iniif ii uit 3 malei.
EERSTE BLAD
Rust rondom Dantzig
Vrijdag ICiuU .193»
De gevechten
aan de Mandsjoerijsche grens
Duitschland
"ÏISÏT
JEU Jm JEi
Koopt vant nog 'n pakje
Engeland
Int. Samenwerking
Spanje
Vereenigde Staten
Italië
92ste Jaargang.
Tel. No.
(3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 Ijljnen).
Postrekening No. 53IL
BUITENLAND
Kaime atmosfeer in Polen. Geen „Anschluss"
in het vooruitzicht? 4
De kalme atmosfeer, die op het
oogenblik in Polen heerscht, trekt^ bi
zonder de aandacht van diplomatieke
en journalistieke kringen in War
schau. De Poolsche pers wijst er na
drukkelijk op, dat de regeering nog
steeds bereid is de geschilpunten te
repelen, die tiaar van de Duitsche
rageermg scheiden, de kweslic-Dantzig
en den corridor, langs den weg van
•onaerhaadelingen in een vreedzame
-stoer, waarbij iedere unilaterale oplos
sing zon zijn uitgesloten.
Politieke kringen in Warschau herinne
ren in dit -verband aan de redevoering
van Beek van 6-Mei j.-L, waarin irij ver
klaarde, dat,'"opdat het woord .vrede" ©en
volle werkelijke waarde zou krijgen, twee
voorwaarden vervuld moesten worden, n.l.
vreedzame bedoelingen en.jreelzame me
thoden van actie. Wanneer" men de beide
voornaamste geschilkwcs ies tüPschen Polen
en Duitscfilana in het licht van deze op
vattinoen bekijkt, worden de limieten van
een eventueel© reffiéSng duidelijk afgeba
kend De in politwÜTe kringen te War
schau algemeen aanvaarde opvatting is,
dat ten aanzien van de corridorkwestie
de Poolsche regeering bereid is, voorstel
len te bestudeeren, die er toe strekken,
liet Duitsche verkeer door Pommeren naar
Oost-Pruisen te vergemakkelijken, o.m. op
het sebied der wegen Maar het is na
tuurlijk volstrekt uitgesloten, dat de re
geer ng ooit een vraag in overweging zon
kunnen nemen .betreffende instelling dwars
door het Poolsche -Wojwodeschap Pomme-
rpn van een exterritoriale Duitsdie auto
strada, die volgens berichten uit Duitsche
bron bijna 20 k.m.-breed zou hebben moe
ten zijn. Het Poolsche standpunt .te dien
aanzien is zeer duidelijk: „Wij hebben er
geen enkel belang bij dé, Djjitsch e mede
burgers te hinderen in hun verbindingen
met do "OosteVpêt" pïÖ'fïndes-"" Wij hebben
echter geen - 'enkel rirrotiéf* 'om -britse sou-
veiemiteit te verminderen op ons eigen
gebied."
Wat Dantzig betreft, verklaart men bo
vendien, dat deze kwestie weinig ruimte
laat voor een compromis. Aan den eenen
lcanl kan de Duitsche meerderheid der
vrije «tad zich vrijelijk ontwikkelen van
nationaal, cultureel en ideologisch stand
punt gezien, zij bezit haar regeering «n
haar partijbestuur. Aan den anderen kant
kan. Polen de kwestie Dantzig steel)ts be
schouwen door zich te stelten op het
gel red „der Poolsche rechten en handels
belangen". Het kan niet toestaan, dat dez©
in welk opzicht ook beperkt worden- Ove
rigens echter zóu men' de mogelijkheid
onder oogen kunnen zien van een com
promis op juridisch plan voor een rege
ling van de positie van Dantzig a's vrije
ctad. De Poolsche regeering heeft Duitsch-
iand op 26 Maart reeds aangeboden ge
zamenlijk het bestaan te waarborgen van
de rechten der vrije stad. Op dit aanbod
is geen antwoord ontvangen. Ook hier zal
Polen nooit toestaan, dat het gebied van
Dintzig geplaatst zou worden buiten de
Pcobche douanezone en nog minder dat
een Anschluss van Dantzig bij Duitschland
ïemeznnhjkt zou kunnen worden. Zoo blijft
de Poolsche regeenng, trouw aan de po
litiek van vrede, in "ólledige overeen
stemming met Engeland en Frankrijk en na
de plechtige waarschuwingen van den
L'r ivchen premier aan Duitschland, steeds
bereid deze problemen te beslui©-r n door
middel van onderhandelingen, welke zich
'•ollrokken in een vreedzame sfeer Even
eens -trouw aan zijn politiek van stand
vastigheid, weigert de Poolsche regeering
iedere onderhandeling, die het a-p-ct aan
neemt van een intimidatie of chantagepo
ging, rail den kant van Duitschland, Zij
zal nooit een duimbreed wijken in de
verJedigmg van haar rechten en yitale
belangen.
FSrster en Zaske deer Hitier
ontvangen.
Torster en Zaske, de chef van de pro
paganda, zijn door Hitier ontvangen, tij
(lens hun bezoek aan Duitschland. Bei
den worden vandaag in Dantzig terugver
wacht Er is niets bekend' omtrent den
inhoud der besprekingen, dochmenge
looft, jlat de nat. soa leiders rapport heb-
lien uitgebracht over den toestand aldaar
en dat er oen godachtenwisseling geroerd
is. waarbij de verklaring van Chamberlain
in het_ lagerhuis van Maandag, j.l ter
sprake is gekomen. Men verwacht hier
niet, dat de besprekingen zullen leiden tot
een .versleclitering van den toestand.
i Honderd Gesfapc-mannen naar
Dantzig. 3
Gemeld' wordt, dat een nieuwe" afdee-
ling Gestapo, ongeveer honderd man," in
Dantzig is aangekomen. Deze mannen zul-
Volgens Bossisehe lering heb
ben de Jajftutseh© strijdkrach
ten een gevoelige nederlaag
geleden.
Het hoofdkwartier van het Sovjet-Mon-
goolsché leger in de Mongoolsche vjoffikbre-
publiek, belicht, dat tusschen de Sovjet-
Mongoolsche troepen en de MandSjoebwie-
Japansdie troepen gevechten zijn geleverd
tusscthen 6 en 12 Juli in de omgeving
van Nomorihan en -ten .Oosten van-de-Khad-
Idhingoï-ïivier. j>p 6 Juli werden de "Mand.
sjoekwo-Japansohe troepen teruggedreven.
Daarna kregen de Japanners versteriring
uit Mandsjoékwo en wederom ""werd de
grens van de Mongoolactie voQ&iépubl tek
geschonden. Van 8 tot 12 Juli werden ver
scheidene gevechten geleverd!.
De Sovjet-Mongoolsche troepen, gesteund
door d© luojtrbnacht, hebben alle aanvallen
van de M^ndsjoekwo Japansohe troepen af
geslagen.'
In die gevechten bobben de Mandsjoe-
kWo-Japansche troepen ongeveer 2000 man
verteren aan gesneuvelden en meer dan
3500 aan gewonden. De Sovjet-Mongoolsóhe
troepen hebben 254 gevangenen gemaakt,
en vee] oorlogsmateriaal buitgemaakt.
De Sovjet-Mongoolsche troepen verleuren
in den strijd1 293 dooden en 653 gewonden.
Ook d© luchtmacht nam aan beide zjj-
den ernstig aan de gevechten doel. De
Mandsj oekwo-Japansch e luchtmacht c ver
loor 61 toestellen in den tijd' van 6-S12
Juli. Twaalf vliegers werdén gevangenge
nomen, de moesten van ben zijn zwaar
gewend.- In -deze-petiodèrvertoor- 'dé^Sovjefc
Mongoolsche 'luchtmacht' 'TT toestellen.'
Tusfechea 28 Mei en 12 Juli werdén in
totaal 199 Japansche vliegtuigen neerge
haald, terwijl de Sovjet-Mongoolsche lucht
macht in dezen tijd' 52 toestellen verloor.
De toestand in Noord-China
De voorstellen van Wang
Tsjing Wei vallen niet in
goede aarde.
Reuter m... dt uit Peiptng: 1
De Japansche journalisten hebben van
daag een schok gekregen, toen zij ver
namen, dat Wang Keh Min, het hoofd' van
de voorloopige regeering van Peiping, zich
verzette tegen het voorstel van een fe
derale regeering voor het door de Japan
sche ttoepen bezette déei van China. Wang
Keh min is teruggekeerd' van een bezoek
aan -Tsjitigtau, waar hij een vergadering vami
den vereenigdén raacf heeft bijgewoond,
waarop dé voorstellen van Wang Tsjing
Wei zou worden besproken, ha zijn te
rugkeer heeft hij dé Europteesche, Japan
sche en Chineesche journalisten ontvan
gen en déelde hen mede, dat te Tsjingtau
niet gesproken is over een nieuwe re
geering, terwijl zelfs Wang Tsjing Wei dé
vergadering niet heeft bijgewoond'. Wang
Keh Min voegde hieraan toe, dlat het
niet waarschijnlijk is, dat dé raad het
onderwerp op dé volgende vergadering ih
Augustus zou bespreken.
Op dé talrijke vragen van dé Japansche
journalisten, gaf Wang Keh Min voor hen
ontmoedigende antwoorden. Hij zéide, dat
zijn regeering geen verklaring zou afleggen'
in antwoord' op hét manifest en dé op
roepen tot vrede van Wang Tsjing Wei en!
de openbare meaning in Noord' China ten
aanzien van dé verklaring van Wang
Tsjing Wei is zeer verdéeld); sommigen
sympathiseeren ermede, déch anderen le
veren scherpe erittek.
De Tsjechen mogen niet
protesteeren.
Het ministerie van bmnenlandscibe zaken
van het protectoraat Bohemen en Mjoravië
Slie-cft officiéél medegedeeld, dat in den
laatsten tijd in dé bioscopen de bézoekérs
bij Duitsche films zich hebben gedragen op
een wijze, wdlké den indruk! van anti-
Duitsche betoogingen gaf. In het hélang
vata. den vrede tusschen beide bevolkings
groepen moet dit gedrag" ten strengste wor
den veroordeeld^ aangezien het ernstige ge
volgen zou kunnen hébben voor het geheel©
land. De autoriteiten hebben maatEegelen
genomen óm de órde in de bioscopen dóór
speciale ambtenaren te doen bewaken. Deze
kénnen de voorstellingen onderbreken, bi-
Hgk agentschap ïtetefcia bericht verder, dat
déêf.laaïsten tigd o|» .verscheidene plaatsen
telefoonnet watt. het Duitsche leger is
beschadigd en het-itae. in herinnering,
dat hierop een' gc enissfraf van 10 jaar
en zelfs de déCHfefaafcflanjjtaan.
Twaalfduizend., vtootreservisten
f opgeroepen
^ï»t «hsrisMBte mm de vloot-
'>«b fcthid^éfih ea.
In'betïLagerhuis^eeft Chamberlain,
medegedeeld, dafc J^OOO hij de reserve
geplaatste gepehrioaneeirde vlootoffi-
cieren en manscflsi|f>en tegen 31 Juli
zjjn opgeróepim om ded te nemen aan
de vloot- en luchtGefèningen^ die in Au-
gustus en September gehouden znllen
1wérden.
Het besluit om de resemsten op te roe
roepen is een logisch gevolg van het besluit
om hét gebruikelijke verlof een maand te
vervroegen. i I
De oefeningen van -de homefleet zullen
de bruikbaarheid der manschappen op de
proef stellen en in Kat bizonder /de sche
pen, die uiteraard een langere periode in
dienst zullen moeten rijn dan de oefening
der militaire reserve dpren zal.
De diplomatieke redacteur van Reuter
verneemt, dal de schepen, di© uit dé reserve
gehaald zullen worden, omvatteneen slag
schip, eenvliegtuigmoederscbip, vier krui
ser-eskaders van vier; schepen eïfc een mij
nen! egger, een destroyerdepotsdhip, vier
flotiljes destroyers en vier onderzeeërs.
Men herinnert «r*aan, dat de arimiraliteit
jz?pi7"toevTuciht"rtot, -gen. geliptörmefeninggï
maatregel genomen^heeft in 1924, toen-een
percentage reservisten opgeroepen werd
voor oefening met de homefleet.
Een krxefifcïg luchtdoelgeschut.
De „Star" bericht op sensationeelo wijze
onthullingen te kunnen doen over een
nieuw, geheim luchtdodgeschut van Enge
land'.
Het kaliber van dit kanon is 3.7 duim
Dé stukken zijn ingedéeld' in batterijen van
vier kanonnen en volgen, electrisch geleid',
het bewegende doel.
Een batterij van vier stukken kan vijf
tig granaten van 6 pond! per minuut af
vuren tot een hoogte van 7 mijl. Elke gra
naat, die binnen een straal van 50 meter
van het doel ontploft, vernielt het vlieg
tuig. Tijdens oefeningen zou een granaat,
welke op een afstand van 1000 meter
van een,vliegtuig ontplofte dit omlaag heb
ben gebracht.
De begroeting.
Het Lagerhuis heeft met 206 tegen 141
stemmen een motie dér labouïpartij ver
worpen, waarin werd voorgesteld' de be
grooting, welke in'derde lezing was inge
diend, niet aan te nemen. Vervolgens werd
het wetsontwerp aangenomen en door
gezonden naar het Hoogerhuis.
De besprekingen over uitbreiding van
Duitsch-ltussischen bande].
Reuter meldt uit Berlijn: -
Niet-officieele besprekingen worden te
Moskou nog voortgezet over uitbreid'^g van
dei Russisch-Buitschen handel. Wanneer
de Duitsche delegatie, bestaande uit pro
minente industrieelen en zakenlieden, haar
rapport, heeft uitgebracht, zal de aangele
genheid vermoedelijk officieel ter hand ge
nomen worden door de twee regeeringeo.
Inmiddels weigeren offideele kringen ©eni
gerlei inlichtingen te verstrekken.
Zuid Afrika
De kwetsbaarheid van Zuid-Afrik au
De Unie van Zujd-Afrjka is vandaag even
kwetsbaar voor een aanval als Dantzig, al
dus verklaarde minister Hofmeyr in ©en
openbare vergadering te Graliamstovn
(Kaapprovincie).
Als Zuid-Afrikanen, zoo vervolgde hp,
zijn wij niet bereid in te stéjpmen met de
overgave van eenig mandaatgebied in Afri
ka aan de Duitsche regeering. In dit op
zicht oefende Hofmeyr critiéfc op de na
tionalistische partij. De bevolking van Zuid-
West-Afrika mag niet beschouwd worden
als een politiek pand, dat kan worden over
gegeven aan de Duitsche onverdraagzaam
heid jegens de minderheden, waarmede de
grenzen der Unie zouden worden openge
steld voor het anti-semitisme. Hofmeyr ver
klaarde zich ook tegenstander ^van eenige
compensatie van gebied aan de Westkust
aan Duitschland, dat, naar hij zeide, slechts
gebruikt zou worden als een basis voor de.
Duitsche doeleinden jegens Zuid-West-
Afnka.
Het bezoek van Ciano.
Men meent te weten, dat Ciano vandaag
opnieuw een onderhoud' zal hebben met
Franco. Het onderhoud zou plaats heb
ben in het paleis Avete, te San Sebastian,
de residentie van den generalissimus.
Na déze tweede gedachten wisseling zou
oen communiqué worden uitgegeven.
Mussolini naar Spanje?
Naar welingelichte kringen verklaren,
heeft Mussolini te kennen gegeven, dat, als
Franco naar Italië zou komen, hij op zijn
beurt gaarne een tegenbezoek aan Spanje
zou brengen, en derhalve verwacht men in
den herfst de komst van den Duce
De nentraliteitswet.
fn politieke kringen te Washington denkt
men, dat de president niet rechtstreeks
een beroep op bet congres zal doen voor
herziening van dé nentraliteitswet, doch
zijn toevlucht zal nemen .tot oen opem
Bar© verklaring, waarin hét "standpunt der
regeering" ten opzichte van dé neutraliteit
uiteengezet wordt en geconcludeerd wordt
tot de noodzakelijkheid ook de wet te
herzien voor het uitbreken van even-
tueele vijandelijkheden. In dat geval zou
het congres na het afhandelen van de
binnenlandsche aangelegenheden uiteen
gaan doch Roosevelt zou het, indien de
internationale toestand zulks noodig zou
maken, in den minimum tijd bijeen kunnen
roepen.
Een boodschap van president Roosevelt
aan Z.H. den Paus?
Havas bericht uit Rome:
In sommige Romeinsche kringen doet
het gerucht de rondé. dat dé apostolische
gedelegeerde te Washington, mgr. Cicog-
nani, die onlangs te Rome is aangekomen
een persoonlijke boodschap van president
Roosevelt aan ZH. Paus Pius XII, heeft
overgebracht, waarin dé presidfent dén
Heiligen Vader de verzekering gaf, dat de
Vereenigde Staten met de meeste sympathie
de actie van het Vatikaan ten. gunste van
den vrede volgen en dlat dé hooge mo
reel e autoriteit van Zijne Heiligheid het
succes hiervan verzekert
Woensdag lieeft mgr. Cacognani een lang
durige bespreking gehouden met verschei
dene vooraanstaande persoonlijkheden van
de staatssecretarie van het Vatikaan.
Tot nu toe heeft men nog geen bevesti
ging van bovenstaande geruchten ontvan
gen.
In regeeringsfcringen en in tongen rond
de apostolische delegatie te Washington
verklaart men niets te weten van. ©en
boodschap van president Roosevelt aan
Z. H. Pius XII, weüké door mgr. Codgnari
aan den heiligen vader zou rijn overge
bracht Ij f i
Franc» uitgenoodigd naar Ben» te konten.
Naar vernomen wordt, heeft de Itahaan-
sche minister van baitealariBsche zaken.
Graaf Giano, nit naam van Mussolini, gene
raal Franco uitgenoodïgd naar Rome t©
komen. Franco zou deze uitnoodiging heb
ben aangenomen en men veronderstelt,
dat de reis in September as. zal plaats
hebben.
Frankrijk
Spionnage-affaire
Twee personen nit dc dagblad
wereld gecompromitteerd.
Sommige Parijsche ochtendbladen hebb?a
melding gemaakt van een zaak betreffende
de veiligheid van den staat, waarbij twee
persoonlijkheden uit de dagbladwereld van
Parus gecompromitteerd zouden zijn en in
arrest zouden zijn gesteld De intransi-
geant schrijft in dit verband:
„Men heeft namen uitgesproken, zekere
dagbladen aangeduid, men heeft,zelfs ge-
aesoroken over bekentenissen, die zouden
zijn afgelegd door beklaagden, "Het bericht
schijnt, volgens Havas wel juist te zijn in
de groote lijnen.
Men weet echter, dat de wet van -1934
en b< tdecreet Van Maart 1939 iedere
publicatie of iedere indiscretie betreffende
feiten aangaande instructies onder leiding
van den krijgsraad verbieden".
De „Figaro" schrijft het volgende:
„Bij het onderzoek naar de buitenland-
scbe propaganda in Frankrijk, heeft de
militaire justitie een persoon in staat van
beschuldiging gesteld, die werkzaam waa
bij den commercïeelen publiciteitsdienSt van
ocis blad. Deze persoon had mets uit te
staan met de redactie, noch bekleedde'hij
een verantwoordelijke positie bij de lei
ding, noch oefende hij op eenigerlei an
dere wijze invloea uit op ons blad. Ver-
eter toonde hij steeds ©en onberispelijke
reserve in zijn houding."
BINNENLAND
Prins Bern hard naar Limburg.
Naar wij van bevoegde zijd© zal Z.KJL
Prins Bemthaid op 20 en 21 Juli a.s.
een hezoek brengen aan ©enige bedrijven
en instellingen in Limburg. Het bezoek zal
een informeel karakter dragen.
toeslagregeuiig vmr de Weeding-
industrie.
Reeds enkele malen hebben wij mol
ding gemaakt van de toeslagregelmg voor
de kleeding-industrie Deze regeling beoogt
te bevorderen, dat mannelijke arbeidskrach
ten in de kleeding-mdustrie op de door
bovenbedoelde arbeiders verdiende loonen,
gedurende een tijdperk van 26 weken, toe
slag worden verleend.
De minister van sociale zaken heeft
dezer üagen goedgekeurd, dat de duur van
deze regeling wordt verlengd. De toeslag
regeling is thans van kracht tot en met
29 Februari 1940, met dien verstande,
dat, hoewel tot en met dien datum toeslag
kan worden verstrekt, na 31 Augustus 1939
geen nieuwe toezeggingen kunnen worden
gedaan.
Onthulling borstbeeld vm* Do-ras Rijkers.
In het plantsoen aan het Helden der
Zeeplein in Den Helder, zal morgen het
borstbeeld van Doras Rijkprs, vervaardigd'
door mej. Van Beeck Calkoen, op plech-
h.e wijze worden onthuld.
De plechtigheid, waarbij' H. M. de Ko
ningin zich zal doen vertegenwoordigen,
\angt aan om 3 uur en zal worden op
geluisterd door dé stafmuziek van de Kon.
Marine, terwijl plaatselijke vereenigingen
met vaandels het geheel zullen opluiste
ren.
Indexcijfer van loonen volgens collectieve
arbeidsovereenkomsten.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek
deelt mede, dat het indexcijfer der contract-
ioonen over het eerste halfjaar 1939 88.9
bedraagt (1926—1939 100).
In jh et (Overgroote deel der 24 beschouw
de bedrijfstakken' Keef het contractloon
in het eerste half jaar 1939 ongewijzigd.
Veigelekén met het cijfer over 1938, dat
88.7 bedroeg, vertoont de index dan ook
vrijwel geen verandering. j j
Jen dienst déen bij het toezicht op deloscopen*sluiten en onordelijke eleméSaten
■militaire werken. I arresteeren.
De deelneemsters en deelnemers aan de proeven voor hét verkrijgen van Kef 3L - L. O.-dfplom», gisteravond gefotografeerd
op het S.V.V.-terreiu. Het meerendeel der hmrm behoort tot hei Sehiedamsclui politiecorps, - - j
>t§k», fnUvH-
Pr0« pet kwirt&aL l*1K—fftimsopor po»t
f MO. Prf» per week: 15 ete. Afcon-
dorlgke muoinen 4 cte. Abonnementen
worden d»z*l§kB aangenomen,
AdrertentiEn voor het eerstvolgend num
mer moeten riir elf trar era net Boreas
beiorrd «ga, 'e Zo terdege vóór 9 uur.
Een bepaalde plaat# Ten edrertentiSo
wordt niet gewaarborgd.
Prijeder Adier-tentien: m It> regel» IU55g_
Mn 79771 Iedere regel meer 1030, ia bet Zeterdagnomrocr
fafcfcfcl l5 regels f IMS, ieders rege! meer i 035
Reclame# f0,75 per regel. InownokcwtenSct».;
postlnritanties 15 ets. Tarieven van advertenttëa
bij abonnement rijn aan bet Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling JUeina
AdvertentiSn opgenomen f050 t/m. 15 woor
den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer
5 cent tot een maximum van 30 woorden.
'b Woensdags: Kleine Advertentiëntot25Woor
den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond 6 nnr aan bet
Bureau bezorgd.
'e Zaterdags* Kleine Advertentiën f l^X), indien
niet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
-ot
