Donderdagf22Üum 1939
EERSTE BLAD
Voedselgebrek in 1 ientsin
BUITENLAND
Nog altijd heeft Tokio de, Engelsche regeering
niet officieel op de hoogte gesteld. Toestand
in de concessie wordt steeds ernstiger!
Japansch ultimatum aan Luiten
landsche schepen te Swatau
De bezetting van Swatau
Engeland en Sovjet Rusland
Vereenigde Staten
Duitschtand
Griekenland
m
Inspectietocht van H.M. de
Koningin
C.A.O. schoenindustrie
Omliggende Gemeenten
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
92ste Jaargang.
No. 22202
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 53IL
Het discrimineerénde optreden der Ja-
panneezen tegenover de Engelsehen en
de last van de voedselschaarschte leiden
tot een toenemende ^ontstemming onder de
Britsche kolonie.
In de voedselsituatie in de poncessie
is ook gisteren, geen verbetering gekomen
en een semi-oificiepl lapanseh bericht,
dat in een bijeenkomst van groentenventers
besloten is, de Britsche-concessie te boy
cotten, wordt algemeen opgevat als de
gebruikelijke voorbode, dat -nieuwe maat
regelen tegen de Britsche en de Fransehe
concessie worden overwogen.
In de concessie is in het geheel geen vleesch
meer. Van bevoegde zijde wordt echter
vernomen, dat'de voorraad^ tarwe en rijst
voldoende is voor zes maanden en dat de
evensmiddelenvoorziening der Britsche
troepen voor een tijdlang verzekerd is.
Vanochtend was de toestand op de
levensmiddelenmarkt in de Britsche con
cessie nog slechter. Er was vrijwel geen
vleesch en melk, tervijl slechts beperkte
hoeveelheden groenten de concessie zijn
binnengekomen.
Volgens de vooraanstaande Chineesche
kooplieden, die er in geslaagd zijp in de
concessie te komen, verandert de anti-
Britsehe propaganda in een anti-buiten-
landsche.
De kooplieden verklaarden, dat de pro
paganda over het algemeen weinig uit
werking heeft op de Chineesche bevolking,
die juist vriendelijker jegens de Engelschen
gestemd wordt.
-'itrltschetro'epêii te Tientsin'krij
gen versterking.
Gisteren is ter versterking van de Britsche
troepen m de concessie ongeveer een com
pagnie lichte infanterie aangekomen, deels
afkomstig uit Peiping en deels uit Sjanghai.
Deze nieuwe troepen waren in het bizonder
welkom m verband met de veel gehoorde
geruchten, dat de Japanneezen voornemens
zijn in de concessie gewelddadig op te tre
den. Gisteren zijn de voorzorgsmaatregelen
in de concessie allerwege uitgebreid. De
autoriteiten hebben alle politiebeambten,
die op vaste punten dienst deden, wegge
haald en toegevoegd aan extra patrouilles
in de straten en aan de grenzen der con
cessie.
Amerikaanseh protest.
De Amerikaansche Staatssecretaris van
Huil, heeft den journalisten meegedeeld, dat
de Amerikaansche Consul-Generaal te
Tientsin zijn Japansche collega een protest
had overhandigd van de Amerikaansche
Kamer van Koophandel te Tientsin tegen
de blokkade en de daaruit voortvloeiende
belemmeringen van het Amerikaansche
zakenleven.
De Amerikaansche Kamer van Koophan
del alhier deelt mede, dat de K. v. K. te
Tientsin heeft beklaagd, dat de blokkade in
belangrijke gebieden „praotisch den Ameri-
kaanschen handel zal vernietigen", en dat
de toestand gespannen is en onmiddellijk
optreden noodig maakt, wil men rampzalige
gevolgen vermijden.
Chamberlain over het conflict.
In antwoord op vragen in het Lager
huis, zeide minister-president Cham
berlain, dat de houding van de Japan
sche regeering ten aanzien van het
voornaamste punt van het conflict niet
duidelijk is en men weet nog niet of de
zaak te Tokio, dan wel te Tientsin be-
sproken zal worden. De regeering ver
wacht vandaag of morgen meer te
hooren.
Op de vraag van het lid van de Labour-
partij, Henderson, of dit beteekende dat
de Japansche regeering nog steeds geen
duidelijk omschreven grief heeft geuit tegen
Engeland, indien dit zoo is, dit niet lastig is
voor de onderhandelingen, zeide de minister
president, dat dit inderdaad zoo is, doch de
regeering hoopt, dat de Japansche regeering
haar grieven zal formuleeren. 'De minister
president voegde hieraan toe, dat de Brit-
sohe ambassadeur te Tokio de Japansche
regeering duidelijk heeft gemaakt, dat En-
plaEd niet in deze blokkade berust. Van
Stfc bataljon, van het Britsche leger, dat
op hei oogenblik in nNoord-Ghina vertoeft^
verblijft meer dan de helft in Tientsin.
Uitspraken van Halifax.
Aaneen diner heeft Halifax een rede
gehouden waarin hij o. m. zeide:
Ik kan hier of thans het incident-Tientsin
niet in" al zijn aspecten bespreken, doch
wel zou ik dit willen zeggen: ik aarzel te
gelooven, dat de regeering te Tokio wel
bewust 'de gehe'ele positie en politiek van
Engeland zou willen tarten.
Halifax zeide, eerder te gelooven, dat
de toestand zich ontwikkeld had uit een
misverstand, dat wellicht het gevolg "was
van een verschil van opvatting.
Ikbèbóef nauwelijks te zeggen, dat,
wat ook het algemeen Britsche oordeel
over de gebeurtenissen in China geweest
moge zijn, het nooit in onze bedoeling
heeft gelegen, toe te staan, dat de con
cessie te ^Tientsin gebruikt wordt als een
basis voor activiteit, welke schadelijk is
voor de Japansche militaire belangen en
als de Japanneezen ertoe gebracht kunnen
worden,"dit in te zien, en bewijzen zouden
willen geven' ter staving van hun herhaalde
verklaringen, dat zij niet de vernietiging
van de Britsche belangen in het verre
Oosten heoogen, dan heb ik hoop, dat de
zaak geregeld zou kunnen worden.
Wordt niet ingewilligd.
De Japansche marineautoriteiten helmen
tot de commandanten der buitenlandsche
oorlogsschepen te Swatau een ultimatum
gericht, waarin zjj aankondigen, dat de
buitenlandsche bodems de haven van Swa-
tau-te 16.., jiur:...x>Jaa.tsei ipcenl Jt54190©iep."
hebben Veriaten. Daarna Vullen de Ja
panneezen de veiligheid' der vreemdelin
gen aan land niet kunnen garaudeeren.
Op, het oogenblik bevinden zich in de
haven de Britsclie torpedobootjager „Tha-
nel" en de Amerikaansche torpedobootjager
„Pillsbuxy", doch niets wijst er op, dat
zij aan het Japansche ultimatum zullen vol
doen.
Die Britsche nxarine-auloritc-ilen te
Hongkong deelen mede, dat de „Tha-
net" te Swatau zou blijven tor be
scherming van de belangen van Brit
sche onderdanen.
Inmiddels zullen de E'igeiselie vrouwen
en kinderen cn ook onderdanen van an-
dere landen, die de stad vvenschen te ver-r
jpten, worden geëvacueerd door oen En
gelsok en een Noorsch schip, die in den
middag zullen, vertrekken, daar heug.: ge
vechten verwacht worden als gevolg van
Chineesche tegenaanvallen.
Het Japansche ultimatum heeft betrek
king op alle buitenlandsche schepen, ook
oorlogsbodems. De Britsche torpedoboot
jager „Scout", die buiten Je haven van
Swatau ligt, is gereed om zich zoo noo
dig bij de „Tnanet" te voegen.
Volgens berichten, uit betrouwbare bron
vertrekt de Amerikaansche kanonneerboot
„Aslieville" morgen naar Swatau.
De ,,PiLL»bury" blijft ie
Swatau. Japan voor schade
aansprakelijk gesteld,
Admiraal Yamell, commandant der Ame
rikaansche vloot in de Chineesdie wate
ren, heeft geweigerd het Japansche ulti
matum tot terugtrekking van de „Piltsbury"
uit Swatau in te willigen.
Hij heeft verklaard, dat de Vereemigde
Staten Japan aansprakelijk zullen steller
voor schade aan den persoon en den
eigendom van Amerikaansche burgers,
vooitvloeiende uit militaire operaties te
Swatau.
Te TsjoengMng wist men wat er
ging gebeuren. -
In Tsjoengking heeft de landing van de
Japanneezen te Swatau weinig verwonde
ring gewekt, aangezien deze werdi voor
zien door ,de herhaalde bombardementen
van de luchtmacht. Men acht het verder
een bevestiging van de Chineesche veron
derstelling, dat de Japanneezen niet op
groote schaal een opmarsch naar liet bin;
nenland zullen ondernemen, doch zich
voorloopig zullen-bezig houden met het
achtereenvolgens bezetten van de haven
plaatsen^
Alle buitenlanders te Swatau, zijfa,'vol
gens een Reuter-telegram nit deze haven
stad, veilig. In die haven' liggen thans "ze-
vén Japansche torpedojagers. 1
Tegenstand der Chineezeo.
Gisteravond! werd gemeld, dat Chinee
sche troepen uit het binnenland opruk
ken naar Swatau; teneinde den Japan-
schen opmarsch te stuiten.
Een nienwè bespreking te
Moskou. J
Gisteravond hebben ciè Britscb Fransehe
onderhandelaars op hetJ Kremlin opnieuw
een onderhoud met Mhlotof gehad, dat
twee uur duurde. Over een paar dagen,
zal wederom een conferentie worden, ge-
honden.
Geen vorderingen.
Ten aanzien van dit bèzoek, is een com
muniqué gepubliceerd, waarin wordt mede
gedeeld, dat dten Russiscljen volkscommis
saris voor buitenlandsche zaken „nieuue"
Engelsch-Fransche voorstellen werden over
handigd; welke een herhaling vormden van
de vorige voorstellen van Ggoot-Britannie
en Frankrijk.
Hieraan wordt toegevoegd: In kringen
van het volkscommissariaat van buiten
landsche zaken merkt mèh op, dat de „nieu
we" Engelsch-Fransche foorstellen geener
lei vooruitgang toonen vergeleken met do
vorige voorstdien. J
Behandeling van ncutraliteitswct uitgesteld.
De Senaatscommissie van buitenlandsche
zaken heeft de bespreking van de neutralx-
teitswet tot de volgende week Woensdag
uitgesteld.
De meeste Senatoren toonen zich weinig
enthousiast voor de bespreking van het
ontwerp tot herziening van de neutraliteits-
wet. Men hoort zeggen, dat de Senaat ver
daagd zal worden, zonder; dat het ontwerp
besproken zou zijn.
Inderdaad stelt de Senaatscommissie van
buitenlandsche zaken de bestudeering van
het ontwerp van week tot week uit. Intus
schen is men in regeeringskringen daarover
niej al te bezorgd: het huis van afgevaar
digden heeft de herziening reeds aangeno-
en daarmede de politiek van Roosevelt
teurd, -
Derde ambtsperiode van Roosevelt?
De democratische senator voor New-
Yersey, Smathers, heeft tegenover de pers
verklaard, dat hij zich uitsprak ten gunste
van een-derde ambtsperiode voor president
Roosevêjfc. „Twee en dertig stemmen der
democratische gedelegeerden van New-
Yersey zullen voor Roosevelt zijn, tijdens
de""'dem9cratfe-)h£rwn'^^ri^'-van- *94Q
Dft is'de e rste maal; dat een senator
openlijk partij trekt voor een derde ambts
periode voor Roosevelt. Smathers voegde
aan zijn verklaringen toe: „Roosevelt is de
eenige democraat, dien La Guardia, de
progressit, zal steunen tegen Dewey, of
iederen anderen reactionnairen republi
kein".
Tot dusverre heeft Roosevelt geweigerd
aan te duiden, of hij een derde mandaat
zou aanvaarden, hoewel een campagne te
zijnen gunste in politieke kringen reeds
krachtig aangevat is.
De badplaatsen voor de Joden praclisch
verboden.
In overeenstemming met het ministerie
van propaganda heeft het ministerie van
binnenlandsche zaken bepaald, dat niet-
ariers de D.uitsche badplaatsen slechts
mogen bezoeken op voorschrift van hun
Joodscnen arts met toestemming van het
bureau voor hygiene. In de badplaatsen
moeten de Joden worden ondergebracht
in aparte hotels en pensions, waar geen
vrouwelijk personeel beneden 45 jaar in
dienst mag zijn. Op bepaalde uren mogen
de Joden gebruik maken van baden,doch
de openbare parken, concerten, leeszalen
e. d. mogen zij niet bezoeken. Deze voor
schriften gelden ook voor buitenlandsche
Joden.
r,
rv-» *-#•»
r:~Z<"rSTjJj.
Yiering van hot zonnewendefecst.
Gisteren is het zonnewendefeest met de
grootste plechtigheid gevierd. Honderd
duizend mensöhen hadden zich .-in het
Olympische stadion bij Berlijn verzameld
voor de feestelijkheden. Achtduizend meis
jes en jongens marcheerden binnen, waarop
1800 vaandels rondom den symbolischen
brandstapel geplaatst werden. 15.000 S.A.-
mannen, die fakkels droegen, defileerden,
waarna de brandstapel werd aangestoken.
Von Iagow, generaal der S.A., hield een
toespraak. Hij zeide, dat het feest bedoeld
is „als een protest tegen de vermolmde
wereld, die zich heeft losgemaakt van de
heiligste beginselen van het Duitsche volk".
Hij vroeg de menigte „eerst rust te nemen,
wanneer vrijheid en brood voor altijd
voor Duitschland verzekerd zullen zijn".
Na hem sprak Goebbels.
Hst feest eindigde met een groot vuur
werk.
W««r een stille anti-Duitsche demonstratie
ie Praag
De Tsjechen hebben ginsteren de terecht
stelling herdacht van 26 edelen, die in 1621
door de Habsburgers in Praag werden ge-
executeerd na den nederlaag van den
Witten Berg en wier hoofden tentoonge
steld werden op de kanteelen van do brug
van Karei IV.
Reeds vroeg m den morgen verdrong
de menigte zich voor het raadhuis, rond
het zwarte kruis, dat in de straatsteenen
is aangebracht en dat de plek aangeeft,
waar de executie geschiedde. Het zwarte
kruis en het grafteeken voor den onbe-"
kenden soldaat werden met bloemen over
dekt. De politie had veel moeite om Let
verkeer op bét plein gaande te houden,
Iemand zette het volkslied in,'doch werd
onderbroken door een politieman. Op dat
oogenblik verscheen een groep met een
enormen bloemenkrans met een rood lint,
voorzien van het hakenkruis. De Tsjechen
weken achteruit en de Duitschers legden
stilzwijgend hun krans neer. Toen zij weg
gingen kwamen de Tsjechen terug en
weldra was de bloemkrans onder andere
bloemen verdwenen.
Do koning naar Italic.
Naar de Atkeensche bladen melden, zal
de koning van Griekenland aan de vioot-
manoeuvres in de Ionische Zee deelnemen
en zich vervolgens naar Italië begeven, om
aanwezig te zijn bij het huwelijk van da
Grieksche prinses Irene.
BINNENLAND
De bekende St. J*asm»rfct tr 's-Hertogen besch fe gisteren gehouden. Er bestond veel
belangstelling voor deze traditie, die ieder ja*r de bewoners der Meierij in groeten
getale naar de Brabantseh* hoofdstad doe* komen om inkoopen te doen.
Langs de grensvtrdediging in
het Noord-Oosten.
Vandaag beeft H, M de Koningin een
mspecheloriit gemaakt langs de grensver-
flediring- in hfet Noord-Oosten des lands.
Hedenochtend omstreeks 8 uur arriveerde
M. M. in liet dorpje De Knm. De (tocht
ging vervolgens naar Coevorden, Dalen,
Sleèu, Ernmen, Barn flair, Ter Apel en
Stadskanaal, waar Zij te kwart over elf
aankwam. Overal werd de Landsvrouwe
door de bevolking zeer hartelijk toegejuicht.
In verschillende plaatsen bezichtigde H. M.
de onderkomens, de versterkingen en be-
vnneninnen. Na Stadskanaal ging de tocht
verdc- r.aar Ye»*ndani en vandaar naar
Assen.
Voor een hall jaar verbindend
verklaard.
In de Nederlandscke Staatscourant van
heden is opgenomen de beschikking van
dend1 minister van sociale zaken van 23
Juni 1939, no. 2103, afdeeling arbeid, waar
bij een aantal bepalingen van de collec
tieve arbeidsovereenkomst voor de schoen
industrie algemeen verbindend zijn ver-
klaard voor de werkgevers en arbeiders
in dat bedrijf de verbindendverklaring is
gesohied voor het tijdvak van 1 Juli tot
en met- 31 December -1939.
YLAARDINGEN.
GeslaCgd,"
Voor het examen scheikundig ingenieur
is aan de Technische Hoogeschool te. Delft
aeslaaad de heer J. vu Wük.
i. *1 ,uu~*r-i tcrs-ï 'j U ni-tait-
tojidcnof an loi>- 7tol<Ugfta.
Piii* ptr Xvirutl s.IHnco pn- po-t
f «.60. ?r*3« pw *iek- 16 ets, Af.on-
dori'ïke ammnorc i si«. Abonnementen
«rordoE dagtips t&ngenomen.
AdrerteovtS» voor tiet eerstvolgend num-
sar moeten vóór elf nar aan liet Bureau
Worgd zijn, 's Zaterdags vóór wur,
Een bepaalde plaats van advertentien
wordt niet gewaarborgd.
Prya der Advert^mtön- v»ri 6 regels f165;
lodere regel meer 10 30, m Let Zaterdagnummer
regela f 1.80, iedere regel meer f035
COURANT
Ifeclames f0 76 f er regel lncas8okosten5 ets.;
postkwjtanties 15 ets Tarieven van ad verten tien
by abonnement rijn aan liet Bareau verkrijgbaar.
Dageujks worden tegen vooruit betaling KJeinö
Advertentien opgenomen iUüO t/m. 1S woor
den, f 075 Vm. 25 woorden. Elk woord meer
cent tot een maximum van 30 woorden,
's Woensdags Kleme Advertentientot25woor
den f 0.25, mits *óór Dinsdagavond 6 uur aan bet
Bureau bezorgd.
's Zaterdags* Kleine Advcrtentiën 1 1.00,indien
met rodr Vrijdagavond G uur bezorgd.
f
t«- i .-wv. 1*
-•i-r„
J -> VS *5 "f*
f*.
Op weg naar huis. D .Empress
Koningspaar bij het verlaten van
of Britain" met aan boord het Britsche
Genade op terugreis naar Engeland
'i.