Spelen voor de film
Van de artisten wordt veel gevergd. Yessie
als filmstar. Verbroedering in de cantine.
De korte inhoud van„Morgen gaat 't beter".
TWEEDE BLAD
SCHIEDAMSCHE COURANT
Bij Griep en Koorts.
De grensloopers en de deviezen
De conjunctuur in Nederland
aan het einde van 1938
BINNENLAND
Gouddollarproces tegen den
Deenschen staat
f
In de vooimalige kinmefahrick aan de
DuivcdrechlscJiekadc te Amsterdani, ■waar
in thans de Cmetonestudio's zijn gevestigd,
is de deide van de trils filmen: Pygmalion
Vaderlje Langbeen „Morgen gaat 't
be'cr", gereed gekomen.
De eerste twee zijn een daverend succes
geworden voor de herboren Xoderlandsch©
filmindustrie; „Morgen gaat 't beter be
looft liet te worden. Want Fiicdricli Zei-
nik is weer de regisseur; Rudolf Meyer
de productieleider en... Ldy Bouwmeester
vervult ook in deze film de hoofdrol.
Men heeft aan de Duivedreclitschekad©
begiepen, wat het Nedeilandscho bioscoop
publiek, dat veeleischcnd is, verlangt. En
daaraan komt men tegemoet.
Films, die geweldige kapitalen verslin
den, zooals die buiten onze grenzen wor
den vervaardigd, kan men hier niet ma
ken, daarvoor is ons taalgebied te klein.
Maar in de plaats van hyperluxe. met het
optieden van peperdure filmstars, stellen
do films, die in de Cmetonestudio's ont
slaan, een eigen Nederiandsche sfeer, die
geschapen wordt door artisten uit ons
eigen volk.
Er is hard gewerkt 1
Met de opnamen voor „Morgen gaat 't
heler" is men juist gereed gekomen. In
20 dagen Heeft men de 330 scenes, waar
uit de film beslaat, verfilmd.
Er is hard gewerkt! 's Morgens om half
8 moestca de artisten aanwezig zijn om
geschminkt te wordenom half 9 J>egoii het
werk voor de camera en om half 8
's avonds doofden pas de sterke Jupiter
lampen. Twaalf uur per dag is er gewerkt,
met slechts kleine onderbrekingen, die
samen niet meer dan een uur mochten
vorderen.
Vanzelfsprekend behoefden niet alle per
sonen, die de 36 groote en kleine rollen
vervullen, tegelijk en- voortdurend in de
studio's tegenwoordig te zijn. Er zijn er
bij, die maar één dag hebben gewerkt. En
ook van de diensten der ruim 100 figu
ranten is slechts nu en dan gebruik ge
maakt.
Voor hen, die een hoofdrol in „Morgen
gaat 't beter" vervullen zijn het zware
dagen geweest. Vaderlje Langbeen werd
opgenomen in de vacantie; deze nieuw©
film in het drukke fooneiHseizwm?®"^""
Het is voorgekomen, dat'een artist
*s morgens om half 8 in de studio's van
Neerlandia verscheen, tot half éen voor
de camera speelde, 's middags in een
schouwburg te Haarlem optrad en 'savonds
m Den Iiaag het schouwburgpubliek de
raag voorlegde„Wie heeft den graaf
i ormoord
De productieleider Rudolf Meyer liet
•nis bij een bezoek aan de Cinetonestudio's
en lijstje zien dat er ongeveer als volgt
uitzag:
Vrijdag 20 Januari: Paul Steenbergen
2.15 uur; Nico de Jong 2.45 uur; Louis
'"'ïmberg 12.15 uur; Ko Amoldi 11,30 uur;
Lou Ezennan 2.15 uur; Chris Baay 4.15
uur.
Zaterdag 21 Januari: Paul Steenbergen
12.15 uur; Piet Kohier 1.30 uur; Mien
Duymaer van Twist 2.30 uur; Adr. v. d
Iiorst 3.15 uur; Fie Kohier 6 uur.
De aangeduide tijdstippen beteekenden
dan moet de genoemde klaar zijn om te
kunnen vertrekken! Het organiseeron van
de scènes, zóó, ,dat men de artisten, die
samen voor de camera moesten verschij
nen, ter beschikking had, was reeds een
puzzle op zich zelf en vormde in het ge
heel der voorbereidingen toch maar een
klein onderdeel.
De naam van Lily Bouwmeester kwam
°P het „lijstje met de vertrekuren" van
den productieleider niet voor. Zij was
gedurende de 20 dagen, dat er gefilmd is
aan: „Morgen gaat 't beter", steeds Ier
beschikking.
'UTcssic
Dat was ook nog het geval met een an
deren artist: Yessie.
Cessie is het kleine, zwarte hondje van
Ldy Bouwmeester, de lieveling van allen
die in de studio werkten.
Hij heeft een rol in „Morgen gaat 't
heter", al is die dan van bescheiden om
vang, maar hij heeft niettemin al de be
zwaren van het spelen voor de film aan
den lijve ondervonden.
Wij troffen het, dat tijdens ons bezoek
Yessie moest optreden. »t Was in een van
de laatste scènes. Willy Verhuist (Lily
Bouwmeester) wordt door Alfred Herder
(Paul Steenbergen), haar sympalliieken be
schermer, thuis gebracht; als zij de deur
van haar kamer opent, stormt volgens
het draaiboek! Yessie voor hen uit liet
vertrek binnen.
De vindingrijkheid van de menscben in
de stvdio moet groot zijn; als straks in de
bioscopen de film vertoond wordt, wil
len de bezoekers, dat Yessie enthousiast en
met druipstaartend, binnenholt. Maar vóór
de regisseur Zelnir: Gut! zegt, wat be-
ieekentde scène is naar imp volle te
vredenheid opgenomen, zijn verscheidene
Jrobon gemocht" en zijn daarna ook
i.Mi'M tl verscheidene opnamen mislukt.
DBR
DINSDAG 31 JANUARI 1939. No. 22084
Friedrieh Zelnik en Olie Heller geven eeni-
gc aanwijzingen aan Theo Frenkcl, Lily
Bouwmeester en Chris Baay (v.r.n.l.) hij
het opnemen van een der secnes van „Mor
gen gaat 't beter".
Doch steeds weer moet hel zelfde groote
enthousiasme aan dën dag worden gelegd;
ae zelfde vriendelijke glimlach vertoond
worden; de zelfde aardige intonatie in de
stem klinken 1
Yessie had zeker 10 a 12 maal van den
éénen hoek van de kamer naar den tegen
overgelegen hoek moeten hollen, vóór Zel
nik: Gut! zei. En van hem werd verlangd,
dat hij steeds weer op het juiste moment
zijn tocht door de kamer begon. Dat mo
ment is er, als de Jupiterlampen een klein
stutje van het geïmproviseerde home van
Willy Verhuist hel belichten; een micro
foon aan een langen draai-arm op de
juiste hoogte boven de plek, waar straks
de spelers zullen spreken, is neergelaten
de voorbereidende ceremonie is vervuld,
die bestaat uit het bevel: „Aftoeben
stilte!"; een jongeman in liet vlak, dat
liel camera oog bestrijkt, oen „klapbord"
heef' gehouden, waarop staat. Beeld 377
geluid 369 en dit ook met een duidelijke
stem heeft gezegd.
Menscben kan met woorden duidelijk
gemaakt worden, wat van hen verlangd
wordt. Yessie moge een schrander hondje
zijn, hij verstaat geen menscben taal. En
daarom moest hem op andere wijze duide
lijk gemaakt worden, wat men van hem
juist buiten het beeldvlak met Yess e In
den arm, óp dén grond liggen; in den te-
genovergestelden hoek lag een andere hel
per. En als de „ceremonie" was beëindigd,
vloog een kunstkluif diagonaal doorj de
kamer; werd Yessie losgelaten en holde hij
de kluif achterna) kluif en Yessie werden
in den anderen hoek opgevangen door
helper no." 21
Den éénen keer was 'tLily Bouwmeester
of Paul Steenbergen, die de oorzaak waren,
dat de scène moest worden overgedaan;
een volgenden keer rankle de kunstkluif
h|ij zijn' tocht door de k tmer even het ta
feltje, waar het onderdoor geworpen moest
worden en kwam niet op dse plaats van
bestemming; een derde keer bleek de me
talen halsband van Yessie storende rin
keigeluiden te maken, zoodat deze ver
wijderd moest vvoiden; efen vierdemaal had
Yessie zich van de kluif meester gé-
maakt, holde er mee terug en kwam op
nieuw in het beeldvlak, wat niet volgens
afspraak was.
Telkens klapte Zelnik in zijn handen,
wat beteekende: Stop overdoen!
Yessie hing tenslotte de tong uit den
bek van vermoeidheid 1 Zijn be'angstelling
voor de kluif begon aanmerkelijk te ver
flauwen.
Een vriendin van Lily Bouwmeester, die
aanwezig was om ook eens een deel van de
opnamen van „Morgen gaat 't beter!"
te wonen, nam Yessie een poosje op haar
schoot.
En toen begon het spelletje opnieuw I
Eindelijk kwam het verlossende woord
van Zelnik: Gutl
Het was intusschen tijd geworden voor
de lunch.
De inhoud.
Tenslotte nog iets over den inhoud van
de film, die vervaardigd is naar een roman
van Anneinarie Selinko. De regisseur Zel
nik en de schrijfster hebben samen zes
weken aan de omwerking van den roman
tot filmverhaal gewerkt.
Wdly Verhuist (Lily Bouwmeester) is een
jong, modem meisje, dat als zij eindexamen
mcisjeslyceum lieelt gedaan, zelf haar weg
door het leven moet zoeken. Dat valt niet
mee, maar zij is een geboren optimiste,
die tot lijfspreuk heeft: Morgen gaat 't
beter.
Alfred Herder (Paul Steenbergen), die
pTogramma-leider van een radio-omroep-
vereeniging is, bezorgt haar een baantje
en zij improviseert op eigen gezag een
optimistische toespraak voor dg microfoon
op het thema: MoTgen gaat 't beter. Zij
wordt geëngageerd om van haar opgewek-
ten levensdurf via den radio-zender ande
ren iets mee te deelen. Als zij tengevolge
van een abrupt afgebioken liefdesidylle
zelf even overmand wordt door verdriet,
is het haar eigen toespraak, vastgelegd op
een gramofoonplaat, die haar over de
moeilijkheden heen helpt, want Morgen
gaat 't beter! zegt de stem in den luid
spreker.
En'inderdaad, het gaat .voor Willy Ver
huist beter, want zij ontdekt „morgen", dat
zij van Alfred Herder houdt en deze van
haar.
Eind Februari de première.
De film „Morgen gaat 't beter" wordt
eind' Februari voor het eerst in Amster
dam in het openbaar vertoond en komt
dan spoedig naar Rotterdam, om ook de
bezoekers van Lumière aan den Cool-
singel met het nieuwste product van de
herboren Ncderlandscbe filmindustrie ken
nis te doen maken!
Mijnhardtjes maken U griep- en koortsvrij.
Doos 30 en 50 ct.
Lunchtijd.
Het geheele gezelsdhap begaf zich naar
de cantine.. En daar zaten eenige minutei
later de artisten o.a. Lily Bouwmeester,
Paul Steenbergen, Louis Gimberg, de re
gisseur Friedrieh Zelnik; de camera-men
ötto Heller en Frits Meijer; de ardhitect
A. „H. Wegen'f, maar ook de electriciens,
de mannen van de „Bühne" en van de
Jupiterlampen, genoeglijk en gemoedelijk
hijeen. Uit boterhammenzakjes werden 12-
uurtjes voor den dag gehaald', die met een
op koffie naar binnen werden gowerkfc;
leden van den staf bestelden een spiegel-
eitje of een eenvoudige warme lunch.
Do mannen in overall waren gauw klaar
met hun boterhammenaan het tafelfje
naast dat van den staf werden kaarten voor
den dag gehaald en vrijwel geluidloos volg
de een spelletje kaart. 'tGing kwiek; bij
de film kan men trouwens geen mensehen
gebruiken, die traag reageeren.
Dat tafereeltje in de cantine was een
specimen van de sfeer, waarin gewerkt
wordt: vlot, gemoedelijk, in. goede kame
raadschap.
Eisch van de vcrcenlging voor den
effectenhandel afgewezen.
De „Vereemging voor den effectenhan-
jlel te Amsterdam" lieeft geëiseht, dat de
"-Deénschë'ïstaat de rente van' de Jeenmgeri
1925 en 1928, voor een totaal bedrag van
85 'nullioen dollar op gotidbasis, in goud
zou" betalen.
Het Deensclie gerechtshof heeft dit von
nis thans bevestigd. De eischeres is ver
oordeeld tot het betalen van de kosten
ten bedrage van 6000 kronen.
Bij ren fabriek een nieuwe re
geling bekend gemaakt.
Giste ravond om half zes zijn de Neder-
landsche arbeiders in de fabriek van de
firma G. van Delden te Gronau op het
kantoor der fabriek geroepen, waar hun
werd aangezegd, dat de deviezenregeling
weer veranderd is.
Tot dusverre konden de NeJerlandsehe
arbeiders a'trjd hun loon voor tweederden
in Nederiandsche munt ontvangen. Zooals
Zaterdag gemeld, was reeds meer dan de
helft der Nederlandsdbe arbeiders met het
oog op de intrekking dezer regeling ont
slagen.
Aan alle arbeiders van deze fabriek is
thans bekend gemaakt, dat zy aan het
werk kunnen blijven, volgens een nieuwe
regeling, krachtens welke den-ffederland-
schen arbeiders de helft van hun loon in
Nederlandsoh geld mag worden uitbetaald
Velen van hen, die reeds hun ontslag
hadden, maken nu gebruik van dé gelegen
heid om aan liet werk te blijven.
De nieuwe regeling geldt zoowel voor
hen, wien reeds ontslag was aangezegd
als voor hen, die aan het werk konden
blijven.
Ter gelegenheid van den eersten verjaardag van H. K. H. Prinses Beatrix
werd door de Ned. Banketbakkersvereeniging een verjaardagstaart aan het
Prinselijk Gezin aangeboden.
Een oogenblikje rust op de vlucht voor de nationalistische troepen. Spaan-
sche vrouwen en kinderen te Perlhus, wachtend op verder transport naar een
onderdak op Fransehen bodem.
.v-f. M. v^.
Jf- v
H V
De afbraak van het middengedeelte van het
Aluntgebouw te Amsterdam is voltooid, waar
dooc de Munttoren geheel vrij is komen te
staan. De vrijheid zal echter van korten
dour zijn, want na afbraak volgt ophouw.
Bij hun komst in Barcelona werden de Spaansehe nationalistische troepen door
vele inwoners geestdriftig begroet. I)e gemotoriseerde afdeelingen op een der
pleinen van de stad.
In hooge mate aarzelend.
Hel in gemeenschappelijk overleg door
het Centraal Bureau voor de Statistiek en
het Nederiandsch Economisch Instituut op
gestelde overzicht, dat gelijktijdig verschijnt
in „De Nederiandsche Conjunctuur" en
het „Economisch Statistisch Maandbe
richt'* karakteriseert de ontwikkeling der
conjunctuur in het laatste kwartaal van
1938 als ïn hooge mate aarzelend.
Verbetering in de arbeidsmarkt
Er kwam een lichte verbetering op de
arbeidsmarkt, gevolg van velerlei factoren,
maar de werkloosheid blijft nog hoog. De
orderpositie in den scheepsbouw ging ach
teruit, overigens vertoonde de productie
van duurzame goederen geen teekenen van
verslapping, verschillende industrieën van
verbruikseocueren toonden eenige verbete
ring, waarin zich oa. de nog steeds, sinds
de opleving van 1936/'37 betrekkelijk be
vredigend inkomstenpeil van verschillende
groepen der bevolking afspiegelt. De toe
stand van den landbouw ging gedurende
het tweede halfjaar vrij sterk achteruit.
Weinig wijziging ïn den
handel,
In de handelsbeweging kwam weinig ver-
landcring. Voor de zeescheepvaart is de da
ling van het pond uit concurrentieoogpunt
punt een ongunstige factor. Overigens blijkt
uit verschillende gegevens, dat Nederland
zijn positie in het zeeverkeer wel kon
handhaven, de vooruitzichten zijn echter
onzeker. De lusteloosheid op de geld- en
kapitaalmarkt hield aan.
De gunstige factor is Amerika
Het overzicht besluit als volgt:
Bovengenoemde ontwikkeling geeft den
indruk, dat op vele gebieden feitelijk nog
stagnatie heerscht, terwijl oen uitgespro
ken verbetering of achteruitgang over het
algemeen niet is vast te stellen. De thans
werkende factoren maken het ook waar
schijnlijk, dat deze phase nog niet geheel
is overwonnen.
Een algemeen© beschouwing van den
achtergrond, waartegen de conjunctuur in
Nederland zich ontwikkelt, levert n.l. wel
iswaar eenige meer gunstige aspecten «p.
Hiertegenover staan echter verschijnselen,
die althans de bestaande onzekerheid zul
len kunnen doen voortduren.
Als gunstige factor kan de opleving in
de Vereenigde Staten wel in de eerste
plaats worden genoemd. Het aldaar in
Juni 1938 ingetreden herstel vindt over
het algemeen vrij goeden voortgang. Ook
in Engeland, is een lichte verbetering in
het economisch leven waar te nemen. Af
gezien van de beteekenis hiervan voor het
economisch leven van Nederland, heeft de
opleving in de Vereenigde Staten vooral
ook directen invloed op de conjunctuur
in Nederiandsch Indië.
Als positieve factor dient ook de groo-
tere activiteit der regeering op het gebied
van de uitvoering van publieke werken en.'
defensie in aanmerking te worden geno
men. De slimuleerendc directe en indi
recte invloed hiervan is niet te verwaar-
loozen. Daarbij komt nog, dat de binnen-
landsche markt, als nawerking van de opi-
levïng in 1936 en 1937, nog een vrij groote
koopkracht bezit en zoodoende dus een
remmende werking op den invloed van
ongunstige factoren kan uitoefenen.
Tegenover deze, eventueel tot eenig op
timisme aanleiding gevende elementen,
slaan evenwel eenige andere factoren, dié
den invloed der gunstige krachten op het
bedrijfsleven compenseeren of in ieder ge
val sterk remmen.
Hiervan moet in do eerste plaats de
voortdurende aJgemeene onzekerheid als
gevolg van de politieke spanningen in de
geheele wereld worden genoemd. Verder
moet niet worden vergeten, dat het lier
spel in de Vereenigde Staten nog verschil
lende onzekere elementen bevat.
Een andere ongunstige factor is de da
ling van het pond in liet laatste kwartaal
van 1933. Vooral de positie van de Ne
deriandsche scheepvaart en van den uit
voer wordt hierdoor bemoeilijkt. Wat deze
laatste betreft, moet tevens rekening wor
den gehouden met de voornamelijk door
Duitschland en Engeland ingezette export-
effensieven, welke de moeilijkheden voor
onzen uitvoer zeer zeker nog bunnen ver-
grooten.
