EERSTE BLAD Donderdag 11 Mei 1939 Engeland en Sovjet Rusland A Te!. No. 69300 (3 lijnen). 92ste Jaargang. No. 22168 BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen). Postrekening No. 5311. BUITENLAND Verklaring van Chamberlain over de huidige situatie. De strijd in China België Duitschland Denemarken Volkenbond Polen Italië Zuid-Slavië De buitenlandsclie politiek van Zuid-Slavië e Engeland Japan Gemengd Nieuws BINNENLAND Even geld wisselen Kunst en Wetenschap A.N.W.B. lil#? in t uui.uit ttifetuijui ungclyKs, motuit- /gitüi'riag v<iu Zoa- cn Feestdagen. l'njs por kwartaal f 2.franco por poat f 2.50. Frys per week: 15 eta. AJVon- derlyko nummers 4 eta. Abonnementen worden dagolyks aangenomen. Advertentien voor hot eerstvolgend num mer moeten vóór elf uur aan het Bureau bezorgd zyn, 'a Zaterdags vóór t* uur. Een bepaalde plaats van advertentien wordt niet gewaarborgd. SCHIEDAMSCHE COURANT Prijs der Ad\meiUitu. van 15 regels M55; Iedere regel meer f030, in bet ZatTdagnummer i5 regels f 1.90, iedere regel meer f 035 Reclames fO 75 per regel. Incassokosten5 ets.; §ostkwitanües 15 ct& Tarieven van advertentien ij^bonnement zijn aan het Bureau verkrijgbaar. Dagelijks worden tegen v ooi uitbetaling Kleine Advertentien opgenomen k 1030 t/rn 15 woor den, f 0.75 t/m '25 v\ooi den. K!k woord meer o cent tot een maximum van 30 woorden. s Woensdags Kleine Advertentitn tot 25woor den t 0.25, mits vóór Dinsdagavond 0 uur aan het Bureau bezorgd. 's Zaterdags* Kleine Advertentien tl00,indien met vóór Vrijdagavond 0 uur bezorgd. Naar aanleiding van de te Moskou af gelegde verklaring betreffende de Britsche voorstellen, beeft Chamberlain in het La ger1 nis verklaard, dat deze een gevolg scheen te zijn van een misverstand ten aanzien van de inderdaad gedane voor stellen. De regeering heeft onlangs een definitieve verplichting aanvaard ten op zie1 'e van bepaalde Öost-Europeesche sta len en zij heeft dit gedaan zonder de Sovjetregeering uit te noodigen, er aan dei tè nemen, met het oog op zékere moeilijkheden, waartoe zulk een voorstel onvermijdelijk aanleiding zou geven. Cnamberlain viervo'gde: De regeering ■heeft daarom, aan' de Sovjet-regeering voor gesteld, dat deze zelf een verklaring zou afleggen van dezelfde 'strekking als die welkt reeds door de Britsche regeering is afgelegd, in dien zin, dat, zoo Enge land en Frankrijk bij het nakomen der eigen verplichtingen in vijandelijkheden mochten geraken, de Sovjet-regeering zich fcermd zou verklaren, eveneens bijstand te verlcenen. 'ulk een verklaring, als de Sovjet-re geering zich in staat acht, deze af te leggen, komt de Britsche regeering voor in overeenstemming te zijn met de recente uitspraak van Stalin, dat het de politiek der Sovjet-regeering is, de landen, die het slachtoffer van agressie mochten zijn en die bereid waren, hun eigen onafhanke lijkheid -te verdedigen, te steunen. Vrijwel tezelfdertijd- kwatn de Sovjetre geering met een plan, dat direct veelom- vattender en starrer was, hetgeen even wel zou moeten leiden tot ernstige 'moei lijkheden, welke onze eigen voorstellen hadden willen omzeilen. De Britsche regeering wees. derhalve de Sovjet-regeering oj> .het bestaan dezer moei- lirjkheden en .bracht tezelfdertijd-bepaalde wijzigingen in .haat "oorspronkelijke-, voott stellen. In het bizonder matikte zij het duidelijk, dat haar plan niet behelsde, dat de Sovjet-régeeriug zich zou verplichten, -tussclienbeide te komen ongeacht het feit, of Engeland en Frankrijk ter nakoming hun ner verplichtingen zulks reeds hadden ge daan.- De regeering deed voorts uitkomen, dat, zoo de Sovjet-regeering haar eigen in terventie afhankelijk wilde maken van die van Engeland en Frankrijk, de Britsche re geering hiertegen van haar kant geen be zwaar zou hebben. Halifax had gisteren een onderhoud met den Sovjet-ambassadeur, die verklaarde, dat i het de Sovjet regeering nog steeds niet duidelijk was of zich op grond van het Britsche voorstel geen omstandigheden zou den kunnen voordoen, waaronder d'e Sov jet-regeering verplicht zou zijn tot een niet door Engeland en Frankrijk gesteunde in terventie. Halifax gaf den ambassadeur do verzekering, dat dit beslist niet de bedoe ling van de voorstellen der Britsche regee ring was. Halifax voegde hieraan toe, dat hij ge loofde dat, zoo er eenige ruimte voor twij fel in dit opzicht moclit zijn, deze zon der moeite zou kannen worden weggeno men. Hij noodigde den ambassadeur der- haive uit, de regeering ervan op de hoog te te stellen, wat precies de redenen wa ren van dezen twijfel, zoo deze nog mocht bestaan, en hiermede verklaarde Maisky zich accoord. De Britsche ambassadeur te Moskou, al dus Chamberlain, heeft twee dagen geleden een onderhoud met Moiotov gehad, waarin deze. toezegde, dat de Sovjet regeering onze voorstellen in zorgvuldige overwe ging zou nemen en wij wachten thans het antwoord af. Chamberlain beantwoordt vragen. In antwoord op een vraag van den ar beidersafgevaardigde Thurtle zeide Cham berlain, dat de regeering het afsluiten dezer onderhandelingen als een werkelijk dringende zaak .beschouwt. Op een vraag van den arbeidsafgevaar- digde Baker verklaarde Chamberlain, dat de garantie aan Polen een bondgenootschap tusschen Engeland en Rusland niet uit sluit. Geleidelijke evacuatie van Tsjoenking. Óp last van Tsjang Kai Sjek worden voorbereidingen getroffen voor de evacuatie van China's huidige hoofdstad, Tsjoenking. Zij, die in de stad mogen blijven, krijgen een speciale woonvergunning, welke zes maanden geldig is. Daaronder zullen wellicht vallen de bui- tenlandsche diplomatieke en consulaire ver tegenwoordigers en de buitenlandsclie jour nalisten. Uit nadere-berichten over de iudhtaanval- ien op Tsjoenking blijkt, dat er 3560 slacht offers gevallen zijn, do eb men gelooft, dat dit aantal nog hooger zal worden, aan gezien zoo juist honderden lijken in parti cuiiere schuilplaatsen gevonden zijn m nog velen onder de Ingestorte huizen bedolvén moeten liggen. In November bezoek van het Engelsche koninklijke paar. Het agentschap Belga verneemt, dat de koning, en de koningin van Enge land in November a.s. een officieel bezoekaan België hopen te brengen. De reis van Goering. In een officieel communiqué wordt medegedeeld, dat Goering het aan bod van de Hamburg-Amerika-lijn heeft aangenomen om een deel van de eerste reis van de „Huasearan" in de Middel- laidsche Zee mee te maken. Hij vaart thans aan boord van het schip langs de Westkust van de Middellandsche Zee en zal binnen enkele dagen via een Italiaaa- sche haven naar Duitschland terugkeeren. In dit communiqué wordt noch tegen- ge: proken, noch bevestigd, dat Goering de overwinningsparade te Madrid zal bij wonen. De afschaffing van den senaat. Het Lamdsting heeft het regeeringsvoor- stel tot afschaffing van den Senaat en. in stelling van een uit één Kamer bestaand parlement met twee afdeelingen, definitief aangenomen jnet "51 tegen 23 stemmen hij twee onthoudingen.1 Sjmanschc kunstschatten teruggezonden. -Gisteren zijn uit Genève tien wagons vertrokken met een deel van de kunst schatten van Spanje, welke aan de zor gen van den secretaris-generaal van den Volkenbond waren toevertrouwd. Deze kunstschatten worden thans naar Spanje teruggezonden. Het bezoek van Potemkin aan Warschau. Gistermiddag is te Wa'.schau liet volgen de officieeel communiqué gepubliceerd: Potemkin, die op doorreis een niet-offi- cieel bezoek aan Warschau brengt, is van ochtend door Beek ontvangen. Potemkin reisde door naar Moskou Het onderhoud tusschen Beek en Potem kin duurde bijna twee uur. Beek heeft 's middags den ambassadeur van Groot-Brittanniö ontvangen. - Buitenlandsche kringen eeven toe dat Beek tegenover den ambassadeur het stand punt heeft uiteengezet dat Polen inneemt na het- met Potemkin gevoerde gesprek, waarbij het geheel der Poolsch-Russische betrekkingen werd behande'd in het licht der Engelsch-Fransdh-Russische onderhan delingen. Overigens wordt uit goede bron verno men, dat bij het onderhoud besloten werd het lian dels verkeer tusschen Polen en Rus land uit te breiden. Er is evenwel nog geen overeenkomst neslolen. Italianen mogen geen koffie drinken, fn het fascistische staatsblad roept mi nister Starace alle partijleden op geen kof fie te drinken of het verbruik tot oen minimum tc beperken, „ten einde aldus die landen er in te laten loopen, die voor nun koffie niet met Italiaansche goederen, maai met goud betaald wille i wo'den". De versterking der Italiaansche vloot. De onderstaatssecretaris' vail marine, Cla- vaguari, heeft in de Kamer van Fasces en Corporaties een uiteenzetting gegeven. Hij zeide, dat Italië weldra zal beschikken over een vlootbestaande uit 4 slagschepen van 35.COO ton, 4 gemoderniseerde slagschepen van 26.000 ton, 19 zware kruisers, 12 snelle lichte kruisers, ongeveer 60 groote torpedo- bootjagers, ongeveer 70 torpedo boot en, meer dan 100 duikbooten en eenige flot tieljes motortorpedobcot.cn. De Duce heeft echter reeds besloten tot een nieuwe uit breiding en nog dit jaar zal worden be gonnen met een bouwprogramma voor zwa re kruisers, eenige escadrilles torpedoboot- jagers, een aanzienlijke groep duikbooten en hulpsohepen. De samenwerking tusschen vloot en luchtmacht heeft dit jaar aanzien lijke vorderingen gemaaikt. De reserves stel len het land in staat ook aan een conflict van langen duür het hoofd te bieden. Het bezoek van prins Paul aan Rome. Naar de meening van politieke krin gen te Belgrado zal Zuid-Slavie, naar aanleiding van liet bezoek, dat prins Paul op bet oogenblik aan Rome brengt, geen positie kiezen voor of tegen de as RomeBerlijn. Men wijst er op, dat de openbare politieke mee ning in Zuid-Slavië niet gedoogt, dat het land zich bij de as aansluit, ter wijl stóftêgische en oommercieele overwegingèn niet toelaten, dat het zich tegen.de as verklaart. De openbare,i meening is de belangrijk ste overweging; Haar kracht is van dien aard, dat het4-naar de meening van be voegde waarnemers onmogelijk zou zijn, het land te Üfrengen tot vijandelijkheden, of zelfs maai-tv^aaidige neutraliteit jegens de West Europeesehe mogendheden. Daar tegenover slaat? dat de uitbreiding van de Italiaansche grens tot Macedonië, als gevolg van öe«' bezetting van Albanië en d© aanwezigheid Van Duitschland aan de Noordelijke giéns de strategische positie van Zuid-Slavië verzwakt beeft. Ook wat de liuitenlandsche handel betreft, valtZuidu Slavië steeds 1'"meer in de handen van Enritschland en .Italië, die thans aanzien lijke goederencn ietèn aanbieden. Prins Paul bij den koning vanItalië. De koning,en de-koningin van Italië heb ben gisteravond -in" het Quirinaal ter eere van prins-régent Paul en prinses Olga van Zuid-Slavië "eed gailarrtaaltijd aangeboden. Voordien had de prins-regent Mussolini in het Palazzo Venezia een tegenbezoek ge bracht. Prins Paul kéérde daarop terug naar het Quirinaal, vamvèar hïj zidh, tezamen met het Italiaausdliej fkoningspaa r en prinses Olga, naar .het 'Kapttooi begaf om aan wezig te zijn op; een door de stad Rome aangeboden ontvangst. SpoedbchaUdtórMf van de dienstplichtwet ...iiUfeL jLagerhins£?!ieeft- - een 'motie, waarin spo-edbehaqdeling- voor-dè"diéhstpliciiïwfet- fon wordt - gevraagd, ""niet 283 tegen 133 stommen aangenomen. f1 - De .reis vau het koningspaar. De speciale correspondent van Reuter aan boord van de „Empress of Australia" bericht, dat uit een plotseling opkomende koude blijkt, dat het schip de zone der ijsbergen nadert. De kapitein van het schip za' vaart minderen, zoodra hij het cen trum van deze zone nadert, teneinde geen ririco te loopen. Japan en de spilraogendheilen. De „Kokoemin Sjimboen" verk'aart, dat Japan geen vazalstaat ran Duitschland en Italië is of onder de overheerso'-ing dezer landen staat De nieuwe onafhankelijke di plomatie van Japan schrijft voor, dat Japan samenwerkt met de mogendheden,, die haar steun verleenen bij het opbouwen van een nieuwe orde in Oost-Azië. Hoewel Japan met Italië en Duitschland, is verbonden in het anti-komintemfront,-voelt het Japansehe nationale sentiment geen groote behoefte voor samenwerking met" deze staten bij de onderdrukking van de activiteit der kom intern. De vervanging van dienstplichtigen door werkloozcn. Op vragen van het (s.d.) Tweede Kamer lid den heer Albarda, betreffende de ver vanging van onder de wapenen geroepen dienstplichtigen, die voor ontheffing van den buitengewonen werkelijsen dienst in aanmerking komen door werklooze dienst plichtigen, heeft de heer Van Dijk, minis ter van defensie, als volgt geantwoord De gronden zijn geen andere dan deze, dal ter vervanging van onder de wapenen geroepen dienstplichtigen, die voor ont heffing in aanmerking komen en derhalve niet werkloos zijn, dienstplichtigen v or den opgeroepen bij voorkeur na vrijwil lige aanmelding die, werkloos zijnde, tot nuttigen arbeid worden bestemd. De minister acht door den getroffen maatregel de werkloozen allerminst zwaar getroffen. Indien u- onder de wapenen zijnde dienstplichtigen, die voor ontheffing in aan merking komen, weer tot hun arbeid kun nen terugkeeren, komen uit dien hoofde geen plaatsen in het bedrijfsleven beschik baar, weshalve niet kan worden ingezien, waarom vele werkloozen voor geruim en tijd de kans zouden kunnen verliezen op nieuw een plaats in het bedrijfsleven te vinden. Degenen, die zich vrijwillig voor ver vanging aanmelden, komen rekening houdende met de functie, waarvoor zij gedurende hun eersten oefentijd zijn op geleid in de le plaats in aanmerking on der de wapenen te worden geroepen; aldus is van den aanvang af de opzet geweest, zoodat uit dien hoofde geen wijziging in de ontworpen regeling behoeft te wor den gebracht. De plaatsen, welke aldus niet kunnen worden vervuld, dienen te v/orden ingenomen door daartoe op te roepen werklooze dienstplichtigen, omdat anders werkenden, die wellicht met groote moeite een plaats in liet bedrijfsleven heb ben verkregen, onnoodig op bevel van de overheid hun plaats moeten verlaten. Daarop mogen niet de maatregelen der overheid gericht zijn. De buitengewone militaire maatregelen. Op vragen van het (nat. soc.) Eerste Kamerlid den heer Van Vessem, naar aan leiding van de laatstelijk door de regeering getioffen buitengewone militaire maatrege len, hebben de lieeren Golijn, minister van staat, minister van a'gemeene zaken, voorzitter van den laad van ministers, en Van Dijk, minister van defensie, geant woord, dat de door de regeering getroffen buitengewone militaire maatregelen zijn be doeld als voorzorgsmaatregel in verband met latent oorlogsgevaar, los van iedere onmiddellijke dreiging. Zij dienen tevens als overgangsmaatregel, tgn "einde .voor tc bereiden het opvoeren van de vredessterkte van de krijgsmacht, waardoor grooter waarborg wordt ver kregen, dat een mobilisatie ongestoord kan verloopen, en voorts bezwaren van mnat- scliappeiijken aard, welke verbonden zijn aan het buitengewoon onder de wapenen roepen van dienstplichtigen, worden on dervangen. De internationale verhoudingen hebben zich in ongunstigen zin aldus ont wikkeld, dat een verbeterd systeem van mobilisatiedekking noodzakelijk werd geacht Te meenen, dal hieruit onvoldoende zorg voor de weermacht kou blijken, vijst op een onjuist inzicht in de beteekenis van de genomen maatregelen. Rizondere maatregelen zijn genomen om de opgeroepen dienstplichtigen, voor wie de dienstvervulling ernstige bezwaren me debrengt, voor zoover mogelijk door an deren te doen vervangen, Staatsraad mr. J. Sr,bokking 75 jaar. .^.41©@véT het feit niet officieel herdacht zou worden, heeft staatsraad' mr. J. Schok- rdng, gisteren onder groote belangstelling- zijn 'vrjf-en-zevenügsten verjaardag gevierd Mr. Schokking werd telegrafisch geluk- gewenseht door H.K.H. Prinses Juliana en ontving voorts felicitaties van de christe lijk historische Kamerfractie, van de alge- tneene synodale commissie der Ned. Her vormde Kerk, van den Hervormden Schip- persraad en van de Ned. Christ. Radio Ver- eeniging. Er waren verder bloemstukken van het dagblad „De Nederlander", van de natio nale landstorm-commissie en van de Ned. vereeniging „Volkenbond en Vrede". In den middag is ten huize van mr, Schokldng een niet-officieele ontvangst ge houden Maar de chauffeur kon naar zijn eenien fluiten. De laxi-chaufleur C. de H. mt Stnjen (Z.-H.j bracht een hem onbekend jeugdig persoor. van Strijen naar Maastricht, welke taxirit bijna £30 kostje. Op den Cannerweg stapte de passagier uit, gaf den taxi-chauf feur f 20 en deelde mede een bankbiljet van f 500 te moeten wisselen om de ont brekende f 10 bij te passen. De klant is toen echter niet meer terug gekomen. De chauffeur heeft nog eenigen tijd gewacht en heeft ten slotte aangifte van het ge beurde hij de politie te Maastricht gedaan. Bij een ingesteld onderzoek is in verband pjat het vorenstaande te Maastricht aan gehouden de zeventienjarige J. V., wonende te Rijswijk. Deze minderjarige deelde ech ter mede, dat hij met voorkennis van zijn moeder de ouderlijke woning heeft veriaten. Naar een en ander wordt nu een onder zoek ingesteld. Boerderij afgebrand. Door onbekende oorzaak is gisteren brand ontstaan in de boerderij, bewoond door hel landbouwersgezin E. v. d. Ven, te Rosmalen. Door het ingrijpen van militairen uit den omtrek slaagde men er in een ge deelte der meubelen in veiligheid te bren gen, evenals het aanwezige «vee. De boer derij brandde geheel af. De brandweer slaagde ei in een naast het woonhuis staande, schuur, welke reeds vlam had geva,t te behouden. De water schade is hier evenwel groot. Verzekering dekt de schade. Brand in boerderij te Heescli Vanmiddag om vier uur ontstond door onbekende oorzaak brand' in de schuur van C. van Boekei aan de Voorste Groes te Heesch. In korten tijd grepen de vlam men ook de groote boerderij, welke mede bewoond werd door H. de Bie. Alleen! de vrouwen waren thuis. Gepoogd werd den brand te bestrijden met behulp van een brandbluschapparaat, doch het vuur woedde te hevig dan dat men hiermede eenig resultaat kon behalen. Mes stond spoedig in lichter laaie. Van de Bie kon; eenig- meubilair- worden gered'. Van Van, Bèeüfél ging de. geheel© inboedel, - alsmede gereedschappen en acht varkens, verloren. Door de gunstige windrichting bleven be lendende woningen gespaard. Van Boekei en De Bie, die beiden in da werkverschaffing arbeiden, zijn slechts laag verzekerd. Rottcrdamsch Philharmonisch Orkest. De programma's der zeven zomercon- cerfen, welke door het R. Ph. O. in het ojenluchttbeater „Dijkzigt" werden gege ven, zullen een zeer gevarieerd karakter dragen, o.a. zullen dit jaar enkele sym- pboniën uitgevoerd worden. De serie con certen zal worden geopend' en besloten ic klassieken stijl met werken van Ilaydn, Mczart, Beethoven en Schubert, waarvan reeds genoemd kunnen worden d'e ouver ture „Zur Weibe des Hauses" van Beet hoven en „de Abschiedssymphonie" van Haydn. Tevens zal rekening gehouden worden met de wenschen van hen, die in den win ter geen concerten plegen te bezoeken. Zoo zullen uitvoeringen plaats vinden van oj era fragmenten, walsen, marschen en volksliederen, waarbij het Rotterdamsch Philbarmonisck Koor en de Koninklijke Zangvereeniging Schiedam's Mannenkoor „.Orpheus" hun medewerking zullen ver leenen. Verder ligt bet iu het voornemen <V-n concert te wijden aan uitsluitend Rus sisch-— Nederlandsche composities en één speciaal aan Fransche en Italiaansche mu ziek Door een royale geste van liét gemeente bestuur van Rotterdam is de toegangsprijs zeer laag gesteld kunnen worden (mini mum fO.10). Expeditie naar Gaston Dcmicard. Volgens de bladen te Oslo zal morgen avond uit Aalesund een expeditie vertrek ken om den Fransclien Pool onderzoeker 'Gaston Demicard, die ziek ligt in het N.O van Groenland, waar hij heeft over winterd, te helpen. De expeditie denkt in drie dagen "de ijsbarrière to bereiken en vandaar zal per vliegtuig de 200 k.m.' wor den afgelegd, welke de expeditie dan nog S scheidt van Demicard'. Brand te Niezijl. Vermoedelijk door kortsluiting fs gister middag omstreeks 'één uur brand ontstaan in de woning van de familie Martini, t© Ni e gijl (gem. Gnjpskerk). Het vuur greep snel om zich heen en in een minimum van tijd stond de woning in lichterlaaie. De gealarmeerde brandweer van Grijpskerk bestreed het vuur, doch' kon niet verhinderen, dat de woning tot den grond toe afbrandde. Van den inboedel kon zoo goed als niets worden gered. De aangrenzende woonhuizen wist de brandweer slechts met de grootste moeit© te behouden. De aangerichte schade wordt door ver zekering gedekt. Een nieuwe boschplaat''. - Het is al jaren geleden, dat de A.N.W.B. zijn eerste „boschplaat" uitgaf, iter illus tratie van de algemeen bekend geworden en veel geciteerde berijmde vermaning „Laat niet, als dank „Voor 't aangenaam verpoozen, „Den eigenaar van 't bosch „De schillen en de doozen!" Op ruime schaal is deze plaat ver spreid, die een mooi landschap vertoon de, waarvan de grond echter verontrei nigd was met allerlei afval, een spreken de illustratie van het berijmde onderschrift Er is daarna een nieuwe uitgave van de plaat gekomen; ze was wat verouderd', de figuren op de teekening waren in den loop der jaren uit den tijd en uit de mod© geraakt en er kwam een nieuwe teekening, met moderner aangekleede mensehen, maar... met hetzelfde onderschrift, want de dringende waarschuwing van het dichter lijk advies had' helaas nog niets van haar actualiteit verloren en moest nog steeds weer worden herhaald'. Nog altijd laten zorgelooze, onnadenkende of onverschillige lieden bij hun toeven in de vrije natuur! hun „schillen en doozen"- achter en daar om was een derde uitgave van d© bosch plaat wel noodig. Deze is thans door den A.N.W.B. uitge geven, vervaardigd naar een aantrekkelijke, fleurige teekening. Ze laat een mooi, zon nig, boschrijk tafreel zien, een zomerland schap, waarin een groepje wandelaars ronddoolt, zonder zich ook maar iets aan; te trekken van de achtergelaten weggewor pen sinaasappelschillen, de leege doozen eu blikjes op den voorgrond en wederom laat de A.N.W.B., gedachtig „de aan houder winti" zijn vermaning liooren.1 „Laat niet als dank"... enz. Zal 't helpen aft**!»

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1939 | | pagina 5