De Zuid-Afrikaansche
„ossewa-trek" door Nederland
STADSNIEUWS
Versterkte banden. Een tentoonstelling te
's-Gravenhage. De „Ossewa-trek" begint te
Schiedam. Een bizonder aantrekkelijk pro
gramma vastgesteld.
Tnsseben Zuid-Afrika ra Nederland be
staan banden eeuwen geleden gesmeed;
die bij de eeuwwisseling zeer sterk gevoeld
werden, toen bet Boerenvolk door Engel-and
werd aangevallen en overmeesterd; die
daarna verslapt zijn, maar de kaatste jaren
weer versterkt worden.
Dat is o.a. gebleken bij de herdenking
bet vorig jaar van de Groote Trek, waarbij
ook de Nederiandsc.be regeermg officieel
vertegenwoordigd was.
Thans wordt opnieuw een poging gedaan
de cultureel© en commercieele banden tus
schen Zuid-Afrika en Nederland te ver
stevigen. 1
De beer F. A. v. d. Loo te 's-Gravenhage
een oud-strijder in den Boerenoorlog van
18991902, heeft het initatief genomen
in de residentie in begin 1940 een Neder-
landsoh-Zuid-Afrikaansche tentoonste ling te
organiseeren onder den naam: „Een Nasie
in Opbouw". i 1 I
Een onderdeel daarvan zal zijn een klein
stukje uit de „Ossewa-trek" bestaande uit
twee ossenwagens met in totaal 24 ossen.
We hebben Donderdag jj. reeds gemeld,
dat dit stukje herleefde Zuid-Afrikaansche
geschiedenis yds het inderdaad naar Ne
derland komt, ook een bezoek aan Schie
dam zal brengen. Schiedam krijgt daarvan,
zelfs de primeur.
De aankomst.
Omtrent de plannen en het programma
beeft de burgemeester, mr. dr. F. L. J
van Haaren, van wie het initatef is uitge
gaan, ons het volgende meegedeeld.
Twee ossenwagens, ori gineele uit den
trek van het vonge jaar 'in Zuid-
Afrika en ieder getrokken door 12 ossen,
welke daartoe speciaal uit Zuid-Afrika naar
ons land zullen worden overgebracht, zul
Ien een tocht door ons land maken. De
ossen zullen werkelijke pronkd teren zijn,
waarvan een groot gedeelte op mtoonstel-
Ijngen in Zuid-Afr.ka bekroond is. De
hoornwijdte van deze dieren bedraagt 180
M. Zij worden gedreven door Zuid-Afri-
kaanders en geëscorteerd door een burger
commando (te paard).
De dieren zullen tegen midden of eind
September in Rotterdam worden ontscheept
en na eenige dagen rust (om te acclimati-
seeren) voor de ossewa's gespannen wor
den, om hun tocht door Nederland aan te
vangen. Schiedam is de eerste gemeente
van ons land, die de „Trekkers" officieel
welkom zal mt/ra heeten!
Op initiatief van de afdeeiing Schiedam
van het Algemeen© Nederiandsch Verbond
is een comité gevormd onder eere-voor-
zitteischap van den burgemeester, waarin
de Sdhiedamsche af deelingen van de „Prio-
cevlag", „De Oranjegard'/", ,,Het Nationaal
Jangelen Verbond", „De Nededandsohe Pad
vindersvereeniging, de R. K. Verkenners
en tal van andere vereenigingen en. perso
nen zitting hebben, ten einde do „Trekkers"
een waarlijk grootsdhe ontvangst te kannen
bereiden. Ook van don kant van bet ge
meente-bestuur is medewerking toegezegd.
De burgemeester van Schiedam rar. dr. F.
L. J. van Haaien, zal de „Trekkers" aan
de grens der gemeente welkom heeten na
dat zij fangs de Merwahaven zijn getrok
ken. Tot de gasten zal ook de gezant van
de Unie van Zuid-Afrika, dr. H. D. van
Broekhuizen, behooren.
t Aan de gemeentegrens.
De ontvangst aan de gemeentegrens zal
met oud - Afri kaanseh ceremonieel plaats
vinden. Aan de eohtgenoote van onzen
burgemeester zal door Zuid-Afrikaan
sche dames bloemen worden aangeboden.
Opttiaar beurt zal mevr. A'. J. A. van Haa
renRaymakers een tuiltje bloemen en
een kleine Schiedamsche vlag aan de groote
zweep (sj amüok) bevestigen.
Het is de bedoeling dal aan deze zweep
alle vlaggen der gemeenten van Nederland;
waar de trek een ""officieel bezoek zal
brengen, zuBen prijken en dat deze later
aan een museum in Zuid-Air.ka zal worden
geschonken. 1 5
Om de horens der dieren zal een krans
bevestigd worden, 1
Dam. zal bet geleidetouw deT dieren aan
den burgemeester en aan mevr. C. W. van
Endt—Verwey voor zoover bekend de
eenige Zuïd-Afrièaansöhe h er ter stede
worden overhandigd. Dit gebaar is een
oud 'Afrikaansoho zede, waarbij aan den
burgemeester van de plaats van aankomst
Met „ton" als hoogste eerbewijs wordt
overhandigd.
Bg dén stoet zullen zich de verschillende
afdeeiingen van Sdhiedamsche vereraigin-
gen en groepen, gékleed in ten uniform,
zooals de Schiedamsche Burgerwacht of in
Oad-Hollandsohe en Otad-Afrikaknsche cos.
r faoms aansluiten. Zoo zal een groep dames
een oude Afrikaansche vlag formeeren. Een
poep heranten zal de ossewa's voorafgaan,
boeren te paard zaden meerijden.
Door een groote dedname zal liet xno- maken.
gelijk zijn een luisterrijk geheel te ver
krijgen. t i I
De stoet zal gaan langs den Rotterdam-
schedijk, Broersvest, Lange Kerkstraat naar
het stadhuis, waar de burgemeester in ©en
toespraak zal wijzen op het doel en de be-
teekerus van den „Ossewa-Trek".
Een en ander zal worden verfilmd en
luidsprekers zullen zorgdragen, dat zoo-
\eel mogelijk personen deze toespraak zul
len kunnen volgen.
Het ligt bovendien in de bedoeling de
ontvangst per radio naar Zuid Afrika en
andere werelddeelen uit te zenden. Mu-
ziekvereenigingen zullen hun medewerking
verleen en, terwijl getracht zal worden, dat
liet stadhuis en de Groote Markt en ook
de huizen langs de route, worden ver
sierd.
Een kamp op de zandvlakte.
Van het stadhuis gaat het naar de kamp
plaats welke aal worden ingericht op het
speelterrein in het Sterrebosch tegenover
de boschwachterswoning.
Hier zal het publiek in de gedegenheid
zijn eenige malen het in- en uitspannen
der ossen te zien. Voorts zullen op twee
plankiers volksdansen worden uitgeroerd,
op het ééne actueel© volksdansen eu op
het andere ovid-Hollandsche en oud-Afn-
haansche dansen uit het jaar 1838, bege
leid door muziek, ontlokt aan de „ou-
viooi" en andere traditioneel© muziekin
strumenten.
De deelnemers zullen allen in costuum
zijn. Tegen het vallen van den avond zul
len twee groote kampvuren worden ontsto
ken. Tegen den boschrgken achtergrond
belooft het kamp een zeldzaam schouw
spel op te leveren.
Op het terrein zal een stand aanwezig
zijn, waar men de origineele „sesatie" en
andere specifiek oud AfriLaansclie vleesch-
gerechten kan proeven, gebraden en ge
roosterd ossen- en schapenvleesch, bereid
naar Afnkaansch recept.
Voorts zal een stand aanwezig zijn, waar
inlichtingen over Teizen naar Zuid-Afrika
kunnen worden ingewonnein.
Ook jstands waar men herrauermgsbor-
den, speldjes en andere souvenirs kan
verkrijgen. Op dit terrein zal naar ver
wacht wordt de gezant van de Unie
van Zuid-Afrika, dr. Van Broekhuizen,
's avonds een rede uitspreken. Luidspre-
kersïnstallaties zullen worden opgesteld,
opdat ieder deze rede zal kunnen volgen.
Al en toe zul'en door de luidsprekers in
stallatie oud-Hollandsche en oudkAfrikaan-
sehe liederen worden ten géhoore gebracht,
waarvan de tekst in de programmaboek
jes zal woorden afgedrukt, zoodat ook bet
publiek deze liederen zal kunnen mee
zingen.
Aangezien zoovele vereenïgingen en groe
pen van. uiteenloopende richting bereid zijn
gebleken om hun medewerking te vertese
nen, zal niet alleen het welslagen van
dit bizonder feest verzekerd zijn, doch ook
het publiek de gelegenheid hebben tegen
bescheiden prijs dit te kunnen bijwonen.
De eventueel© baten komen uitsluitend
cultureel© en/of liefdadige doeleinden ten
goede.
De datum van bezotik.
De aankomst van de ossewa's in onze
gemeente is bepaald op era. Zaterdag, ver
moedelijk 16 September en mogelijk ook
23 September; de Zondag dLa.v. wordt als
een rustdag beschouwd1, doch ook Maan
dag 18 of 25 September heeft het pu
bliek dan nog toegang tot het terrein.
Overleg zal o.a. worden gepleegd over de
mogelijkheid de schoolkinderen in de ge
legenheid te stellen onder leiding van hun
onderwijzers een bezoek aan "het kamp
te laten brengen, terwijl 's avonds zal wor
den herhaald wat Zaterdagavond reeds
werd vertoond.
Dinsdag daarop gaan de ossewa's naar
de volgende gemeente: 's Gravenhage'
Mede werking.
vran het gevormde comité van voorbe
reiding is de heer F. A. C. Lechner voor
zitter, dr. G. A. Reeser, Stadhouderslaan,
62, secretaris.
Groote steun ontvangt het comité van
mevr. Van Endt—Verweij, die tot voor
kort Zuid-Afrikaansche was.
Het is de bedoeling, dat vereenigingen,
wier leden een uniform dragen, b.v. gym-
riastiekvereenigingen, Schiedamsche Burger
wacht, padvinders, enz., een onderdeel van
den stoet vormen bij het trekken door de
stad van de ossenwagens. Maar _ook ap-
deren zijn zeer welkom, mits zij bereid
rijn zich te verkleeden als Zuid-Afrikaan
sche Boeren en Boerinnen. Voor een paar
gulden is reeds een Boerinnen-costuum te
vervaardigen, en mevr. Van EndtVerweij
wii daarbij gaarne /van advies dienem Toe
gezegd is reeds, dat een 30-tal padvin
ders als Boeren zullen fnngaeren! De
Boerinnen zullen zoo mogelijk dra tocht
door de stad pp die ossenwagens mee-
De ruiteraxdeding van A.S.V. zal een
groep Boeren-te paam vormra.
Bij de démonstraties zullen Zuid-Afri
kaansche jongelui, die Mer te lande stu
deeren, hun medéweridng verlcmra.
De mogelijkheid bestaat, dat de feest
verlichting tér gelegenheid van de geboorte
van een Prins of Prinses, aangebracht,
gedeeltelik in tact hlgfL Van de Koemarkt
zal dan via Gerrit Verboon straat. Oranje
straat, Nieuwe Haven ra Burgemeester
Knappertlaan ©ra extra verlichte weg de
route naar het .ossewagenkamp op de
zandvlakte" aangeven!
Buslijn M.
Het gedeelte Groote Markt
Koemarkt vervalt.
De R.E.T. beeft besloten de nieuwe
buslijn M van de Groote Markt via
Koemarkt naar de Gorzen met ingang
van 1 Augustus in te krimpen, door
het gedeelte Groote MarktKoemarkt
te doen vervallen.
Door zakenlieden, die hun winkels aan
de Hoogstraat, Korte Dam en Dam drij
ven, is aangedrongen de autobuslijnra niet
op de Koemarkt te doen eindigen, maar
de bussen te laten rijden door het oude
winkel centrum. t
De R.E.T. heeft een proef genomen,
maar het resultaat was voor de onder
neming niet bemoedigend. De meeste bus
sen tusschen Groote Markt en Koemarkt
reden zonder één enkelen passagier. Toch
meenen de winkeliers in het oude zaken
centrum wel eenige nieuwe klanten te
hebben gezien, dank zij lijü M.
Het begin en eindpunt van deze lijn zal
echter van Dinsdag a.s. af de Koemarkt
zg'n. De route blijft verder ongewijzigd.
Door inkrimping van het traject zal de
R.E.T. weer met twee bussen op lijn M
kunnen volstaan, zoodat de exploitatie van
deze lijn aanmerkelijk goedkooper wordt
door het afkappen van het onproductieve
stuk.
De bewoners van het Wjllem de Zwijger-
kwartier voelen het als een groot gemis,
dat er geen rechtstreeksche verbinding
meer bestaat tusschen hun wijk en het
station.
Als de R.E.T. daarin verandering zou
kunnen brengen, zou dat ougetwgfeld zeer
gewaardeerd worden.
Z.K.H. Prins Bernhard maakte Vrijdag, dra laats ten dag van den Yïerdaagsche, per
auto een rit langs het parcours. Hartelijk toegejuicht door de inwoners passeert de
Prins de gemeente Gennep.
Voor radicale vernietiging van WANDGEDIERTE
„VI RUSOl" le&crwvw® BLOKMAKERSSTR. 53 a, R'DAM,
D.O.K.
Openluchtnilvcering.
De Clir Gymnastiekvereen. D O.K. heeft
gisteravond een openluchtuitvoering op het
Feestterrein iu het Volkspark gegeven,
maai vooraf bracht zrj wat vertier in de
stad door era marsch, waaraan flinke
jongens en meisjes ,en gezonde dames ea
heeren deelnamen,
Om 7 uur vertrok de stoet van de Ja-
hanalaan en legde de route af, die wij
vermeld hebben Omstreeks kwart voor 8
arriveerde de fleurige stoet op het Feest
terrein, waar nog een aantal oudere le
den, die niet aan den marsch hadden deel
genomen, zich aansloten.
Viot werd de vooraf vastgestelde forma
tie aangenomen.
Het bestuur had' de toevloed van kij
kers eenigszins gestremd', door alleen op
vertoon van era kaart, die gratis was be
schikbaar gesteld',-toegang tot het terrein
te verleenen. Van hen, die zoo'n kaart be
machtigden, zullen niet velen thuis ge
bleven zijn. Het was ook een mooie avond1
om gymnastische oefeningen, in de open
lucht uit te voeren en er naar te kijken.
Na de opening op de gebruikelijke wijze
dooi den heer L. Lips, werden met bege
leiding van het eigen tamboer- en pijpers
corps onder leiding van den heer J. F.
Vrenman, twee coupletten j.van het D0K-
clublied en één copüet van het Bondslied
gezongen.
Dk heer J. M. Moora te Rotterdam, die
kort geledra als leider van de beeren-a£
deeling is opgetreden, drukt nu reeds zijn
Stempel op deze groept wat bleek uit de
vrije oefeningen door jongens- en heerra-
afdeelingen uitgevoerd.
Onder leiding van den heer L. P. Isings
hebben meisjes kuoltsoeferdngen; een 30-
tal diames vrije oefetiïngen -op muziek la
ten zien; heeren wérkten aan het hoogrek;
jongens en meisjes elk afzonderlijk
gaven een herhaling van dé aardige wed-
strijdoefeningen van dén adspirantemdag
C N.G.V., 1 Juli j.l. te Rotterdam igehou-
dra. - 1
Het werk van" D.O.K.'maakten een zeer
goeden indruk. 1 -
Bij afwezigheid van dén heer A de Vries,
gewestelijk propagandist van het G.N G.V.,
sprak de heer" li. Lips een kort propa
gandistisch woord.
Voor het Mercurius-diplonifln boekhouden
rijn geslaagd' denbeer Joh. van Loenen,
leerling van, dén, heer,.A. C. Möhring ra
de heeren W. v. d', Mest eu W. Clausing,
leerlinge- van den heer; J. de Pater. t
Voof'het Mulo-examen, rijn te Hillegers-
berg geslaagd! voor diploma. At 'J Ooykaas,
M» J. Ffflekes, W: Kühme, A. Lientvaar, 0.
Poot, K. Marbus, ,AJ Olivier, 0. Pool, J.
Braad," A. Hoogradam, R. Bakker, S. Land
weer," J. de Ruyter ra R. do Groot
Voor het M.U*L.O.-diploroa A slaagden
te Rotterdam:-Ah". Bgloo, Joeke Bosrihman,
Afscheid
van den Heer P. van Ginkel
Als leeraar van de ambachts
school.
Gistermiddag hebben leerlingen van de
ambachtsschool, in bijzijn van enkele
leeraren, afscheid genomen van. den lieer
P. van Ginkel, leeraar in schilderen, bij
welke gelegenheid hem een boek wérk over
Rubens overhandigd is.
Vanmorgen heeft de heer Van Ginkel
afscheid' genomen van het bestuur, dra
directeur en collega's.
Namens het personeel werd dra schei
denden leeraar een stoel aangeboden.
De Vierdaagsche
Het einde.
De Schiedamsche deelnemers aan de
lTierdaagsche hebben de vrijwillig op zich
genomen zware taak weer volbracht; zwaar
vanwege de lichamelijke vermoeidheid, die
zich deed gevoelen; zwaar ook omdat geest
kracht gevorderd werd om vol te hou
den. Maar nu het einddoel ïs bereikt,
heerscM er voldoening. Dat blijkt ook
uit Je ontvangen correspondentie uit Nij
megen, die hier volgt:
De Schiedamsche Burgerwacht
De commandant van het Schiedamsche
Bhrgcrwachtdetacbement schrijft ons:
De vierde dag is achter den rug. Dat
het detachement, dat de derde dag nog
voltallig was, ook deze krachttoer zou
volbrengen, behoeft geen betoog. De ont
vangst in de stad was iets buitengewoons
en het viel ons moeilijk alle bloemen
te torsen. Dat we erg blij zijn opnieuw
met een korpsprijs thuis te komen, spreekt
wel van zelr. Thans wordt er in prettige
stemming feest gevierd. "Zaterdagmorgen,
wordt dé terugreis aanvaard.
De politie.
De politie meldt:
De vierde dag ten einde; we hebben
het er goed afgebracht. Gestart om 5.30
uur v.m., thuis om 3.15 n.m. Nijmegen
in feesttooi ra een enorme drukte. In
Heumra kregen we van Schiedamsche in
gezetenen onze eerste bloemen. Het is
een ware zegetocht geweest We hebben
zoo veel bloemen ontvangen onder weg,
dat, toen we de kazerne binnen kwamen,
wij onder de bloemen bedolven waren.
Ook mochten we een telegram ontvangen
van de Politie Sportvereeniging. Zoo heeft
Nicolnas voor de 7de, v. d. Pas voor
du 2de, Peijzel voor de eerste maal den
tocht volbracht. Morgen half twee komen
we in Rotterdam met de boot aan.
De Schiedamsche Wandelaar.
De correspondent van D.S.W, is kort:
De Schiedamsche Wandelaar heeft zon
der - uitvallers de finish bereikt
Oké en O. 0. S.
Namens Oké ra O.C.S. schreef men ons
over den tocht van Donderdag:
Hodenmorgea 5 uur in goede conditie
gestart ra omstreeks 3 uur gezond en wel
binnen gekomen. Er zijn veel personen be
handeld tijdras de marsch, want op dra
weg terug van Arnhem naar Nijmegen
was/het snikheet De ledra,van Oké ma
ken het allen best, evenals de .O.C.S.-e?
Paula Klok/Leo Noordijk, Cor van Oeverra
Roelof - van Pelt ra "MicMet Pïooy, allen
Jeeriingen der openbare M.XJi.O.-sahool aim
de" Hmjsmans'straat.
Tentoonstelling Oranje Nassan-
schooL
Aan het eind van het schooljaar is ook
in de Oranje Nassaustraat, hoofd de heer
G. W. de Lange, een tentoonstelling ge
houden van werk, door de leerlingen ver
vaardigd'.
In dé gang waren gisteravond op tafels,
netjes met wit piapier of lakens bedekt, dé
producten van. do handwerkles uitgestald.
In. de 2e klasse wordt reeds begonnen
met de broddellap; meisjes uit het 7e leer
jaar haakten mooie kleedjes ra daartus-
schra in liggen heel wat nuttige kleeding-
stukken.
Het teekeuw >wk ziet er in de Oranje Nas-
sauschool altijd' keurig uit; de leden van
het onderwijzend1 personeel schijnen!
do ambitie voor dit vak op elkaar over te
dragen. Een aardig experiment was in de
le klasse te zien: de juffrouw hadi een
vrij eenvoudige teekening op het bord' ge
zet: een sneeuwpop; een jongen, dié
sneeuwbal gooit ra een jongen, die sneeuw
van dra grond' raapt; alles m enkele lijnen.
De kinderen kregen opdracht dit plaatje
na te teekenen en het resultaat was op
bet bord bevestigd'! 1
Ook het schriftelijk werk zag er weer
goed verzorgd' uit
De Oranje Nassauscbool heeft thans de
beschikking over twee orgeltjeséén voor
de benedra- en één voor de bovenverdie
ping
Passage-Theater
Kom je ook op de races.
Morgen gaat 't beter.
Het meest aantrekkelijke van dit welver
zorgde programma is wel de HoUandscMa
film „Morgen gaat 't beter", met in de
hoofdrol Lily Bouwmeester bijgestaan door
een keur van Nederlandscbie artisten.
Het is de geschiedenis van Willy Ver-
Mufst, een modem meisje, wier moeder
al vroeg gestorven is,'en dat, als ze ook
ümjt vader door den dood verliest, op eigen,
beenen moet staan ra een weg zoekt door
Motieven. Met het zoeken van een baantjé
ondervindt ze aanvankelgk veel tegenslag,
doch onder het motto „morgen gaat "t he
ter", gaat ze Maar weg vindt een werkkring
als typiste Mg een omroepvereeniging ra
als ze door een samenloop van omstandig
heden voor de microfoon enkele woorden
tot de luisteraars zegt, is Maar carrière
gemaakt en wordt ook ten slotte Maar harte
wensoh vervuld. Alleen om het uitnemend
spel van Lily Bouwmeester is deze film
reeds era bezoek overwaard.
Voor de pauze gaat, „Kom je ook op
de races", een aardige khiahit met Dick
Powell in de hoofdrol.
Het voorprogramma bevat erajnteressant
journaal.
Monopole
Wereldstad.
Het verliefde spools
Ken net aura oesi, ©veua-a ybor velen is New-York een harde stad,
Morgen de laatste dag; vol- goede -moed. i v0(yr ongeorganiseerde' taxichauffeurs.
Dit schrijven ontvingen we eerst heden.
Vermoedelijk was' het te laat geposte Over
dra laatstra dag van Oké en O.C.S. be
reikte .ons nog geenbericht.
gpiritisten-vercemging „Harmoai*".
De afdeeiing Schiedam-van de spmhstra-
vereraiging jHaxmonia" zal f
Juli a.s. haar .eigen lokaal m net pand
Korter Kerkstraat 3 in gebruik nemen. Deze
inwijdings-avond is aKera toeganke.gk voor
loden. - - -
K. Mulo-examen, -
Gisteren1 zjjn voor het R'. K- Mulo-exa
men, "diploom A, in het -Vmramgïivgïlokaal
28 candidatra geëxamineerd, allen tat Rot
terdam, Schiebroek ra Hillegersberg. Twee
candidatra werden afgewezen.
zooais Joe Benton (Spencer Tracy). Zij wor
den geregeld belaagd door de chauffeurs
van ue Comet Maatsdiappij, die. in de
band wordengewérkt door Beecher en
zijn xnannen, scliurken van de ergste soort,
die tezamen eer, „racket" varmem
Joe Benton en rijn vrouw (Luise Rai-
ner) worden van déze hardnekkige veete
en schelmerij het slachtoffer.
Do "officier van justitie, hoéwei-liij over
tuigd is van. haar onschuld', JdrakL door
Anm'a, die era Roemeensche is,, „als on-
gewenschte vreemdëlinge. liet land/ uit te
aétten, dé moeilgkheden' uit dra weg te
namea -
Op het laatste oograbiik worde» dé aan
stichters ontdekt ra' kan Anna, 'die op
zonder beschadiging
van verf of behang
Comm. Venn. T F F EflO M 17 IQ O Hoofdveru: C. F. ZIECK.
Vakkundige vertegenwoordigers in elke provinde Inboedeis controleeren f 1.
- 'Geslaagd,
c 1-, fQnnr\f>QT TpflAr^ Zfï "WOT-
uua. vvfm-a
