KOOLHOVEN
eP
EERSTE BLAD
VLIEGTUIGEN N.V.
Kwestie- Dantzig nadert
haar crisis
fce. Jaargang,
Zaterdag 1 JuU 1939
De oorzaak van de
kabinetscrisis
22210
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
PosSrekening No. 53IL
BUITENLAND
De „stille" bezetting van de vrije stad
neemt grooten omvang aan. Zal Polen zich tot
een agressieve daad laten verleiden?
De Poolsdhe houding ten aanzien van
den toestand in Dantzig .schijnt krach
tiger te worden. Wij weten, dat zekere
voorbereidingen in Dtantzig getroffen
worden zoo verklaarde gisteravond een
officieele woordvoerder^ wij houden ze
- zorgvuldig i n ihet oog en iedere actie in
Diantzig zal gevolgd worden dooruauw-
keurig hjmgepaste maatregelen van
onzen fcant.
Sprekende over de ledevoering van Ha
lifax, zeide de woordvoerder ,dat deze een
zeer duidelijke waarsdlmwing vormde en
dat Siet hoogst ongelukkig voor den vrede
zou zijn wanneer zij niet verstaan werd,
De woordvoerder voegde hieraan toe, dat
!het thans zoowel in Groot-Brittanme als in
Polen, vanzelf spreekt, dat iedere daad
van geweld, komende van binnen of van
buiten de vrije stad, een casus belli zou
vormen.
De Poolsdhe commissaris-generaal is uit
Dantzig naar Warschau vertrokken, waar
hij de Poolsche regeering veislag zal uit
brengen over de militaire voorbereid ngen,
die thans worden getroffen en nieuwe in
structies zal vragen. Uit Poolsdhe bron
wordt vernomen, dat vannacht verscheidene
kbopvaardijschepen uit Oost-Pruisen in de
havens van Dantzig en Schihau zijn aange-
Domen en daar allerlei soorten wapens on
der meer iiitiht-afweergeschut, ontscheept
hebben.
Deze wapens zijn voor het mee rend eel
naar Dantzig gebracht. Zij "zullen geïnslal
Beerd worden aan de kust en op de-hoog
ten, rondom de vrije stad.
De instelling van het vrijwilligerscorps,
waartoe vrijwilligers uit alle dee'en van
Duitschland komen, wordt voortgezel. Zij
sullen waarschijnlijk den naam Dantziger
Heïmwa'hr aannemen gel'ijk blijkt uit den
(armband die de nationaal-socialist sdh.e mi-
Htie-mansdhappen sinds kort in Dantzig
dragen. De Poolsdhe autoriteiten in Dantzig
zijn op de hoogte gebracht van deze voort-
BcShriydende openlijke militarisatie van de
vrije stad met manschappen en materiaal.
Hitler omstreeks 20 Juli naar
Dantzig.
Benter verneemt, dat te Loonden en te
Parijs geruchten te rondte doen, vol
gens welk© het te Dantzig spoedig tot
een crisis zou kunnen komen tenge
volge van dé verborgen actie, die ten
doel heeft Dantzig bij Duitschland) te
voegen. Men zou Polen willen dwin-
ïfffii tot optredten om het tot aanvaller
Van een Doitsche stad! te stempelen.
De actie zou wordten ingeluid1 door
teen bezoek, dat Hitier omstreeks 20
Juli aan dte vrije stad' zou brengen.
Beuter herinnert er aan, dat nog deze
Week zoowel dte Fransche als de Britsche
regeering duidelijk hebben uiteengezet, dat
rij haar verplichtingen jegens Polen zon
der aarzelen zullen nakomen en dat dus
iedere poging, om Dantzig bij Duitsoh-
land in te lijven, met schending van de
beslaande verdragen, onmiddellijk een zeer
gevaarlijken toestand' zou veroorzaken.
Alle bladen wijzen op den ernst van den
toestand' te Dantzig. Zij berichten over de
rdtdteeling van wapiens en verkllaren, dat
er met langer aan getwijfeld behoeft te
wordten, dat een vrijwilligerscorps naar
Sudeten-Duitsch model gevormd wordt.
De yers maakt verder melding van het
hl stelling brengen van geschut aan den
rand1 van 'Dantzig, van Duitsclie troepen
bewegingen bij de Poolsche grens en van
Poolscbe tegenmaatregelen. De bladen leg
gen er den nadruk op, dat de Brilsche re
geering en dte geheele openbare moening
vastbesloten is tegen ieder© nieuwe agres
sie verzet te biedten. De Daily Telegraph
schrijft„Laat er geen misverstand be
slaan, een nazi-aanslag op Dantzig zou
door Polen worden beschouwd als een
bedreiging van zijn veiligheid en als agres
sie. Een dergelijke aanslag zou het Brit-
sehe besluit van kracht doen worden. Wij
zouden in een oorlog gewikkeld zijn".
1 De toestand in de vrije stad.
Twintig Duitsche vliegtuigen hebben op
weg naar Oost-Pruisen gisteren eenigen
tijd boven de stad gecirkeld), hetgeen nog
bijdroeg tot de nervositeit ia dte stad,
die er zicb reeds van bewust is, dat Pool
sche kanonnen op haar gericht zijn en
dat direct over de grenzen militaire toe
bereidselen woTden getroffen.
Met den trein is een aantal leger-offi-
eieren in burger aangekomen, die het com
mando over het wijcorps op zich zuilen
nemen. Reeds patrouilleercn leden van het
corps, dat den naam Heimwehr zal dra
gen, in de straten.
Het aantal dergenen, die thans uit
Duitschland in de vrije stad' aankomen
wordt nauwelijks geevenaard door dlat van
de binnenkomende jonge Polen, doch na-
tionaal-socialistische kringen verklaren, er
werkelijk bevreesd voor te zijn, dat Polen
de Duitsche taktiek zal volgen en het eerst
zal toeslaan,
Ofschoon lnj geen verkllring heeft af
gelegd, meent men te weten, dat Burek-
hardt, dte hooge commissaris van den Vol
kenbond, den huldigen toestand' zeer ern
stig acht.
Naar aanleiding van geruchten, die te
Parijs en Londen de rondte hebben
gedaan, dat in Dantzig een actie zou
worden voorbereid, die ten doel zou
hebben de vrije stad bij het Duitsche
rijk in te lijven, en die zou worden
ingeluid door een bezoek van Hitier
aan deze stad omstreeks dten 20sten
Juli, en verder beoogde Poien tot een
actie te dwingen en op dit land den
scbijn te laden van een daad' van agres
sie tegenover een Duitsche stad, brengt
Reuter in herinnering dat: Iedere po
ging Dantzig bij het Duitsche rijk in
te lijven, in strijd is met de bestaande
verdragen, en op welke wijze ook op
gezet, onmiddellijk een gevaarlijken toe-
stand zou kunnen doen ontstaan.
Bezoek van Hitier?
In buitenlandsche politieke kringen te
Berlijn is gisteren gesproken over het be
richt, dat Hitier het voornemen zou heb
ben om een bezoek te brengen aan Dantzig
op of omstreeks 20 Juli. Het bericht is
niet bevestigd. Van officieele zijde ■wei
gert men het rechtuit tegen te spreken,
doch men zegt, dat men volstrekt geen
reden heeft om te veronderstellen
dat het waar is. Terwijl het hoogst
onwaarschijnlijk is, dat de Fuhrer derge
lijke bizonderheden zoover van tevoren zou
ontwerpen.
Mocht Hitier echter besluiten een be
zoek te brengen aan Dantzig, dan zou hij
waarschijnlijk per oorlogsschip derwaarls
gaan, teneinde den Poolschen corridor te
vermijden,
BriLtsche ambassadeur uit War
schau naar Londen.
De Britsche ambassadeur te Warschau,
Kennardj is gisteravond per vliegtuig te
Londen aangekomen. 1
Er wordt geen bizondere beteektenis ge
hecht aan dit bezoek. Men wijst er nJ. op,
dal Kennaid uit Warsdhau is vertrokken
voor zijn normale vacantie, waarvoor reeds
«enigen tijd geleden regelingen zijn ge
troffen. i
Polen reizen over zee.
In verband met de moeilijiklhieden, welkte
door de Duitsdhe consulaten in den weg
worden gelegd aan Poolsdhe reizigters heb
ben de meeste Poolsdhe reisbuneapx be
sloten tan reizen naar het Westen van
Europa over zee te makten.
Voor
N.V. SCHIEDAHSGHE
STEENKOLENHANDEL
'De Poolsche £©rs over ï>aatz%.
De Poolsdhe pers brengt nadere bizonder
heden over de maatregelen van den Senaat
van Dantzig, in het bizonder over het
oprichten van een vrijwilligerscorps. In
den afgeloopen nadht zïjn vier stukken
gesdhut van. zwaar kaliber over zee aange
voerd en 32 paaiden waren noodig om dit
geschut den Bishofsberg cp te trekken.
Deze is thans voor burgers verboden. Ver
der is een convooi paaiden door Dantzig
getrokken, klaarblijkelijk bestemd voor het
vrijwilligerscorps. 1
De Poolsdhe pers bericht bovendien, dat
op het gebied-van de vrijé stad! in aller
ijl wordt gebouwd aan barakken, meer dan
3000 weiMiedea arbeiden hieraan.
De leden van bet vrijwilligerscorps zijn
jonge lieden van 19 tot 23 jaar die uit Oost-
Pruisen zijn gekomen en leerlingen van de
polytechnische school te Dantzig. Schoen
en kleermakers hebben opdracht gekregen
4000 uniformen te maiken, Hervoor zijn
aanzienlijke sommen besteed en bet leer
en de stof weiden door nationaal-socialis-
tisdhe agenten geleverd.
De „Wieczor Warszewski", het orgaan
van het Poolsche ministerie van financiën,
schrijft, dat er twee mogelijkheden zijn, of
wel een „putsch" ofwel een chantage met
oorlog. Het tweede schijnt het meest waar
schijnlijk, doch is niet het minst gevaarlijke,
Het blad vervolgt met de mededeeling, dat
de nationaai-socialistisdhe autoriteiten te
Dantzig een mobilisatie van de bevolking
voorbereiden. Opmerkelijk hierbij is, dat tot
nu toe de Duitschers bij hel voorbereiden
van een „putsch" in het geheim te werk
gingen, zooals bij Oostenrijk en Tsjeobo
Slowakïje is geschied. Het gerucht, dat ge
maald; wordt rond de voorbereidingen te
Dantzig doet veronderstellen, dat dit een
onderdeel is van de tactiek van enervee-
ring, welke sedert eenigen tijd door de
Duitsdhers wordt toegepast en men moet
derhalve voorbereid zijn op provocaties,
welke grooter zijn, dan tot nu toe het
geval was.
De a.s. besprekingen te Tokio
Een waarschuwende slem.
Over de komende Britsch-Japansche be
sprekingen inzake Tientsin schrijft de Asahi
Sjïmboeu, dat deze conferentie reeds bij
voorbaat tot mislukking gedoemd! is, als
Engeland zijn politiek van steunverleemmg
aan Tsjang Kai Sjek voortzet. Het blad
verklaart, dat de a.s. besprekingen Enge
land in de gelegenheid' zullen stellen, van
zijn oprechtheid jegens Japan te dben. blij
ken. Als, zoo schrijft de 'Abahi, Engeland'
geen rekening houdt met dén werkelijkcn
toestand ia Oost-Azië, zal de conferentie
nutteloos zijn.
Scherper blokkade te Tientsin
Radicale maatregelen van de
plaatselijke Japausehe autori
teiten.
Ongpacht de a.s onderhandelingen te
Tokio tussehen Japan en Engeland over
een regeling van de Tientsinkwestie, heb
ben de militaire Japansche autoriteiten te
Tientsin besloten de controle te versterken
op het verkeer, wa rnnede over enkele
dagen een aanvang zal worden gemaakt,
met het doel de isolatie van de Britsch-
Frausche concessies te vergrooten. De
nieuw© bepalingen op de verkeerscontrole
zullen op 1 Juli afgekondigd worden en
de volgende punten omvatten.
1. Het verkeer tussehen de Britsch-Fran-
sche concessies en de buitenwereld, dat
dot dusverre geoorloofd was tussehen 6
uur des morgens en 10 uur des avonds,
zal nog slechts veroorloofd worden tot
half negen des avonds, uitgezonderd langs
de internationale brug, waar het verkeer
toegestaan zal zijn tót 12 uur des nachts.
2. Het verkeer langs dé Yanaguchi naar
de concessie zal geheel geschorst wor
den.
3. Het verkeer langs de Asahi naar de
Fransche concessie zal eenrichtingsverkeer
worden, waarbij alleen het verkeer uit de
Fransche concessie langs dien weg zal zijn
toegestaan.-
4. Het verkeer langs de Fuyo zal be
perkt worden tot voertuigen.
Schepen, die de Pei stroomopwaarts
van de internationale brug bevaren en
schepen, die de rivier afvaren bij de Jat
pansche brug, zullen worden aangehou
den en doorzocht bij het Japansche wacht-
slat'on op den Yamaguehi-weg.
De sirijd in China
Tenghai door de Japanntczen
bezet.
De Japanneezen hebben Tenghai, ruim
dertig kilometer ten Noorden van Swatau
btez et,zonder bloedvergieten.
Verder wordt gemeld, dat de blokkade
van Foetsjau enkele dagen is uitgesteld' op
verzoek van de Engelsdhen.
Te Wentsjau is thans de blokkade vol
tooid, geen enkel buitenlandsdh schip ligt
meer in de haven.
Japansche hemmen vernielen
A-jierikaansclie school.
Verscheidene Chjneesche studenten, zijn
gedood bij een bomaanval van Japansche
vliegtuigen op Foetsjau waarbij een door de
Amerikaansdke Methodistische zending ge
leide school, vrijWel vernield werd. De
Amerikaansche autoriteiten hebben een pro
test ingediend bij de Japanneezen.
Chineesch offensief ten Noor
den van Ka uien.
De CSbineesche troepen hebben ten Noor
den van Kanton een algemeen offensief
ontketend. Zij rukken snel in Zuidelijke riök
ting op langs den spoorweg Kantoo-Haakau
in de richting van Kanton, Een Cbïmeesch
telegram van de troepen te velde méldt,
dait de Chineesche voorhoede een punt 'heeft
bereikt op 11 mijl afstand van Kanton. Het
zelfde telegram meldt dat de hCineesche
troepen tegelijkertijd een aanval hebben in
gezet op de steden Sintóai, Lientamg, en
Hwentang, welke zij veroverd hebben na
zwaren strijd, waarbij zij door krachtige
Japansche defensiewerken heen moesten
breken. Een ander Obineesch bericht meldt
nog, dat de hCineesche voorhoede troepen
Siokang hebben bereikt op 7 mijl van
Kanion.
De kosten der werk-
loosheids-bestrijding
In aansluiting aan het bericht over bet
aftreden van het kabinet meldt de regee-
ringspersdienst:
Bij de besprekingen over het vooront
werp van ~e begrooting voor 1940, welke
ten doel hadden tot een beperking van
hel te verwachten tekort te geraken, is
in ..et kabinet over de wijze, waarop dat
doel ware te bereiken, geen overeenstem
ming verkregen. In het bïzonder is zulks
gebleken bij de beraadslagingen over de
wijze waarop op de kosten ter bestrijding
van werkloosheid en haar gevolgen een
grootere vermindering beneden het eind
cijfer <kr begrooting 1939 zou kunnen
worden bereikt. Tegenover het. door een
deel van het kabinet ingenomen stand
punt van handhaving in de hegrooting
1940 van de tot nog toe gevolgde werk-"
loosheidspolitiek, waren andere ministers
van oordeel, dat wijziging van de tot nog
toe met gemeene instemming ter zake ge
troffen of voorgenomen maatregelen met
het oog op hun beoordeeling van den
financieetea toestand thans noodzakelijk
moest worden geacht en derhalve geoor
loofd was.
Frankrijk
Uitgifte van bewapeningsbons.
In de staatscourant zal vandaag een
decreet worden gepubliceerd, waarin de
autonome kas der nationale defensie ge
machtigd wordt bons uit te geven met
een looptijd van 2 jaar, tegen 3% pet.
De bons zullen bewapeningsbons genoemd
worden. Het bedrag der emissie zal niet
worden beperkt.
Voorts is het waarschijnlijk, dat bolang-
riike financieele maatregelen morgen m
den ministerraad zullen worden vastge
steld. Een decreet, dat aan Lebrun ter
teekening zal worden voorgelegd, zal ni.
hel gebruik en de verdeeling vaststellen van
een orediet van 15 milliard francs, dat
geopend is voor behoeften der landsverde
diging met een wetsdeoreet van 21 April j.l.
Vereenigde Staten
De neatraliteitswetgéving.
Het Huis van Afgevaardigden heeft het
neutraliteitsontwerp van Bloom met 200
tegen 188 stemmen aangenomen. Daarbij
is het amendement van Vorys, dat het
wapenembargo weer invoert, doch den ver
koop van oorlogswerktuigen vrij'aat, in het
ontwerp van Bloom opgenomen. Het ont
werp gaat thans naar dm Senaat.
ke Senaat heeft het wetsontwerp tot
beschikbaarstelling van 1.755 600.000 dol
lar voor weridoozensteun in 1940 goed
gekeurd. Hijheeft verder toegestemd in
een aanvullend crediet van 223.440.000
dollar voor de luchtmacht.
Toelating van Joodsehe kinderen.
De immigratiecoiamissie van den Senaat,
heeft een wetsontwerp goedgekeurd', dait be
oogt, in de komende twee jaren 20.000
Duitsche vluchtelingen beneden de veertien
jaar in de Vereenigde Staten toe te laten.
Italië
Waar&n geen Duitsche actualiteiten in de
Praagsehe bioscopen?
De „Prager Zeitungsdienst" beklaagt zich
erover dat de Tsjechische bioscopen slechts
actualiteiten draaien uit West-Kuropeesche
landen, terwijl de Duitschers liever nieuws
uit het Duitsche rijk en Italië zouden
zien. De directie der bioscopen hebben
zich echter genoodzaakt gezien de Duit
sche actualiteiten, die zij na 15 Maart
getracht-hebben la-"de plaats van" die uit
andere landen te draaien, uit de program
ma's te verwijderen, daar de „ganzenpas"
en de parades de lachlust van het Tsje
chische publiek opwekten en veelvuldig
tot incidenten aanleiding gaven.
Duitschland
Zwarthemden nemen deel aan manoeuvres.
Medegedeeld1 wordt, dat 30 bataljons
zwarthemden zullen deelnemen aan de
aanstaande groote manoeuvres van het
Italiaansche leger. Deze bataljons zullen
waarschijnlijk deel uitmaken van bet Po-
leger. De pers, die commentaar geeft op
dit bericht schrijft: „Het gaat om een ex
periment van uitzonderlijk belang, dat ten
doel heeft te bewezen, dat dé militie voort
durend' gereed is om in bet veld! te trek
ken aan den kant van het geregelde leger".
Voorts wordt verduidelijkt, dlat in geval
van een conflict de zwarthemden gebruikt
zouden worden als stormtroepen.
Spante
Bezoek van Ciano op 10 JulL
Volgens Havas zal Ciano binnenkort een
bezoek aan Spanje brengen en op 10 Juli
le Barcelona aankomen.
De Italiaansche minister van buitenland-
sche zaken zal de leidende Spaanscne
kringen waarschijnlijk te San Sebastian
dötmoeten.
Kunst en Wetenschap
Louis Davids overleden
In zijn woning te Amsterdam is in den
afgeloopen nacht op 55-jarigen leef
tijd overleden dé bekende voordrachts
kunstenaar Louis Davids.
Louis Davids werd op 19 December 1888
te Rotterdam geboren. Hij kwam uit een
milieu van kermisluidjes en begon op
acht-jarigen leeftijd ais „wonderland.'" met
zijn ziusje Henriëtte.
Reeds jong streefde hij er naar zijn lied
jes op hooger peil te brengen.
Spoedig trad' hij op in cabarets, eerst
te Rotterdam en later ook te Amsterdam
in de Waimoesstraat en dé Nes. Nadat
hij eenigen tijd gewerkt had bij dén be
kenden variété-ondernemer Oris van Haar
lem, ging hij naar Duitschland en Enge
lend. i j
Bij het uitbreken van den oorlog in
1914 kwam hij naar Nederland terug en
vormde in de -mobilisatie met dé zijnen
het eerste militaire cabarot-gozélsohap,
waarmede hij op de forten en bij bét veld
leger voorstellingen gaf.
Ook daarna is bij nog vele malen in
het buitenland opgetreden. Dé laatste ja
ren werkte hij *s zomers geregeld te Sdhéf-
veningen.
l)we courant vereefifjirt dsgèljjks/mtait-
tendering tan Zon- en Feestdagen.
Prjjs per kwartaal t 2.—
f 2.50. 'Prijs por. weekr
derlgke nummers 4 ets. -
worden d&geljjks aangenomen.
Adrertentie'ö tour het eeratrolgead nom-
"mer snoeten vóór elf uur aan net Bureau
bezorgd zijn, Zaterdags vóór 8 uur.
Een bepaalde plaats van adrertentiSii
wordt niet gewaarborgd.
Priji der Ad verten Uën: van 1—5 regel* 11.53;
Iedere regel meer f&30, in het Zaterdagamnmar
15 regels f180, iedere regel meer fü85
Reclames f 0.75 per regel IncmssokoetenS ctA}
postkwitanÜes 15 ets. Tarieven van advertentiëa
dij abonnement zijn aan het Barean verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen voÖroiibetalihg Kleine
Advertentiön opgenomen fOhO t/m. 15 woor
den, 0.75 I'm. 25 woorden. Elk woord meer
5 cent "tot een maximum van 30 woorden.
s Woensdags: Kleine Advertentito tot 25 woor
den f 0-25, mits vóór Dinsdagavond 6 nor aan het
Bureau bezorgd.
*8 Zaterdags: Kleine Advertentiën 1UOO, indien
niet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
RIJSTAAT DANZ16
ELBNGi
GARi
urm poolsche corridor
A 3 DUtrsCH GEBED
Inlijving bij het Duitsche rijk
zou een gevaarlijke toestand doen
ontstaan.
It,
NEDERLANDSCH FABRIKAAT
NOORD VEST 13 TrLEr. ,63203—6883T
"TT
V
Waarom zoudtGe nog hoofd
pijn hebben, als Ge in een
kwartier er vaji af kunt zijn!
Noem "r AKKERTJE het nieu
we merkwaardige middel,
dat alle pijnen vlug verdrijft
en UW lichaam niet schaadt.
"AKKERTJES" zijn de geluk
kige vindin<ryan Apotheker
Dumont in men gemakkelijk
in te nemen ronden cathet-
I vorm,veel nagemaakt en
toch' nog nooit geëvenaard!
Laat U niets anders aanpra
ten en iet op 't AKKER-merk.
Mmtrns
tegen pijnen, nare dagen, Icoorfs, kou.
Doos13 stuks -12 stuivers2 stuks 2 stuivers.
