THEE
EERSTE BLAD.
Het èerste antwoord van de as
Vrijdag 21 April 1939
buitenland
De Britseh-Turksehe besprekingen
92ste, Jaargang.
141 (HOEK KORTE HAVEN)
Te!. No. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 5311.
De rede van Mussolini in de Vereenigde
Staten vrij ongunstig ontvangen. De ver
wachtingen omtrent het antwoord van Hitier.
De reactie van de as op
Roosevelts boodschap
De strijd in China
Vereenigde Staten
Lindbergh bij Roosevelt
Roemenië
Frankrijk
cieejE^conomische
maatregelen
Duitschland
Koopt vandaag nog 'n pakje
Engeland
Spanje
BINNENLAND
DttXtt couiiuii ,ei„*.l«yat mcluiv-^,
toidcring van Zou- nn rceeUiagcn
ïrijs per :warus.l f 2.—: franco per peet
$.50 Prijs per week 15 ets. Afzon
derlijke mummers 1 ets. Abonnementen
worden dagelijks aangenomen.
AdTertentiën Toor het eerstvolgend num
mer moeten vóór .elf aur aan fiet Bnrean
besorgd rijn, 's Zaterdags vóór om.
Sen bepaalde plast.: ran ïdvertcnt-.dn
wordt niet gewaarborgd.
300 fy lijnen).
BUREAU LANGE HAVEiie
Prijs dtrr AÉTcrienlitu van 1b rrjjpls i 1 53$
AAóPi iedere regel Meer l 0-uü, in bet Zatt rdagnummer
JLJLlül regel» T i$Q, iedere regel meer f 0.35
Reclames fffTÓ per regel. IncassoLostenSeta
postkwtanties 15 ctR. Taneven ran advertenüëo
bij abonnement zijn aan bel Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Klejn*
Ad verten tién opgenomen tO.50 t/m. 15 moor
den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer
5 cent tot een maximum van 30 woorden,
's Woensdags: K1 eme Advertentiën tot25woor-
den f (L25, mits vóór Dinsdagavond G uur aan bet
Bureau bezorgd.
*s Zaterdags' Kleine Advertentiën 11.00, Indien
niet vóór Vrijdagavond 6 tiur bezorgd.
Reuter meldt uit Washington:
Een ambtenaar van het Amerikaan-
echo ministerie van buitenlandsche za
ken heeft als zijn meening te kennen
gegeven dat verklaring, waarin Mus-
rolini de voorstellen van Roosevelt
verwierp, hoewel zij teleurstellend is,
toch wellicht ruimte heeft gelaten voor
samenwerking. Indien Roosevelt nieu
we voorstellen zou willen doen voor
een regeling van de moeilijkheden door
middel van een conferentie, zou hij
- daarvoor misschien een grondslag kun
nen vinden in het feit, dat er eenige
aanwijzingen zijn voor de vreedzame
bedoelingen van het antwoord tan
Mussolini.
Men heeft in het bizonder opgemerkt,
at Mussolini het denkbeeld van conferen
ces niet geheel en al heeft verworpen,
hoewe1 hij de waarde van uitgebreide con
ferenties verkleinde. Roosevelt heelt niet
gedacht aan een wereldconferentie van alle
drie mogelijke onderwerpen: economische
en politieke vraagstukken. De grootste.con
ferentie zou zich met de economische
vraagstukken moeten bezig houden, de ont
wapeningsbesprekingen zouden beperkt
worden tot de gewapende landen, terwijl
een politieke conferentie slechts bedoeld
zou zijn voor de Europeesche landen, die
daarbij onmiddellijk betrokken zijn.
Ambtenaren van het departement ver
wachten, dat het antwoord van Hitter zal
verwijzen naar 4e antwoorden, die dan
waarschijnlijk van de Balkanstaten ontvan
gen zullen zijn op de vraag, die, zegt
men, Hitler hun gesteld heeft» n.1. of zfj
zich door Duitschland bedreigd voelen.
Terwijl van officieele Amerikaansche
zijde reserve in acht wordt genomen na
de redevoering van Mussolini veroordee-
len de dagbladen en het publiek m die
Vereenigde Staten zonder omzichtigheid!
„het antwoord op de boodschap van Roo
sevelt", dat zij voorstellen als een „een
voudige verwerping van den oproep van
den president".
Diplomatieke kringen loonen weinig ver-
Tassing over het antwoord van Mussolini,
aangezien zij er zich rekenschap van
gaven, dat het antwoord' geen categorisch
„ja" of „neen" kon zijn, en dat de taal
der dictatoren, zelfs wanneer zij verzoe
ningsgezind is, heftig moet zijn ten be
hoeve van hun openbare meening.
Het publiek is echter strenger en aan
vaaidt minder kalm de criliek van den
Duce:
Men merkt op, dat Mussolini weigert
vrede te beloven voor welk tijdperk ook:
Wanneer dus de Duce geen ander ant
woord langs diplomatieken wee zendt, zal
hij voor de Amerikanen „verdacht" blij
ven en in staat om een oorlog to pro.o
ceeren. Van constructief standpunt zoeken
de Amerikaansche diplomaten vergeefs in
de rede van Mussolini naar aanwijzingen,
die een bespreking zouden kunnen verge
makkelijken op grondslag van de presiden-
tieele boodschap: Men is van meening,
dat de Italiaansche eischen nog steeds niet
verduidelijkt zijn, terwijl de wel verduide
lijkte eischen zonder aanvaardbare rechts
basis zijn voor de belanghebbenden.
De eenige hoop op kalmeering is dus,
dat Mussolini zich niet tevreden zal stel
len met deze enkele rodevoering en dat
hij langs diplomatieken weg een antwoord
aan Roosevelt zal zenden.
.tenslotte gelooft men in Washington,
dat de - redevoering van het Kapitool ten
doel heeft de reacties van de Yereenigdie
Staten eh de andere landen aan het licht
te doen treden, alvorens eventueel e latere
nota's verzonden worden.
Ten aanzien van de rede schrijft de
„New York Times", dat deze een teeken
is voor de overheerschende positie van Hit-
Ier in de „as".
Het is duidelijk, dat Mussolini het aan
zijn as-genoot overlaat officieel te antwoor
den op de boodschap van Roosevelt".
De Duitsrlie indruk van Mus
solini's rede.
In welingelichte Beilijnscfio kringen zegt
men, dat de rede van Mussolini een eersle
en algemeen antwoord der spilmogendbe-
den op de boodschap van Roosevelt belee-
ktent. Men voegt hieraan toe, dat Hitler op
28 April de boodschap omstandig en punt
voor punt zal beantwoorden.
Men krijgt meer en meer den indruk,
dat Hitier een lang requisitoir zal
houden tegen „het egoïsme en fartze-
isme" der democratische mogendtheden
en tegen het verdrag van Versailles
en een opsomming zal geven van
de verschillend© voorstellen, welke
Duitschland voor een rechtvaardigen
vrede gedaan zou hebben en die ver
worpen zouden zijn.
Volgens te Parijs ontvangen berichten be
reidt Berlijn het antwoord voor op de bowl-
schap van Roosevelt.
Volgens dezelfde inlichtingen zou de
rfjksregeering door tusschenkomst van haar
diplomatieke vertegenwoordigers bij de mi
nisteries van buitenlandsche zaken der
kleine landen ,door Roosevelt in zijn bood-
schap opgesomd, hebben laten informoeren
of zij hun onafhankelijkheid bedreigd ach
ten door het rijik en of zij bij Roosevelt
een beroep om interventie hadden gedaan.
De Britsche pers ever de rede
van Mussolini.
De Britsche pers begroet in de rede,
welke de Duce gisteren heeft gehouden,
zijn verlangen naar vrede, dodh men te-
treurt, dat hij geen garanties heeft gegeven.
De „Daily Telegraph" sdVijft, dat het
dwaas zou zijn, te verwachten, dat Musso
lini zou bieten met de as Rome-Berlijn,
doch de besluiteloosheid, welke hij 'beeft
getoond inzake de mogelijkheid van oen
officieel Italiaansch antwoord aan Roose
velt, -was een duidelijke' aanduiding, dat
dé 'Italiaansche diplomatie "op ,tet oogen-
bhk wacht op een besluit, dat piet te
Rome, dódh te Berlijn wordt genomen.
Men idan niet zeggen, dat de rede van Mus
solini uitgaat boven de Italiaansche com
mentaren op de boodschap van Roosevelt.
De „Times" levert geen redactioneel com
mentaar, doch de Romeinsdhe correspon
dent van het blad meikt op, dat het een
opluchting was, Mussolini zulke vredelie
vende taal te hooren spreken, <ioct!i Mus
solini heeft vergeten te verklaren, waarom
1.250.000 Italianen zijn gemobiliseerd.
De „News Chronicle" schrijft, dat hoe
wel de Duce van vrede sprak, hij geen
garantie heeft aangeboden. Het zou der
halve voor de democratische landen een
fatale fout zijn teveel aandacht (e schenken
aan de woorden van den Duce.
De „Daily Mail" schrijft, dat dc verze
kering van den Duce, dat Italië en Duitsch
land aan een vrede werken, niet overtui
gend1 zal zijn, zoolang de as mogendheden
hun madhts-politiek niet opgeven en be
wijzen, dat zij verlangen goede buren te
zijn
Mussolini's rede maakt in Enge
land goeden indruk.
l>e gisteren door Mussolini gehouden
rede is in Britsche politieke leringen met
een zekere voldoening ontvangen.
Hoewel, zoo verklaart men, Mussolini
niets gezegd heeft omtrent de wijze, waar
op de asinogendheden op die boodschap
van Roosevelt willen antwoorden, kan
toch opgemerkt worden, dat hij er prijs
op stelde, nogmaals uiting te geven aan
den vredeswil van Italië en Duitschland.
Van do middagbladen levert alleen de
Star commentaar op de red'e. Hoewel het
toegeeft, dat de loon van den Duco gema
tigd was, is liet liberale orgaan van oor
deel, dat de rede „ons moet aanmoedigen,
onze nieuwe politiek voort te zetten, om
dat zij bewijst, dat alleen kracht de dicta
toren zal tegenhouden."
Znid-Sjavië en Bulgarije blij
ven builen het agressiekamp.
De diplomatieke correspondent van
Reuter schrijft, dat het overleg tus-
schen Groot-Britlannië en Turkije wordt
voortgezet. De berichten, dat zij ge-
eindigt zouden zijn, schijnen niet nauw
keurig te zijn.
Het verluidt, dat een duidelijk be
grip is verkregen van de houding van
Tuikije,- in het bizonder ten aanzien
van zijn belangen op den Balkan. De
besprekingen met Moskou gaan voort.
Het verluidt ,dat het jongste contact
van den Roemeensdben minister van
Iraitenlandsche zaten met Beek nut-
tige resultaten heeft- opgeleverd.
Zuid-SJavië en Bulgarije schijnen niet
geneigd te zijn zich hij liet k'amp aan
te sluiten.
De „Times" schrijft, dat het nog te
vroeg is om de bizonderheden \an de
besprekingen tusscfaen Engeland, de Sovjet
Unie en Turkije te onthullen, doch men
weet. dat zij op bevredigende wijze ver-
loopen. Gisteren heeft reeds een Turksch
blad gemeld, dat de besprekingen tus-
scleVt de Britsche 'en ïurksche regeering
lot een bevredigend einde waren gekomen.
Dp Whitehall aarzelt reen nog zoover te
gaan, doch men is voldaan over het nieu
we newijs van de overeenstemming tus«chen
beide landen m hun gemeenschappelijke
wil het hoofd te bieden aan een aan
valler.
Koeling neg in huiden der
Chineezen?
Reuter meldt uit Tsjoeagkmg:
Volgens Chineesche militaire berichten
zou Koeling nog steeds in handen der Chi-
neezen zijn. 1
De toestaad aan de kust bij
Foetsjau treer gespannen.
De toestand aan de kust bij Foetsjau
(provincie Foekien, Zuid-China) is op
nieuw gespannen, daar een Japansche krui
ser en twee torpedojagers ter hoogte van
Foetsjau zijn aangekomen, terwijl -.Tapan-
jrriie bombardeurs en jagers in actie zijn
geweest.
Te Kneiling wordt officieel medege
deeld, dat de vorige maand 333 Japansche
vliegtuigen 19 districten van K wan toen g
hebben gebombardeerd. Zij hebten 645
bommen uitgestrooid. 94 burgers werden
gedood, 195 gewond, terwijl 954 huizen
werden vernield.
Steenkolenmijn vernield.
Chineesche gewapende benden hebben de
steenkolenmijn van Toli, veertig kilometer
len Zuidwesten van Peking, geheel ver
nield. Van betrouwbare buitenlandsche
zBctc wordt medegedeeld1, dat de Chinee-
zen de mijnen op het Japansche garnizoen
1 ïebben veroverd en" zoolang hebben we
ten vast te houden,*o£t zij alle schachten
door ontplofifujgj, koridemó vernielen. -
De Japanneezeo beblxan het afgpioopen
laar een aanzienlijke hoeveelheid steen
kool uit deze mijnen weten te winnen.
m .mi
Hij pleit voor versterking der
luchtmacht.
Lindbergh heeft een bespreking met Roo-
scvel gehad, Hij wilde zich niet uitlaten
over het onderwerp der conferentie.
Na de conferentie is kolonel Lindbergh
gehoord door de technische luchtvaartcom
missie, waarin deskundigen van militaire
en burgcrluchtvloot, leger en vloot zitting
hebben Een communiqué werd niet uit
gegeven, doch men veronderstelt, dat Lind
bergh heeft aangedrongen op technische
verbetering van de luchtvaart in de Ver
eenigde Staten. Hij zou er op aangedron
gen hebten de wetenschappelijke onder
zoekingen op luchtvaartgebied krachtiger
ter hand te nemen, aangezien het in ge
val van nood gemakkelijk is het vervaar
digen van vliegtuigen te versnellen, doch
het zou dan te laat zijn ook te pogen
de bestaande typen te verteleren.
Lindbergh zal een bezoek brengen aan
hel centrum voor wetenschappelijk onder
zoek op luchtvaartgebied Lanleyfield, het
centrum voor de proefvluchten met leger
vliegtuigen Wrightfield en aan de fabriek
voor marine-vliegtuigen te Philadelphia.
De vloot naar den Stillen
Oceaan.
Een groot gedeelte der Amerikaansche
vlooi is vanochtend uit Virginië vertrok
ken om zich naar haar basis in den Stil
len Oceaan te begeven.
Waarschijnlijk zal deze vloot over vijf
of ze« dagen het Panamakanaal passeeren.
Men weet, dat het departement van staat
op 15 April om nog niet vastgestelde re
denen het tevoren aangekondigde plan
heeft afgelast zich na de groote manoeu
vres, welke in de laatste weken in de Car
raibische zee zijn gehouden, naar New-
Yorl: te hegeven.
Koning Carol zou bezoek aan prins Paul
hebben uitgesteld.
Reuter meldt uit Boekarest:
Men meent te weten, dat koning Carol
voor het oogenblik afgezien heeft van(
zijn bezoek aan prins Paul van Joegoslavië
op aandringen van invloedrijke kringen,
die erop hebben gewezen, dat, zoolang
de positie van Zuid-Slavië niet duidelijker1
-is omlijnd, het bezoek geen doel zou heb
ben. 1 i
Morgen vertrekt een uit drie personen
bestaande Roemeensche commissie naai1
Berlijn, teneinde met de betrokken Diiit-
sclie regceringsdcpartementen de wijze van
uitvoering van het onlangs geteekeude
Duitsch-Roemeensche handelsverdrag te
hespreken.
Defensie, maakt offers noodza-
jfe. kdijte Maatregelen zullen van
wijde strekking zijn.
De Fiansche ministerraad is voor he-
denm g 4 uur voor belangrijke te-
sprek.jlt» bijeengeroepen. In deze ver
zuilen talrijke gewichtige de
ft president der republiek' ter
worden, voorgelegj.
nt ioMweten, dat de finan-
cieele en economische maatregelen
waartoe hedgen besloten zal worden,
in strekking en doeltreffendheid alles
zullen overtreffen, wat tot dusverre op
dit gebied is ondernomen.
In gezaghebbende kringen bewaait
men een volkomen stilzwijgen. Men
weet wel, dat de maatregelen den
omvang zullen hebben, die door de
nationale defefnsie gebiedend woidt
opgelegd en het land in staat zullen
stellen de door de omstandigheden ge-
eischte inspanning aan de wapening
te wijden.
In zijn radio-rede zal Reynaud, mar
men gelooft, met klem betoogen, dat
de offers, die het land voor zijn ver
dediging moet getroosten, onvermijde
lijk zijn. Hij zal verder een beroep doen
op de vaderlandsliefde en het plidkts-
besef van alle Franschea.
De nieuwe wetsdecieten zullen zon
der twijfel reeds Zaterdag in het Staats
blad verschijnen.
De groote parade te Berlijn.
De parade, die gistermiddag, ter gelegen
heid van den verjaardag van Hitler, is ge
houden, werd bijgewoond door een groot
aantal diplomaten en buitenlandsche de
legaties. Zij werd geopend door een pa-
radevluclit van een opleidingsdivisie der
luchtmacht, waarna het oorbijtrekken van
den kabinetsbijeenkomst is men hierom
trent niet tot een besluit gekomen.
Volgens het blad -was men gisterav on fi
rn politieke en militaire kringen algemeen
van oorceel, dat Churchill het meest oor
deze functie in aanmerking komt. In wel
ingelichte kringen nam men aan, dat Cham
berlain hem nog voor het emde dezeij
week zou vragen dit ambt te aanvaarden.
Instelling van een ministerie voor dr
voorraden.
Chamterlain lieefl in het Lagerhuis
medegedeeld, dat een ministerie voor d©
oorraden wordt ingesteld. Burgin, de te
genwoordige minister van verkeer, zal mi
nister van het nieuwe departement wor
den. i
Het departement zal zich, naar Cliam-
beilain nog verklaarde, bezighouden mot
de vraagstukken betreffende de voorzie
ning van het leger en ook de verantwoor
delijkheid op zicli nemen v oor liet* op
slaan van reservevoorraden van belang
rijke metalen en andere grondstoffen, die
in verliand met het defensieprogramtnaj
noodig zijn.
Britsche oorlogsbodems naar Gibraltai.
Het Britsche slagschip Ramillies is met
drie torpedojagers en een onderzeeboot v au
Malta naar Gibraltar vertrokken. Reutor
verneemt te Londen, dat de Ramillies, di©
in Februari opnieuw in dienst is gesteld',
naar Gibraltar wordt gezonden om haar
oefenprogramma af te werken. De iet
andere schepen zullen tezamen met de
Ramillies oefeningen houden. Het betreft
hier, naar men verklaart, een normale ver
plaatsing, waartoe reeds eenigen tijd ge
leden besloten was.
De campagne voor de nationale verdediging.
Terwijl de Europeesche hoofdsteden vol
diplomatieke bedrijvigheid zijn, maakt men
de troepen van land-, zee- en luchtmacht 1 in Groot. Britlannïe snel voortgang met
volgde. Voor het eerst defileerde thans Ide campagne voor de nationale verdediging.
eek een aideeling van -een regiment val
schermjagers. Dé artillerie toonde bij-deze
parade alle kalibers.
Anfj-semief/srJie mUpmUingen
in Slow akije.
De verjaardag van Hitler heeft gediend
tot sein voor anti-semiotische uitspattin
gen in geheel Slowakije.
Te Bratislava waren opschriften aange
bracht, zooals „Leve Hitler", „Weg met
de Joden". De muren der synagoge waren
teklalkt. Er stond opgeschreven „Wij zijn
Joden en vrij zijn toch nog hier".
Ka het invallen van de duisternis reden
manschappen van de IL'inkia in van Joden
opgeëischte automobielen langs de koffie
huizen. Zij sommeerden de Joden deze in
richtingen direct te verlaten.
Onder het voorwendsel, dat deze hevelen
niet direct werden opgevolgd, werden ver
scheidene Joden door leden der Hl inka-
garde geslagen.
Verscheidene personen moesten naar het
ziekenhuis worden overgebracht.
I Te Tmava, aldus vervolgt Havas, hebten
leden der Hlinhagarde eliio gekteede da
mes gedwongen de auto's schoon te ma
ken, welke haar vroeger toebehoorden. Te
Piestany weiden twee oude Joden gedwon
gen een bord te dragen, waarop een carica-
tuur stond, met a's bijschrift „de schimmel,
die in Slowakije woekert", Sano Mach
zal hem reinigen". De oude mannen werdein
vervolgens op een plein aan dë bespottin
gen van voorbijgangeis blootgesteld,
Clinrchill leider van een ministerie voor
de munitie.
De politieke correspondent van do Daily
Telegraph acht het niet langer twijfelach
tig, dat een ministerie voor de munitie
Het ministerie van oorlog heeft gisteren
twee voorstellen inzake legerhervorming
ingediend j
Op grond van het eerste wordt de mi-
Iitane dienst in het buitenland van eem
periode van zes tot een van vier jaar
teruggebracht, terwij! het tweede reservisten
de. gelegenheid verschaft dienst te nemen.
Naar schatting hebben zicli in de eerst©
helft van April tusschen do 20,000 en
30.000 recrutcn aangemeld voor het terri
toriale le"er, hetgeen een record voor vre
destijd eteekent.
Uitstel van het défilé te Madrid?
Itai aansche bladen publiceeren een be
richt uit Burgos, volgens hetwelk de over-
winningspsarade, die eerst tot 15 Mei waa
uitgesteld, thans tot 30 Mei zou worden!
uitgesteld.
Aanhoudingen van auto's op den weg.
De minister van justtiie heeft op ver
zoek van den A.N.W B. tot de procureurs
generaal, tungeereud directeuren van po
litie, er-n schrijven gericht, waarin nog
maals de aandacht wordt gevestigd op
de noodzaak dat de controleerende politie
ambtenaren, wanneer zij er toe overgaan
op verkeerswegen een voertuig aan te
houden, een zoodanige plaats dienen t©
kiezen, dat het den bestunrder van het!
voertuig mogelijk is opzij te gaan en den
rijweg vrij te laten voor het achter liera
komende verkeer.
Hieraan wordt toegevoegd dat, hoewel
deze handelwijze in de eerste ptaats des
nachts van belang is, ook overdag daar
mede re toning dient te worden gehou
den.
De veiligheid op den weg, welke hij
onoordeelkundige aanhouding van motor-
zal worden ingesteld. Hiervan zou mede- rijtuigen meermalen in gevaar gebracht
zlonlirvr» wt/vW/IaiV Crj-v/11 Hl U ACVll ©O fïl/V «VtW 1 t V "l t i -ï -
deeling worden gedaan, zoodra de pre
mier besloten heeft, wie tot minister moet
worden benoemd. In de gisteren gebou
weed, zal ongetwijfeld door de door den
miniser gegeven trichtlijnea in hoog©
mat® worden bevorderd.
.Het Kantsalet" heeft aan het Rijksmuseum Ie Amsterdam een!®»
fraaie stukken naaldkant geschonken, o.a. een coiffure van Fransen®
Argenfella, dateerend uit omstreeks 1680
