EERSTE BLAD. De Engelsch-Fransche samenwerking. Dinsdag 7 Februari 1939 91ste Jaargang. Tel. No. 69300 {3 lijnen). Postrekening No. 5311. BUITENLAND De ontvangst van Chamberlain's verklaring. Frankrijk en de Vereenigde Staten juichen. Zuurzoete stemming in Italië. Wij Londen, gisteren nog meld mg ma!ken van Chamberlain's veiklaring, inzake sa menwerking met Frankrijk. Op een desbe treffende vraag in het LagerJhuis heeft Chamberlain medegedeeld, dat, volgens de -iojichlingen, waarover hij beschikt, de door Bonnet op 26 Januari in de Frainseihe Ka mer afgelegde verklaring, was, dat in geval van een oorlog, waarbij beide landen be trokken zouden zijn, a'.le strijdkrachten, van Groot-Biittamnië ter beschikking zouden staan van Frankrijk, zooa's a'ie strijdkrach ten van Frankrijk ter beschikking slaan vain Groot-Brittaaniê. Dit, aldus Chamberlain, is in volle dige overeenstemming met de. Opvat tingen der Britsdhe regeering. Het is onmogelijk in bizonderheden a'ie hypo thetische gevallen na te gaan, welke zich zouden kunnen voordoen, dodh ik voel mij verplicht duidelijk te maken, dat de solidariteit van belangen, waar bij Frankrijk en Groot-Brittannië beiden betrokken zijn, zoodanig is, dat iedere bedreiging van vitale belangen van Frankrijk, van welke zijde zij ook moge komen, een directe samenwer king van dit land zal te voorschijn roepen. (Applaus). In de wandelgangen van de Kamer werd deze verklaring hoewel deze niets nieuws brengt met levendige voldoening besproken. De woorden van Chamber'ain werden gezien a's een zeer duide'ijk ant woord op de artikelen der Italiaansche pers, waarin de laatste dagen de nauwe solidariteit in twijfel werd getrokken tus- scihen Enge'and en Frankrijk. Men is bet er over eens ,dat de woordten van Ohaim- ber'ain, evena's dien van Roosevelt, welker algemeene beteekenis niet gedementeerd is, een doeltreffende bijdiage vormen voor de vredespolitiek der groote democratieën. De indruk in Italië. In Itauaansdie politieke kringen is de verklaring een groote verrassing gebleken. Men beschouwt liaar als een duidelijker omlijnde uitdrukking van de eenheid van belangen tussohen Groot-Brittannië en Frankrijk dan eenig Britsoh premier ooit te voren heeft uitgesproken. Van bepaalde zijde werd geopperd, dat de verklaring gelijkwaardig is aan een aan kondiging van een militair bondgenoot schap, even bindend als dat, 'hetwelk door Hitler i s afgekondigd tussöhen Duitseihland en Italië. In feite zijn vele politieke waarne mers van oordeel, dat de verklaring den bodem inslaat van bot geloof, dat steeds in Italië heeft beslaag, nj., dat nooit een toezegging van militairen steun door Groot- Brittannië aan Frankrijk is gegeven. Officieelo kringen te Rome weigeren oenig commentaar te geven. Zij veiklaren slechts: „Italië's natuurlijke aspiraties be dreigen de vitale belangen van geen en kel land". Nu de verklaring volgt op den „bom" uit het Witte Huis, van de vorige week, zijn deze kringen ongetwijfeld onder den indruk van de teekenen, welke wijzen op de toe nemende solidariteit tusscben de democra tieën. Het eenige dagblad, dat gisteravond Chamber.ains verklaring Rad gepubliceerd was het orgaan van bet Vatiöaan, de ,0s- servatore Romano". In de Italiaamsrihe ochtendbladen van beden wordt a'les in het werk gesteld om de beteekenis der verklaring te verkleinen Beweerd wordt, dal zij is afgelegd in ant woord op 'n voortdurenden Fransdhen druk en dat zij niet verder gaat dan vroegere verklaringen van dat soort. De bladen wij- zon er op, dat Chamberlain, hiermede de verklaring van Bonnet steunende, gezegd heeft: „in geval van een oorlog' tussohen de beide kanden" en niét „in geval van oorlof Zij leggen dit aldus uit, dat Uhamberlain hiermede het terrein -der Brit- sdbe samenwerking met Frankrijk beperkt tot een oorlog, welke ontstaat uit een inbreuk op reeds bestaande veidtams- remten". D® Frausehe pers. Alle transdhe bladen, zonder uitzonde- r*fg,4- «ngen huMe 311,1 Qbaimberlain. De „Matm schrijft o.a.: „De verEarmg var. gisteren moet be- sohouwd worden als een plechtige verze- nog, waarvan de andere mogendheden de -daaraan toekomende waarde wel niet zullen "miskennen". De „Jour" schrijft: „Een gewaarschuwd man als Chamberlain kent den toestand. Hij weet welkte moeilijkheden dictators heb ben om terug te trekken. Hij begrijpt, dat indien een deel van Italië zekere onbekook te eischen betreurt, het andere deel ze niet kan loslaten, en daarom wijst Chamberlain den weg aan welke niet gevolgd moet worden". De „Petit Parisien" schrijft: „De woor den van Chamberlain beteekenen eigenlijk dat indien Italië morgen met Frankrijk ruzie zou zoeken door bijv, een ernstig inci dent uit te lokken, de Franscih-Engelsdhe samenwerking terstond in werking zou tre den. Men moet er zich in Rome dus aan ontwennen te meenen, dat Engeland als een soort scheidsrechter tusscben Frankrijk en Ita'ië zal staan. Engeland wil met Italië op vriendscbappelijken voet blijven, maar die vriendschap beeft tot grenzen de plich ten van bijstand jegens Frankrijk", ba de „Epoque" schrijft de Kerülis: „Sedert een vijftal dagen deinst bet oorlogsspook weer af. Duitschland en Italië vreezen voor een poiitieke constellatie als in 1914". De indruk in de Vereenigde Staten. Ook in Amerika zijn Chamberlain's ver klaringen met voldoening ontvangen. Men herinnert er aan, dat de legercom- missie de stelling van Roosevelt zonder veel bezwaren had aanvaard. De opposi tie lag meer in de procedure, welke de president gebruikte voor den verkoop van vliegtuigen, dan in de kwestie zelf. De tegenspraak van Roosevelt had ten doel elk denkbeeld van een_ alliantie of van vooraf met Frankrijk, Engeland of - 'mot andero landen gesloten overeenkomsten te verdrijven. In gezaghebbende kringen wijst men er op, dat zoowel in den geest van Roosevelt, als in dien der groote meer derheid van bet Congres en van de Ame- rikaansche burgers, het begrip, dat „de eerste verdedigingslinies van de Vereenig de staten in Frankrijk en Groot-Brittaauiè liggen", bet voor de Vereenigde Staten noodzakelijk maakt, deze beide landen zoo veel mogelijk faciliteiten, te verleenen voor de versnelling hunner luclrtbewapening. Engel sche perscommentaren. De „Daily 'Telegraph" schreef gisteren in een hoofdartikel over de verklaring: „Van nu aan, kan nergens meer de mo gelijkheid1 van twijfel bestaan. De jongste verklaring is ook om een andere reden op tijd. In belanghebbende buitenlandsche krin gen heeft men steeds de hoop gekoesterd, dat tusscben Engelanden Frankrijk een wig zou kunnen worden gedreven. Propa gandisten hebben - iedere gelegenheid be baat genomen om den indruk te wekken, dat Engeland Frankrijk in den steek zou laten. Er kon de' zaak van den vrede geen beteren dienst worden bewezen, dan deze tendentieuze activiteit iederen grond te ontnemen. Het is thans voor iedereen dub delijk, dat de banden tusscben Engeland en Frankrijk nauwer zijn dan ooit te voren en dat in het bizonder hun wederzijdsche verplichtingen veel scherper zijn om lijnd." De „News Chronile" schrijft in denzelf den geest, voegt bier echter aan toe, dat men alleen van de woorden van den pre mier zou kunnen zeggen, „dat zij wat laat komen. Bonnel heeft een dergelijke verkla ring over de Engelsch-Fransche solidari teit afgelegd1 op 26 Januari, en achter Bon net te komen, Is inderdaad' langzaam". De toestand in Spanje Franc» wenseht geen be middeling. Uit Burgos wordt aan de Romein- sehe bladen gemeld, dat een zeer voor- aanslaande persoonlijkheid der regee ring van Burgos in zijn commentaar op de geruchten, dat Frankrijk en Engeland het initiatief hebben geno men om terstond een eind te maken aan den Spaanschen burgeroorlog, ver klaard heeft: „De oorlog zal alleen Hunnen eindigen met een absolute overwinning van Franco op het slag veld, ot met een onvoorwaardelijke overgave van de marxisten." Besprekingen van Negrin en Del Vayo. Uit goede bron wordt het vertrek van Negrin uit Perpignan naar de centrale zone van Spanje tegengesproken. Overigens meent men te weten, dat vandaag een bespreking zcu worden gehouden met den ambassadeur van Frankrijk, den gezant an Groot Brittannië, Negrin "en Del Vayo. Vo'gens Reuter heeft Stevenson, deBrit- sche gezan. bij de republikeinse!» Spaan- sche regeering, ontkend, dat Negnn hem verzocht zou hebben vredesvoorwaarden in orde te maken. Volgens Reuter verluidde te Perpignan dat Negrin naar Catalonië is teruggekeerd. Geen voortzetting van den strijd in de centrale zone? De pcliriek van tot het uilerete weerstand bieden aan de aanvallen der rechtsche troepen, schijnt) volgens Ha- vas, niet meer gehandhaafd le kunnen worden. In Spaansche negeer.ngskrin gen krijgt men den indruk, dat een voortzetting van den strijd in de cen trale zone practisch vrijwel onmogelijk is. Zes er is, dat de veronderstelling van tegenstand in de centrale zone zelfs niet overwogen wordt. In mili taire leringen heerseht dezelfde opvat ting. De krijgsverrichtingen. Officieel wordt medegedeeld, dat na de verovering van Seo de Urgei de rechtsche vlag wappert aan de Andorreesche grens. In den sector van Berga is het dorp Pobla de Lillet bezet. Moer naar het Oosten zijn eveneens enkele dorpen ingenomen. In den. sector van Geronk zijn de reeht- De strijd in China De Jap in a the strijd tegen de guerilla. De Japauneezen hebben 50.000 man troe pen bijeen gebracht voor een campagne legen de Chineesche guerilla in den drie hoek van bet oostelijk front. Naar verluidt opereeren de Japanueezen, zoo meldt hel Chineesche lelegraafagentschap, langs den spoorweg SjanghaiNanking, den spooi- ueg SjanghaiHankau en den spoorweg NankingHankau Ruim 10000 man Ja- pansche tioepen zouden uit Sjanghai reeds in Nanking zijn aangekomen. Muiterij onder Japansrhe troepen? tolgens door bet Chineesche telegraaf agenischap ontvangen berichten zou mui terij zijn uitgebroken onder 3000 man J,> pansche troepen, die op twee troepentrans- poilschepen uit Sjanghai bij de Tangkoe poort naar Tientsin aangekomen waren, na zwaren dienst te hebben gedaan in de Zuid Chineesche fronten. De muiterij zou lot een gewapend confiot geleid hebben, waarbij veel geschoten werd. Wang ïsjittg Wei naar Europa. Wang Tsjmg Wei, die kort geleden uit de Kwo Mm Tang werd gestooten om zijn manifest betreffende bet sluiten van vrede met Japan, heeft van de centrale Chinee sche regeering een paspoort gekregen om Europa als „tourist" te bezoeken. Gezaghebbende Chineesche kringen le Tsjoengkinp verklaren, dat hiermede een einde gemaakt is aan de geruchten, vol gens welke Wang er over zou denken een functie te aanvaarden in de door de la- panneezen gevestigde regeeringen in China. Welverzorgde handen t Met Purol blijven ze zacht en mooi. Doos 80 en CO ct. De emigratie der Duitsche Joden Een plan der Dnitsehe regeering te Londen.' Eon plan voor de evacuatie van vluchte lingen uit Duitschland, dat door Rublee uit Berlijn is meegenomen, is aan lord Wintert on overhandigd en wordt, met diens toestemming rondgezonden aan de vertegenwoordigers van alle mogendheden der conferentie van Evian. Bizonderheden van dat plan worden strikt geheim gehouden, doch het is be kend, dat het plan niet inhoudt, de uit- deeling van bons aan Joden, die Duitseli- iand verlaten, zooals oorspronkelijk was voorgesteld. De commissie van ondervoor zitters, bestaande uit vertegenwoordigers van Groot Brittannië, de Vereenigde Sta ten, Frankrijk, Nederland, Argentinië en Brazilië zal Zondag bijeenkomen voor een bespreking van dén toestand. De plenaire zitting zal 13 Februari heenkomen. Duitschland Het tekort aan levensmiddelen ZaJ zich binnenkort nog uitbreiden. De „Deutsche Volkswirt" bevat een aan wijzing dat de tegenwoordige schaarschle aan boter, vet, eieren, vleeseh en koffie m Duitschland zich binnenkort wellicht ook zal doen gelden voor andere artike len. In een rij staan, om levensmiddelen le bemachtigen, aldus de „Deutsche Volks- wirt", doet onnoodig pijnlijke herinnerin gen herleven en is n.et alleen de meest onjuiste, ilochook de meest oa-economi- "sêBen verder opgerukti "Ook in "de kust-1 sche - - vorm „van goederen verdeeling. De sector, ten slotte, zijn enkele plaatsen ver-1 - ooixichtige verbruiker is gedwongen op overat. I de ongunstige uren van den dag, energie De uittocht naar Frankrijk, fen te verspillen om een min of De uittocht van soldaten en burgers j ^rmH01;^0 At ^krijgen. In- 101011 Il!J aie» bereid is dit offer te bren- duurt onverminderd voort. Reuter meldde gen, oi anderen daarvoor te betalen, zal zelfs, dat de regeenngstroepen bij Pert li us J hij honger moeten lijden. Frankrijk binnentrokken in een tempo van Wat gebeurt met de koffie, kan even 6000 man per uur. Havas meldde echter, goed met andere artikelen gebeuren. Als dat gisteren slechis 5000 soldaten over de gevolg van invoerverandermgen zou het Pyreneeën gekomen waren. Slechts een kurinen gebeuren, dat de voorraden niet battaülon artillerie kwam in volkomen or- 00 he,1 pe,U ,v.an 1938 kaimen worden de over de grens. Overugens zijn de regi- ÜLT u i ,L gC *°\d? i thode zijn het thans voor boter geldende menten volkomen gedesorganiseerd en ver- sysleem uit te breidf.n> waarbi/ ied<;re spreid'. Vele manschappen zijri gewond, j verbruiker een boterkaart heeft en iedere soms hebben zij geen stukje militaire kloe- week zijn portie bij denzelfden winkelier ding meer aan het lichaam. Alle wapens j san afhalen, die aanteekening houdt van moeten onmiddellijk worden afgegeven. de verstrekte hoeveelheid. Dit systeem, De troepen burgers hebben angstwekken- j a'3ns de „Deutsche Volkswirt", zou voor de vormen aangenomen. Gedurende de I koTnei|> dat hamsteraars van den eenen komende dagen verwacht men aan de|wln' naar den anderen gaan en de 6 1 voorraaen opkoopen. Onder de goederen welke het blad noemt, komen voor sigaretten en suiker. Funk wil meer geld Behoeft geen inflatie te beteekenen. Vernomen wordt, dat toen Funk het Fransche grensplaatsen nog 100.000 tot 140.000 vluchtelingen. Wanneer men rekening houdt met de 130.000 vrouwen en kinderen, die de grens sedert een week reeds gepasseerd zijn, kan men het aantal personen, dat Frankrijk eon 8Wen' rame1i °P I pie'sidèn'tschap'Ter Rijksliaii^OTideniam, hij riLi u La i o li m i ''tecklaard heeft, dat de looaen, do prijzen f™ g!T °P 8 t0t 10 h valuta ^ol gcl'^n moesten «!aH i Por®CK?11 Pe aK* 1 worden en dat een verhooging der belas- t VerSn1Ca t g? 15 Tk een tïne> die door Schacht geêischt zekere hoeveelheid matenaal over de grens I werd venneden nl0.:;3t wordcn. aa gekomen, oj. een zestig-tal vliegtuigen, tionaaJ.socialistische tiieorieén verwerpen vrachtwagens etc. Lok de ir!flatiö) doch v,erklaren; dat !3on Het opnemen en ómh-rbrengen I vergrooting van de bankbiljetten-circulatie er 1 mcnirtmgen. nje( jnfiationair is, zoolang de vergrooting Het opnemen en onderbrengen der vergezeld gaat van een grootere goederen- Spaansche vluchtelingen en de ontwape- productie. ning en bqeenbrenging der militiemanschap- j Vernomen wordt, dat de opvattingen van pen wordt aan de grens ordelijk en metho- J Funk zijn, dat de financiering van het na- disch voorgesteld onder handhaving van I tionaal-socialistischo regime niet de laak voorgeschreven richtlijnen ten opzichte van I kan zijn van één generatie, maar dat de tucht en menschelijkheid» j schulden over een langere periode moeten De uitgeweken combattanten worden na j worden uitgebreid, hetgeen ook in strijd ontwapend te zijn verdeeld- over de ver- js met de,politiek van Schacht, schillende ingerichte kampen, in af wadi-1 Er wordt twee mogelijkheden overwo- ting van een beslissing over hun lot. Zij, I genuitbreiding van de schulden op kor- die den wensch te kennen zullen geven I ten_ en middellamgen termijn tot na de naar het rechtsche Spanje terug te koerenI thans geldende vervaldagen, en invoering zullen dat kunnen^doen, zoodra de om-1van een nieuw soort obligaties, die op af- standigheden dit" veroorloven. Wat de an-1 leveringsnota's lijken. Er verluidt, dat Funk deren betreft, htm bestemming stelt ©en hoopt, dat door de ontwikkeling van het uiterst ingewikkeld probleem, waarmede d© I vierjarenplan en de verdere rationalisatie Fransche regeexing zich reeds thans bezig I der industrie het mogelijk zal zijn te ko- houdt. j rnen een aanzienlijke verhoging der Wat de leden der Spaansche republi-1 productie en daarmede tot voorkoming van ke in sche regeering betreft, die naar Span-1 een stijging der prijzen. Funk hoopt het e uitgeweken zijn, verduidelijkt men in I probleem der Duitsche internationale schul- welingelichte kringen, dat zy bij het be den te regelen. Hij is van oordeel, dat, treden van Fransch gebied krachtens de I wanneer de Joodsche emigratie geregeld Fransche souvereiniteit, alle eigenschappen I is en het gevaar van fcapitaalvlucht is en middelen van actie, voortvloeiende uit I weggenomen, het mogelijk zal zijn de de- het feit, dat zij leden van een buitenland-1 viezenbeperkingon losser gemaakt kunnen sche regeertng zijn, verliezen. Zij verblij-1 worden en de kwestie van nieuwe buiten- ven in Frankrijk als individuen en een- j landsche credieten voor Duitschland kan voudigo uilgewekener I wo-rden overwogen. Engeland De bomaanslagen Een geheimzinnig plan. De ambtenaar vau het O.M. bij de po litierechtbank in Bowstreet te Londen heeft gisteren in de zaak tegen twaalf mannen, die beschuldigd worden van samenzwering, naar aanleiding van de jongste bomaanslagen, gerefereerd aan eeo. geheimzinning „plan". De openbare aanklager verklaarde dat het „S-p!an" op een der beschuldigden is bevonden. Het is gebleken, dat er ©en vereeniging bestaat, welke bekend is on der den naam lerscli republikeinsch leger, die verantwoordelijk is voor het plan en. uit het document blijkt duidelijk, dat dezo organisatie in Engeland zeer actief is. Het document spreekt van een ultimatum, dat tot Engeland zal worden gericht en. waarin de volledige ontruiming van lerscli gebied zal worden geeischt. Er wordt gesproken over sabotage in vliegtuigfabrieken, warenhuizen, openbar© diensten/ zooals sleutelindustrieën, handel, bankwezen en scheepvaart. Wat de regeeringsambtenaren betreft, verklaart het document, dat waar een sym- pathiseerend regeringsambtenaar tor be schikking staat niets eenvoudiger is dan een ontvlambaar voorweip te plaatsen in kasten of ergens anders. Alle beschuldigden zijn in bewaring ge houden. Hertog vau Kent stolt bezoek aan Ierland uit. Officieel wordt medegedeeld', dat de her tog en hertogin van Kent hun bezoek aan Noord-Ierland tot later in het jaar hebben uitgesteld. Oorspronkelijk was het de be doeling, dat het bezoek de volgend© maand zou worden gebracht. Het betreft hier een voorzorgsmaatregel. Het hertogelijk paar hoopt zijn bezoek later te brengen, wanneer de toestand rus tiger is. De werkloosheid toegenomen. Het aantal worküoozen heeft op 16 Ja nuari 2.039.026 bedragen, d.i. 207.654 meer dan op 12 December j.L en 211.419 meer dam op 17 Januari 1938 het geval wa-s. Int, Samenwerking Een pact der Zwarte Zee mogendheden? In het corps diplomatique te Moskou, doen op het oogenblik zekere gerudhten de ronde, volgens welke de leiders der Rus sische buitenjandscbe politiek voorzichtig het terrein zouden aftasten om zekerheid te krijgen, of er kansen bestaan op de verwei ke.'ijking van een Zwarte Zee-pact, dat eventueel Rusland, Roemenië, Turkije Griekenland hoewel dit niet aan de Zwarte Zee ligt en wellicht eens Bul garije zou omvatten. Het is niet bekend of reeds min of moer duidelijke voorstellen gedaan zijn aan de betrokken staten, maar de gedachte aan een Zwarte Zee-pact heeft zonder twijfel de aandacht der diplomatieke kringen getrokken. Kerk en School aaus Pius weer ziek geworden Ongevaarlijke griepaanval. Blijkens een Havas-béricht uit Vati caanstad is de paus opnieuw ziek ge worden. De audiënties van vandaag zijn af gelast. Hij schijnt te lijden aan een griep- aaavaL De talrijke bezoeken, welke do paus gisteren ter gelegenheid van den 17esi verjaardag van zijn verkiezing in het pontificaat heeft ontvangen, hebben hem merkbaar vermoeid. Reuter meldt nader, dat de aanval van griep, waarvan de paus.op-het oogenblik te lijden' beeft, slechts van lichten aard is. dut. conrtnt terschgnt dagelijks, met uit sondering T»n Zon- en Feestdagen. Vriji per kwartaal 2.—: franco per poet t 2.50, - Piiis per week: 16 ets. Afron- derlpke nnmmers 4 ets. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertentièn goor liet eerstvolgend ania> mer moeten vóór elf uur aan bet Bureau besorgd rijn, 's Zaterdags vóór At unx. Een bepaalde plaats van advertentiën wordt niet gewaarborgd. SCHIEDAMSCHE COURANT BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen). Pryb der Advertentiënvan 1b regels f155; Nn OOnCm Jedere regel meer f0.30, m het Z-iterdagmimraer 11U. &4U #U 15 regels f180, iedere regel meer f 0-35 Heel ara es f 0.75 per regel lacassokostenö ets- postkwitaaUes 15 ets. Taneveo van advertentiën by abonnement tijn aan het Bureau verkrijgbaar. Dagelijks worden tegen vo^-uitbetaling Kleine Advertentiën opgenomen a 10.50 t/m. 15 woor den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer 5 cent tot een maximum van 30 woorden. 'e Woensdags: Kleine Advertentiën tot 25 woor den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan het Bureau bezorgd. 's Zaterdags' Kleine Advertentiën J 1.00, indien niet vóór Vrijdagavond 6 nur bezorgd. Prinses Maria van Savoie en Prins Louis Bourbon-Parma op de huwelijks reis. Het echtpaar aan boord van de „Djenné" te Marseille

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1939 | | pagina 1