EERSTE BLAD.
Italië en Spanje
Donderdag 13 April 1939
22144
Het evenwicht in de wereld
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
92ste Jaargang.
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 53 ii.
BUITENLAND
De italiaansche „vrijwilligers" zullen niét
vóór 2 Mei teruggeroepen worden.
Franco moet Iwn
wegzenden'
Victor Emmanuel koning van
Albanië
Groote fascistische raad bijeen
Duitschland neemt geen maat
regelen tegen Nederland
»,De Britsche vloot intimideert
Italië niet"
Verwachtingen
omtrent Chamberlains verklaring
De strijd in China
'fe'.
België
Pierlot met kabinetsvorming
belast
Griekenland
Frankrijk
Vandaag ook verklaring van
Daiadier
Volkenbond
Spanje treedt uit
Polen
Spanje
Gemengd Nieuws
Üejte coutmi veraUiyul tljgdyks, metait-
(oatUrieg van '/.on- en t-eeatdagca.
Prjj» per kweitaa! f Z.—frauco per poet
I 2.50. i'rya per week" 15 ets. Afeou-
derlijke nammers 1 ets, Abonnementen
worden degelijks aangenomen.
A(1 vertentiën voor het eerstvolgend num
mer moeten vóór elf uur aan het Bureau
bezorgd zijn, 's Zaterdags vóór tl «ur.
Een bepaalde plaats van advertentie»
wordt niet gewaarborgd.
Prijs der AdvertehUfeïi. vou 15 regels f165;
Iedere regel meer r0.30; in bet Zaterdaguummer
15 regels f 1.80, iedere regel meer f 035
Reclames f 0.75'per regel» Incassokostenö ets.;
postkwitanües 15 cta. Taiierèo van advertenüën
bij abonnement xyn aan het Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Klein»
\dvertentiën opgenomen h f 030 t/m. 45 woor
den, f 0.75 Vm. 25 woorden. Elk woord meer
5 cent tot een maximum van 30 woorden.
- Woensdags: Kleine Advertentiëntot 25woor
den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan bet
Bureau bexorgd.
'e Zaterdags: Kleine Advertentiën f 100, indien
met vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
99
Ia antwoord -op zekere commentaren in
de Engelsche en Fransbhe pers betreffende
het vraagstuk der Italiaansdlie legionarissen
in Spaïijé, verklaart het Italiaansd'ae blad
Telegrafo, dat het de taak Van Franco
is te beslissen over het oogenblik, waarop
i die troepen gerepatrieerd zullen kunnen
worden. Het blad wijst er op, dat de in
Spanje gebleven Italiaansche vrijwilligers
werkelijk weinig talrijk zijn en voegt hier
aan toe: "Er moet aan herinnerd worden,
jdiaft ten opzichte van hun vertrek uit
Spanje de D-uoe, in een openbaar document
een noot in de Informazione Diplomatiea
het aan-Franco heeft overgelaten te be
slissen. De Italiaansche legioensoldaten zul
len vertrekken, wanneer Franco hen zal
wegzenden.
Uit Burgos wordt aan de Deutsche AUge-
roeine Zeitung gemeld,, dat de plechtige
marsdh, die het einde van den burgeroorlog
zal vieren, op 2 Mei zal worden geit ouden
in Madrid voor generaal Franco en met
deelneming van alle Spaan sche stiijdkradh-
ten, d.w.z. 500OOG mans "happen en 700
vliegtuigen. De Italiaansche i-oepen, welker
hoofdkwartier te Alicante is ge\ ctigd, en
'de Duitsche vrijwilligers zullen aan hel
défilé dee'nemen. Het bericht van genoemd
blad zou de strekking hebben aan te too
nen, dal. de Italiaansche en D-uitea'ie troe
pen nift uit Spanje zullen worden terug
getrokken voor 2 Mei. Het b'al geeft ech
ter toe, dat een belangrijk deel van de
buitenlandsdie troepen na dien datum zal
kunnen worden teruggeroepen.
Havas meldt-in dit'verband: --
Volgens berichten, die niet van offici-
eelen aard zijn en die in Madrid de ronde
doen, zou de demobilisatie van de buïfen-
landsehe vrijwilligers, die in Spanje heb
ben gestreden, beginnen na de overwin-
'ningsmaischen. Franco zou voornemenszijn
onmiddellijk zes lichtingen te demobilise©*
ren, d.wz. ongeveer 5000 man. Vijf lichtin
gen. zouden onder de wapens blijven en
zouden geleidelijk worden gedemobiliseerd
naar mate van de behoeften der industrie.
Mussolini is op de hoogte
gesteld.
Mussolini heeft gisteren generaal
Gamba'a. den commandant der Itali
aansche vrijwilligers in Spanje, ont
vangen. Gamba ra bracht verslag uit
over vraagstukken betreffende de repa-
trieering en den datum van repntri-
eering der Italianen.
Tn een commentaar op den toestand
schrijft de Temps in zijn Bulletin du Jour:
Frankrijk dat zoovele bewijzen heeft ge
geven van zijn gehechtheid aan den vrede,
is than= vast besloten, zonder grootspraak,
maar ook zonder in gebreke te blijven,
het hoofd te bieden aan het eigste, wan
neer het ergste wordt opge'egd. Maar men
moet, in Engeland evenals in ons land,
weten, dat de moderne oorlog aan den
eenen Icnnt niet wordt geïmproviseerd en
aan don anderen kant slechts gevoerd
kan worden met behulp van de totaliteit
der nationale krachten en hulpbronnen."
Voortgaande schrijft de Temps- „Onder
de huidige omstandigheden moet oorlog
beschouwd worden als een mogelijkheid
en moet alles in het werk worden ge
steld, opdat hij de vreedzame volkeren
niet verrast. Maar dat beteckent geens
zins, dat hij onvermijdelijk is en dat de
dielomatieén zich slecktts moeten laten
gaan. Een zoodanige berusting schijnt noch
in Londen, noch in Parijs te worden onder
oogen gezien. De Britsche regeering met
name, die voorloopig de stelling van Rome
betreffende het Engelsch-Italiaansche ac-
eoord neeft aanvaard, streeft -er naar van
de fascistische regeering de uitvoering te
verkrijgen van de aanvullende be'ofte van
dit accoord: snelle evacuatie van Spanje
door Italiaansche vrijwilligers."
Het Journal des Debats schrijft ia een
hoofdartikel: „Duitschland, evenais Italië,
dat het heeft nagevolgd, heeft alles tot
stand gebracht, wat tot stand gebracht
kon worden zonder onmiddellijk risico.
Duitschland kan zijn werk van wereldover-
beersching niet voortzetten zonder een oor
log uit te lokken, waarin het geenszins
zeker is de overhand te houden en waarin
het zich zelfs kan blootstellen aan een
onhers telbaren nederlaag. Daarom moet het
vredelievende het redelijke Europa, dat
onafhankelijk in vrede wil leven, de ge
beurtenissen met koelbloedigheid bezien.
Opwinding en zenuwachtigheid, praatjes en
Mnnenlandsclie oneenigheden moeten ver
meden worden. Er bestaat geen enkele
behoefte aan een voorbarig bijeenroepen
van de Kamers. Er bestaat geen enkele
behoefte aan -langdurige redevoeringen. De
landbestuurders-.moeten energiek aan den
arbeid "zijn-en dè natie doen weten, zoo
als Chamberlain datgedaan - heeft, wat
in haar* belangis om te weten, om den
inpreelentoestand ,té hebben, die in de
omstandigheden past."
Een personeele unie voorge
steld.
Stefanï meldt uit Tirana
De constitueerende vergadering van Al
banië, heeft gistermiddag eenstemmig "een
motie aangenomen,^waarin" bet volgende
wordt gezegd:
Het bestaande regime wordt afgeschaft
en de daarop berustende grondwet inge
trokken. De vergadering benoemt een re
geering, die de beschikking over volmach
ten heeft. Zij verklaart, dat alle A!baneez.eni
erkentelijk zijn voor het opbouwende werk
van den Duce en liet fascistische Italië
voor de ontwikkeling en bet welzijn van
Albanië en besluit liet leven en lot van
Albanië nauwer te hinden aan het leven en
lot van het fascistische Italië door ban
den van de grootste solidariteit. Tusschen
beide landen zullen in dezen geest van
solidariteit overeenkomsten worden geslo
ten.
De const tueerende vergadering ver
tolkt den eensgezinden liemieuwings-
wi'i van het Albaansche volk en l>e-
siuii als plechtig pand daarvoor de
kroon van Aibanie in den vorm van
een personeele unie aan te bieden
aan Victor Emmanuel, koning van
Italië en keizer van Abessinie, voor
hem eïr Vynf TconIHTïffj'ke-7 alstarén'félFnr
gen-
De vergadering heeft, verder de samen
stelling van bet nieuwe Albaansche ka
binet, voor welks vorming zij opdracht
had gegeven aan Verlaci, die premier en
minister van onderwijs is, goedgekeurd.
De leden van het nieuwe kabinet zijn
onmiddellijk na de vergadering in het Ita
liaansche gezantschapsgebouw ontvangen
dooi- den Ilaliaanscheu minister van bui-
tenlandsche zaken, Ciano. Deze verscheen
daarna op het balkon en noodigde het
publiek uit den koning keizer en den Duce
te huldigen.
Naar aanleiding van het besluit
van Tirana.
Naar aanleiding van liet besluit der
constitueerende Albaansche vergade
ring is de groote fascistische raad hij-
eengeroepen tegen vanavond, de minis
terraad voor morgen, de Kamer van
fasces en corporaties en de Senaat
voor Zaterdagmiddag.
De unie tusschen Italië en Al
banië wordt Zondag gevierd,
Mussolini heeft bepaald', dat ter viering
van de unie tusschen Italië en Albanië
Zondag 16 April van zonsopkomst tot
zonsondergang de vlaggen van beide laaiden
worden uitgestoken.
"Vrijwillige militie iu Albanië
Te Tirana is het eerste detachement vrij
willige militie voor de nationale veiligheid
gevormd. Het bestaat uit It.ahaansche kolo
nisten en leden der fasces.
Gay da over de unie.
In de „Giomale d'Italia" schrijft Gayda,
dat het besluit der Albaansche constitu
eerende vergadering, koning Victor Emma
nuel de k'roon van Albanië a,an te bieden,
de integriteit en de nationale individuali
teit van Albanië handhaaft en een krach
tige vereeniging van arbeid en oriëntatie
tusschen beide lande" mogelijk maakt. Deze
vereeniging werd. sedert eenigen tijd ge
wensciht door het Albaansche volk voor de
besdherming van zijn belangen, die over
eenstemmen met de thans algemeen eiken-
de belangen van Italië.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt i
„De Deutscher Dienst" keert zich in
zeer scherpe bewoordingen tegen een
vaic6h bericht van de „News Chroni
cle", volgens hetwelk Duitschland voor
bereidende maatregelen tegen Neder
land genomen zou hebben.
Do „Deutscher Dienst" uit 't vermoe
den, dat achter dergelijke berichten
zeer bepaalde semi-officieele Engel
sche instanties staan."
Engeland moet, voorzichtig zijn
met zijn Middeliantlsehe Zee-
vloot.
In de Gazzeta del Popoio geeft Giovanni
Ansatdo te verstaan, dat de Britsche vloot
Italië niet intimideert en dat een even-
tur eic Engelsche diplomatieke actie, steu
nend op de Middellandsche Zee vloot, den
toestand slechts zou kunnen verergeren.
Deschrijver verklaart vervolgens, dat de
tijd voorbij is, toen de Britsche admiraliteit
zichalles kon veroorloven in de Mid
dellandsche Zee, „toen zij eilanden en
steunpunten kon kiezen'en alle capitula
ties kón opleggen..."
Voortgaande schrijft hij:
„Gelijkschakelen is .nieLmeer mogelijk,
nj.et_geen enkele concentratie en met geen
enkele demonstratie .van de fameuse Mid
dellandsche Zee-vloot en men kan niet
dénken, dat die vloot 'alleen er in slagen
z.al overal de orde te;herstellen. Thans
behóórt het, dat hij, 'die het grootste
en trefbaarste imperium, ter wereld moet
verdedigen, de Middellandsche Zee-vloot
zich met wei-overwogen voorzichtigheid doet
verplaatsen, met helderziendheid en lang
zaam, want een overijlde beweging zou.
wel verre -van de dingen te regelen, ze
kunnen verergeren op onherstelbare wijze
en 3e Middellahdseb'e -Zee-vloot zou, in
plaats vau den Engelsdien moeilijkheden
te vermijden, dien last-'op hun schouders
hunnen leggen met eendrir,gendbeid, die
zij niet vermoeden." 1 -
Een beschouwing van de Washing
ton Post.
Het Amerikaan sche blad, de Washington
Post, publiceerde gisteren een beschouwing,
waarin het blad verklaart, dat- Rusland
en de Vereenigde Staten thans het machts
evenwicht tezamen in stand houden. „Wan
neer Be spil zou gelooven, dat Moskou
en Washington onverschillig zijn jegens
agressie, dan is een voortgezette agressie
w-Aarschijn'ijk-, "want de Engelsch-Fransclie
tegenstand is niet noodzakelijk voldoende
om haar in te perken," zoo schrijft liet
blad, dat daaraan toevoegt,De vrijheid
v?n Rusland om besluiten te nemen zou
verJwimen. wanneer Polen mocht vallen en
een nederlaag van Engeland en Frankrijk
zou de oorzaak zijn, dat Amerika, zou
komen te staan tegenover een zeer ver
schillende-., en, hoogst» onaangename toe-
komst: "Ongelooflijk, tfs het'schijnt,-is bet
niet Jaifrer voorbarig 'deze beid-a moge
lijkheden met elkaar te eonfrontearen,"
Hoewei het onwaarschijnlijk is, dat pre
sident Roosevelt dit artikel zal onderschrij
ven, kan toch gezegd worden, dat dit
standpunt op liet oogenblik in overeen
stemming is met dat, hetwelk men in
kringen van liet Witte Huis lioort ver
dedigen.
De toestand in de Middellandschc
Zee.
Hedenochtend lieeft het Britsclie kabinet
de definitieve goedkeuring gehecht aan de
verklaring, die Chamberlain vanmiddag in
liet Lagerhuis zal afleggen.
Men verwacht, dat Chamberlain geduren
de ongeveer een uur zal spreken. Voorts
verwacht men, dat zijn rede beperkt zal
blijven tot de Albaansche situatie en de po
sitie in de Middellandsche Zee iu het al
gemeen.
Het optreden van Italië in Albanië beeft
de clausules van het BritscliItaliaansche
accoord naar voren gebracht, waarin Ita
lië verklaarde, dat het geen wijziging
weuschte in den status quo in de Middel
landsche Zee. Men kan daarom venvach
ten, dat de premier de aandacht van het
Lagerhuis op dit gedeelte van het accoord
zal vestigen en duidelijk zal maken, welke
de houding der regeering is en haar op
vattingen ten aanzien van de haudhawng
van het behoud van den status quo in de
Middellandsche Zee in de toekomst.
Een tweede factor in de Middellandsche
Zee, die, naar men gelooft, door iChambor-
lain behandeld zal worden, is de terugtrek
king van de Italiaansche vrijwilligers uit
Spanje. In dit verband is kortelings zeer
veel aandacht gewijd aan de belofte van
Mussolini, dat liij zijn troepen zou terug
trekken uit Spanje zooilra de burgeroorlog
geëindigd was.
Tokio meldt mislukking vau
Chineesche offensief.
Vian verschillende fronten wordt, volgens
Domei, gemeld, dat het Chineesch „April-
offensief" mislukt is. Uit Kaifeng wordt
gemeld, dat 1000 Chineezen een nieuwen
aanval op de stad ged'aan hebben, gewa
pend met loopgraafmortieren en machine
geweren, doch werden afgeslagen. Vólgens
een bericht uit Soejoean wilden 3000
Chineezen tot een offensief overgaan in
de streek ten Westen vau Pautau. De Ja-
pansche troepen waren hun echter voor
en bezetten Anpeb, 80 k.m. van Pautau.
Driehonderd Chineezen sneuvelden. Ver
der moeten de Japanneezen 2000 Chinee
zen uit de streek ten Noorden van Tsinan
verdreven hebben. Zevenhonderd Chinee
zen vonden den dood opj het slagveld'.
Vs-- A
Z.E.H. Prins Bern hard bracht gisteren een bezoek aan het vliegveld 'Waalhaven",'
waar verschillende machines voor den Hoogen bezoeker werden gedemonstreerd.
Volgens een bericht uit Kanton zijn ten
Noorden van deze stad' 600 Chineezen
verpletterend verslagen.
Ook Chineesche successen ge
meld.
Havas meldt uit Tsjoengking
Het Chineesche telegraafagentseliap
rneldt, dat de Chineezen op verscheidene
fronten successen boeken. In Zuïd-Ghina
is een colonne, die optrekt langs den
spoorweg HankauKanton, in de nabijheid
van .Anton aangekomen, xvaar de Japannee
zen krachtig verzet bieden. In Kiangsi
moesten de Chineezen Kaunan opgeven,
dat kortelings veroverd was, doch zij bie
den zegevierend weerstand aan de Japan
neezen, die trachten Oenin te bezetten
op 110 k.m. ten Noordwesten van Nan-
tsjang. Op het eiland Hainan hebben de
Chineezen zicli meester gemaakt van de
i stad Tingen. In het Noorden van de pro
vincie Kiangsoe zijn geregelde eenheden
i vjdkornen meesier van het land ten Noor
den van de Yangtse, ten Westen van de
Chineesche zee, ten Zuiden van de spoor
lijn T-oenghai en ten Oosten van de spoor
lijn TientsinPoekau.
Eerst voorloopige besprekingen.
Gisteravond is in bet Koninklijk Pa»
leis onder voorzitterschap van den
koning een conferentie gehouden, waar
aan onder meer uerd deelgenomen
door de ministers Pierlot, De Sclirij-
ver, Wauters, Guit en Richard, door
oud-minister Spaak, door den gouver
neur van de Nationale Bank, Janssen
en door Max.
Later heeft Pierlot, die een onderhoud'
met den koning had geliad, de volgen
de verklaring tegenover de pers afge
legd:
„Be koning lieeft een uiteenzetting ge
geven van zekere beginselen, dio den
grondslag van het programma der
komende regeering moeten vormen.
Na de bijeenkomst heeft de koning
mij opgedragen een nieuwe regeering
te vormen.
Ik ben echter met voornemens onmid-
1 ïj'tc medewerking te zoeken. Ik zal eerst
met een Idein getal persoonlijkheden, be-
hoorende lot de verschillende politieke
groepen, besprekingen voeren over de op-
stelling van het programma. Ik verwacht,
dat die voorafgaande faze, indien mijn voor-
stellen een gunstig onthaal genieten, niet
lang zal behoeven te duren en Vrijdag ge
ëindigd' zal zijn. Ik zou dus Zaterdag een
begin kunnen maken met besprekingen over
de medewerking dergenen, die deel zouden
moeten uitmaken van de regeering. Het is
duidelijk, dat wij er naar moeten streven
zonder verwijl tot een resultaat te komen".
Pierlot liad gistermiddag een bespreking
met leiders der roomsch-katholieke partij
en daarna een kort onderhoud met den
minister van defensie, Denis, gehad'.
Provinciale raden kiezen 44 senatoren.
Gisteren hebben de provinciale raden
44 senatoren gekozen naast de 101 se
natoren, die 2 April j.l. rechtstreeks' zijn
gekozen. Deze 145 senatoren zullen door
coöptatie de 22 senatoren aanwijzen, dio
den senaat compleet zullen maken.
Gekozen zijn 17 socialisten, 15 katholie
ken, 6 liberalen, 3 Ylaamsch nationalisten
en 3 rexisten. De partijemrerhouding is
precies dezelfde als in 1936.
Voorzorgsmaatregelen.
De regeering beeft met het oog op de
veiligheid van het land, verschillende maat
regelen van militairen aard getroffen.
De oproepingen, die in verband hiermede
noodzakelijk waren, hebben slechts betrek
king op zekere speciale eenheden.
Ex-koningin Geraldine van Albanië
buiten gevaar.
Reuter meldt uit Athene:
Volgens de laatste berichten uit Larissa
is koningin Geraldine van Albalnië thans
huiten gevaar.
Engeland wordt eerst op de
hoogte gesteld. I
Omtrent de gisteren gehouden vergade»
ring van den Fransdhen ministerraad weid
de grootste geheimhouding in acht geno»
men, niet alleen omtrent de militaire maat»
regelen waarover gesproken ie, doch "ook
omtrent de buitenlandsdhe politiek', veT»
moedelijk omdat Daiadier vandaag zijn uit»
éenzetting zal"geven.
De verklaring zal slechts kort zijn en dof
houding van Frankrijk jegens de buitenland»
sche problemen uiteenzettend- Daiadier ver»
meldde, dat de verklaring aan de Britsdha
regeering zal worden bekend gemaakt, al»
vorens zij aan de pers zal worden medc-ge»
deeld. -
De Fransche Tegeering lieeft verder be«
sloten de Tegeeringen van Roemenië en
Brazilië het agrement voor nieuwe diplo»
xnatieke vertegenwoordigers te verzoeken.
Italiaanseh. bericht.
Volgens berichten uit Italiaansche bron
zal Spanje zich binnenkort uit den
Volkenbond terugtrekken. In een
telegram, dat uit Parijs gedateerd
wordt, schrijft de Giornale dTtalia:
„Het bericht is nog niet gepubliceerd,
doch xvij meenen het hier ie kunnen
geven: Spanje zal zich binnenkort
uit de Volkenbond terugtrekken, het
geen nog beter de gevoelens en richt
lijnen van het nationale Spanje zal
verduidelijken".
Ook Uruguay wil den Volkenbond
verlaten.
Havas meldt uit Montevideo:
Een aantal Senatoren heeft een ontwerp)
ingediend, waarin zij voorstellen, dat Urn»
guav uit den Volkenbond zal treden.
Streng optreden tegen ondergrondsehe
aetii'iteit van Duïtsehers. 'I
De Poolschc autoriteiten schijnen aan
de plaatselijke "overheden order te hebben
gegeven, alle ondergrondsehe activiteit van
de Duitsche elementen in Polen te onder-
drukken.
Zoo heeft de rechtbank te Lodz twintigj
personen tot een boete van 20 zloty ver»
oordeeld, wegens het dragen van unifor»
men, o.a. van de traditioneele witte knie
kousen, tijdens een bijeenkomst van een
Duitsche groep. Voorts zullen binnenkort
voor de rechtbank te Gniezno twintig meis
jes terecht moeten staan, omdat zij clan»
destien een plaatselijke afdeeiiog hadden'
opgericht van den bond van Duitsche meis
jes, die in Polen verboden is.
Het aantal slachtoffers van den
burgeroorlog. j
In Spaanscbe religieuze kringen te Ro
me wordt vernomen, dat volgens, de eerste
opgaven omstreeks 400.000 relig'ieusen ea
leeklen het sladhtoffer zijn geworden van
den burgeroorlog in Spanje.
Een bejaarde dievegge. i
Gisteren heeft de Amsterdamscho poli
tie een ongeveer zeventigjarige vrouw, dio
zich aan diefstal had schuldig gemaakt*
gearresteerd en ingesloten.
Eenigen tijd geleden had zij zich een|
obligatie van de slad Amsterdam ter waar
de van 500 gulden toegeëigend. Dit stuk
had zij bij een bank beleend. Eemige da
gen geleden werd dit stuk als gestolen
herkend en zoo kon gistermorgen de vtouwi
opgespoord en gearresteerd worden. Zij
had op het stuk een bedrag van f 425
ontvangen.
Ontploffing eisebt veertien dooden, I
Tengevolge van een ontploffing vau steen-
koolstof te SaksenAltenburg (Djuitsch-
land) zijn 14 menschen om het leven go»
komen en talrijke gewond.
