j|| ;|i|ILi!tij fluUnL uUUmAIi I nbscsszs
m
EERSTE BLAD
De rede van Beek
Schiedamsche Burgerwacht
U i
s
Polen is tegenover Duitschland niet bereid
tot eenzijdige concessies.
Frankrijk
Palestina
Engeland
Koopt vandaag nog 'n pakje
Tel. No. 69300 (3 lijnen). BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).Postrekening No. 531!.
BUITENLAND
In de plenaire zitting der Poolscbe Kamer
van Afgevaardigden heeft de minister van
buitenlandsche zaken, kotonet Beek, heclen-
moigen aiitwooid gegeven op de Duitsche
eischcn I
Munster Beek veihlaa'de oa, dat de ge
volgen van de verzwakking van de collec
tieve internationale instellingen m de afgc-
toopen maanden thans de grenzen van
Polen.,hebben bereikt Zeer ernstige gebeur
tenissen lliebben zioh voorgedaan op de
eerste plaats de overeenkomst, welke door
Polen met Groot Bnttannie is gesloten.
Het staat vast, dat noch Groot-Briüannie,
noch Polen aanvallende bedoelingen heeft,
doch beiden zijn vast besloten zekere grond
slagen \an liet international© leien te ver
dedigen.
Minister Beek zeide verder, dat de
Britsch-Poofeohe overeenkomst dool* den
BuLtschen tijkskanseher a's voorwendsel is
gebruikt voor een eenzijdig opzeggen van
het Duitsch-Poolscbe non-agressieverdrag
van 1934. Dit verdrag was een poging een
beteren loop te geven aan de geschiedenis
tusscben twee groote mogendheden en van
dit standpunt gezien is het verbreken van
het verdrag, niet zonder beteekenis
„Wij i n Polen", zoo zeide minister Beek,
„kennen niet het verlangen naar vrede tot
eiken prijsonze eer is onbetaalbaar".
Ten aanzien van het verdrag tusselien
Polen en Duitschland zeide Beek, dat se
dert men gepoogd hoeft dit ver 1 rag te
gebruiken ais een beperking vain de vrijheid
van politiek, of als reilen voor eenzijdige
eischen en concessies, het verdrag zijn
weilce1'#© beteekenis heeft verloren De re
geering van Duitschland heeft besloten het
verdrag op te zeggen, zonder de regeerin
gen van Engeland of Polen te" rïïSlplegen"
over h et karalktei van de overeenkomst.
Dit Taadplegcn was gemakke'tjk geweest
voor de Duitsche regeenng, aangezien mi
nister Beek op den dag \an zijn terugkeer
uit Londen zich bereid verklaande den Duit-
sclien ambassadeur te ontvangen. Deze
heeft evenwel tot vandaag geen gebrui!
gemaakt van dit aanbod Wanneer de Duit
sche regeering ,het verdrag van 1934 heeft
uitgelegd als een, dal l»edael t was Polen
te isoleeren, dan betreurt Polen dit.
Minister Beek zeide voorts, dat Polen
heeft voorgeste'd' de corridor-faciliteiten uit
te breiden tot het vervoer op den weg, doch
Polen heeft geen reden om zijn souvereine
rechten op zijn eigen gebied te beperken
Wat D,antzig betreft, a'dus min is Ier Beek,
de bevolking is daar overwegend Duitscli,
doch haar bestaiansmoge'ijkheid en welvaart
hangen van Polen af. We staan op onze
rechten ten aanzien van den overzeeschen
handel en de maritieme politiek in Dantzig.
Indien Duitschland geleid wordt door
vreedzame bedoelingen en vreedzame me
thoden wil volgen, dan zijin alle besprekin
gen over de grondbeginselen, welke ïfe uit
een heb gezet, mogelijk.
Beek zeide verder, dat de rijkskanselier
een drievoudig oppertoezicht op Slowakije
heeft voorgesteld, Beek hoorde dit evenwel
eerst in de rede van Ilitler, evenals het
voorstel tot een niet-aanvals-verdiag voor
den tijd van 25 jaar
Ribbentrops bezoek aan Italië
Het tweeledig doel van zijn
ontmoeting met Ciano.
Be a.s. ontmoeting tusselien Von Rib-
bentrop en Ciano in <te beroemde villa
Este aan het Comomeer, zal, naar Gayda
in de „Giornale" schrijft, een tweeledig
doel hebben. De indrukken onderzoeken,
welke in Rome, Venetie en Berlijn zijn
opgedaan tijdens de verschillende bespre
kingen welke Mussolini, Ciano en Hitlor en.
T°n Ribbentropde laatste weken met tal
rijke vertegenwoordigers van Europcesche
regeeringen gbhad hebben en nauwkeuri
ger de positie bepalen der beide astno-
gendheden ten aanzien van de omsinge-
lingspohtiek, welke door de twee groot©
democratieën van Europa met persoonlijken
hulp van Roosevelt georganiseerd wordt.
Ete ontmoeting welke twee dagen zal du
ren, zal een nieuw blijk van solidariteit
zijn der asmogendheden en van hun wil
tot waakzaamheid en weerstand'.
De strijd in China
Tsjeengking wederom gebombar
deerd. Bijna duizend slachtoffers.
Voor de tweede maal hebben 36 Japan-
sche vliegtuigen gisteren Tsjoengking ge
bombardeerd. Er vielen bijna duizend
slachtoffers. Een der bombardementstoe-
•tellen vrd neergehaald.
Niet-aanvalsverdrag tusscben
Duitschland en Letland
Onderhandelingen met Esü.ihd
Op grond van een hij een vroegere
aangelegenheid aangevangen gedacli-
tenwisseling tusselien Duitschland en
Letland, zijn de regeeringen van beide
staten thans overeengekomen een niet-
aau vals verdrag te sluiten, over welks
mLoud reeds overeenstemming bestaat.
Ook tusschen de regeeringen van
Duitschland en Estland wordt over
een dergelijk verdrag onderhandeld.
Deze besprekingen hebben eveneens
gioote vorderingen gemaakt.
Het aftreden van Litwinof
De ware reden is nog steeds
niet bekend. Weinig eothou9ias
me voor de Britseh Franscli-
Kussischc combinatie?
Havas meldt uit Moakon:
Men weet nog niet, waarom Litwinof is
vervangen door Molotof als volkscommis
saris voor buiten'andsche zaken. Litwinof
was de man van den Volkenbond, de col
lectieve veiligheid en het verdrag tus
scben Frankrijk en de Sovjet Unie en
bo. endien heeft hij onderhandelingen aan
geknoopt met de regeeringen 1 an Ease
land en Frankrijk tot het verzetten tegen
een aanval
Over het algemeen gelooft men niet, dat
hij werkelijk om gezondheidsredenen is af
getreden. hij heeft niet gesproken op het
congres van de communistische parlij, dat
in Maart is gehouden en hoewel hij wel
tegenwoordig "was bij de parade op het
Roode Plein op den eersten Mei, is--4ajn.
portret niet m de kranten verschenen.
Het gerucht gaat, dat hrj binnen
kort zal worden benoemd tot ambas
sadeur van de Sovjet Unie in de
Vereenigdc Staten.
In kringen, welke de samenwerking met
de Westelijke mogendheden gunstig ge
ïnd zijn, merkt men op dat, indien Mo
lotof at een revolutionnair van beioep
I-. Litwinof dit eveneens was. Hij heeft
geen groote ervaring in de buitenlandsche
politiek, doch als voorzitter van den raad
van volkscommissarissen sedert 1921 had
hij de internationale politiek onder zijn
leidms en contrasigneerde hij de acten
van Litwinof.
Men hoort drie veronderstellingen, de
Sovjet Unie is zonder veel enthousiasme
bereid een Britseh-Franseh Sovjet Russi
sche combinatie te aanvaarden en de Wes
telijke mogendheden zouden vinden, dat
de verlangde tegenprestaties moeilijk te
vervullen zijn; ofwel zekere leden van het
Politbureau hebben zich op het laatste
oogenblik krachtig verzet tegen een ver
bond met de kapitalistische wereld, zelfs
als sprake is van de zoogenaamd demo
cratische mogendheden; ofwel het vertrek
van Litwinof i« een soort waarschuwing
aan de Westelijke mogendheden om hen
meer geneigd te maken en de Sovjet Rus
sische inzichten van de collectieve veilig
lieid te aanvaarden.
Mon gelooft over het algemeen niet, dat
tip) vertrek van Litwinof te wijlen is aan
een Duitsche actie, evenmin gelooft men
aan een toenadering tusschen Duitschland
en do Sovjet Unie. Eerder neemt men
aan. dat de Sovjet Unie poogt zoolang
mogelijk zijn vrijheid van handelen te be
waren.
Wat Potemkin betreft, deze ging steeds
door voor een minder warm aanhanger
vau Je collectieve veiligheid dan Litwi
nof.
Het standpunt van Frankrijk niet
veranderd
Vervroegde verklaring van Da-
ladier over den international
len toestand.
Daladeh, de Fransche xninistei president,
heeft gisteravond tegenover d'e pers een
vei klaring afgelegd, waarin hij oa. zeide,
dat het standpunt van Frankrijk, zooals ik
dat heb uiteengezet, in mijn radio-rede van
29 Maart, niet is veranderd ca zal niet ver
anderen De gebeurtenissen in het buiten
land hebben de gew-ettigdheid en noodza
kelijkheid van onze politiek van waakzaam--
lieid en vastbeslotenheid; duidelijk bewezen.
Die politiek heeft ds goedkeuring van
het geheel© land zooals ook nog is geble
ken uit de besprekingen in de departemen
tale vergaderingen Niettemin schijnt men
m Frankrijk en in het buitenland door on
juiste belichten en tendentieuze commenta
ren de werkelijkheid der feiten te willen
verdraaien en er naair te streven of de
vastberadenheid) dei' regeering en volk te
doen wankelen -of buiten Frankrijk onze
kerheid te doen ontstaan over de doide'ijk-
heid en j'uistheid1 der Fransche po'itiek.
tk kan mij niet genoeg tegen een derge
lijke verdraaiing van de waarheid keeren,
In werkelijkheid is de internatïuonale toe
stand' op een punt gekomen, dat boven
de verscheidenheid en het complex van be
langrijke vraagstukken een probleem uit
steekt: overheersching of samenwerking in
Europa.
De definitieve veiligheid van Frankrijk
is ctus in liet gedmg en ook de toekomst der
beschaving, die wij, met de overwe'digende
meerderheid der mensehen in de gehee'e
wereld, vast besloten zijn te verdedigen.
Het Fransche volk weet dat- zijn besluit
staat onwrikbaar vast. In de bestaande
omstandigheden stelde ik er prijs op daar
aan te herinneren.
De terreur neemt af.
D'e terreur in Paleistane neemt voort
durend af. Nog wordt - slechts melding ge
maakt van enkele sporadische aanvallen
- -~Dültschïan<f
Activiteit der Duitsche diplomatie.
Het vertrek van von Ribbentrop naar
Italic wordt te Berlijn slechts een uiling
van de intensieve activiteit van de Duit
sche diplomatie genoemd. Men acht het te
Berlijn noodzakelijk, dat een innig contact
met Rome wordt bewaard, nu beide landen
diplomatiek initiatief ontplooien.
Ten aanzien van de voorstellen aan de
Scandinavische landen en de OosUeeslaten
bevestigt men in Duitsche kringen, dat nog
geen sprake is van concrete voorstellen
tot het sluiten van een niet-aanvals- en
garantieverdrag, doch van het uitwisselen
van gedachten, waarna de Duitsche diplo
matie zich kan wenden in de door d!e
betrokken partijen gewenscht© richting.
Men ontkent, dat besprekingen van dezen
aard zijn geopend met Nederland, Bel
gië, Griekenland of Zwitserland, hoewel
men toegeeft, dat de eed ach ten wis seli ng
met de Scandinavische landen zou kun
nen worden uitgebreid tot de overige, in
de boodschap van Roosevelt genoemde
landen.
i
Minister-president dr. H. Celijn onthulde gisteren een gedenksteen ter nage
dachtenis van dr. C. Lely in den gevel van het perceel Leidschegracht 39
te Amsterdam, waar dr, Lely in 1854 geboren, werd.
STADSNIEUWS
Herdenkingsavond 20-jarig bestaan. Uitreiking
van een vaandel.
Uitwisseling met Amerika van grondstoffen
voor strategische reserves.
In het Lagerhuis heeft Ghamberlain
medegedeeld, dat onderhandelingen aange
knoopt zijn met de Vereenigde Staten ten
behoeve "van een uitwisseling van som
mige grondstoffen, die noodig zijn voor
strategische reserves in beide landen. Het
initiatief is van den kant der regeering
der Vereenigde Staten gekomen.
Volgens een Reuter-bericht uit Washing
ton heeft senator Byrnes verklaard, dat het
mil voorstel een gunstige ontvangst ten
deel is gevallen ia Londen. Hij voegde
hieraan toe, dat de onderhandelingen he-
trekking hebben op een plan tot ruiling
van rubber en tin tegen een overschot
van AmerikaanscKe katoen.
De regeering van Canada heeft fe Lon
den geprotesteerd tegen het plan- tot het
uitwisselen van 10Q rnillioen bushel graan
tegen tin en rubber met de Vereenigde
Stalen. 1
Canada vreest, dat door deze trans
actie de Canadeesche graanhandel zal Ijj-
den.
De autoriteiten bij de onthulling te Amster
dam van den gedenksteen ter nagedachtenis
aan dr. O. Lely. V.r.n4.: de heeren rar. dr,
A. baron RöelF, commissaris der Koningin
in Noord-Holland; minister mr. dr. ir. J.
A. M. van Bunren; minister-president dr.
H. Colijn; dw oudste zoon van dr. Lely;
burgemeester dr. W. de Ylugt en overste
W. A. Boffwjjfi, garnizoenscommandant te
Amsterdam.
Het is goed zijn „vier-dagen te vieren",
omdat men dan gelegenheid heeft eens
achterom te zien; leering te trekken uit
wat geweest is en moed et putten voor
het verder gaan.
Be Schiedamsche Burgerwacht heeft dat
ook zoo begrepen en daarom is gisteren
in het Passage-Theater een feestelijke her
denkingsavond gehouden ter gelegenheid)
van het 20 jarig bestaan der organisatie.
Be zaal was smaakvol versierd: eenige
Ideme vlaggen aan de wanden; achter op
het tooneel, in een palmengroep, het borst
beeld van H. M. de Koningin, dat speciaal
verlicht werd.
De belangstelling, zoowel de officieel© als
de met-officieele, had grooter kunnen
zijn. Beneden was de zaal geheel gevuld';
met liet baloon was dat maar ten deel©
het geval.
Onder de aanwezigen bevonden zich de
burgemeester, mr. dr. F, L. J. van Ilaaren,
en mevr. A. J. A. van HaarenRaymakers;
de inspecteur van de Burgersvacht, gene-
raal-majoor b. d. Froger; overste De Jager
van de inspectie der Burgerwacht; do com
mandant der Schiedamsche Burgerwacht,
mr. H. A. M. Roeiants; de commandant
van het mobiele vendel, de heer J. H.
van Veen; de commissaris van politie, de
heer H. P. Clasie; de hoeren Spanjersberg,
secretaris van de Federatie Wiestland van
Burgemachten en secretaris penningmees
ter der Vlaardingsclie Burgerwacht, Hor-
bacb, waarnemend- jcommandant, en Maatje,
onder-commandant van de Overs chiesche
en Peters, commandant van de Ketlielsche
Burgerwacht.
Voor den herdenkingsavond was een af
wisselend programma samengesteld. J. Wal
vis, de organist van het Passage-Theater,
bespeelde het orgel. Daarna trad het
ScMed. Politie Muziekgezelschap onder lei-
ding van den dirigent Verweel op, dat
hel Wilhelmus speelde. Staande werd dit
aangehoord.
Een historisch overzicht.
Be voorzitter van de Schiedamsche Bur
gerwacht, de heer N. W. van Gelder, was
wegens ziekte van zijn vrouw verhinderd'
aanwezig te zijn. Daarom heette de se
cretaris-penningmeester, de heer J. N.
Post, de aanwezigen welkom.
Spr. herinnerde aan 1918, toen er re
volutie dreigde; Schiedamsche burgers heb
ben toen dag en nacht gepatrouilleerd om
elke poging het wettig gezag omver te
werpen, te verhinderen. De patrouillod'ien-
sten zijn het begin van de Burgerwacht
geworden. Op 10 Februari 1919 werd zij
opgericht op initiatief van majoor N. W',
van Gelder met medewerking van burge
meester M. L. Honnorlage Grete. De heer
Van Gelder werd1 voorzitter; de heer A.
den Iloed secretaris; de heer Ph. Visser
penningmeester en mr. G. van Baren se
cundus. Er was belangstelling voor de Bur
gerwacht; begonnen werd met 350 man;
in Mei 1919 was dit aantal reeds geste
gen tq^JJÜO. De heer H. Willems van Be-
veren werd commandant; mr. H. A. M.
Roeiants, die reeds vendelcommandant was,
aanvaardde ook reeds spoedig de functie
van secretaris.
Na 20 jaar moet geconstateerd worden,
dat het met de Burgerwacht heel wat
beter had kunnen gaan. Reeds begin 1920
werd propaganda legen de Burgerwacht
gemaakt; in September 1921 dacht men
aan opheffing; in Maart 1923 werd een
schietbaan onder Kethel geopend1, die in
1930 weer is opgeheven; de bijdragen lie
pen achteruit en in 1924 wilde het be
stuur opnieuw het bijltje er bij neerleggen.
In Mei 1924 droeg de heer A. de Groot
het penningmeesterschap aan spr. over. In
1933 ging het weer iets beter met de
Burgerwacht; in 1936 namen de burge
meester en mr. Roeiants een grondige reor
ganisatie ter hand en werd o. a. het
mobiele vendel opgericht.
Dat de Schiedamsche Burgerwacht thans
haar 2Ö-jarig bestaan kan vieren is mede
te danken aan de „stille werkers": de
Schietvereen. Die Roos en Utile Bulci, met
als schakel de heer J. Bliek.
(Vervolg Stadsnieuws, pagina 2, le blad).
IUm Mntnl wtotttoi AutKiks. mfttvU- t Prijs der Advertentifen: van 1Sregela M 55?
toadoiing van Zon- en Tecsidagoii 92stG JflSfUSIIJ* Vrijdag 5 Mei 1939 No. 22163 15 regels f 1.80, iedere regel meer S( 035
Prys pei kwartaal f 9. fianco poi po.t - Reclames f075 per regel.Incassokosten5 ets,;
f 2 50. Trijs per week lö ets Afzon- postlnvitantieslö ets. larieven %an ad\ertenlien
deilijke nummers 4 ets. Abonnement*!) <u_ oy abonnement xijn aan het Bureau verkrijgbaar.
onuicni iqihic nmidamt
bezorgd zijn, s Zaterdags vóór O uur H HH flj BB®" H 9 09 RIBI H 9 9 9 9 9 H'^K 09 999 9 's Woensdags; Kleine Ad verten tn3n tot 25 w oor-