Paus Pius XI overleden
a
Gemengd Nieuws-
TWEEDE BLAD
SCHIEDAMSCHE COURANT
De paus van Quadragesimo Anno en
het verdrag van Lateranen.
Hedenmorgen om negen minuten voor vijf
paus Pius XI overleden. Nadat in den loop van
gisteren zijn toestand langzamerhand slechter
geworden was, is de paus gisteravond na den
maaltijd in zwijm gevallen. Het bleek een aanval
van hartzwakte, welke zich, later herhaalde. Het
spreken was den patiënt onmogelijk. Men vreesde
het ergste. De familie werd aan het ziekbed
geroepen. Medegedeeld werd, dat de paus leed
aan hartzwakte en longontsteking.
Gedurende den nacht was de patiënt rustig en
bij kennis.
De buiten Rome verblijf houdende kardinalen
werden telegrafisch gewaarschuwd.
Volmaakt kalm stierf de paus, nadat hij het heilig
oliesel uit handen van kardinaal Lauri had
ontvangen.
Mijnhardtjes bij Griep.
immu
Jongeman door messteek verwond -
4
htaeee
IS
De paus heeft dén leeftijd bereikt van
81 jaar. Hoewel de laatste woorden
welke hij sprak met duidelijk \er-
staanbaar waren, meent men, dat zij
luidden: „Vrede, \redc 0 Jezus".
Het was den paus met meer moge
lijk mede te doen aan de Gebeden der
Stervenden. Slechts aan de beu egitig
der lippen kon men zien, dat hij de
gebeden volgde. Zijn oogen stonden
helder en duidelijk, uitgezonderd wan
neer een nieuwe hartaanval hem kwel
de. Op het laatste oogeobhk hief hij
de hand op om den 1aalsten zegen
te geven. Toen liet hij de liand val
len en sloten zich zijn oogen voor
liet laatst.
Toen de dood intrad, was zijn gelaat
bleek, maar met zeer zuivere en ver
heven trekken.
Spoedig weer koortsvrij en opgeknapt.
Doos 30 en SO ct.
Het afsterven van den'paus.
De paus heeft den Iaatslen adem uitge
blazen... een sluier van witte zijde bedekt
zijn gelaat. In de sterfkamer worden de
Gebeden der Stervenden gebeden. Kardi
naal Pacelli heeft" het overlijden van den
heiligen vader officieel vastgesteld. Hij
naderde het doodsbed van den paus, waar
van het gelaat werd onthuld. Driemaal
riep de kardinaal den overledene bij zijn
naam en telkens stiet hij met ©en kleinen,
zilveren hamer tegen zijn slaap. Vervol
gens richtte hij zich tot de aanwezigen
en riep uit: „de paus is waarlijk dood".
Be paus op de Sedia. Gestotoria.
geeft den zegen.
Daarna verliet hij de sterfkamer, waar
alleen eenige geestelijken in gebéd ver
zonken, achterbleven. Kardinaal Paeelli be
gaf zich vervolgens naar een zijkamer,
waar bij zich ontdeed van de schouder
mantel welke bij tot dusver droeg, bier
mede le kennen gevende, dat hg het be
stuur der kerk ad interim op zich nam.
De kardinaal teekende de acte van over
lijden en gaf bevel den zwaren klok van
de Sb Pieter te luiden "om den geloovigen
mededeeling te doen fvan het overlijden
van den paus. Daarna trad hij dé zaal
der congregaties binnen, waar hij zijn \er-
deie orders gaf. Op het luiden der zware
klokken der St. Pieter namen alle kerken
van Rome bet luiden over. De St. Pieter
begon te luiden om kwart voor zeven.
Doodsehe stilte in Vaticaan start.
In bel Vaticaan is afgekondigd, dat een
volkomen stilzwijgen in acht genomen inoet
worden. De poorten van Vaticaan-stad zijn
gefloten. Alle vreemdelingen hebben de
omgeving van het Vaticaan moeten er-
laten. Het bestuur over de kerkkehjke za
ken is thans in banden van den kardinaal-
secretaris, mgr. Pacelli, en van een com
missie van kerkelijke hoogivaardigheidsbe-
kleeders, die door den paus kort voor
zijn dood benoemd waren.
Twee wachters met den getrokken sabel
naar den grond gericht,^ staan voor de
deur van de sterfkamer. Kort na het over-
overlijden werden de veertig in Rome aan
wezige kardinalen tot de sterfkamer toe
gelaten, waar zij een voor een neerkniel
den en den doodc.de jhand kusten.
De prefect der cerenrèmën, mgr. Rcspi-
glii, kleedde den paus daarop in zijn pon
tificaal gewaad. Het balsemen van tiet
stoffelijk overschot zal oenigen tijd in be
slag nomen, en waarschijnlijk zal het twee
dagen duren alvorens het publiek in de
Sint Pieter den paus zgn eerbied kan
betoon en.
Conclave ep 28 Februari.
Naar Reuter verneemt, zullen de"
kaïdinalen der katholieke kcik op 28
Februari in een conclave bijeen ko
men, om den nieuwen paus te kie
zen.
De autoriteiten van,bet Vaticaan
hebben terstond Mussolini van het
overlijden in kennis gesteld, die daar
op onverwijld koning Victoi Emma
nuel op de hoogte stelde.
De levensloop van wijlen Paus
I'ius XI.
Op den 31sten Mei 18o7 werd in Desio,
een stadje tusschen Milaan en de Lom-
bardïjsclie vlakte Ambrosius Damianus
Achilles Ratti geboren, een zoon. van ©en
directeur van een kleine weverij.
Hij ging op tien-jarigen-, leeftijd naar het
wezigen voor.
Paus Plus XI
n„r.. i seminarie te Milaan, waar., hij een der
Daarna knielde lig neer, om het „De Pro- beste leerlingen was en vooial in wis-
un is voor te bidden. jkunde uitmuntte.Hij ging in deze nch-
en olgens overhandigde een kamerheerting verder en deed eindexamen aan het
aan kardinaal Pacelli den visschersring en J staatslyceum te Milaan,
het wapen van den paus. De staatssecre-1 In 1879 zette hij de priesterstudie voort
taris maakte vervolgens een acte op van j aan het Lombardisch college te Rome,
het overlijden en van de overhandiging waar hij nog hetzelfde jaar de priester
van den ring en las deze aan alle aan-1 wijding ontving.
In den loop van liet jaar 1882 behaal
de hij diie doctoraten, namelijk in de
theologie, in het keikelijk recht en in de
wijshegeeite. De jonge priester werd aan
gesteld als professor aan het St. Petrus
seminarie te Milaan.
Zijn belangstelling ging in deze dagen
voornamelijk uit naar den zielszorg van
de eenvoudige volkskinderen en lig heeft
zeer veel gedaan om met alleen den geest©
Ijken nood der armen te bestrijden. Zijn
vacanties bracht lnj door in de heigen en
hij vond' een nieuwen weg naar den top
van den Mout Blauc.
In 1888 werd hg aangesteld tot biblio
thecaris van de beroemde Milaansche Am
brosiana.- Tot 1907 bleef liij daar werk
zaam. In dat jaar werd hij tot prefect ran
de stichting Ambrosiana benoemd.
In deze periode van zijn leven ligt zijn
groote werkzaamheid als geleerde. Behal
ve zijn talrijke publicaties op geschied
kundig tencin viel in dezen tijd ook
zijn werkzaamheid van de geheele reor
ganisatie der bibliotheek.
Na aldus 30 jaren in Milaan gewerkt
te hebben, nep de geleerde Jezuïet, pafer
Franz Ehrle, prefect der Vaticaansche bi
bliotheek en later kardinaal, liem naar
Rome als vice-president der Vaticana en
op 1 September 1914 volgde dr. AchiUe
Ratti hem cp als prefect der Vaticana.
Hiermee scheen zijn wetenschappelijke loop
baan in rustigen en zekeren tred haar
hoogtepunt bereikt te hebben...
Kort voor het einde van den wereld
oorlog kwam er een verrassende wending.
Hij kreeg een diplomatieke zending naar
"Warschau, waar hij in 1919 de bisschops
wijding ontving.
In 1921 werd de bisschop benoemd tot
aartsbisschop van Milaan. In het consisto
rie van 13 Juni 1921 werd mgr. Ratti
tevens tot kardinaal verheven.
Hij wordt den 8en September plechtig
ingehaald door de hoogste autoriteiten
van het aartsbisdom en de regeering. In
zijn toespraak wijst hij duidelijk op de
wondeplek in het Italiaausche leven: dat
juist dit land zich van het opperhoofd
der katholieke kerk verwijderd houdt door
het voortbestaan der z.g. Romeinsche kwes
tie, die hij eenmaal zou oplossen in sa
menwerking met Mussolini, die eenige
maanden te voren, in 1921, merkwaar
dig samentreffen als parlementslid de
regeering waarschuwde den wcrel din vloed
van het Vaticaan niet over het hoofd
te zien... Met eenzelfden ijver, tact, ernst,
De leden van het Civiel- en Bouwkundig Studenten Gezelschap ,,Practische Studie'*
uit Delft maakten gisteren een excursie naar de Maastunnel-werken te Rotterdam.
De recordvlucht EngelandKaapstad heen en terug. Henshaw in nitgepntten toestand
na zijn aankomst te Gravesend.
Inlu'c i>n sioKo'ina'igheid, die hij ook in is er een bewijs van.
zijn vorige functies getoond had begon
hij zijn uilgebreid arbeidsveld te verken
tien en te bewerken.
I Maar ook hier ruocht hij nauwelijks zijn
arbeid beginnen Zijn devies: rapfim tran
sit, alles ijlt voorbij, werd steeds ineer
werkelijkheid. Reeds in Januari 1922 sterft
paus Benedictus XV en begin Februari
reist kardinaal Ratti naar Rome ter ver
vulling van zijn stemplicht in het con
claaf, dat 2 Februati begint. Op 3 Fe
bruau begint de stemming en den 6den
Febmnn, na de veeitiende stemming, is
kardinaal Ratti totpaus gekozen.
Op de waag van den Kaidinaal-i oor-
/iller, welken naam hij weuscht të voe
ren, is het weldoordachte antwoord: „On
der het po'difiGaat van- paus Pius IX
zette ik irnru eerste schreden op mijn
priesterlijken loopbaan, onder Pius X werd
naar Rome goioepen, Pius is ,een naam
van vrede- wijl .ik mijn .krachten wil
wijden aan de pacificatie der wereld, waai;
aan mijn voorganger Benedrctus—XV zicll
geheel gegeven heeft, lues ik den naam
pius".
Zijn pontificaat vic-1 in een periode der
wereldgeschiedenis, waarin de mensthheid
geheel oulur.chl schijnt. De geestelijke
staatkundige, «öêinle. clteooiitiiiiische grond
slagen, .waarop dc, IjreceM - tot dan toe
rustte, zijn ineengesd pitsen oioial braken
zich geweldige ómweiitelingen baan.
Met een broeden blik Jmeft lnj de noo-
den van den tijd overzien: en hij vatte
de oplossing van dat probleem samen m
de gioolsche gedachte, welke in zijn eer
ste v'ercHzend brief (encycliek Ubi Arcano
van 23 December 1922), tot uiting koinl
en zgn vcrdeie werkzaamheid steeds he
heerscht: Pax Chiisti in regno Chrisü (de
vrede van Christus in hot rijk van Chris
tus). Dit levensprogiam, zooals hij zelf
in zijn eerste consistorie-toespraak in De
cember 1922 verklaarde, wil een samen
vatting zgn van bet werk zijner twee voor
gangers: Pius X', die alles in Christus wil
de herstellen, en Benedictus XV, die de
rnen-chheid voortdurend wees op den
rede.
Voor den opbouw van het inwendig
leven der kerk, geeft de paus zijn richt
lijnen voor de goede vorming der geeste
lijkheid in het -apostolisch schrijven" „Óf-
ficioram Omnium' (1922). En in de en
cycliek van 1935 over het priesterschap
voor de leeken ^dringt hij aan op een
degelijke godsdiensticeijnis in het Motu Pro-
pio: „Orbera Catholvcttm", van 1923 en
een goede opvoeding ih" de beroemd gewor
den encychek over de opvoeding (1929).
Voor den opbouw der christelijke familie
verscheen in 1930. de encycliek „Casti
Connubii", terwijl in de encycliek „Quadra
gesimo Anno", van 1931, de grondlijnen
worden geeeven voor een economischen,
socialen en staatkundigen heropbouw der
maatschappij.
IIi; tracht overal belangstelling te wekken
voor het missiewerk.
Kenmerkend voor dit pontificaat'is ook
de groote belangstelling voor het' 'Oosten:
de encycliek „Verum Orientalum" van 1938
-L Vrede sprak uit .de pogingen van het
Vaticaan, om in de landen, die na den we
reldoorlog de grootste staatkundige ver
anderingen ondergingen, de vrijheid1 en de
rechten der kerk te verzekeren. Zoo ont
stonden er van 1922 tot 1933 elf concor
daten, waarvan bet verdrag van Lateranen
met het daarbij behoorend concordaat, dat
de oplossing bracht der Romeinsche kwes
tie, welt ot de voornaamste behoort.
De belangstelling, welke paus Pius Xf
steeds toonde voor een opbloei van we
tenschappelijk leven, blijkt- uit zijn on
vermoeid werken .voor een liooger niveau
der opleiding van geestelijken en'leeken.
Motief van den "dader onbekend.
Vermoedelijke .pleger, van heb
misdrijf aangehouden. -
Woensdagavond omstreeks-half acht fmt/
sten enkele kerkgangers van Trïcht lnj
Geldermalsen in- de Beluwp naar hun
w oonplaats Heltouw.Op;ilen .rijksstraatweg,
Geldermalsen—Zalt-Bourinel -" Vo'ëgdef Sreli/
een jongeman bij het gezelschip; 'üié-da-m v
eens liet troepje voorbijging,' ©n^ahtw^rsf-
achler de groep aan reed. Even V-pof-Me [e^
len schoot bij het gezelschap vobrbijT"!'"
Toen het groepje liét dorp binnenreed,
stond dc jongeman, daar te wachten, -ilij
trok een mes, waarmede hij den niets "ver
moedenden 20 jarigen* A/ van_ Vugt een -
steek toebracht.
De getroffene zakte hevig-, bloedend" ia-
een.-Hij werd de woning van den .varfc'ens-y
handelaar - Van Ililten binnérige-drngen.
"Nadat hem geneeskundige hulp was ler-
leend, kon lnj naar huis worden vervoerd.
'De dader heeft met achterlating van -zijn
rijwiel de vlucht genomen. In den. loop
van gisteren heeft de politie den .vermoe
de! ij ken pleger van het misdrijf-, .een jeug
digen inwoner van Meteren, aangehouden, i
Noorsek schip omhoog gevaren.'
Het Nooische s.s. „Roeyksnud" is Yin-
bij Westerschonwcn omhoog gevaren.
sleepboot „Goliath" is van Vlissiugen der
waarts vertiokken, ten einde -assïslenUe
ie verleenen. i
De „Roeyksund" is in 1919 gebouw -
en eigendom van de reederij Sigv."' Risartg'-r;
te Hangesund'. Bet schip meet bruto GtJÓ
ton en netto 371 ton. j
Een nader bericht uit Vlissingcn meldt,'
dat het schip vanochtend zonder sleep
boothulp vlot is gekomen en zijn reis baar
Rotterdam heeft voortgezet.
f i -DER t r 11 f
VRIJDAG 10 FEBRUARI 1939. No. 22093
