EERSTE BLAD.
Woensdag 25 Januari 1939
De rechtschen staan voor Barcelona
Barcelona is niet meer te houden
Administratie-,
Duitschland
Twee koloniale divisies
De strijd in China
Zweden
Vereenigde Staten
91ste Jaargang.
No. 22079
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 5311.
BUITENLAND
In het Zuiden zijn de Mooren nog ander-
halven K.M. van de stad verwijderd. De
V.V- regeering is vertrokken
M:
Hot' zi.et er' thans wel naar uil, flat de
dagen de, urén wellicht 'van Bar-
ceiória: geleld*' zijri:. Eergisteren heeft reeds
de Vo.' k'éobon dscorn miss ie, welke opdracht
had de* evacuatie' der buiienlandsche vrij
willigers uit Spanje "te controleercn, de
stad m'öetén vetlagen,"" voor zij'haar taak
beëindigd had Jy commissie bevindt zich
thans 'te- Perpi" Óokde,'bij de'Spaan-
sche regeèring geite'óréditèerde, diploma-
- üeke vêrtogfenwóordigers^ hebben de be-
druigdéïjsWl verlaten' -en1 zijn naar Galde-
tas vei'tfotken. Slechts <M Fransche ambas-
sawie"bifjtt te Barcelona! 'De- ambassadeur
staatj. in\\m>ortdmend "contact met de" re
geering en'" houdt zich" bezig met voor-
zargsmiaatiegelen ten_ behoeve der Fraa-
sche kolonie. De Fransche kruiser Suffren,
van het' 'Middellandsché Zee-eskader, is uit
Toulon naar Barcelona uitgevaren, waar
hij zich ter beschikking zal stelten van
de Fransche ambassade.
De regeering zelve was gisteren r.og voor
nemens te Barcelona te blijven, althans de
ministers van oorlog en van binnenland-
sche zaken. Benige departementen waren
reeds vertrokken, hetzij naar het Noorden,
hetzij naar Valencia. De regeeringsarchie*
ven zouden reeds naar Gerona zijn over
gebracht.
De Spaansche minister van buitenland-
sche zaken, Alvarez del Vayo, is gister
avond uit Parijs naar Barcelona vertrokken.
In zijn gezelschap was José Aguirre, die
zich aan het hoofd zou stellen der Bas-
kische bataljons, welke mede de stad ver
dedigen.
Later op den avond meldde Reuter ech
ter, van een te - Perpignan aangekomen
Amerikaanscti ambtenaar .vernomen "te-heb
ben,"dat de fegesring~ Barcelona Verlaten
bad.
Intussehen wordt de stad nog voortdu
rend gebombardeerd.
Bet geheele Catalaanscbe gebied is thans
in staat van oorlog. De grondwet is bui
ten werking gesteld en is vervangen door
vijf speciale artikelen. Burgerarbeiders heb
ben loopgraven rondom de stad aangelegd.
Alle mannen van 4355 jaar en vrouwe
lijke vrijwilligers van 1840 jaar, hebben
gisteren op hun werkplaatsen het bevel
ontvangen naar de versterkingen te gaan
om te werken. Alle andere dan militaire
werkzaamheden liggen stil.
In het Zuiden waren de rechtschen gis
teren de rivieren Llobregat en Cardoner,
die beschouwd werden als de laatste ver
dedigingslinie der,, regeering, .rqeds gepas
seerd. Zij hebben daarop liet vliegveld Llo
bregat gepasseerd en bereikten een punt,
op een mijl afstand van de buitenwijken
van Barcelona. De opmarsch werd uitge-
voord door Marokkanen, die langs den fcust-
weg waren opgerukt.
Officieel werd gisteravond bevestigd, dat
de rechtschen om zeven uur op ander-
halven kilometer van Barcelona aangeko
men waren.
Bij den overtocht over Llobregat, welke
werd uitgevoerd door een leger van 100.000
man, zijn 2000 krijgsgevangenen gemaakt.
Ra de verovering van het vliegveld hebben
de linksche troepen zich teruggetrokken
in Barcelona.
De rechtsche strijdkrachten zouden op
den Oostelijken oever van de Llobregat de
slagorde herstellen, in afwachting van het
bevel tot bestorming van Barcelona. De
terugtrekkende linksche troepen, die tus
sehen de beide vuurlinies ingehaald of om
singeld worden, zouden zich bij duizenden
tegelijk overgeven.
De artillerie der Marokkanen is thans
in een duel gewikkeld met de linksche bat
terijen op het fort Montjuich, dat de ha
ven van Barcelona beheerscht.
Dat in het zuiden de rechtschen Bar
celona al veel dichter genaderd' zijn, dan
in het noorden, vindt zijn oorzaak in het
feit, dat de zuidelijke opmarsch langs den
kustweg gaat, en de rechtschen van het
noorden uit daarentegen door bergachig
land moet trekken.
Volgens gisteravond in het rechtsche
hoofdkwartier ontvangen berichten, is
Maandag een der verwoedste veldslagen
van den burgeroorlog geleverd om het
bezit van Manresa. De legionarissen wa
ren van Igualada opgerukt naar Manre
sa, terwijl de divisies van Macstrazzovan
ae norgen in Iiei noordwesten afdaalden.
Zy stieten op de verdedigers, die bevel
hadden tot den dood weerstand te bie
den. Den gebeden dag spuwden de ma-
Cumcgewereu hun dood olijke ladingen langs
dt> lifixhugen van Lil amphitheater, waarin
Manresa gelegen is. Uit de batterijen ach-
fensie van Manresa murw Je" beuken.; Bij
bet vallen van het duister- baanden de
genheden van Maestrazzo 'zich onder lei
ding van generaal Vaiino een .weg.róndóm
de stad, optrekkende "achter, tanks.'."".
Gisteren bij het aanbreken van den
dag waren de regeerings troepenin
westelijke richting afgelrokkenj zoódai
zij Manresa open heten vóór het .tók-,
nentrekken der rechlschert. De val Van
Manresa voorspelt volgens, de reclit-
sche strategen' dén va! van Barcelona! -
Het; Estramadnrafrent.
Aan het Estrkmadurafront hebben de
troepen van Franco hoogst belangrijke stel
lingen ingenomen en. den regeeringstroe-
pen een ernstige nederlaag toegebracht.
De' vijand liet honderden dooden op het
slagveld achter. Twee bataljons werden
niet de officieren gevangen genomen.
Het rechtsche opperbevel meldt, dat de
gisteren geboekte terreinwinst in diepte
die van alle voorgaande dagen overtreft.
In het noorden rukken de Urgel-divisies
naar Solsona op. Volgens bericht uit het'
zuiden van Estramadura rukken de recht
schen daar gestadig op. 1
Naar te Lorida vernomen wordt, zijn de
rechtsche troepen van plan, Barcelona te
omsingelen en alle verbindingen met bet
achterland af te snijden, alvorens de stad
binnen te dringen
Vanochtend leek liet in verband met
de wanorde, waarin de linksche elemen
ten zich in sommige sectoren terugtrok
ken, niet onwaarschijnlijk, dat het dichtst
Waarheen, zijn zij gedirigeerd?
De diplomatieke redacteur van de „Eve
ning Standard.',' verklaart uit Italië ver
nomen te hebben, "dat,twee Deutsche di
visies kortgeleden geconcentreerd zijn ge
worden tussehen Klagenfurth en Villach
aan de Oostenrijksch-Italiaansche grens.
Dieze troepen waren uitgerust voor ope
raties in de woestijn en men gelooft, dat
zij deel uitmaken van een nieuw Duitsch
„koloniaal legercorps".
De genoemde redacteur voegt hieraan
toe: Villach is met een spoorlijn verbon
den. met Triëst, de-voornaamste Italiaan-
sche haven aan de Adriatische zee. Sedert
Zondag-zijn de heide Duitsche divisies ver
dwenen.
Graaf Schwerin wilde oqk aftreden
Naar -aanleiding van,hef. ont-
„C slag van dr. Schacht.
.Volgens Reuter beeft de rijksminister
van financiën, graaf Schwerin von Kro-
sigk, de vorige week zijn ontslag ge-
vraagd, toen .dr. Schacht" ontheven
werd uit zijn functie van rijkspresident.
Hitier weigerde echter bet ontslag te
aanvaarden.
Von Ribbentrop naar" Warschau vertrokken.
Rijksminister Von Ribbentrop is vanoch
tend om even over negen naar Warschau
vertrokken voor een tegenbezoek aan mi
nister Beek-
Er komt weer koffie.
Een der verblijdenste berichten, die de
Duitsche bevolking sedert langen tijd ver
nomen heeft, was de' gisteren bekend ge
worden tijding, dat -'de koffie-import uit
Brazilië hervat zal 'worden.
De ,,ari sec-ring" van Joodsche zaken.
De ontbinding van den Joodschen detail
bij Barcelona slaande rechtscihe leger zou handel in Berlijn en de overgang der Jood-
trachten de stad te bestormen, terwijl an- j sche zaken in arische handen zoo meldt
dpre legers do omsmgelingsmethode vol-, het 'Duitsche Nieuwsbureau was in
tooiden. Dit denkbeeld werd evenwel op- hoofdzaak in het begin van deze maand
gegeven, en men achtte hel voorzichtiger jea uitvoer gelegd'.-Afgezien van reetifi
geschiedt echter met zulk een snelheid,1 €en®e m tijdschrift van
.dat. bevoegde -'kringten' 'vaa meening- kipt, "dererereemgmg van Bgrjijnsehe kooplieden,
dat de vat der stad niet langer dan tweeen' industrieelen, thans constateerden, dat
of drie dagen op zich' kan laten wachten. 5-7'";n Tywiovv.^. -■"*
Wautsjau bezet door Japansche
troepen.
van, de 3750 Joodsche detailzaken, die op
1 Augustus in Berlijn nog, geteld1 werden,
12D0 geschikt bevonden zijn voor arisee-
ring. Zevenhonderd zakon zijn echter slechts
in Duitsche handen overgegaan. Voor vijf
honderd hebben zich geen candidat-en aan-
Uit Zuid<-China wordt gemeld', dat Ja-- D
pansche troepen het eiland1 Waitsjau voor 1 ,Z°, t 1 1 6
de kust van de provincie Kwangsi bij '^a^tailzaken hebben «Pg^ouden te
Pakhoi hebben bezet.
Men veronderstelt, dat dit het voorspelHst stoffelijk overschot van dr. Scipel en
is voor een landingspoging op groote j ^r* Dollfass weer opgegraven,
schaal op deze kust en tevens wordt bet 0 n
gere bondskanseliers, dr. Seipel en dr. DoIJ-
schouwd- als een bedreiging van bet «land dat lo, nu voor >;ea ie(3er toe.
Het stoffelijk overschot van de vroe-
Hainan,
tJs^-,k. i» de Se^l-DeUte-fe- S"™,» ÏS
De opmarsch van generaal Franco's troepen naar Barcelona. Na een verbitterd ge
vecht trekken de manschappen der nationalistische strijdkrachten onder leiding van.
hun officieren een der verover de plaatsjes voor Barcelona binnen.
Slechts een wonder kan de stad nog redden.
De laatste hardnekkige pogingen tot ver-i
dediging.
De speciale correspondent van Reuter
te -Barcelona, die gisteravond in Perpig-
nan is aangekomen, meldde, dat slechts
een wonder Barcelnoa kan redden.
Calalcniê, zoo zegt hij verder, is bij
verrassing genomen. Toen het offensief op
.23 Decemberbegon, verwachtten.de- reg-ee-
ringsfroepen h'iël een" zoo overweldigenden
aanval en hadden zij een zeer redelijk
vertrouwen in de kracht van hun nieuwe
mod elleger om weerstand te bieden aan
den vijand, gelijk geschiedde in Maart en
April. Er «cru aan ook geen algemeene
mobilisatie algekondigd, noch groote re
serves geoefend en geen poging werd ge
daan om- torteu te bouwen of doelmatige
detensieJinies aan t'e leggen nabij Barce
lona.
De vrouw helpt mee.
Eerst toen de rechtschen de stad nader
den, weid de algemeene mobilisatie afge
kondigd en een begin gemaakt met het
aanleggen van versterkingen. Thans mar-
De Chineesche militaire autoriteiten zijn dachtniskirche, is wederom overgebracht
voorbereid'; generaal Pai Tsjoeng Sji is naar de oorspronkelijke graven,
.angewezen om de operaties in Zuid-West- J De overbrenging is ia bet grootste ge-
China te leiden en generaal .Tang Joeng heim» geschied -en zelfs zonder eenige re-
Jen, de garnizoenscommandant van Hainan Bgieuze plechtigheid. Het is gedaan op
heeft verklaard», dat hij op alle eventual!- |ast„rvan nationaM-socialistfeclie partij
teiten is voorbereid1.
Naar het Chineesche persbureau meldt,
te Weenen De kist met het stoffelijk over
schot van Seipel werd overgebracht naar
het centrale kerkhof van Weenen en die
wordt er voortdurend' gevochten in de mei het stoffelijk hulsel van Dollfuss naar
provincie Rwangtoeng, terwijl het aan de het kerkhol in het dertiende distnict.
andere fronten rustig is. j In geen der Weensche bladen wordt om-
Tweeduizend Japanneezon hebben een trent dit voorval iets gemeld.
iT'sSfi voorste linies werden tachtig gra- manoeuvre der troepen in het voo-rno-
-?saa!e;i per minuut aFgescliolen om de de- men lag.
aanval gedaan o-p de stad' Fahsien, 40
kilometer ten Noorden van Kanton. De
Chineesche bezetting bood heiligen tegen
stand1, doch moest de stad ontruimen we
gens de overmacht aan geschut en man
schappen van de aanvallers.
Geruchten over mobilisatie
tegengesproken
In Italië zijn de oproepingen
normaal.
Havas meldt uit Rome:
De in het buitenland gepubliceerde be
richten over liet oproepen van lichtingen,
worden hier tendentieus geacht.
Men verklaart, dat de oproepingen van
onlangs een normaal karalk'fer hadden en
betrekking hebben op herhalingsoefeningen
van reservisten. Deze reservisten zijn, zoo-
als gebruikelijk is, individueel opgeroepen.
Ook Berlijn spreekt geruchten
tegen.
Het groote hoofdkwartier van het Duit-
sdi© leger spreekt de geruchten tegen wel
ke in het buitenland in omloop waren over
manoeuvres van het Duitsche leger tegen
15 Februari.
In antwoord op een desbetreffende vraag
deelde d'e woordvoerder van het hoofdkwar
tier mede, „dat de groote manoeuvres mel
de deelneming van het leger, de marine «:i
de luchtmacht -het volgend jaar zuilen
■worden gehouden.
Wat de manoeuvres der legercorpsen be
treft, deze zullen als alle jaren in bet na
jaar worden gehouden. De woordvoerder
voegde hieraan toe, dat geen 'enkel© andere
De regeling betreffende de
Poolsche Joden.
Gisteravond is een Duitsch-Poolsche rege
ling tot stand gekomen, volgens welke de
in October uit Duitschland gezette Joden
zullen kunnen terugkeeren om hun roeren
de have te halen.
Zij zuüen ook een zekeren termijn krij
gen voor de regeling hunner zaken. De
waarde hunner onroerende goederen zal op
een speciale rekening worden gestort, die
later volgens een nog niet bekende proce
dure zal worden overgemaakt.
Men gelooft, dat nog onderliandeld zal
worden over het meer algemeene vraag
stuk der 60.000 Pool sche Joden, die nog
in BuiisciMand wonen.
De Nobelprijs voor den vrede voor
Chamberlain?
Twaalf leden van den Zweedscbon Rijks
dag hebben voorgesteld den Nobelprijs voor
den vrede voor het jaar 1938 toe te ken
nen aan Chamberlain.
Zij hebben dit voorstel ingediend bij de
Nabel-commissie van den Rijksdag, waarbij
zij de meening uitspraken, dat „Cham
berlain ongetwijfeld in September 1938
Europa voor een ramp heeft behoed".
Het bezoek van het Engelsche koninklijke
paar.
Mevrouw Roosevelt heeft gisteren mede
gedeeld, dat h-.-t Engeische koninklijke paar
is uitgenoodigd een" nacht te Hydepark te
logeeren in het zomerverblijf van presi
dent Roosevelt. De koning en de koningin
zouden zich na een bezoek aan de wereld
tentoonstelling naar de bezitting der fa
milie Roosevelt begeven.
gekleed in nauwsluitende jumpers en broe
ken, om zandzakken te vullen, de ravitail-
leeringsdiensten ie leiden en op andere
manieren te helpen om den vijand op
etn afstand tc hoeden. Op het oogenblik
echter ziet hot er naar uit, dat al deze
pogingen de rechtschen slechts kunnen ver
tragen tot de militaire voorraden en de
deerd, die -tot bijna onherkenbare puin-
hoopen herschapen is, eon hel van vlam-'
men en roo. en stof, waardoor de scheep
vaart verward' werd.
Het leven is ondraaglijk.
Het .lijdt geen twijfel," dat' de rechtschen1
thans Barcelona" sparen; omdat- zij" do
stad-, die waarschijnlijk spoedig in hun
handen zal zijn, niet willen vernielen. Het
voortdurend ronken der vliegtuigen, het
gedreun der ontploffend© bommen On het
oorverdoovend geratel van de luchtafweer-
kanonnen is bijna ondraaglijk voor de be
volking, die nn al maanden lang op do
grens van verhongeren leeft.
Verlies van Barcelona toch een t
voordeel voor de regeering.
Afgescheiden echter van den slag voor
haar prestige, zou in sommige opzichten
het verlies van Barcelona voor d© regee-
ringspartij een voordeel vormen, aangezien
het haar bevrijden zou van het zeer groo
ts probleem om ruim een millioen niet-
strijders te voeden.
Toen ik uit Barcelona vertrok*
verkeerde de stad in angstige af
wachting van de eerste granaat uit het
zware rechtsche gesphut. Er heersehfce geeri
paniek, maar een doelbewust jachten, ter-
zaken van waarde geëvacueerd zullen zijn. wijl in de donkere straten heimeJijk 'vlug.
Paniek aan het front.
Een paniek onder de versche troepen,
die niet gewend waren aan het voort
durende geschutvuur mi de bombardemen
ten, stelde de rechtschen in staat om
de vitale steliingen heen te trekken, die
den weg naar Month!anch en Tarragona
verdedigden. Vervolgens stelde een gebrek
kige verbinding tussehen Lislor's vijfde
legercorps cri Taguena's vijftiende leger
corps, van het „Ebroleger", van kolonel
Modesto, de Italianen in slaat een wig
te drijven, oostelijk van Montblanch, door
de bergen naar Vil! a franca en den gordel
van open terrein binnen te rukken, die
tol Marorell loopt.
Papieren verdedigingslinie.
Op deze wijze trokken de rechtschen
om de beïcie dcïensïclinies heen en moes
ten de regeeringslroepen op de derde linie
terugtrekken. Dit was echter slechts -een
verdedigingslinie op papier. Zij was in
werkelijkheid niet voorbereid en er waren
geen vcrsche reserves om de linie te
houden, zij weid bezet door dezelfde troe
pen, die dag aan dag, een maand lang,
weerstand hadden geboden aan het ver
schrikkelijke benken van het moderne
rechtsche geschut dat van overweldi
gend veel betere kwaliteit is dan de ver
ouderde kanonnen van de regeering
aan de uit de lucht neerregenende bom
men en fiet machinegeweervuur der vlieg
tuigen, zooals dat zijn weerga waarschijn
lijk niet heeft m de geschiedenis. Toch
is het regetringsleger nog niet gebroken
en zal het waarschijnlijk opnieuw stand
houden op de berglinie, die op ongeveer
65 mijl loopt van SoJosona, naar even
ten zuiden van Vich en vervolgens naar
Arenys de Mar, aau de kust, op 25 mijl
van Barcelona.
De havenwijk is in puin gescheten.
Van gistermorgen zes uur af is Barce
lona zoo vaak gebombardeerd, dat de stad
voortdurend in staat van alarm verkeer
de. Tot dusverre hebben-de aanvallende
piloten slechts de havenzöne gebombar-
ge figuren voorbij gingen.
Uit de regeeringsbureaux werden archie
ven, meubilair en voorwerpen van waar
de in groote menigten op vrachtauto's gei-
laden, die ze in Noordelijke richting veer-
voerden naar de dorpen, waar de presiden
tieel© en regeeringsbureaux verspreid' zul
len worden. Mijn nachtelijke rit langs den;
kustweg werd niet door vliegtuigen on
derbroken. Er bewoog zich een gestadige*
maar niet omvangrijke stroom van ver
keer in beide richtingen.
Ook gebrek aan water.
Havas meldt nog:
Uit mededeelingen van personen die varï
Barcelona te Perpignan aankomen, blijkt*
dat thans in bepaalde wijken van d'e Oata-
laansche hoofdstad gebrek aan water be
gint te heerschen. Op den weg, welk© snaar
het Noorden van Cataloniê leidt, ziet men!
onafzienbare rijen wagens, welke ambte
naren met hun gezinnen vervoeren. Dezo
begeven zich hoofdzakelijk naar Gerona
of gaan soms d'oor tot Figueraa
In enkele plaatsen zou groot gebrek
heerschen en zou sinds twintig dagen geen
brood' meer verkrijgbaar zijn. Uit verschil
lende berichten blijkt, dat de regeertngs-
troepen over onvoldoende wapens ein mu
nitie beschikken.
Kantoor-, Winkel-, Huishoud-, Kwitantie-,
Bon-, Contributie-, Controle-, Notitie-, Bestcï-
orderbocken, Brief-, Factuur-, Kwitantie-, Giro-
Ordners, Mappen, enz.
Tabellarische Kasboeken, Tan 4 tot 80 ko
lommen.
Vulpenhouders, slie Merken, vanaf fl.80,
met 5 jaar garantie, bij
HENRI REDERS, HOOGSTRAAT 146,
Telefoon Ö7820.
- rt
r>m
öt%* courant Tersohijnt dagelijks, metuït*
«ondcriog vttu Zou- en Feestdagen.
Prys por kwartaal t 2.—; franco per post
t 2.50. Prijs per week: 15 ets. Afzon
derlijke nummers 4 ets. Abonnementen
worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend num
mer moeten vóór elf uur aan het Bureau
bezorgd zijn. 's Zaterdags voor u
Een bepaalde plaats van advertenties
wordt niet gewaarborgd.
Pry» der Advertentiën; van 45 regel* f155;
Iedere regel meer f 0.30; In het Zaterdagnummer
1—5 regels ft.80, iedere regel meer f 0.35
Reclames f0.75 per regel. lncassokostenöcts.j
gostkwitanttea 15 ets. Tarieven van advertentiën
y abonnement zijn aan het Bureau verkrijgbaar.
Dagelyks worden tegen vooruitbetaling Kleine
Advertentiën opgenomen i 10X0 t/m. 45 woor
den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer
5 ^cent tot een maximum van 30 woorden.
's Woensdags: Kleine Advertentiën tot 25 woor
den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan bet
Bureau' bezorgd.
'a Zaterdags: Kleine Advertentiën 11.00» indien
niet vóór Vrydagavond 6 uur bezorgd.
r lubö, Uctb tkJ - HU W/C V KJ\JL tJCIk lUVlcX lUt;* _,r. ie
5
A -ft» ll'nonnn !lrv L-rof wi/ar hnt elofrnlji L-
-■Hi
ivSN,
'i&U
«Jas -Wi
„•f"!
