 woorden. 's Woensdage: Kleine Ad vertentiën tot IS voor den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan het Bureau bezorgd. 's Zaterdags* Kleine AdvertenUën 11.00»mdien uiet vóór Vrijdagavond C uur bezorgd. De eerste bijeenkomst van den Volken bondsraad is nadat in den voormiddag zoowel lord Halifax als Bonnet besprekin gen hadden gevoerd met de vertegenwoor digers der onderscheidene landen te Ge neve gistermiddag van kwart over twaalf af gehouden onder voorzitterschap van den Zweedscben minister van Imiten- landsche zaten. Sandler. Op deze vergade ring, welke niet openbaar was, is de dag orde vastgesteld, hetgeen geen moeilijkhe den heeft opgeleverd Ook Zondag waren reeds enkele voorbe sprekingen gehouden over de onderwerpen, welke behandeld zouden worden. Zoo was b.v. de raadscommissie van drie voor Spanje bijeengekomen die de controle heeft over het werk der, destijds op verzoek van Negrin benoemde militaire commissie ,van onderzoek inzake het terugzenden, der buitenlandsche strijdkkrachten der Spaan sche regeering. De belangrijkste te bespreken onderwer pen zullen ongetwijfeld wel de Spaansclie kwestie en Dantzig zijn. In de vrije stad zijn n.l. mcei dikheden ontstaan, daar prof. Buxckhardt, de Hooge Commissaris van den Volkenbond aldaar, zich niet wenscht te vereenigen met de toeppaseiijk verklaring der Duitsehe Jodenwetten. Hij heeft er dan ook in oen rapport aan den Volken bondsraad de aandacht op gevestigd, dat Pze toepassing in strijd is met de grond wet van Dantzig. Allereerst was echter de Spaansclie kwes tie aan de orde. met welker behandeling dan ook de openbare vergadering, welke gistermiddag om rijf uur gehouden werd, aanving. Wederom was de Zweed Sandler voorzitter. De leden an den raad namen kennis van het rapport der internationale mil!i- taïre commissie, die er mede belast was de terugtreasung vast té leggen van' niel.- Spaausche combattanten uit Spanje, liet rapport verklaart dat op dit oogenblik het aantal buitenlandsche vrijwilligers, die uit bet repubtifeeinsche Spanje vertrokken zijn, 4.610 bedraagt Het door de com missie gecontroleerde getal vertegenwoor digt 47 pet. dor in de Catalaansche zone gestationeerde elementen, de ©enige zone, waarin tot dusver evacuaties ten uitvoer werden gelegd. Het rapport doet opmer ken, dat de evacuaties in den aanvang in vrij snel tempo geschiedden, maar dat zij een vertraging moesten ondergaan, die te wijten is aan don duur der 'diploma tieke onderhandelingen, en dat in den hui- digen staat cb-r onderhandelingen dc al- geheele evacuatie onder oogen gezien kan •worden. Het rapport kondigt aan, dat het ophanden zijnde vertrek van verdere bui- tenlandsclie combattanten het totaal zou brengen op 6.490. Het rapport verduide lijkt, dat op 1 September j.l. de interna tionale brigades 25 499 officieren, onder officieren en manschappen omvatten, waar van 40 pet. vreemdeling was. Ten aan zien. van de kwertie der algeheeie terug trekking der buitenlandseh© vrijwilligere verklaart het rapport „onderscheid moet gemaakt worden tusschen algeheeie terug trekking van het front en algeheeie terug trekking uit Spanje. Wat dit laatste be treft, moet uiteraard gewacht worden op de laatste evacuaties. Wat de algeheeie terugtrekking van het front aan gaat heeft de commissie de overtuiging gekregen, dat de te ru gf re x Lings opera ties volledig geëin digd zijn. Zij heeft geconstateerd, dat de actie der Spaansclie regeering is uitgevoerd en dat de uitvoering der maatregelen, vast- s rif >a terugtrekkingsplan, verwer- i-d ls ïa de lijn der verplichtingen, die door den Spaanschen minister-presi dent voor <le Vblkenbondsassembiec aan vaard zijn. De Vo,kenbondsraad heeft aan dit rap port zijn goedkeuring gehecht en de be voegdheden der commissie met een maand' verlengd. Bonnet legde vervolgens een verklaring al over de terugtrekking der vrijwilligere waarbij hij er op wees, dat naast de alge^ heele terugtrekking van vrijwilligers uit het republikeinsche deel van Spanje ook .een algeheeie terugtrekking van de bui en- fandsche strijders uit de zone van Burgos moet komen. Eerst dan zal men bevrijd zijn van de gevaren voor internationale con flicten uit deze crisis, welker einde allen vurig wensdhen, eerst dan zal het mogelijk zijn te spreken over een kalmeering in het Westen der Middellandscihe Zee, waar Spanje een essentieel element vormt van den status quo. Voorts wees Bonnet erop, dat Frankrijk Spanje humanitaire hulp blijft geven en o.m. ter beschikking van de duizenden Spaansche vluchtelingen 45.009 ton meel heeft gesteld, terwijl het niets zal nalaten om leed en ellende te verlichten. De Spaansche minister van buiteuJand- sdke zaken, Alvarez del Vayo, verklaarde, daf de Spaansclie regeering niet alle facili teiten van diplomatieken aard heeft ge vonden, welke zij modht verwachten voor de evacuatie der vrijwillige strijders. Hij besloot zijn rede als volgt: „De waarheid is thans vastgesteld: het Spaanscfee leger, voor 100 pOt. bestaande uit Spanjaarden, strijdt voor de onafhankelijkheid des lands, fitet rapport der commissie heeft deze waarheid met zoo'n kradit vastgesteld, dat het onnoodig is er een woord commentaar aan toe te voegen". De Britsdhe minister Halifax zeide in zijn rede o.a., dat iedere kwestie welke Spanje betreft, Groot-Rriifannië ten nauw ste raalfct. Ten einde het Spaansche volk weder zijn eigen rol te doen vervullen en een einde te maken aan den burgeroorlog, is het aldus zeide Halifax^ noodig, een einde te maken aan de buitenlandsche inmen ging. Intusseihen wil ik' uiting geven aan mijn waardeering voor het werk der inter nationale commissie. Mijn land, aldus Ha lifax, waardeert het door de Spaiansdhe regeering genomen initiatief. Halifax en Bonnet zijn beide vandaag weer huiswaarts gekeerd. Zij reisden te zamen af en waren dus in de gelegenheid hun besprekingen van Zondagavond voert te zetten. Dat twee hoofdpersonen der conferentie nu reeds afreizen wijst er op, dat in de volgende bijeenkomsten wel geen vraag stukken van wereldschokkende beteekenis ter, tafele zullen worden gebracht. Er is in het geheel niet gesproken over een eventueel© opheffing der nie'-inmen- gingspolitiek ondanks linkschen' druk op Daladier, ondanks ook de verklaring van den~Duee ,dat hg teefsf'Ua. 'Franco's over winning zijn troepen geheel uit Spanje zal tornglrekken. - CervCra. door de rechtsche troepen bezet. De rerbtschc troepen hebben Cervera, een faelangrnke plaats op 55 K.M. ten noorden van. Tarragona, bezet. Volgens Havas geschiedt het terugtrek ken der regccnngstroepen aan het Cata laansche front in goede orde. De tegen standers korden zich niet van oorlogs materiaal meester maken. De mobilisatie wordt in veren©1-1 tempo voortgezet. De rechtsche linies op twee plaatsen doorbroken? Reuter meldt uit Barcelona: De regeenngslioepen beweren de linies dar rechtsche troepen ten noordwesten van Granada op tw©e plaatsen te hebben door broken en op minder dan 10 k.m. af stand le staan, van den eenigen spoorweg, welke de stad met het reolitsche gebied verbindt. Zij Bevinden zich ongeveer op 20 k.m van Granada. Franco richt zich tot de Catalanen. De rechtsche radiozenders hebben gister avond een boodschap van Franco voor gelezen, waann er bij de Catalanen op wordt aangedrongen, „met het oog op de onvermijdelijke overwinning van de recht- schen, de wapens neer te leggen". De regeering tc Barcelona geeft den moed niet op. In een gisteravond door de Spaansclie ambassade te Londen gepubliceerde verkl ring wordt gezega dat „de door de Spaan sche ambassade ontvangen indrukken van gezaghebbenoe zijae ons m staat stelten te verklaren, dat opnieuw zij, die denken, dat de ooriog zijn einde nadert, zich zul len blijken te vergissen". De laatste successen van den vijand, zoo vervolgt de verklaring, hebben nau welijks de effectieven ol de slrijdaaaidig- heid van het republikeinsche leger ver minderd. De Spaansche regeer mg erklaart plechtig, dat, in weerwil van de krach tige interventie van de uitstekend gewa pende buitenlandsche infanterie en in weer wil van de pogingen, die de totalitaire staten thans aanwenden om de Spaansche republiek te vernietigen, bet Spaansche volk heldhaftig verzet [zal bieden tot het tenslotte de oogmerken van den overwel- dgier en zijn Spaansche bondgenooten zal hebben verhdeid De Spaansche minister-president met een geheime 'missie naar Pa- rijs. i De „Daily Herald" meldt, dat de Spaansche premier dir. Negrin, naar verluidt, met een geöftime missie uit Barcelona is rerfcrokSfen. Gemeld wordt, dat hij de Spaansche grens is gepasseerd1 op weg naar Ber- pignan. p Er wordt een zeer groote geheimhou ding in acht genomen over zijn bewegingen, doch men gelooft, dat hg, op weg is naar Parijs om er een laatste beroep te doen op de Fransche regeering de grenzen te openen voor de levering van wapenen aan het republikeinsche Spanje. Volgens den Parijschea correspondent van het blad wordt ia Parijsche po litieke kringen het denkbeeld van een dergelijke daad steeds gunstiger beoor deeld. Wanneer de Fransche Kamer vanmid dag de debatten over de buitenlandsche politiek zal houden, zal vermoedelijk deze kwestie .ter sprake komen. Wiedemann gaat naar Lenden De Daily Herald - bericht, dat de adju dant van den Fuhrer, kapitein Fritz Wie demann, dezer dagen naar Londen zal ko men, teneinde semi-officieeï© besprekingen te voeren over het vraagstuk, van het te nggeven der Duitsehe koloniën. Tevens moet bij bij Zijn terugkeer Hitier verslag uitbrengen over bet standpunt der open bare meening in Engeland jegens verdere Duitsehe stappen in Oost Europa. Deze reis van Wiedemann staat in ver band met de rede, welke Hitler zal hou den, in de vergadering van den njksdag op 30 Januari as. Berlijn ontkent. Officieel© leringen te Berlijn en kringen, die in contact staan met den adjudant van Hitier, kapt. Wiedemann, verklaren niets te weten omtrent een binnenkort aan Londen te brengen bezoek van Wiede mann. In het gisteren verechenm Nieuwjaars- nummer van het Soera bajasch Handelsblad is een artikel verschenen van de liand van den minister van defensie, den heer Van Ihjk, waarin de schrijver er op wijst, dat hij het versneld tempo der bewape ning het voor ons land zaak is ie zor gen, dat de bescherming van de onafhanke lijkheid' en het ongeschonden bezit van het gebied' in het moederland zoowel als overzee zoo goed mogelijk gewaarborgd zijn. Onze daden dienen ©ene bevestiging te zijn van deze houding. Daartoe behoort in de eerste plaats de versterking van onze weerkracht. De heer Van Dijk schrijft dienaangaande onder meer het volgende: Wanneer ik zeer in het kort aangeef wat op dit gebied wordt verricht, moge, in verband met de omstandigheid, dat deze woorden lot Indië zijn gericht, do nadruk op de marine vallen. Immers, waar dit deel van onze weer macht voor een zoo belangrijk deel zijn taak in Indië vindt, is het niet meer dan natuurlijk, dat aldaar een bizondere be langstelling naar de vloot uitgaat. Daarbij komt, dat ©en zeemacht is ©en maehtsor- gaan van den staat van bij uitstek impe rial© beteekenis, dat op het gebied van de nationale verdediging de eenheid des rijks in bet bizonder belichaamt. Immers, de vloot kan naar haar aard overal .op de wereldzeeën worden geroepen voor de bescherming van Nederlandsche belangen, terwijl zij alle doelen van hot rijk ten dienste staat naar de mate waarin dit noodig is. De uitbouw van de marine is in 1937 met kracht ter hand genomen, in het df- geloopen jaar is er in versterkte mate aan voortgewerkt. Niet minder dan 160 a 170 millioen zijn en zullen in de vier jaran van 1938 t.m. 1941 voor den bouw van marine-materieel worden uitgegeven. Bin nenkort zullen zich in bouw bevinden 2 kruisers, 1 flottieljeleider, 4 groote to-pe- dobootjagers, 9 onderzeebooten, 3 kanon- neerbooten, benevens een niet geringe hoe veelheid lichter materieel waaronder een groot aantal vliegtuigen, molortorpedoboo- ten enz. Het grootste doel van dit mate rieel is in de eerste plaats voor de verde diging van Indie bestemd. Een aanzienlijke uitbreiding van de per soneelssterkte vindt plaats. De opleidin gen werken daartoe op uiterste capaciteit. Niettemin zal de uitbouw van de vloot zoowel in materieel als in personeel op zicht eenige jaren vergen. Ook voor liet leger in Nede.rland is de versterking in vollen gang. De eerste ope ningstijd die voor het groalste gedeelte der dienstplichtigen 5 Va maand was, is verdubbeld en dus op 11 maanden gebracht. De lichtingsterkte is met ruim 60 pOt. vergroot, voor een bedrag van omstreeks 140 millioen wordt nieuw materieel aan geschaft. Voor de grens- en kuslbeveiligingi zijn verschillende voorzieningen en maat regelen getroffen. Groote offers worden voor dit alles ge bracht en zullen ook in de toekomst noodig zijn om het apparaat dat wordt geschapen, in stand te kunnen houden. Zij vormer een nationale inspanning die ook in den tegenwoordigen tijd van ten top gevoelde bewapening niet kan nalaten te getuigen van onzen vasten wil om baas in eigen huis te blijven. Het is telkens weer in de geschiedenis gebleken, dat een hoog moreel bij 'n strij dend volk in staat is de ongunst der ge talsterkte tegenover een vijand voor een. groot deel te compenseer©©, waarbij nog te bedenken valt, dat de ontwikkeling van den modernen oorlog den verdediger in niet ge* ringe mate voordeel heeft gebiariht tegen over den aanvaller. De besprekingen van Rublce over bet vluchtelingen-vraagstuk. Naar Reuter, meent te weten, maken de besprekingen, welke Rublee voert over de Joodsche emigratie, veelbelovende vor deringen. Zij zijn thans gekomen in liet stadium der technische besprekingen met de Duitsehe deskundigen, welke waarschijn lijk tot in liet midden der week zullen duren, waarna een nieuwe voltallige bij eenkomst zal werden gehouden. Men meent te weten, dat de Duitscliers definitief bereid gebleken zijn, tot over eenstemming te geraken en ©r is reden om aan te nemen, dat Schacht zelf niet ontevreden is. Het geheele plan zou thans op meer bescheiden schaal zijn dan eerst door Schacht werd voorgesteld. PERPIGNAN ESTERRI UGCERDA URGEL HUESCA OLSONA BALAGUE LËRiÖA FRAG LA0A BORJAS VALLS gAC TERUEti KRIÜtt- HET CATALAANSCHE FRONT manco-front bu het beun vanh- OFFENSIEF 0" 23 DECEMBER 1338 VEROVERD GEBIED TOT IS JANUARI 1 ]REPUBUKEINEN offensief richting der nat. 0 20 40 60 ei? cmie, ViVER# SEGORBE @(3908)- VALENCIA In Manchester en Lenden. Bijna op hetzelfde oogenblik bobben zich te Londen ©u Manchester vier ontploffingen voorgedaan, een te Londen en drie to Manchester. Bij een dc-r ontploffingen in het centrum van Manchester werd ©en per soon gedood en drie gewond. De ontplof fingen, waarvan den aard nog niet be kend is, sloegen gaten in het wegdek ©n vernielden tallooze ruiten. Te Londen geschiedde de ontploffing juist voor het gebouw van de electricileits-cen- trale, waar de controle-kamer voor geheel Zuid-Engeiand is. De dienst werd niet on derbroken. Detectives van Scotland Yard en des kundigen van het ministerie van binnen landsdio zaken, stellen een onderzoek in De ambtenaren van Scotland Yard zijn van meening, dat de ontploffing moet wor den toegeschreven aan ©en bom. Een van de veronderstellingen inzak© de bomontploffingen, welke door d© po litie worden onderzocht, is, dat deze ont ploffingen veroorzaakt zijn door het Iear- sclie republikeinsche leger met het doe] wanordelijkheden te veroorzaken. Londen pessimistisch over de vooruitzichten. Men was gisteravond zoowel i'.i Brilsche als in Arabische kringen te Londen vrij pessimistisch ten aanzien van do voor uitzichten der komend© conferentie. Men meent te weten, dat da Brilsok© regeering te Cairo heeft laten mededeelen, dat zij afwijzend staat tegenover het overleg, dat op het oogenblik tusschen de Arabische gedelegeerden en het Egyptische kabinet gevoerd' wordt, omtrent de mogelijkheid, bij d© onderhandelingen t© Londen een gemeenschappelijk Arabisch standpunt in te nemen. In welingelichte Bntsche kringen, krijgt men den indruk, dat de onderhandelingen te Londen, waarvan de datum nog steeds niet is vastgesteld, minder den vorm van een conferentie zullen hebben, dan wel van bilaterale besprekingen, waarvan het resultaat wellicht zoo gering zal zijn, dat het niet bekrachtigd zal i>ehoeven to wor den door de oorspronkelijk beoogd© con ferentie. Bouw van bomvrije schuilplaatsen voor de burgerbevolking. Naar medegedeeld wordt, toeft het Brit- sche ministerie van binnenlandse!!© zaken thans de eerste order gegeven op 120.000 ton. stalen platen en andere benoodigd he den voor den bouw van 400.000 ©en- vormige schuilplaatsen tegen granaatscher ven en vallend puin. Nieuwe orders zullen volgen. Naar men weet heeft minister Andersom kortgeleden medegedeeld, dat dc regeering bomvrije schuilplaatsen voor de burgerbe volking zou laten aanleggen. Een as ILio de JaneiroWashington. Naar gisteravond "uit "Rio de Janeiro weid medegedeeld, zal de volgende week, wanneer Aranha, de minister van buiten landsche zaken, zich op uilnoodiging van Roosevelt naar Washington zal begeven, gesproken worden over de vorming van een as Rio de JaneiroWashington, ten einde van builen het werelddeel komende invloeden le weren. Ook zullen hunuelsvraagstukken bespro ken worden. De onderhandelingen zijn nog gaande. Naar aanleiding van berichten in de Nederiand«che bladen omtrent aan koop van nieuw vliegtuigmaterieel door de K.L.M., vernemen wij, dat nog geen definitieve beslissing genomen is. De onderhandelingen over den aankoop van nor Douglas DC 5 vliegtuigen en eenige DC 4 vliegtuigen, zijn wel in een gevordeid stadium. Aan enkele voorwaarden aan deze even tueel© bestelling verbonden, is nog niet voldaan. Nadere berichten kunnen vermoe* delijk zeer spoedig verwacht worden. Naar de N.K.O mededeeld, is dc Dou glas DC 5 eei twee-motorig vliegtuig, evenals haar voorgangers gelieel van me taal gebouwd en voorzien van een neus- wiel. Opvallend is wel, dat deze Douglas een hoogdekker is. Zij biedt plaats aan. 14 personen. Het prototype zal over enkele weken proet vliegen. Het rapport van den heer K. D. Par- mentier, na zijn bezoek aan de Douglas- fabrieken te Santa Monïcia schijnt zeer gunstig te zijn geweest over het nieuw© ontwerp van de DO 5. f De reis van den heer P. Guillonard, on der-directeur van de K. L. M., naar Amerika; schijnt ook nauw verband te houden met dezen nieuwen aankoop. De heer Guillo nard zal tevens ook de eerste Douglas DO 4 het zoo veel grootere viermotorig© verkeersvliegtuig grondig te Santa- Mo nica bestudeeren. Tevens schijnt het wel vast te slaan dat de nog niet geheel vastgesteld© reis van den heer Plesmon, directeur van de K. L. AL naar Amerika, ook verband houdt met den aankoop van de vier Douglas DO 5 vlieg tuigen en met het nader beschouwen van! de DO 4. In ieder geval zijn, naar het blad meldt, aanvulling en gedeeltelijke vernieuwing van de luchtvloot van de K. L. M. op het ©ogen blik een dringende noodzaak geworden. i r l L i tof i -»

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1939 | | pagina 1