Frankrijk wenscht hervorming van
het kiesstelsel
Mm
TWEEDE BLAD
Eigenaardige gevolgen van het huidige systeem.
Het plan van minister pomaret komt in de Kamer.
SCHIEDAMSCHE COURANT
instelling van luchtpolitie
li
Dreigend arbeidsconflict
Een brutaal heerschap
Ontslag bij Van Haren te
Waalwijk voorkomen
het fctWKlinf der fc°0P® ^rizyn!:'en""!,rm!!fL°ntelag MT)ze8de
het Dierentum-complex tot bouwgrond' te
Beleediging
van een bevolkingsgroep
a- u do X
W'
Ja
Rheumatische pijnen
Hulp aan Spanje
T. O.
BINNENLAND
De Haagsche dierentuin verkocht ander« gronden waren?
Rechtszaken
(W
-V--- -v >"^>2,
(Van onzen Parijsdien correspondent.)
Parijs, 24 Januari.
Frankrijk is niet levrcaon met het hui
dige kiessysteem, Franlaijk wenscht een
hervorming van het kiesstelsel. Dat is maar
niet zoo een in het oogenbhk opgekomen
gedachte, die morgen in den wind ver
waait. Al jaren is er gepraat over de
noodzakehjkneia eener wijziging der wet.
Reeds in 1319 en opmeuw in 1924 gingen
er stemmen op otn verandering te bren
gen in den toestand, ea in 1936 heeft
men er in de Kamer dagenlang over ge
debatteerd, zonder resultaat overigens. Over
4 e wensehchjkheid eener wijziging was men
het wel eens, doch over den aard der
veranderingen zelve liepen* de meeningem
zoozeer uiteen, dat men niet verder is
gekomen dan tot even lange als onvrucht
hare besprekingen. Thans echter zit ex
meer lijn ca toekening m de plannen, een
ontwerp van wet figureert op de werk-
lijst der Kamer, en naar alle waarschijn
lijkheid zal de hervorming nog dit jaar
deze zitting zelfs, haar beslag krijgen.
Nu het Volksfront is doorbroken en de
tegenstellingen onder invloed der buiten-
landsche gebeurtenissen zich met den dag
verscherpen, wordt de toestand langzamer- 'onien tot de instelling van een soort
hand onhoudbaar. Do positie van hen, die van P ie, m, "len verstande, dat
i-j— .1,i... een aantal rnksveldwachters .„„„.i
'I
WOENSDAG 25 Januari 1939. No. 22079.1
Overleg tnssehen rijkmldwaeht
en sportvliegers.
Ndax het Hbld. verneemt, warden thans I
besprekingen gevoerd' tusschen ambtenaren
van de rijksvddwacht en leden van de
V.O.S., de Vrijwillige Organisatie van
Sportvliegers, om, indien de betrokken mi
nister hiertoe zijn toestemming verleent,!
te komen tot de instelling van een soort
Naar de P.. 1is de leuze. De repré
sentafion proporhonneLe. Men wil de
waarlijk evenredige vertegenwoordiging.
Daar komt thans niet bijster veel van
teieehi. En u'at is de schuld, zegt men,
van de ballotage, de herstemming, in Ne
derland kent men by de verkiezingen geen
herstemming. gebruiken het woord „bal
lotage zelfs in een ietwat andere be-
teckenis, la Frankrijk echter komt hether-
haadeJijk voor, aat geen der candidaten
de volstrekte meerderheid van stemmen
behaalt. Onverschillig ot het nu een ver-
kiezing van een consciller general, een
statenlid, een consexlier d'arrondissement,
of een lid van den conseil municipal, den
gerneenteiaad geldt. En voor de député's,
de Kamerleden ,en de Senatoren, welke
Jaaiste met rechtstreeks d&or het volk
worden gekozen, evenmin als in ons land,
is het niet anders. In dergelijke gevallen
is dus herstemming noodig; booze ton-
gen beweren, daf h-ot alle gevaüen zijn.
Een feit is, dal de politieke partijen de
eerste stemming als een proefsteinming
plegen te beschouwen. Men-kenrdan-elkaii-
ders krachten en de handel kan hegia-
jien. Een afspraak wordt gemaakt, het
wachtwoord doorgegeven aan de partijge-
nooten-stemgeiechi g enen bij den twee
den omloop, e»i wees later, haalt de can-
didaat, die de vorige maal geen twintig
procent der stemmen op zich vereenigde,
zestig procent, terwijl de candidaat, die
den eersten keer meer stemmen had dan
eén der anderen, geen schijn van kans
maakt.
Waar de zonderlingste combinaties mo-
gelyk blijken, als het op de verovering
"ran een zetel aankomt, leidde deze methode
tot eigenaardige toestanden. Meermalen de
jongste maanden, heeft een aantal radica
len zijn stem aan de regeering, de eigen
regeering, onthouden. Men zou zulks hij
ons misschien indisciplinair noemen. „On
afhankelijkheid", zegt de Parijzen aar. Maar
veelal was hetgeen onafhankelijkheid, doch
afhankelijkheid, niet van één, doch van
twee, soms van drie partijen. Negen van
tien radicale onthouders bleken dan
slechts gekozen, dank zij den steun van so
cialisten, van communisten. Het omge
keerde is even dikwijls het geval. En zoo
bij alle partijen. Dit is één der redenen van
do wankelbaarheid der diverse Fransehe
regeenngen. Men vreest zijn vijanden, doch
■op z'n vrienden kan men al evenmin staat
taakjen.
x 1, UJC -
politieke tegenstanders werden van dege- een njksveldwachters zou worden,
nen, welke aan hun verkiezing hebben waarnemers aan boord van
igewerkt, is het evenzeer. Vandaar al vtegtmgen, welke waarnemingen zij dan
in bizondere gevallen zouden verrichten
aan boord van vliegtuigen van leden van
de V.O.S.
De onderhandelingen zijn nog niet ten
einde, doch reeds mag de verwachting
worden uitgesproken, aldus het Hbld.. dat
het resultaat gunstig ^zal zijn.
meegewerkt, is het evenzeer. Vandaar al
die verzuchtingen; van de regeering, welke
een vaste basis dringend behoeft; van fal-
looze Kamerleden, die hun tweeslachtige
positie moede zijn; van de politieke par-
t.jen, welke met elkaar overhoop liggen;
van het volk, dat zich bedrogen voelt in
zijn verwachtingen.
De tegenwoordige minister van arbeid,
Pomaret, was met een hervormingsplan ge-
rred, toen hij lot de ministerieele waar
digheid werd geroepen. Thans zal de so
cialist Silvestre het voorstel verdedigen. Dit
ontwerp maakt korte metten, het schaft de
herstemming eenvoudig af. Het breekt
eigenlijk met het gansche tot dusver ge
volgde systeem en berust op de idee van
het vastgestelde quotient, waarvoor de
.commissie voor het algemeen stemrecht"
het cijfer 16.000 heeft gekozen. Elk de
partement van minstens 240.000 inwoners
vormt voor de Kamerverkiezingen een kies
district. Negentien departementen verkee
ren in dat geval, de andere worden voor
een verkiezing administratief bij een buur-
departement ingelijfd. Zoo vaak een partij
op een departementale stemlijst 16.000
stemmen verkrijgt, zoo vaak heeft zij recht
op een zetel. In de verdeeling der over
schotten schuilt natuurlijk de moeilijkheid.
Daartoe heeft men stemgebieden, rérions
gevormd. Het eerste region bestaat uit
larijs, het tweede uit de Seine, behalve
Parijs, dat ook tot dit departement be
hoort, en zoo voort; het 29-ste in Algerië
en het 30-ste zijn de koloniën. Zooals men
negentig departementen telt, zullen er der
tig régions zijn. Het hoofdstembureau te
Parijs voegt de overschotten voor elk re
gion afzonderlijk samen, en ieder stemge-
bied verkrijgt wederom een zetel per 16.000
siemmen. Ook dan zullen er nog over
schotten blijven. Welnu, die telt men voor
elke partij' en over geheel het land bijeen
en daarna wordt nogmaals dezelfde
methode van vërdeeling toegepast. Êin. voor
c-lke achtduizend stemmen, welke dén nog
resteeren, wordt een zetel toegekend, met
dien verstande, dat alleen partijen, die
reeds minstens één zetel hebben verkre
gen, daarvan profiteeren.
De flottieljeleider Tromp" bij aankomst aan het droogdok in de haven van Lissabon
voor het herstellen der schade van de aanvaring met de „Orinoco".
Voor Nederlandsche begrippen is de
methode nogal omslachtig. Maar de hoofd
lijnen heeft ze toch met het Nederlandsche
stelsel gemeen. En voor Frankrijk, dat een
individualistisch land is, vooruitstrevend'
en tegelijkertijd conservatief, kan het nieu
we sysjeem een groote verbetering be-
teekenen Het plan-Pomaret zal ongetwij
feld nog wijzigingen ondergaan in détails.
Aan de hoofdzaken echter wordt stellig
niet getornd, die schijnen een gunstig ont
haal te zullen vinden in de Kamer, waar
de commissie over 284 uitgesproken voor-
Mijnhardtjes doen deze snel verdwijnen.
12 stuks 60 et!
Een verboden vergadering te
Laren.
Het (v.d.) Tweede Kamerlid de heer
Joekcs heeft aan den. minister van bïn-
nenlandsche zaken de volgende vragen ge-I
steld:
1. Is het den minister bekend, dat de
openbare aankondiging van de film „Hart
van Spanje" ie Laren, waarvan de vertoo
ning door den burgemeester werd verboden,
behalve de vermelding van entree prijs'I
adressen, waar Idaarten waxen te verkrijgen
zoomede van de commissie, welke "den
avond organiseerde en van een comité van I
aanbeveling, in de volgende bewoordingen'
nas gesteld:
4 000090 kinderen in Spanje hongeren.
400.000 zuigelingen wachten op "melk1.
„Als er geen hulp van buiten kbmt" zei'
de Spaansdie* minister van buiienlandscliel
zaken, Alvarez del VaVo, in een inter
view, „zal een half millioen zielen, spe
ciaal kinderen en ouden van daigen, moe-j
ten sterven".
Dat mogen wij niet 'toestaan. Wij, diel
in de oorlogsjaren en daarnai, Belgische
en^ 0o stennjksdlie kindeffen te hulp kwamen,
.zuilen thans todli niet de Spaansche laten I
verhongeren? I
Het groote belang van,de hulpyerleening
a?in de Spaansche kinderen zal worden
uiteengezet" m -de openbare vergadering j
in hotel Hamdorff, groote zaal, op Woens-l
Het nieuwe gedeelte van het ziekenhuis der Ned. Herv. Diaconessen Inrichting aan
den v\ cstersingel te Rotterdam is gisteren door burgemeester mr. P. J. Oud (x) offi-
eieel geopend. i I t i i
1 Rij de N.V. Nico ter Unite
en Zoon,
dag 23 November,'te aeiht üun'rtear'z!rilen|+ "ff" f"0. N,Y' ,iVico ter Kuile en Zoon
twee leden van de delegatie, die onlangs! 13 door die besturen dar drio
voor de Commissie „Iiu'p aan Spanje" dit f^vmwerkcnée textielarbeiders organisa-
Jand bezochten, verslag uitbrengen. Onze uJtlmalum S^Md' vo°T de
bekende plaatsgenoote, mevr. Liesbnth San-! °!,,^0pW?Vers' "door de organisatie
ders, zal voordragen, terwijl de prachtige eisch, een gemiddeld loon van
film „Hart van Spanje'', vertoond zal 1 °ent !>er u.ur' exclusief vergoeding voor
worden. j pioegenwerk, is door de directie afgewe
zen.
worden.
Niemand verzuime deze belangrijk© ver
gadering te bezoeken.
2. Wil de minister, ten vervolge op het
antwoord dat hij onder dagteekening van
19 Januari j.l. op tot hem gerichte schrif
telijke vragen heeft gegeven, medodeelon
in hoever^ deze aankondiging geacht kan
worden „in voor politieke tegenstanders
prikkelende bewoordingen" te zijn gesteld?
3. Wil de minister, daar het hier een
Naar de mededeeling dor directie be
dragen de uurloonen der wevers ■gamid-
vusmuisbie over zöi uitgesjxroken voor- net nier een
standers beschikt. Intusschen zullen de Ico- ,orcommissie >.Zorg voor het Spaan-
mende debatten in de Franscbe Kamer s<?® find", goorganiseerden avond met een
jen weken groote be-j plnlantropisrih doel betrof,
langstelling wekken. Niet het minst in ons J!?.0, motledee*en, wie in dezen met „po
land, waar ook alweer verkiezingen ;n j iegenstandere"»worden bedoeld?
4- Indien naast de onder 2 van 's minis
ters antwoord vermelde reden nog andere
gronden voor den burgemeester aanwezig
waren voor het verbieden van de genoe-np
de Duitsche Jodea.. te hebben gesproken
en erkende ,-twee van die drie uitdrukkin
gen te hebben gebruikt. Hij had niet de
opzet gehad' te'beleedigen.
De subst. officier van justitie, mr. J.
Baron Speyart van Woerden merkte in
zijn requisitoir op, dat uit de geheel© rede
van den verdachte een zekere minachting
voor de Joden sprak. De ten Jaste gelegde
termen zijn zeker bekedigend voor de Ne
derlandsche Joden. -
Ten einde den verdachte oen waarschu-'
wing te geven, dat hij zich voortaan ia
gematigder termen moet uitlaten, eischte
'«"w muwt uiuaien, ment©
aeia 42 cent per uur, exclusief 10 pro- ppr. een geldboete van f25.-— subs. 25
cent vergoeding voor pioegenwerk. dagen hechtenis benevens een voorwaar»
De organisatiebes turen achten dit Joon I deljjke hechtenisstraf van oen maand met
voor een in ploegen werkend wever, diepen proeftijd' van één jaar.
vaak 35 en meer getouwen bedient, tej Uitspraak 7 Februari a.s.
gering
Indien voor of op 4 Februari a.s. geen
overeenkomst wordt bereikt, zal het wierk
op 6 Februari niet worden hervat.
Reging tot oplichting.
„Een geir.vene streek", zoo noemde de
Ho Jhupaardjcs, welke twee weken geledén
m den Haagschen Dierentuin geboren wer
bmht. Het tweetal in de schoenen vit
acn baas.
7 v ij o d i t I standpunt van
z.h.H, JLrms Bernhard heeft gistermiddag pen burgemeester oa. gegrond was oo de
de vergadering van den Raad' van State hierboven in vraag 2 weergegeven be-
JgeW00nd- woordingen van de' aankondig! wil de
no j- minister dan alsnog mededeelen welke die
Aan een Amstcrdamsche combinatie.
Onlangs deelde de H.'Crt. mede, dat er
nieuwe onderhandelingen waren geopend'
over verkoop vhn den Dierentuin. De pre
sident-commissaris van het K.N.Z.G., no-
Een buitenlandschc werkkracht
toegelaten.
fans Zondag, kon dit bericht bevestigen. I te Waalwijk, hèrft
Xhans verneemt het blad', dat de he- veertigtal arbeiders, werkzaam bij de le-
derfahriplwi Jr. ncAi:t
sprekingen tot resultaat hebben gehad',
dat een voorloppig koopcontract is
gesloten door een Amsterdamsdie com-
te binatie, welke voor een bedrag van
f900.000 eigenaresse zou worden van
den tuin, uitgezonderd' het hoofdge-
iM>uw' waarop een servituut rust.
derfabrieken in de afdeeling overleder, ont
slag aangezegd.
Dit stond in verband met het feit, dat dte
leiding van deze afdeeling in handen is
geweest van een Duitscher, die kort ge
leden naar zijn land is teruggekeerd. Een
Hongaar werd als opvolger van dezen man
aangewezen, doch de firma vau Haren,
ni(X i7i/»n n4 J i
VI 1 TT I t MUCIUUV ue
Ned. lierv. Diaconesseninrichting te Ratter- advocaat-fiskaal bij het hoog militair ce-
(n a,mI vergrPt* rechtshof te s-Gravenhage, mr. Lfi J \ter-
gel van de Ned.M??. Z\7T'
üng te Rotterdam, hadden zich gistermid- 8 dien.stpucaüg soldaat bij
dag om drie uur talrijke autoriteiten ver-1 u - i 1<5S'mcnt mianterie te Steenwijk.
zaraeld, op uitnoodigjng van het bestuurt eön mo^or^ets geleend van een
der inrichting, teneinde tegenwoordig te T„ was daarop uit toeren gegaan.
voorzitter van het testuur, ds. W. beSadigd^
HiiZl3inrói1Wtle df aallwezieea welkom. Hoewel de dame gcruimen tijd in het.
««I neöroette oa.. den vertegenwoordiger i ziekenhuis moest doorbrengen en de sol
man H.M. de Koningin, mr. W J. baron j kennelijk de schuld van de aanrijding
van Lynden; dr. C. v. d. Berg, directeur J ^roe§* tuaakte zij geen werk van de zaak
van volksgezondheid; den burgemeester ?,n den so!,)',at niet in moeilijkbeden te
otterdam, mr. P. J. Oud en diens I br®"gen* - 1
Maar ondank is 's werelds loon,Niet
>ran Rotterdam, mr. P. J, Oud en diens
echtgenoot©, en enkele wethouders.
De burgemeester van Rotterdam hield
de openingsrode.
aljeen, dat hij het rijwiel op naam van
een ander lietTepareeien etf.hët tescha-
digde motorrijwiel stilletjes bf den «ige-
naar terug bracht, hij had ook nog do
brutaliteit oe dame een brief te schrij-
ven, waarin hij haar vroeg de hdft van
ae kosten die hy niet gemaakt had
te willen vergoeden en zoodoende nog
een slaatje uit de aanrijding'te slaan -
De dame doorzag de list' evenwel en
gai de zaak aan. De krijgsraad veroor-
HaisI/I/v rt -*7 L. u v»
A juuou t- - vrtiu. ixitren,
Reedis zou ©en bedrag van f2500öft /„V i W Se»4
ijn gestort als garantie 3L w f™*3 cmdc voor den Hongaar-
Met zekerheid' mag wrmWi roP Z1J "e veertig arbeiders van
bestemmen.^ Van wdken aard' de bebou-
het DieMntmn-complexlorTo^grondZte I-?S hW"de burgef«eester van Waal-
bestemmen. Van welken aauï!dfZlm i,M°0nf'
wmg zal zijn, of er kantoorgebouwen dan1dePaUement' w
- -g d£m nm8 verkregen, nadat hij had betoogd, dat
voor een fterowTüt-.» i,„i™i.u._
wei flats komen, is niet bekend', maar "in
elk geval zal bet stratenplan ©en wijzi
ging moeten ondergaan.
Voor deze wijziging is de medewerking
van dten Haagsehen gemeenteraad noodig.
- - voor den Hongaar
op het departement' de noodige vergun
ning verkregen, nadat hij had betoogd, dat
voor een dergelijke betrekking geen en
kele geschikte Nederlandsche k'racht is te
vmden.
Nog gisteravond werd het gegeven ont
slag aan het personeel ingetrokken.
Door den leider van
„Zwart Front". i »c miui aan. ue Knjgsraaa veroor-
Voor de Aknbemscb© redithank heeft deelde 11 wegens r"poging tof. oplichting
gistermiddag terecht gestaan de leider van 1ze? maanden gevangenisstraf en onf-
„Zwart Front", de 33-jarige A. J. M., zon- sia® .uit dcn «dhtairen dienst,'vail"welk
der beroep, wonende to Ois tor wijk, wegens J de a(Ivocaat-hsk:üil Lij het hoog'
beleediging van een bevolkingsgroep0 I vordeide ge iof gistflrc? bevestiging'
Tijdens een bijeenkomst, welke op 23
November j.l. in „De Harmonie" te Nij- i-uwi "ees,,er daarbij nog op, dat be-
een redevoering^ gehouden over het onder- duister in g en oplichting is 'gedetineerd.
werp: „De eenigo uitkomst: een sterke De erdrdigster, mevr. mr. E. Mesritz
regeering". In die redevoering had' hij I Trommel, achtte do ten laste legging niet
volgens de dagvaarding beleedigend© op-1 volledig. Niet gesteld is, dat beklaagde
merkingen gemaakt over de Joden. Een "!.et .tot betaling verplicht was, noch dat
drietal uitdrukkingen was in de dagvaar j ,meti vbdc- bctaJeii. In dit verband con-
ding ten laste gelegd. cludeerde ptefster tot ontslag van rechts-
De verdachte verklaarde niet over de t?e a°a«g subs,dia,r °P c1™'
Joden in het algemeen, maar speciaal over Het hof zal nader uitspraak doen.
fr
i
t
l
