Dinsdag 25: 'Juli 1939
EERSTE BLAD
Tokio het München van
het Oosten
De nieuwe
regeering treedt voor
het front
92ste Jaargang.
De tusschen Engeland en Japan gesloten
overeenkomst laat ruimte voor gissingen en
misverstanden.
De toestand in Dantzig
Frankrijk
„Engeland
Buitenlandsche isteun aan de
lersclie terroristen
Streven naar herstel der gemeentelijke
autonomie. Doeltreffende bestrijding der
werkloosheid. Krachtige versterking der
defensie in Nedertandsch Indie.
uA
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK-KOR^E -HAVEN). TEL. 69300 f3 lijnen}.
Postrekening No. 53it
BUITENLAND
Tokio is het Munehen van het Oos
ten geworden. Volgens de verklaringen
van "Chamberlain en Halifax, gisteren
voor het front van het Britsche parle
ment afgelegd, zon men da* echter niet
doen vermoeden. Op een stellige vraag
heeft Chamberlain zelfs ontkent, dat
de Britsche politiek ten aanzien van
China gewijzigd zou worden. Dit zou
inoerJaad in overeenstemming zijn met
h<t vroeger ingenomen standpunt,, vol
gens hetwelk Engeland zioh zijn bui-
tenlandsöhe politiek niet laat voor
schrijven door een vreemde mogend
heid, in casu Japan. Maar als we
op de letter van de verklaring van
gisteren afgaan, zou het in de prac-
fijfc wel eens anders kunnen loopen.
Trouwens, Engeland heeft te Tokio
een terugtrekkende beweging moeten
maken. De toekomst zal uitwijzen, of
dit was een „reculer pour mieux
sauler".
De verklaring van Gtiamberiain in het
Lagerhuis droeg een geheel ander karak
ter, dan de tekst van de voorloopige te
Tokio getroffen overeenkomst, welke in
deze verklaring was vervat. In deze over
eenkomst immers wordt gesproken over
„de" Japansche troepen in China", zon
der eenige beperking dus, terwijl Chamber
lain in antwoord op een nadere vraag
antwoordde, dat de besprekingen beperkt
blijven tot de plaatselijke problemen te
Tientsin.
In Tientsin zelfs is intusscJien nog niets
veranderd. Be Japansche blokkade van de
Britsche concessie duurt nog onverminderd
voort en commandant* Haroeliiko "heeft
reeds verklaard, dat het héeie "aocoordr
niet meer dan een vodje papier zal blij
ken te zijn, indien de Engel schen hun
goede trouw niet toonen. De onderhande
lingen moeten volgens hem beoordeeld wor
den naar de concrete resultaten en na
tuurlijk, voegde hij er aan toe, zal er
aan den togenwoordigen vorm van de blok
kade niets veranderd worden.
Om i u de weg te effenen voor oen
oplossing van dezen toestand, heeft Enge
land1 ingestemd met oen formule van een
veel verder strekkende draagwijdte. Geen
wonder dan ook, dat men in Japan ver
onderstelt, dat dit een wijziging van de
Britsche politiek in het Verre Oosten be-
teekent. Men distilleert er oa. uit, dat
Engeland niet langer steun zal verleen en
aan Tsjang Kai Sjek en nu moge Cham
berlain verklaren, diat de politiek ten aan
zien van China onveranderd blijft, hier
is toch maar weer een nieuwe bron van
moeilijkheden aangeboord, het eeuwige mis
verstand!
Ongetwijfeld gebruikt men de getroffen,
overeenkomst in Japan voor propagandis
tische doeleinden. Het eigen volk spiegelt
men voor, dat de booze wolf Engeland
nu getemd is en dat Japan heerscher is
over het Verre Oosten en daarbij zelfs
"dten steun, althans de goedkeuring van.
het trotsche eu thans geknielde Albion
heeft verworven. Zoover is het niet eu
zoover zal het ook wel nooit komen, want
dat zou beleekenen, dat Engeland zich
willens en wetens had overgeleverd en de
Bjrit is wel zooveel handelsman, dat hij
houdt wat hij heeft en slechts concessies
doet als hij denkt er beter van te worden.
Zoo is liet hier ook gegaan. Om 'China
niet te verliezen heeft Engeland China in
den steek gelaten.
Het geval zit overigens nog vol met
haken en oogen. Op hetzelfde oogenblik,
dat in het Lagerhuis door Chamberlain uit
eengezet werd1, om de heeren Commons
wat gerust te stellen, dat de zaak beperkt
zou blijven tot Tientsin, ontving de En
gel sche ambassadeur te Tokio, Graigie, de
man die de onderhandelingen heeft ge
voerd, de pers en vertelde hij, dat de
overeenkomst ook van toepassing is op
alle andere deelen van China, ook Sjang
hai en Koelangsoe
Zelden is het voorgekomen, dat de we
reld meer in het onzeker© verkeerde om
trent de werkelijke beteefcenis van een
gesloten overeenkomst, dan nu bij deze
kwestie en het ergste is, dat Engeland het
zelf niet weet. Engeland' wist ook niets
van München en men was verheugd, toeni
Chamberlain zwaaiend met de geteekend©
terklaring uit zijn vliegtuig stapte en. zei,
dat nu alles in orde was. Wij hebben in-
tusschen het een en ander geleerd omtrent
de .moderne geheime diplomatie en onder
vonden. dat er overal in de wereld Müa-
nhens zijn. zelfs in Japan!
Het officieel© standpunt van
Förster. Een artikel in den
„Voelkiseber".
Be gouwleider Förster publiceert in den
„Voelkischer Beobachter" een artikel, waar
in men te Berlijn een definitieve verkla
ring ten aanzien van den internationalen
toestand uit Bnitschen mond zieL
Förster zegt onder meer*. Lie wensch
van Dantzig, tot het Duitsche rijk terug
te keeren, is even oud als de vrije stad
zelf. Ongetwijfeld zouden ook de Engel-
schen en Franschen alles in het werk
stellen om een gebied', dat door mensehen
van hun nationaliteit bewoond zou wor
den, terug te krijgen en ook zaj zouden
zich niet bekommeren om de tegenwer
pingen van andere staatslieden en journa
listen.
Het getuigt van een onverantwoordelijk
heid zonder weerga, als men, vooral van
Engeland uit, Polen tracht op te hitsen
onder geen omstandigheden toe te geven.
Men is dus te Londen eerder bereid! hon
derdduizenden menschen naar het slagveld
te voeren dan vierhonderdduizend Duit-
schers hun natuurlijk recht te geven.
De Polen hebben met de afwijzing van
Hitiers aanbod' bij vooTbaat bewezen, dat
zij Dantzig ten slotte willen bezitten,
Niemand1 lean ons kwalijk nemen, dat
wij in Dantzig met onze bescheiden krach
ten en middelen, de voorwaarden schep
pen voor het afslaan van een Poolschem
overval. »-<; -*^-
Förster ontkent, dat Duitsche militairen
naar Diantzig zijn gekomen.
Onze Poolsche buur mag er kennis van
nemen, dat de' laatste weken voorzorgs
maatregelen zijn genomen, waardoor een
overrompelende aanval op het Duitsche
Dantzig kansloos is geworden.
Dat wij van Dantzig uit niemand kun
nen of willen aanvallen, behoeft geen be
toog. Daarom is het belachelijk, dat aan
de Poolsche grens alle mogelijke kleiner©
en grootere versterkingen worden aange
legd.
De strijd in China
Luchtgevecht boven Tsjoenking.
Gisteren is het hoven Tsjoenking tot een
luchtgevecht gekomen toen Japansche vlieg
tuigen de stad bombardeerden. Ghineesche
vliegtuigen stegen op en bonden den strijd
aan. Tengevolge van den luchtaanval is op
eenige plaatsen brand ontstaan. Drie bom
men zijn binnen 20 meter afstand van het
kantoor van Reuter neergekomen, dodhi ge
raakten niet tot ontploffing.
Maarschalk Detain in Frankrijk.
Maarschalk Petain, de ambassadeur van
Frankrijk in Spanje, is te Le Perthns aan
gekomen. Hij heeft verklaard een zeer in
gewikkelde en moeilijke taak te hebben,
welke hi„ nog niet heeft volbracht, doch
welke hij hoopte tot een goed einde te
Hij komt voor korten tijd in Frankrijk
en zal spoedig naar Spanje terugkeeren.
Heden za, hij 'een bezoek brengen aan de
kampen der Spaansche vluchtelingen in de
Oostelijke Pyreneeën en dan waarschijn
lijk naar Parijs vertrekken.
Spanje
Franco reorganiseert het leger.
Franco heeft een decreet onderteekend,
waarbij het leger wordt gereorganiseerd'.
Acht legercorpsen 24 divisies zijn
gevorma. Zij zullen hun garnizoenen heb
ben in de hoofdsteden der provincies Ma
drid, Seville, Valencia, Barcelona, Sara-
gossa, Buts os, Valladolid en Corona.
De strijdkrachten in Marokko zullen het
negende en tiende legercorps vormen.
De bevelvoerende generaal van ieder
legercorps zaï tegelijkertijd militair bevel
hebber zgn van het desbetreffend' dis
trict f -
Queipo de Liane.
Officieel wordt medegedeeld, dat de ge
ruchten over de komst van Queipo de Llano
in Frankrijk op geen enkelen grond be
rusten.
Verder zijn berichten uit Sp,alansche bron
in omloop, waaromtrent het echter omnjoige-
lijk is, bevestiging te verkrijgen, volgens
Welke Queipo de Hatno bij Vittoria zou zgn
gearresteerd. Hij zou zijn gezien in een rij-
tugi, gezeten tusschen twee manschappen
vain de civiele garde, j 1
Volgens een atoden bericht zou de gene-
naai te Burgos vertoeven
Minister f Hoare verklaart,
dat de.afetie det L R. A.
groote afmetingen kan aan
nemen.
Minister Hoare heeft gisteren in het
Lagerhuis verklaard i Wij zijn in het
bezit van een betrouyvharc ,-ralichtin*,
dat de campagne der Jersclie terroris
ten door btriteniandsche organisaties
met aandacht wordt jjevolgd en met
terdaad wordt gestimuleerd.
Ik zou het Huis echter willen vragen
niet aan te dringen op bizonderheden.
Hoare heeft deze •verklaring afgelegd bij
de indiening in tweede lezir.g van het
wetsontwerp tot voorkoming van geweld
pleging Hoare voegde aan zijn mededee-
ling toe, dat bet nfel in liet openbaar
belang zou zijn nadere inlichtingen te
geven. Het Huis most) de verzekering van
den minister aanvaarden, dat het geen
matelooze verdenkingen, gebaseerd op
praatjes, doch omlijnde conclusies op grond
van betrouwbare gegevens.
Met het oog op deze* rapporten over
buitenlandsch gekuip en een onder
vinding van zes maanden, welke doet
zien, dat het terrorisme grooten om
vang kan aannemen; kan het depar
tement volgens Hoare niet veilig uit
eengaan, zonder de bij de wet toege
stane machtsmiddelen te versterken tot
hanohaving van de AmSs.
Na gesproken te hebben over ©en docu
ment, dat de politie da handen was ge
vallen, waarin plannen voor de campagne
van de Iersche terroristen werden ont
huld, zesde Hoare, dat sedert Januari 57
aanslagen aan terroristen waren voorge
komen te Londen en zeventig in de pro
vincies.
Het wetsontwerp werd in tweede lezing
aangenomen met* 218 -tegen 17 stem
men.
Troepen nit Indie paar Egypte.
Vernomen wordt, dat de regeermg van
Indië schikkingen, treft voor de u trending
in de naaste toekomst van een aantal troe
pen uit Indie naar Egypte.
Men gelooft ,dat deze beweging in over
eenstemming is tnet* di aanbevelingen Her
commissie Ghat field err verhand houdt met
het besluit de mil da re reserve in Egypte
weer op peil te brengen.
Geen Britsdhe leening aan
DniUcJijand.
In het Lagerhuis heeft minister-president
Ghamberlain verklaaid, dat er geen sprake
is van het verschaften, van een ieening aan.
Duitsehland. i
Palestina
Arabieren gearresteerd.
Zeven Arabieren, naar beweerd1 wordt,
leden van een moordenaarsbende te Jeru
zalem, zijn gearresteerd' in gebouwen, wel
ke blijkbaar in gebruik zijn als hoofdkwar
tier dhr plaatselijke terroristen.
In Samaria zijn 138 Arabieren, leden van
terroristische organisaties, gearresteerd'.
Voorts is overgegaan tot een zuivering
vxiri het politiecorps. Die regeering be
strijdt voorts krachtig de onwettige im
migratie en heeft een uit Weenen afkom
stig geneesheer gearresteerd', die ©en clan
destiene organisatie in Palestina leidde.
Beëediging van de nlenwe
ministers.
Fanmorgen tien uur L-gaf II. M. de
Koningin zich van den Ruigenhoek'
naar het paleis Noordeinde, waar te
elf uur de beëediging plaats had van
de nieuwe ministers. Reeds omstreeks
half elf kwam dr. Colijn ten paleize
aan. Klaarblijkelijk was hij aanwezig
ten einde de nieuwe ministers aan
H. M. de Koningin voor te stellen.
De heeren mr. J. A. de Visser, C.
van den Bussche, C. W. Bodenhau-
sen, jhr, ir. 0. C. A. van Lidtb de
Joude, prof. dr. B. J. 0. Schrieke
en dr. ir. M. H. Damme kwamen ver
volgens ten paleize a?n.
Prof. ir. I. P. de Vooys zag men
niet binnen gaan.
De eerste daad van het vijfde ministerie-
Colijn i s een sympathieke. De nieuw© regee
ring heeft de eerste de 'beste gelegenheid
om voor de Kamer te verschijnen aangegre
pen en reeds hedenmiddag heeft dr. Colijn
in de Tweede Kamer, die bijeengekomen
•waster beraadslaging over het wetsontwerp
voor een extra-crediet van 33 milliuoen
voor de defensie, de regeeringsverklairing
voor te lezen.
Deze verklaring heeft den volgenden in
houd
Drang naar centralisatie moet
worden tegengegaan.
Het kabinet heeft er prijs op gesteld
zoo spoedig mogelijk na zijn optreden aan
do Slaten-Generaal mededeeling te doen
van de voornemens der regeering met be
trekking tot het te volgen beleid.
In ajgemeenen zin stelt de regeering
bij de uitvoering van hare taak zich voor
oogen, dat de steeds sterker geworden
drang naar de centralisatie bij de bestuurs
voering in de toekomst met klem moet wor
den tegengegaan- Veeleer zal voortaan het
beleid er op gericht moeten zijn in Wet
geving en bestuur aan de bestaande lagere
publekrechtelijke organen een zoo groot
mogelijke taak over te laten of op te dragen
Voorstellen ter bevordering van dit voor
nemen zijn in voorbereiding.
Bij de bepaling van de taak der overheid
en Mj de tenuitvoerlegging daarvan dient
er nauwkeurig op te worden gelet, dat niet
verzuimd worde een mim gebruik te ma
ken van de krachten waarover het maat-
schappelijk leven nog in zoo ruime mate
beschikt. I II!;..,
Het sehokkerjacht „Margaretha", in ge
bruik bij de voortrekkers van groep I
afdeeling Schiedam N1P-V,, was vroeger
eigendom van den heer D. G. van 'Beu-
ningen te Rotterdam, in opdracht van dezen
heeft de heer Hazenberg, wonende aan
de Watergeusstraat te Delfshaven, een re
productie van dit grootste sdhokkexjacht
van Europa vervaardigd.
De heer Hazenberg, die reeds vel© mo
dellen van schepen heeft gemaakt, welke
een. plaats vonden, in het Scheepvaartkun
dig Museum te Rotterdam, is juist ©en half
jaar bezig geweest, met het vervaardigen
van de „Margaretha" in verkleinde uit
gave. Óp 6 Januari begon hij aan dit werk.
Hd model is zuiver natuurgetrouw; de
heeir Hazenberg, die men op de foto ziel,
is vele malen aan boord van de „Marga
retha" geweest om ©pmetingea té «tam.
De bouwteekeningen van de „Margaretha",
die bij de firma Duijvendiijik in 1895 te
Tholen gebouwd! werd', bestaan niet meer.
Die werkelijke afmetingen van d© „Mar
garetha" zijn lengte" 23.70 M., xnasthoogle
21' M.
Het model is ongeveer 1. M. lang.
De regeeringsverklaring in een
ntdedop.
Van onmiddellijk belang voor het re-
geeringsbeleid zijn de navolgende vier
onderwerpen. 1 1
le. Het financieel beleid van het
rijk en
2e. De daarmee samenhangend© sa-
neering van de gemeente-financïën en
herstel van de gemeentelijke zelfstan
digheid in zeer vele gevallen.
3e. Bestrijding der werkloosheid.
4e. Versterking der maritieme defen
sie van Nederlandsch-Indië.
Met de opsomming van deze vier punten
xs niet bedoeld het aangeven van een
rangorde. Alle vier genoemde onderwer
pen zijn voor ons volksbestaan van diep,
gaande lioteekenis, maar werken ook we-
derkeerig remmend of bevorderend op
elkander in Naarmate tooh de financieele
toestand van rijk en gemeenten gunstiger
is, zijn de bestrijding voor verbetering
van de defensie en voor de werkloos
heidsbestrijding makkelijker te dragen. Maar
ook. naarmate de uitgaven voor deze twee
voorzieningen hooger worden, wordt het
bereiken van een budgetair evenwicht of
het benaderen daarvan moeilijker.
Daarom ligt het in het voornemen deï
regeering deze vier kardinale vraagstuk
ken te bezien in hun onderlinge betrek-
kmc.
Dxt vooropgesteld, wenscht de regee
ring.
Budgetair evenwicht.
le. Bij het rijk met grooten ernst te
streven naar een zoo dicht mogelijke be
nadering van het hudgstairc" evenvrióht bjj
den g-nvonen dienst en naar matiging bjj
de kapiiaa'suitgaven, waarvan de druk
uiteindelijk weer op den gewonen dienst
terugvalt.
Gemeentelijke zelfstandigheid,
2e. Door gewijzigde regelingen aan de
zg. afhankelijke en noodlijdende gemeen
ten zooveel mogelijk en op korten ter
mijn haar zelfstandigheid te hergeven.
De werhleezen naar de fabrieken.
3e. Met vermijding van aanzienlijke axL
ministratieve uitgaven en van kapitaalsin-
veslaties van oneconotnisohen aard en
krachtige politiek van werkloosheidsbestrij
ding te voeren. Die bestrijding zal geheel
bebeerscht moeten worden door de ge
dachte de geleidelijke inschakeling der
werkloozen in het normale bedrijfsleven
te bevorderen. Andere voorzieningen wor
den, voor zoover ze tijdelijk aan het ge
stelde doel dienstbaar kunnen worden ge
maakt, als van aanvullenden aard' be
schouwd'.
Uitwassen moeten verdwijnen.
Tegen uitwassen bij de steunregeling,
die remmend' werken op «te begeerte tot
"arbeid1, moet scherp worden gewaakt en
waar zulke uitwassen reeds bestaan zul
len ze dienen te verdwjjnen.
Ten einde den minister van sociale za
ken gelegenheid' te schenken zijn volle
aand'acht te geven aan wat de hoofdzaak
van zgn beleid' is, n.l, bestrijding dier
werkloosheid, zal de afdleelmg volksgezondc
heidi van zijn departement worden overge
bracht naar dat van binnenlandsche za
ken.
4e. Bij de indiening dier begroeiing in
September a.s. mededeeling te dioen van
haïe voornemens met betrekking tot de
versterking der maritieme verdediging van
Nederlandsch-Indië. De verschil feilde denk
beelden dienaangaande worden docnr een©
technische commissie op hunne militaire
beteekenis en op de financieele gevolgen
onderzocht.
Andere maatregelen.
Naast deze vier centrale vraagstukken,
het regeeringsbeleid rakend', aal het kabi
net de mogelijkheid van uitbreiding van
de zorg voor do ouden van dagen in
overweging nemen, terwijl het mede on
middellijke aandlacht zal schenken aan ©en
paltieele verbetering der learlingenscjiaal,
c.q. verbetering van de regeling voor de
kweekelingen met acte.
Het kabinet doet voor den hier in het
kort geschetsten arbeid' een beroep op
de medewerking der Staten-Generaal. Het
is er zich volkomen vaa bewust, dat de
moeilijkheden, dié het op zajn weg ondier-
vinden zal, talrijk en groot zullen zijn.
Nochtans heeft het zijn taak aanvaard'" in
het diepe bewustzijn d'aardloor, in de ge
geven omstandigheden, 's landé. belang ta
dienen, daarbij, wetend, dat«te uitkomst
ligt bij Hem,] Die óók over het lot vak lan
den en volken beschikt. - -
U
'4|
\1
-$è~'
!0^* v 3^:'."1
i/..ocuut scriclnjut dageJyiï, tü»iart-
lu-idenug raa Zon- «n Fttstótgcn.
j'rije per kwartaal f 8.—; franco per poit
f 8.50. Prijs per week* 15 ets. Afëon--
derüike nummers ets. Abonnementen
worden dagelijks aangenomen.
Advertenties voor het eerstvolgend num
mer moeten vóór elf aur aan het Bureau
beaorgd rijn, 'e Zaterdage vóór O urn*.
Een bepaalde plaats ran advertentiSn
wordt niet gewaarborgd.
Prijs der Adverwih-xs. win i
i rrtgclv 1165;
ewtkwitaaties 15 ets. Tarieven van adverteiHjén
j abonnement wjn aan het Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine
Advertentièn opgenomen A 10.50 ifm. 15 woor
den, f 0.75 tym. 25 woorden. Elk woprd meer
5 cent tot een maximum van 30 woorden.
'a Woensdags: Kleine Ad verten tl ën tot 25 woor
den f CL25, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan bet
Bureau bezorgd.
's Zaterdags: Kleine Advertentièn £100,indien
niet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
i
a
|)3>J
f l "1"* te
•r-C e?!-*
