Vannacht nog confereerde de iihrer met zijn raadslieden. Hedenmiddag verklaring van Chamberlain voor het Lagerhuis. Radiorede van H. M. de Koningin. EERSTE BLAD Dinsdag 29 Augustus 1939 Bemiddelingspogingen van België? Engeland eensgezind Polen onverstoorbaar Wacht Sovjet Rusland op oorlog? Japan Het nieuwe Japansche kabinet --varr-c "V Tel. No. 69300 (3 lijnen). 92ste .Jaargang. No. 22260 BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KOfjÜTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnenT. Postrekening No. 53IL BUITENLAND Henderson, de Britsche ambassadeur te Berlijn, is gistermiddag uit Engeland naar Duitschlrnd vertrokken. Hjj is met een speciaal toestel van het vliegveld Heston opgestegen. in antwoord >p de goede Wenschen, die hem door de aanwezige journalisten gegeven werden, antwoordde Henderson: ..Dank o, ik zal alle geluk, dat ik krjjgeri kan, noodig hebben" Het Britsche antwoord en de tekst van de boodschap van Hitier zullen niet eerder gepubliceerd worden voor Chamberlain zijn verklaring in het La gerhuis heeft afgelegd. Lord Halifax spreekt ,in het Hoogerhüis. Londen verwacht, dat Hitler alle ge legenheid heeff het Britsche antwoord ie bestadeeren. Henderson te Berlijn— De En%elsehe*^amBasisaxF«jr "in Berlijn sir Neville Henderson, is gisteravond half negen op het vliegveld Tempelhof aangeko men. Tc zijner verwelkoming waren twee le den van de Britsche ambasssade -en-een vertegenwoordiger van het departement van buitenlandsche zaken aanwezig. Onmiddellijk na zijn aankomst begaf Hen derson zich naar de Britsdhe ambassade. Henderson bij Hitier Om kwart over tien na den Fran- schen ambassadeur te hebben ontvan gen is Henderson, uit cte Britsche ambassade vertrokken naar de rijkskan selarij, Hij werd' onmiddellijk in Hitiers .ver trek toegelaten. 'Aan de besprekingen namen, behalve Hitler en de Britsche ambassadeur ook rijksminister van buitenlandsche zaken Von Ribbenfcrop en de gezant dr. Schmidt als tolk deel. Omstreeks '-wart voor twaalf heeft Henderson derijkskanselarij verlaten. Het onderhoud van Henderson met Hitier had' bijna anderhalf uur geduurd. Volgens iritichtnigen uit Duitsche kringen heeft Henderson een schriftelijk vastgelegde mededeeling der Engelsche regeering aan Hitier overhandigd en mondeling toegelicht. Duitsche kringen geven geen enkele ver duidelijking omtrent den inhoud der mede deeling. fn afwachting Havas meldt uit Berlijn: Volgens in welingelichte Dutsche krin gen konden vannacht geen nieuwe mede- deelingen van Duitsche -zijde over het on derhoud tusschen den rijkskanselier en Hen derson verwacht worden. Men d'oot uitko men, dat het onderhoud bijna anderhalf nar dmi'-de en dat feet natuurlijk is, dat dte mlboad. van het onderhoud door de be voegde Duitsche kringen bestudeerd moet worden. Het schijnt dus, dat voor" vandaag geen zeer belangrijke beslissingen geno men zullen wonder, Na zijn onderhoud met Henderson Iheeft Hitier zijn belangrijkste mede* Werkers om zidh verzameld. De confe rentie zal waarschijnlijk gemrimen tijd duren. In gezaghebbende kringen ver klaart men geen enkele mededeeling te kunnen doen over den inhoud of-over de gevolgen van het onderhoud Hitler- Henderson. Niettemin wordt in deze kringen vernomen, dat 'waarschijnlijk in den loop van den dbg een sdteifte- - Ftfk antwoord aan den Britsdhen am bassadeur zal worden overhandigd!. De keuze van Hitier: toegeven of oorlog Het ligt, volgens de diplomatieke oor- respondent van Reuter, voor de hand, dat de inhoud van de rede van Cham- beriain, zal afhangen, van de reactie van Matter op de boodschap die hem gisteravond door ambassadeur Hender son werd overhandigd. I Ofschoon de toestand» uiterst ernstig is. is de deur met geheel gesloten, voor de mogelijkheid van, een vreed zame regaling.: Te Londen, is men wan. meaning dat Hit- Ier nog kan kiezen tusschen toegeven-.aan raadgevingen tot behoud' van den vrede waaiVM~mefr.>Eet emdejnlêJ zou kunnên? voorzien. Intussohen bewaart Londen zijn koel-, bloedigheid'. De zaken worden ais gewoon gedreven, maar tegelijkertijd worden de militaire voorbereidingen en da maatrege len voor passieve defensie voor de burger bevolking rustig en vastberaden, voortgezet. Het meest op den voorgrond tredende feit uit den toestand is de eensgezindheid van de Britsche openbare meenmg ten gunste van een krachtige lijn van actie tot steun van Polen en van zijn rechten op B&ntzig en in den Poolschen Corridor. Het is thans vrijwel zeker, dat, ais een conflict uitbreekt, in Engeland een z.g. oorlogskabmet van zeven leden zal worden ingesteld, met een «itgebreider lichaam, dat het departementale" verk zal leiden. In de gereconstrueerde regeering zal de liberale oppositieleider Sinclair zitting ne men. De labour-oppositie-man Greenwood, heeft gisteren verscheidene bezoeken aan Chamberlain gebracht. Vandaag zal labour een beslissing nemen. In dit verband loepen de meeningen zeer uiteen ten aanzien van dfe vraag of Att- lee dan wel Greenwood een beter par lementair leider is, aangezien velen gun stig denken over Greenwoods behandeling als siaalsman van de oppositie gedurende Je afwezigheid van attlee. De noodzakelijke beraadslagingen zullen echter vlug verloo- pen en de vorming van een alk partijen omvattende regeering zou niet belangrijk vertraag- worden wanneer de uiterste ur gentie ich modht voordoen. Eveneens zul len alle parbjbezwaren tegen een terug keer van Churchill, Eder en Duff Co per tot zwijgen komen en zal de weg open liggen voor de breedst mogelijke keifze van mannen,' De Polen blijven onverstoorbaar in de crisis en zijn vastbesloten niet te diiscu- teeron over afstand van feua vitale rechten. Beek ontvangt bi^ia dagelijks de amWas- sadenrs van Frankrijk m Groot-Brittaninië en jonas verscheidene maliën per dag. Het totwoord- van Hitler am Djaladier Iheeft de opvatting versterkt dat Hitter de deur sluit voor een compromis, majair poli tieke kringen zijn stellig Main opvatting, dat zoolang Diet conflict niet werkelijk begon nen is, onderhandelingen vain, het laatste oogenbiik nog een ontspainioing teweeg kun nen brengen. -| I Poolsch protest te Berlijn Havas meldt uit Warschau: j 1 Vjan gezaghebbende zijde wordt verno men, Jat de .Podfedhfe regeering vandaag een officieel protest ttteeft overhandigd' aan de Duitsche regeering inzajfc© de Duitsche berichten over mishandeling van de Buit- scfee minderheden in Polen. Poolse he ixtssta in Dantzig vastgehouden. De Bamtzigsche autoriteiten hebben tw-eo Poolsehe goederentreinen vastgehouden. De een© trein was geladen met erts en was op weg naar Gdynia, de andere was gela den met steenkool en was op weg van Zoppot naar Gdynia. De Poolsehe commissaris-generaal heeft krachtig geprotesteerd. Poolsehe donane-isspecteors ge- «resteewh De politie van Dantzlg heeft g.steren te Tieklo twee Poolsehe douane-inspecteurs ge arresteerd. Zij worden beschuldigd van spion nage, Bomontploffing «p station. Gisteravond om kwart voor twaalf is in ibet goederendepot "vab het station Taraos op de lijn JSrakmi—Lemberg een bom ontploft. Er zijn ..zeven dood-en en verscheidene gewendtón."" Als verdacht bjj'deïê 'zaak' betrokken te zjjn, zijn twee Dfaitschers Duitsche staats burgers en e» lid van de Duitsche minderheid1 gearresteerd. Volgens een naxjer bericht van het Pool sdbe Telegraaf Agenfeschapu wend de ont ploffing "op-het station,te -Tamos verojoir- zaakt door een tijd'bom,J'we]ke in een koffer in de- bagage rui uil©- was achterge laten. Ongeveer, oen dorde* gedee*te van feet station werd- igd. I Er rijn twee' Duitschers in verband- met de 'ontploffing gearresteerd. Zjj 'kwamen uit Tcrew aan, do^greps van, Dantzig ge legen. Verklaaid wordfj.dat oen feunaer.een onderdaan is vari^het ^Ddfteehe. J ijk.' emi(!delim$: ïfsfl^Beigië Gisteren feebbfen de diplomatieke vertegenwooidigers van Frankrijk, DuitscfeJa-nd.JPcJen en Italië bezoeken afgelegd hij den Belgischen minister president en minister van builenland- scfee zaken, Pierlot 1 In offieïeele kringen weigert men eenige mededeeling te doen over deze bezoeken. Het gerucht doet echter de ronde, dat hier van een bemiddelingspoging- spra ke zou zijn, Men verneemt verder, dat de Belgi sche regeering op het oogenbiik geen nieuwe militaire maatregelen zou over wegen. i Het niet-asnvalapaet nog niet ge ratificeerd. Het parlement dw Sovjet Unie, de op perste raad' der Sovjets, die gisteren heeft vergaderd', heeft het Sovjet-Buit- sche p|act nog niet geratificeerd'. Er werden andere maatregelen afge handeld'; de zitting duurde slechts 55 minuten. j I i Stalin noch Worosjilof was aanwezig,- doch Molotof, Kjalinin en andtere lei ders zaten op de plaatsen der minis ters. In zijn openingsrede veridaaïde de voor zitter, Andirejef, <M de raad van volkscom missarissen drie punten op de agenda hadden geplaatst, n.l. een wetsontwerp op de landbouw belas ting, e® wetsontwerp op algemeenen militairen dienst en de ratifi catie van het nonagressïepact tus schen Rusland en Duitsohlajnd'. De vergadering aanvaardde deze agenda en besloot een rapport aan te hoeren Over het eerste punt in een' gezamenlijke zit ting van den Sovjet der Unie en den Sovjet der nationaliteiten, gisteravond! om zeven uur. Diaarop werd' de vergadering gesloten. De Moskousche correspondent van de „Daily Telegraph" meldt, dat in bui tenlandsche kringen te Moskou de in druk bestaat, «M de ratificatie Van bot nlet-aanval sverdrag met Dultschlafedl als laatste pfent op de agenda Van defe hoogsten Sovjet is geplaatst om ruim te te laten voor de mogelijkheid', dat ©en eortog uitbreekt, VOoï het ven ding gmtifföeeöï is. B«slaad zou dan l den toestand opnieuw kunnen bezien» indieo het dót wensohelijk aehtte. De Koningin heeft gisteravond om 8 uur de volgende rede tot Haar volk gehouden: „Landgenooten, Op het ernstige uur, -waarop wij ons verplicht hebben gezien maat regelen te nemen om land- en zeemacht op voet van oorlog te brengen, is het mij een behoefte een woord tot u allen te richten. De toestand is ernstig. Niet in dien zia, dat alk hoop op een vreedzame oplossing tusschen de betrokken mogendheden als vervlogen zal moeten worden beschouwd. De besprekingen zijn nog niet afgebroken, en zoo lang er geen breuk is, is niet gebleken dat de vrede moet wijken voor den oorlog. Maar wel moet de toestand als ernstig worden beschouwd in dien zin, dat helaas ernstig rekening moet worden gehouden met de mogelijk heid dat een conflict zal uitbreken. Mocht deze afschuwelijke mogelijkheid werkelijkheid worden, niet tegenstaande alle pogingen die zijn en worden gedaan om de wereld voor een ramp zonder s te bewaren, dan zal Nederland in dat conflict naar alk zijden en met inspanning van alle krachten en middelen waarover ons land beschikt, een strikte onzijdigheid in acht nemen cn handhaven, Ik bevestig dit in de onderstelling en het vertrouwen, dat geen der strij dende partijen Nederland in den ooriog^zal vóllen .betrekken. Onze zelf-. standlgneidspolitiek, bij voortduring"*en met nauwgezetheid gevolgd, Heeft niemand aanleiding kunnen geven daartoe over te gaan. Neutraliteitshaadhaving eïscht de mogelijkheid, aan den wil tot onzijdigheid de vereischte kracht te kunnen bijzetten. Teneinde daartoe tijdig bereid te zijn, heeft de regeering heden gemeend niet langer te mogen wachten met het nemen van den uitersten voorzorgsmaatreg Zij heeft dien zoo buitengewoon ingrijpenden maatregel zoo lang mogeujk uitgesteld, doch meent, dat nu de tijd gekomen is hem te nemen, teneinde tijdig paraat te zijn. In alk duidelijkheid wensch Ik hktbij te doen uit komen, dat Nederland zich van geen enkele zijde bedreigd behoeft te fsvoelen. Het geldt liier een voorzorgsmaatregel, waarvan de uitzonder^ jke omvang door de nu eenmaal heerschende uitzonderlijke omstandig heden wordt gewettigd. Ook indien mocht blijken, wat wij allen vurig hopen, dat ons .besluit overbodig zou rijn geworden, dac 'nog rid een ieder moeten erkennen, dat Nederland tegenover zichzelf zoowel als naar buiten een plicht heeft vervuld waarvan verzuim, gekt op de thans bestaande verhoudingen, nalatigheid zou rijn geweest. Ik twijfel niet of gij staat allen om uwe regeering geschaard, bereid om haar te schragen, eendrachtig en vastberaden. - Ten volle vertrouw ik, dat leger en vloot onder alle omstandigheden hun pHcht zullen doen. /~;2ÖIcn moerto^riirm^^ onsirteHaten^v ''-vhroïftröstên^op^wefclreti tuwgezét loen wat' onzfe plicht Is. - Niet alleen aaar leger en vloot gaan thans mijn gedachten uit. Ik denk ook'"aan die veleo in rijksdiens t die in deze dagen van spanning voor een -zware taak 'worden gesteld. In het bijzonder gaan mij ter harte de tallooze gezinnen, die echtge noot, vader of zooas moeten afstaan en ik geef mij ook rekenschap van de groote materieele moeilijkheden die dit voor zoo heel velen meebrengt. Maar evenzeer weet ik, dat de Nederlandsche vrouwen in volle be rusting en Godsvertrouwen bereid zijn de offers, die het vaderland van hen vraagt, te brengen. Allen tezamen moeten wij, vooral in een tijd als deze, blijk geven doordrongen te zijn van een geest van eendracht en liefde tot den naaste, waardoor alleen het ons tx jk zal zijn de lasten, die ons worden opgelegd, gezamenlijk en voor elkander te dragen." ft. -1 Iff Duitsche troepen op Slowaaksch gebied Oproep vaa Tiso aan Slowaak- sebe bevolking. Hel D. N B. meldt uit Bratislava: Minister-president dr. Tiso heeft giste ren uit naam van de Slowaaksche regee ring s;en oproep gericht tot de bevolking van Slowakije,, welke den volgenden in houd heeft Ter Lescherming van de onafhankelijk heid en integriteit van onzen jongen Slo- waaksehen staat tegen 5en bedreiging door Polen zullen op grona van het tusschen de Slowaaksche republiek en het Duit sche rijk gesloten beschermingsverdrag en de m verband daarmede door de beide regeeringen gemaakte afspraken Duitsche troepen op Slowaaksch staatsgebied in dionrt gesteld worden en zoo noodig schou der aan schouder met ons dappere Slowaak sche leger den vijand van de grens van onzen staat verre houden. Wij roepen do bevolking op de Duitsche troepen als vrienden te begroeten en hun iedere mogelijke hulp te verkenen. Roosevelt zal het congres bijeenroepen De tekst voor de bijeen roeping van het Aroerikaansche Congeres in buitengewone zitting, is gereed1. Men wacht nog slecfets op d< onderteekening er van door Roose velt, die daartoe het oogenbiik zal af wachten, waarop een conflict tamelijk ze ker zou zijn. De meening wordt versterkt, dat het Congres den president zal volgen en Frank rijk en Groot Brittannié tot een maximum zal helpen en daarbij toch de Vereenigde Staten buiten een oorlog zullen houden. Toch zal de ontwikkeling van den toe stand in Europa een beslissenden factor vormen. Men heeft thans den indruk, dat de regeering der Vereenigde Staten zou ■wilier zien stemmen over een neutrali- teitswet in den geest van het ontwerp van Bloom, dat door Roosevelt word goed gekeurd'. Roosevelt vraagt den Amerikanen niet „neutraal te zjjn in woorden en zelfs in gedachten", zooals in 1914, doch denkt er vooral aar een duUrzamen vrede voor di Vereenigde Staten te verzekeren. Frankrijk sluit grens met Duitschlarïd Reuter meldt uit Parijs: Franknjk heeft zijn grens met Duitsch- land' gesloten. f Er rijn gisteren geen treinen uit Duitsch- laiid meer aangekomen aan het Gare de l'Est te Parijs, terwijl ook aan het Gare dfe Noid het verkeer uit Duitschland is gestaakt. Distributie in Duitschiand in werking De-Duitsche radio heeft gisteren gemeld, dat de distributie, welke Zondag is aan gekondigd, gisteren in werking is getre den. Zwitserland Mobilisatie in Zwitserland De Federale Raad van Zwitserland' heeft besloten met ingang van morgen alle militairen onder de wapenen te roepen tot het beschermen van do grenzen. Hedenochtend vijf uur zouden do Zwit- sersclie grenstroepen" hun stelling betrek ken. Er zijn 80.000 tot 100.000 man ge mobiliseerd. Spanje Geen bezoek van France aan Rome verwacht. De audiëntie, welke de paus zou ver- ieenen aan het hoofd van den Spaansdhen staat, bij diens bezoek aan Rome, is af ge- last. Men maakt hieruit op, dat Franco niet naar Rome zal komen. Zal het vrede sluiten met China? In Cfeineesche kringen te Tsjoengking wordt veelvuldig de meening uitgesproken, dat het nieuwe Tapansche kabinet zal trach ten vrede te sluiten met China. Men heeft den indruk, dat het aftreden van liet ka- binet-Hiranoema het logische gevolg is van het Duilfch-Russische non-agressiepact. Men denkt, dat het nieuwe kabinet een emde zal maken aan d< anti-Rritsche campagne in Japan en in hei onder Japansche oon- trolc staande deel van China en dai het do grens versterkingen in Mandsjoekwo zal versterken met hét oog op alle mogelijke gebeurlijkheden. .-1 4 -Cjg f - ui ui i ^rsclignt dagrlykj, metnit- zonüenug «in Zen- en Feestdagen. ïrq» per kwartaal f 2.— Trance per post f «0, Pnjs per «-eek; 15 ets. Afeen- dedsks nommera 4 ets Abonnementen worden dagelijks aangenomen Mvertentiën veer iet eerstvolgend ntun- aer moeten voir elf nr an het ïorczn besorgd sgn, 's Zaterdag vóór 1» uur. Een bepaalde plaats van advertentiën wordt met gewaarborgd. E COURAN r Prijs der AdTcrlejiUëa ran i5 regels f L55; iedere regel meer f 0.30, ia het Zatcrdagmnnmer 15 regels fL80, iedere regel meer f 035 Reclames f0.75 per regel. Xncassokosteu5 cts.j postkwiiAnties 15 ets. Tarieven van advertentiën bij abonnement ryn aan het Bureau verkrijgbaar. Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Klein© Advertentiën opgenomen h 10.50 t/m. 15 woor den, f 0.75 t/m voorden. Elk woord meer cent tot een maximum van 80 woorden* "s Woensdags» Kleine Advertentiën tot 25 woor den f 0.25, mits v6ór Dinsdagavond 6 uur aan het Bureau bezorgd. *s Zaterdags* Kleine Advertentiën llJOO, indien niet vóór Vrydagavond 6 uur bezorgd. Hitier heeft Henderson ontvangen 1 UijiloKiktieh - rertcgcnwoordi- -* ,.jrer» vut F?a.r>kripe. Vüitaeh- l p m Italië bij'Pierlot 4f| -,1J L rij .r f <vC

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1939 | | pagina 1