Vliegtuigen bombardeeren Poolsche
steden en troepen overschrijden
de grens.
Berlijn achtte onderhandelingen met
Polen onmogelijk.
Dantzig voegt zich bi het rijk.
erklat ng van Hitier voor
Rijksdag.
den
■P lu
EERSTE BLAD
Vrijdag 1 September 1939
Rijnbende v. Hoek
No. 22263 f ^PrJJs der^AdvertentHⅈ van 15regels f 155;
Dantzig bij het rijk terug
Telegrammen" van Forster en Hitier
Polen hoorde eerst gisteravond
van de Duitsche voorsteilen
„Geweld tegen geweld"
Dagorder van Hitier aan de Duitsche
weermacht
De strijd ik begonnen
De Duitsche aanval op Polen
ingezet
Geen ultimatum
De richtingen van het Duitsche
offensief
Engeland en Frankrijk zuilen hun
verplichtingen nakomen
Britsche Parlement om 6 uur
bijeen
Algemeene mobilisatie in
Engeland
De Vereenigde Staten zijn paraat
De zitting van den Rijksdag
Verklaring van Rijkanselier Hitier
t
I*-
92ste Jaargang.
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 C3 lijnen).
Postrekening No. 531!.
BUITENLAND
Gisteravond is te Berlijn een. uitvoerige
verklaring gepubliceerd betreffende de di
plomatieke onderhandelingen der laatste
.dagen Deze bevatte o.a. de mededeeling,
dat Dnifschland zich Dinsdag jj. bereid
veiklaarde, «en Poolschen lasthebber te
'ontvangen, die volmacht had onderhande
lingen te voerer en ook af te sluiten.
Dc termijn -an dit voorstel liep Woens
dagavond af. Op dit aanbod aldus
de verklaring ontving Berlijn Woens
dag s te-bis van Brifsohe zijde een alge
meen gehouden verzekering van bereidheid'
tot het uitoefenen van invloed tot het
aanvragen van onderhandelingen.
Gisteren heeft, toen Von Ribben-
trop aan den Britschen ambasssadeur
Henderson een nauwkeurige mede
deeling gedaan van den tekst der als
onderhandelingsbasis onder oogen ge
ziene Duitsche voorstellen, voor het
geval, dat een Poolsche gevolmachtigde
zou' zijn aangekomen.
Deze tekst is echter, volgens een
mededeeling van Reuter, ook eerst
gisteren ter kennis van Polen gebracht.
De verklaring van gisteravond be
vatte voorts de meded'eeling, dat de
t rijksregeering haar voetstellen als prac-
i tisch afgewezen beschouwt
„De toestand tusschen het Duitsche
s Tijk en Polen is op het oogenblik zoo,
aldus de verklaring, dat ieder verder
incident tot een ontlading kan lei
den van de aan beide kanten in stel
ling gebrachte militaire strijdkrachten.
Iedere vreedzame oplossing moet van
zoodamigen aard zijn, dit niet bij de
I eerstvolgende „elcgenheid de dezen
toestand in zijn oorzaken bepalende
gebeurtenissen zich kunnen herhalen
en. daardoor niet alleen het Oosten.
van "Europa, maar ook andere gebie
den in dezelfdè spanning worden ge
bracht
De vrije stad' Dantzig keert op grond
van haar zuiver Duitsche karakter, ven-
als >p grond' an den jensgezinden wil
van !»ar bevolking, onmiddellijk naar het
Duitsche rijk terug
Het gebied van den z.g. corridor zal zelf
beslissen ovezjjn toebehooren totDuitsch-
land of tot Polen. Deze stemming geschiedt
onder leiding van een. internationale com
missie. gevormd'door Italianen. Engelschen.
-vossen en Franschen, en za niet plaats
"te ban over een jaar. Polets moet
daartoe zijn autoriteiten, militairen en po
litie terugtrekken.
De Poolsche haven Gdynia blijft princi
pieel Poolsch soüverein gebied'.
itschland' zal, ais die corridor Poolsch'
wordt, een ex-territoriale verbinding met
Oost-Prinsen krijgen. Polen zal als de cor-
ridk>r Doitsch wordt, een ex-territorialel
verhouding met Gdynia krijgen.
Db vraagstukken der ml dorheden, wor
den- onderworpen, aan een internationale
commissie van onderzoek.
Kon -"hei tot een overeenkomst inzake
de minderheden, dan zullen Duitachland en
Polen onmiddellijk hun strijdkrachten de-
nrnWhseeren.
s voorstellen omvatten ia totaal, zés
tien pnnten.
Vanmorgen, heeft de gouwleider van
Dantzig eea telegram gezonden aan Hiüer,
waarin hij mededeelde,, de grondwet van
de vrije steilDantzig te hebben opgehe
ven, "èn een nieuwe-grondwet van den
staat Dantzig te hebben onderteekend, waar
bij Dantzig zich met het Duitsche rijk her-
eonigd. Daarvoor verzoekt hij de toestem
ming van Hitier.
De Föhrer zond het volgende antwoord:
„Ik neem kennis van de proclamatie
der vrije staa Dantzig inzake den terug
keer tot het Duitsche rijk. Ik dank u,
gouwleider Forster, alle mannen en vrou
wen in Dantzig voor de onwrikbare trouw,
welke gij *in zoo lange jaren hebt be
waard. Groot Duitschland begroet u van
ganscher harte. De wet inzake de ber-
cenigmg wordt direct voltrokken. Ik be
noem u tot chef van het burgerlijk be
stuur voor het gebied Dantzig,"
De diplomatieke correspondent van Reu
ter verklaart, dat de gepubliceerde Duitsdhe
voorstellen geen antwoord' op eenig En-
gelseb voorstel vormen. In overeenstem
ming met het bekende Brische standpunt,
dat de Duitsch-Poolsdhe vraagstukken moe
ten worden geregeld door onderhandeling
ea niet door geweld, waren de pogingen
der Britsche regeering erop gericht een
mogelijkheid te vinden voor besprekingen
tusschen de Duitsche en Poolsche rege-e-
rirgen, met dien. verstande, dat die be
sprekingen zouden worden gehouden op
voet van gelijkheid', dat bij een regeling
de levensbelangen van Pol-en zouden wor-
den gehandhaafd en dat de eerbiediging
van een regeling verzekerd' zou zijn.
en aanzien van de gisteravond gje-
p> bliceerdte Duitsdhe vobrstellen ver
neemt men in officieele kringen, dat
zg gisteravond' voor het eerst ter ken
nis van de Poolsche regeering werden
gebracht. De voorstellen waren Woens
dagavond laat aan den Britschen am
bassadeur voorgelezen, doch niet offi
cieel medegedeeld op grond van de
overweging, dat het te laat was voor
een officieele mededeeling, daar op
30 Augustus te middernacht geen Pool
sche vertegenwoordiger te Berlijn was
aangekomen, terwijl dit tijdstip in <ïa
laatste mededeeling van 29 Augustus
aangegeven was.
De lobby-correspondent van Reuter ver
neemt in officieele Brtisdio kringen, dat
men op grond van het feit, dat dé Duit
sche voorstellen thans ter openbare ken
nis zijn gebracht en op grond van de
wijze, waarop db; - is, mag aan
nemen. datzg officieel zjjn. De sgee-'
nng, die in de eerste plaats bij de voor
stellen geïnteresseerd' is, is natuurlijk de
ooheoe enmen fa van meaning, dat
een - e commentaar ie Londen zeer onge-
wenscht zou zijn alvorens de ?oolstóhe
regeenag tod zal hebben gehad te voor
stellen le beschouwen.
Nederland behartigt de
Duitsche belangen in Polen
De Eegeeringspersdienst meldt:
De Duitsche regeering heeft
de Nederlandsche regeering
verzocht de -behartiging van
de Duitsche belangen in Polen
op zich te willen nemen.
De Nederlaridsehe regeering
heeft in dit verzoek toegestemd.
Hiüer toeft dén "volgenden dagordes ™aft
de weermacht: gedaiteesd, op 1 September,
uitgevaardigd.
„De Poolsche staat. toeft do vreedzame
iregelmg van de. imlbuuriMrekkingen, waar-
naar ik gestreefd tob, afgewezen. Hij heeft
inplaalts daarvan een beroep op de wa
penen gedaan. De- Dtaitsctors in Polen wor
den met bloedigje terreur vervolgd, van
huis er hof veidieVerC. Een reeks van voor
een groote mogendheid onverdraaglijke
grenssctond ingen bewijst, dat de Polen niet
langer heréid zijh, de'Dtótsche rijksgrenzen
te eerbiedigen. Om', aaa dit waanzinnige
optreden-een einde" fo- maken,"bl'ijft'-mij-
geen ander middel da» van nu af aam-ge
weld tegenover geweld te plaatsen
De Duitsche weermacht zal den strijd om
de eer en de levensrechten van het her
rezen Duitsche volk met harde vastbesloten
heid strijden. Ik verwacht, dat ieder sol
daat, gedachtig aan de groote traditie van
het eeuwige Duitsche soldatendom, zijn
plicht tot het uiterste zal vervullen. Blijft
u steeds en in alle lagen bewust, dat gij
de vertegenwoordigers van het nationaal-
socialistische Groot-Du tschland zijt.
Leve ons volk en ons rijk".
Het opperbevel vaa de Duitsche weer
macht maakt bekend:
,,Op bevel vaa den Föhrer en opper
bevelhebber heeft de weermacht de ac
tieve bescherming vaa het rijk op zich
genomen. Ter vervulling vaa haar op
dracht een halt toe te roepen aan het
Poolsche geweld, zijn troepen van het
Dnltsehe leger vanmorgen over alle
Dnitseh-Poolsehe grenzen tot den te
genaanval overgegaan. Gelijktijdig zijn
eskaders van de luchtmacht opgeste
gen om de militaire doeleinden in Po
len onschadelijk te maken. De oor-
logsmarine heeft de bescherming vaa
de Oostzee op zich genomen."
Nadat in den loop van den ochtend
alleen berichten wit Poolsche bron mel
ding maakte van bombardementen va»
Poolsche steden in de Corridor en Pom-
me-ren en vaa het binnentrekken van Duit
sche troepen in Opper-Silezië, ontvingen
wij tegen 12 uur het volgende Reuter-be-
richt uit Parijs i
Hen Mor ontvangen bericht bevestigt
hei Duitsche offensief tegen Polen. Era-
kan, Kattowxtz en andere seden zijn
uit de lucht gebombardeerd. De Duit-
«hees hebben aangevallen zender een
ultimatumte geven. Het Duitsche of
fensief ontwikkelt zich in drie richtin-
tingen, de eerste nit Oost-Pruisen, de
tweede naar Siksrië, de derde naar het
Noorden nit Slowakije.
Volgens Havas zijn de Dnitsche troe
pen vanmorgen het offensief In de vol-
gende ridhtingeu begonnen j
lit het Noorden vaa Polen op da
grens van Oost-Prnmen wordt een aaa-.
Warschau gebombardeerd?
Reuter meldt uit Parijs:
Volgens een mededeeling uit Pool
sche kringen, werd Warschau van
ochtend om negen uur gebombardeerd'
door Duitsche vliegtuigen.
Reeds vele slachtoffers onder de
bevolking
Nog zes andere Poolsche steden zijn door
Duitsche vliegtuigen gebombardeerd. Naar
Reuter meldt, zijn er onder de burger
bevolking vele dooden en gewonden te
betreuren.
Alleen bombardéering van militaire
objecten?
Het Duitsche nieuwsbureau meld't:
De Poolsche radio deelt mede, dat Duit
sche luchteskaders de open stedeu Katto-
witz, Krakau, Grodno en de Western-
platte met bommen hebben aangevallen.
Te dien aanzien wordt officieel vast
gesteld', diat de Dtuitscbe luchtmacht, inge
volge haar instructies, uitsluitend' mili
taire objecten in en bij deze versterkte
plaatsen met bommen heeft bestookt.
Oorlogsrecht in Duitschland
In het Rijkswettenblad is vandaag een
decreet van 17 Augustus 193S gepubli
ceerd, inzake een speciaal strafrecht, dat
fin oorlogstijd van toepassing is.
Reuter meldt uit Londen:
In officieele kringen alhier zegt
-me», als -voorloopige- ®actie-op de
gebeurtenissen van heden, dat, indien
de proclamatie van Hitier tot het Duit
sche volk beteekent, zooals inderdaad
het geval schijnt te zijn, dat Duitsch
land aan Polen den oorlog heeft ver
klaard, met het meeste gezag ver
klaar 1 kan worden, dat Groot Brittan
en Frankrijk onwrikbaar besloten
TAPIJTEN
me
zijn hun verplichtingen jegens de Pool
sche regeering tot het uiterste na te
komen.
Officieel wordt te Londen medege
deeld, dat beide huizen van het par
lement vanmiddag oro zes uur bijeen
zullen komen.
De Engelsclie koning heeft ©en ko
ninklijk besluit enderleekemd als ge
volg waarvan de volledige mobilisatie
van leger en luchtmacht wordt gelast,
terwijl Mj voorts een proclamatie heeft
onderteekend, welke in feite beteekent,
dat de marine geheel is gemobiliseerd!.
De koning heeft verder proclamaties
onderteekend, welke verband houden
met de buitengewone omstandigtjedea.
Frankrijk mobiliseert
In Frankrijk is de algemeene mo
bilisatie afgekondigd en tevens de
staat van beleg geproclameerd.
Morgen 2 September, zal de eerste
dag zjjn van de algemeene mobilisatie
in Frankrijk. 1
Het parlement zal morgen bijeen
komen. t
De telefoonverbindingen tusschen Pa
rijs met Londen en Warschau zijn op
bét oogenblik verbroken.
Ook Zwitserland beeft de algemee
ne mobilisatie afgekondigd.
Reuter meldt uit Washington
President Roosevelt heeft bepaald, dat
aan alle schepen van de Amerikaanscbe
vloot en aan de commandanten va» bet
Amerikaanscbe leger onmiddellijk, kennis
moet worden gegeven door Re radio va»
bet begin der Poolsch-Duitscto vijandolijk>-
ihteden. 1 1
Het Witte Huis beeft bekend gemaakt,
dat de ambassadeur d-m* Vereenigde Staten
te Warschau vjanocïJtenÖ om zeven uur
vijftig den president er telefonisch van op
de hoogte heeft gesteld, dat" Duitschlajrud
ia Polen was gevallen en dat vier Poolsche
stéden waren gebombardeerd.
Hedenmorgen kwam de Rijksdag onder
leiding van generaal Goering bijeen,
Enkele minuten over tien uur kwam de
Föhrer, die de veldgrijze uniform droeg,
in het gebouw va» de Kro'i-opera aan,
waar hij enthousiast werd begroet.
Om tien uur elf nam Hitler het woont
Officieus wordt medegedeeld, dat Hitler
in zijn redevoering heeft medegedeeld, dat
hij vastbesloten is: 1
1. De kwestie Dantzig op te lossen.
2. De kwestie van den corridor op
te lossen. 1
3. Er voor te zorgen, dat in de ver
houding DuitschlandPolen een wen- v
ding intreedt, welke een vreedzame
samenwerking garandeert. HQ zal, aldus
verklaarde de Ftilöer met nadruk ver
der, zoolang strijden, totdat de Poolsche
regeering geneigd is die toestanden tot
stand te bTengen, of totdat een andere
Poolsche regeering zal worden gevon
den, welke daartoe bereid is.
Hitier deelde mede, dat liQ het veld-
grijs, dat hij vandaag weer heeft aan- -
getrokken, pas zal uittrekken, na de
overwinning of dat liQ anders niet meer
zal leven.
Tot zijn opvolger voor dan wijst hij gene-
raal-veldmaarschalk Goering aan. Mocht de
zen iets overkomen, dan komt rijksminister
Rudolf Hess als opvolger. Mocht ook dezen
wat overkomen, da» zal door eer wet
een. .Senaat worden ingesteld, welke nit
zijn midden den waardigste, dtw.z, den
dapperste zal kiezen.
Hiüer gat een uitvoerig exposé van de
ontwikkeling der laatste dagen en van de
verhouding tot de Westelijke mogendhe
den Hij maakte .melding van liet tot stand
komen van het pact niet Moskou.
rk zou hier voorat dank willen brengen
aan Italië, dat ons dezen gebeelen tijd'
heeft ondersteund. Gij zult echter ook be
grijpen, dat wij voor de tenuitvoerlegging
van dezen strrjd geen beroep zullen doea
op vreemde hulp. Wij zullen deze onze taak
zelf oplossen.
Daarna sprak de Fiihrer over Polen,
t.a.z waarvan hij zeida, dat hij gister
avond vat die zijde „geen geneigdheid
meer kon vinder met ons in een werkelijk
ernstige bespreking te treden Daarmede
zijn deze bemiddelingsvoorstellen niisJukt,
want datriusschen waren inmiddels ten
aorsto als eerste antwoord op dit bemid
delingsvoorstel de plotselinge Poolsche al-
gebeele mobilisatie gekomen en als ver
ier antwoord nieuwe gruweldaden. Deze
geuonrtenissen hebben zich thans vannacht
herhaald. Nadat reeds onlangs in een en
kelen nacht 21 grensincidenten waren voor
gekomen, hebben zich vannacht. 14 grens
incidenten voorgedaan, waarbij drie heel
ernstige
Daarom heb ik besloten met Polen in
dezelfde taal te spreken, waarmee Polen
thans sinds maanden met ons spreekt".
Aan het glot van zijn redte zeide Hitleri
Ik heb mijn luebtwapen de opdracht
gegeven zich te beperken tot militaire
objecten bij de aanvallen. Wanneer
evenwel de tegenstander daaruit een
vrijbrief meent te kunnen opnemen om
zijnerzijds met omgekeerde methoden
tc kunnen strijden, dan zal hij een
antwoord ontvangen dat hem hooren
en zien doet vergaan.
Polen heeft vannacht voor den eer
sten keer op ons eigen territorium ook
door soldaten van het geregelde leger
laten schieten. Sedert vijf uur 45 wordt
thans teruggeschoten. En van nu af
aan wordt bom met bom vergolden.
Wio met gif strijdt, wordt met gifgas
bestroden. Wie zichzelf verwijdert van
Jo regelen va» een humane oorlog
voering, ka» van ons niets anders
verwachten, dan dat wij 'denzelfden
stap doen. En ik zal deze strijd, om
het even tegen wien, zoo lang voe
ren, lot de veiligheid van bet rijk en
tot dat zijn rechten zijn gewaarborgd.
Geen capitulatie
Een woord heb ik nog .nimmer leeren
kennen, dat woord luidt: capitulatie. Wan
neer iemand evenwel meent, dat wij mis
schien ee zwaren tijd tegemoet gaan, dan
zou ik "wjUeEi verzoeke® te bedenken, dat
eens een Pruisisch koning mot een be
lachelijk kleinen staat tegenover een zeer
(Vervolg pagina 2, le Blad).
l.<
Ir-
i
Dut oonrunt TSMcliSnt a«selflks. mm nit-
tonamil'van Zon-«5 Feel td*g<m
Frga per kwartaal f 2.—: franco per post
f a, 1 Proa per week 15 eta. Afzon
derlijke nummer» i eta. Abonnementen
worden dagelpka aangenomen.
t dTertentiSn voor bet eerstvolgend num
mer moeten vMr elf uur aao het Bnreaa
bezorgd ipn, 's Zaterdags v44r aar.
Een bepaalde .-laaie Tan advertentiÊn
wordt niet gewaarborgd.
meer T&30; m "het Zaterdagnummer
15 regels f L80, ieders regel meer f 035.
Bcclames f0.75 per regel. IncaróokostenSct#.;
pc^tkwitantles 45 cta. Tan erven van advertentiën
by abonnement ujn aan het Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks Worden tegen vooruitbetaling Kleins
Advertentiën opgenomen f 030 t/m. *5 woor
den, f G-75 Vm. 25 woorden. Elk woord meer
5 cent tot een maximum van 30 woorden.
*8 Woensdags: Kleine Ad verten tiën tot 25 woor
den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan het
Bureau bezorgd.
'h Zaterdags Kleine Advertentifin i UX), indien
niet vóór Vnjdagavond 6 uur bezorgd.
Duitschland neemt
de wapenen ter
val uitgevoerd in de richting van de
steden Mlawa, Dziaidou o en Chojni-
ce.. In het Zuiden heeft de Duitsche
aanval tot doelwit op de grens van
Silezië het SMezïsche steenko-lenbekken
en in het bizonder dat van Czetoehowa.
Ook de haven van Gdynia is vanmorgen
door de Duitsche luchtmacht gebom
bardeerd..
KUNNEN Wij U NOG VER
DUISTERINGSPAPIER LEVE
REN IN ZOWEL AFGEPASTE
GORDIJNEN 240 X 15S ALS
ROLLEN PAPIER SO CM. BR.
HOOGSTRAAT 32 TELEFOON 68011
r
