Dondert) f&Tetiruari 1939
EERSTE BLAD.
De beslissing blijft nog uit
'22098
Zuilen Frankrijk en Engeland Burgos onvoor
waardelijk erkennen
België
Henri Jaspar overleden
Pierlot vrijwel gereed
Engeland
De Britsche landsverdediging
Sovjet-Rusland
Duitschiand
Frankrijk
Je uitbreiding van de luchtvloot
Gemengd Nieuws
Filmglinsters
Jaargang./
Tel No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 CHOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 53IL
BUITENLAND
Nu Franco' de laatste weken zoo vast
in het zadel is komen te zitten, dat het
Spaansche ros wel heel vreemde bokken
sprongen zou moeten maken, wil het hem
in den eersten tijd weer in het zand
doen bijten, bereiken ons Tan overal ge-
-ruchten en officieele bevestigingen
van erkenning door verscheidene mogend
heden.
Eén van die geruchten zegt b.v., dat
de Balkan-entente besloten zou hebben
Franco te erkennen. In welingelichte krin
gen wordt dit gerucht echter noch ontkend,
noch bevestigd. Wel merkt men op, dat
jiet voortijdig as, aangezien de eerstkomen
de vergadering - van de Entente, waarop
hieromtrent beslist zou kunnen worden,
op 20 Februari a.s. -bijeen komt
Het ministerie van buiiteolaudsche za-
sen te Burgos heeft medegedeeld, dat de
federale raad van de Zwitsersche Repu
bliek besloten heeft de betrekkingen met
de regeeriug-Negrin af te breken en de
regeering van Franco te erkennen als de
eenig wettige regeering in Spanje. Ook
de regeering van Peru heeft besloten de
diplomatieke betrekkingen met Spanje te
herstellen door etn vertegenwoordiger te
benoemen bij de regeering te Burgos.
In Amerika is men voorshands minder
bereidwillig. Het verluidt, dat de Vereenig-
de Staten Franco niet zullen erkennen,
zoolang Miaja het volhoudt in centraal
Spanje en de republikeinsclie vloot nog in
staat is slag te leveren. De Spaansche
moeilijkheden hebben veel bitlerheid ge
wekt, zelfs, naar gezegd wordt, in het
kabinet zelf, waarvan sommige leden naar
verluidde, tot voor zeer kort nog gunstig
stonden tegenover een opheffing van het
wapenembargo.
Berard veer naar Burgos?
De Fransche onderhandelaar, Leon Be-
rard, zal, naar de Temps" verwacht, he
denavond - naar Burgos vertrekken. Hij'
heeft een onderhoud van twee uren met
'Bonnet gehad, waaruit wel blijkt, met hoe
veel zorg zij alle aspecten hebben bestu
deerd van het Spaansche probleem, dat
Berard te Burgos zal moeten behande
len. 'Hij zal met de rechtsche regeering
niet alleen de instelling van diplomatieke
betrekkingen lusschen Frankrijk en het
rechtsche Spanje moeten voorbereiden, het
geen met zich mede brengt de oplossing
van talrijke en delicate juridische pro
blemen. Hij zal echter tevens talrijke kwes
ties moeten oplossen, die de aanwez'.ghcrsL
in Frankrijk van de Spaansche uitgewe
kenen aan de orde stelt.
Berard heeft e\eneens besprekingen ge
voerd met Jules Henry, den Franschen
ambassadeur in het republikeinsclie Spanje,
die zich op hel oogenblik te Parijs be
vindt.
Berard weigerde verklaringen., af te leg
gen. Hij beperkte zich er toe mede te
deelen, dat hij hedenavond een onder
houd zou hebben met Daladier en waar
schijnlijk morgen naar Burgos zal vertrek
ken met een aantal'medewerkers. De duur
van zijn reis is nog niet vastgesteld, maar
zal waarschijnlijk vrij kort zijn. Berard
verwacht Franco te ontmoeten. Naar de
opvattingen van Berard brengt de missie,
waarmede hij belast is, de erkenning de
facto met zich mede vam de regeering van
Burgos. Aldus luidt, naar het schijnt, de
stelling, die hij bepleiten zal.
Het Engdsehe standpunt.
Op een desbetreffende vraag in het En-
gelsche Lagerhuis heeft Chamberlain ge
antwoord, dat de Britsche regeering de
kwestie der erkenning van Franco nog be
studeert, zoodat hij geen verdere verkla
ringen kon afleggen.
Een later bericht van Reuter zegt, dat
de kwestie, of de republikemsche regee
ring in Spanje al dan niet blijft bestaan,
een der problemen is, welke do erkenning
van Franco ophoudt.
De Britsche regeering schijnt vastbeslo
ten geen overijlde stappen te doen. De
voortdurende gevaren van den toestand
kunnen niet worden 'overzien en daarom
zal niet worden afgeweken van de tot nu
toe gevolgde politiek en zal iedere actie
worden vermeden, welke zou kunnen lei
den tot een uitbreiding van het conflict
Men neemt aan, dat Frankrijk en Groot
Britlannië in de geheeie kwestie der er
kenning zullen samenwerken.
Naar „het Vaderland" van zijn Lomden-
schen correspondent verneemt, heeft het
Engelsche kabinet gisteren in beginsel be
sloten tot de erkenning van Franco als
de officieele regeering van Spanje. Naar
te verstaan wordt gegeven, heeft men het
aian Chamberlain en Halifax overgelaten,
om in overleg met de Fransche regeering!
het oogenblik te bepalen, waarop de er
kenning formeel zal worden verleend. Diat
de erkenning dus nog niet dadelijk wordt
J gegeven, beheft echler niet te hefeekenen.
dat er nog zekere concrete voorwaarden
aan worden verbonden.
Integendeel, men krijgt zoowel in En
gelsche als Fransche kringen sterk den in
druk, dat Franco de erkenning in ieder
gevaJ zal krijgen en dat men alleen nog
ever wacht, om te zien in hoever men
er hem toe kan bewegen een of andere
tegenprestatie te leveren. Daarvoor is Bé-
rard weer naar Burgos teruggestuurd en
daarvoor is ook de Engelsche agent Hodg
son in de weer.
Komen deze hoeren echter onverhoopt
met leege handen thuis, dan nog zal dit
de Fransche en Engelsche regeeringen, voor
zoovei het zich nu laat aanzien, er niet
van terughouden Franco de erkenning te
geven.
Franco bereidt nieuw offensief voor
Logisch antwoord" op het verzet
der Spaansche regeering.
Reuter meldt uit Burgos:
De oproep van Negrin om den weer
stand' voort te zetten moet, naar recht
sche autoriteiten gisteren tegenover den
vertegenwoordiger van Renter hebben ver
klaard', een logisch antwoord vinden in
een nieuw rechtsoh offensief.
Terwijl bepaalde berichten, dat troepen
saamgetrokken worden voor een offensief
op den eenen of den anderen plaats, niet
kunnen worden bevestigd, is het duidelijk,
dat gissingen in enkele gevallen moeten uit
komen. Men moet er echter aan denken,
dat de zeven rechtsche legercorpsen, die
juist gereed zijn met hun zware Cata-
laansche campagne, uiteraard' ©enigen tijd
hoodig zullen hebben om hun nieuwe stel
lingen te betrekken en een offensief voor
te bereiden.
In gezaghebbende kringen wordt' er te
Burgos op gewezen, dat' de eiscli van
Franco tot volledige overgave der ropu-
.blikeinen onherroepelijk schijnt te zijn.
Oneenigheid tusschen Azana en de
regeering zou nog steeds bestaan.
De reis van Del Vayo naar Parijs schijnt
volgens Havas, de openlijk erkende mee-
uingsverscliillen tusschen Azana en Negrin
niet uit den weg te hebben geruimd. Wiel
schijnt het, dat het verschil van meening
op het oogenblik niet zoozeer gaat over
de militaire mogelijkheden van het door
den minister-president bepleite verzet, doch
over" de wenschelijkheid hiervan, die door
den president der' republiek wordt betwist,
Bovendien verschillen de beide staats
lieden ook nog op andere punten van mee
rling. in elk geval is gisteravond, vast
komen te slaan, dat Azana, ook na zijn
ontmoeting met Del Vayo, erop rekent,
te Parijs te blijven en niet naar Madrid
terug te keeren.
De strijd in China
De kosten der Japanscite cam
pagne in China.
De geweldige bedragen, welke de oorlog
in China aan Japan kosten, komen iia de
laatste hier gepubliceerde cijfers tot uit
drukking, Behalve de algemeene begroo
ting voor het a,.s. financieeie jaar, die zoo
juist door den Landdag op een bedrag van
3694 millioen yen is goedgekeurd, is het
volgens de „Asaihi Sjimboen" waarschijnlijk
dat nog een bedrag van meer dan 10 mil
liard noodig zal zijn voor een speciale
militaire begrooting en de algeheel© suj>
pletoire begrooting die binnenkort bij den
Landdag wordt ingediend'. Volgens de bla
den zal alleen de speciale militaire be
grooting 6 milliard bedragen.
Chineesche tegenstand op Hai
nan vortgezet.
Generaal Wang,, de gamizoeaisöommain-
dant van het eiland Hainan, heeft van
Tfejamg Kai Sjeik opdracht gekregen den
tegenstand tegen de Japiamsdbe bezetting
voort te zetten.
Henri Jaspar, katholiek minister van
staat en oud-premier, is gisteren plot
seling overleden.
Henm Jaspar, die nog dezer dagen dooa?
den koning belast werd met de vorming
van een nieuwe regeering, in welk© taak
hij niet was geslaagd', ondanks de gewel
dige inspanningen, die hij zich getroost
had', welke een latente ingewandziekte had1-
den geopenbaard, is 68 jaar" oud gewor
den.^ Als vooraanstaand lid der katholieke
partij heeft hij in den loop der jaren vrij
wel alle departementen bestuurd.
Een twéé partijen-regeeringV
In parlementaire tóngen wordt verno
men, dal de onderhandelingen van den heer
Pierlot op den goeden weg zijn. Er doen
zich nog enkele kleine moeilijkheden voor,
doch men denkt, dat Pierlot er in zal sla
gen ze op te lossen.
Pierlot heeft tegenover de journalisten
veïklaard, dat hij 'hij de uitvoering van
zijn opdracht moeilijkheden heeft onder
vonden in verband met de zaak-Marlens,
daar de vertegenwoordigers van de libe
rale partij een oplossing van deze kwestie
verlangen.
Mocht een der meerderheidspartijen haar
medewei king weigeren, dan zou de forma
teur de kwestie van de samenstelling ©ener
regeeriug met de persoonlijkheden, die hem
reeds hu© medewerking hebben toegezegd,
opnieuw onder de oogen moeten zien. Hij
heeft te kennen gegeven, dat hij in dit ge
val een twee-parlijenregeering zou kunnen
samenstellen.
De uitbreiding der effectieven.
Verleden jaar jaar 'zijn, volgens het gis
teren door de Britsche règeeting uitgegeven
Witboek inzake de landsverdediging, ruim
37.000 recruten toegetreden tot het leger,
driemaal meer dan hek voorafgaande jaar
en een record in de récru leering na den
oorlog.
77.000 recruten traden toe tot het terri
toriale leger, vergeleken met 45.000 in het
voorafgaande jaar. 31.000 namen dienst
hij de luchtmacht, onder wie 1700 piloten,
terwijl gedurende het begrootingsjaar, dat in
blaart eindigt, het tölaal gesteld kan wor
den op 35,000. t
Twaalf scholen voor vliegopleiding zijn
opgericht, terwijl binnenkort nog drie in
Schotland worden geopend. Ruim 2500
vrijwillige reservisten worden thans tot pi
loten opgeleid.
De territoriale luchtafweerdivisies zijn
uitgebreid van twee tot-» vijf en het geheel
is georganiseerd ondei; een luchtafveercom-
mando. - -
De kracht te velde van het territoriale le
ger is georganiseerd in overeenstemming
met het geregelde" léger. Het ballon vérsper-
ringsplan, waarmede verleden jaar een be
gin is gemaakt, is thans uitgebreid tot de
provincies. Het omvat 47 eskaders In het
geheel zullen de defensie-uitgaven >voor de
eerste drie jaar, met inbegrip van het
volgende begrootingsjaar, dat 1 April be
gint, ruim 1173 millioen pond bedragen, ter
wijl de totale uitgaven voor de vijf jaar oor
spronkelijk waren geraamd op lVa milliard
pond. Dit bedrag zal belangrijk worden
overschreden. Het is niet mogelijk een
nauwkeurige raming te geven van de to
tale kosten in de rijf jaren van 1937 tot
1942.
j Dttitsthe geweren ia Arabische dorpen
t getonde».
Drie Arabische dorpelingen, die door
Britsche militairen hij een gevecht gevan
gen waren genomen, zijn gisteren door de
militaire rechtbank te Jeruzalem ter dood
veroordeeld.
Op een tafel lagen als bewijsstukken vier
geweren van Duitsch maaksel, vier ban
deliers en meer dan 200 patronen, die op
do mannen bevonden waren. Zes andere
Arabieren, die bij dezelfde gelegenheid! wa
ren gevangen genomen, wachten eveneens
op de behandeling van hun zaak.
De volkscommissaris der marine naar de
Vereenigde Stalen?
Men meent te weten, dat de volkscom
missaris voor de marine, admiraal Isakof,
zich binnenkort aan het hoofd van een
uit zes Russische vlootingenieurs beslaan
de missie, naar de Vereenigde Staten zal
begeven.
Men weet niet of het hier gaat om een
studie-aangelegenheid, dan wel om aankoop
van materiaal. Men herinnert er echter
aan, dat men in den loop van het vorige
jaar de Russische regeering herhaaldelijk
het voornemen heeft toegeschreven om
in de Vereenigde Staten schepen, wel
licht zelfs een of twee pantserkruisers le
koopen.
De tweede heffing der Joodsehe boete.
Men gelooft stellig, aldus meldt Reuter
uit Berlijn, dat het tweede gedeelte van
de aan de Joden opgelegde boete een
veel geringere opbrengst heeft opgeleverd
dan de eerste heffing, aangezien vele Jo
den reeds hun volledige boete hebben be
taald en uit het land getrokken zijn. Nog
veel meer Joden waren vermoedelijk in
het geheel niet in staat om de quota van
vandaag te betalen.
Ook buitenlanders kunnen tot arbeid in
dienst van den slaat verplicht worden.
Krachtens een gisteren uitgevaardigde
crordening kan, als de uitvoering van
dringende werkzaamheden van nationaal
belang door het gebrek aan arbeidskrach
ten in gevaar wordt gebracht, een beroep
orden gedaan op iedereen in Duitschiand'
en end en buitenlander, evenals op iede-
ren Duitsclier.
Binnenkort de beschikking
over 7600 vliegtuigen.
De „Temps" publiceert de volgende bi-
zonderheden omtrent de uitbreiding van
de Fransche ludlitstrijdkiaditen
Het uitbreidingsplan behelst liet in linie
brengen van 28CO moderne ooriogsvliegtui-
gen. Den bouw van ongeveer 4800 vlieg
tuigrompen en 12000 motoren. D© belang
rijke stellingen, die in de Vereenigde Sta
ten zijn geplaatst, hebben ten doel den
uitvoeringstermijn van dit plan te verkor
ten en den voltooiingsdalum van het plain,
oorspronkelijk bepaald in het voorjaar van
1940 te vervroegen. Tegelijkertijd wordt de
krachtsinspanning der productie in Fiaiïk-
rijk voortgezet.
Een dertigtal Gurtiss jachtvliegtuigen be
vindt zich thans reeds in Rourges of Villa-
coublay. De aankomst der toestellen ge
schiedt regelmatig.
Men verwacht de eerste bestelde bom
bardementsvliegtuigen in Juni. Reeds de
zen zomer zal dus de sterkte van het
Fransche luchtleger aanzienlijk gestegen
zijn.
Tsjecho Slowakije
Inmenging van Duitschiand op elk gebied.
De inmenging van Duitschiand in de
Tsjecho - Slowaaksche aangelegenheden
schijnt, volgens Hiavas, met den dag veel-
vuldiger c.i dringender te worden. Bij de
departementen van buïtenlandsehe zaken,
binnenlandsche zaken en financiën kannen
do officieele of officieuze vertegenwoor
digers van Duitschiand hun wenschen ken
baar maken, en deze moeten maar al te
dikwijls worden ingewilligd. Vooral in de
Joodsehe kwestie schijnt Berlijn veel druk
uit te oefenen. Men verzekert zelfs, in
zekere kringen, dat Hitier verklaard zou
hebben, dat de grenzen van het land niet
gewaarborgd kunnen worden, aleer het
.Tood«r?ie vr"i~a'uk i-, n i'-'-k'
-BINNENLAND
De bekende tweewiekige molen te
Stompwijk zal niet gesloopt worden,
doch gerestaureerd en door een modern
systeem van nieuwe krachten worden
voorzien
Ontvangst door H. M. ten paleize
Voorhout.
IL. M. do Koningin heeft gistermiddag de
heeren van het Permanente Hof van Inter
nationale Justitie alsmede den griffier en
de hooge ambtenaren van dit college ten
paleize Voorhout te 's-GravenMge ont
vangen.
Ook de echtgenooten en ongehuwde doch
ters van bovenstaande heeren waren bij
deze ontvangst tegenwoordig.
"Onbetrouwbaar dienstmeisje
Te Apeldoorn aangehouden. In
verscheidene betrekkingen geld
weggenomen.
Korten tijd geleden had een mevrouw,
yvpnende -.pp do Da Costakade te Amster
dam, zoo,als men zich zal herinneren,'
zonder nader te infornieeren een meisj©
in dienst genomen. Na een. dag verdween
dit meisje met medeneming van een porte-
monnaie met driehonderd gulden uit een
damestasch. Volgens het signalement, dat
de bedrogen mevrouw de politie van het
bureau Marnïxstraat opgaf, was er gelijke
nis met een foto, welke in het politieblad
voorkwam van een meisje, dat werd ge
zocht voor verschillende diefstallen, on
der andere ook voor een diefstal in Den
Haag. Rechercheur Bakker ging aan het
speuren, met liet resultaat, dat hij hel
meisje te Apeldoorn, waar zij een paar
dagen, zooals zij zeide „hij kennissen met
vacantie vertoefde" kon aanhouden.
Het meisje is naar Amsterdam overge
bracht en op het politiebureau Mamix-
straat ingesloten. Ook het bureau P. Aertz-
straat heeft van een mevrouw, wonend©
in Zuid, een klacht, dat dit meisje, na
korten tijd in dienst te zijn geweest, met
geld! van de familie is verdwenen.
Van de driehonderd galden, welke zij
op de Da Costakade had' weggenomen, was
nog vijf en vijftig gulden, geborgen in de
portemonnaie van deze mevrouw, over.
Van het andere had zij goede sier gemaakt.
Felle brand in muziekwinkel ie Leeuwarden.
Gisteravond ontdekten voorbijgangers ©en
hevigen brand in den winkel van den mu-
ziekliandelaar Stoet in de St. Jaeobsstraat
te Leeuwarden.
De vlammen sloegen fel naar buiten,
zoodat zelfs een spiegelruit van oen pand
aan de overzijde van de straat sprong.
Hoewel de brandweer met vijf stralen
massa's water in de vuurpoel wierp, kon
zij niet verhinderen, dat het pand' in ©en
ommezien uitbrandde.
De oorzaak van den brand is niet be
kend.
Een niet.
16 Februari. Vrienden, ik heb een niet.
Een niet op een twintigje in de Staats
loterij. Een twintigste van heelemaal niks.
Nul in de nulde macht. De wortel, de
coefficient, de tweede, d© derde, de dui
zendste macht van nul. En dat is mét
veel. Wég villa aan de Azuren kust; wég
zeiljacht op de blauwe zee, abonnement
op den schouwburg, reis naar Marokko;
wég giro-biljet voor U, mijn hoogvereer
de kleermaker; voor U, mijn waarde boek
handelaar, voor U, mijn hooggeachte si-
ga rcttenwinkelier.
Dat papiertje Ben ijs van l/20sle aan
deel in 't lot nommer 12056 ééns een veel-
gekoesterde, welbeminde, voorzichtig be
waarde kostbaarheideen vod, een
niks, een niemandal is het geworden. In
tederheid is het ontvangen, in snippers
is het weggeworpen. Dwarrelend is het
neergedaald in mijn prullemand, als een
miezerig, en slap.sneeuwimitje. t 1
•Hoe dikwijls heb ik, het uitgerekend: op
flOO, ware het f4.25 waard, op £1000
f42.50, op f5000 f213.15, op f 100.000
f4250. Maar ik vergat uit te rekenen op
f0.000.000 is het f0.0'I waard. En wat ik
vergat, dit was de waarheid. En gaat het
niet dikwijls zoo: met de waarheid en met
het vergelen in 's menschen leven?
Vrienden, ik heb een niet. 1
En waaraan moet ik nn, des avonds
vóór het slapen gaan, denken? Waarover
droomen? Waaraan de heerlijkheid mijner
goud-omrande, zilver-bepoeierde, diamant-
glanzende illusies vinden?
Een dartele knaap is een vermoeid©
grijsaard geworden. Een snelle jager naar
het geluk: een trage treder in 's levens
tredmolen.
Een juichend kindeen zwijgende oude.
Een lieve droomer een korzelige kri-
tikaster.
lederen avond was de eerste blik in d©
•trant voor de lange cijferlijst.
lederen avond is nü de eerste blik ia
de krant voor den burgerlijken sland.
Op mijn pad geurden de rozen van het
rozenrood verlangen. Zij zijn overwoekerd
door distels, onkruid en cacteeën, 'waar
door de padden glibberig glippen.
Er was licht in de verte. Er is duister
nis aan de kim.
De zon was warm en goud. De maan,
is spookachtig en koel.
Diaar is een leven met lieve hoop.
En daar is een sterven met vergane ver
wachting.
Vrienden er is een niet gevallen op het
bewijs van 1/20ste aandeel in het lot nom
mer 12056. -
Zoo is liet leven.
Zoo is het lot
En zoo zijn de nommers.
Er is een illusie gestorven.
Zij ruste in vrede. I
Door as van een molen gegrepen
en gedood.
Gistermiddag om één uur weid de acht
tien-jarige dienstbode, mej. Notebom, werk
zaam bij den molenaar Engelen te Gulpen,
doordat haar küeeren door do as van den
molen werden gegrepen, eenig© malen ia
het rond geslingerd en ontzettend verminkt.
Enkele oogenblikken na het gebeurd© is
het slaidhtoffer overleden. 1
Bejaarde vrouw aangereden en
gedood.
Gisteravond om zeven uur is de 71-
jarige weduwe Fiege te IJsselmonde bij
het oversteken van het .kruispunt Rjjksweg
Koninginneweg door een personenauto
nit* Botterdam aangereden.
Enkele oogenblikken na het ongeluk is
de vrouw ter plaatse overleden.
Jczt counuit fcrachijDl dagvJyVs met uit-
wondering tan Zon- «n l'eesldagen
Prjj§ per kwartaal t 2.—: frataóo per post OlSte
f,8J>0. Prgs per week: 15 eta. Auon-
derlqke nnmmers 4 cta.j -AbönBenieiiftir
worden dagelijks aangenomen.
Advertentien voor hot eeratrolgcnd nam-
raer moeten vóór eU aar aan het Bureau
ber»rg<L rbo, ;ZoUr<i*£S vóór uur.
Een bepaalde plaats Tan
wordt niet gewaarborgd.
mdverlcntien
Pryetler Adveruttiicfi. va:» i
2 regtüa f t 35;
iedere regel meer f030, in beiZaterdognununer
1—5 regels f 130, iedere regel meer f 035
Reclames f 0.75 ner regel, Xnc&ssokoslen5 cta.;
poafkwitatrtieedó ets: Tarieven yan advertentien
bij abonnement ttfn aan het Bureau verkrijgbaar.
Oagelyka worden tegen vooruitbetaling Klein»
Advertentièn opgenomen f030 tym. 15 woor-
^dea, f 0.75 t/m. .25 woorden. Elk .woord- meer
5 cent tot een maximpm van 80 woorden.
*8 Woensdags: Kleine Ad verten ti&n tot 25 woor
den f 035, mits vóór Dinsdagavond 6 nor aan bet
Bureau bezorgd.
's Zaterdags: Kleine Advertentiên 1UOO, indien
niet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
v J y <(,4
ft', f.
r! «Wï
GW ■-*-
