AKKERTJE
KOOLHOVEN
VLIEGTUIGEN N.V.
Met een marine eskader óp
de Noordzee
TWEEDE
mm
SCH1EDAMSCHE 'COURANT
STADSNIEUWS
Vroeg buitengaats te IJmuiden. H.M. de
Koningin maakt den tocht mee. Oefeningen
op de NoordzeeSchieten, nevelschermen
en duikbootaanvaiien. Enorme belangstelling
langs den Nieuwen Waterweg.
ZATERDAG 29 APRIL 1939. No..22158.
H.M. de Koningin begeeft ziel te IJmuiden san boord van Hr. - Ms. flottieljeleider
Tromp'' voor den oefentocht op de Noordeee. Rechts: Z.K.H. Prins Bernliard.
Dp sleepboot „Stentor" nam gistermor-j De gastheeren hadden dat kwartiertje
gen aan de Toeristenkade te IJmuiden Ivoor zich zelf gereserveerd; het verdere
een groepje journalisten, persfotografen en'gedeelte van den dag was het geheele
radio-menschen aan boord, om deze naar schip „ter beschikking" van de gasten en
Hr. Ms, Sumatra te brengen,' die een toonden de officieren zoowel als de overige
flink eind buitengaats lag. Het was nog. leden van de bemanning, zich vriendelijke
vroeg; IJmuiden was nog niet vollediggastheeren.
ontwaakt en de landrotten, die een vreug- De rol die Hr. Ms. Sumatra bij de oefe-
digen dag op zee gingen doorbrengen, had; riingen tijdens het opstoomen naar den
den meercndeels toch reeds een treinreis Nieuwen Waterweg vervulde, was grooten
van Hj. uur achter den rugI deels ^ief_
De dag zou niet vreugdig geworden zijn,
als de tocht met de stampende „Stentor"
nog lang had geduurd,' want er stond
buiten de pieren van IJmuiden een" flinke
deining. zoo zelfs, dat de statiètrap 'van
Hrs. Ms. Sumatra, die 'gestreken was
bij het naderen van de sleepboot, moest
worden ingehaald en het gezelschap bur
gers mannetje voor mannetje de „dronkef
mansladdpr'.jj—de steüje ingeboixw^ga^reR!
lad dor langszij 'Vaii liet semp^Si „op moest?
klimmen om aan boord van 'Hr. Ms. „Su
matra" tc komen.Aan^dek van."den krui;
ser had men in ieder geval een minder
bewegend dék onder dé voeten!„Dat-gaf
voor de niet-bevarén'gasten niet alleen'
e%n steun in stof fel ijken; maar ook in
rr.Qreelen zin!
Traditie ,.muss sein
Aan de viootscliouw' te Rotterdam, die
tot Dinsdagmorgen duurt, heeft de marine-
leiding een oefening doen vooraf gaan.
En daaraan werd nog bizondere luister
bijgezet door de aanwezigheid van H. M.
de Koningin en Z. K. H. Prins Rem-
bard aan boord van den flottieljeleider Hr.
Ms. Tromp. Dit schip, de jongste aanwinst
van de Nederlandscbc marine, had lig
plaats genomen in het Noordzeekanaal,
waar de vorstelijke personen aan boord
kwamen.
De marine houdt van traditie en zoo
mogelijk nog moer dan bij de landmacht
is men - bii de marine gesteld op een cor
recte naleving van het begroetingsceremo
nieel.
Toen Hr. Ms. Tromp "te. ruim '9 uur
de pieren van IJmuiden kwam uitstormen,
stond alles wat militair a was" aan boord
van Hr. Ms. „Sumatra". netjes "aan.".'stuur
boord opgesteld en*, klonk .het .eerste'van
de .-15 saluutschoten, .omdat van den voor
mast van Hr. Ms. Tromp - de mooie" Ko
ninklijke slandaard woei. Dat ceremonieel
was zebs zoo plechtig, dat.... de ,.pro-
fanen" de menschen* in'burger daar
aan niet alleen geen aandeel modi ten
nemen, maar hun was zelfs vriendelijk
doch dringend verzoclT ook geen belang'-
stelling te toonen! Het verblijf aan boord
van Hr. Ms. Sumatra begon feitelijk met
een soort kwartierarrest in de longroom
van (Je officieren. En dat, terwijl er op
dek iets zeer bizonders te zien en te
beleven was!
Schietoefeningen.
Hr. Ms. Tromp was, zoo we reeds zei
den, met een vaartje de pieren uitg-esto-,
wen'en zette .koers maar het-Noorden. Hr.
Ms. Sumatra .volgde opvrij 'grppten- af
stand, want na- het begroetingsceremonieel,
waaraan de .heele bemanning deelnam,
moest, Hr. Ms. Sumatra, eerst nog; op, gang
kornak, öp 9.'.jiwjt.*fon;-N-e^ddi'Wa7»^Jmui-;
den, ongeveer per.jïoogte van Egmpnd,
dreef,, getrokken door eèri, sleepboot, een
schijf, waprop de kanonniers vair Hr. Ms.
Tromp hun artUleristisohê -gavenbeproef
den.'Hr. Ms. Sumatra bleefj op behoor
lijken afstand om "geen, hinderieveroor
zaken bij- de schietoefeningen met 5 c.M.-
geschut. i
Vanzelfsprekend wilden we gaarne weten,
of de schijf 40—6 M,„ groot, gemonteerd
op een soort bak met vele waterdichte
schotten en op een afstand van. 2 a 3000
meter geraakt was.
,,'t Is heelemaal niet de bedoeling de
schijf,-ie raken!" deelde ons een officier
van Hr. Ms. Sumatra mee.
We trokken een wat ongêloovig gezicht.
„Waarom schiet men danop éen schijf,
als het niet de bedoeling is - haar te ra-
ken?""r f
En toen kwam een lesje in elementaire
zee-strijdkundé!
Bij een zeegevecht geldt meer dan in
welk ander geval; De eerste klap is.een
daalder 'waard'!. Door een voltreffer wordt
bij den -tegenstander de zaak gedesorgani
seerd „en daarom komt bij éen zeegevecht
alles aan _op: Wie', geeft' het eerst een
goed salvo af! ,t
Een salvo op een schijf is goed, als van
de 7 schoten er b.v. 3 vlak vóór en, 4
vlak achter de schijf vallen. "Dan zou in
werkelijkheid het vijandige doel zeker door
eenige- schoten geraakt zijn!
Na het schieten met de kanons bij
de marine spreekt men niet van kanonnen,
maar van kanons! volgde dat met de
mitrailleurs op een luchtdoel, n.l. een z.g,
manche, een windzak, voortgetrokken door
een vliegtuig.
Ook het resultaat van deze sdlpetproeven
bleef ons verborgen. Trouwens op Ilr. Ms.
Tromp zal men het resultaat zelfs niet
geweten hebben.
Nevel-gordijnen.
Bij het leger werd vroeger eh bet
zal nu nog wel zoo zijn a's grootste
wijsheid' bij liet gevecht "verkondigd: Zien,
zond'er-gezien te worden!.Op zee kan men
zich niet zoo gemakkelijk-verstoppen; „in
graven" kan zich alleen de onderzeeër.
Daarom heeft men naar-een middel gezocht
om een situatie te scheppen, die lijkt op
de meest volmaakte gelegenheid om zidh.
op zee te verstoppen: de .„mist,
Op den terugweg van 'Egmond naar den
mond van den NieuwérU 'Waterweg beeft
zoowel Hr. Ms. Tromp als Hr. Ms. Sumatra
een nevel-gordijn gevormd, waardoor de
schepen zidh aan het oog vgn hen, die zich
aan den anderen kant vanhet sd'enn be
vonden,onttrokken. -- .1
Eerlijkheidd'ialve moeten; we erkennen,
dat het nevelsdherm „van -.Hr. Ms. Tromp
„mooier", dus doelmatiger,-was dan het
„onze!"
Duikboot-aanvallen.
Op weg naar den mond -van den Nieuwen
Waterweg -voegdenzfcfe-bijj Hr. ,Ms. Tromp
eri-.Hr.-Ms. Sumatra twee tprpedobooten de
Z'G/.'cn de
- >-|E)mi l^ü^-zómd^jopripgstoestand ingaan
m em-:SanvalT:èp-'^|t - Zidh- formeerend
teskader, 'wörtlén door twee omler-
zeehooteh: Om de beide ,-*groótc schepen
te beschermen gin'geü "dé fbeide Z-booten
5Ó0 M. resp. sohuinlinlcs t-óor en.scfhuin
rechtsredMs vóór Hr. Ms.-'Tromp varen;
250 M. adhler Hr. Ms. .Tromp volgde Hr.
Ms. Sumatra. Maar nog vóór deze formatie
was aangenomen, kwam 2'minuten vóór 1
vlak bij Hi'. Ms. Tromp 1de 0. 11, naar
boven! We waren toen ongeveer ter hoog
te van Seheveningen, 12 mijl (pLm. 20
K.M.) uit de kust.
Kwart over één IclohfcJ plotseling bet
a'arm-signaal, gereven doojr een .hoornbla
zer. AJles wal met de.arlïilerie aan hoon'
iets te maken had, kwam oogenb'i-kkelijk
in draf.
Dat ééne signaal veroorzaakte -op eens
groote bedrijvigheid. aai^bwd. De "*M>ezen
werden van de lO kauons van 15 o.M ver
wijderd - en kort- daarop- zwaaide - reedshet
eerste kanon aan hakboór-d naar buiten
-bij e'k kanon stond éen (korporaal perma
nent in te'efonisdhe verbinding-• met de
centrale-, vnurteiding cirri.. J? toen werd de
oofefring^aTgelast.
Intusscben-wasr sdNerp ttitgekoikfe-n-- van
allé-vier söhepen naatneen tweeden onder
zeeër met snoode p'annen en bovendien
zochten eenige v'jegtuieen liet watervlak
af. naar zoo'n ingegravene in de golven.
Hij werd niet ontdekt, vóór hijte 1
uur'32 op ongeveer 400 M. bakboord van
Hr. Ms. Tromp in een prachtige lanceer-
positie opdook. Het was de 0. 10.
Was de 0. 11 wat te vroeg met Ihet
spel" begonnen en bovendien wel wat
dicht bij zijn prooi opgedoken om zeker
te zijn van zijn vernietigend' schot onder
water; de O. 10 zou als bet ernst was
geweest, Hr. Ms. Tromip zonder mankeeren
hebben kunnen forped'eerenl
Het eskader op den Nieuwen
Nieuwen Waterweg.
Intusschen was bet eskader in de na
bijheid van het vuurschip Maas beland'.
Diaar in de buurt lagen reeds de pantser-
kanonneerboot Friso en de onderzeeër
0 10
Er werd om loodsen geseind en elk der
groote schepen van het eskader-kreeg er
een aan boord.
Hr. Ms. Tromp ging het eerst naar bin
nen; te Hoek van Holland liet zij het
anker vallen en gingen H.M. de Koningin
en Z.K.H. Prins Bemhard van boord-.
Het merkwaardige feit deed zich voor,
dat een 20-tal journalisten uren lang den
zélfden tocht maakten als H.M. de Ko
ningin en den Prinszonder één der
vorstelijke personen te-hebben gezien!Toen
Hr. Ms. Sumatra den Nieuwen Waterweg
binnenkwam, was de Koninklijke standaard'
reeds van IIr. Ms. Tromp ingehaald1 en
woei te zelfder plaatse de vlag van den
schout bij nacht!
Vóór we binnen vielen ^werden in de
longroom van de officieren-zwaarwichtige
debatten gevoerd'. Voor de rgpe van Hitier,
die te hooren was, bestond1 weinig be
langstelling; het débat: liep, in hoofdzaak
ever de noodzakelijkheid,de wenschelijk-
heid en de mogelijkheid -,,yoor Nederland
slagschepen te bouwen t,
Toen het eskader dén.Nieuwen Water
weg opvoer, ih de formatieTIr. Ms. Tromp,
Hr. Ms. Sumatra, Hr. Ms. kanonneerboot
Friso, Hr. Ms. Z 6 en Z 8 en de onder
zeeër O 12, gingen allen aan dek om de
drukte op hel water en daar waar men
schep wonen op den wal, gade te slaan.
De belangstelling te Ylaardingen was enorm
Omdat daar alles op een betrekkelijk klein
oppervlak aan het Hoofd was sa
mengepakt, was één menschenmassa ent
slaan. -
Aan den Maaskant bij liet- Sterrebosch.
waren misschien evenveel menschen sa
mengestroomd, maar, die waren langs een
veel langere lijn opgesteld. Het' gejuich,
dat aan den Maaskant opsteeg nergens
elders gescliiedde dót werd aan boord
van Hr. Ms. Sumatra zeer - duidelijk ge
hoord en door de bemanning - ook beant
woord.
Op het Schiedamsche Hoofd maakten de
7 vlaggen langs den waterkant op de
boeken stonden vlaggen in de Schiedam;
sche kleuren een pretttgen indruk. Ook
hier waren heel wat belangstellenden sa
mengestroomd. Omstreeks, kwart voor 5
voer het eskader Schiedam voorbij; ruim-
1 Vs uur later dan verwacht was. - «-
Ook Rotterdam verwelkomde het eska
der hatelijk, evenals .welhaast" elk schip
en scheepje op den Waterweg.
De vier mijnenvegers, die ook deelnemen
aan de vlootsehouw, lagen reeds op hun
plaats, op de rivier aan de Boompjes.
Het meren van Hr. Ms. Tromp en Hr.
Ms. Sumatra vroeg in verband met den
vrij sterken wind, nogal wat krachtsinspan
ning, zoodat bet reeds 6 uur was, toen
de gasten afscheid namen van Hr. Ms.
Sumatra, waarop zij een prettigen dag,
dank zij ook het mooie weer, op de
Noordzee hadden doorgebracht!
Neem dadelijk 'n
tegen dat afgematte gevoel.
Verrassend snel verdrijft 'n Akkertje
schele hoofdpijn, zenuwachtigheid,
oververmoeidheid en iuslelooshëicL
Per koker van 13 stuks - 12 stuivers.
Per doos van 2 stuks - 2 stuivers.
RADAMTIE Wij garandeeren de goeda
UAKAN111 werking van "AKKERTJES",
■want ze bevatten, een bijzondere combina
tie van uiterst „geneeskrachtige sloifen,
volgens recept van Apotheker Dumont.
Voor Bcmtdsta$eh<
N.V. SCHIEDAMSCHE
STEENKOLENHANDEL
der bi5m«H»ng van Hr. Ms. flottieljcleidcr „Tramp" door H.M. de Ko
ningin bij het vertrek uit IJmuiden.
Ir. J, Th. Westhoff, rijkslandbonweonsulent
n T„ rijkginspectenr voor de werkverschaffing
Be -,4-jange Dorische piloot Wendel, die te Zwolle, zal benoemd worden tot diree-
het pointe snelheidsrw-ord verbeterde en teur van het op te richten Staatsbedrijf
op <55.11 K.M. per uur bracht. 'voor Werkverruiming.
WÊiT -
Een Hksche marseh houdt lijf en leden fit van de bewabingsmausehappen aan de Ne-
derlandsehe grens. Een kranig troepje.
Citroen - jenever
„De Tulp'*
A. Daalmeijer N. V.
Kurken-Capsules- Dopkurken - Lakken
MLÖOS VREDENBREGT'S
KURKEN FABRIEK
SCHIEDAM
Westmolenstraat 8-8-23 - Telefoon 88439
D# toebereidselen voor het diner va* de manschappen der bewakïureposten aaa do
Nederlandsehe grens. Aardappelen jassen.
DER.
yJÏ&fP
NOORDVEST 13 TELEF. 68208—6S831
NEDERLANDSCH FABRIKAAT
tft f v v v
-OE 1UV.V
Distillateur sinds 185?
