J
KOOLHOVEN
Zaterdag 21/Januari 1939
EERSTE BLAD.
Het heengaan van dr. Schacht
'Ipi. da-R
Filmglinsters
A/s Uw kind
hoest...
STADSNIEUWS
VLIEGTUIGEN N.V.
buitenland
1*>V
POWIAC
91ste laargang.
No. 22076
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KOR E HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 5311.
De Duitsche economie in radicaal nat. soc.
richting.
Alléén verkoop
2 JAREN VERZEKERD
Het bombardement van Koeling
De opmarsch der reehtsche
troepen
België
De reorganisatie der regeering
Volkenbond
Tsjecho Slowakije
Duitschland
Zuid-Slavië
Italië
igypte
AKKER'S
PeïstèzJcte
Oranje Garde
Geref. Evangelisatie
Dmü courant verachrjnt dssgelijkg, met uil-
sondering ren Zon- au ..'eestdagen
Prijs per kwartaal 2.—; franco per spat
2.50. Prgs per week; 15 ets. Afcon-
derlijke nummers i ets. Abonnementen
worfion dagelijks aangenomen.
Advertenties voor 'iet eerstvolgend nnm-
tner mooie vóór slf uur aan net Bureau
besorgd zjjn, Zaterdags vóór uur.
Een bepaalde plaats van advertentien
wordt niet gewaarborgd.
Prö» der Adverientieo: van 11> regels I i 53;
Iedere regel meer f 0.30; m bet Zatcrdognummer
t5 regels f 1-80, Iedere regel meer fO-35
Reclames f0.75 per regel. Incaasokosten5 ets.;
postkwitantieslö ets. Tarieven van advertentiën
by abonnement zijn aan het Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks wordeo tegen vooruitbetaling Klemo
Advertentiën opgenomen k f0.50 t/m. 15 moor
den, f 0.75 tym. 25 woorden. Elk woord meer
5 cent tot een maximum van 80 woorden.
's Woensdags: Kleme Advertentiën tot 25 woor
den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond 6uur aan het
Bureau bezorgd.
's Zaterdags: Kleine Advertentiën 1.00, indien
niet vóór Vrydagavond 6 nur bezorgd.
Het aftreden ran Schacht als president
van de Duitsche Rijksbank heeft in het
buitenland onmiddellijk reactie gewekt en
de indruk van zijn heengaan is over het
algemeen vrij ongunstig Vooral in Lon
denstóhe kringen vijst men er op, dat
voortaan de Duitsche economische opvat
tingen we| gelurC-S geleid zullen worden
door de meer radicaal nationaal socialis
tische kringen. De leiding der Duitsche
economie is thans in één hand gelegd,
in die van Walter Funk, een man, die
nauw bevriend is met den leider van het
vierjarenplan, Goering
Zoo bekend als Schacht in hot buiten
land was, zoo onbekend is funk en het
zal Duitschland veel moeite, kosten ,in liet
buitenland weer j hetzelfde vertrouwen te
winnen met den nieuwen man op deze
plaats. Schacht verrichtte reeds wondoren
op financieel gebied, hij had raak zeer
origiueelo denkbeelden, maar waarschijn
lijk zal de wereld binnenkort nog wel
eens raar opkijken, als de resultaten va
deze wijziging in het financieele betel
zullen blijken.
Do eersle duidelijke aanwijzing, dat
Schacht niet steeds welwillend stond te
genover de eischen, welke de regeding aan
de rijksbank stelde, en dat deze hou ling
wel eens verband zou kunnen houden met
het plotselinge besluit ran lliiler, kan men
zien in een artikel, dat vandaag zaïl ver
schijnen in de National Zeilung, die vaak
als spreekhuis van Goering wordt be
schouwd.
Het blad schrijft, dat door de benoeming
van Funk de onvoorwaardelijke sieun van
de Rijksbank bij de uitvoering van de
economische taak der regeering voor de
toekomst verzekerd is.
De nationaal-socialislische economische
politiek staat bet kapitaal slechts toe,- de
rol te ven uilen van dienaar van handel
en industrie, en dit nationaal-socialislisch
beginsel zal voorlaan het richtsnoer zijn
voor de Rijksbank.
Het is opmerkelijk, dat gisteren in het
maandblad van Goering „Der Vierjahres-
plan" een lang artikel is opgenomen van
de hand van dr. Schacht, den .president
der rijksbank".
Welingelichte Duitsche kringen beschrij
ven de wijziging als een versterking van
Duitschlands economische structuur.
Er wordt aan herinnerd, dat er veel
geruchten in omloop waren over oen aan
ar. Schacht toegeschreven voornemen zich
binnenkort terug ie trekken en er is vaak
gemeld, dat eenige andere adviseurs van
Hitier het met eens waren met Schachts
financieel;! politiek, doch tot nu toe zijn
deze berichten steeds ontkend.
Het artikel van dr. Schacht.
In zijn artikel over het vierjarenplann
zegt dr. Schacht: de Duitsche methoden
hebben in het buitenland, waar zij of als
een wonder, of als oen truc werden be
schouwd, veel verwarring gesticht. Wij zijn
niet zoo verwaand om van een wonder
ia spreken, aldus Schacht, en evenmin
zoo bescheiden om toe te geven dat deze
methoden vanzelfsprekend zouden zijn. Wij
vhebben tooverformules, welke voor wat
ae methoden betreft elastisch cn wat de
grondslagen betreft stug kunnen v ordes
'genoemd. Na met kracht de gedachten
aan inflatie of muntmanipulatie van de
hand te hebben gewezen, noemt Schacht
voor cle toekomst het volgende noodig:
indien slechts evenvee' wordt uitgegeven,
als kan worden bespaard en indien wat
beschikbaar js zoo zorgvuldig mogelijk
wordt beheerd en indien het kapitaal wordt
geconcentreerd, waar de groolste op
brengst is te verkrijgen, kunnen de econo
misch ioekomslproblemen met dezelfde ze
kerheid als tot nu toe worden opgelost.
Ooit een artikel van Funk.
Funk levert in hetzelfde nummer een bij
drage, waarin hij schrijft, dat het Luzonctev
belangwekkend is, dat het land vanwaar
Duitschland' de meeste goederen invoert
de Vereenigde Staten is, dat dagelijks zijn
grco ten cliënt op de laagste manier be-
leedigt cn belastert. Dezen cliënt zullen
de Vereenigde Staten verliezen en alle
moeilijkheden en besluiteloosheid van hét
EngelschAmerikaansche handelsverdrag
toonen aan, dat 't bijna onmogelijk is voor
dezen cliënt op de wereldmarkt oen plaats
vervanger te vinden.
Decli voor deze hestellingen in de Ver
eenigde Slaten zullen wij andere vinden
in de Balkan landen en Turkije, die de na
tuurlijke economische partners van Duitsch
land1 zijn.
■Wij moeten voor bet oogenblik andere
taker; ter zijde stellen, teneinde ia staat
te zijn oDzen nilvoer te vergrooten.
Funk voegde hier aan toe, dat het vier
jarenplan thans niet langer een plan voor
vier jaren is, doch een nationale taak,
n.l. een missie voor het volk, welke zal
duren totdat het nationale leven en het" verblijven, bij hel jongste bombardement
materieele welzijn van het Duitsche volk
zijn vrijheid, eer en macht volkomen ver
zekerd zijn.
Schachts besprekingen met Rublee.
Zooals hekend is, aldus wordt van
seini-officieele zijde te Berlijn mede
gedeeld, was dr. Schacht de laatste
weken bezig met zekere kwesties,
die samenhangen met de oplossing van
het Joodsche vraagstuk in Duitsch
land. Hij heeft niet minder dan drie
besprekingen gehad met Rublee, den
voorzitter van de internationale com
missie voor de vluchtelingen, die op
het oogenblik te Berlijn vertoeft. Het
is niet onmogelijk, dat uit deze be
sprekingen gebleken is, dat nog zeer
vele detailkwesties bij het vraagstuk
van financiering der Joodsche emi
gratie uit Duitschland uitvoerig be
studeerd moeten worden.
Hieruit blijkt wel duidelijk, dat de viees
van dc- Joden, dat hel heengaan van
Schacht een belangrijke slap terug betec-
kent, geenszins ongegrond was. De „uit
voerige bastudecring'* van „zeer vele
detailkwesties'', zal hun gedwongen ver
blijf in het land, waar zij niet geduld wor
den,-nog weer langduriger maken-en bo
vendien zullen de kansen, dat zij nog een
belangrijk deel van hun kapitaal kunnen
redden, we! kleiner worden. Op het oogen
blik is de Jodenkwestie weer geheel zwe
vende. Rublee heeft in Berlijn op het
oogenblik niets meer te-doen en zal dus
ook wel zoo spoedig moge'ijk naar Lon
den teiugheeren.
eenige beteekenis door de regeringstroepen
gegeven werd.
Het reehtsche legerberidhl van gister
avond meldde de verovering van talrijke
dorpen in C'atalonië. Aan het front van
Estramadura had de vijand in den sector
van Monterruhio vergeefs een aanval ont
ketend.
In het Zuiden van Gatalonië veroverde
het Navarreesche legercorps San Jaime
ten Noorden van Vendrell en dreigt hel den
weg van Vendrell naar Villafranca af le
snijden. Ook Llacuna werd bezet.
Geen fcsiitenlandcrs getroffen.
Naar thans vernomen wordt, is geen
van de vijftig buitenlanders, die te Keeling
Aar allen in vier richtingen.
De reehtsche troepen hebben gisteren
hun aaenvallen in vier richtingen hervat:
in de richting van Manresa, van Igualada,
Villafranca del Banaxles en Vendrell. De
troepen van Franco staan thans op 23
kilometer van Manresa, op 10 kilometer van
Igualada, op 19.000 meter van Villafranca
del Panades en op 8 kilometer van
Vendrell. 1
Volgens berichten van regeeringszijde
brachten de rechtseiben talrijke tanks in
den strijd en werden gesteund door de
luchtmacht. De hevigste druk werd gevoeld
ten Noordoosten van Oervera bij het ge
hucht Santafé.
De regeeringslroepen boden echter hard
nekkig weerstand. Aan het einde van den
dag waren de reohtschen er niettemin in
geslaagd hun stellingen te verbeteren.
Igualada gevallen.
Een nader bericht meldt, dat bij het
vallen van het duister de redhfsdhen Igua
lada zijn binnengeiukl.
In het reehtsche hoofdkwartier te Le*
rida kwam gisteravond telegram na tele
gram binnen, waardoor het steeds duidelij
ker werd, dat een der omvangrijkste veld
slagen zoo ongeveer den climax bereikte.
vijf reehtsche legercorpsen trokken gis
teren op over de provincie van Barcelona.
De Concentratie der reehtsche artillerie
brachten de enkele batterijen der regee
ring tol zwijgen en de defensie der regee
rings troepen schijnt te zijn afgebrokkeld
onder den druk van het artillerievuur en
van de oprijdende tanks.
Gisteravond werden de muren van Igua
lada tot puin geschoten met zesduimsgra-
na'en, waarhij geen antwoordend vuur van
door de Japanschle luchtmacht getroffen.
De bommen kwamen neer bij de Briisohe
en Duitsche zendingsgebouwen en bij een
Amerikaansche schooi, ,dodh alleen mate
rieele schade werd aangericht.
De Ilaliaansche missiegebouwen hij
Toengsjau in het Zuiden van de provincie
Sjensi zijn door bommen ven Japanscihe
vliegtuigen getroffen. Drie CJh'meeschc be
dienden zijn getroffen, de missionarissen
zijn evenwel niet geraaid
De samenstelling "der nieuwe lijst.
De hervorming van het kabinet is ge
reed. De nieuwe ministerlijst zal er als
volgt uitzien*.
Premier zonder portefeuille, Spaak,
(soc.)
Openbare werken, Balthazar, (soc.)
Arbeid en sociale voorziening, Delattie,
(soc.)
Binnenlandsche zaken, Merlot (soc.)
Economische zaken, Beraich, (soc.)
Buitenlandsche zaken, P. Janssen, (lib.)
Onderwijs, Dierckx, (lib.)
Transportwezen, Jenigsen, (lib.)
Koloniën, Marck, (chr. dem.)
Landsverdediging, De Vleescbauwer,
(kath.)
Zonder portefeuille, generaal Denis, (lib.)
Justitie, Van Dievoet, (kath.)
Financiën, A. E. Janssen, (kath.)
Landbouw en middfrtuJsnd-, d' Aspremoni
Lynden,
De eerste kabinetsraad zal Maandag a.s.
worden gehouden.
De Volkenbond gaat bezuinigen.
Voor den Volkenbondsraad heeft Avenol,
de secretaris-generaal van den bond, gis-
tereu een algemeene uiteenzetting gege
ven van het bezuhügingsprogramma dat
hij zich voorstelt onverwijld ten uitvoer le
leggen, in overeenstemming met de beslui
ten van verleden jaar. IJet programma, dat
in groole lijnen reeds bekend is, heeft ten
doel de begrooting van den bond voor
1940 te verlagen van 32 tot 26 millioen
Zvitsersche franken door reorganisatie en
samenvoeging van diensten in het secre
tariaat.
Chwalkovrski naar Berlijn vertrokken.
De Tsjechische minister van buitenland
sche zaken, Chwalkowski, is gisteravond
naar Berlijn vertrokken.
Wiedemann wordt consul-generaal te San
Francisco.
Kapitein Wiedemann, wiens bezoek aan
Chamberlain in Juli van verleden jaar
veel stof heeft doen opwaaien, is, naar
verklaard wordt, tot consul-generaal te San
Francisco benoemd.
Offideele kringen verklaren omtrent deze
benoeming niets te neten, doch een lid
Wiedemanns familie verklaarde gisteravond
desgevraagd, dat het bericht juist is.
Het bezoek van Ciano.
De diplomatieke redacteur van Stefani
meldt uit Belgrado, dat, hoewel omtrent
de besprekingen lusschen Cianc en Sto-
jadinowitsj nog geen directe niededcelmgc.i
ontvangen zijn, het toch als zeker kan wor
den beschouwd, dat te Belie ook de be
trekkingen van Hongarije met Belgrado en
■Boekarest ter sprake zijn gekomen.
Koning van Bulgarije te Rome.
De koning van Bulgarije is gisteravond
met zijn kinderen te Rome aangekomen
Faroek Khalief van den Islam.
Koning Faroek heeft gisteren sensatie
veroorzaakt, door in de Quosoem Moskee
de plaats van den Iman in te nemen
en voor te gaan in 't gebed. Na afloop
werd hij door de menigte toegejuicht als
khalief van den Islam.
21 Januari. Een van de weinige
vakken, waarvoor ik heslist niet zou deugen
is dat van journalist. Want ik vind dat je
daarvoor een geweldig vertrouwen in de
actualiteit moet bezitten, een onwrikbaar,
onverminderd vertrouwen in ,,de" gebeur
tenis van den dag en een hardleerschitaeid
ten aanzien van de lessen der historie, die
irriteerend zou zijn, wanneer zij niet zoo
ontroerend van argeloosheid ware.
Want de actualiteit houdt een voort-
durenden wedloop met liaar schaduw, tel
kens en vrijwel iederen dag ontglipt de
actualiteit aan de snelvoetigheid van die
schaduw om morgen mét z'n beidjes in de
diepe ravijnen der vergetelheid te stoven.
Alles wat vandaag belangrijk is, is mor
gen onbelangrijk en overmorgen vergeten
en ik vind dat je óf een onverbeterlijke
optimist óf een onverbeterlijke idioot bent,
wanneer je je liet vuur uit de molières
loopt om een robbertje met die schaduw
méé te rennen om nét voor den afgrond je
hakken schrap te zetlen en niet óók in de
vergetelheid te duikelen.
Daladier is in Tunis geweest. Weet u
nog? Zóóveel kolom in zóóveel maal hon
derdduizend kranten in alle landen der
aarde.
Papa Journalist heeft de wereldschok
kende gebeurtenis mee gemaakt. Heeft zich
in de Afrikaansdie zon met uw permissie
in het zweet gewerkt om alles precies aan
de naar nieuws dorstende abonné's mee te
deelen. Papa Journalist komt thuis. Gaat
in 'tbad. Doet zijn huisjasje aan en zegt
tegen mama Journalist: „Ziezoo, Sjaan,,
dat zit er weer op; 'twas geweldig; 'twas
vereldsdiokkend; 'twas een wereldschok
kende belevenis en geef me nu eens één
lekker kopje thee, Sjaan".
Ringgggzegt 't telefoontje.
Ja wel, met Jansen,
U spreekt met de hoofdredactie, Jan
sen; zeg Jansen, ga je morgen even naar
Rome? Je weet wel; ChamberlainMusso.
Wil je dat eens even haarfijn gaan loc-
kijken?
Nou, cn dan gaat Jansen natuurlijk.
Uren lang in den trein. Uren lalig anti
chambreeien. En luisteren. En toehooren
En- de ooien*spitsen. En warm. En be
nauwdEn schrijven, telegrafeeren, tele-
foneeron
Nee, Tunis dat was niks. Dat is al lang
weer ouwe koek. Maar Rome, dat is pas
SE*mu
loert altijd het gevaar van erger
gevolgen en daarom mag een
h stje nooit verwaarloosd wor
den. Als Uw kind hoest, geef 't dan
dadelijk AKKER's Abdysiroop.
bestaande uit extracten van oude
kruiden, welke verzachtend, slyrn-
oplossend en genezend werken,
benevens de krachtigste hoest-
bedwingende stof „codeïne". Door
deze veelzijdige werking noemt
men Akker's versterkte Abdijsiroop
,,'s-Werelds beste Hoestsiroop".
tegen hoest, griep, bronchitis, asthma
Flacon SO ct. 1.50. f 2.40. f 4.20. Alom verkrijgbaar
wat. Daar zullen de lezers belang in stel
len. Daar zal Sjaan van opkijken
Is dat niet argeloos?
Niet onverbeterlijk kind ei lijk?
Niet een tikkeltje onverbeterlijk idioot?
Rome rent naar de vergetelheid. En dan
komt Memel. En Memel ijlt voor zijn scha
duw uit. En dan komt Warschau; en War-
sclinu gaat kopje onder in de ravijnen der
veriaten zielen, en dan komt misschien
Parijs, ol Weenen, of Munchen, of Dor
drecht of VJaardinger-Ambacht
Een jacht zonder einde.
En actualiteit zonder grenzen.
Journalist?
Geett u mij maar het burgemeesters-
zeteltje van Texel.
Of laat mij maar kantonrechter in Mid
delbands zijn.
Of kluizenaar in de Appèlbergen,
Want-alle avontuur is er maar naar.
Die vonnissen uit Middelhamis zijn ia
1942 even hard vergelen als die repor
tages uit Turns.
Als u 'tmaar wéét, 'tante Sjaan
NEDERLANDSCH FABRIKAAT
J aarvegradering.
In haar clublokaal aan de St. Anna
Zusterstraat heeft het vendei Scltu'edam
van de Oranje Garde onder leiding van den
heer N. Scheurkogel, haar jaarvergadering
gehouden.
De jaarverslagen weiden voorgelezen en
goedgekeurd.
Do heer D. Krommenhoek had als se
erelaris bedankt. De aftredende bestuurs
leden werden herkozen en het bestuur
werd aangeiu'd met de dames J. Schouten
en L. den Beslen en den heer P. Yenveij.
In de plaats van den heer J. v. d. IPJas,
die de gemeente heelt verla'en, werd door
de vergadering lot hopman aangewezen de
heer A. Soetens, die aangezocht zal worden
deze functie te aanvaarden.
Het vendel Schiedam heeft van huilen
de stad uitnoodigingen onlvangen op 31
Januari a.s. op den eersten verjaardag van
Prinses Beatrix aan een marsch deel te
nemen. Het vendel geelt er ech'er de voor
keur aan hier ter stede met andere ver-
eenigingen samen den verjaardag van Prin
ses Beatrix te herdenken, b.v. ook met een
marsch door de slad.
Jeugddag.
De laatste Zondag van deze maand, 29
Januari wordt in de kerk van. den Ned.
Prot. Bond weer een Jeugddag gehouden,
die bestemd is voor oud en jong.
Dr. H. Faber zal den dienst leidener is
een bizondere liturgie en het koor zal
zingen. De voorste banken zijn voor de
jeugd gereserveerd.
's Middags komen de leden der Vrijz.
Chr. Jeugdorganisaties samen in het Jeugd
huis, waar een ge meen sch ape) ijke koffie
maaltijd hen wacht. De middag zal prettig
worden doorgebracht en o.a. zal de film
van de laatste Pinkster-conferentie worden
vertoond.
Zondagsdienst doctoren en apothekers.
Voor spoedgevallen nemen morgen de
volgende geneeskundigen den dienst waar:
Van Buren, Boerhavelaan 37a; Hoogendijk
Tuiiiiaan 74; De Leeuw, Westvest 12 en
De Maeijer, Burgemeester Knappertlaan 30.
Morgen i s geopend de apotheek van den
heer Backer, St. Liduinastraat 68 die ook
den nachtdienst waarneemt.
Het eerste wijklokaal.
De Stadsevangelie Jeruèl is scdeit een
paar weken verhuisd van de Goereesche-
strant 6 naar de Lange Haven 8. Eerst
bedoeld lokaaltje zal van 1 Februari af
in gebruik worden genomen door de Geref.
Evangelisatie. Er zullen brei- en naai-
kransen worden gehouden en een biblio
theek zal er worden ingericht. Ook an
dere samenkomsten zullen er later wor
den gehouden.
Nieuwe Zondagsschool,
In het Beursgebouw is Zondag j.l. een
Zondagsschool geopend, die de eerste maal
reeds door ruim 60 kinderen werd' bezocht.
Propagandafilm Dennenheuvel".
0'pi initiatief van de afdeeling Rotter
dam en omstreken van Dennenheuvel)
Veieeniging tot het exploiteeren van her
stellingsoorden en sanatoria voor handels-
en kanloorbedienden, handelsreizigers en!
handeisagenlcn, zal Woensdag a.s. in ge-
houw Eendracht de propagandafilm van
deze vereeniging worden rerloond1, die
een beeld geeft van het loven op Dennoa-
lieuvel. Na de pauze zullen worden ver
toond: Ford in het dagelijksche werk en
The River Rouge Plant, twee geluidsfilms
door do Fordfabrieken in Amerika opge
nomen.
Feestavond.
De Gemengde Zang vereen, „Polyhym
nia* directeur de heer Paul v. d. Pulten,
is voornemens een feestavond te geven
voor leden, donateurs en genoodigden op
Zaterdag 28 Januari a.s., in het gebouw
van den R.K. Volksbond. Als bizondere at
tractie zal Uien avond worden opgevoerd!
de operette: „Een vrouw op schildwacht'1,
terwijl voorts hun medewerking verleeneni
de heer L. de Bruijn, humorist, en het
Hakkert-ensemble. Na afloop van het pro
gramma zal er nog enkele uren gelegenheid!
zijn voor een dansje.
Remonstrantschc kring.
Voor de hier Ier slede wonende Remon
stranten wordt Zondagmiddag, 29 Januari
a.s., in hetbijgebouw van den Ned. Prot.
Bond een bijeenkomst gehouden, waarin
ds. W. J. Wegerif uit Rotterdam zal spre
ken over: De Remonstrantsohe Broeder
schap in het heden.