De moord op Calinescu
den Roemeenschen premier
Radiorede van Daladier
WIE
Is hier iets voor U bij?
EERSTE BLAD
KAARTEN
Fa. A. J. v. d. VEN
Hardnekkige strijd om Warschau. De ver-
dedigers geven het nog niet op
Rooseveld en de
neutraliteitswet
Vrijdag 22 September 1939
e
NEDERLANDS
FABRIKAAT
Gebouw „Musis Sacrum"
,,'T VINKJE"
I
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
92ste Jaargang.
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 531L
BUITENLAND
Calinescu vermoord
Door een groep gardisten
"Gistermiddag oim kwart voor twee is
minister-president Calinescu vermoord door
'n groep gardisten op de Dembrovitzahrug.
De moord was wél overwogen, drie auto's
een boerenkar en een groep stratenmakers,
die den weg herstelden, deden" er aan mede.
Terwijl een auto den wagen van' den mi
nister-president aanreed, reed1 ,de boeren-,
kar voor de auto van bet slachtoffer, om
den chauffeur te beletten door te rijden.
De beide andere auto's reden links en
nedbts naast de auto van den minister
president en een aantal jongelieden, die
hierin zaten, begonnen onmiddellijk met
revolvers te schieten.
Calinescu.
De minister-president werd door elf ko
gels doorboord', waarvan drie hem in het
gelaat troffen.
Toen de politie kwam, kon zij ter plaatse
slechts een der moordenaars arrestee reu.
Eenige oogénblikkeri later drongen de
moordenaars door tot de studio van het
radiostation. Zij riepen mm, .dat de minister
president door een groep gardisten was
gedood1. Men had1 tien minuten noodig om
dje misdadigers te overweldigen,, waarna
de omroeper mededeelde, dat het program
ma, dat „door 'een betreurenswaardig inci
dent" werd onderbroken,werd voortgezet,
Twee der moordenaars .hébben in een
-huis, waarheen zij voor-de polilie waren
gevlucht, zelfmoord gepleegd.
Generaal Argesanu minister-president
Officieel wordt medegedeeld; dat gene
raal Argesanu' tot minister-president be
noemd is. Generaal Marinescu; is-minister
van binnenlandsolié' zaken,-generaal Il'cus
minister van'oorlog-geworden,--•-
De zes móördénaaïs van Galisnescu zijn
des avonds té tien" uur, vólgens j:pt stand)
Techt terechtgesteld. i
Geen internationsalc betcekenis.
Serni-officieel wordt verklaard, dat het
onderzoek naar den moord op Calihescul
heeft uitgewezen, dat. de misdaad geen
buitenlandSche of internationale befeekenis
heeft.:- f
Onderzoek naar de bombardementen
op open steden
f Aan de neutraleregeeringen en ihetVa-
ticaan is een. plan voorgelegd, oen neuf-
trale commissie van onderzoek te zendten
bét Oostelijk front, óm een onderzoek
iii te stellen haar het bornbafdéeren/ van
open steden. Het plan is door de Véreenig-
dé Statenaanvaard.'
Radiorede van Daladier
Het Fransche volk is vastberaden
Gisteravond- hééft Daladier een radiorede
gehouden, waarin, hij o.m. betoogde, dat zijn
gedachten steeds bij de strijdende jonge
mannen en hun achtergebleven huisgenoo-
ten zijn. Ziij strijden daar omdat Duitschland
den oorlog aan Frankrijk oplegde. 22ij willen
een einde maken aan een systeem van
voortdurend alarm, die reeds drie keer
in een jaar dé Franscïié regeering noopte
een toevlucht te nemen tot mobilisatie, die
een ontwrichtende werking op dé samenle
ving heeft
Daladier noemde de gevallen waarin Hit-
Ier zijn wóórd- gebroken heeft Wanneer de
Fiührer zegt, dat hij na Polen vernietigd te
hebben, niets wil van Frankrijk, dan weten
alle Fransohen, dat hij niet in gebreke zou
blijven, Frankrijk te vernietigen, wanneer
hij kon. - I
Wij voeren oorlog, omdat wij niet willen,
dat Frankrijk tot slavernij wordt gedoemd'
De overwinning beschouwen wij alsbé-:
haaSdf zoodra' "wij fdèff^xSHT oj^WscEli?
grondslagen kunnèn vestigen, zoodra wij
eindelijk Frankrijk de1 veiligheid kunnen
•brengen, die de Hiüeriaansolie ondernemin
gen Het sinds drie jaar ontnomen hebben.
De beproeving is hard. Maar Frankrijk
heeft grootere gevaren overwonnen. Nie
mand heeft het ooit kunnen vernietigen.
in het Oosten
Het Russisch Legerbericht
In liet Russische legerbericht wordt ge
zegd, dat .de roode troepen Pinsk bezet tób
ben en voortgaan met tót zuiveren van
Westelijk Wit-Rusland eii de Westelijke
Oekraïne;'ten Zuiden.'van do lijn Kobryn—
Loeniniéc van de overblijfselen van tót
Poólséhé"leger. - -
.1De Russische opmarsch.
In Moskou wórdt gezegd, dat de Russi
sche troepen, Lwów,Kowel en Grodno
tóbben bezet.
De verwoesting te Warschau
Gepantserde Duitsche detachementen, die
in den Noordwestelijken sector bij War
schau verschenen, zijn door een charge van
hvee Poolsche cavalerie brigades terugge
slagen. Door de bombardementen warden
verschrikkelijke verwoestingen aangericht.
Radio Warschau meldt, dat de verdedi
gers van Warschau zijn versterkt door drie
cavaleriebrigades, die er in geslaagd wa
ren, door de Duifcdhé omsingeling te bre
ken. De hoofdstad', die tegen een overweldi
gende meerdeihèid stand houdt," is opnieuw
uit de lucht gebombardeetxL -
Volgens een officiéél 'communiquézou-
den er 87 Duitscihé vliegtuigen 'omlaag ge
schoten zijn.
Hoe de Russen Wilna bezetten
De straatgevechten.
Naar Haras uit Moskou méldt, zijn Rus
sische tanks, na gevechten van tweejlagém,
aan dé grens van'dé stad' Willria uit Noond:
oostelijke richting aangeland.. "Zij wérden
door hét vuur van de Poolsche achterhoe
den, dié den terugtocht'dér hoofdmacht bé-
scihérmèn, onder vuurgenomen.Twee .ujur
lang' wénden straatgevechten. "geleverd. Rus-,
sischètanks hebben' bSirricadén omverge
haald.' Bij den ingang van déJ stad' werdén
roode vlaggen] gteiliéscliem
De politieke,.commissaris vertelt, dat
tanksDij -hét aanbreken van dén dag
Wilna waren" binhengetrókkeini De stad
schéén leeg; toén plofoèlirig wérdi gitóchotm.
Na'eenige uren. werd een Poolsche school
vóór hfficierén iri''bezit genomen; Ér .war-'
den véél wapenen"eri Óen hótóvéelheid mu
nitie aangetroffen. Vier Russische tanks
zouden bij dé Litauschè grens tWoo esca-
drons Poolsche uldanen, die den aftocht
van de Wilna ontruimende troepen dékten
aangevallen hébben. j
Optreden van Hongaarsfche troepen
Van' tijdelijk karakter.
Uit Jasina (Subkarpathisch Hongarije),
wordt aan "de Popoló di Itoma gemeld,
dat ten gevolge van "geweldplegingen te
Sianki 'Rongaarsche troepen de Poolsche
grens zijn overgetrokken en deze plaats
hebben bereikt, tnet het doel er de orde
te handhaven en verder bloedvergieten te
voorkomen. De bezetting van Siankien
omstreken door de Hongaren, wélke noo
dig is. geworden door dringende redenen
van mcnschelijke solidariteit, heeft noch
tans een tijdelijk karakter.
Het Westelijk front
Het Fransche legerbericht
Het legerbericht van hedenochtend luidt:
In dé gebiedén ten Zuiden van Saar-
bruecken en ten Oosten van de Blies wa
ren onze voorhoedéposten actief. Da artil
lerie van beidé partijen is over het geheelo
front in actie.
De oorlog ter zee
Geen Britsche schepen
in de Zwarte Zee
Het Duitsolie Nieuwsbureau verneemt
van -betrouwbare zijde te Istanboel, dat do
Brilscbe schepen opdracht hebben gekregen
de liavens van de Zwarte Zee te'mijden. De
Britsche schepen, Welke in dé Donau-haveris
liggen, hebben opdracht gekregen, aldus bet
DNB, zoo snel mogelijk' naar de Middeïland-
sche zee terug te koeren.
De ondergang van de Courageous
Dc duikboot, die het vliegkamp-
schip torpedeerde.
In strijd met 'de Erigelsche berichten,
volgens welke dc 'duikboot, die de Coura
geous getorpedeerd' heeft, tot zinken zou
zijn gebracht, wordt geconstateerd, dat deze
duikboot zelf verscheidene uren na zijn
aanval op de Courageous zijn oveiwinning
gemeld heeft.
Schipbreukelingen pervliegtuig
gered
Het ministère van voorilicliting deelt
mede, dat gisteren voor dé eerste maal
schipbreukelingen per vliegtuig in veiligheid
zijn gebracht. Twete vliegtóóten redden
ii.1."rló bemanning ram •heFBritsóhe vracht-
solnp Kansinglon Court. Do toestellen wa
ren op patrouiUo, boven don AtJantisohcn
Oceaan,'toen zij S. S.-s/guaJen opvdngon
van liet zinkende schip.
De Bremen niet in een Britsche haven
Officieel wordt tegengesproken, dat de
Bremen door Britsche oorlogsschepen zou
zijn buitgemaakt.
Twee Duitsche lichtingen opgeroepen
De Duitsche bladen maken melding van
de oproeping der lichtingen 1911 en 1912
op order van het ministerie van binuen-
landsctó zaken en het legercommando,
Goering te Dantzig
Goering heeft gisterochtend een bezoek
gèbradht aan Dantzig cn aan de haven'wer-
kén van Gótéribafen (Gdynia).
Bij Oxhoeft ontmoette hij Hitlér.
De berichten over opstandige
bewegingen
In het protectoraat.
De diplomatieke correspondent van Reu
ter zegt, diat dé Tsjechische kringen tel
Lénden gesterkt zijn dóór de berichten)
over een zéér verbreide opstandige be
weging in Bohemen, Moravie en Slowakije.
Twee piunten, aldus déze redacteur, zijn
zeer teekenend1.
Een verklaring van Dr. Goebbeis
Aan de buitenlaadschc pers.
Rijksminister dr. Goebbéls hééft giste
ren vóór- de vertegenwoordigers van dé
'buifénlandsdhö pers krachtig stelling geno
men'tégen'de berichten, in de buitenland1-
sdié'pérs, dat dé Duitsche regeering, of-
wel lietopperbevel van do Duitscitó wefer-
madlit liet voornemen zou hebben dé neu
traliteit van België en Nederland' te schen
den/ -
Vervolgens zeide hijIn de buitenland-
sdhé pers doen steeds meer berichten dé
ronde; dat gerekend moet wordén op zeer
érnstige jpoeilgktóden in hét protectoraat
óf dat "deze moeilijkheden reeds nu te zien
'zouden zijn. Ook in dit geval kan ik deze
tóridliten met klem tegenspreken. De toe
stand in het protectoraat is absoluut kalm
en bevredigend voor onze Weihoefien.
De ontploffing bij het Duitsche
ministerie van luchtvaart
A: Dertig personen gearresteerd?
Volgens uit Bérlijri" ontvangen berich-
ten zijn. ongeveer -dertig arrestaties ver
richt: in verband' inet dc ontploffing, .welke
Zalerilag schade heeft, aapgeridht aan het
Diiitsche ministerie van ltfchtvaarL
Thans wordt onthnld, dat ongeveer tezelf-
d er tijd dbg twee ontploffingen zijn voor
gekomen én.: wel bij hét hoofdbureau' vo4
politie en een gasfabriek.
De gemeenschappelijke zitting
van het huis van afgevaardigden
Redevoering van Roosevelt
Gisteren werd de gemeenschappelijke zit
ting van het Huis van Afgevaardigden
en d?n Senaat gehouden, die door Roo
sevelt bijeen geroepen was om zijn aan
bevelingen ten aanzien van de neutra
liteitswet te behandelen.
President Roosevelt verklaarde, dat Ame
rika zijn uiterste best gedaan heeft om
den oorlog at te wenden. Nu dit baar
niet gelukt is, moet de regeering alles
doen om de Vereenigde Slaten buiten d-en
oorlog .te houden.
Reeds in Januari j.l., zei president Roo
sevelt, dat de neutraliteitswetten zouden
kunnen optreden ten voordecle van den
aanvaller. Wederom vroeg hij deze wet
geving te herzien.
De stap, dien Roosevelt aanbeval, is
de U.S.A. opnieuw te plaatsen op den
hechten grondslag van de reiielc en tra-
ditioneele neutraliteit.
In hef belang van den vrede en eener
ware neutraliteit drong Roosevelt er op
aan, over te gaan tot wijziging van de
embargovoorzieningen in de neutraliteits
wet.
De meerling van Hull
Hull is van oordeel, dat het opheffen
van het wapenembargo dé Vereenigde Sta
ten teruig zou voeren tot een neutrale
postiie, terwijl zij 'door de neutraliteits
wet in een niet-neutrale positie waren
geplaatst.
De reacties van de openbare meening
over deze rede, 'die de opheffing van
het embargo beoogt, zijn gunstig.
De neutrale landen
Belgische handelsbesprekingen
Zooals men weet, heeft de Belgische
'regeering handelsbesprekingen aangeknoopt
met d a regeeringen van naburige landen.
Baron de Traux de Wardin, die in
Frankrijk do besprekingen leidt, is naar
Brussel teruggekeerd' om de regeering ver
slag uit te brengen. De volgende weck
zullen de besprekingen te Parijs worden
hervat.
De besprekingen met Duitschland' wor
den op het oogenblik te Brussel gevoerd
en te Londen zijn de voorbereidende be
sprekingen met Engeland/ begonnen.
De neutraliteit van" Litauen
Vergadering van den nationalen raad
in Zwitserland
De Zwitsersche nationale raad heeft gis
terochtend de sluitingszitting gehouden. In
October a.s. zullen nieuwe verkiezingen
worden gehouden.
De voorzitter van den nationalen raad,
Valleton, verklaarde, dat Zwitserland be
zield is met d-^ on wrikbaren wil neu
traal' te blijven. Deze neutraliteit isin
het-belang van Europa en deze neutrali
teit is gegarandeerd. Indien evenwel de
oorlog zich tot Zwitserland' uit zou brei
den, dan zullen allen bereid zijn,
Spaansche oorlogsschepen uitgevaren
Spaansche oorlogsschepen, die sedert drie
maanden niet in do buurt waren geweest,
zijn, komende uit oostelijke richting, weer
in de straat van Gibraltar verschenen.
Later vielen de schepen Algecdras binnen
en. vervolgens vertrokken zij in westelijke
richting.
Het verluidt, dat ook een aantal Spaan
sche oorlogssdheper uit Ferrol en VIgo
naar de straat van Gibraltar is vertrok
ken'.
Wij brengen U eén speciale
Tapijt Expositie
van de Nederlandse industrie
ZIE ONZE ETALAGE
RBjNBENDE VAN HOEK
LANGE HAVEN 115 TEL 68145
HOOGSTRAAT 51 - TEL 68546
Slijterij en Wijnhandel
Singel 103 - Telefoon 67641
Mariastraat 54 - Beyeriandschestraat I
Het verre Oosten
Dc ovcrstrocining van Tientsin.
Dé overstrooming van Tientsin, die vier
weken lieeft geduurd1, wijkt thans. Giste
ren. hébben 140 pompstations een begin
gemaakt met hun werk. Zij pompen per
diag 300.000 M3. water weg. Re aange
richte schadte is enorm. j
(Vervolg pagina 4, le blad). f
'mm
CU-
De verdediging van "Warschau legen de heftige aanvallen der Duitsótó strijdkrach
ten. Ben der Poolsche legcrafdecjicgen prohwt een zbeuwe stelling bniten 'dé
voorsteden te bezetten.
l)ei« courant »erscbgui-ui>5<-n.hi>. met mv
tondering van Zon- en. Feestdagen.
prii, per kwartaal f 2.—; franco per:post
f 8-6o.Prijs per week: 15 ets. Afzon
derlijks nummers 4 ets. Abonnementen
worden dagelijks aangenomen.
.Advertentiën voor het eerstvolgend nnm-
m«r moeteD vóór elf nur aan bet Bureau
besorgd zijn, 'e Zaterdags vóór V nor.
Een bepaalde plaats van advertentiën
ordt niet gewaarborgd.
Ua 900P1 -Prijs Jer Ad verten l ten: van 1—6 regel» 1^3;
"we imCmC. I# I tedere regel medr TOtSü; In het £aterdagnummer
15 regels f 1^0, iedere regel meer f &85.
Reclames fO.73 per regel lncassokostenö ets.;
-ostkwitanties 15 ets. Tarieven van advertentiën
abonnement rijn aan het Bureau yerkrygbaar.
Dagelijks worden t*gen vooruitbetaling Kleine
Advertentiën' opgenomen h f 0.50 t/m. 15."woor
den, f 0.75 Vm.25 woorden. Elk woord, meer
5 cent" tot een maximum van 80 woorden.
's WoensdagsKleine Ad vertentlën tot 25 woor
den .f 0.25, mits vö6r Dinsdagavond Buur aan het.
Büreaa beiorgdL
'«.Zaterdags: Kleine Advertentiën llXO,indlen
oiet vóór Vrijdagavond C uur betorgd.
THANS EEN ABONNÈ
AANBRENGT VOOR TEN
MINSTE DRIE MAANDEN,
ONTVANGT EEN MAPJE
MET OVERZICHTELIJKE
VAN DE OORLOGSTERREi-
NEN N POLEN EN IN HET
WESTEN, VAN 0E NOORD-
ZEE, ENZ.
HET LIGT ;N DE BEDOE
LING, GELEIDELIJK MEER
VAN DEZE KAARTJES TE
GEVEN, DIE DAN ALS BIJ
LAGE VAN DE SCHIE-
DAMSCHE COURANT AAN
DE ABONNÉ'S WORDEN
TOEGEZONDEN
Volgens een officiecle verklaring, dio
te Kaunas gisteravond' gepubliceerd is, heb
ben vertegenwoordigers van dc Sovjettroe
pen, die de. Litauschè grens bereikten, den
autoriteiten ter plaatse de verzekering ge
geven, dat do neutraliteit van Litauen
geëerbiedigd zal worden.
HOOGSTRAAT 32 TELEFOON 68011
Steeds tegen billijke voorwaarden disponi
bel voor Vereenlglngs-vergaderingen, Feesten,
Toneel-uitvoeringen, Bals enz. Koude- en
warme buffetten. Geheel gemoderniseerd.
Aanbevelend, De exploitant
L P. LAMEER Azn
SUPRA JENEVER2.90 p. Liter
BRANDEWIJN 3.—
CITROEN JENEVER 2.90
COGNAC 3.10,,
ADVOCAATvanaf 1.10 Flesch
BORDEAUXvanaf 0.80
RIJN- en MOEZTWIJN vanal 1.15
VERMOUTHvanat 0.90 Llt.fl.
OUDE JENEVER vanaf 2.95 -,Llt.kr.
Tel. 67885