EERSTE BLAD.
Donderdag 9 Maart 1939
Het Britsche leger
buitenland
91ste Jaargang.
No. 22116
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 5311.
Hoare Belisha dient zijn begrooting in.
Organisatie van een territoriale strijdmacht
De Britsche minister van defensie,
Hore Belisha, heeft bij het Lagerhuis
de Iegerbegrooting ingediend en daarbij
o.m. gezegd, dat de vraag, welke het
Huis zich in de eerste plaats stelt,
is, in welke mate wij in geval van
een oorlog bereid moeten zijn met
landstrijdkrachten te intervenieeren op|
het vasteland van Europa.
De grondslag der Britsche strategie is
een voldoende waarborg voor onze ge
bieden te verschaffen-door landstrijdkrach
ten in samenwerking met onze zeemacht.
In het moederland hebben wij een troe
pensterkte, welke ïn normale tijden ge
bruikt wordt voor de aflossing van gar
nizoenen overzee. Zij wordt een strate
gische reserve, welke in staat is in geval
n nood een stoottroep te verschaffen.
Len aanzien van het luchtwapen wordt
langzaam voortgang gemaakt in de rich
ting van. een herstel der militaire aspecten
van de verdediging van het moederland
tot de vroegere opperheerschappij. Vijf di
visies zijn in de plaats gekomen van de
twee vroegere luchtverdedigingsdivisies.
Thans is besloten daar nog twee divisies
aan toe te voegen onder bevel van ©en
generaal en een uitgebreiden staf.
In het nieuwe financieele jaar zal het
aantal bestaande batterijen tusschen 50
en 100 pet. worden vermeerderd. Met deze
maatregelen is meer dan 30 millioen" ge
moeid
Boor 'de vorming .van een' territoriale
strijdmacht voor de verdediging van het
moederland heeft Haldane, die in 19*14
minister van oorlog was en ia dat jaar
een expeditieleger heeft voorbereid, liet
geregelde leger vrijgemaakt voor diensten
buitenslands in een tijd, dat de voorzie
ning in de veiligheid van Groot-Brittan-
nië zelve niet langer de overheerschemde
factor was bij de beschikking over onze
strijdkrachten.
Dat is thans de overheerschende factor,
aldus Belisha. Toch hebben wij niet aan
het geregelde leger geraakt. Wij hebben
het geheele veldleger der territoriale legers
vrijgemaakt voor samenwerking met het
geregelde veldleger. Door de vorming van
een aparte luchtafweer en ©en leger voor
de kustverdediging, uit de territoriale troe
pen, wordt een enorme toeneming van
onze militaire kracht verkregen.
De garnizoenen overzee.
Wij hebben de politiek voor onze garni
zoenen overzee opnieuw onder ©ogen
moeten zien. Waar dat mogelijk is recru-
feeren wij inboorlingen.
Voor den eersten keer werd voorgesteld'
lüeyloneesche soldaten te gebruiken bij de
kust- en luchtverdediging van Ceylon en
ook in andere deelen van het rijk maken
wij van plaatselijk personeel gebruik.
Teneinde de verdediging van overzee-
sehe havens te versterken, hebben wij in
dit jaar kernen gevormd voor een extra
strategische reserve in het Midden-Oosten,
waarvan thans in Palestina twee divisies
zijn gestationneerd.
De minister sprak nog over de moge
lijkheid van een verdere strategische re
serve in Indié.
Uit de strategische reserve in het ver-
eenigd koninkrijk is door een recente te-
slissing der regeering een veldleger ge
vormd, dat wordt geoefend en opgeleid
om dienst te doen in geval van een oor
log in Europa.
Ieder gevechtswapen van liet geregelde
leger is op nieuwen leest geschoeid*
Ail es is gedaan om een snelle mobilisatie
mogelijk'te maken, van het geregelde leger
zijn vier infanterie- en een pantser-divisie
bij liet veldleger gevoegd. Alle divisies zijn
mobiel.
De tegenwoordige pantserdivisie bestaat
uit drie brigades van drie regimenten, die
alle met tanks zijn uitgerust. Hét is met het
oog op de ontwikkeling van de tanfcafweer
niet onze bedoeling lichte tanks ongesteund
*1. ^cn s brengen, daarom hebben
wij de aantellen zwaardere tanks vergroot.
Het veldleger der territoriale troepen
wordt eveneens gemoderniseeid. De regee-
ring heeft besloten de territoriale troepen
uit te rusten met alle moderne wapens,
welke door de geregelde troepen op even
groote scha rijm or len gebruikt -
De sterkte van liet territoriale leger zal
op 250.000 man worden gebracht. Den der
den of vierden dag van de mobilisatie zul
len in het geheele land 200 recruteerings-
csentra zijn geopend voojr alle wapens en
dienstvakken, terwijl intusSdhen mannei
worden g erecruteerd.
Hore Belisha herhaalde de op 11 Fe
bruari door Chamberlain afgelegde ver
klaring inzake de belangengemeen
schap met Frankrijk, -waarmede Enge
land zoodanig vereenigd' is, <M iedere
bedreiging der vitale belangen van
Frankrijk, van welkte zijde ook, een
onmiddellijke samenwerking van En
geland zal te voorschijn roepen.
Hore Belisha voegde hieraan toe, dat
deze verklaring van Chamberlain in
zake de* belangengemeenschap met
Frankrijk van grooter beteekenis is
dan eenige voorafgaande verklaring.
Zij legt ons den plicht op voor zekere
gebeurlijkheden te overwegen hoe ons veld
leger moet worden voorbereid. De tespre-
Mngen tusschen ons en de Fraimfehed heb
ben ons in dit opzicht niet geboden, doch
verstandige geesten dienen gereed te zijn
voor iedere mogelijkheid. Indien wij in
een oorlog betrokken zouden worden, zou
onze bijdrage niet halfslachtig zijn, noch
gebaseerd op eenige theorie van beperkte
verplichting".
Hore Belisha legde er den nadruk! op,
dat de besprekingen steeds betrekking heb
ben, gehad op plannen voor de verdediging
en niet voor den aanval. -
De recruleering.
Sprekende over de reciruleering, zeide de
minister, dat, afgezien van Bnisote troe
pen, in fridië en Birma troepen zijn ter
sterkte van 531.353 man, verdeeld over
alle rangen, hetgeen 83.000 meer is dan 12
maanden geleden.
In dit financieele jaar zijn 40.000 reeru-
teningelijfd. Dat was in een periode waarin
de luchtmacht van de vloot dubbele cischen
stelde in vergelijking met 1936.
Het tekort op de huidige slerk'le bedraagt
16.000 man, doch er is een kleine ver
betering, waardoor dit tekort het volgend
jaar zal worden ingehaald. Het territoriale
leger i s thans hoven de sterkte, welke hij
•■oen aanvang van het financieele jaar
1938'39 was toegestaan.
Dit is nimmer tevoren in vredestijd het
geval geweest. Met 77.000 recralen in 12
jaar, vergeleken met 45.000 het jaar tevo
ren heeft de recmteering met gemak allo
records gebroken sinds de oprichting van
het territoriale leger.
j in Madrid is het nog niet rustig
Het eonunniiistiseh verzet is nog
niet geheel gebroken.
volgens Havas blijft de toestand te Ma
drid! verward'. Met name ia de voorsteden
van Madrid bestaan nog baarden van.
verzet.
Gistermiddag probeerden de commu
nisten een aanslag te plegen op de Bank
van. Spanje en op het gebouw der poste
rgen. Na een hevig gevecht werden zij
verdreven.
De strijdkrachten van Miaja zijn meester
van het centrum der stad, terwijl de com
munisten naar de voorsteden werden te
ruggedrongen, waar zij zich met name in
de hippodroom verschansten.
Tegen kwart voor vier werd in zekere
stadswijken nog zoo nu en dan geschoten.
Tanks reden door de straten.
In. den loop van den dag heeft kolonel
Ortega nog geprobeerd tusschen de beide
partijen te bemiddelen. Resultaten zijn
echter niet bekend geworden.
De bezetting van Madrid
Het militaire probleem geeft
geen moeilijkheden, doch wel de
handhaving van de rust en de
voedselvoorziening.
Havas meldt uit Burgos:
De inneming van Madrid stelt op het
oogenblik voor de rechtschen drie pToble-
men:
Het militaire probleem, de levensmidde-
lenvoorziening en de politie. Het militaire
probleem is gemakkelijk op te lossen, ge
zien de verpletterende overmacht van het
reclitsehe leger.
Wat de levensmiddelenvooTziening be
treft, men heeft treinen met voedingsmid>-
delen samengetrokken in de nabijheid van
de hoofdstad. Verklaard kan worden, dat
de voeding der hoofdstad voor een week
verzekerd is.
De recente gebeurtenissen hebben een
nieuw, ernstig probleem aan de orde ge
steld, n.l. dat der politie. Men meent te
weten, dat de autoriteiten dé ontworpen
diensten versterkt hebben door bij de
Ciuardia Civil en de colonnes vrijwilligers
die ter beschikking staan van den politie
chef, Hungaria, zekere bezittingsdivisies te
voegen. Madrid zou verdeeld1 worden in
sectoren, waarop de militaire commandan
ten het toezicht zouden uitoefenen onder
leiding van Hungaria, Men vreest n.l., dat
extremisten schade berokkenen, wanneer
de politie niet snel en overal tegelijker
tijd tusschenbeide komt, Niet voor de
rechtschen deze drie problemen hebben
opgelost, zal de bezetting van Madrid
kunnen geschieden.
De Spaansche kust is geblokkeerd
Burgos verbitdt scheepvaart in
de Ifnkisdac territoriale wateren
De geheele Middellandsche Zeekust, tus
schen Sagunto en Adra is gesloten voor
de scheepvaart in de Spaansche territo
riale wateren, aldus wondt bekend ge
maakt in een communiqué, dat gister
avond is uitgegeven door het hoofdkwar
tier der admiraliteit
Het communiqué voegt hieraan toe, dat
ieder schip, dat de dxiemijlszöne binnen
vaart zonder machtiging van den bevel
voerenden admiraal der blokkadestrijd
krachten in de Middellandsche Zee in be
slag zal worden genomen.
De admiraliteit waarschuwt alle sche
pen, dat tusschen den vuurtoren van
Torre Lamesa en Kaap Palos onder
zeebooten kruisen, die opdracht heb
ben, ieder schip tot zinken te brengen,
welke vlag het ook voert, dat zou
trachten, binnen-dp drie-mijlsgrens te
komen.
Schepen, die lading aan boord hebben
voor andere havens' aan de republikeinsche
kust, welke vlag zij ook voeren, moeten;
naar een nationalistische haven opstoo-
men en worden uïteenoodigd, naar Bar
celona, Raima de rMbibrca of Malaga te
varen.
Voorts wordt nog medegedeeld, dat de
duikbootblokkade ook de kustwateren ter
hoogte van Cartagena omvat. De blokkade
treedt onmiddellijk in werking.
Engeland
De besprekingen inzake Palestina
■Greotere bereidheid van de Jood
sche delegatie?
In Arabische kringen is men van mee-
ning, dat de informeele ontmoeting tus
schen de afgevaardigden der drie partijen
hoewel geenszins een resultaat werd
bereikt een grooter bereidheid van de
Joodsclie gedelegeerden bij de waardee
ring van het Arabische standpunt heeft
aangetoond.
Het wordt tamelijk waarschijnlijk geacht,
dat spoedig nog eens een dergelijke bijeen
komst zal worden gehouden.
Men verwacht thans, dat de voltallige
Arabische delegatie waarschijnlijk vandaag
met de Britsche vertegenwoordigers zal
bijeenkomen.
Definitieve Britsche voorstellen
in voorbereiding.
Van gezaghebbende zijde verneemt Reu
ter, dat de Britsche regeering thans defi
nitieve voorstellen overweegt inzake Pa
lestina, welke ■voorstellen aan de Arabi
sche en de Joodsche delegaties begin vol
gende week zouden worden overhandigd.
Zuidzce-conefrcnlic te vcrw achten.
Volgens den parlementairen medewerker
van Reuter gelooft men, dat sedert eeni
gen tijd. voorbereidingen worden getroffen
voor een rijks Zuid zee conferentie. De voor
bereidingen zouden vrijwel voltooid zijn
en da aankondiging zou niet lang meer
op zicli laten wachten. Er zou aan de
conferenlie worden deelgenomen door En
geland, Australië en Nieuw Zeeland en
tot de onderwerpen, die besproken zou
den worden, beliooren de defensie, de
luchtverbindingen en handels- en econo
mische aangelegenheden.
België
De a.s. verkiezingen.
Oud-premier van Zeeland zal zich bij
de komende verkillingen niet candidaat
stellen.
Abbé Maliieux, voorzitter vair de Waal-
sche concentratie, zou er aau denken, om
met het oog op de verkiezingen, een on
afhankelijke Waalsclie partij op te richten.
Mexico
Naar regeling van het olieconflict?
Na de eerste bespreking, die gisteren ge
voerd is tusschen president Cardenas en
Richberg als vertegenwoordiegr van het
meerendeel der oliemaatschappijen, wel
ker' bezittingen het vorig jaar onteigend
zijn, is een communiqué uitgegeven, vol
gens hetwelk heide partijen van meening
ïijn, dat inderdaad' vorderingen zijn ge
taakt. De hcspieUngen zullen vandaag
voelen te*v-'
Sovjet Rusland
Zuivering bij de Gepeoe
Aanpassing aan hel ,,meer ge
matigde regime".
De „Times" verneemt uit Warschau, dat
Reriya, die in December van het vorige
jaar Jezof als volkscommissaris heeft op
gevolgd, de zuivering in de hoogere ge
ledingen der Gepeoe voltooid heeft. De
dhefs der politie in de Oekraïne, in Wit-
RusJand te Moskou, Leningrad, SwerJ-
lowsk, Jaroslaf, Dnjeproletrowsk, Stalingrad
en in andere belangrijke oentra zijn verwij
derd en vervangen door ambtenaren, die
zich beter kunnen aanpassen bij ihet „meer
gematigde" regime aldus de „Times", dat
kort na het aftreden van Jezof werd aange
kondigd.
Duitschland
Joodsche vluchtelingen in Venezuuela
toegelaten.
Een groep Joodsche vluchtelingen uit
Oostenrijk, die reeds weken lang met het
Duilsche s.s. „Kimigstein" in verscheidene
Zmd-Amerikaansche havens getracht heeft
aan land te komen, heeft thans eindelijk
in de V'enezolaansche haven Laguavia toe
stemming gekregen te debarkeeren.
De „Königstein" had opdracht in geen
geval met haar passagiers weer terug te
koeien. De vluchtelingen bezittten geen
visa, waarom zij vrijwel overal geweigerd
werden. Thans kunnen zij zich in Vene
zuela vestigen, onder voorwaarde, dat zij
zich uitsluitend bezig houden met land
bouw. Het betreft hier 300 Joodsche man
nen, vrouwen en kinderen, die in het
bezit zijn van 6000 pond voor vestiging.
Hitier binnenkort naar Oostenrijk?
Men gelooft, dat Hitier zich binnenkort
naar Oostenrijk zal begeven ter gelegenheid
van den eersten verjaardag van de aan
hechting van Oostenrijk bij Duitschland.
Hij zou dan mededeelen, dat van iedere
gerechtelijke vervolging van Schusclmigg
is afgezien.
Frankrijk
Vaststelling datum presidentsverkiezing.
De ministerraad zal morgenochtend bij
eenkomen en den datum vaststellen, waar
op de nationale vergadering zal worden
bijeengeroepen om een president van de
republiek te kiezen
Voorts zal gesproken worden over den
buiteniandschen toestand. Bonnet zal een
uiteenzetting geven van de laatste gebeur
tenissen.
BINNENLAND
Centraal vluchtelingenkamp te
Elspeet
Joodsche vluchtelingen en hun
gezinnen zonden hier w orden
ondergebracht.
Morgenmiddag zal de gemeenteraad
van Ermelo in een spoedciscliende ver
gadering bijeenkomen, ter behandeliug
van een voorstel lot uitgifte in erf
pacht van 100 H.A. heide te
Elspeel, aan den staat der Nederlan
den voor de vestiging van een centraal
kamp voor Joodsche vluchtelingen.
Naar wij vernemen lieeft minister Van
Boeyen, bij zijn bezoek van Vrijdag j.i.
aan Ermelo, zijn keuze op dit lerrcm
laten vallen.
Het is de bedoeling, dat ook vrouwen
en kinderen van Joodsche uitgewekenen
in dit kamp worden ondergebracht. Het
kamp zou in totaal 2500 ti 3000 per
sonen kunnen bevatten.
Geleidelijk hoopt men dan tot de op
heffing van de andere vluchtelingenkam
pen over te gaan.
Rijtijdenbesluit komt spoedig af
lu Mei in «erking.
Ir de memorie van antwoord aan de
Eerste Kamer nopens het wetsontwerp
tot vaststelling van de begrooting van
het departement van waterstaat voor
1939, zegt de minister van waterstaat
dal het rijtijdenbesluit dezer dagen zal
worden afgekondigd. Zonder hiermede
<,p de beslissing te dezer zake te willen
vooruitloopen, wil de minister in dit
verhand toch wel mededeelen, dat hij
de inwerkingtreding omstreeks Mei
var dit jaar verwacht.
Bliksem in kerktoren geslagen
Lastige brand te Oad-Bcijerland.
Tijdens een herig onweer is gister
avond tusschen zes uur en k'wart over
zes de bliksem geslagen in den toren
van. de Nederduitsoh Hervormde Kerk
te Oud-Beijeriand, waardoor een begin
van brand ontstond.
Onmiddellijk nadat de plaatselijke brand
weer gewaarschuwd was, ndete zij uit. Ook
de brandweer van Rotterdam wen! gealar
meerd.
Bij het uitbreken van den brand bevond
zich niemand in de kerk.
Om zeven uur zou een bidstond voor
bet gewas worden gehouden. Deze heeft na
tuurlijk geen doorgang kunnen vinden.
Het vuur woedde hoofdzake15jk in de
spits van den 40 meter hoogeu foren.
De brand had zich om tien uur aanmer
kelijk uitgebreid.
Een zware vonkenregen viel omlaag, zoo
dat de vele nieuwsgierigen, die den brand
gadesloegen, op een aanzienlijken afstand
moesten worden gehouden.
In den loop van den avond kwam de
Rotterdamsche brandweer aan. De spuit
gasten konden edhter het vuur, dat fel naar
buiten slaat, niet bereiken.
De krachtige wind bemoei/ijkt het hlus-
schingswerk ten zeeTste.
De brand was tegen middernacht nog niet
geblusdit. Te middernacht kwamen het
kruis met bal en haan. naar beneden en
sloegen daarbij door liet dak van de con
sistoriekamer. De waakzame brandweer
bluschte onmiddellijk de brandende stukken.
De brandweer stond hier al voot eea
heel ondankbare taak. Om bij de vlammen
te kunnen komen, moest tegen wind i'a wor
den gespolen. De wind was echter zoo
krachtig, dat het water, dat met voldoenden
druk op de waterleiding wordt gegeven,
wegwoei. Met de slangen in den kerk
toren, dus binnendoor, viel ook niets te te
reiken, omdat de spits, die veertien meter
lang is, eindigt in een massieve punt van
drie meter eikenhout.
De brand in den in 1604 gebouwde'h ge
meentetoren was het best te vergelijken met
een brandende kaars. Het vuur was niet
groot. Het eikenhout brandde voor den
voet op.
Een paar meter is de toren al afgebarnd en
men vreesde, dat de geheele spits verloién
zou gaan. De storm deed de verwachtingen
niet erg optimistisch zijn.
Door den brand lag het doip geheel onder
een vonkenregen en de brandweer paste
op haar tellen, om elk mogelijk begin van.
brand i n de kiem te smoren.
De brand vannacht om half twee
Gemengd Nieuws
Mijnwerker omgekomen
Onder vallend gesteente ge
raakt en gedood.
Gisteravond, tegen het einde van den
middagoienst, omstreeks half tien, is in
de ondergrondsche werken van de Oranje
Nassaumijn 3, te Heerlerheide, een doo-
delijk ongeluk gebeurd.
De ongeveer 40-jarige voorwerker August
Schneider was met een medc-aibeider bezig
met het zetten van houten steunhokken,
toen het dak instortte.
Schneider raakte onder het vallende ge
steente en de persluchtlei ding en was op
slag dood.
Hij hat
ach( er.
een vrouw en twee kinderen
gebluschf.
Nader wordt nog gemeld:
De brand is vannacht om half twee ge-
bluscht.
Had men de Jjeschikking gehad over
een uitschuifbaren brandladder, dan zot»
men zeker hel vuur eerder hebben kunnen
aantasten. Om ruim twaalf uur vielen ein
delijk, zooals gemeld, het kruis en de haan
met een donderenden slag naar beneden.
Het gloeiende gevaarte, dat in zijn val
gebroken werd, kwam terecht op het platte
dak van de consistoriekamer, waarin een
gat ontstond. De brandweer kon hier ech
ter onmiddellijk ingrijpen om verder 1 on
heil te voorkomen.
De brand heeft zich uitsluitend tot de
torenspits beperkt.
Het kerkgebouw kreeg veel waterschade.
De kosterij bleef echter geheel gespaard.
Nadat de laatste vlammen gedoofd wa
ren, zijn zoowel de brandweer van Roller-
dam als de plaatselijke brandweer inge
rukt. Een Rotterdamsche brandweerman
kreeg een neerstortend stuk lei op het
hoofd. Het ging door zijn helm heen, doch!
hij werd slechts licht gewond, zo-odat hij
zijn werk kon voortzetten.
Trawler omgeslagen
Negen personen omgekomen.
De Britsche fieiier Lady Jeanetto is in
do Humber omgeslagen, korten tijd na
te zijn teruggekeerd van do reis. Do treiler
lag voor anker, iu afwachting van het
oogenblik, waarop men de haven kon bin
nenvaren.
Een plotselinge windvlaag dreef 't schip
tegen een onder water liggenden modder-
bank, met liet. gevolg, dat het omsloeg
Sleepbooten kwamen hulp brengen en
redden de leden der bemanning, die zich
vastklemden aan den rand van den trei
ter, die nog boven water uitstek. Van de
achttien opvarenden kwamen echter negen!
•om het leven.
Lijk opgehaald.
Gistermiddag is uit de Groote Gracht
te Schoonhoven het lijk opgehaald vani
de 76-jarige mevr. M. Rippel—Slabbekoom,
wonende in de Koestraat aldaar. De be
jaarde dame werd sinds den vorigen avond!
vermist. Naar alle waarschijnlijkheid is zij
door (Ij duisternis misleid', te water ge
raakt. 1
Het stoffelijk overschot is naar de wo
ning van het slachtoffer overgebracht.
thsze umtnul **0»njKb mil Ult-
toadering rau Zou- tn teesldagcn
prijs per Awartkal t 2.—; franco pei po3t
f 2.50. Prys per week: 15 cts. Afzon-
derlyke nummers 4 cts. Abonnementen
worden dagelgks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend num
mer moeten vóór «lf uui aan het Bureau
bezorgd zgn, 's Zaterdags vóór t> uur.
Een bepaalde plaatB van advertentie*
wordt niet gewaarborgd.
SCHIEDAMSCHE COURANT
I ffj'j dct i - i«„ !1
iedere regel mtcr 10-3U, ui het Z.itti dagnummer
t5 regels f 1.80, iedere regel meer l 0.33
Reclames f0.75 per regel. incaseoUwtcnScts
postlcwitanties 15 cts. larieven ran advertentien
bij abonnement zijn aan het Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks v, orden tegen vooruitbetaling Kleine
Advertentiën opgenomen A 10.50 t/m. 15 woor
den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer
5 cent tot een maximum ran 30 woorden.
's WoensdagsKleine Advertentiën tot 25w oor
den f 0.25, mits v6or Dinsdagavond C u.ur aan het
Bureau bezorgd.
'is Zaterdags. Kleine Advertentiën 11.00, mdien
niet vóór Vrijdagavond C uur bezorgd.
