Het bezoek van minister Funk
TWEEDE BLAD
S
r
i
SCHIEDAMSCHE COURANT
Maaltijd in kasteel Oud Wassenaar. Rede
voeringen van de ministers Steenberghe
en Funk.
De minister van economische zaken mr.
M. P. L. Steenberghe heeft zijn Duitsche
collega minister W. Funk, die op het oogen-
blik lner te lande vertoeft, in kasteel Oud1-
\Y assen aar gisteravond een diner aange
boden, waaraan enkele ministers, hooge
ambtenaren en personen uit handel en
industiie, aanzaten.
Rede van den minister van eco
nomische zaken.
Mr. M. I». L Steenberghe hield de
volgende tafelrede.
Het verheugt mij in het brzonder, U
minister Funk, in Nederland op de meest
hartelijke wijze welkom tc heden. Ook
mijn ïegeering verheugt zich hier een lid
van de Duitsche regeering te kunnen be
groeien Voor mij is Uw bezoek intusschen
ceil hizondere vreugde wijl ik daardoor
de gelegenheid heb de vriendschappelijke
betrekkingen, welke wij te Berlijn hebben
aangeknoopt verder voort te zetten. Aan
nnjn he/oek te Derhjn heb ik de aange
naamste herinneringen behouden en ik
spreek ook de hoop uit, dat het U en me-
louw Funk bij ons in Holland goed zal
bevallen. Ik hoop, dat wij dezen avond
ïecbt geiioegeiijk bij elkander zijn. Gij leert
i". dezen kring ook eeu reeks van ver
tegenwoordigers van bet Nederlandsche be
drijfsieven kennen en in de gesprekken
met hou zult U naar ik "hoop bevestigd
zien hoe menigvuldig de economische be-
tiekkingen tussclien Nederland' en het Duit
sche rijk zijn en welk een groot gewicht
niet slechts voor de Nederlandsche régee
ring, maar ook voor de Nederlandsche be
drijven daarin is gelegen, dat dleze betrek
kmgtni zich tot nut van beide landen in
gunstigen zin ontwikkelen. Ik hoop ook
zeel, dat dit, Uw eerste bezoek aan Ne
derland, U de gelegenheid! moge schenken
ons land nader te leeren kennen. Weliswaar
is Uw tijd sleClits beperkt, maar gij' "zult
in de gelegenheid zijn een zeer interessant
deel van ons land te leeren kennen, n.l
het Zuiderzeegebied.
Ge zult dan zien, hoe Nederland in een
voortdurende strijd met de zee geleefd'
heeft en hoe het Nederlandsche volk zijn
grond niet slechts door de natuur ge
schonken heeft gekregen, maar dat het ook
door eigen kracht en onder aanwending
van de nieuwste middelen dier techniek
dëzeft "gTottdi 'moest winnen.
De Zuiderzeewerken, die tot de bizon-
dere bemoeienis van mijn collega van wa
terstaat behooren, zijn nog altijd in vol
len gang en gij zult in het bizonder de
voorbereiding sien van den nieuwen Noord-
Oostpolder.
Terwijl ik hier de overtuiging tot uit-
king breng, dat onze ontmoeting de sedert
lang bestaande vriendschappelijke betrek
kingen verder zal bevorderen moge ik een
dronk instellen op het welzijn van rijks
minister Funk.
Antwoord van den Duitschen
gast.
Minister Funk heeft den Nederland-
sofcen minister van economische zaken voor
de vriendelijke woorden van welkom dank
geheeten en gaf uitdrukking van zijn op
rechte vreugde over de zoo hartelijke ont
vangst, welke hem in Den Haag ten deel
was gevallen.
Nederland en Duitscshland, aldus dr.
Funk, zijn niet alleen door oude nabuur
schap verhanden, maar ook door nauwe
economische banden en verplichtingen, wel
ke berusten op vervulling van de behoef
ten van de economie van beide landen. De
persoonlijke gedadhtenwisse'ing met minis
ter Steenberghe heeft er niet weinig toe
De Duitsche Rijksminister van Economische
Zaken, dr. Walter Funk, arriveerde gis
teren in Den Haag, waar hij verwelkomd
werd door dr. H. 0. Hirschfeld (met Imo
gen hoed) die een hooge Duitsche onder
scheiding ontving.
bijgedragen, om de goede economische be
trekkingen tnsschen beide landen nog nau
wer aan te halen. Hiertoe werkte mee
de wetenschap, dat beide landen weder-
keorig de beste klanten van elkaar zijn.
De economische goederen moeten in
dienst van de volkeren worden gesteld,
aldus vervolgde minister Funk. Hiertoe is
een juiste organisatie van de productie
en oon&umptie en een inschakeling van
de overheid daar noodzakelijk, waar de
vrije economie uit eigen kracht het pro
blccrn niet kan oplossen, de goede eco
nomische belrekkingen tusschen Nederland
en Duitschlana en de slappen die aan
beide kanten ondernomen worden om zich
Voordoende-moeilijkheden te 'overwinnen,
zjjn 'het bewijs er van, dat ook insschen
ongelijksoortige economische sj sternen-oen
gemeenschappelijk resultaat kan 'worden
bereikt, indien men slechts de moed -beeft
zich van dogma en theorie vrij te maken
en dat doet wat verstandig en wat .nood
zakelijk is.
In de economische politiek is dat juist,
wat tot een goeü resultaat voert, en wat
ipst is, is ook goed.
Ten slotte bracht dr. Funk een dronk
uit op minister Steenberghe» op de Hol-
landsche regeering en op de ontwikkeling
van de Nederlandsche en Duitsche han
delsbetrekkingen.
Excursie langs de Zuiderzee.
Gistermiddag heeft minister Funk een be
zoek gebracht aan het Deutsches Heim. in
Den Haag.
Vandaag maakt dr. Funk, in gezelschap
van den minister Van Buuren, ir. De Blocq
van Kuffeler, directeur-generaal der Zui
derzeewerken en eenige andere heeren,
een excursie over en langs bet IJsselmeer.
Na een bezoek aan den afsluitdijk, zal
in Sneek worden geluncht. Daarna werd'
naar Lemmer gereden, waar men aan boordt
ging van een boot van het departement
van. waterstaat. Hiermee heeft men o.a.
Urk bezocht 1 i
Het gezelschap gaat in Kampen aan
land1. In Nij'kerk zal ten huize van dien
beer en mevrouw jhr. Van Haersma de
With het avondmaal worden gebruikt
Buitenpartij op Warmond.
In den vooravond' heeft mevr. Steen
berghe gisteren op „Meerrust" te War
mond mevr. Funk ontvangen. Hierbij wa
ren mede aanwezig mevr. Weiter, echtge-
noote van den minister van koloniën, me
vrouw Van Buuren, echtgenoote van den
minister van waterstaat, en mevr. Van
Haersma de With, echtgenoote van den
Nederlandschen gezant te Berlijn, en eenige
andere dames.
Dr. H. M. Hirschfeld onder
scheiden.
Tijdens het noenmaal dat de Duitsche
gezant, graaf Von Zech Burkersroda, ter
eere van het bezoek van den Duitschen
minister van economische zaken gaf, heeft
minister Funk in naam van den Daitscben
rijkskanselier aan dr. II. M Hirschfeld, di
recteur ran handel en nijverheid', het kruis
van de orde van den Duitschen Adelaar
met de ster uitgereikt.
BINNENLAND
De kabinetscrisis
De copforentie met de zes
fractieleiders.
De conferentie van dr. Colijn met
de voorzitters van de zes Tweede
Kamerfracties heeft van vier uur tot
kwart over zes geduurd.
Omtrent* het' resultaat van deze con
ferentie werden geen mededeelingen
verslrekt.
Do N. R. C. van hedenochtend meldt
hieromtrent het volgende:
Naar in parlementairen kring verluidt,
mo<-l men c ernstig rekening mee hou
den, dat de gistermiddag door dr. Colijn
met de voorzitters- van de zes groolc frac
ties der Tweede Kamer gehouden bespre
king lot.een negatiet resultaat heeft
voerd. De formateur stuitte vooral op op
positie van r.-k.. zij-de, dóch oo-k ran s.-d
zijde waren er ernstige bezwaren.
Naar het blad van andere zijde ver
neemt, heeft de bijeenkomst van 4 tot
61/4 uur geduurd. Dr Colijn sprak een
inleidend woord ter toelichting van zjjn
bedoeling met de bijeenkomst en van zijn
schematisch program. Vervolgens heeft
ieder van de aanwezigen de heeren
Schouten (a--r.), de Geer (c.-h.), Deckers
(r.dü, Joekes (v-d..), Bierema (lib.J en
Albarda (s.-d.) zijn voorloopige ziens
wijze kenbaar gènjaaukt. Ten slotte is af
gesproken, clat>-dfe formateur zijn gedachten
over --het gehoorde zou laten gaan,' om
daaruit zijn 'conclusies te trekken.
Ben. afspraak voor een nadere bespre
king -is niet gemaakt, wat op zichzelf
(oofcl veelzeggend was. Verwacht werd,
dat Areden een nadere mededeeling met
betrekking tot de kabinetscrisis zou wor
den gedaan, waaruit een definitieve con
clusie omtrent het resultaat der gisteren
gehouden bespreking zou kunnen worden
getrokken. Het zou niemand verbazen, in
dien-dan zou blijken, dat dr. Colijn ver
zocht-had, van zijn opdracht te worden
ontheven, tetwijl tevens de opdracht aan
een -wider i was verleend."
Van de gisteren gehouden bespreking
zullen trouwens weinigen grooie verwach
tingen hebben gehad, de formateur zelf
waarschijnlijk ook niet. Met zes partijen
tegelijk is het voor een formateur, dié eeh
homogeen kabinet moet vormen, kwaad
kersen eten. Deze methode om de partijen
in een formatie te betrekken in strijd
met wat dr. Colijn. in 1937 als zijn op
vatting heeft 1 verkondigd schijnt daar
mede wel ad absurdum gevoerd te zijn.
H.M. de Koningin heeft gisteren het Chr. Nationaal Zendmgsfcest op 't landgoed
„Raaphorst" te Wassenaar bijgewoond.
r
De leiders der zes voornaamste Tweede Kamer-fraeties, van Ln.r. de heeren L.
N. Deckers (R.K.), J. Schouten (A.R.), jhr. De Geer (Chr. Hist.), dr. Bierema (Lib.),
ir. Albarda (S.D.A.P.) en mr. Joekes (Y.D.), hebbben gisteren een conferentie gehou
den met dr. Colijn te» Departemente van Alg. Zaken in De» Haag. Het gezel
schap verlaat het gebouw na afloop der besprekingen.
Dr. Funk, de Dnltsche minister van Economische Zaken, bracht gedurende zijn ver
blijf in Den Haag een bezoek aan ver schillende departementen. Naast den mi
nister onderscheidt men den Duitschen gezant, graaf Julius von-Zech von Bur-
kesrods,. l
Rotterdamsche drinkwaterleiding
Het nieuwe pompgebonw in ge
bruik gesteld.
Gistermiddag is het nieuwe pompgebouw
van de gemeente drinkwaterleiding te Rot
terdam op de terreinen aan den Honinger-
dijik door wethouder A. B. de Zeeuw, offi
cieel in gebruik gesteld.
De directeur ram de drinkwaterleiding
ir. B. Scü.teur, gaf eerst een uiteenzetting
van de bedoeling van deze nieuwe instal
latie, die in een langgevoekle behoefte voor
ziet. Vroeger was men geheel afhankelijk
van den stand van tiet rivierwater, heigeen
m!l).oudt,_ dat men de chemische hoedanig
heden niet in de hand had'. Proeven heb
ben uitgewezen, dat het water vier uur na
hoog water ingelaten, van veel beter gehalte
is dam ander water. Drie uur na hoog
Water is nJ. alle van de stad medekomend
rioolwater voorbij het nieuwe pompgebouw
gestroomd, zoodat het water van zuiverder
kwaliteit is. Door deze pompinstallaUe kan
men op het gewenschte oogenblik -•ook
met lager water dus, wanneer de factoren
voor het inlaten het gunstigst zijn water
inlaten. Lange jaren hoéft het geduurd,
aleer het gebouw er stond. Thans een half
jaar later dan men zidlt vooigesteld had, is
liet gereed. Spr. verzocht den wethouder
de schakelaar om te draaien en hiermede
de eerste der vier pompen, welke elk een
capaciteit van ^ongeveer 25.000 M3. per
uur bezitten, in bedrijf te stellen.
Alvorens hiertoe over te gaan, prees de
Wethouder het initiatief van den directeur
vam de drinkwaterleiding, terwjjl liij tevens
hulde bracht aan het gemeentebestuur van
Rotterdam. Hierna draaide spreker de sclia-
këkax om, waarmede .de eerste pomp ,ïn
weriring gesteld was.
BLM. de Koningin .op het Zendingsfeest.
Te vier uur gistermiddag arriveerde H.M.
de Koningin op de Raaphorst en begaf
zich te voet naar de spreekplaats, waar
dr. F. J. Fokkema, rector van de Neder
landsche zendingschool, zou spreken.
In het gevolg van H.M. de Koningin
bevonden zich freule D. H. van Tets,
eerste hofdame, mr. J. H. L. J. baron
Sweerts de Land&s Wijhorgh, kamerheer
en majoor H. J. Phaff, adjudant van H.M.
de Koningin,
Nadat H.M. de Koningin het bestuur
aan zich had' doen voorstellen, nam zij
onder het gehoor vian dr. Fokkema plaats,
die met zijn toespraak een aanvang nam.
De vervanging van werkende
dienstplichtigen
Ook met sociale belangen moet
rekening gehouden worden.
Op -de vragen van het (n.s.) Eerste Ka
merlid den heer Van Vessem, met betrek
king tot de vervanging van werkende dienst
plichtigen door werldoozen lieeft de mi
nister van defensie als volgt geantwoord:
Art. 32 van de Dienstplichtwet volgens
den gewijzigden tekst, laat buitengewone
oproeping in geval van oorlog, oorlogs
gevaar en andere buitengewone omstandig
heden toe, voor zoover de Kroon dit noo-
dig acht. Bij Koninklijk Besluit van 10
April 1939 (Staatsblad no. 182) is de op
roeping noodig geacht van al het perso
neel, bestemd voor buitengewone oproe
ping-uitwendige veiligheid, zoodat die op
roeping van ieder, die daarbij is ingedeeld,
berust op bedoeld' art. 32.
Het indeelen van dienstplichtigen bij
deze groep is niet een handeling, die eens
voor ai heeft plaats gehad. Integendeel
het al of niet behooren tot deze groep
is in gewone omstandigheden voortdurend',
'dag aan dag, aan wisseling onderhevig.
Er is geen aan de wet ontleende reden
aanwezig, waarom dit proces zou moe
ten stilstaan, nadat een oproeping heeft
plaats gehad. Voor een deel en op .ande
ren voet gaat dit proces dan ook in de
tegenwoordige omstandigheden dloor. Zoo
zijn onderscheidene dienstplichtigen, die
aanvankelijk niet behoefden op te komen,
alsnog opgeroepen, toen dit noodig bleek
voor liet bezetten van sommige posten.
En zoo komt in geval van vervanging de
bestemming voor de „B.O.U.V." voor den
met verlof gezonden dienstplichtige te ver
vallen en wordt de vervanger alsnog daar
bij ingedeeld1.
Noch de letter, noch de geest van art
32 der Dienstplichtwet staat hieraan in
den weg.
Het is niet juist, dat de verdediging der
grenzen in de eerste plaats aan werkloo-
roepen werklooze dienstplichtigen bedraagt
thans ongeveer 15,7 pCt. van de totale
sterkte der troepen, welke zijn belast met
de grens- en kustbeveiliging. Maar ook al
ware dat anders, dan ligt in het buitenge
woon oproepen van werklooze dienstplich
tigen geenszins opgesloten een, discrimina
tie van de beveiligende taak. Bij acuut
gevaar, hetwelk aanleiding geeft tot een
algemeene mobilisatie, worden alle be
schikbare krachten voor de verdediging dies
lands opgeroepen, zoolang zulks niet het
geval is, dient, voor zoover mogelijk, re
kening te worden gehouden niet alleoa
met militaire, maar ook met sociale be
langen. Beide belangen worden gediend!
door buitengewoon opgeroepen dienstplich
tigen, die in de burgermaatschappij noode
kunnen worden gemist, te vervangen door
werklooze dienstplichtigen, die daardoor tot
nuttigen arbeid worden bestemd'. Het ia
een onjuiste stelling, dat aldus „elke an
dere arbeid" den voorrang zou hebben
boven de militaire taak, het gaat er om,
dat de een in dezen tijd.' de beveiiigendla
taak slechte kau vervullen met het bren
gen van een groot sociaal offer, terwijl
voor den ander van een sociaal offer geea
of nauwelijks sprake is.
Aangezien van persoonlijke vervanging
waaronder te verstaan de methode, waar
hij men zelf voor een vervanger heeft te
zorgen geen sprake is, is er reeds uit
dien hoofde geen gelijkenis met hef vroe
ger remplayan ten stelsel, sterker spreekt
nog, dal d'e dienstplichtige, dlie vervangen
wordt, verplicht blijft tot opkomst onder
de wapenen wanneer zulks "noodig wordt
geacht, zooals bij algemeene mobilisatie,
terwijl de remplacant zijn vrijstelling van
den dienstplicht had gekocht.
Op de vraag of de minister bereid' is,
een regeling te ontwerpen tor tegemoetko
ming aan ernstige moeilijkheden voor dé
werkende dienstplichtigen, antwoordt die
minister, dat dit onderwerp in studie is,
waarhij wordt aangeteekend', dat zich hier
bij grooie moeilijkheden voordoen.
Luchtvaart
Vliegongeval bij Stuttgart.
Op het vliegveld Boeblingea hij Stutt
gart is gistermiddag de chef piloot dier
Kiemm-vli egtuigf abri eken Helmut Kalkstem,
tijdens een proefvlucht van 500 meter hoog
te' neergestort. j
DER
zen wordt opgedragen, het aantal opge- DONDERDAG 6 JULI 1939. No. 22214.
?*-
«4% v
-X,K»
J.x. .ra'-.;.- -X--;:-:*-
.yyv&JA '°S'
