Vrijdag IfrjJiili 1939
EERSTE BLAD
Washington neemt maatregelen
Weer kabinetscrisis
De besprekingen te Moskou
'TJt
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
92ste Jaargang.
22233.
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK l^lfE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 531L
H
I
BUITENLAND
Morgenthau overweegt stopzetting van den
aankoop van zilver in Japan.
De Amerikaansche minister van fi
nancien, Morgenthau, heeft verklaard,
dat het ministerie van financiën de
kwestie van verderen aankoop van
goud en zilver uit Japan zou bestu-'
doe ren m het licht van de opzegging
van het handelsverdrag tusschen beide
landen. Ook zal opnieuw bestudeerd
worden oi hoogtere invoerrechten zul
len worden geheven van Japansche
stoffen, als tegenmaatregjél tegen de
uitroersubsidies, die de Japansche re-
geering zou verstrekken.
Beperking van den Amerikaanschen
goud- en zilveraankoop zou een ern
stige slag voor Japan zijn. In de
laatste twee jaar heeft Japan aan de
Vereenigde Staten voor 415 millioen
aan goud ea voor 4.200 000 dollar
aan zilver verkocht.
In eon persconferentie is gistermiddag
den minister van buitenlandsche zaken,
Hall, gevraagd, of hij met Japan onder
handelingen wilde openen om het han
delsverdrag te vervangen. Huil antwoord
de hierop, dat de houding %an het mi
nisterie afwachtend blijft, zooals de laat
ste zes maanden.
In politieke kringen te Washington heeft
men het opzeggen van het handelsver
drag met voldoening ontvangen. Het schijnt,
dat overeenstemming is ontstaan tusschen
republikeinen en democraten, die een di
plomatieke actie verlangen, eerst in het
Verre Oosten, en vervolgens .misschien in
Europa.
In diplomatieke kringen 'is men van-
meening, dat de maatregelen, welke
tegen Japan genomen kunnen worden,
de volgende zijn verhooging der ha
venrechten voor Japansche sekejpen,
beperking van toelaten van Japan
sche handelsreizigers en een embargo
op Amerikaansche wapens en oorlogs-
materieel voor Japan
Wat de opzegging van het handelsverdrag
met Japan voor Engeland beteekent.
Het besluit der Vereenigd© Staten het
handelsverdrag met Japan op te zeggm,
sluit voor Engeland' een boodschap in,
die niet minder veelbeteekeud is dan dei
boodschap, die het inhoudt voor de Gbi-
nieescho regeering, aldus verklaart de New-
Ydrk Times, Het blad1 noemt deze maat
regel de belangrijkste diplomatiek© stap
dier Vereenigde Staten sedert het uitbreken!
Van den oorlog in China en vervolgt dlan?
Het besluit zal niet nalaten, in een don
ker uur bemoedigend te werken. Het laat
Engeland' weten, dat bet, aJs het tegenover
den Japanschen druk tot een krachtiger1
politiek overgaat, niet alleen zal staan
Het versterkt de positie van Engeland' in
het eerste stadium van de onderhandelin
gen inzake Tientsin. Het kan de Britsch©
Tegeering of particuliere Britsche l>e!an-
gen allicht aanmoedigen, aan China nieu
we credieten te verleunen voor den aan
koop van materialen om zich te verdedi
gen. Wiant de Engelschen weten maar al
te goed' dat de eerste verdedigingslinie
hunner eigen rijksbelangen in Azie eni
China ligt Ten slotte zegt de maatregel
v)a!n ons staatsdepjartement feitelijk tot de
Japansche regeering: „Wg vatten onze be
loften nog steeds ernstig op en achberai
onszelf en JapöJi nog steeds gebonden
door de bepalingen van het negen mogend-
hedenverdnag.
De New-York Herald Tribune schrijft
Afgezien van een ultimatum aan Japan, dat
de diplomatieke betrekkingen zouden wor
den. afgebroken als het niet terstond' blijk
gaf van eerbied' voor d© verdragen, di.3
het bad onderteekend, was dit het ©enige
juiste dat gedaan kon worden.
sloten, te beeindigen. Aangezien deze stap
van de Amerikaansche regeering plotseling
is genomen en aangezien, bovendien de
redenen hiervoor slechts zeer kort worden
gegeven, is het moeilijk de juiste bedoelin
gen van de Amerikaansche regeering te
begrijpen.
De Amerikaansche regeeting heeft ver
klaard, dat zij de laatste jaren alle bestaan
de verdragen tussdhen de Vereenigde Staten
©n andere mogendheden heeft bestudeerd
om na te gaan, welke wijzigingen hierin
moesten worden aangebracht en tot de
slotsom is .gekomen, dat Ihet verdrag tus
sdhen de Vereenigde Staten eaf Japan be
palingen bevatte, welke noodzakelijk her
zien moesten worden. Teneinde d© Ameri
kaansohte belangen te beschermen en te
bevorderen, verlangde de regeering van de
Vereenigde Staten derhalve het bestaande
verdrag te doen beëindigen.
D© Amerikaansche regeering zet evenwel
niet uiteen, waarom dit opzeggen zoo plot
seling moet geschieden. Hoewel wordt ver
klaard, dat dit niets te maken beeft met het
voorstel van senator Vandenberg, wekt dit
optreden, tijdens de BrifscbJiapanscbe be
sprekingen, het vermoeden, «Jat het poli
tieke beteekenis heeft De nieuw© toestand
in (het Verre Oosten ontwikkelt zich thans
snel. De Japansche regeering wenschte
reeds lang, dat dit door de overige mo
gendheden zou worden erkend'. Indien dit
in het geval van de Vereenigde Staten in
sluit een nieuw verdrag met Japan, waarbij
rekening wordt gehouden met den nieuwen
toestand, don zal de Japansche regeering
natuurlijk gaarne hiertoe medewerken.
Het Japansche ministerie van buitenland
"sclie* zaken, heeft gistermiddag-te-drie-jiur. .SSn.^c^vaL.op- cJapaaschen.yfachtp!Ost
het officïeele rapport van den Japanschen
ambassadeur te Washington over het op
zeggen van bet verdrag ontvangen
Kalme repliek van officiede
Japansche zijde.
De woordvoerder van het Japansche mi
nisterie van buitenlandsche zaken heeft ten
aianzien van het opzeggen van het Ameri-
kjaansoh-Japansch verdrag van handel en
scheepvaart gezegd:
De Amerikaansche regeering heeft onze
©egeerrag officieel door middel van den
Japanschen ambassadeur te Washington
kennis gegeven van-het verlangen het ver-
drajg van handel en scheepvaart, dat tus
schen Japan en de Vereenfgid© Staten is ge-
Een vacantie aan zeel
De besprekingen te Tokio
Denis, bet hoofd der Britsche
- politie ie Tientsin, naar Tokio.
R. H. Derüs, de leider te Tientsin van
de politie in de Britsche concessie, is
naar Tokio ontboden, om deel te nemen
aan de Engelsch-Japanscbe besprekingen.
Verwacht wordt, dat Denis vandaag of
morgen zal vertrekken.
De strijd ïn China
De gevechten in Sjansi.
Blrjkens te Tsjoengïring van. het front
ontvangen belichten hebben de Chineesche
troepen op 25 Juli Yaagtsjeng, ten Westen
van do nvxer Thin, in Zuid-Oost Sjansi,
heroverd', waar de Japansche strijdkrachten
probeeren de Ohineezea in de bergen bijeen
te drijven.
Hoewel de Japanneezen Kauping en
Tsmtsjeng, de twee- belangrijkste steden in
ZuidL0ost Sjansi, jhebban bezet, zgn de
Chineesche militaire^ deskundigen van mee
ning, dat d© Japansche actio in die naaste
toekomst moet falen; daar vele steden door
de Chineezen zgn heroverd', waardoor de
voornaamste verbindingen zajn afgesneden.
Hevige^regens belemmerde de
operaties der Japanneezem
I i 'I
Reuter meldt u
Hevige regens bedreigen Noord^-China De
Japansche militaire operaties zgn reeds
tot staan gebracht tón* gevolgevan ramp
spoedige overstroomhigen. Van de vier
uit Peipinggaande; J&pooiwegverbmdingen
is alleen op tie -lipT naar Moekden ver
keer mogelijk. De ajr«tier© lijnen staan op
verscheiden plaatsej; Mank.
De Yoentifig-riviea is drie meter gestegen
en heeft bij Pteipjmgj' schade aangericht aan
d© beroemd© *Mai©o Polohrug De stad
Toengfejsu ten Oosten van Peiping staat
zes voet ondter water. Te Peipdng en om
streken zijn bontiebÖen huizen ingestort
Er zijn tal vah dooden. Onder deze om
standigheden traded de Chineesche gueril-
la-krggers stoutmoediger op Zij hebben bij
Molotof heeft gisteren wederom de am
bassadeurs van Frankrijk en Engeland en
den heer Strang ontvangen ter voortzetting
van de onderhandelingen.
De bijeenkomst op het Kremlin duurde
anderhalf uur. Men gelooft, dat d© onder
handelingen bevredigenden voortgang ma
ken, doch gisteren is nog geen beslissing
bereikt.
Reuter meldt uit Moskou:
Binnenkort zullen nieuwe besprekingen
over de vprming van een anti agressiefront
gehouden worden.
Er is reden om aan te nemen, dat d©
berichten, volgens welke een Fransch Brit
sche militaire delegatie is uitgenoodigd! om
te Moskou besprekingen met den Russi-
schen generalen staf te hebben, juist zijn,
hoewel ze hier ontkend, noch bevestigd
wotden.
Duitschiand
De emigratie der Joden
Gemeld' wordt, dat te Milaan een be
drag van 8 mülioen dollar is gedeponeerd
om Joodsche emigranten -hij te staan. Er
verluidt, dat Charley Chaplin een d©r pro
minente Joden is, die bijgedragen hebben
tot het vormen van dit fonds, dat ter be
schikking is gesteld van het Joodsche hulp-
comitér
Een stroom Joodsche vluchtelingen be
geeft rich op het oogenbhk naar Italië,
aangezien, aan de grens slechts enkele for
maliteiten te vervullen zijn. Bij geruchte
wordt vernomen, dat onderhandelingen voor
een dergelijke regeling gevoerd worden met
Zuid-S'avie.
op 30 km. ten Noordwesten, van Peiping
negentig Japanneezen gedood' en zijn tot
de stadspoorten van Peiping genaderd Zij
hebben twintig Chineezen ontvoerd', die
in Japanschen dienst stonden, zoomede
•eonige welgesteld© bewoners d'er stad, die
zij tegen een losgeld weer hun vrijheid
zullen geven. I I
De Joden moeten Stiermarken verlaten.
Alle Joden, die in Stiermarken wonen
tóoeten de provincie voor 1 Augustus heb
ben verlaten. De twee tot driehonderd! Jo
den die hierdoor worden getroffen, zullen
voodoopig worden opgenomen in de Jood
sche gemeenschap te Weenen, welke zal
trachten hen naar overzeesche gebieden
te doen emigreeren.
Engeland
Maatregelen tegen de terroristen.
D© politie -heeft—de klopjacht - op,teen;
man, die verantwoordelijk wordt geacht
voor den Woensdag gepleegden bomaan
slag, waarbij een man werd gedood; ver
scherpt en zoekt ook naar andere terro
risten van het Iersche repubhkeinsche
leger.
Tot nader order zal een Inzender plan,
dat Scotland Yard voor noodgevallen heeft
ontworpen, worden toegepast. Tientallen
huizen zgn door de politie doorzocht Een
groot aantal Ieren is ondervraagd.
Verdachte van de bomaan
slagen gearresteerd.
De „man met het nonchalante voor
komen", die "verdacht wordt" medeplich
tig te zijn aan de bomaanslagen in het
Kmgscross station, is te Londen ge
arresteerd Hij is te zamen met vier an
deren gehoord. I
Te Londen en elders, vooral te Liver
pool waar zich gisterochtend ontploffin
gen hebben voorgedaan, zijn talrijke huis
zoekingen verricht. Op de stations wor
den strenge voorzorgsmaatregelen genome»,
feder pak en iedere koffer welke worden
aangeboden, wordt onderzocht 1
Op het historische Hampton Court ia
een brief ontvangen, waarin stond: „Ont
ruim het gebouw, wij willen geen vrou
wen dood en". Deze bnef was ondertee-
keud „Ira". De brief was met gefrankeerd
en de politie moest strafport betalen.
Men veronderstelt, dat deze brief niet
ernstig bedoeld is. i 1 lij
Verklaring an Chamberlain ever de
Op een vraag van den arbeiders afge
vaardigde, Arthur Greenwood', heeft Cham
berlain in het Lagerhuis een verklaring
afgelegd over de bomaanslagen, welke zijn.
voorgekomen op het Kings Cross station
en het Victoria station te Londen.
Na bizonderheden te hebben medege
deeld', spiak d© premier rijn diepe sympa
thie uit met- de slachtoffers en hun fa
milies. Hij zeide, dat niets zal worden na
gelaten om de daders te straffen.
In antwoord! op verscheidene interpella
ties verklaarde Chamberlain, dat de po
litie al het mogeljjke doet om het per
soneel der spoorwegen en bet publiek tegen,
aanslagen te beschermen.
Spanje
Kabinetsraad te Burgos.
Reuter meldt, dat Franco gisteravond!
te Burgos een belangrijk© kahmetsbijeen-
komst heeft gehouden ter bespreking van
den toestand, ontstaan door d© wrijvingen
tusschen de Phalanx en haar tegenstanders^
Men gelooft, dat een nieuwe minister-
lijst zal worden uitgegeven.
.zJEr zal waarschijnlijk ook tot een -uitge
breide mutatie ia den diiplomatieken dienst
worden besloten.
Intusscben trekken aanhoudend' troepen
door Iran m d© richting van Yera, waar
zij de wegen van Navarra naar Pamplona
kunnen beheerscken.
De roomsch-roode meerderheid van de Tweede
Kamer heeft geen vertrouwen in het zaken
kabinet van dr. Colijn.
Motie-Deckers met 55
tegen 27 stemmen
aangenomen
De Kamer heeft aan het slot van de
zittinp van gistermiddag een door den
leider der r.-k, fractie, dr. Deckers,
ingediende motie aangenomen, waar
in op grond van de overweging, dat
de kabinetsformatie niet heeft geleid
tot het optreden van een kabinet,
dat de noodige waarborgen biedt voor
een deugdelijke behartiging van het
landsbelang in gemeen overleg met de
Staten-Generaal, het optreden van dit
kabinet wordt afgekeurd.
DezA aanneming geschiedde met 55
tegen 27 stemmen, waarbij de tegen
stemmers hestonden uit d© anti-revo
lutionairen, de christelijk-historischen,
de liberalen, de nationaal socialisten
en de staatkundig gereformeerden.
Voor stemden met de roomsch-katko-
lieken de vrijzinnig- en de sociaal
democraten, d© communisten en de
christen-democraten.
Ziedaar het resultaat van de besprekin
gen over de regeerings verklaring var Dins
dag j.l., u elke besprekingen, nadat Woens
dag in hoofdzaak oe tegenstanders van
het kabinet aan het woord waren geweest,
gistermiddag werden voortgezet. De ver
gadermg begon met een rede van den
heer van Houten (chx. dem.), die
mededeelde^fcat het kabinet op den steun
van zijn fractie niet kon rekenen.
De heer Ketsten (st. ger.) kondigde
aan, dat hij niet zou meedoen aan „het
spel van roomsch en rood".
De leider _der christelijk historisehen,
de heer de Geer, en aa hem de lei
der der anti-revolutionairen, de heer
S-c houten, verdedigde het optreden van
het kabinet. Zij noemden het dwaasheid,
dit optreden onconstitutioneel te noemen,
daar et vele minderheidskabinetten ge
weest zijn in de historie en daar «staats
rechtelijk de ministers naar hun daden
behooren te wordei: beoordeeld. Beiden
wilden dan ook de daden van het kabinet
afwachten. De heer Schouten legde boven
dien veel nadruk pp den moeilijken bud-
getairen toestand.
Dr. Colijn, daarna aan het woord ko
mend, zeide, dat hij als formateur was
begonnen op, zoodanige wijze, diat de
roomsch katholieken niet zooidten worden
uitgesloten, doch diat hij van die zijde
nie' de noodige medewerking heeft kun
nen verkrijgen en daarna gaarne aan dr
Kooien haid overgelaten te trachten een
kabinet te formeeren, in d© verwachting
dal deze als katholiek staatsman te tere
kansen zou hebben. Toen het dr. Colijn
andermaal mislukte om roomsch katho
lieken in het kabinet op te nemen, die
genoegzaam zgn inzichten deelden en die
bereid waren de onvermijdelijke conclusie
daaruit te trekken, was hij gekomen tot
d© formatie van een programkabinet, bij'
wijze van intermezzo-kabinet. Verder voeg
de dr. Colijn hieraan toe, dat hij zou heen
gaan zoodra een duidelijke meerderheid!
aanwezig zou blijken, waarop een ander
kabinet zou kunnen worden geformeerd'
Dr. Deckers, hierna aan het woord'
komend' in repliek, betreurde, dat de for
mateur, na dte mislukking Van dto twee
eerste formatiepogmgen, niet de gelegen
heid' heeft opengelaten voor een formatie
op de basis der Kamermeerderheid en be
toogd©, dut dr. Qolijn hij rijn formatie
had' moeten weten, dat de mogelgkheid
voor een goede samenwerking met het
pjarlement niet aanwezig was.
Hij diende daarop zijn motie van af
keuring in.
De, onderscheidene fractieleiders kwa
men daarna aan het woord',-voornamelijk
om hun houding jegens de motie-Dec-
kers aan te kondigen Er was nog een
klein incident, toen den heer Rost van
Tonningen wegens het gebruik van onpar
lementaire uitdrukkingen het woord werd
ontnomen.
Dr. Colijn zag van een repliek af, daar
uit do verklaringen der fractieleiders reeds
gebleken was, dat de meerderheid der Ka
mer niet met het kabinet wenschte samen
te werken.
Nadat de motie met de gemelde stem
menverhouding was aangenomen, werd de
Kamer verdaagd
De regeering afgetreden
Dr. Colijn ten paleize.
Vanmorgen te kwart over negen
heeft dr. Colijn zich naar H? M.
de Koningin ten paleize Noordeinds
begeven.
De regeeringsporsdienst meldde Ia-
ter:
Da heeren ministers hebben bij
schrijven van den voorzitter van den
raad van ministers van 27 Juli 1939
aan H. M. de Koningin ontheffing
uit hun ambt verzocht.
Hare Majesteit heeft dit verzoek in
overweging genomen en den heeren
ministers verzocht zich inmiddels met
de behandeling en afdoening, zoo mo
gelijk, van de loopende zaken te hlij-
ven belasten.
De Tweede Kamer zet haar
werkzaamheden voort
Onder voorzitterschap van mr, J. R
H van Schaik kwam de Kamer heden
middag te half twee bijeen,
Dc voorzitter doet mededeelmg van
het binnenkomen van het bericht, dat
de ministers ontheffing uit hun ambt
hebben verzocht. De regeering verzoekt
de Kamer dte agenda af te handelen,
ook de in d© afdeelingea behandelde
stukken. t J
Nadat enkele kleinere wetsontwer
pen waren aangenomen, kwam aan de
orde de suppletoire begrooting van
defensie voor 1939,* betreffend© - het
extra crediet van f33 millioen.
Gemengd Nieuws
Scheepsramp in Het Kanaal
Fransch tankschip in brand.
Elf vermisten.
Het Fxansche tankschip Sunik is gis
teren op ongeveer 30 mijl ten Zuiden
van den vuurtoren van Edöystone in
botsing gekomen met het Zweedsch©
s.s. Grangesberg en in brand! gevlo
gen. Men vreest voor het lot van elf
opvarenden, die vermist worden.
Volgens een bericht van het Britsche
s.s. Dartford; dat rich ter plaatse be
vindt, zijn 24 overlevenden opgepikt
en is d© tankboot geheel uitgebrand,
terwijl de Grangesberg, die averij aan
het voorschip heeft opgeloopen, lang
zaam naar Famouth zal opstoomen,
aoodta de mist is opgetrokken.
bi den vroegen ochtend wendi het kanaal
ter hoogte van de kust van Cornwall nog
steeds verlicht door brandtend© olie, af
komstig van het tankschip Sunik.
DeÖênkboot had' 5000 ton benzine aan
bootd; die zich na die botsing brandend!
oveir een lengte van meetr dan ©en mijl
over het water verspreidJd©. Twintig ge
redde opvarenden van de Sunik, die van
d© opgeloopen brandwondlen en d© door
stane emotie en ontbering zeer te lijden
ha'dden gehad, vertelden, hoe zij terstond
na de botsing door vlammen omringd! wer
den. Zij moesten tusschen. brandende olie
vlekken door zwemmen of, half verblind'
door den rook, in kleine bootjes roeien.
Zij zagen, hoe de vlammen den. boeg van
d© Grangesberg aantastten en hoe de b©-,
manning van dit schip toesnelde om het
vuur te blusschen.
Be kapitein van de Grangesberg behoort
eveneens tot de vermisten.
Men denkt, dat hij over booidi is geval
len toen hij toesnelde om hot vuur te blus
schen.
De Himalaya eïscht weer
slachtoffers.
Adam Karpinski de leider van een Pool-
see Himalaya expediiihte, en een zijner
metgezellen lüamer, zjjn op ©én- hoogte
van 6000 meter door een lawine gedood.
Hun lijken zijn nog niet gevonden. -
YoJgens een later bericht omtrent het
ongeluk, dat de Poolsdhe Himalaya-expe-
ditïe is overkomen, is de.derde bergbe
klimmer fOarner in veiligheid.
-I
4
3|
rv4
üeie eouniol «rschunl dagdgks, ract uit
zondering na Son- to Feestdagen.
>fl per kwartaal, 2.-^ franco per post
f S30. Pnjc per week: 15 ets. AXzoü-
üerloke nummers 4 ets. Abonnementen
rordea dagelflks aangenomen i
Advertentiën voor het eerètvolgend num
mer moeten vóór lf uur aan het Bureau
bezorgd sgn, Zaterdags vóór ui».
Ben bepaalde plaste tan advertentiën
wordt met gewaarborgd.
Prij«dcr AdvmeuöCo: vatf 15„regf>i* 55;
tedere regel meer f (130; in bet Zaterdagnummer
15,regels £,tS0, ieder» regel meer 035
Reclames f0.75 per regel. ineassokostenS cta.j
postkwitanties 15 ets. fariereo ran advertenti&x
by abonnement ryn aan hot Bureau verkrygbaar.
Dcgelyks worden tegen roorultbetaling Klein*
- Advertenüën opgenomen 5 f050 t/au 15 woor
den, 10.T5 ifm 25 woorUon. Elk woord meor
5 cent iot een maximum van 30 woorden.
Woensdag»? Kleine Adverlentï6ntot25woot>
den f (L25, mits róór Dinsdagavond 6 uur aan bet
Bureau .bezorgd.
Zaterdags. Kleine Adverxentiën f 100, indien
wet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
Dan Purol meenemen I Dit geneest zonnebrand
en voorkomt vervellen. Doos 80 ct.
fo"
Neg geen beslissing.
bomaanslagen.
1
f ij
^T*|
