EERSTE BLAD.
Vrijdag 24 Febhiar» 1939
Pierlot voor de Kamer
buitenland
91sté laargang.
No, 22105
Postrekening No. 53IL
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
De regeeringsyerklaring zeer koel ontvangen.
Nieuwe beschuldigingen tegen Martens.
De nieuwe Belgische premier," Pierlot,
heelt gisteren in Kamer, en Senaat de
regeringsverklaring voorgelezen. Na; een.
woord van hulde aan het kabinet-Spaak,
dat in September dé vredelievendheid '.feu'
onafhankelijkheidswil van- België -hééft wèf
ten te bevestigen, verklaarde hij, dat de
nieuwe regeering geen partijpolitiek, maar
een politiek, geïnspireerd door bet' ih}1
tionale gevoelen, volgen zal. De regeering
legt er in haar verklaring den nadruk
op, dat de staatsinstellingen - - hervormd
moeten worden en kondigdeaan, dat"'zij
de tot dit doel uitgewerkte voorontwer
pen weer ter hand zal nemén. Met de
hulp ran den Senaat zal zij de instel
ling van een raad van state voltooien.
De-administratieve -hervorming zal gecom
pleteerd en toegepast worden.,
Op het gebied der finanoieele politiek
wil de regeering het begrootingsevenwicht
handhaven. Zij zal dé vraagstukken, voort-
vloeiendee uit de begrooting van pensioe
nen, onderzoeken en streven naar bezui-
ging bij de cumulaties. In de begrootingen
der verschillende departementen zu'len de
verbeteringen, die mogelijk zijn, aange
bracht worden. De regeering zal voorstel
len een matige belasting te heffen van
do winst, door zekere ondernemingen met
een monopoliekarakter gemaakt, vooral van
de winst van eleetriciteitsmaatschappijen.
Met ingang van 1 April zullen alle staats
uitgaven, die daarvoor in aanmerking ko
men, met 5 proceent verlaagd worden. Dit
geldt in de eerste plaats voor salarissen
5n pensioenen, met uitzondering van werk-
loosheidsuitkeeringen, invaliditeit- cn
ouderdomsuitkeeringen. Op economisch ge
bied zal de regeering een lerende, con
structieve politiek volgen, om de welvaart
te doen terugkeeren en het inkomen der
natie le vergrooten. Zij zal streven naar
verbetering der beroepsdiscipline en naar
voltooiing der ontwerpen voor beroeps
organisatie. Voor den landbouw wil zij
redelijke prijzen handhaven. Zij zal even
tueel de landbouwmarkt steunen, de land-
bouwcredieten verruimen en het pacht-
recht hervormen.
De po=itie van den middenstand is een
functie van de algemeene welvaart. De
regeering geeft de verzekering, dat zij te
dien opzichte diligent blijft en wenscht,
dat de middenklassen zich kunnen aan
passen en haar plaats in de bedrijvigheid
van 'het volk kunnen behouden. De stu
die van een verplichte werkloosbeidsver-
kezering zal wordeen voortgezet en de
regeering zal er naar streven de werk-
Ioozen weer aan arbeid te helpen. Met
dat doel zal zij de luchtverdediging blij
ven versterken en credieten ter beschik
king stellen voor den bouw van sche
pen en huizen, voor de automatiseermg
van de telefoon en voor groote weAen.
De verklaring is voornamelijk door so
cialisten, liberalen, rexisten en- Vlaamsch-
nationalisten zeer koel ontvangen. Slechts
van R. K. zijde vond de minister bijval.
1 Decentralisatie van het onder
wijs overwogen.
Op het gebied der cultureele poli
tiek zal de regeering een onderzoek
instellen naar de mogelijkheid van ad
ministratieve decentralisatie van het
ministerie van onderwijs, met het doel
de cultureele verlangens te bevredigen
en de eenheid van België te bevei
ligen.
De koloniale politiek zal met omzich
tiglieid gevoerd worden. De buitenlandsche
politiek blijft ongewijzigd, evenals de zorg
voor de defensie.
Onderzoek in de kwestic-
Martens.
In de Kamer heeft de R. K. afgevaardigde
Clairton de Wiart nieuwe beschuldigingen te
gen Martens te berde gebracht. Met naime
noemtHe de oud-premier een geval van
verklikking aan den vijand, tijdens den
wereldoorlog.
Minister-president Pierlot deelde mede,
dat een onpartijdig onderzoek zal worden
ingesteld zonder dat sprake zal zijn van
een heiihaüng van het proces tegen de
activisten. De regeering is voornemens een
onderzoek te doen instellen in het dossier
van het onderzoek' en zal zelf de beslissing
nemen. Wanneer de regeeiing haar besluit
zal hebben genomen, zal de Kamer even
eens kennis kunnen iaemen' van het dossier
en zich er over uitspreken. Pierlot doet
een opwekking op het land het onderzoek
in onpartijdigheid te doen geschieden.
Het deficit op de gewone be
grooting.
De minister van financiën Gutt, zeide,
dat het deficit op de gewone begrooting
voor 1938 wordt geschat op 1085 millioen,
voor 1939 venvacht men een deficit van
353 millioen.
De buitengewone begrooting en de lucht
verdediging voorzien in uitgaven van drie
milliard.'Daar de schatkist over 500 mil
lioen beschikt, zal dus nog een bedrag
van 2500 millioen moeten worden ge-
vónden."
De regeering moet een politiek van voor
zichtigheid toepassen. Het is noodig be
zuinigingen in te voeren. Er zal direct
een plan worden uitgewerkt, dat beoogt
het deficit op de hegrooting voor 1939 te
dóen verdmijnen. De regeering zal voor
1 Juni de noodige maatregelen indienen
De debatten ve*da*gd"tot
morgen.
De Kamer zal de beraadslaging over de
regeringsverklaring vandaag voortzetten.
De besprekingen van Perth met
Ciano
Geen voorstellen inzake de
Franseh-Italiaansche betrek
kingen.
In de kringen der Britsche ambassade
ontkent men ten stelligste, dat Lord Perth
uit Londen voorstellen zou hebben ont
vangen o£ aan graaf Ciano voorstellen
zou hebben overgebracht "inzake de oplos
sing van het vraagstuk der Franseh-Ita
liaansche betrekkingen, in tegenstelling met
de geruchten, waarvan zekere fascistische
bladen, met name de Pppolo di Roma
melding hadden gemaakt. Genoemd blad
heeft uit Londen gemeld, dal desbetreffen
de voorstellen door Perth namens Cham
berlain waren medegedeeld.
In de zelfde kringen zet men uiteen,
dat bij de jongste besprekingen tusschen.
Ciano 'en* Perth" slechts sprake was van
de versterking der Italiaansche effectieven
in Lybié, den feilen toon van zeker© arti
kelen in de fascistische pers tegen Frank
rijk en den tegenover Engeland en Frank
rijk in de jongste nota van de officieuze
Informazione Diplomatica naar aanleiding
van de Spaansche kwestie gebezigden toon.
De erkenning van Franco
Frankrijk en Engeland zul
len Maandag a.s. een besluit
nemen.
Havas meldt uit Parijs:
Maandagmiddag zal de Fransche mi
nisterraad bijeenkomen om een beslis
sing te nemen oveT een erkenning -de
jure van het reclhtsche bewind in
Spanje. Men lean nog niet met zeker
heid zeggen of dan besloten zal wor
den een ambassadeur naar Burgos te
zenden, doch het lijkt wel zeer waar
schijnlijk.
Bcr&rd te Burgos.
Gisteren is Bérard, vergezeld van twee
medewerkers, in Spanje teruggekomen.
Gistermiddag tegen vier uur zijn zij te
Burgos aangekomen, waar Jordana om vijf
uur Öérard ontving. Dit onderhoud' werd
gevolgd door een nieuwe bespreking tus-
sdhen Bérard, Saint, Baraduc, en een
drietal Spaansche deskundigen.
Bérard heeft den reclhtschen minister van
buitenlandsche zaken, generaal Jordana, in
kermis gesteld van het feit, dat de Fransdhe
regeering in beginsel besloten heeft Franco
de jure te erkennen.
Bérard zou daaraan hebben toegevoegd,
dat de erkenning in het begin van de vol
gende week van kracht zal worden.
In welingelichte kringen te Parijs
wordt verklaard, dat de erkenning van
Franco tot een voldongen feit zal wor
den in een bijeenkomst va'n den mi
nisterraad in Parijs op Maandagmiddag
a.s. Men gelooft, dat de Rritsclie regee
ring, waarschijnlijk eveneens Maandag,
een aankondiging het lidht zal doen
zien, gelijkluidend aan di© van het
Fransche kabinet.
Nog ©en poging tot wapens til-
stand van Fransdhe zijde.
De „Matin" bericht uit Londen, dat
de Britsche regeering hesloten heeft
Franco te erkennen en den Fralaschen
ambassadeur Ciorbin officieel van dit
besluit in kennis heeft gesteld. Gister
middag had men dit besluit bekéndi wil
len maken door een verklaring van
Chamberlain in het Lagerhuis. De
Fransche minister-president Daladier
heeft evenwel het verlangen-te kennen
gegeven, naar men zegt, om nog een
laatste poging te wagen een wapen
stilstand in Spanje te doen sluiten, ten
einde de pogingen van zijn politieke
tegenstanders, die zich- verzetten te
gen de erkenning vain Franco te ver
ijdelen. Dientengevolge zal de Britsche
regeering de erkenning van Franco
eerst in het begin van de volgende
week bekend maken.
Bérard ontmoet Hodgson vandaag.
Vandaag zal Bérard een ontmoeting met
Hodgson, den Britschen agent te Burgos
hebben.
Toen Bérard gisteren zijn hotel verliet
om zich naar de conferentie inet Jor
dana te begeven, antwoordde hij op de
vraag <af hij verwachtte, dat dit onder
houd' definitief zou zijn, „dat hij er veel
van verwachtte".
Engeland en de erkenning van
Franco.
Naar Reuter verneemt,-heeft de Britsche
Tegeering kortelings stappen ondernomen
bjj de Spaansche rechtsche regeering ten
behoeve van een' nietiwe verklaring om
trent de rechtsche politiek fea1 aanzien van
de personen in de republibeinsche zöne,
die beschouwd worden als politieke over
treders. c
Naar verluidt heeft de Britsche regëetring
den wensch uitgesproken, dat een verze
kering zou worden gegeven, voor zoover
dig mogelijk was, dat ex.volledige terug
houding en gematigheid betracht zou wor
den in de behandeling van die personen,
De rechtsche autoriteiten antwoordden, dat
dat hun politiek blijft, zooals die tevoren
uiteengezet is, nJ., dat misdadigers ge
straft zullen worden na een wettig pro
ces onder dezelfde voorwaarden als voor
den aanvang van den burgeroorlog en dat
politieke overtreders, wier daden vijandig
zijn geweest aan de nationalistische be
weging, zullen worden gestraft volgens de
beginselen, die uiteengezet zijn in liet
recente decreet van Franco dienaangaande
na de bezetting van Catalouië. Het recht
sche antwoord' besloot met de verklaring,
dat de nationalistische politiek niet ge
wijzigd' zal worden doof welk voorschrift
of welke poging tot overtuiging ook, doch
onafhankelijk blijft van 1 buiteniandscheïi
invloed' van iederen aard,
Rheumatische pijnen
Mijnhardtjes maken U geheel pijnvrij.
Doos 30 en 50 ct.
Duitschiand
De prins van Liechtenstein naar Hitier.
Prins Franz Joseph II van Liechtenstein
zal zich dezer dagen in gezelschap van
twee ministers een bezoek brengen aan
de rijksregeeting, waarbij hij ook door den
Fulirer zal worden ontvangen.
Een dergelijk bezoek werd reeds ver
leden jaar zomer gebracht aan den Zwit-
serschen bondsraad.
In de oflicieele mededoeling wordt ver
der gezegd, dat liet in beide gevallen be
leefdheidsbezoeken geldt tegenover de bei
de buurlanden van het prinsdom. Onder
handelingen zullen niet worden gevoerd.
De fortificaties in de grensstreken.
De gebieden in het Westen van Duitsch
iand, welker betreden verboden is voor
actieve leden van buitenlandsche mili
taire strijdkrachten, zijn in vele gevallen
in omvang verkleind bij een aanvullende
verordening, die thans gepubliceerd is. Ver
moedelijk heeft dij. betrekking op gebieden,
waar de Westelijke versterkingen voltooid
zijn. In het Oosten echter zijn de verboden
gebieden uitgebreid, zoodat zij thans stre
ken beslaan, die niet genoemd werden in
de verordening van Augustus j.l. Buiten
landsche militairen mogen Kiel thans be
zoeken, doch Willielmsliafen blijft verbo
den.
Joden moeten kostbaarheden inleveren.
Het „Reichsgesetzhlatt" van 21 Februari
publiceert een verordening, waarin ge
zegd woidt, dat alle Deutsche of staten-
looze Joden verplicht zijn binnen twee
weken al hun voorwerpen van goud, zil
ver en platina en al hun edelsteenen en
paarien in te leveren. De inlevering geeft
recht op schadevergoeding volgens de aan
wijzingen van den minister van economi
sche zaken.
Goering naar Italië.
Goering, die binnenkort racanlie neemt,
zal die zeer waarschijnlijk doorbrengen in
Zuid-Italië en van de gelegenheid gebruik
maken om Italiaansche regeeringsptersonen
te ontmoeten. Een officieele bevestiging
van Goerings reis, die in begin Maart zou
vallen, is nog niet verkregen.
Frankrijk
Geheimzinnige arrestatie.
Aan de Fransch-Luxemburgsche grens bij
Mondorf, zijn drie inzittenden van een
Duitsche auto gearresteerd en overgebracht
naar Metz. Men weet niet waarom deze
drie personen zijn gearresteerd; de autori
teiten bewaren het grootste stilzwijgen.
Engeland
Redevoering van Lord Halifax
De betrekkingen met Frankrijk
In antwoord op de vraag van het lid der
labouroppositie, lord Addison, of de re
jecting een verklaring kon afleggen be
treffende de betrekkingen tusschen Frank
rijk en Engeland, heeft lord Halifax gis
teren een redevoering uitgesproken in het
Hoogerliuis. Hij zeide o.m.:
Het zou een groote dwaling zijn te
verondertelien, dats ©enigerlei onuit
gesproken voorbehoud van menigerlei
aard gepaard ging met Chamberlains
woorden betreffende de solidariteit met
Frankrijk.
Die verklaring was duidelijk en on
dubbelzinnig.
Wanneer i\ het in de bewoordingen van
een huiselijke vergelijking zou mogen zeg
gen, dan was de verklaring van den aard
dier horden, die wij thans op vele ge
vaarlijke punten in het land zien: „Halt,
kruising met voorrangsweg".
En dat was de bedoeling er van, aldus
Halifax. Er bestaat geen verschil van mee
ning over eenig onderwerp tusschen ons
en Frankrijk.
Bijgevolg was er noch in Frankrijk, noch
in dit land eenigerlei verbale bevestiging
van onze solidariteit opnieuw noodig.
Niet alleen onze aardrijkskundige ligging
trekt óns dichter tot Frankrijk, maar ook
de gelijkheid van belangen en de volledig
heid van begrip.
Er is nog een punt, waarop ik den
nadruk zou willen leggen, n.l. dat de En-
gelsch-Fransche solidariteit niet de bedoe
ling heeft en nooit heeft gehad om eeniger
lei bedreiging van welken aard ook te
vormen jegens een derde partij?
Von Dirksen bij Halifax.
De Duitsche ambassadeur, \"on Dirk-
sen, heeft een bezoek aan minister Hali
fax gebracht. In diplomatieke kr.ngen ver
luidt, dat de heeren een zeer algemeene
bespreking over den internationalen toe
stand hebben gehad. Von Dirksen, die van
daag voor een week naar Duitschiand ver
trekt, had den wensch te kennen gege
ven Halifax te ontmoeten.
Italië
Ciano naar "Warschau vertrokken.
.Minister Ciano is naar Warschau ver
trokken. Hijwordt vergezeld - door den
Poolschen ambassadeur te Rome.
Vereensgde Staten
Geen verbetering van de haven van Guam.
liet Huis van Afgevaardigden heeft bij
pen 5 millioen dollar uit te geven voor
wijze van proefballon het voorstel vermor
de verbetering van de haven van Guam,
door met 193 tegen 164 stemmen een
amendement aan te nemeu tot schrapping
van dezen post van de begroeting voor
landsverdediging.
Het voorstel heeft practisch hel ©eni
ge punt van besprekingen gevormd tijdens
de debatten over het defensie-ontwerp der
regeering. Het wetsontwerp op de vloot-
luchtbascs werd, nadat de bepaling betref
fende Guam geschrapt was, aangenomen
met 36S tegen 4 stemmen. Met dit ont
werp zijn nu credieten gemoeid groot 48,8
millioen dollar. Het ontwerp gaat thans
naar den Senaat. -
Roosevelt op de Maagden-eilanden.
President Roosevelt, die de vlootma-
noeuvres bijwoont, is te St. Thomas op
de Maagden-eilanden aangekomen aan
boord' van den kruiser „Houston".
Mexico
Regeering heeft Duitsch ruilaanbod ge
weigerd.
De ambassadeur der Vereenigde Staten,
te Mexico City, Daniels, heeft medege
deeld, dat de Mexicaanschc regeering een
voorstel tot aankoop van zeventien Duit
sche vliegtuigen, te betalen met Mexïcaan-
sche petroleum, van de „hand heeft ge
wezen.
Gemengd Nieuws
BINNENLAND
Nederland erkent Franco de jure
De re ge 'ri n g s persd ion s t, deelt mede,
dat aan den. agent der regeering bij
het bewind van generaal Franco op
dracht is verstrekt, aan dat bewind
mede te deelen, dat het door de Nc-
derlandsche regeering de jure wordt
ei kónd als de regeering van Spanje.
De diplomatieke vertegenwoor
diging van Spanje
Naar wij vernemen kan, als gevolg van
de erkenning de jure van het bewind
van generaal Franco als de regeering van
Spanje, de heer Jose Maria de Sernprun
y Gurrc-a. die door de Valencia-regeering
als tijdelijk zaakgelastigde van Spanje was
aangewezen, niet langer door de Neder-
landsehe regeering als diplomatiek verte
genwoordiger eener vreemde mogendheid
worden erkend.
Ongetwijfeld zal binnenkort blijken wie
als diplomatieke vertegenwoordiger van de
thans erkende Spaansche regeering te
's-Gravenhage zal worden gevestigd.
Tot dusver, d.w.z. vóór de erkenning
van het Franco-bewind, trad de beer Ma
rio de Pinies, voorheen Spaansch cons ui-
generaal te Rotterdam, hier te lande op
als vertegenwoordiger van het bewind van
generaal "Franco.
Rangeermotor door openstaande
spoorbrug gereden
De machine kwam op een pas
set rend schip terecht. Geen.
persoonlijke ongelukken.
Gistermiddag omstreeks drie uur is nabij
het station Meeden—Muntendam een ran-
geerende locomotor door de opengedraaide
spoorbrug over een der kanalen aldaar
gereden, in de diepte gestort en terecht
gekomen boven op een passeereade tjalk
van den schipper J. Amerika, welke op.
weg was van Veendam naar Winschoten.
De machinist wist nog tijdig van den.
locomotor te springen en zich aldus in
veiligheid te stellen. Het dek van het
schip werd zwaar beschadigd, doch van
de opvarenden kreeg niemand eenig letsel.
Hei ongeluk schijnt te moeten worden
toegeschreven aan het feit, dat de machi
nist niet, of pas op het laatste oogen-
blik, heeft bemerkt, dat het brugsein op,
omeilig stond ea de brug was geopend.
De brugwachter, die zag, wat er ging
gebeuren, trachtte den machinist nog te
waarschuwen, doch tevergeefs.
Het spoorwegverkeer op de -lijn Stads
kanaalZuidbroek, dat over enkel spoor
gaat, werd ernstig gestagneerd. De passa
giers in beide richtingen moesten voor
de plaats van het ongeval den trein ver
laten en over een andere brug naar de
overzijde loopen, waar zij in een anderen
trein hun reis konden voortzetten.
Uit Utrecht werd met spoed een kraan
wagen ontboden, daar die van Groningen
den zwaren last niet kon tillen.
De onbewaakte overweg
Paard en wagen door trein ge
grepen. Geen persoonlijke onge
lukken.
Toen vanmorgen de landbouwer H.
Smeenk uit Raalte rnét paard en wagen,
den onbewaakten overweg op den Zwol-
scheweg aldaar wilde passeeren, kwam er
juist een trein aan, die even te voren
van het station Raalte in de richting Zwol
le was vertrokken. Gelukkig had de trein
nog geen groote snelheid'. Toen de machi
nist den wagen dan ook op de rails zag
staan, heeft hij uit alle macht geremd1,
maar hij kon niet voorkomen, dat het
voertuig werd gegrepen. Het werd vol
komen vernield'. Door den schok vloog S.
ran den wagen, docli hij bleef ongedeerd'.
Ook het paard bleef gespaard. Daar het
uitzicht ter plaatse goed' is, moet het on
geluk aan onoplettendheid van S. worden
geweten.
Arbeidsongcluk met dood cl ijken afloop.
In de draadfabriek „Neerlandia", aan
den verlengden Hoogravenschen Weg, on
der de gemeente Jutphaas, is gistermiddag
omstreeks vijf uur een ernstig axbeidsonge-
luk gebeurd.
De 36-jarige artieider J. P. Thomassen,
uil Den Haag, werd hier door een draad1-
trekrnacliine gegrepen. De man liep hierbij
zware verwondingen op en overleed tij
dens het vervoer naar een ziekenhuis!
te Utrecht. i
Doodelijke val.
Gisteravond is de 23-jarige dienstbode*
Jetta Smier uit Nieuwe Pekela, dienstbode
bij den kinderarts dr. Garsteris te Utrecht,
op tot dusverre onopgehelderde wijze uit
het raam van de derde "verdiepingvan
de dokterswoning aan het Servaasbohverir
gevallen.
Zwaar gewond vond men hét meisje.in
den tuin aan de" achterzijde van .het 'huis
liggen. t
Ia hopeloozen toestand, werd zij opgeno
men en naar een ziekenhuis vervoerd,
waar zjj in den loop van den avond is
overleden.
%!i
tfpse courant vetbCliq&i üMteJijka, motoit-
tendering tan Zon- «n Feestaagcn.
I'qja per kwartaal t 2.--; franco per pert
f 8J50. Prijs per week: 15 ets. Afzott-
derlgke aummerB 4 etc. Abonnementen,
worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor let eeretrolgend nBJD-
mer moeten vóór elf nar aan bet Bura»
bexorgd rijn, 'B Zaterdags vó
- In bepaalde plaats Tan adrertent.fi.
wordt niet gewaarborgd.
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL, 69300 (3 lijnen).
"^Prij» der AdVt-i Urtiuui. vaü 1>j regel» 41 Ü5;
iedere regel meer f030, In bet Zaterdagnumrner
t5 regelfl f 1.80, iedere regel meer 10-35
-Reclames f0.75 per regel. Incasaokostenö ets.;
postkwitanties15 cla. Tarieven vao advertentiën
bij abonnement zijn aon-bet Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine
Advertentiën'opgenomen f050 t/ra* 15 woor
den, f 0.75 tJxtl 25 woorden. Elk woord meer
5 cent tot een marl raam van 80 woorden.
's Woensdags: Kleine Ad vertentiën tot 25 woor
den fCL25, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan het
Bureau bezorgd.
's Zaterdags: Kleine Advertentiën 11.00, indien
niet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
In het prachtig voorjaarszonnetje
genieten H. K. H. Prinses Juliana en
Prjpses Beatrix van een wandelritje
in Grindelwald