sas D-ts^d EERSTE BLAD üfttxh0;Se Dinsdag 16 Mei 1939 Het Britsch-Russische yerdrag De „vredesleening' onderteekend Engeland Gemengd Nieuws Volkenbond Vermoedelijk helium in ^den'bötlem Clandestiene zenders in heslag genomen Polen Int. Samenwerking Tol. No. 89300 (3 lijnen). 92ste Jaargang. No. 22172 BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen). Postrekening No. 53IL BUITENLAND Geheimzinnigheid te Londen. Moskou wenscht een verdrag op voet van gelijkheid en weder- keerigheid. De Aaland-eilanden Spanje De overwinningsparade te Madrid Duitschland Frankrijk De Palestijnsche kwestie Slowakije Betooging te Bratislava Brand in een garage Het drama te Haarlem /erdwaaide Duitsche vliegtuigen Brand in celluioidfabriek Een schrijven van koning Zog Overstroomingsramp op Timor Scheepsrampen in de Witte Zee ««««tlni p. «id uit zondering >*n l'iix- tn re^htdajer. ?röi wr kwaruui I 2.—; franco per post f 2.50. Prfli par week. IB qti. Afcon- dorlSke nummers 4 cU. Abonnementen worde» dagol#*! genomen. «rtectiEu toot let Mratreleend aum- mcr raoete# róór elf oor ion £«t Bur"" littotga jBn, Zoterdoge vódr wj. - gen :j«p«*lde floot» vso advertcntien wordt oio! gewoorborgd. COURANT I'rys der Aüiud i mr 1.1 - M V»; tcüeie regd meer 1IhoU, in bel /-iki uugtium r t5 regels f 180, iedere regel meei f 0.35 Reclames f075 per regel. Incasso koste n5 ets.; postk\\itantiesl5 ets. Jarieien van advertcntien bij abonnement zijn aan het Bureau verkrijgbaar. Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Klem® Advertcntien opgenomen tO.50 t/m. 15 woor- deu, 1 O.jo t/m 25 woorden. Elk woord meer 5 cent tot een maximum \an 30 woorden; 's Woensdags; Kleine Advertentiën tot25woor den f0.25, mits vóór Dinsdagavond C uur aan het Bureau bezorgd. 's Zaterdags: Kleme Advertcntien 11.00,indien niet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd. Het antwoord van de Sovjet Unie op de Britsche tegenvoorstellen is gisteren te Londen aangekomen. In Britsche kringen is men zeer terug houdend inzake de besprekingen tusschen den Britsehen ambassadeur te Moskou, en MoJotof, den volkscommissaris voor bui- tenlandsche zaken. Het is niet onmogelijk, dat de volkscommissaris, indien Bij de Britsche tegenvoorstellen al niet Beeft ver worpen, toch een nieuw standpunt van de Sovjet Unie, zooals dit tot uiting is ge komen in de „Isvestia", heeft verdedigd, n.J. éen gemeenschappelijk Fransch-Rrifsch- Sovjet Russisch verdrag van wederkee- rigc-n bijstand op grondslag van gelijkheid. Wel kan men zeggen, dat het -onderhoud in vriendschappelijken geest is verLoopen en dat de besprekingen worden voortge zet. Verder merkt men te Moskou op, dat de „Isvestia" een hoofdartikel heeft ge publiceerd, waarin het verdrag tusschen Engeland en Turkije met warmte wordt begroet, men moet hïeriyt evenwel geen conclusies trekken. De Sovjets kunnen zich slechts gelukkig prijzen, door de over eenkomst tusschen Turkije en Engeland, welke den toegang tot d'e Zwarte Zee des te meer afsluit, zonder dat de Sovjet Unie een tegenprestatie behoeft te leve ren. Men beschikt nog niet over nadere bi- zonderheden inzake de reis van Potemkin naar Ankara, Boekarest, Sofia en War schau, doch men heeft den indruk, dat Moskou voldaan is over de resultaten. Naar verluidt heeft Sofia nog een afwachtende houding. aapgenomeïL.... De Fransclic pers. De „Journal'" schrijft, dat de Russische ambassadeur gisleiavond Bonnet in kennis heeft gesteld van het Sovjet-antwoord op de Britoehe voorstellen. Moakou maakt een reeks ernstige bezwaren tegen het, door Londen voorgestelde stelsel, waardoor de deelneming van Rusland beperkt zou blij ven tot indirecten steun aan de hulp, door Engeland en Frankrijk aan Poten en Roemenie verleend De Russen handhaven hun gedachte van directe medewerking op voet van gelijkheid en wederkeerigbeid met Engeland en Frankrijk. Volgens de „Epoque" blijven de Rus sen een krachtig bondgenootschap met En geland en Frankrijk eischen. Zij willen, dat de Westelijke mogendheden den rand staten dezelfde toezegging doen. die Polen en Roemenië verkregen hebben. Wat zul len, zoo vraagt het blad, Londen en Parijs daarop antwoorden? Men kan maandenlang diplomatieke nota's blijven wisselen, maar men mag niet vergeten, dat Rusland een belangrijke kaart is in liet spel, dat thans gespeeld wordt. Zoolang Rusland niet moac-werkt, kan de arbeid voor de veilig- heio niet tot een goed resultaat leiden. Laat men dus over en weer van een halsstarrige houding afzien, zegt de „Epo que". Do „Jour" meldt uit Londen, dat, te ooraeelen naar den indruk in de wandel gangen van het Lagerhuis, het Russische standpunt onder de bestaande omstandig heden te Londen gunstiger kan worden beoordeeld dan eenige weken ge'eden, en wel door de Turksch-Britsche overeenstem ming, de verbetering der Russisch-Roe- meensche betrekkingen en de zeer duide lijke waarneembare toenadering tusschen Moskou en Warschau. De „Figaro" schrijft, dat Londen nog vóór de bijeenkomst van den Volkenbonds- raaa, Moskou nieuwe voorstellen zal doen toekomen. Volgens de Matin" zou men zich in geval van een impasse onmiddellijk tot de Fransehe regeering wenden, die, naar men zegt, een plan in reserve heeft, dat een compromis tusschen de standpunten van Londen en Moskou vormt. Volgens Sovjet-kringen wordt in het ant woord van Moskou op de Britsche voor stellen verklaard, dat deze onbevredigend zijn, daar zij niet ver genoeg gaan. Uiteen gezet zou worden, dat de voorstellen het sovjetgebied zelfs niet indirect gaxandee- ren, en bovendien een breede kloof laten tusschen Polen en Finland, waar de rand staten niet worden gedekt. Met de mogelijk heid: van een redktstreekschen aanval op Sovjetgebied is geen rekening gehouden. In het antwoord der Sovjet-Unie wordt daarom naar men verklaart, aangedrongen op een parit van wederzijdschen bijstand, dat zoo wel directe als indirecte aanvallen zal dek ken, niet slechts op de gebieden van de gegarandeerde staten, doch ook op die van. de verdragspartijen. In antwoord op een vraag van het lid der geval Rusland' in oorlog zou worden gewik keld door het verdedigen van Estland, Let land of Lithauen tegen een aanval, Enge land verplicht was de Sovjet-Unie te hulp te komen, zeidfe Butler, dat de regeering geen verplichtingen op zich heeft genomen ten aanzien van genoemde staten, behalve de verplichtingen, welke voortvloeien uit hun llüüiaatsdhap van den Volkenbond Op de vraag ëf de regeering deze lacune in bet vred'esfront aan wil vullen, antwoord de jRuüer,_ dat.al deze zaken besproken zullen, worden Op de vraag van"' den conservatieve afgevaardigde in het Rritsdhe Lagerhuis Boothby; of de regeeringen van Polen en Roemenië formeel bezwaar hadden gemaakt tegen het sluiten van een verdrag van we- deikeerigen bijstand tusschen Engeland en de Sovjet-Unie antwoordde minister-presi- d'ent Chamberlain dat het niet behoorlijk zou zijn de meening, welke de ministers van buitenlandsche zaken van Polen en Roemenië tijdens hun bezoek aan Londen te kennen hebben gegeven, te ontihullen temeer daar Potemkin bij zijn'bezoek aan Boekarest en Warschau in de gelegenheid is geweest van gedachten te wisselen met de regeeringen van Roemenië en Polen. Vrijdag a.s. zal op verzoek van de libe rale oppositie in het Britsche Lagerhuis een debat over de buitenlandsche politiek worden gehouden. In het bizonder zal de kwestie van de positie der Sovjet-Unie bij de jongste on derhandelingen der regeering ter sprake worden gébracht. ÜharriberLaiin zal den vra gers antwoorden. Chamberlain heeft in bot Lagerhuis, me degedeeld, dat lord Halifax op 22 Mei voor de vergadering van den Volkonbondsr-xaü te Genève zal zijn en dan de gelegen heid hoopt te hebben de besprekingen voort te zetten met den Sovje'-ver.'egenwoordiger. Werden weer versterkt. De Finsche en Zvveedsche regeeringen hebben den secretaris-generaal van den Volkenhond in kennis gesteld van de ge wisselde nota's met de overige ondertce- kenaars van de conventie van 1921 betref fende de Aaland-eilanden, gelegen in do Oostzee in den weg van Duitschland naar Rusland. Uit de antwoorden blijkt, dat alle onderteekenaars, d.w z. Duitschland, Denemarken, Estland, Frankrijk, Groot Brit- larmië, Italië, Letland on Polen principieel toestemmen in de voorgenomen wijziging der genoemde conventie, welke ten doe! heeft de eilanden te versterken. Finland en Zweden hebben zich tot de Sovjet Unie gewend, die de Aalandconventie niet heeft onderteekend, met het verzoek om als lid van den Volkenbondsraad behulp zaam te zijn ten gunste van de aanvaar ding der tusschen Zweden en Finland overeengekomen bepalingen. De Britsche gezant als gast. De Britsche regeering heeft de uitnoodi- ging van de Spaansehe regeering aange nomen de overwinningsparade te Madrid bij te wonen. Ook andere vertegenwoordigers van vreemde mogendheden zijn uitgenoodigd. He' is in overeenstemming met de inter naitonale gebruiken, dat vertegenwoordigers van vreemde mogendheden uitnoodigingen van dezen aard aannemen van regeerin gen, waarbij zij zijn geaccrediteerd. Italia augehe troepen spoedig huis toe. Butler heeft in het Britsche Lagerhuis meegedeeld, van de Italiaansche regeering mededeeling te hebben ontvangen, dat de Italiaansche troepen na de parade Spanje zullen verlaten. Arbeidsdienstplicht. Het Spaansehe kabinet beeft een wet goedgekeurd', waarbij voor alle mannelijke inwoners tusschen 18 en 50 jaar ver plichte dienst wordt ingesteld -voor het nationale herstel De demobilisatie. De eerste lichting, die gedemobiliseerd wordt Is de lichting 1930. Het demobilisatie bevel is reeds gegeven en de uitvoering er van kan elk oogenblik geschieden. De inspectietocht van Hitter. Op den tweeden dag van zijn inspectie tocht door ih et gebied der Westelijke ver sterkingen heeft Hitier gisteren een bezoek gebracht aan het Eifelgebied' en het Moe- Groote voldoening. De uitgifte van de „vredesleening" ren tende 5 pet., is gisterochtend geopend en 's avonds gesloten, aangezien de leening ver overteekend was. In het begin van den middag had men reeds het bedrag vari zes milliard bereikt. Over het slagen van de leening heersch- te zoowel in Frankrijk als Engeland groote voldoening. 1 VerMMkrsteOingeii over het witboek, In welingelicht'' kringen te Londen wordt vernomen, dat het witboek inzake Palestina, dat minister-président Chamberlain heeft aangekondigd, een compromis "vormt tus- ;ehen d'e cisöheu. vah de extremistische Ara Ten gunste Mn Sidor. Tienduizend personen hebben gisteren te Bratislava betoogd ten gunste van ouu- minister Sidor. Om de voor zijn woning verzamelde menigte, die riep: wij villen dat Sidor weer aan het bewind komt, te kalmeeren, verscheen Sidor op het balkon en sprak enkele woorden. Pk ben, zeide hij o.a., steeds met u. Hebt slechts geduld. De toespraak ontketende zulk een geest drift, dat de politie tusschenbeide moest komen en de menigte verspreiden. Tvee autobussen verbrand. Gistermiddag om kwart voor zes is brand uitgebroken in de garage van de fa. Gebr. Van der Wcyden aan de Spangenschekade j i so" VJ uvu OKiiU Uw v^Ailg^llOvUviUVUv bieren en vi i van de Britsche 16 te Rotterdam. Door tot nog toe onbe- regeering, welke top 0e conferentie te Lon den door Joden zoowél als Arabieren wer den verworpen. - HefJ is vrijwel zeker, dat. •dé politiek:--van een 'Joodscb. nationaal te huis wordt'topgaheven en dat de immigratie, van Joden.beperkt wondt, Zoodat-het totaal aantal van de Joodsche bevolking niét meer dan een derde vair dé Mate bevolking kan uitmaken. Naar verluidt zulten "gedurende vijf jaar 75.000 Joden --worden toegelaten, kende oorzaak vatte een in de garage staande autobus van deze firma vlam en even later raakte een tweede bus-in brand Het personeel poogde het vuur «net hand blus sobers te Musscfhen, maar dra-Week de hulp van de. brandweer noodig. Met twee stralen van twee slangenwagens werd water gegeven op de beide bussen, die vrij fel branden. Men had het vuur echter spoedig gebluscht, zoodat een derde slangenwagen, behoefde te doen. De autobussen brandden gedeeltelijk uit. bovendien nog 25.000 1 vluchtelingen uit die in reserve gehouden werd, geen dienst Duitschland', meest kinderea. - De regeering zal, naar men veronderstelt, een Joodsch-Arabischë samenwerking vor men, welke tot stand' moet komen in .een jieriode van vijf tot "tien jaar. Waarschijnlijk al, zoodra de nieuwe regeering gevestigd is, een volksvertegenwoordiging worden ge kozen, waarin Joden en Arabieren naar ver houding zijn vertegenwoordigd. De reis van den koning en de koningin. Reuters speciale correspondent aan boord j De hamer van den moord ge vonden. Het staat thans vrijwel vast, dat de ge arresteerde verzekeringsagent V. zijn collega met voorbedachten rade lieeft vermoord Bij een huiszoeking heeft de recherche n.l een hamer gevonden, waarmee de lieer van de „Empress of j Australia" meldt, dat i ,Ia Clhambre moet zijn neergeslagen de Canadees cl torjedobootjagers „Skee- D,t 18 door (len kundige, dr .Hulst, met na" en „Saguenav" Maandagavond' to 21,25 uur het stoomschip bereikt hebben. De koning heeft dèn commandanten een boodschap doen tóe kernen, waarin hij er zekerheid vastgesteld Aan de veikiaring van V., dat hij in een opaveiling van drift lieeft gehandeld, wordt dan ook geen geloofmeer geschonken Uit de omstandigheid, dat 'dj den hamer. zijn groote voldoening over uitspreekt, dat ,.uu - n f hij hij het binnenvaren van do Canadeescho z'° heeft gestoken, foen lïij Donderdag' wateren door zijn Canadeesche marine he-1 avon<f naar de woning van De la Ghambre groet werd. [S'ng ,bhjk(, d.'t hij te voren reeds misdadige plannen koesterde. Noodlanding te Itenkum. Gisteren heeft een Duitsch militair vlieg tuig, bestuurd door een onderofficier-leer lingvlieger uit Stuttgart, wegens gebrek aan benzine een noodlanding gemaakt op een roggeveld in de gemeente Renkum. Deze landing verliep vlot; zoodat het vlieg tuig niet beschadigd werd. Het is ondea bewaking van de politie gesteld. De be stuurder is door den commissaris van po litie te Oosterbeek aan een verhoor onder worpen. Hij verklaarde verdwaald te zijn, tenge volge waarvan zijn brandstof was opge raakt. In afwachting van het nader onder zoek moet hij voerloopig te Oosterbeek blijven. Ook een Dniisch vliegtuig te Leen'» arden gedaald. Een Duitsche sergeant leerling-vlieger, die met een .militair vliegtuig op weg was van Stuttgart naar Wilheltnshafen heeft gistermiddag om half twee op het vlieg veld te Leeuwarden een goed uitgevoerd» noodlanding gemaakt. De vlieger deelde mede, dat hij tengevolge van een ouwe ars- bui uit den koers was geraakt en wegens gebrek aan benzine op. het dichtstbijzijnde vliegveld" was gedaald. In afwachting vatt de beslissing .der militaire autoriteiten is de bestuurder naar het politiebureau te Leeuwarden overgebracht. Het beslag op hel Duitsche militaire vliegtuig is vanochtend opgeheven. Heit toestel is om kwart over negen langs de kust naar Wilhelmshaven vertrokken en werd tot aan de grens begeleid door een militair toestel uit Soestorberg. Door onvoorzichtigheid. In verband met den brand, die 9 dezer in een ceiluloidfebriek nabij Tokio was uit gebroken, waarbij 26 personen om het le ven zijn gekomen, is een vracktaiutodhauT- feur gearresteerd, die bekend heeft liét rookverbod te hebben overtreden. Tengevolge van den wind zijn vonken van zijn sigaret terecht gekomen in de la ding celluloidufval op zijn auto, waardoor de ontploffing wei veroorzaakt, die tot den brand heeft geleid. Uit OlEiwa wordt gemeld, dat liet Ko ninklijke bezoek aan deze stad, dat aan vankelijk van 17 tot 23 Mei zou duren, thans tot 19, 20 en 21 Mei beperkt zal blijven. Nieuwe Fabriek van Rolls Royce. In antwoord op een vraag in het Lager huis heeft de minister van luchtvaart, Kingsley Wood, medegedeeld, dat de Het is thans ook veiklaorbaair. waarom hij zich zoogen iamd niets kon herinneren van de wijze waarop bij zijn collega heeft neergeslagen. Niettegenstaande deze bezwa rende aanwijzingen b'ijft V. ontkennen zich aan moord te hebben schuldig gemaakt. Gistermiddag heeft men hem naar de plek van de misdaad gebracht, waar ook de substituut-officier van justitie mr. W. M. Rolls Royce Maatschap,p.j een nieuwe fa- Paan]ekooper Overman aanwezig was. Iloe- bnek voor vliegtuig motoren bouwt m do v ondcr dcn indruk bbl«ek, toen nabijheid van Glasgow IM is m het alge-, Wj het gcdeclte!ijk uitgobrarde bovenhuis meen belang geen mededelingen te doen aan (Je Hertogstraat betrad, legde hij todli over de capaciteit van de fabriek. I nadcrc iK.k>ntal; wclkc Plicht het Na herhaald aandringen verklaarde de misdriJf tot klaarheid bad kunnen breii- mmister nog, dat de fabriek vermoedelijk (,en over een jaar aan bet werk zal gaan. Da kosten liedragen enkele millioenen en on geveer 10.000 man -zullen er werk vinden. Do fabriek wordt gebouwd' en zal worden beheerd ten behoeve van het ministerie van luclitvaart. Alleen een formcelc aan gelegenheid. Koning Zog heeft den secretaris-generaal van den Volkenbond een schrijven doen Op de grens Ittsschen Hongarije en Roemenië. Het is mogelijk, dat in Hongarije, idj de grens vari Roemenië, helium zal wor den gevonden, liet gas, dat Duitschland! noodig heeft voor zijn Zeppelins. Reeds vele jaren is de bevolking van dit gebied gewoon diepe putten to boren, waaruif zij gassen put voor verwarming en verlichting. Men veronderstelt thans, dal hier ook helium zal worden gevon den en deskundigen zullen een onderzoek hiernaar instellen. te Enschede, Door den radio-controledienst der P. T. T. zijn te Amsterdam twee clandestiene zen ders in beslag genomen. De twee zenders, die op een golflengte van 5 meter uitzonden, werkten onder de roepnamen: PA0A0 en PAOHR. Tegmi de resp. eigenaars P. 0. d»> VI in de Bartholomaeus Diazstraat en J, F. II. toekomen, waarin hij protesteert tegen de 'n Vespuccistraat werd proces-verhaal gewelddadigheden, die door Italic gepleegd zijn togen Albanië. Hij verklaart zich al zijn rechten voor te behouden. Het doel van de mededeeling van koning Zog is opgemaakt. Te Overdinkel. Te Överdïnkel onder de gemeente Losser zeidal. Hitier wijdde groote aandacht aan Labourparty Cocks, in het LagerSmis of in alle bizonderheden. 1 lander. In verband met het feit, dat M. buitenslands woont, is hij aangehouden. Hij ?al morgen ter beschikking -van de justitie worden gesteld. De zender en ver schillende onderdeelon zijn in beslag ge nomen. niet den ^Senbondsraad zich te doen f' bozig houden met de Alhancesche gebeur- j J- Zt aan de'overirXtcn.^dle' deg^nd1eTlh£tZTadrdene22bl ri"' f van den Volkenbond het document ter in formatie ter kennis zal brengen van de staten, die lid zijn van den Volkenbond, voor de bijeenkomst van 22 Mei. Zftetre brandstichting op platteland. In het district Hlawa nabij de grens van Oost-Pruisen zijn gisteren ingevolge brandstichting door een knaap '21 boeren huizen en ruim veertig schuren en stallen met veel vee en meer dan twintig paar den een prooi der vlammen geworden. Verscheidene personen liepen levensgevaar lijke brandwonden op. Roosevelt wil geen wereldconferentie bijeenroepen. In de omgeving van president Roosevelt wordt ontkend; dat de president het voor nemen heeft, zooals in de AiuerikaansekO pers werd. gezegd; een nieuwe oproep tot vrede tot Europa te richten en ©en econo mische conferentie bijeen te roepen. Vele slachtoffers. Volgens te Koepang binnengekomen be richten uit de afdeeliug Beloe (Midden- Timor), is aldaar door de zware regens een overstroomingsramp veroorzaakt. Vete personen hebben het leven verloren, tor- wrjl het meeste vee is omgekomen. Vele kamponghuizen zijn onder twee meter zand bedolven. Practisch alle voedings middelen zijn verloren gegaan. De geredde iriheemschen brachten drie dagen en nach ten in de hoornen door. Op vele plaatsen ziet men lijken van menschen en dieren. Het geheele district is zonder voeding, zoodat duizenden pikols levensmiddelen noodig zullen zijn. Twee schepen vergaan? Robbenjagers hebben na terugkeer te Tromsö uil de Witte Zee medegedeeld, dat zij vijf lijken hebben geborgen. Een dezer was geïdentificeerd als dlat van oen lid der bemanning van het Sovjet Russi sche robbenschip Nerva. Men vermoedt, dat het schip met zijn 20 koppen tellen de bemanning is vergaan. Voorts deelden de robbenjagars mode, dat het Sovjet Russische oorlogsschip Pur- ga met 200 man aan boord scltipbreuk heeft geleden. Deze mededeeling is nog niet bevestigd. I) (Mulcl ijk ongeluk op spoorlijn HoornEnkhuizcn. Otpj de spoorlijn Hoorn—Enkhuizen is een ongeluk gebeurd, dot aan een 6-jarig zoontje van de familie Broekhuis uit Hoorn het leven heeft gekost. Het jongetje had zich hij het spelen rut bij den onbewaakten overweg aan den Holeweg onder Hoorn op de spoorlijn begeven. Waarschijnlijk door de zuiging van de lucht is het kind, bij het passeeren van den trein uit Enkiituïzen, nabij de spoorbrug te water geraakt, IJlings toegeschoten personen bradhton het op 'liet d'roge. Met inwendige kneuzingen, waar schijnlijk tengevolge van den vaü, word do jongen naar het stadsziekenhuis te Hoorn overgebracht, waiair Idj is overleden. Negenjarig meisje overreden en gedood. Een 9-jarig dochtertje van de familie Giesbens te Alverna (gem. Wychen) is gisteren op den Rijksweg Nijmegen Den Bosch nabij de ouderlijke woning door een posseerende auto overreden en op slag gedood'. -1 Het ongeluk is waarschijnlijk veroor zaakt doordat het meisje onverwachts dom weg overstak. Zware ontploffing in springstoffen fabriek. In Guggenbacb (20 K.M. ten N.W. van' Graz) is gistermiddag een ernstige ontplof fing ontstaan in een springstoffenfabriek. Er vielen vier dooden. De explosie was ont staan doordat, toen men een los geraakte schroef wilde vastzetten, een vonk, ontstaan tusschen do wrijvende staaldeelen, in liet op den grond- liggende stof sprong.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1939 | | pagina 1