Engeland laat haar heiligste
tradities los
Laatste Nieuws
*.-:' mhZ&t/b&'JL
Onverwachte garanties en invoering van den
dienstplicht. De vroegere verzekeringen van
den minister-president.
Verwachting
„Kameraden van de straat"
„Zevende Hemel"
„Havenkwartier"
Huiszoekingen op grooten schaal
Motorfiets verongelukt
BUITENLAND
Antwoord op Hitler's rede
Filmnieuws
Kerk en School
Godsdienstige Samenkomsten
„Blokkade"
Gemengd Nieuws
7^7 rc -tv /AU, fj,
V-ffc? A*4"1
t «ii.%r*&AfA4 v
&*~<*ȣ"cjijiJL
N* «Ie oefeningen op do Noordzee ia tegenwoordigheid van H.M. de Koningin en J5.K.H. Pms Bernbard, arm eerde het
vioot-eskader gistermiddag te Rotterdam. Op den voorgrond een gedeelte van den kruiser Hr. Ms. Sumatra; op den aehter-
grond Hr. Ms. Tromp.
Het eerste wat de buitcnlandsche bezoe
ker aan Engeland ziet, zijn de spreekwoor
delijke krijtrotsen, van Dover. Zou hij edhier
in de maand April 1939 in Engeland ko
men, en zou hij ondeitbevig zijn aan intel
ligente hallucinaties, dan zou hiij zeer goed
een oogenhlik kunnen meenen op die krijt
rotsen een groot bord gespijkerd te zien
met in schreeuwende letters de volgende
woorden: „Uitverkoop van tradities. Mes
moet weg!" Want nooit heeft een land
in enkele weken tijds zooveel van zijn
oudste en heiligste tradities overboord' ge
gooid als Engeland sinds de verkrachting
van Tsjecho-SIowakije heeft gedaan.
Voor den buitenlander die in Engeland
woont, is-het een verbluffend schouw
spel, zoo zeer dat hij zidh soms in Iden
arm moet knijpen om zidh af te vragen of
hij niet droomt wanneer hij ziet hoe tra
ditie na traditie opzij wordt gezet. Jaren
lang is het hem ingeprent, dat Engeland
nooit militaire verplichtingen ten Oosten
van den Rijn op zich kon nemen. Telkens
weer hebben zijn Engelsdhe vrienden hem
uitgelegd, dat hun volk wars was van alle
automatisch in werking tredende bijstands-
ven,, lichtingen op het vaste land' van Eu
ropa, Engeland, zoo herhaalde men tot
verve'ons toe, had altijd geweigerd' en zon
altiju blijven weigeren zijn gedragslijn ,in
Jiypoli etisdhe gevallen van tevoren vast
•te leggen. Engeland had' eeuwenlang liet
principe gehuldigd en zou het princape bTif-
ven b uldigen, dat bet rijn houding van ge-
val tot gevail moest bepalen. Zelfs aan
Frankrijk had' het immers nooit een auto-
matiscihe garantie gegeven. Op alle tegen
werpingen, dat deze opportunistische hou
ding torih envermSjd olijk groote gevaren
in zich moest dragen, en dat da weigering
van tevoren duidelijk te maken hoe men
in hepaa'de gevallen zou optreden de dyna
mische staten eïecfhts in hun agressief op
treden zou aanmoedigen, kregen de buiten
landers steeds weer te hooren,,dlai jhlet nu
eenmaal de traditioneel© Engelsdhe poli
tiek was^ en daarmee basta. Geen wonder
daarom dat hij zidh de oogen van verba
zing. uitwreef toen Engeland enkele .weken,
geleden plotseling links en rechts automa
tische garanties en Oost-Europa begon1"uit
te d'eelen. Nog verbluffeader was, dat deze
revolutionaire wijziging ih het Engelsclh
.beleid werd uitgevoerd door dezelfde're
geering en dezelfde mannen, die nog geen.
zes maanden geleden hoonemd' gelachen
zouden hebben als roem hun gevnaiagd had1
een land als Polen, Griekenland of Roe
menië te garaadeeren.
Jn. verleden tevens is een radicale
Wijziging in het landsbeleid steeds bet ge-
volg geweest van, en gepiaaid' gegaan, met,
bet aftreden van de regeering wier beleid
onhoudbaar was gebleken. Ook dat was
een Engelsehe traditie, en ook deze tra
ditie is rau overboord gegooid!. Voor het
eerst In zijn parlementaire geschiedenis ziet
Engeland het verbluffende schouwspel van
een regeering wier beleid door do gebeur
tenissen volkomen omver is geworpen, wier
critici door dezelfde gebeurtenissen even
volkomen in het gelp zjjn gesteld, en die
desondanks haar positie beeft kunnen hand
haven, en daarenboven ook de triomfee*
rende critici, zooals Winston Ckurdüll, nog
steeds hij herverdeeling van baar portfolio's
en de benoeming van een minister van
voorziening ongestrafd voorbij bunnen gaan.
Het zijn alle dingen die de toekomstige
geschiedschrijver van deze merkwaardige
weken stof tot veel commentaar zullen
geven.
Twee maanden geleden en nu.
Het is echter niet alleen op bet gebied
van d'e buitenlandsche politiek, maar ook
in het buiteniandsdh domein, dat de oudste
en. heiligste tradities met de voeten ge
treden worden. Wie had twee maanden
geieden kunnen gelooven dal Engeland in
vredestijd militaire, dienstplicht in zou
voeren? Wie had1 bet zelfs op 29 Maart
nog kunnen gelooven, toen de premier zijn
verzekering bevestigd', dat zijn regeering
in vredestijd geen dienstplicht in zou
voeren.
Militaire dienstplicht was immers
evenals het aanvaarden van automatische
verplichtingen op het vasteland „no-Em
geisch". Engeland had er zich immers van.
oudsher op beroemd' dat het, in* tegeu-
steilling met de vastelandsche democra
tieën zijn landsverdediging aan een leger
van vrijwilligers kon overlaten. Het was
daar trotsch op, vergetend' dat het zijn
vrijwilligers stelsel niet zoo zeer te danken
bad aan de vrijheidszin van de Engelsch-
man waarop het zoo gaarne prat gaat, als
wel aan zijn insulaire positie welke het
tot voor kort mogelijk maakte d'e lands
verdediging grootendeels aan de vloot
over te laten. Verplichte dienst, zei de
premier nog geen zes maanden geleden,
is on-democratisdh, en kwam daarom voor
Engeland niet in aanmerking. Het was een
uitspraak- die .de Franschman, Nederlan
der, Belg of een van dte andere vaste
lands-democraten fantastisch in de ooren
geklonken mag hebben, maar die door do
gemiddelde Engelschman in de herfst van
het vorige jaar nog als vanzelfsprekend
werd aanvaard'. En ziet, nu is plotseling
ook dit historisch axioma overboord ge
gooid. Weel erom is hetHitler geweest
die Engeland-gedwongen heeft een oude
en "heilige' traditie te liquideeren. Het is
alsbf de film der geschiedenis plotseling
versneld is geworden, alsof de langzame
evolutionaire ontwikkeling van Enge-
iahd's bnitèrilandsch én binnenlandsch be
leid door de dwang der revolutionaire
gebeurtenissen op het vasteland een harde
dmv vooruit heeft 'gekregen.
het geval geweest met de aanstelling van
een minister voor ammunitie-voorziening,
en met de invoering van de algemeen©
dienstplicht. In beide gevallen beeft de
pers zoo krachtig, en vaak zelfs dreigend,
op handelen aangedrongen, dat de regee
ring tenslotte heeft moeten toegeven. Het
werpt een treffend zij het dan ook
niet in alle opzichten gunstig licht
op het funetioneeren van de democratie.
Verheugend is zeker dat een uit zulke
dictatoriale machten bestaande regeering
als het Engelsehe kabinet voor de druk
der publieke opinie heeft moeten wijkon.
Minder verheugend' is, dat deze regeering
zoo betrekkelijk weinig van het leider
schap heeft getoond da| elke democratie
noodig heeft om goed te funetioneeren,
en daardoor veel kostbare tijd verloren
heeft laten gaqn. Dat is een terecht ver
wijt wat Chamberlain en de zijnen dan
ook de laatste tijd van verschillende kan
ten te hooren hebben geinregen.
Landen, 27 April 1939.
Medegedee door bet K.N.M.I.
ia De Bilt.
Geldig van hedenavond tot morgenavond
19 uur.
Het geheel© land meest matige, in het
Noorden tijdelijk krachtige Noord Oostelijke
tot Oostelijke wind, zwaar bewolkt tot be
trokken, later wellicht opklarend, kans
op lichte regen, weiwg verandering in tem
peratuur.
Een praatje bij het haard-
vnnr" van president Roosevelt
Washington, 29 April. (Reuter). In ge
woonlijk goed ingelichte klingen verlui it,
dat president Roosevelt op de rede van
Hitier zal antwoorden in een „Praatje bij
het haardvuur", dat door middel van de
radio bekend zal worden gemaakt. Ecu
van de invloedrijke steunpilaren van d<
regeering in het Congres heeft verkla ir
dat, aangezien het antwoord van Hit'c
op de boodschap van Roosevelt voor Rijk-
dag en raJio werd uitgesproken, de pre-i
dent \eimoe lelijk op gelijke wijze ai! .-tel
woorden
Senator Pitliiumu heeft ten aan/ie i i.n
de reJe van Hitier gezegd, dat de/-- trn
wij/ ring brengt m de wereln-toestann.
wa. .door het congres zou vvorie" gein t
af te wijken van de procedure het m
stellen van een nieuwe neutia
geving
K oolasch.
Hedenavond, half 9: Stxaatprediking.
Gebouw Lange Haven öe.
Dinsdagavond, 8 uur. Bijbellezing.
Vergauenng van geloovigen.
Gebouw Harmonie, Nieuw
straat '22.
Zondag, 1Ü uur üretmg des Broods.
12 uur: Rindersamenkomst
6 uur: Evangelieverkondiging.
Stads Evangelisatie Jem cl.
Lange Raven 8.
Zondag, 10 uur: Opbouwingssamen
komst.
12 uur: Zondagsschool
Half 8: Evangelieverkondiging.
Donderdag. 8 uur n.m.Vrouwenvereeni-
ging-
Oud. GertL Gemeente.
Lange Haven 97.
Maandag. 8 uur: Bevestiging cand. \V.
Roos, door ds. G. van Vliet.
Donderdag, 8 uur: Intree ds. W. Roos.
Vrije Ueref, Gemeente.
Gebouw Eendracht.
Vrijdag, half 8: de heer Rustige, Kier
den.
H Mosterdzaadje.
School Dwarsstraat
Zondag. 10 uur: Kinder Zendings? reen
Het Mosterdzaadje
De invloed van de publieke
opinie.
Merkwaardig is ook de rol dio do pu
blieke opinie daarbij heeft gespeeld. Zoo
wel bij de omwenteling van het buiten-
landsch beleid, als hij het invoeren van
de aJgernc-ene dienstplicht, .is het niet zoo
zeer de regeering als wel de publiek©
opinie die de leiding heeft gegeven. Geen
oogenhlik is er sprake van geweest, dat
de regeering het hit tusschen de tanden
heeft genomen en een tegenstribbelend'
volk'achter zich aan heeft getrokken. Veel
eer was het andersom, en is een aarzelende
regeering telkens weer' geweken voor de
dïnk der publieke opinie, zooals die zich
In de pers. kenbaar maakte. Zeker is dit
Ned. Protestantenbond.
Kerk Westvest.
Zondag, half 11: ds. G. J. Sirks, Rem.
pred. te Amsterdam.
7 'uur: Liturgische Jeugddienst, mej. J.
Vorster.
Ned. Herv. Kerk.
Gioot© Kerk, Lange Kerkstraat
Zondag, 10 uur: ds. Broers.
Hall 6: Jeugddienst, ds. J, C. Konings
berger, Amsterdam,
Nieuwe Kerk, Nlenwe
Maasstraat
Zondag, 10 uur: ds. Dè Bel.
5 uur; ds. H. Bout, Deifshavea.
Westerkerk, Westfranke-
landschesira aat
Zondag, 10 uur: ds. Bokma.
5 uur; dr. Swart.
Vereenigiagslokaal,
Zondag 10 uur Jeugdkerk, do heer
L. Koornneef.
Wgklokaal Gorzen.
Zoriuag, 10 uur: de heer A. C. Leeuwis.
Gebouw Irene.
Zondag, 10 uur: Kindersamenkomsf, mej.
L. v. d. Ende.
Gerei. Kerk. r
Oosterkerk."
Zondag, 10 uur rids. Vonk:
5 uur: ds. De Graaf.
Hlantagekerk.
Zop'teg, 10 uur: ds. v. d. -Meulen.
5 uuri "ds. Vonk".
Juliaaakerk.
Zondag, 10 uur: ds. De Graaf.
5 uur: ds. v. d, Meulen.
Evaag, Lutli. Gem,
Lange,, Nieuwstraat.
Zondag,- 10 uur: ds. Schmidt.
Chr. Geref, Kerk.
Zondag, 10 en 5 uur: ds. Zwier.
Ned. Herv. Evangelisatie.
Gebouw Eendracht
Zonoag, 10 eu 5suur: de heer H. Zagt,
G.O. te 's-Gravenhage.
Leger des Oeils.
Laage Hareo 2?.
Zondag, 7 uur. Bidstond.
10 uur: Heiligingsdienst,
3.45 uur. Openluohtsamenkomst in bet
Sterrehoscb.
8 uurVerlossingssamenkomst.
Spreker de heer. Piehal, uit België.
Dinsdag, half 8: Huldigingssamenkomst
Gebouw Eendracht. Leider majoor J. Smael.
Kerk van Jezus Christus van de Heiligen
der laatste dagen..
Gebouw- Lange Haven 69.
Zondag, 10 our; Zondagsschool
6 uur: Samenkomst
Hersteld Apost. Gemeente.
Stadboudern'laan 26.
Zondag, ball 10 en 4-uur* Dienst,
i" Geref. Evanr, Geulscie.
Goereescnektraat 1.
Donderdagavond, 8 uur: Samenkomst.
Capitol en City.
Wal'ace Beery krijgt in „Kameraden van.
de straat" volop gelegenheid' zijn spelers
kwaliteiten te toon en in de rol van landt-
looper-veearts, de man met de nonchalante
houding, de ruwe woorden; maar in we
zen een goedige, behulpzame kerel.
Deze zwerver, Tom Terry, brengt geluk
in het leven van een jongen lotgenoot, Mi
chael, een jockey, die zeer gedesillusio
neerd is, wanneer hij tot de ontdekking
komt, dat zijn paard een gezwel aan een
der aehterpooten heeft en dus niet aan
de wedrennen zal kunnen deelnemen.
Zijn oudere kameraad voert een opera
tie uit, die het mogelijk maakt, dat het
genezen paard in den wedstrijd mee kan
loopen.
Michael heeft bij een oefenwedstrijd de
aandacht op zich gevestigd; en krijgt gel-
delijken steun van een rijke familie.
De gelukkige afloop van do rao© maakt
het mogelijk, dat Michael de studie voor
veearts kan gaan volgen en Tom een ver
mindering van gevangenisstraf verkrijgt.
Mickey Rooney speelt de rol van jockey
en boeit voortdurend door zijn natuurlijk
spel.
Lunièra
De film, welke deze week in Lumière
wordt vertoond1, komt eigenlijk te Iaat.
Zij behandelt een episode uit den Spaan-
schen burgeroorlog en als do jongo Spaan-
sche officier Marco aan het slot van de
film zich rechtstreeks tot de toeschouwers
richt en hen toeschreeuwt, dat dit geen
oorlog is, maar moord, dan i3 het effect
tevoren reeds gedoemd om verloren te
gaan, want de moord is reeds begaan, de
oorlog is uit!
Suggestief echter blijven sommige boei
den toch. Als de spionne Norma in het
kustplaatsje Gastel mare ronddwaalt, nadat
zij een boodschap heeft verzonden, waar
door het verwachte voedsdschip getorpe
deerd zal worden, is haar wandteüng een
smartelijke lijdensweg temidden van een
bijna.uitgehongerde bevolking.
- De luchtaanval, de verwoesting van een
stad, het verzet van de bevolking, bet zijn
alle goed gefilmde scènes geworden, die
ondanks het feit, dat zjj slechts- kwast-
recent zijn, de aandacht sterk boeien.
Be'film geelt geen oplossing, kiest geen
partij, doch wil slechts een aanklacht zijn.
En bevredigt daaromwellicht juist niet
geheel, omdat de aanklacht geen grond
meer heeft. Al is de moord ook duizend
voudig begaan! ,Wij leven Immers zoo
snel!
Henry Fonda speelt de tol van Marco
zeer indringend!, Daartegenover is Made
leine Carroll*"als" de spionne Norma wat
zwak en niet overtuigend.
Overeenkomst tnssehen Groot-ISrittan::i<-
en Roemenië.
Londen, 29 Aj ri(.Reuter'! De Fm ra
cial News" verneemt ,dat een overeenkom-t
tot stand is gekomen tusschen Groo.-l'ii -
tanmë en Roemenie, waarbij Enge'-ml c
orediet van vijf miihoen pon! sterii'g u* -
leent onder export garantievoor het bou
wen van radio-stations in Roemenië r i
een geregelde verbinding met West-Europa
alsmede het financieren van mi'üaïre u t
gaven, welke niet bestemd zijn voor v a
penen en munitie.
Naar vernomen wordt is uit be<' 'g
slechts een eerste begin Het totaal be
drag van de eremeten is nog niet va ge
steld, dodh men venvad'it, dot dit hoog
zal zijn.
Het is waarschijnlijk, da! ook Polen 'oor
de Britsohe regeering gegaian-leeide cred.e-
ten zal krijgen.
Prinses.
In Prinses wordt deze week vertoond
een goede film, „Zevende Hemel", waarin
de bekende Fransche actrice Simone Fi-
mon de hoofdrol vervult
Ginger Rogers speelt in de komische
voor-film „Professor, wat hen je begon
nen".
Scala.
Scala vertoont deze week de bizon'!er
goede Fransahe film „Quai des Brume-
(Haven-kwartier), waarin Jean Gabin, Ma-
cihéJe Morgan en Mid'iel Simon de hoof !-
rollen vervullen.
Voor een verslag van den inhoud mogen
wij verwijzen naar de rubriek sla .'nieuv -
Tien invallen om fe zoeken
naar drukker en vervaardiger
van eea beleedigend plaatwerk.
De justitie te Amsterdam heeft in en
looSp van gistermiddag huiszoekingen oj>
grooten schaal verridht.
Op niet minder dan Uen plaatsen n de
oude zoowel als in de nieuwe stad zijn
invallen gedaan om een uitgebreid en na nu
keurig onderzoek in t© stellen naar eu
vervaardiger en drukker van een plaat, ri.r
beleedigend is voor bet hoofd' van een 11
vrienden staat, DuitscbJand.
De huiszoekingen zijn Ja vallen gang
en over het resultaat konden' wij nog geen
inlichtingen verkrijgen. y
De huiszoekingen staan onder leiding van
vier rediter-ocHnmissarissen en onder lei
ding van het hoofd van het païfcet, den
offfider van justitie^ mr. dï. J. vA. „van
Thleï.
De plaat in kwestie is korten tijd'geleden
verspreid.
Nader vernemen wij nog, dat bij den in
val in het kantoor van de R.S.A P. aan
de Jacob van Lennepkade eenig© diclie's
in beslag zijn genomen. Men zoekt echter
nog naar drukker, verspreider en teeke
naar van de plaat De plaat werd eenige
dagen geleden verspreid in een formaat
van een kwart van do afmeting van een
dagblad. Yapdaag zijn ook huiszoekingen
gedaan te Haarlem, Den Haag en Rotter
dam.
Eén doodey één zwaar gewonde.
Gisteravond om zeven uur is te Lei-
muiden op den nieuwen rijksweg op den
afrit van het viaduct bij den IAsserweg
een motorfiets tengevolge van het l©eg-
loopen van den achterband- verongelukt.
De bestuurder, de ongeveer 35-jarige
heer Hoksbergen uit Baam, Heef bewuste
loos met zware wonden aan het hoofd
liggen, terwijl diens echtgenocte, do duo-
rjjdster op slag wend gedood. De heer H.
bekwam een schedelbasisEraduur. Nadat
dokters uit Nieuw^Vennep en Oude Wetering
de eerst» hulp verleend hadden, Is *t Macht-
offer in zorgwekkenden toestand naar het
WBhelmina Gasthuis te Amsterdam ver
voerd. Het stoffelijk overschot van d»
vrouw, is naar de beiraafjilaals te Hooté»
dorp vervoerd
