EERSTE BLAD. Donderdag 30 Maart 1939 Krachtige taal van Daladier buitenland Hongarije en Slowakije. 91ste Jaargang. No. 22134 Tel. No. 69300 (3 lijnen). BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). ÜB300 (3 lijnen). Postrekening No. 5311. Frankrijk kent de Itaiiaansche eischen niet, omdat zij niet geformuleerd zijn. Maar Frankrijk zal niet weigeren eventueele voor stellen te bestudeeren. De Fransche minister-president Dala dier lieeft gisteravond' voor de radio een redevoering uitgesproken, waarin hg zeide zich te richten tot de Fran- schen en tot al degenen in de wereld, die een loyaal en edelmoedig hart heb ben. „Er is een taal, die geen enkele vertaling behoeft om door allen be grepen te worden: De taal van het hart. Wanneer wij tegenover elkander zouden staan, gij die naar mij luistert met Uw kinderen naast U, en ik met de gedachte, dat mijn zoons naast mij staan, dan zouden wij elkander begrij pen op hetzelfde oogenblik, waarop onze blikken elkander zouden ontmoe ten. Wij zouden ons gelijkelijk bewust zijn van de vreeselijfce moeilijkheden van thans en wij zouden dezelfde hoop Op de toekomst hebben. Wij zouden woorden noch zinnen noodig hebben om te begrijpen, dat wij allen slechts denken aan de handhaving van den vrede in eer, waardigheid en vrijheid des vaderlands. „Ieder onzer zoo vervolgde Daladier vraagt zich af, of hel land niet be dreigd wordt, of de naburen betrouwbaar zijn. De onzekerheid verplicht de regee ring voorzorgsmaatreegleri te nemen. Ver dragen - worden ondcrteebend maar zelfs vóór ..dat zij.-vatt kracht geworden zijn, vormen zij voor de eenen reeds geen waarborg meer en voor do andere geen hinderpaal. Zij, die niet optreden voelen zich de medeplichtigen van bet geweld en zij, die wel optreden vreezen het ge weld uit te lokken. Overal vernielt een krankzinnige herbewapening iedere ande re bedrijvigheid. Hoe zouden de menschen nog virij kunnen handelen en denken? Door een gelijke fataliteit, terwijl ongerustheid nieuwe ongerustheid wekte, bewapeningen nieuwe bewapeningen deden ontstaan, is reeds vele malen oorlog ontketend. Deze toestand maakt het inij tot een plicht U te zeggen wat Frankrijk wil, wat zijn kracht is en wat zijn vaste besluit is. „Wat wil Frankrijk? Vrede van vrije menschen. „Wat is de kracht van Frankrijk? Zijn moreele en materieele eenheid, die eens te meer tegenover het gevaar verwezenlijkt is! - „Wat is het vaste besluit van Frank rijk? Zijn ideaal, zijn rechten te verdedi gen. Om al deze zoo eenvoudige, zoo duide lijk zaken te doen begrijpen, polemiseert het hoofd der regeering niet. Hij zal den luisterenden Fransclien niets leeren, maar wellicht zal hij iets leeren aan de vreem delingen, wanneer hij zegt, dat de een heid van Frankrijk, nooit zóó «Mep en zóó volledig is geweest als thans. De gebcele wereld wacht er op, dat ik spreken zal over de Franseh-Italiaansche betrekkingen, ik zal er met de grootste openhartigheid over spreken, of liever, ik zal slechts de feiten zelf laten spreken. Om een einde te maken aan misverstan den, die at te lang geduurd hadden, wer den te Rome op 7 Januari 1935 de Fransch-ltaliaansclie accoorden ondertee kend. Zij hadden ten doel definitief een regeling en_ liquidatie te vormen van de tusschen beide landen hangende kwesties. Regelingen waren opgesteld, waarbij Italië gTensverbe^ring kreeg en gebiedsafstaad in Afrika, benevens economische voordoe len. Rn Frankrijk een geleidelijke wijzi ging van het statuut der Italianen in' Tunis, met étappes in 1945, 1955 en 1965. Deze accoorden kregen van den kant van frankrijk een begin van uitvoering. Zij werden nooit weer aan de orde ge steld, noch tijdens de verovering van Abes- sinïë, noch na de officieele besprekin gen in het voorjaar van 1938, noch op het oogenblik van erkenning van het Ita iiaansche imperium en de benoeming van Francois Poncet tot ambassadeur te Rome. Eerst in een schrijven van 17 December j.L deed Ciano weten, dat hij deze ac coorden van 1935 niet meer als geldig beschouwde. Aan den anderen kant zeide Mussolini m de redevoering, die hij Zondag j.l. heeft uitgesproken, met zijn eigen woor den: „Wij 'vragende wereld niet te oor- aeelen, maar wij wensehen, dat de we reld op de hoogte is." Welnu, in "de Itaiiaansche nota van 17 December 1938 werden duidelijk de Itaiiaansche proble men, problemen van kolonialen aard, je gens Frankrijk gesteld. Deze problemen hebben een naam. Zij heeben Tunis, Dzji- boeti,. het Suezkanaal. Deze bewering heeft in de internationale meening groote ver rassing doen ontstaan. De verwijzing naar het schrijven van 17 December deed ge looven, dat dit document nauwkeurig de eischen van Italië behelsde. De geheele perscampagne deed verstaan, dat Frankrijk op dien datum concrete eischen waren voorgelegd, en dat het niet had geant woord. Dien blief van 17 December gaan wij publiceeren, maar reeds hedenavond verklaar ik u, dat hij geen enkele ver duidelijking bevatte. En dat er noch van het Suezkanaal, noch van Dzjiboeti, noch van Tunis sprake was. Het schrijven van 17 De cember zegt eenvoudig, dat Italië bet verdrag van 1935 als vervallen be- schouwt en streeft er naar deze hou ding te rechtvaardigen. Het belang rijkste argument, dat naar voren ge bracht wordt, is het volgende: De verovering van Abessinië en de vorming van het Itaiiaansche impe rium zoudên nieuwe rechten hebben gescliapen ten gunste van Italië. Ik behoef niet te zeggen, dat wij dat argument niet kunnen aanvaarden. Want het,, argument 1 lieteekeat, dat iedere nieuwe verovering of iedere nieuwe concessie nieuwe rechten zou openen. Zoo zouden de eischen, die ons ge steld zouden kunnen worden, prac- tiscli onbegrensd zijn, omdat elke eiscli, Wanneer daaraan eenmaal voldaan is, in zich toekomstige eischen opgesloten zou houden. Bovendien, ik herhaal liet, werd in het schrijven van 17 De cember geen enkele van die eischen geformuleerd. Zal men staande houden, dat de eischen ons gesteld werden door persartikelen of straatge- schreeuw? In dat geval zal liet voldoende zijn, wanneer ik zeg, dat het standpunt van Frankrijk terstond bekend is gemaakt. Ik zeg en ik handhaaf, dat wij geen duim breed van onzen grond en geen 'enkel van onze rechten zouden afstaan. Frank rijk heeft de accoorden van 1935 onder teekend. Trouw aan zijn verplichtingen is het bereid door te gaan met de volledige en loyale uitvoering daarvan. In den geest van en in overeenstemming met deze ac coorden, op de grondslagen die ik ge definieerd heb, en waaraan ik zooeven heb herinnerd, weigert Frankrijk geenszins de voorstellen te bestudeeren, die het zouden worden gedaan. Wanneer het noodig was nog aan te toonen, welk een rechtvaardigheidszin, welk een gevoel van hoffelijkheid de Franscbea hebben jegens de Italianen,, wil ik het voorbeeld aanhalen van dó 900.000 Italia nen, die in ons moeder]aind leven. Hebben zij zich te beklagen over de Fransdhe gastvrijheid Zrjn zij niet gelukkig, dat zij leven onder de hoede van onze wettel1 en onze vrijheden? Zoo blijft Frankrijk dan, op dit gebied, evenals op alle andere, trouw aan zijn hoogste tradities. Evenals jegens een ander groot naburig volkj waarmede wij zooveel conflicten ge- bad hebben, heeft Frankrijk niet opge houden getuigenis af te leggen van zijn goeden wil. Wij hebben de overeenkomsten van Mii'.i- clhen onderteekend' en eikel© maanden daarna de Fransch-Duitsdhe verklaring. Nog slechts enkele dagen geleden hebben wij, bezield door den geest van die ver klaring een missie uaar Berlijn gezonden, om er te onderhandden, over een econo misch acoooid, de onmisbare basis voor de vestiging van een duurzame samenwer king, Maar zooals ik dat reeds in den Senaat gezegd heb, hebben de verovering van Tsjeciho-Slowakije en do bezetting van Praag door de Duitsche legers een buitenge woon harden slag toegebracht' aan dit ge duldig streven. Jarenlang had men ons, ter redhtvaar- vliegtuighoj, het vliegveld Sinïa bij Oram aaneekom&ü. Het vliegtuig maakte deel uit van a een kleine luchtvloot van 25 republikeinsche toestellen. Hij werd be groet verscliF"'1Spaamsche offi cieren, dJj=F eerde aangekomen en beperkte zich er toe tie zeggen: „Alles is afgeloopea". Luchtmacht te Valencia geeft zich over. Te Yafencia werd gistermiddag draad loos aaiv-'het radiostation van de Spaam sche Phalihx te Valladolid medegedeeld, dat de republikeinsche luchtmacht te Va lencia zirijkf ter beschikking van Franco had gesteld. diging van. zekere daden, gesproken over het zelfbesdhiykingsrecht der volkeren. Sindsdien heeft men tot ons gesproken over de natuurlijke aspiraties en thans spreekt men tot ons over de levensruimte die niet anders is dan een voortdurende ontwikkeling van den veroverïngsvil. Ge lijk ik zooeven zeide, hoe zou Europa niet in staat van aiaam verkeeren? Inderdaad er Is geen -mensch, die thans niet weet, dat de oorlog een rampspoed' zou zij11 voor allo naties. Niemand zou beschut zijn voor vernielingen. Wij willen dat niet. Wij willen Europa helpen, zidh zelf te redden. Uit naam van mijn iaad, noodig ik tot eert samen werking vol vertrouwen alle mogendheden uit, die denken, als wij; al de mogendheden die evenals wij bereid zijn te volharden op den weg van den vrede, maar die zich in een aandrift zouden verheffen, solidair te genover de agressie. De indruk vin de redeveering van Daladier k Italië. Itaiiaansche regeeringsfcringen betoenen zich zeer terugihomdehd ten aanzien van de redevoering van Daladier. Men zal dan pok tot morgen moeten wachten om de officieuze reacties van Italië te kunnen, vernemen. Men kan echter verwachten, aldus Havas dat zij tamelijk koel zal zijn. Toch wordt erkend, dat de redevoering* niet alle ver bindingen heeft doorgesneden en de deuren heeft opengelaten voor ondeiihandelirtgcn Voor wat de Fransdh-Italiaansdhe contro verse betreft, is men van meening dat de redevoering geen enkel nieuw element he"ft gebracht ten zij de bevestiging van de „Fransche onverzettelijkheid tegenover de Itaiiaansche .eisdlien". De verwijzing van DaÈadier naar de nota waarbij Italië de overeenkomsten van 1935 heeft opgezegd, wordt breedvoerig bespro ken en zal waarschijnlijk tot commentaren en polemieken der fascistische pers aam leiding geven. Duïtsciiiand en Polen 'De onderhandelingen In kringen der Wilhelmstrasse is Reuter medegedeeld, datDuitschland nooit van Polen verlangd heeft,* dat het zou toe treden tot het anti-komintempact. Voorts- verluidt,, datetde kwesties van wijziging der souvereiniteit over Dantzig en den aanleg van een autoweg door den Póolsclien corridor oude onderiuui- delingsonderwerpen tusschon de beide lan den, welke dit jaar reeds verscheidene ma len besproken zijn. Zij werden bijvoorbeeld ter tafel gebracht, toen Von Ribbentrop zijn bezoek aan Warschau bracht. Er wordt zeer krachtig de nadruk op gelegd, dat de betrekkingen tusschen Duitschland en Polen op het oogenblik op volstrekt normale wijze voortgaan. Geen Duitsch ultimatum aan Polen. Reuter meldt uit Warschau: Gisteravond is door officieele Poolsclie kringen verklaard, dat geen ultimatum door Duitschland aan Polen is gericht en dal geen druk wordt uitgeoefend1 door Duitschland ten aanzien van den status van Dantzig. De toestand in Spanje Steeds meer steden scharen zich aan de zijde van Franco. Valencia heeft zich gistermiddag kopt voor één uur overgegeven. Terwijl recht- sche vliegtuigen boven de stad' kruisten, kwamen de Phalangisten uit hun schuil plaatsen te voorschijn en namen de open bare gebouwen in bezit. De menigte begon op straat te betoogen, onder het roepen van de „De zege aanFranco lang leve Spanje". Om vijf uur rukten de rechtsche troepen de stad binnen. Na den val van Madrid' zijn de recht se he troepen, zonder tegenstand te ontmoe ten, over een diepto van ruim 70 K.M, opgerukt. De opmarsch in Andalusië heeft een even snel verloop. Ook Alicante en Valladolid liebben zich overgegeven. De opmarsch der troepen van Franco gaal aan het geheele front voort. Almeria en ettelijke dorpen werden in het mijn- bekken van Puerto Llano bezet. Te Valencia verzekeren 1200 Phalan- gister de orde. Het Urgel legercorps heeft Guadalajara bezet en de verbinding tot stand gebracht met de uit Tarragona komeude troepen. Het geheele gebied rond Madrid' met oen straal van zestig kilometer kan thans als bezet worden beschouwd. Do troepen in Andalusië rukken naar Linares op zonder tegenstand te ontmoeten. Het Galicische legercorps is den op marsch langs de kust der Middellandsche Zee begonnen. Leden van den verdedigings- raad te Valencia ge. arresteerd. Met uitzondering van Miaja en Casado zijn alle* leden van den republikein- sclien verdedigingsraad te Valencia in hechtenis genomen. Gi-o.» n F M'nja aan boord van een Engeland Versterking van het leger r Verdubbeling van het terri toriale leger. Chamberlain heeft in het Lagerhuis be kend gemaakt, dat de roegeering besloten heeft liet territoriale leger, dat thans zijn. vredessterkte van 130.000 man heeft, ter stond tot oorlogssterkte zal worden uitge breid, hetgeen een Vermeerdering met on geveer 40.000 man meebrengt. Het aldus op oorlogssterkte gebrachte ter ritoriale veldleger zal verdubbeld worden en zoodoende een sterkte krijgen van 340.000 man. Chamberlain zeide vereier, dat men zal inzien, dat een nog veel grootere krachtsinspanning noodig is, om de natie de noodzakelijkheid bij te brengen, in den korst mogelijken tijd het vereisdhle aantal te bereiken, en dat hij vertrouwde, dat alle leden van het Huis bereid zullen zijn, in eenigerlei vorm hun steurt aan zulk een kraolifsinspannirtg te geven. Het Lagerhuis zal zidh herinneren, aldus Chamberlain, dat ik in een onlangs afge legde veridaring heb aangekondigd, dat ieder aspect van ons naiiona'.e levert, met inbegrip van de nationale defertsieprogram- mia's, opnieuw zou worden bestudeerd. Tijdens deze bestudeering beeft do regee ring onder meer d-en indruk gekregen, dat het noodzakelijk is nog meer gebruik le maken van den geest van vrijwilliger De politiek van kalmeering wordt voor het vervolg niet meer mogebjk geacht en de diplomatieke activiteit neigt thans naar de uitwerking van een verklaring inzake een gemeenschappelijke politiek in geval van agressies. Hel gistermiddag in het Lagerhuis mede deelde besluit de effectieven van hel ter ritoriale leger te vergroo'.en, zal niel na laten zijn invloed to laten gelden op de thans gevoerde onderhandelingen, hoewel Polen en misschien ook Frankrijk en Rus land er de voorkeur aan zouden hebben gegeven, indien de Britsche regeering dienst plicht zou hebben ingevoerd. Er bestaat geen twijfel aan, of de re geering heeft dezen landen laten weten, dat Groot Brittannie van meening is het bewijs te kunnen leveren, dat vrijwillige dienstneming voldoende zal zijn om het hoofd te bieden aan de eischen van den tegenwoordigen toestand. Het is waarschijnlijk, aldus Press As sociation, dal geen enkele definitieve ver klaring over het resultaat der onderhande lingen, welke thans aan den gang zijn, zal worden afgelegd voor de aankomst van kolonel Beek, te Londen, waar hij Maandagavond wordt verwacht. De moeilijkheid, waaraan Polen tlians liet hoofd moet bieden, schijnt zijn wensch te zijn mei verbonden te worden met Rusland, ten einde daardoor niel van zijn oppositie tegen Duitschland te doen blij ken. Polen eischt ook, dat verplichtingen van militairen aard in het ontwerp der ver klaring worden neergelegd. Brilsclie garanties aan Pelen en Roemenië? Pobers meldt aan „Le Jour" uit Londen, dat hij leden beeft om aan te nemen «lat zekere geruchten, volkje daar de ronde doen over plannen van het Foieign Office garanties te geven aan Polen ei Roemenië, juist zijn. Deze landen zouden dart bun verbond, dan in den huidige vorm slechts v an toepassing is op een aanval va i Rus sische zijde, zouden uitbreiden tot aan vallen in het algemeen. Duitschland Prins-regent Paul naar Duitschland? Er schijnen plannen te beslaan vöor oom bezoek van prins regent Paul van Zuid- dienst, die in het gelheele laud aan den dag I gjav-l(; aan z;jn schoonzuster, gravin Toer- tr >edt. In het bizonder kan de regeering I rj -n Be;ererl woontt In kringen, niet toestaan, dat recruien, die zich aa,n dl(v met de -wuhelmstrassc "in contact melden, vpor het territoriale leger, alge wezen worden, omdat de eenheden, waar voor zij zich aanmelden, reeds boven de normale sterkte gekomen zijn. Het vrijwilligerssleisel Greenwood vroeg Chamberlain om voor de opleiding voor diensten, gebruik te ma ken van een zeer groot aamtal oudere man nen, die misschien niet fit genoeg meer zouden zijn voor adieven dienst, doch die in den legcnwooidigen tijl gebruikt kun nen worden. Voorts vroeg bij den premier of met het oog op de no-odigen uitrusting voor de ge regelde troepen, die van liet eerste belang is, actieve en voldoende slappen genomen zouden wrorden om den vergrooten tem- torialen dienst te voorzien van de 'aoodige uitrusting. Ten slotte zeide hij: Terwijl wij de omstandigheden betreuren, dio dit noo dig hebben gemaakt, juicl'ien wij in de oppositie de verklaring van Chamberlain toe als een herllialing van het vóomemen der regeering om liet vrijwilllgerssysteem te handhaven Chamberlain anhyobrdde hierop: Het ligt in bet voornemen om gebruik te maken van gepensionneerde offioieiöi, onderoffi cieren en soldaten, voor inslrucliedoeleili- den. Stappen zullen in goede orde ge nomen worden voor de uitrusting der terri toriale troepen, zonder inbreuk te maken op de voorziening der uitrusting der gere gelde troepen. Voortgaande zeide do premier: De veronderstelling van Greenwood is vol komen juist. Dit vormt het bcWijs, dat wij naar de meening regeering aog geenszins uitgeput hebben, wat bereikt kan worden door den vrijwilligersdienst Wij gelooven, dat wij de mogelijkheid kunnen aantoorten, dat het vrijwilligers systeem aan al onze behoeften kan voldoen. In antwoord op verdere vragen zeide Chamberlain: een nieuwe, intensieve re- cruteeringscampagne voor de noodigo man schappen. zal n ooi zak el ijk zijn. Het ligt voor de hand, dat de aankondiging de divisies zal verdubbelen, die beschikbaar zijn voor overzoeschen dienst. Er zal een armband worden uitgegeven voor de terri tori alen, die zij op bun burgerkleeding lui miert dragen om te toonen, dat zij vrijwillig dienst heb ben genomen. De kabinetsraad De internationale onderhande lingen. De belangrijkheid der gisteren gehou den zitting van het Britsche kabinet, zoo wel uit een oogpunt van buitenlandsche politiek als voor wat betreft de lands verdediging, wordt onderstreept door den politiek'Vi redacteur van Press Associa tion, die daarbij verklaart: De jongste gebeurtenissen in Europa hebben een volkomen heroriënteering ge bracht in de Britsche builenlandsche po litiek. staan, worden de berichten over deze plan hen,* welke**den regent gelegenheid tot een' ontmoeting met Hitler zouden geven, niet tegengesproken. Men zegt wel, dat nog geen enkele datum, is vaslgesteld. Italië Mussolini naar Calabrie vertrokken. Mussolini is gisteravond naar Catanzaro in Calabrie vertrokken. Hij zal waarschijnlijk twee of drie dagen! afwezig zijn. 1 Het geïmproviseerde vertrek van Musso* linie naai' Calabrie, schijnt er op te wijzen, dat de fascistische regeering geen stelling zal nemen tegenover de verklaringen van Daladier dan pas over drie of Vier dagen, d.w.z., voor Mussolini te Rome terug zal zijn. Midden-Europa Slowakije bereid tot aanvaar» ding der Hongaarsrhe eischen? Hot DNC 'meldt uit Bratislava: Aan Slowaaksc.be zijde 'is men, naar1 verluidt, bereid de Hongaarsche eischen! ten aanzien van de nieuwe Hongaarsch— Slowaaksche grens le aanvaarden. Bespre kingen ter regeling van daarmede samen hangende technische punten zijn aan dent gang. 1 De Hongaarsche eischen. De Slowaaksche ministerraad heeft do besrudeering der Hongaarsche eischen in Oost Slowakije voortgezet Volge.ns inlich tingen uit officieele bron zou de grens volgens Hongaarsch standpunt zoo moeten loopen, dat do Hongaren den spoorwog, die Polen met Hongarije verbindt, zouden kunnen verdedigen. Het opgeëischtc gebied is 1700 vier kante kilometer groot en wordt bewoond door 139.000 menschen, van wie 34.000 Roellienen zijn. Volgens inlichtingen van gezaghebbende zijde stelt de Slowaaksche regeering te genover de Hongaarsche eischen dorede- neerinc, dat do grens is vastgesteld door de grenscommissio bij 'de conferentie Ie Versailles, dat deze grens door de auto nome regeering van Wolosjin erkend is, dat de Hongaarsche regeering op 16 Maart plechtig verklaard heeft de grenzen van Oost Slowakije te zullen eerbiedigen; dat, indien hot waar is, dat het Noorden van het geëischte gebied door Hongaren of Roethenen bewoond wordt, Slowaken de bewoners van het Zuidelijk deel zijn, dat Duitschland garant is vroor de Slowaaksche grenzen. Tot dusverre heelt Bratislava er niet den voorkeur aan gegeven, zegt men, een. beroep op Duitschland te doen, doch wan neer de inmenging van derden hét daartoe zou dwingen, zou het niet aarzelen. Niettemin is" de Slowaaksche regeering bereid tot ©enige concessies aan Honga rije, indien zij overeenkomstige vergoe- ding krijgt. Slowakije verlangt in hoofd zaak rectificatie van de grens ten Zuid oosten van Bratislava. Ocac au I veidUujut dagelijks, met uit zondering van Zon- en Feestdagen. PiTjs per kwartaal f 2.franco per post f 2.50. Pqjs perjweek: 15 cts. Afaon- dcrly ke nummers 4 cts- Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertentiën voor het eerstvolgend num mer moeten vóór elf uur aan liet Bureau bezorgd zqn, 's Zaterdags vóór i* uur. E«n bepaalde plaats van advertentiën wordt niet gewaarborgd. Prijs der Ad\erUMtu.u. van IjngUs 1155; Iedere regel meer 1030, in het Zatesdagnummer 15 regels f 1.80, iedere regel meer f035 Reclames f0.75 per regel, Incassokostcn5cts 5 postkwitanties 15 cts. Tarieven van advertentiën dij abonnement rijn aan het Bureau verkrijgbaar. Dagelijks worden tegen vooruitbetaling kleine Advertentiën opgenomen 10.50 t/m. 15 woor den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer 5 cent tot een maximum van S0 woorden. *s WoensdagsKleine Advertentiën tot 25 w oor den f 035, mits v óór Dmsdagrv ond C uur aan het Bureau bezorgd. *s Zaterdags* Kleine Advertentiën 11.00, indien niet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1939 | | pagina 1