EERSTE BLAD. Maandag 13 Februari 1939 De bezetting van Hainan II if 91ste Jaargang. No. 22095 Tel. No. 69300 (3 lijnen). BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen). Postrekening No. 53li. BUITENLAND Japan's positie in den Stillen Oceaan. Tsjang Kai Sjek beschouwt de bezetting ais een inzet van den definitieven strijd om de hegemonie in den Pacific. Frankrijk protesteert te Tokio. De griep in hét lanct. De toestand in Spanje Engeland en Franco België De regeeringscrisis Engeland Gemengd Nieuws Ongeluk op onbewaakten overweg Autobus tegen tram opgereden Duitschland Frankrijk Vereenigde Staten Int. Samenwerking De vluchtelingenkwestie Treinbotsing in Catalonië -I q i r vj- J 'tékr. jme eouraot *ersclnjnl sageigtiii, metnit- coadering v&n Zon- en Fet»Wegen.,, E-rgs per Vwarteal f franco per poet f 2.50. PrflB p«r w<efc 15 cta. Afoon- srlijiie nnrarae» 1 ets. Abonnementen windeis dagelgfa aangenomen. Advertentie voor iet eerstvolgend^num mer moe to* vóór elf uur MD het Bureau traorgd go 'e Zaterdags 'óór ar». Een bepaalde plaata van adverlentiSa wordt niet gewaarborgd, Pry» d«sr Aüvcru (ilicii. b«ia i11 UV iedere regel meer l OJU; in bet Zaterdagnummer 1—5 regels f 180, iedere regel meer f OJSó Reclames f&Tó per regel lncagsokosten5 ets.; postkwltanties 15 cis. Tarieven -.ao ad vertenuën by abonnement zijn aan het Bureau verkrijgbaar. Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine Advertentiën opgenomen f0.50 t/m. 15 woor den, f 0.75 t/m. 25 woorden. EUi woord meer 5 cent tot een maximum van 30 woorden. 'a Woensdags: Kleine Advertentiën tot Zwoor den f 0.25, mits v66r Dinsdagavond 6 uur aan bet Bureau bezorgd. *s Zaterdags: Kleine Advertentiën f 1.00, indien niet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd. De landing van Japansche troepen op het tegenover Fransck Indo China ge legen eiland Hainan zal waarschijnlijk min of meer ernstige gevolgen hebben. Naar Havas meldt meent men te Parijs te mogen veronderstellen, dat de Japan sche regeering tot de bezetting gebracht is mede door het vermoeden van wapen handel door Indo-China. In een verzoek om uitleg, door den Franschen ambassadeur te Tokio, in op dracht der Fransche regeering gedaan aan de Japansche regeering, over de motieven, het karakter en den duur der bezettinjj wordt er daaróm op gewezen, dat de hou ding der Fransche regeering steeds vol komen correct is geweest en dat Frank rijk zelfs meer dan zijn plicht heeft ge daan. Een Fransche beschouwing. Het Fransche nod „Le Temps" wijdt een hoofdartikel aan de bezetting. Hét schrijft: „De gehcele kwestie is te weten welk tijdelijk of definitief karakter Japan voornemens is te geen aan de bezetting van Hainan. Is cr sprake van een een voudige operatie, welke noodig is gewor den tot versnelling der beslissing te velde foor wat aangaat den strijd in Zuid China of is de regeering te Tokio voornemens van Hainan een permanente vlootbasis te maken, vanwaar de Japansche vloot de geheele golf van Tonkin zou irunnen con trol eeren? Indien slechts spiake is van een tijde lijke bezetting voor den duur der militaire opeiaties, die thans aan den gang zijn, zou er, naar het schijnt, eigenlijk gezegd niet gesproken kunnen worden van oen schending der Fransch Cbineesche conven tie van 1897 of de Fransch Japansche over eenkomst van 1907. Doch het zou anders zijn in geval van een bezetting van een duurzaam karakter, daar dan een tekortkoming in den geest van het diplomatieke instrument van 1907 duidelijk zijn zou en men zich zou bevin den tegenover een verplaatsing van het zwaartepunt der Japansche strijdkrachten hl deze huurt, welke van grooten invloed fe op belangen, waarvan Frankrijk niet zou kunnen afzien. Het is te wensdien, dat dit punt snel wordt opgehelderd,, daar de kabinetten te Parijs en Londen er toe zouden komen, indienzulks niet het geval was, de door hen tegenover de ontwikkelingen van het Chineesch-Japansche conflict en den alge meenen toestand in het Verre Oosten in genomen standpunten te herzien." Een verklaring van Tsjang Kal Sjek. Maarschalk Tsjang Kai Sjek heeft te genover vertegenwoordigers van de huitenlaudscho pers een verklaring af gelegd, waarin hij zeide, dat de Ja- p&nsehe bezetting van Hainan liet voor spel vormt van een Japansche poging om de controle te verwerven over den* Stillen. Oceaan. Hainan vormt n.l. een belangrijk strategisch punt tusschen den Stillen- en den Indischen Oceaan. Door de bezetting zouden niet slechts" de verbindingen tusschen Hongkong en Singapore, en die tusschen Singapore en Australië verbroken worden, maar ook zou de veiligheid der Philippij- nen en van Indo China bedreigd zijn. Dit zou liet begin beteekenen van Ja pan's overheersching van den Stillen Oceaan. WOE TSJANG WfsJAu-0\ KWANGTSJAU De huidige Japansche beweging ap Hai nan is, volgens Tsjang Kai Sjek, in wer kelijkheid een antwoord op het bezoek der Amerikaansche oorlogsschepen van verle den jaar aan. Singapore. „Wij weten allen, zoo zeide de. Chinee- ssfihe generalissimus, dat Japan drie be langrijke strategische punten in rden Stillen Qeenan voor oogen heeft: hei eiland Sa- qhiwlB in het Noorden, Hainan in het Wes ten vn Guam In het Oosten. Met hot oog een volledige vlootoverhee.schirg in <l<a Stillen /'cwun, heeft Japan steeds be- egerige blikken geworpen op deze drio plaatsen. Wanneer ze alle drie in Japan sche handen zouden vallen, zouden Ha waii en de Phillippijnen zoo goed als door de Japanneezen bezet gebied zijn. Japan, dat de helft van het eiland Sachalin in bezit heeft, tracht tlians Hainan te be zeten, in de hoop een mogelijke gezamen lijke actie te verijdelen, die door de Brit- scke en Amerikaansche vloten zou kun nen worden ondernomen in den Stillen Oceaan. Wanneer een dergelijk plan niet veihinderd wordt, zal Japan vervolgens trachten de oontröle te verwerven op Guam. In dat geval zou het in staat zijn om niet alleen een beweging in Westelijke richting van de Amerikaansche vloot te lielemme ren, maar ook de verbindingslijn met de Phillippijnen kunnen afsnijden". Na verscheidene tientallen jaren van aarzeling, is hetgeen Japan thans doet de belangrijkste gebeurtenis sedert den aanvang van de Chineesch-Japansche vijandelijkheden, maar tevens een keer punt van de geschiedenis in den Stil len Oceaan. Ten aanzien van de vraag in hoeverre de Japansche bezetting van Hainan van invloed is op den vrede in bet Verre Oos ten, zeide Tsjang Kai Sjek: „Door den aan val op Hainan, heeft Japan een tweeden Moekden-aanval in den Stillen Oceaan on dernomen. De gevolgen zijn dezelfde, on afhankelijk van het feit, dat de eene aan val pp het land, de tweede ter zee werd ondernomen. Men zal zich herinneren, dat tijdens den aanval op Moekden de geheele wereldopinie, met uitzondering van den Amerikaanschen staatssecretaris Slimsom, in gebreke bleef, dat feit op le nemen. Wanneer men Japan veroorlooft Hainan te behouden na zich er te hebben genesteld, dan geloof ik, dat in korten tijd daar de door de Japanneezen ontworpen lucht- en vlootbasis zal worden gevestigd. Als ge volg daarvan zou de internationale toe stand in den Stillen Oceaan een groote verandering ondergaan. Zelfs wanneer Frankrijk dan zou iven- schen een vlootbasis te vestigen in Indo- Chïna, of de Vereenigde Staten Guam wil len verdedigen, vrees ik, dat zij niet den noodigen tijd daarvoor zouden hebben." Voortgaande zeide Tsjang Kai Sjek: „Mei deze beweging in Zuidelijke richting, heeft Japan geen bedoelingen om de Cnineescli Japansche vijandelijkheden te beëindigen. Klaarblijkelijk .heeft Japan besloten het ri- sieo te loopen van oorlog te zaaien in den Stillen Oceaan". Een Japansche tegenspraak. De woordvoerder van het Japansche de- parlement van buiteniandsche zaken, heeft, in tegenstelling tot de bewering van Tsjang Kai Sjek jegens buiteniandsche jouma listen, verklaard, dat de Japansche bezet ting van Hainan, geen verband houdt met het handhaven van vrede en rust in den Stillen Oceaan,. Het is echter nog te vroeg, om te zeg gen vat er van het 'eiland1 zal -worden, nu de Japanneezen het uit militaire noodzaak bezetten. kade van Zuïd-Ghina te versterken en de ineenstorting van het bewind van Tsjang Kai Sjek te verhaasten. Arita verduidelijk te voorts, dat Japan geen territoriale be doelingen met Hainan heeft. Men meent te wéten, dat de Britsehe regeering aan den Britschen ambassadeur te Tokio instructies heeft gezonden om in verband met de ontscheping van Ja pansche troepen op het eiland Hainan soortgelijke vertoogen tot de Japansche re geering te richten als die welke van de Fransche Tegeering zijn uitgegaan. Dan Mijrihardtjes bij de hand. Doos 30 en 50 et. Fransch protest. De Fransche ambassadeur te Tokio heeft een bezoek gebracht aan den Japaaschea minister van buiteniandsche zaken, ver moedelijk om 4 hem een protest-nota van de Fransche regeering te overhandigen tegen de bezetting van het eiland Hainan door de Japansche troepen. De Japansche minister van buiteniand sche zaken, Arita, heeft den ambassadeur in antwoord op diens vertoog medegedeeld, dat de Japansche bezetting van het eiland Hainan tot doel heeft de Japansche blok- Persoonlijke boodschap tan Franc» aan Hitier, De Spaansclie ambassadeur te 'Beriijn heeft aan. Hitier persoonlijk een schrijven van - generaal Frasec overhandigd. Hoe wel over den inhoud niets bekend is geworden, verondersteld men, dat Franco hierin Duilschland op de hoogte heeft ge bracht, van den stand der onderhandelin gen met Engeland en Frankrijk. T Bombardementen. Gedurende het weekeinde heeft de ïecht- sche luchtmacht enkele bombardementen uitgevoerd, boven Valencia en omgeving en boven Madrid, waarbij vele dooden zijn gevallen. Het plaatsje Jaliva, tusschen Valencia en Alicante, meldde honderd slachtoffers. In Alicante zijn twintig per sonen gedood en vijftig gewond. Erkenning van het refhtsche Spanje. „Le Matin" verneemt uit Genèvo, dat Motta, namens de Zwitsersche regeering den ambassadeur van de Spannsche re geering te Bern heeft medegedeeld, dat Zwitserland besloten heeft Fiauco te erken nen. Ook de regeering van Ierland ia tot een dergelijk besluit gekomen. Uittocht eau miliciens van Frankrijk naar het rechtaclie Spanje- Het was te verwachten, dat vele solda ten, die na den val van Catalonie naar Frankrijk waren geducht, zonden pogen in dienst te worden genomen door de recht- schc strijdmacht. Er heeft dientengevolge thans in den Zuidwestelijken hoek der Pyreneeën bij Bavoniie, een voortduren de uittocht plaats van soldaten naar Hen daye, waar rij zich op reebtsoh gebied be- linden. Doz«» uittocht heeft gedurende de afgeioopen dagen een geweldigen omvang aangenomen Bij "duizenden melden de sol daten zich bij de rechtsche instanties aan Gisteren ontstond bij de brug van Ilen- tlaye een opstopping, daar ongeieei twin tigduizend oud-strijdeis lan het Catalaan, sche front de brug wilden overtrekken. Thans is bepaald, dat per dag slecht' zesduizend soldaten zullen worden toe gelaten. De regeering zetelt te Madrid. De linksrhe regeering heeft -eenige decre ten gepubliceerd, waarin wordt gezegd, dat de regeering thans te Madrid zetelt. Ook de Spaansche bank en de verschillende financieele organen zijn te Madrid geves tigd. Nog strijd in Catatonic. De strijl in Catalonië is nog niet ge heel ten einde. Twee divisies van het leger der regeering, in totaal 2500 man, 'houden Camprodoo, nabij Prats de Mollo, nog bezet, alsmede twee valleien, welke naar de Fransche grens loopen. Ingeslo ten door de troepen van Franco, dekken zij het vervoer van gewonden eti materieel naar Frankrijk. De eenige verbindingen zijn bergwegen, waarvan een langs een afgrond loopt. Aan gezien de mannen hun vrachtwagens niet naar Frankrijk kunnen brengen, werpen zij ze met honderden in den afgrond. Britsehe regeering bestudeert de kwestie van erkenning van Franco. Naar de diplomatieke medewerker van Reuter meldt, bestudeert de Britsehe re geering op het oogenblik de juridische vraagstukke.,, die zouden voortkomen uit een formeele erkenning, dat Franco de facto het grootste gedeelte van Spanje beheerscht. Dte Spaansche situatie wijzigt zioli snel en men meent te weten, dat de omstan digheden een groote rol spelen bij het be palen van de houding der regeering. Over een paar dsgen zou de toestand opgehel derd kunnen zijn, doch op het oogenblik zijln voorspellingen omtrent door Engeland te ondernemen stappen niet anders dan speculaties. Er is voortdurend nauw c-ontact met de Fransche regeering en elkBritscb besluit zal ongetwijfeld in overeenstemming zijn meft het Fransche besluit- Jaspa? belast «iet de vor ming van een nieuw kabinet. De koning heeft den minister vaa staat, Henri Jaspar, verzocht een nieu we regeering samen te stellen. Jaspar heeft er in toegestemd on middellijk met deze taak te beginnen. Hij zal vandaag den koning een defini tief antwoord geven. Omvangrijke spionnagezaak ontdekt. De Libre Belgique verneemt uit Giney, dat men daar op het spoor is gekomen van een ernstig geval van spionnage ten be hoeve van een builenlandsck-e mogendheid in het Oosten. Nadere bizondeilieden ontbreken, doch de zaak zou een grooten omvang kunnen aannemen. Degenen die het onderzoek lei den, bewaren het diepste stilzwijgen. Vijf personen, waaronder een afkomstig uit DI- nant, zijn gearresteerd en te Dinant in gesloten. i 1 Poging spoorbrug op te blazen mislukt. Bij Ferrvhill (graafschap Durham),heeft een werldooze mijnwerker twee mannen verrast, die, naar men aanneemt, een po ging ondernamen de spoorbrug op te bla zen van de lijn LondenEdinburgh. Eenvreesd. Twintigjarig meisje door locomotief aangereden en ernstig gewond. Gistermiddag omstreeks vijf uur is op den onbewaakten overweg, nabrj het Blau we Huis, in de gemeente Bunnik, een on geveer twintigjarig meisje, dat te voet do rails overstak, aangereden door een losse locomotief, en hoogst ernstig gewond. Het meisje, afkomstig uit het internaat op het buiten Heemstede te Houten, nas met een groep internisten aan het wan delen. Bij het passeeren van den overueg wachtten de meisjes een electrischen trein af, welke uit 's-Hertogenbosch komend, op weg was naar Utrecht. KadaV zij dezen trein hadden laten passeeren, wilden zij den overweg oversteken. Op dat oogenblik ontnam een znare regenhui hun voor een groot gedeelte liet uitzicht Het slachtoffer, dat voor de anderen uitliep, had hierdoor niet gemerkt, dat ran den anderen kant een losse locomotief den overweg naderde. Zij kreeg een klap van de machine en werd met groote kracht weggeslingerd. Zwaar gewond vond men haar langs de spoorlijn liggen. Een dokter uit Bunnik ver leende de eerste hulp. Het meisje, dat ver scheidene ernstige verwondingen en eetï zware hersenschudding had opgeloopen, is jer ziekenauto in hoogst zorgivekkendea toestand naar een ziekenhuis te Utrecht; overgebracht. Voor haar leien wordt ge- pak met ontplofbare stof heeft men ter plaatse aangetroffen. Na een handgemeen zijn de mannen ontkomen. Gemeld wordt, dat in het garnizoen mil Colchester een dreigbrief is ontvangen, welke, naar men denkt, afkomslic is van het lersche republilceinsche leger. Het garnizoen uordt scherp hou aakt door soldaten, che gewapend zijn mot knup pels. Het terrorisme in Palestina gaal soort. Zaterdag is een Jood gewond m een De machinist van de locomotief, uelke oil TC.51 uur uit Utrecht nas vertrokken; in de richting 's-Hertogenbosch, heeft ver moedelijk door den neerslaanden rook van net ongeluk niets bemerkt en reed door. Zei en personen licht gewond. Gisterochtend omstreeks tien uur is een autobus imi het reisbureau Stoop op het Spui tegen een uit Delft komende train geleden met het gciolg, dat hus en tram autobus. en Joodsch politieagent werdenxstïg werden beschadigd en zeven per- gedood m Safad tijdens een geweemnn-1 gevecht, len slolle werden geneerinui-j %ver(jen gew011j verscheidene bommen op verschillende plaatsen gewor- De autobus had zich juist op neg be- Morgen radioredevoering van Hitier? Hitier zal vanavond te Hamburg aan komen. Hij zal er morgen de tewaterlating bijNvonen van het eerste Duitsdhe pantser- chip van 35.000 ton. Bij deze gelegenheid zal een groote po litieke betooging worden gehouden. Killer zal een redevoering uitspreken, welke draadloos zal ivn-den "verspreid. pen. De Joodsche kolonie Nesriona is aan- g®yen lan haar standplaats met bestem- gevallen door een gewapende bende, die ming naar Rotterdam en wilde daartoe van de Arabische plantages in de om- linksaf dc Houtmarkt inrijden. Van rechts gering kwam De aanvallers vermoeiden kuam de tram uit DeJft eu blijkbaar heeft een beualcei en verwondden drie leden de chauffeur afstand en snelheid onjuist J"" Vadcr' d<;n/°°n ff! geschat, want nog vóór dat de hus vaa de doder, tervolgens namen z,j de vluchL d<J (lamraiJs af ,vas dfi tfam Tn ^o'lwtii i i I derd, die met een geweldigen idap tegen aansiagen, dy|1 Zj-(fcant van de bus reed. gejileefid door terroristen, drie Joden ge dood en vier gewond. Arrestaties van Duilsche journalisten. Gedurende de afgeioopen dagen zijn le Parijs verscheidene Duitsdhers, onder wie enkele journalisten, gearresleeiJ. Enkele hunner zijn weer vrijgelaten. Dc ambassadeur van Duitschland heeft zich op do hoogte gesteld van deze maat regelen. Dienaangaande wordt vernomen, dat lot de vreemdelingen, die in Fiankrijt wo nen en er den Jaalsten tijd door nilzet- tingshevelen werden getroffen, eeu vijftien tal Duitsohers behoort wier aanwezigheid op Fransch grondgebied ongewensclit wordt beschouwd wegens hun activiteit. De vlo-otmanoeuvres begonnen. Te middèmaclit zijn de groote manoeu vres van de Amerikaansche vloot begon nen. Hieraan wordt deelgenomen door 150 oorlogsschepen en 600 vliegtuigen met meer dan 6000 officieren en minderen. Dc „witte" vloot wil pogen uit de At lantische Oceaan ter hoogte van Brazilië op te rukken om een van dc West-Indische eilanden te veroveren, als basis voor verder optreden tegen de Vereenigde Staten. De „zwarte" vloot zal met Porto Rico en de Maagden-eilanden als basis deze verovering trachten le verliinderen. 1 Sedert begin Januari bevindt de geheele Vmerikaansclie vloot zicli in de Atlantische Oceaan, om bij Ouba oefeningen te houden. President Roosevelt zal aan boord van den kriiiser Houston twee of drie weken de manoeuvres volgen. 1 Ru Mee keert naar de Ver. •eeuigde Staten terug. De diplomatieke correspondent van de Times" verneemt, dat Rublee,. de voor zitter van de inter-gouvemememteele com missie voor de vluchtelingen te Evian, zal aftreden en naar de Vereenigde Staten zal terug keeren. Dit zou het gevolg zijn van de onderhandelingen, welke hij met de Duilsche regeering heeft gevoerd over de Joodsche emigranten. Dc correspondent verneemt verder, dat het -Duilsche memorandum inzake de vluch telingen voorstelt 150.000 tot 200.000 Jood: sche pioniers toe te staan uit Duitsch land te vertrekken. Aanvankelijk leek het er op, of er ern stige gevolgen zouden zijn. Zeven pas sagiers hadden kneus- en snijwtmden op geloopen en werden naar het ziekenhuis aan den Zuidival overgebracht De venvondmgen bleken evenwel meet te vallen. Nadat alle gewonde passagiers veibonden waren, konden zij naar liuis worden gestuurd. Tram en bus waren vrij ernstig bescha digd. Het verkeer op het Spui ondervond geruimen tijd vertraging. j Meer dan dertig dooden, honderd gewonden. Een van Terrasa, in Catalonie, komende! trein is bij aankomst In het station Las Planas in hotsing gekomen met een uili tegenovergestelde richting komenden treinij De schok was zeer hevig. De tweede trein! gleed langs de helling terug tot het station! San Gervasio, waar Jtijj tegen den tunnel' wand holste. Het aantal dooden bedraagt) op het ooenblik 31, dat der ewonden on geveer honderd. De reizigers waren ailen! •burgers. Het dubbele ongeluk zou te wijlen! zijn aan het breken der remmen van den eersten trein, op het oogenblik, dat dezej de helling begon af te dalen. Lijk van vermiste vrouw gevonden? Wandelaars te Zwolle zagen Zaterdag-» middag oen damesfiets, ter hoogte van! liet kantoorgebouw der waterleidingmaat schappij Overijssel, onbeheerd langs dea dijk van dc Willemsvaart liggen. Zij waar schuwden de politie, die in dit feit aan leiding lond om te gaan dreggen en na enkele uren het Ijjk ophaalde van een onistreeks ?0-jarige vrouw. Men vermoedt hier te doen te hebben mot het stoffe lijk overschot van mej. V. te Zalk, om trent wie "reeds de mededeeling was ont vangen, dat zij, terugkeerende" van haaf werk in Zwolle, Vrijdagavond niet in haat woning was aangekomen. Men neemt aan'( dat het slachtoffer door de duisternis mis leid te water is geraaid en verdronken. Verdacht sterfgeval. Politie en justitie te Rotterdam hebben! een onderzoek ingesteld naar aanleiding van het overlijden van een 6 maanden oud! kindje van het echtpaar v. d. S. in da Zoutziederstraat te Rotterdam, dat inzijn; bedje gestikt is. De politie heeft de ouders in het bureau O os terrants traat, na verhoor, voorioopig vastgehouden. Zij ontkennen, dat liet kindje een gewelddadigen dood is gestorven. Van daag zou op het lijkje sectie worden ver richt ft I It y 3 I j i 1 1 I i h Vi- jrj J >t i f

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1939 | | pagina 1