m
Veertien juli in Frankrijk
TWEEDE BLAD
SGHIEDAMSGHE COURANT
DES
DINSDAG 11 JULI 1938 N». 22218.
£en vlag waarop men huizen kan bouwen.
Het geheim van het Fransche herstel.
(Vaa onzen Parijsdien.correspondent).
Parijs, 10 Juli 1939.
Frankrijk maakt zich op - om den veer
tienden Juli te vieren: Zooals toeter jaar,
want de dag der bestormingder-Bos tillé
is een nationale feestdag. Maar ditmaal
wordt er toch wel bizonder veel wérk ge
maakt van het feest. Er bestaat, daarvoor
een dubbele réden. In die eerste plaats
is het juist anderhalve eeuw geleden, dat
de Fransche revolutie is uitgebroken. Fei
telijk dus jubileert ook de veertiende Juli.
Het wordt een feest van de eenheid al
ler Franschen. De andere reden gaat naar
haar aard' eenigermate schuil, want het
is een politieke reden. Dit jaar zal de
veertiende Juli tevens een manifestatie wop-
den van de Fransch-Engelsche samenwer
king.
De grootste vlag.
De herdenking der Fransche revolutie
kost den Franschen staat vijftien millioen
francs. Men heeft die kunnen voteereo,
dank zij de opbrengst eener nieuwe be
lasting óp olie en oliehoudende stoffen.
Woensdag viert men ten stad'huize den
150sten verjaardag van de tricolore, de
Fransche vlag. Parijs had'dat vertikale
hl au w: wit-rood, waarin we onze vaderland)'
sche kleuren herkennen,' al aangenomen, lang
vóór de Coi ventie in 1794 hét betreffen
de decreet aannam. Vanochtend was nien
bij bet Parijsche stadhuisbezig om een
35 meter langen mast op te richten met
aan den top een Phrygische .muts in
hout. Daar wordt op 12 Juli een vlag van
20 bij 14 meter aan bevestigd.' Het is de
grootste vlag ter wereld; zij overtreft Ver
re de hakenkruis vlag van de- rijkskansela
rij te Berlijn, schrijven de bladen. In 'elk
geval is bet de grootste Fransche vlag,
men kan gemakkelijk een paai" huizen Bou
wen op dit oppervlak van 280 vierkanten
meter, en het is ook de'nieuwste tricolore;
het oudste Fransche dundoek dateert van
1789 en behoorde aan dénationale garde
van Monville bij Rouaan.
Denzelfden dagherdenkt men .voor liet
hotel de Ville de aankomst der vrijwilli
gers van Marseille. Zij brachten het „oor
logslied1 van het Rijnleger" voor het eerst
naar Parijs; de Fransche volkshymne heeft
den naam Marseillaise behouden;
Demonstratie van eenheid.'
Zoo is er vclerièi schijnbaar slechts zij-
delingsch verband'. Aan 'de' militaire para
de op 14 Juli zullen een regiment artil
lerie van Straatsburg en zelfs een batail-
lon vestingtroepen-van dé befaamde Magi-
notlinie medewerken. Om nog duidelijker
de eendrachtigheid1 te doen uitkomen zal,
wat nog nimmer is gebeurd) een detache
ment van het vreemdelingenlegioen een
plaats innemen ip den stoet. En voor het
eerst weer sedert het groofe défilé der
overwinning in 1919 zullen Engelsclie sol
daten mét d'e Franschen samen voorbij
den Are de Triomphe marclieenen en langs
de Champs Elysées. De vierhonderd' man
zijn uit verschillende Britsche regimenten
gekozen, tot de stafmuzikanten 'en de
Schotsche doedelzakspelers toe.
In den namiddag van den veertienden
Juli heeft er op het Mars veld' een andere
plechtigheid plaats. Daar, waar het de
vies der vrijheid', gelijkheid en broeder
schap werd' geboren, zal president Lebrun
een rede houden, welke wordt uitgezonden.
Vertegenwoordigers van alle Fransche ko
loniën en mandaat gebieden zullen die
ceremonie bijwonen, en het biaoudere is
wel, dat onmiddellijkop de redte van'den
president de gebruikelijke antwoorden zul
len volgen, drie uit Frankrijk, twee uit
Afrika, één uit Indo-China en één van den
kapitein eener Fransche paketboot in vol
le zee.'Een vuurwerk op den nabijen Eif-
feltoren, die precies een halve eeuw be
staat, zal zoo niet het feest, want dat duurt
gewoonlijk tot don volgenden morgen, dan
toch den dag besluiten. Den veertienden
Juli, dien Frankrijk luisterrijker viert dan
ooit tevoren.
drie; verschillende waarden van den franc.
Thjans is de franc één der meest gevraagde
valuta's ter wereld, het kapitaal, is terugge
keerd.'Er is geen' sprake .méér van stakin
gen,! dé' gevreesde Gr G. T.'-'moest .in:'het
■begin 'van dit jaar erkennen anderhalf mil
Iioén leden te hébben verloren, dat is een
derde van hét géheele ledental, en voor de
eerste maal hebben de socialisten gewei
gerd om met de communisten te mairchee-
ren in den al traditie geworden optocht
van'14 Juli van Nation naar Bastille.
De productie stijgt voortdurend, er wordt
in verschillende industrieën geen veertig,
maar vijf en veertig, soms acht. en veertig
uur per week gewerkttien maal zooveel
arbeiders als in November maken over-
uxen. - - -I h
De vliegtuigbouw.
Merkwaardig is de progressie in de vlieg
tuigindustrie. Van 1 Januari tot 31 Juli
1938 werden er maandelijks gemiddeld 41
oorlogsvliegtuigen gebouwd. In November
was dit aantal gestegen tot 53, in Decem
ber tot 73, in Januari 1939 tot 94; thans
•bedraagt het maandcijfer bijna tweehonderd,
en aan het einde des jaars zullen driehon
derd' toestellen per maand de Fransche fa
brieken verlaten. Om deri achterstand in te
loopen wérden 635toestellen in Amerika
besteld -plus :éen- 'vijftig Kitol hoven-jagers in
ons hand; Frankrijk bezit voldoende kapi
taal om zoonoodig nog zesduizend vliegtui
gen op korten termijn aan te koopen,
Toegegeven worde, dat het niet alle even
gezonde oorzaken zijn, welke de werkloos
heid verminderen vijftigduizend werkloo-
ze minder dan -in November en het
productiecijfer van 83 in October tot 97
in Mei deden stijgen, doch in diait opzicht
maakt Frankrijk geen uitzondering op den
regel in de gunsche wereld.
Frankrijk, dat door twee jaren van sociale
en andere troebelen was verzwakt, heeft
zich hersteld. Eén der chefs der Fransche
luchtmacht, generaal Weiss, verklaarde, dat
het materiaal daar vandaag het beste van
Europa is. Eind .1939 zal in dat legeronder
deel het speciaiüsténcorps van - 2100 pilo-
temonderofficieren Zijn gebracht op 4400
van 1100 mitraillisten op 2700, van 500
rad iografi sten op 2600 en van 8030 meca-
no's.op 18000;fgEn generaal Weygand,.die
waarlijk hjet gewoon is .holle, frazen te be
zigen, zeide-oeri week geleden, dait het
Fraihschè leger vandaag- sterker is dan in
een ig ander moment van zijn historie. Nie
mand i n Frankrijkwenscht den oorlog,
maarwanneer die .ons „wordt opgedrongen
zullen wij hem winnen.
- Veertien Juli.
Het is. de paradox onzer dagen, dat
alleen .gjjaehts vertoon den bedreigden vrede
nog schijnt te kunnen redden. Het geheim
der Fransche overwinning in den zenuwen
oorlog van thans is die overfuig'ng van ge
neraal Weygand, die de overtuiging is van
eiken Franschman, het-geheim van het
Fransche herstel is de vaderlandsliefde. In
don nood' zijn alle Franschen één.
Luchtbescherming in Den Haag
Crcditt vaa meer dan een mil
Hoen aangevraagd.
B. en W. van. 's-Gravenhage hébben aan
den gemeenteraad een voorstel gedaan tot
het uitvoeren van, openbare schuilplaatsen
in gewapend beton en ,van andere voorzie
ningen in verband met de bescherming
van de bevolking tegen luchtaanvallen. Het
tortaai van het voor deze maatregel ge
raamde bedrag is f 1,050.000. Het college
stelt voor een geldleen ing voor dit bedrag
aan té gaan en deze leening in 10 jaar-
Jijfcsche i ennijnen af te lossen.
De drooglegging der Reeuwijksche plassen.
De bond' van Nederlandsche amateur-
fotografen, heeft zich met een adres tot
denminister van sociale zaken gewend;-
waarin hij zegt de volvoering der plan
nen tot drooglegging der Reeuwijksche
plassen in hooge mate te mogten betreu
ren, aangezien naar het oordeel van adres
sant, deze plassen afgescheiden van hun
waarde ais recreatie-oord' ,en als natuur
monument, afgezien ook van de proble
matische voordeelen aan de drooglegging
verbonden, als gebied' van zeldzaam na
tuurschoon, een kostbaar bezit van na
tionale beteekenis zijn. De bond' verzoekt
dan ook, in het belang jvan de toekom
stige bevolking, deze drooglegging hetzij
geheel of gedeeltelijk te voorkomen.
Gemengd Nieuws
Auto reed links van den weg
Wielrijder aangereden cn over
leden.
Gisteravond om half zes is op het Baar-
looscheweg te Blerick, de 45-jarige wielrij
der Ilelmink uit Blerick door een uit de
tegenovergestelde richting komende perso
nenauto, welke links van den weg reed, ge
grepen en tegen den grond gesmakt. De
man was op slag dood. Het stoffelijk over
schot is naar het St. Josephziekenhuis te
Venlo overgebracht.
Tekort in schoolkas
Maar de boeken zijn ook ver
dwenen
Bij de voreeniging „Nijverheidsschool
voor Edam en omstreken" waaronder res
sorteert de ambachtsschool, die destijds
is opgericht voor jongé menschen, d'ie
door dé inpoldering-derZhndéfeêe met
werkloosheid' worden bedreigd1, en die op
deze school in de gelegenheid! worden ge
steld een ambacht te loeren, is oen kaste
kort ontdekt van pl.m. 6000 gulden.
Justitie en rijksaccountantsdienst heb
ben de zaak thans in onderzoek, waarbij
zich echter de groole moeilijkheid' voor
dat do boeken en bescheiden, betrekking
hebbende op de administratie van de am
bachtschool zijn verdwenen.
Het muziekcorps der Scots Guards, dat in verband met de tentoonstelling „Het
Leger" in Den Haag eenigc concerten in ons land zal geven, arriveerde gisteravond
onder geweldige belangstelling in de residentie. Na de begroeting der gasten spe-
len dezen het „Wilhelmus".
tppip
-
De nationale vijfkamp voor officieren, georganiseerd door het Ned. .Olympisch Co
mité. is gisteren te Amersfoort begonnen. Een foto tijdens het nummer handgranaat-
werpen.
T. O.
BINNENLAND
Stabiliteit heroverd.
Natuurlijk is bet feest van dén veertien
den Juli in de eerste plaats ©en nationaal
feest, een foest voor de Franschen. Maar
wo wezen er reeds op, bet is ook wel
degelijk de bedoeling, dat dé buitenwacht
uit die manifestatie van Fransche een
drachtigheid1 en Fransch-Britsche vriendi-
schap eenige leering zal trekken. Niet voor
niets werken ondérdéelen van Frankrijk's
gansclie leger van het continent en dé
overzeesche gebieden, werken de land-,
de zee- en d'e luchtmacht en vijftig'
vliegtuigen der Britsche weermacht
mode aan de militaire parade, een défilé,
dat eens zoo lang zal duren als gewoonlijk
en ind'rukwekkendér zal wordten dan ooit.
Men staat Verrast over de snelheid; waar-
mede Frankrijk zich dit jongste halfjaar
van zijn slagen heeft hersteld. De laatste
tien jaar kén geen kabinet in Frankrijk
het zoo lang bolwerkten als thans reeds het
mi n isterie-Daladier doet. In twaalf jaar
heeft Frankrijk 25 ministeries gekend en
Prins Bern hard neemt deel aan oefenings-
reis van die hoogere krijgsschool.
Prins Bemhard, die, zooals bekend is,
sedert November van het vorige jaar regel
matig lessen aan dé hoogere krijgsschool te
's-Gravenhage heeft gevolgd, heeft gisteren
deelgenomen aan een oeféningsreds valn de
leerlingen der hoogere krijgsschool, welke
plaats vindt onder leiding van den direc
teur, den kolonel M. W. L. van AJpHien
en beeft daarbij practisch aan de verken
pingen deelgenomen.
De theoretische lessen aan de hoogere
krijgsschool, welke voor dit cursusjaar ge
ëindigd zijn, worden thans vervolgd met
eenige lessen te geven door den directeur
van de hoogere marine krijgsschool, den
schout bij nacht C. E. L. Helfrich.
Het reisplan van Hr. Ms. O. 19.
Het reisplan voor Hr. Ms. O. 19, onder
bevel van den luitenant Ier zee der le
'klasse K. van Dongen, voor een Teis naar
Nederiandsch-Indië via Suez-kanaal, is als
volgt samengesteld
Dinsdag 25 Juli, vertrek Den Helder,
Dinsdag 1 Augustus, aankomst te Oran, Za
terdag 5 Augustus, vertrek! van Oran, Vrij
dag 11 Augustus, aankomst te Alexandrië,
Vrijdag 18 Augustus vertrek van Alexandrië,
Donderdag 24 Augustus, aankomst te Aden,
Zaterdag 26 Augustus, vertrek van Aden,
Maandag 4 September, aankomst te Colom
bo, Vrijdag 8 September, vertrek' van Co
lombo, Dinsdag 12 September, aankomst te
Sabang, Donderdag 14 September vertrek
van Sabang, Maandag 18 September aan
komst te Batavia'. i
Naar wij van den marinestaf vernemen,
heeft de O. 19 tijdens een oefening.haar
telefoonboei verloren. 1
Het vinden van deze boei behoeft geen
aanleiding te zijn tot ongerustheid.
De ontploffing in het kruitmagazij
Reeds 80 dooden en 1500 ge
wonden; 80 personen vermist.
Ten gevolge van de ontploffing in het
lcruitmagazijn van Penairand'a de Brac-a-
monte bij' Salamanca zijn 80 personen ge
dood en 1500 gewond' en 80 personen ver
mist.
Penaranda ligt ongeveer 25 mijl van Sa
lamanca.: De meeste huizen van het dorp
werden met den grond gelijk gemaakt
door de explosie en de bewoners worden
in Salamanca onder dak gebracht.
De goederentrein, welke op het station
stond; toen de ontploffing geschiedde, werdi
geheel vernield;
Uit Salamanca, Zamore, Valladolid' en
Avila kwamen brand'w e era fdeel in gen ter
plaatse, 'doch zij konden wegens de ge
weldige hitte niet bij het bluséh water.
Nader meldt Haras:
Tengevolge van de ontploffing zijn te Pe
naranda 1090 van de 1456 huizen in dit
plaatsje geheel of gedeel Lelijk verwoest.
De geredde inwoners helpen de red
dingsbrigaden en doorzoeken de puin-
ihoopen. Een honderdtal huizen en drie
fabrieken branden nog, onder het oog' van
de tengevolge van liét watergebrek machte
loos staande brandweer. Op. de plaats van
de ontploffing heeft zich een krater met
een straal van 200 meter gevormd, gevuld
met smeulende puinihoopen, die men onder
water tracht te zetten aangezien zich op
500 meter afstand nog een intact gebleven
opslagplaats van ontplofbare stoffen be
vindt. De kracht van de ontploffing was zoo
groot, dat men haar te Salamanca en te
Avila, d.i. een afstand van 40 KM.,hoorde.
Honderd vijftig dooden?
Het aantal slachtoffers van de ontplof
fingsramp te Penaranda' de Bracamonto
wordt volgens de laatste berichten op 150
dooden en 15Ö0 gewonden geschat.
Eind door autobus aangereden en
overleden.
Gistermiddag om vier uur is de zesjarige
Geertje Altena te Ede kOrt na het uitgaan
van do school, op den rijksweg EdeDe
Klomp, toen zij aan de linkerzijde van. den
weg liep, door een autobus iuit Veenendaal
aangereden. Met ernstige verwondingen
moest zij naar het Julianaziekénbuis te Ede
worden vervoerd', waar z'j een uur na) aan
komst overleed.
Mm*
Gereed voor den start. De acht Nederlandsche renners, die deelnemen aan den
Tour de Franc®, staan le La Vesinel klaar, om den groeten strijd aan te binden.
De aardbeving op Java
Verband met de Krakalao.
Aneta meldt uit Batavia:
De aardbeving, welke gistermiddag om
acht minuten voor twee te Batavia werd'
geconstateerd' en waaromtrent reeds eer
der werd bericht, blijkt in het Hotel der
Nederlanden verscheidene scheuren te heb
ben veroorzaakt. O.a. loopt in het plafond'
van het verd'iepingsgebouw een scheur over
de lengte van acht kamers.
In de woning van den directeur bevindt
zich een scheur van twee meter lang en
een halve centimeter breedte.
Overigens zijn in dit hotel sedert de
jongste werking van de Kirakatau regel
matig op verschillende plaatsen scheuren
voorgekomen.
Uiteraard' wordt dear vele inwoners van
Bataria verband gelegd' tusschen de Kra-
kalau en deze, voot do hoofdstad' betrek
kelijk zeldzame, boring. Van de zijdio van
het observatorium wordt echter medege
deeld, dat hieromtrent wetenschappelijk nog
niets vaststaat.
Café" met winkelhuis afgebrand.
Gistermiddag is, waarschijnlijk door het
in brand vliegen van een petroleumstel,
brand ontstaan in het woonhuis, tevens
café en winkel van den heer H. Keizer,
staande aan den Hengeloscheweg, buurt
schap Stepeio, gem. Haaksbergen. De ge
heel© inboedel werd' een prooi der vlam
men; aan blusschèn viel niet te denken.
Huis en inboedel waren, tegen brandschade
verzekerd'. De burgemeesters en de politie
uit de gemeenten Haaksbergen en Hengelo,
•waxen op liet terrein vüu d^u brsnd'
wezig.
Ziekentransport «Sn operatie
in volle zee.
Eind Juni voor de Mamix van Sint Aide-
gondo van de Stoomvaart Maatschappij Ne
derland, in de Roodo Zee, op weg naar Ne
derland, waar liet schip Woensdag a.s. zal
aan-kómen. Op 28 Juni weid aan boord' van
het schip radio-telegrafisch bericht ontvan
gen, dait de kapitein van de in don omtrek!
varende Simaloer, van dezelfde inaatscliap-
pij zidk te bed lag.' Bij het in zicht komen'
van het laatste schip begaf do scheepsarts
van do Mamix, do lieer Van der Gugten,
die enkele jaren als cliirurg in Indië werk
zaam is geweest, zich in een sloep naar
den zieken kapitein Vellinga. j
Dokter Van der Gugto constateerde oen
acute blindedarmontsteking en nam den
zieke met dezelfdo sloep moe terug om
aan boord van de Mamix chiruTgiscli in te
grijpen. De operatie slaagde, doch aangezien
er storm op komst was achtte de genees:
heer het raadzaam, kapitein Vellinga in
Port Said af te zetten, waar do patiënt in
het Britsche hospitaal werd opgenomen'.
Enkele dagen Jucma mocht men van-het
hospitaal aan boord van de Mamix bericht
ontvangen, dat de toestand- van kapitein
Vellinga, hoewel ernstig, niet levensgevaar
lijk was.
Door autobus aangereden en gedood.
Gisteren is de veehouder J. Baron uit
Appelscha, toen hij- komende uit oen zq-~.
weg denAppclschasferweg te Hoeren veen
wilde Oversteken,'aangereden door een
autobus..
B. weïd' meegesleurd' en bleef ernstig,
gewond liggen". Toen "een geneesheer arri
veerde bleek hulp niet ineetr mogelijk te
zijn. Spoedig daarop is die man overleden.
