mm
Mr. P. J. Oud
over de gemeentefinanciën
mm
mm
De verhouding tot de rijksfinanciën. Rijk en
gemeenten moeten eikaar begrijpen. Werk-
loosheidszorg is gemeenschapszorg.
1":
Luchtvaart
Gemengd Nieuws
Fabrieksbrand te Tilburg
De berging van de „Thetis"
TWEEDE BLAD
Moedige redding
glggli
WiSS
Ia de gistermiddag te Amsterdam géhou-
den algemeen© jaarlijksche vergadering van
de vereeniging .van 'Néderlaudsche gemeén
ten, welk congres- twee dagen.duurt,.heeft
deburgemeester van Rotterdam, mr. P. J.
Oud, een inleiding' gehóuden over het
onderworp: „De' gemeentèfinanciën. als on
derdeel; van' de óverheidsfinanciijn".
Spr. 'begonzijn.' rede,met de opmerking,
dat, waniieór' mén hét hééft -over denioei-
Jijkhéderi, yaii dé" gèinéen'tefhrahciëri, mééi
niet do oogen mag sluiten voor' do,moei
lijkheden, waarvóór de overheid staat ten
opzichte van haar financiën. Omgekeerd
geldt precies hetzelfde.
Rijk en gemeenten moeten eikaars
moeilijkheden loeren begrijpen en er
rekening mee houden. Aan de hand
van de laatste millioenennola toon-
dé spr. aan, dat ook de regeering voor
groote moeilijkheden staat. De rijksbé-
grooting wijst een tekort aan van 25
rnillioen gulden, maar in werkelijkheid
is dat nog veel grooter. Defensie-maat
regelen eischen uitgaven, dié dé moei
lijkheden voor het rijk nog veel en veel
grooter maken.
Wat de moeilijkheden der gemeenten op
financieel gebied betreft, ook deze zijn van
niet geringen omvang.
Een enquête onder de, gemeenten, die
bizonderén regeerings-steun ontvangen,
heeft uitgewezen, dat in de begroetingen
van 301 van "deze gemeenten een bedrag
ran-circa 35 niiilioem ■gutCtmrtrVëtOCéöiw
teerd. De gezameniijfcé1begrootingstekorten
van alle noodlijdende gemeenten is echter
veel grooter en benadert de 50 nrillioon
gulden. Rijk en gemeenten staan dus bei
de voor groote moeilijkheden.
De oorzaak der tekorten.
Hoe is dat gekomen? Voor rijk zoo
wel als voor de gemeenten zijn de
oorzaken dezelfde. Men zou zie kun
nen samenvatten inhet woord crisis
toestanden". De inkomsten zijn ge
daald en de uitgaven", gestegen. Voor
rijk en gemeenten beide, maar voor het
rijk komen de defensie uitgaven daar
nog extra boven op. Hoe moeten, we
er uit komen? Door belasting verb oo-
ging en bezuiniging. Doch nu mani
festeert zich.het verschil tusschen rijk
en gemeenten. Want het rijk heeft
theoretisch een onbeperkt "belastingge
bied, terwijl dé gemeenten zijn gebon
den. Gebonden, aan bepaalde belasting
capaciteiten. Dat heeft de gemeenten
wel eens gegriefd, doch die grief is
niet gerechtvaardigd.
Intusschen betwijfelt spr. of een uitbrei
ding van het belastinggebied de gemeenten
gelukkig zal maken. In dit verband herin
nerde spr. aan t betreffende wetsontwerp,
dat onlangs is ingediend' en dat toch niet
zoo bizonder hartelijk: door de gemeen
ten is ontvangen. Want de reeds zwaar
- belaste gemeenten zullen er nog 'zwaar
der door worden belast.
De financieel© verhouding.
De oplossing van het vraagstuk der fi
naacieele verhouding tusschen rijk en ge
meenten is hetzelfde als het antwoord1 pp
de vraag, op welke wijze kan de belasting
druk billijk worden verdeeld!.
In 1929 heeft men getracht omtot een
goede regeling te komen. Men steldé dé
gemeentefóndsbelasting in en nam nog an
dere maatregelen. Zo zijn alle bekend. De
grondgedachte was juist en spr. is er van
overtuigd, dat het systeem goed' zou heb
ben gewerkt, wanneer er geen crisis zou
zijn gekomen. Maar de crisis is wel ge
komen en toen is het systeem vastgeloo-
pen. Het gemeentefonds kon zich niet op
het peil van 1929 handhaven enz. Toen
heeft men getracht een billijke verdoeling
der werkloosheidslasten té krijgen.
Men stichtte het werkloosheidssubsidie-
fpnds, maar ook dat ging mis. Door rede
lijke normen dacht men een billijke veir-
deeling der lasten te krijgen, maar aldra
bleek, dat de subjectieve bijdragen oen
veel te groote plaats innamen. Toen kwa
men ér tekorten. Het grondbeginsel ging
uit van de gedachte, dat een noodlijdendé-
gemeente uitzondering is, maar er kwamen
allengs meer dan'.4.00. van.dezo gemeenten.
De uitzondering is als het waïe regel 'ge
werden. -
In het vervolg van zijn rede zeide
mr. Oud, dat de regeering, waarin "Jiïj
destijds een werkzaam aandeel had;
een; grens iheeftgetrokken tusschen.'
loonarbeiders éii Meine zelfstandigen.
De eersten werden zoonoódig ge-
•rangscbikt onder het begrip Weikiloosf-
iheidszorg, de tweeden onder armen
zorg. Het onbevredigende van den te-
gemvoordigen toestand aldus spr.
is, dat liet 'niet meer houdbaar is een
grens tussdhen beide groepen te trek
ken. Spr. erkent dit gaarne en meent,
dat een herziening van dezen regel'
dringend gewensoht is.
Werklo-eshcidszorg, gemeen-
sehapszorg.
Spr. is !het eens met hen, die 'zeggen,
dat de kósten voor werkloeslfeidsziprg over
de geiheele gemeenschap moet worden ver
deeld'. Uitvoering door het rijk' alleen 'acht
(hij echter niet doelmatig en uitvoering door
de gemeenten 'bij financiering door hét
rijk evenmin.
Spr. ontwikkelde vervolgeus; een .denk
beeld, waai bij de gemeenten' een bepaald
percentage, een -bepaald gedeelte van Shafflr
betasting-capaciteit aan werMooslheidszorg
•besddktaar stellen en bet rijk' het overige
bijpast. Eoliter ook deze:.g©.laehtes-c-atdus
'mr;;'-" "bó6Tt";'bezwarén"ré5ils;
aanstondszullen er gemeénten zijn, die
wel en andere die geen -bepaald percentage
kunnen afslaan. Het beginsel van de regee
ring om bet werkl oosli c-id ssubsid ie fon d*s te
laten werken naar uitsluitend objectieve
normen is goed, maar liet is alleen dan uit
voerbaar, wanneer de noodlijdende gemeen
te weer uitzondering wordt. Met dé .sub
jectieve, bijdragen over te bevelen, naiair Mn;
nenlandscTiie zaken, kómt men geen 'stap
verder. - -
Aan.liet slot. van rijn inleiding stónd
spr. nog in het kort stil brj do jongste be
lasting wetsontwerpen der regeerinig, ml. die
tot heffing van een nationale inkomsten-
en winstbelasting enz.
H5J constateerde, dat deze van een ge
heel ander beginsel uitgaan en betoogde
voorts, dat de nieuw voorgesteld© maat
regelen ook van invloed zullen zijn op de
gemeente-financiën., Er zijn diverse anbil-
lijklieden,- waardoor het zeer gewenscht fs,
dat een en ander nog wel nauwkéurig on
derzocht en nader overwogen dient te wor
den, in hét' bizonder ten aanzien van de
gevolgen voor de gemeenten individueel
Spr. drong er op aan, dat rijk en gemeenten
oog hebben voor eikaars moeilijkheden en
dat zij eendrachtig zullen samenwerken
oen een bevredigende oplossing te vinden
Ontvangst tem stadhuize.
De vergadering werd hierna geschorscht,
waarna de circa vierhonderd' deelnemers
zich naar het Amsterdamsche staidihuis be
gaven, waar zij door hét gemeentebestuur
officieel werden ontvangen. Dé burgemees
ter, dr. W. dé Vlugt, verweOkémde het
congres namens het gemeentebestuur Sin de
hoofdstad'.
De waarnemende voorzitter van dé ver
eeniging ,de heer AU Verdijk .burgemeester
van Eindhoven, heeft het ge meentebes tuur
vervolgens met enkele hartelijk© woorden
voor de vriendelijke ontvangst dank ge
bracht, waarna vervérsck'ingen werden
rondgediend.
De in aanbouw zijnde sluizen van het Amsterdam-Rijnkanaal te Ravenswaay zullen vermoedelijk binnenkort te water be
reikbaar zijn. Graafmachines zijn bezig met het wegnemen der beletselen, welke gevormd worden door den bekenden Lekdijk
lü^M
- •w-.-' U *-4 v .C"
m
HM
Militair vliegtuig neergestort,
Een vliegtuig van het Buitsoh© lucht-
wapien is gistermiddag tjjdens een oef-en-
vlucht boven Gelnhaiusen neergestort. Het
kwam neer op het dak van een huis en
vloog in brand1. Dé vlammen sloegen op
de aahgTenzendé huizen over. Dé drie
inzittenden kwamen oan hét levéir.
De man, die naar Mars onderweg waal
Cheston Eshelman, dé jonge Amerikaan-
sche vlieger, dié Woensdag op ze© werd
opgepikt, nadiat hij met zijn vliegtuig;
waarmede hij „naar Mars wildé, vliegen";
omlaag was gestort, is in staat van be
schuldiging gestéld wègéns" diefsfai vaal
hét vliegtuig.
Op de plaats waar die Engelsche onderzeeër Thetis" is gezonken, werd gisteren een rouwdienst gehouden, welke doer ver
wanten der slachtoffers aan booed van den mijnenveger „Hebe" werd bijgewoond. Een loehtfoto tijdens "de droeve plechtig
heid. Links de „Hebe".
Een halve ton schade.
Gisteravond omstreeks zes uur is in de
twémerij en ververij. ^Broekhoven" aan
den' Rroekhovenscheweg te Tilburg ©en z.g.
carboniseermachin© in hrand geraakt. Of
schoon spoedig dé strijd tegen het vuur
weid aangebonden, aanvankelijk d'oör de
fabrieksbnandweer en later door dé Til-
burgsche brandweer, kon niet voorkomen
worden, diat de zeer kostbare machine, die
eer waarde van twintig duizend guldén
vertegenwoordigt, verloren ging.
Ook een andere carbonisoermachmo
kreeg zooveel schade, dat zij vermoedelijk
eveneens onbruikbaar zal zijn geworden.
Bovendien werd een groote hoeveelheid
goederen, die ter bewerking gereed lagen,
een prooi der vlammen. De brandweer wist
uitbreiding te voorkomen.
De totaal aangerichte- schade wordt op
ruim vijftig duïzendl gulden geraamd, welke
door vérzekering wordt gedekt De oorzaak
Van den bland is niet bekend.
De eerste pogingen tengevolge
van het slechte weer mislukt.
Tengevolge van het slechte weer is men
er nog niet in geslaagd de „Thetis" te
lichten. Een' Lloydsbericht van Houlake
meldt: „Gisteravond te half tien waren
de pontons bevestigd; het weer wérd' even
wel slechter en omstreeks middernacht
dwong dé hevige deining tot terugtrekken
nadat dé kabels, waarmedé 'de onderzeeër
bevestigd was, waren losgeraakt
Hierbij is gebleken, dat het aanwezige
materieel niet voldoende is en krachtiger
installaties worden vercischt om het schip
te lichten. Men heeft zich derhalve tijde
lijk teruggetrokken om dit materieel te ha
len. Vanochtend zou het bergingsschip
„Ranger" naar Liverpool stoomen.
'Wielrijder deur auto aangereden en gedood.
Gistermiddag omstreeks half vijf is in
Ter Haar do 41-jarige wielrijder M. lOolien,
Kapitale boerderij ie Heeten afgebrand.
Te Heeten hij Raalte, is de kapitale
boerderij van den landbouwer A. Schoor-
lemmer tot den grond toe afgebrand. Hoe
wel do oorzaak niet vast staal, is het
vuur waarschijnlijk ontstaan in een hooi
berg. In boerderij was gevestigd het
kantoor van de Boerenleenbank. Gelukkig
konden de belangrijkste bescheiden enelds-
waarden, die zich in een brandkast be
vonden, behouden blqVen. De inventaris
ging echter verloren.
U/V: DER
Motorrijder haalt drenkeling uit
bet water.
Gistermiddag warén onder Voorschoten'
nabij ae uitspanning „De" Vink", eenigó jón
gens in het Galgen water aan het baden.
Bjj de Waddingcrbrug wordt zand gelost,
waardoor do oovcrafschéiding op een strand
is gaan gelijken, mot dit verschil, dat het
water ter plaatse nietgeleidelijk; maar
op sommige plaatsen plotseling veel die
per wordt. Dit word con van de jon
gens, de 5-jarigo J. van der H., uit Lei
den, noodlottig, want onverwacht ver-,
dwoen hij in de diepte. Toevallig passeer
de een motorrijder, do hoer B, uit Den
Haag. Deze, het gevaar ziende, stopte en
zonder zich te bedenken sprong hij ge
kleed in motorpak te water. Het golukte
hom, met behulp vau den kanovaarder v.
d. L. lit Leiden, het knaapje uit zijn
benarde positie te verlossen en op liet
dre^v te brengen. Mot een voorbjj ko
mende auto is do drenkeling toen naai
rTd. Tor Apol door ««T» «TgfjISond8,
ke uit de tegenovergestelde richting kwam, ge) ourf, 8tapto met rijn nat pak weer
aangereden en op slag gedood
Tjjdens de aanrijding wérd! dé voorruit
van de auto vernield'.
Twee militairen, die zich in dezen wa
gen bevonden, liepen snijwondén aan hoofd'
en handen op. Zij werden door ©en genees
heer uit Ter Ape! ter plaatse verbonden.
Het stoffelijk overschot is naan de woning
van bet slachtoffer overgebracht.
Liftkooi omlaag gestort,
In een mijn van Bofors (Zweden) is een
liftkooi met mijnwerkers zestig meier om
laag gestort. Vier arbeiders werdén gcxlood.
Veerboot op de Donau omgeslagen.
Op de Donau nabij Calarasi (Roemenië)
is een veerboot, waarop zich talrijke per
sonen bevonden, omgeslagen. Tot dusver
CfHJIEn AMCfHfE PnilDAMTl k°a no? réet vastgesteld worden, hoeveel
QlrniCUMinoUnC OUUKAfl l personen verdronken zijn. Tot dusver'z^n
DONDERDAG 8 JUNI 1939. No. 22190. vier lijikèn geborgen.
;p. oen motor en vervolgde zijn-weg.
Jongentje verdrenken. 'f
Gisteravond om' acht uur is het .tien
jarig zoontje van de, familie Platjes 'tel
friezenveen in het stroomkanaal inda
buurtschap Vriezenveenscheweg vcrdron-
ken.
Hot ventje was met ©enige vriendjes gaan
baden. Hij was dé zwemkunst niet geheel
meester en verdween plotseling in dé diep
te. De andere jóngens slaagden ér niet ia
hem te redden.
Na eenigen tijd wetd het lijkje opgehaald.
Groot pakhuis te Boekarest door brand
'vernield.
Te Boekarest is een groot pakhuis,- waar
in katoen, koffie, koloniale waren en zuid
vruchten, waken opgeslagen, "door brand
vernield. Dé 3chade '-weidt op oen riïillióein
lei geraamd.
