EERSTE BLAD.
Dinsdag 24 Januari 1939
buitenland
De ronde tafel-conferentie
Hongarije
91ste iaargang.
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE KftVEgQ. TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 5311.
Moeilijkheden bij de samenstelling der
Arabische afvaardiging. De delegatie on
derweg naar Londen.
'Ondanks de geringe ingenomenheid, zoo
wel van Arabieren als van Joden, met de
•sdachte eener z.g. ronde tafel-contercn-
•He, zal 'het er nu dan toch binnenkort
van komen. De jodenpogroms in Duitsch
land hebben de kwestie der Joodsche im
migratie in Palestina urgenter dan ooit
'gemaakt en de terreur, die nu al jaar en
dag door de Arabieren wordt uitgeoefend,
dwingt evenzeer tot een vreedzame rege
ling, al Z!4l het er niet naar uit, dat
deze gemukkel^c bereikt zal kunnen wor
den.
Men herinnert -ach de tegenkanting, wel
les het eeraeelingaplfttt-Peel het vorige jaar
ervoer, terwijl een bemiddelingspoging
van Irak al even weinig instemming on
dervond, als de overkomst van de com-
missie-Woodhead en van Malcolm Mac Do
nald.
Toen in November de Engelsche regee-
ring tot het inzicht gekomen was, dat
het verdeelingsplan tot mislukking gedoemd
was, liet zij dit varen en kwam de ge
dachte eener ronde tatel-confercntie op,
aan welker vooravond wij dan nu eindelijk
staan.
Sen factor, welke nu met bepaald mee
xal werken tot een spoedige overeenstem
ming, is de, door Engeland zelf aange
wakkerde oneenigbeid tusscben ©enerzijds
de Arabische extremisten, die het hoofd
tan de Mohainmedaanschc kerk in Pales
tina, den Moefti, onvoorwaardelijk steu
nen, anderzijds de tegenstanders van den
Moefti, de meer gematigde Arabische ver-
dedigingspartij, aaij--wioe-]iecdd-F«kliri,Nas-
jasjibi staat.
De Moefti nu stemt in met de gedachte
eener ronde tafel conferentie. Noeri Pasja
ei Said, de minister-president van Irak,
die zijn henuadeling verleent bij de
aoiTnenstelling der AraDi=chc afvaardiging
tor conferentie, üo'ft, naar verluidt,
den Moefti weten te overreden gevolg te
geven aan het verzoek der Britsche re
geering zijn toestemming te rerteenen tot
het aanwezig zijn van twee leden der op
positie van le Arabische partij op de
conferentie Dezo twee afgevaardigden zou
den inmiddels benoemd zijn. Nasjasjibti
self maakt de reis naar Londen niet mee.
Nasjasjihi veiklaarde gisteravond, dat de
twee leden, die naar Londen gaan, met
de opvattingen der verdcdigingspartij ver
tegenwoordigen.
Noeri Said echter verklaarde daartegen
over: Dit is werkelijk niet van belang
aangezien wij op schrift de opvattingen
van de partij van Nasja&jibi hebben, wel
ke, naar wij constaleeren, over het alge
«neen overeenkomen mei die van den
Moefti.
liei schijnt, dat Nasjasjihi zich veronge
lijkt acht, doordat aan den Moefti toe
stemming voor zijn afvaardiging ge
vraagd is en bovendien zou hij zijn ver
tegenwoordiging door sieohts twee perso
nen verhoudingsgewijs te gering achten
voor de belangrijkste Arabische oppositie
partij.
0', erigeus zou gistcien volledige overeen
stemming bero'kt zijn inzake de samen
stelling der Arabische delegatie, na een
onderhoud van diie uur, dat Noen Said
op de Britsche amnassade te Cairo met
verscheidene Arabische leiders heeft ge
had.
Hedenochtend zijn de Arabische gedele
geerden aan boord van het Itaiiaansche
öchip „Conti Rosso" van Port Said na
Loneen vertrokaen.
Intusschen gaat de terreur nog steeds
,r' 'sh.-ravond meldde Reuter, dat een
verbod om 21 uur lang zich op straat
te begeven, te beginnen vanmiddag om 13
uur 30, is uitgevaardigd voor de woon
wijk Musrara, in het hart van Jeruzalem
in verband met een poging om Saoed
f.asjasjibi neer te schieten. Saoed is een
bloedverwant van Fakkri Nasjasjihi. De
aanslag werd gepleegd bij de poort van
Dai-.ascus Saoed werd met getroffen.
Barcelona za! worden verdedigd
De toestand is ernstig.
Barcelona biedt thans denzelfden aan
blik als Madrid, toen de vijanden de poor
ten der stad naderden. Met koortsachtige
haast wordt gewerkt aai* do militaire ver
sterking der stad. Het zakenleven ligt ge
heel stil en burgers van allo leeftijden
arbeiden aan de verdedigingswerken.
Alleen een officieel nieuwsblad is ver-
hierin werd een communiqué ge
publiceerd', waarin de regeering verklaar
de besloten te hebben in Barcelona te
blijven en de stad te verdedigen, hoewel
©en aantal ondergeschikte departementen
naar elders zijn vervoerd en de burgers
systematisch worden geëvacueerd.
Alle bars, café's en restaurants zijn ge
sloten. De hotels mogen slechts officieele
personen, militairen en vluchtelingen op
doortocht onderdak verschaffen. Inmid
dels duren de aanvallen uit de lucht, wel
ke Zaterdag zijn begonnen, nog voort. En
kele Britsche schepen werden getroffen,
waarbij dooden vielen.
De Amerikanen en Engelschen hebben
opdracht gekregen zich gereed te maken
om te vertrekken.
Staat van oorlog in het republi
keinse!» Spanje.
De regeering van het republileeinsche
Spanje heeft besloten den staat van be
leg af te kondigen in het gebeele, door
haar bezette gebied. Alle macht is hier
mede in handen gekomen van den. minis
ter van landsverdediging m de militaire
autoriteiten.
De rechfsehen naderen Barce
lona.
Marlerell, op 20 k.m afstand ten Noord
westen van Barcelona, is door de
rcchtschen ingenomen.
Dit beteekent, dat de rechtschen de
Llobregatvallei, die naar Barcelona
leidt, beheerschen.
Volgens Havas zijn de recklsche troepen
voor de laatste verdedigingslinie van Bar
celona aangekomen. Zij beschikken over
ongeveer twintig welbewapende divisies
De regeeringstroepen, die in goede orde
terugtrekken, .hebben blijkbaar «gebrekmau
wapëneff,doch niettemin zijn zij -tot een
zekeren tegenstand in staat. Het gaat er nu
om, of de troepen van Franco nog kracht
genoeg hebben om de laatste linie te
nemen of dat zij een rustpoos moeten in
voegen en zich moeten voorbereiden op
een beleg van Barcelona.
Bij Manresa staan de troepen van Franco
reeds op verscheidene punten dichtbij de
Llobregat.
Geen brood en geen licht in
Barcelona.
Volgens de verklaringen van de aan de
grens bij Perpignam aangekomen Spaan-
sehe vluchtelingen is de economische toe
stand te Barcelona zeer verslechterd. Se
dert drie dagen is in het geheel geen brood
rondgedeeld, terwij! men het ook zonder
electriciteit moet stellen. De voortdurende
bombardementen hebbben een angstigen
toestand geschapen. De buitenwijken der
stad zijn ontruimd en de bevolking is over
de binnenstad verdeeld'. De bevolking zou
niet naar het Noorden van Cataloniö wor
den geëvacueerd.
Franco beeft reeds het stads
bestuur benoemd.
De rechtsche ministerraad te Burgos
heeft besloten, reeds thans liet toekom
stige stadsbestuur van Barcelona te be
noemen. Tot burgemeester is de oud-afge
vaardigde Mateu benoemd.
Frankrijk en het Rechtsche Spanje
De Temps" bcpJrit benoeming
van een Fransebta agent te
Burgos.
De Temps" schrijft:„Hoeveel bitterheid
het vraagstuk der Italiaansdbe inmenging
ook terecht bij ons moge wekten, bet lijkt
toch weinig wenscilielijk, dat Frankrijk zou
afweken van de niet-in mengingspoH l iek,
waaraan Engeland overigens, naar het be
tuigd heeft, trouw blijft. Maar niet-inmen-
ging beteekent niet, dat Frankrijk geen in
teresse heeft. Het Ffcansdhe belang eischt,
dat Spanje slechts voor de Spanjaarden
blijft, welke de legeeringsvom ook
mag zijn.
Indien dus in geval van een defini
tieve overwinning der nationalisten zou
blijken, dat er in Spaasje buileiüandscike
vestigingen zouden blijven, in strijd
met die beloften van Mussolini en
Franco, dan zou het.de gebiedende
plicht van Frankrijk zgn, zidb een
positie te verschaffen, waarin compen
satie ligt.
Men kan verscheidene „van dergelijke po
sities waarnemen, die zeer goed bezet zou
den kunnen worden. Het is zeker te wen-
schen, dat het niet zoover behoeft te ko
men. Om het te vermijden is het misschien
niet voldoende positief af te wadliten. Als
men, ondanks persoonlijke sympathie voor
de republikeinen, toegeeft, dat Franco waar
schijnlijk de overwinning zal behalen, zou
het dan geen aanbeveling verdienen, dat
men dengenen, die zich bij Franco welbe
wust aandienen als tegenstanders der de
mocratieën, niet het veldrrvrij laat? De so
cialistische leider der Bfelgisdhe regeering
heeft deze vraag bevestigend beantwoord
door een agent naar Burgos te zenden. Als
Frankrijk tol een dergelijLen stap besloot,
zou men daarin geen overgave behoeven te
zien voor een ideologie, die door de meer
derheid van het Fransche volk wordt afge
keurd, maar slechts een daad ter bescher
ming van het nationale belang. Zou men
zich bovendien niet in herinnering kunnen
brengen, dat de regeeringen van Frankrijk
en Duitschland zich bij haar veiKLaaing van
6 December verplicht hebben in contact
te blijven ten aanzien van alle kwesties
waarbij beide belang hebben en overleg
te plegen. in geval de reutere ontwikkeling
dezer kwesties - (oWiheiTiaiionaie moeilijk
heden zou kunnen leiden".
De strijd-Jti China -
Japansche. luchtaanvallen.
Naar het Clhineesdbe persbureau meldt,
hebben 15 Japansclhe vliegtuigen dertig
bommen laten vallen op de stad Weinam,
75 kilometer ten Oosten van Sian. Dertig
burgers zijn daardoor om bet leven geko
men of gewond.
Vertegenwoordigers van de Amerikaan-
sche methodistische zending, van andere
Amerikaansohe zendingsgenootschappen en
van Amerikaansche en Britsche bewoners
van Koeling hebben de Amerikaan sdhe am
bassade te TsjoengSring medegedeeld, dat
de Japansdie luchtmacht schade heeft aan
gericht aan Brilschen en Amerikaanschen
eigendom.
De zendingsgenootschappen te Tsjoen-
king hebben den Volkenbond een tele
gram gestuurd, waarin geprofesteeid wordt
tegen den luchtaanval op de burgerbevol
king van deze stad door de Japanneezen
ondernomen.
Chineeeza melden overwinning.
De Chineesclhe pers maakt melding van
een groote overwinning der Clhineesdhe
troepen bij Tsingkiangpoe, in het Noorden
van Kiangsoe.
Negenhonderd Japanneezen. moeten daar
gesneuveld zijn.
clSTEL^lom;*oL
Chamberlain naar Japan?
Het Japansche blad ,,Kokumin Sjim-
boen" van vandaag verwacht, dait dé
Japansche minister van buiten], zaken,
Arita, aan Chamberlain of Halifax de
uitnoodiging zal doen toekomen een
bezoek te brengen aan Oost-Azië, ten.
einde ,,hen op te voeden tot een juist
begrip van den toestand".
Duitschland
De besprekingen van Rubiee
Worden deze weefe waarschijnlijk
hervat.
Van semi-officieele zijde wordt medege
deeld
Naar vernomen wordt, zal de leider
van de internationale vluchtelingen-
commissie, Eublee, waarschijnlijk nog
in. den loop van deze week uit Parijs
terugkeeren.
rAan Duitsche zijde zullen de bespre
kingen over het probleem der Jood
sche emigratie thans door ministerial-
direktoï Wohltath, van het rijksministe-
rie voor economische zaken, geleid!
worden.
De vrouw in het bedrijfsleven.
Het Januarinummer van het door het
Duitsche Arbeidsfront nilgegeven tijdschrift
„Soziale Selbstverantworlung" schrijft, dat
de vrouwen de belangrijkste arbeidsreserve
van Duitschland zijn. Van de 19.2 mil-
lioen in het bedrijfsleven werkzame per
sonen, zijn G.5 millioen vrouwen Het Duit
sche Arbeidsfront becijfert het aantal vrou
wen buiten deze 6.5 millioen en buiten de
in de huishouding werkzame vrouwen op
11.6 miltiocn.
België
Ministerraad bijeen
"Vandaag rede van Spaak in de
Hamer.
De leden der regcering zijn gistermiddag
in een ministerraad' bijeen gekomen, waar
de eerste minister, Spaak, een uiteenzet
ting heeft gegeven van den internatioma-
.len loqstand: Voorts stelde hij de ministers
in kennis van de" groote lijnen der rede
voering, die hij vandaag in de Kamer
denkt uit te spreken.
In deze redevoering zal Spaak een uit
eenzetting geven van da groote lijnen van
het economische programma der regeering.
Hij zai er aan herinneren, dat de onder
zijn leiding staande regeering voor
nemens is de buitenlandsche politiek
voort te zetten, zooals die onder de vori
ge regeeringen gevoerd is. Tevens zal bij
er op wijzen hoezeer de regeer in g aan
dacht wijdt aan de taalproblemen en aan
het vraagstuk der bestuurshervorming.
Spaak heeft het voornemen er bij de
kamer op aan te dringen, dat de debatten
over zijn verklaring hedenavond geëin
digd zullen zijn. Men schrijft den premier
het voornemen toe morgen in den Senaat
het regeeringsprogram te verdedigen.
Engeland
GeschuHorens voor vliegtuigen.
De Britsche minister voor luchtvaart
heeft gistermiddag in een fabriek m Sur
rey, waar hij een bezoek bracht, gespro
ken over geschulttorens voor militaire
vliegtuigen. Hij verklaarde, dat 'Britsche
fabrikanten geslaagd zijn in de oplossing
van problemen betreffende het bedienen
van geschut in vliesduigen, die een groote
snelheid kunnen behalen, Engeland heeft
thans alle antiere 'anden voorbijgestreefd
in het ontwerpen van mechanisch bediende
gesehuttorens.
Chamberlain te Londen teruggekeerd.
Gistermiddag is min-ster-president Cham
berlain en zijn eclitgenoote van Chequers
naar Downingslreet teruggekeerd. De parti
culiere detective van den minister-presi
dent zat bij hem in de auto en een an
dere rechercheur volgde ir. een tweede
auto.
In Downingstrect stonden ta'ryke politie
mannen in uniform en in burger op post.
Nieuwsgierigen waren met te zien en er
deed zich geen enkel incident voor,
Verscherping der anti-Joodsche
wetten.
De regeering heelt de bepalingen der anti-
Joodsche wet, welke betrekking heeft op
het redht van aan- en verkoop van onroe
rende goederen verscherpt. Dergelijke ope-
raties worden thans voor Joden zeer moei
lijk, zooal niet onmogelijk,
Twaalf Joodsche officieren, die tijdens
den wereldoorlog onderscheiden werden,
hebben zicfh bij rijksbestuurder Horthy laten
aandienen en hem desiderata voorgelegd
met betrekking tot de door de regeering uit
gewerkte anti-Joodstihe wetten.
De liberalen en conservatieven bestrijden
heftig Ihet ontwerp der anti-.foodsohe wet
ten, terwijl de katholieken een wijziging
er van eisclien. Befilen heeft er in de
Kamercommissie aan herinnerd, dat de wet
10 procent der bevolking zou treffen en
een ramp voor het land zou worden.
Polen
Een gemeenschappelijke grens
met Hongarije
Peten staat er welwillend tegen- i
ever. -
In de zitting van gisteam heeft de voor»
zitter van den Sejm de vergadering mede»
gedeeld,' dat de Poolsche minister van bui
tenlandsche zaken, Beek, een antwoord
heeft gezonden op de interpellatie van af
gevaardigde Dudzinski betreffende de ge
meenschappelijke grens tusschen Polen ent
Hongarije en de gebeurtenissen in Subkar-
pathisch Roethenië. Het antwoord' vat»
Beek luidt:
De Poolsche regeering draagt kennis
van de aspiraties der Hongaarsche
regeering, strekkende tot het verkrij
gen van Subkatpathisch Roethenië, cn
aldus een gemeenschappelijke grens
met Polen tot stand' te brengen. Zoo
lang de Hongaarsche Tegeering actief
dit probleem te berde brengt, zal zij
altijd kunnen rekenen op een welwil
lende houding van de Poolsche regee*
ring ten aanzien van die eischen.
Onder de huidige omstandigheden for
muleert de Poolsche regeering geen en
kelen territorialea eisch jegens Tsjecho<
Slowakije. De regeering observeert de ont
wikkeling der gebeurtenissen ten Zuiden!
van de Karpathen en wanneer de daal
bestaande toestand in welk opzicht ook
de belangen mocht bedreigen van Polen»
zou de regeering gepaste maatregelen
nemen om die bedreiging op te heffen.
Frankrijki
Vier procents leeniag- geheel toegewezën.
De inschrijvingen op de jongste emis
sie 4 procent Frankrijk zullen ten volle
worden toegewezen.
Italië
Graaf Ciano teruggekeerd.
In den afgeloopen nacht is de minister
van buitenlandsche zaken, Ciano, uit Bel
grado te Rome teruggekeerd. Hij werd1 aaa
Set station verwelkomd door .enige auto
riteiten -en desa gezant van Hongarije ta
Rome.
Cia.no,naar Berlijn?. J
Het gerucht doet te Rome de ronde, dat
Ciano zich tegen liet einde der maand
naar Berlijn zou begeven om de feeste
lijkheden ter gelegenheid van. de her
denking van het aan de macht komen der
nationaal-sociaUsten bij te wonen.
Het gerucht is echter in het geheel niefc
bevestigd.
Vereenigde Staten
Eoosevelt vraagt groote credieten voor ver
betering der volksgezondheid.
President Roosevelt heeft gisteren bij
het congres ter nauwkeurige bestudeering
een omvangrijk rapport ingediend, waarin!
hij het uittrekken van credieten aanbe
veelt ten bedrage van 850 millioen dol
lar voor een federaal en staats program ter
verbetering van de volksgezondheid'. Het
rapport verklaart, dat het doel van het
volksgezondheidsprogram is ten dienste
te stellen van liet gehoede land' en
van alle groepen der bevolking de ter be
schikking slaande" wetenschappelijk kennis
en vaardigheid tot voorkoming en verzor
ging van ziekten en invaliditeit, beveili
ging van moeders en kinderen en tot het
tegengaan door sociale verzekeringen van;
verlies van inkomsten onder arbeiders, die
tijdelijk, of permanent invalide zijn.
Gemengd Nieuws
Auto tegen een boom gereden
Zes personen gewond.
Gistermiddag om vier uur is op den;
rijksstraatweg te Nieuwerbrag een ernstig
ongeluk gebeurd.
Een personenauto, bestuurd door den
heer 0. Verwey uit Woerden, reed met
groote snelheid legen den muur van eeai
garage aan den rijks straaatweg
In den wagen zaten zes personen, o.w.
drie dames. Allen weiden min of meer ern
stig gewond. Zij zijn na verbonden ie zijn
door een geneesheer uit Bodegraven naar
hun woningen overgebradhf. De auto werd
totaal vernield. I
Felle brand 1c Zaandam.
Gisteravond om half zeven is door het
omvallen van een pot lijm, die op het
vuur stond, brand ontslaan in het per
ceel Gcderaptegraehl 80, te Zaandam,
waarin de heer L. Kilian een zaak in
messen en scharen en een cliroominrichting
heeft. In oen oogwenk stond de werk
plaats in lichterlaaie, waarna het vuur
oversloeg naar de woning. 'Beide brandden
gebed uil.
De aangrenzende zaak in fournituren
van den heer Grobbe werd eveneens door
het vuur aangetast en ging mede verloren.
De schade wordt in beide gevallen door
verzekering gedekt.
Dez« aarnsnt i«r»cUiji:t dugeli.. i, met nit*
tendering van Zon- en ïee»td*gjn.
Prjjs per kwartaal 2.—; franco per post
£2.50. Prijs per week' 15 etc. Ataon-
ierxijke nummer» 4 et». Abonnementen
worden dagelijks aangenomen.
AdYertentien voor bet eerstrolgend nnm-
mer moeten vóór elf nnr aan bet isareau
beaorgd «feu, 'a Zaterdags wr w®
Sen bepaalde plaats aan advertentiën
wordt niet gewaarborgd.
T-. J
Pril» der Advertenüén: van 15 regel» f155;
'"30; in"J
Jere
gel. -
itkvitantles 15 et». Tarieven van adrertentiëa
tij abonnement rijn aan het Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Klein©
Advertentiën opgenomen f0.50 t/m. 15 woor
den, f 0.75 t/m- 25 woorden. Elk woord meer
5 cent tot een maximum van 30 woorden.
*8 WoensdagsKleine Advertentiën tot25 woor
den f 025, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan bet
Bureau bezorgd.
's Zaterdags: Kleine Advertentiën 1100, indien
niet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
naar PUXjCgRDA
(Fransche arena}
weg
naar
sEODEumen
THJRANA
SOLSONA
c/msqns
SANAHUJA
CAL0NGB
RAJADFLL
MANRESA
s/erri de
iQMonts&rtt
GUADJ0,
DAS
GRANOLLER
T^BADEU"
M0NTMANEÏ
LADA
olesa
ABRERA
MA SOU Fa
AOALj
BELL PR A3
MART0REL
MOWS
PALLEi
SABANELL
PONTONS
I Vf S.FELI
VALURANI
blanc
SMARTh
JLLAFRANCA
B/SBAL
ANYELL
VALLS
1ste VERDEDIGINGSLINIE
2de
RAWTA/L LEERINGSWEGEN
OVERZEE
OPMARSEN DER NATI0NALEN 4m A
KM. STRALEN VAN UIT HET CENTRUM
ÜARCELQMA
